Newsletter nr 2/2008

Newsletter nr 2/2008
Począwszy od dnia 24 marca 2008 roku rozszerza się zakres stosowania przepisów ustawy z dnia
7 kwietnia 2006 roku o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U.
Nr 79, poz. 550). Aktualnie ustawa ta odnosi się też do przedsiębiorców zatrudniających
co najmniej 50 pracowników. Wcześniej miała zastosowanie do pracodawców zatrudniających
co najmniej 100 pracowników.
Zatem wszyscy przedsiębiorcy, którzy mają powyżej 50 pracowników, są obowiązani
do umożliwienia pracownikom współuczestnictwa w zarządzaniu zakładem pracy w formie rady
pracowników. Jak to często bywa, regulacje dotyczące obowiązków pracodawcy w związku
z wejściem w życie ustawy są niejasne. Dominuje pogląd, że wyboru rad dokonuje się wyłącznie
na wniosek pracowników lub związków zawodowych. Niektórzy autorzy twierdzą jednak,
że na pracodawcy ciąży co najmniej obowiązek poinformowania pracowników o możliwości
utworzenia rady i jej uprawnieniach lub też obowiązek zorganizowania wyborów.
Udział rady w zarządzaniu zakładem polega przede wszystkim na udzielaniu radzie przez
pracodawcę informacji o swojej sytuacji ekonomicznej, o celach strategicznych rozwoju firmy
czy prognozach wyników przedsiębiorstwa. Pracodawca powinien też prowadzić konsultacje z radą
w tym zakresie. Ponadto rada jest uprawniona do otrzymywania od pracodawcy wyczerpujących
informacji o aktualnym stanie zatrudnienia i planowanych zmianach w jego strukturze, a także
o organizacji pracy. Prawo do uzyskiwania informacji przez radę może zostać ograniczone
ze względu na istotny interes pracodawcy. Spory w tym zakresie między przedsiębiorcą a radą
rozstrzyga sąd gospodarczy.
Ustawa określa cały tryb inicjowania wyborów do rady, przeprowadzania ich oraz działalności
rady. U pracodawców, u których nie działają związki zawodowe, cały ciężar związany
z organizacją i funkcjonowaniem rady, w tym wszelkie koszty, ponosi przedsiębiorca. Kosztem
takim może być na przykład wynagrodzenie za specjalistyczne usługi i wiedzę oraz ekspertyzy,
z których w niezbędnym zakresie korzysta rada pracowników.
Inaczej jest w przypadku przedsiębiorców, u których działają związki zawodowe. U tych
pracodawców, co do zasady, to związki zawodowe organizują wybory do rady oraz ponoszą koszty
jej funkcjonowania. W tym przypadku na pracodawcy ciąży tylko ograniczona część obowiązków
związanych z ukonstytuowaniem się i prawidłowym funkcjonowaniem rady. Zwrócić należy uwagę
na fakt, że związki zawodowe mogą stwierdzić, że nie chcą powoływać rady. Wówczas tak rada
nie będzie działać u pracodawcy.
Wskazać trzeba, że członkom rady służy ochrona podobna do ochrony działaczy związkowych.
Pracodawca jest obowiązany uzyskać zgodę rady na wypowiedzenie bądź rozwiązanie stosunku
pracy z jej członkiem. Ma również obowiązek zwolnić członka rady od pracy zawodowej na czas
uczestnictwa w pracach rady pracowników, które nie mogą być wykonywane poza godzinami
pracy. Zwolnienie to jest dokonywane z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Utrudnianie tworzenia oraz funkcjonowania rady pracowników, w tym także nieudzielanie radzie
niezbędnych informacji oraz zaniechanie dokonywania konsultacji stanowi wykroczenie zagrożone
karą ograniczenia wolności albo grzywny.
***
W razie pytań bądź wątpliwości dotyczących problematyki opisanej w niniejszym dokumencie lub
innych kwestii prawnych uprzejmie prosimy o kontakt z działem prawnym Sendero tax & legal.
W przypadku zagadnień o charakterze podatkowym do Państwa dyspozycji pozostaje dział
podatkowy naszej firmy.
2