Idea powołania i prace Rady Programowo

Obszar dwóch województw – wielkopolskiego i kujawsko pomorskiego, cezura czasowa do
1370 roku oraz ścisłe związki szlaku z dynastią Piastów to podstawowe wytyczne ‘nowego’
Szlaku Piastowskiego.
Szlak Piastowski przeszedł gruntowny remanent. Stało się tak za sprawą Rady Programowo –
Naukowej ds. Szlaku Piastowskiego powołanej w roku 2011 decyzją marszałków
województw wielkopolskiego i kujawsko – pomorskiego. Głównym celem Rady było ( i jest
w dalszym ciągu) uporządkowanie Szlaku Piastowskiego, przywrócenie mu unikatowości w
obliczu masowo powstających w Polsce szlaków turystycznych oraz podniesienie jakości
świadczonych usług dla coraz bardziej wymagających turystów. Inicjatywa dokonania
powyższych zmian na Szlaku Piastowskim wyszła ze strony Powiatu Gnieźnieńskiego.
Członkowie Rady podjęli się ambitnego zadania poprawy konkurencyjności Szlaku
Piastowskiego poprzez zwiększenie atrakcyjności tego markowego produktu turystycznego.
Rada wyznaczyła sobie trzy etapy prac: I – praca naukowa historyków, II – analiza Szlaku
Piastowskiego pod względem organizacji ruchu turystycznego, III – promocja ‘nowego’
Szlaku oraz przygotowanie dokumentów strategiczno – programowych w zakresie dalszego
jego rozwoju, również z udziałem środków unijnych w ramach kolejnej alokacji na
przestrzeni lat 2014 – 2020.
Rada Programowo – Naukowa ds. Szlaku Piastowskiego rozpoczynając swoje prace przyjęła
następujące kryteria materialności w odniesieniu do przebudowywanego Szlaku
Piastowskiego:
•
•
•
•
uzasadniona tematyzacja (gwarancja autentyczności kulturowej)
oznaczenie przebiegu i obiektów (in situ i/lub systemowe)
dostępność obiektów (komunikacyjna i faktyczna)
koordynacja szlaku (jako systemu i oferty)
Zgodnie z powyższymi kryteriami przyjęto, iż:
•
•
•
należy dokonać oceny zgodności tematycznej obiektów (zgodnie z ustaloną cezurą
czasową)
ustalić dopuszczalne typy obiektów: pierwotne, wtórne i wykreowane
wyznaczyć docelowo linearny i zwarty przebieg szlaku
Ponadto przyjęto, iż marka Szlaku Piastowskiego kojarzy się z obszarem obu województw, i
dlatego szlak nie będzie wykraczał poza teren woj. wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego.
Dzięki badaniom przeprowadzonym przez dra Armina Mikos von Rohrscheidt wiadome było,
iż dotychczasowy Szlak Piastowski charakteryzował się niskim stopniem zgodności
tematycznej obiektów z profilem szlaku:
•
•
•
zgodność pełna: 47 % obiektów
zgodność częściowa: 11 % obiektów
brak zgodności 42 % obiektów
Efekty I etapu prac Rady – część historyczna
W roku 2011 zakończono I etap prac Rady. Została wyznaczona nowa przestrzeń Szlaku
Piastowskiego, ograniczona cezurą czasową do roku 1370, czyli do końca panowania dynastii
Piastów oraz nowa przestrzeń geograficzna.
Przyjęte zostały dwie główne trasy, krzyżujące się w Gnieźnie. Pierwsza, rozpoczyna się
już w Lubiniu, przez Poznań, Pobiedziska, Ostrów Lednicki do Gniezna, a następnie przez
Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Inowrocław, Kruszwicę, Płowce, aż po Brześć Kujawski i
Włocławek. Druga trasa przebiega na linii północny zachód – południowy wschód, a więc od
Wągrowca poprzez Łekno, Żnin, Biskupin, Gniezno, Grzybowo k. Wrześni, Ląd n. Wartą do
Konina i Kalisza, gdzie rezerwat archeologiczny na Zawodziu - ściśle związany z okresem
rozbicia dzielnicowego i wielkopolską linią Piastów - zaczyna odgrywać rolę popularnej
atrakcji turystycznej. Gniezno zachowuje rolę centralnego ośrodka szlaku, słusznie już
choćby z uwagi na świadectwa wczesnopiastowskiej „Civitas Schinesge”.
Obiekty kluczowe trasy pierwszej (rdzenie produktu):
1. Lubiń (klasztor benedyktyński z dwoma kościołami, obiekt początkowy szlaku)
2. Poznań (zespół obiektów: Ostrów Tumski z Archikatedrą, Interaktywne Centrum
Historii Ostrowa Tumskiego, Kościół św. Jana Jerozolimskiego na Komandorii,
Muzeum Archeologiczne, Zamek Królewski, multimedialna makieta grodu
poznańskiego, tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku – Trakt Królewsko Cesarski)
3. Pobiedziska (Skansen Miniatur Szlaku Piastowskiego)
4. Ostrów Lednicki (zespół obiektów: grodzisko, tzw. Mały Skansen z ekspozycją,
ekspozycja przy biurach muzeum, zalecane wprowadzenie tematycznej oferty
kulinarnej)
5. Gniezno (zespół obiektów: Archikatedra, Muzeum i Archiwum Archidiecezjalne,
Muzeum Początków Państwa Polskiego, Kościół Franciszkanów, zalecana dodatkowo
tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku, wówczas z kościołem św. Jana)
6. Trzemeszno (bazylika NMP)
7. Mogilno (kościół Św. Jana Apostoła i Ewangelisty z kompleksem poklasztornym)
8. Strzelno (kościoły św. Prokopa i Św. Trójcy)
9. Inowrocław (kościół Imienia NMP tzw. Ruina),
10. Kruszwica (kolegiata Św. Piotra i Pawła, tzw. Mysia Wieża)
11. Płowce (pomnik bitwy polsko – krzyżackiej z 1331)
12. Brześć Kujawski (Pomnik Władysława Łokietka, kościół św. Stanisława)
13. Włocławek (Katedra, uzupełniona ekspozycja Muzeum Historii Włocławka, zalecana
tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku) - obiekt końcowy szlaku
W sumie na trasie pierwszej: 13 miejscowości z obiektami lub zespołami obiektów, 28
pojedynczych obiektów, cztery trasy miejskie lub lokalne: w Poznaniu, Gnieźnie, w zespole
Strzelno - Inowrocław - Kruszwica oraz we Włocławku.
Obiekty kluczowe trasy drugiej (rdzenie produktu):
1. Wągrowiec (klasztor pocysterski, muzeum regionalne)
2. Łekno (zespół stanowisk archeologicznych grodu i klasztoru cysterskiego z trasą
turystyczną) - obiekt początkowy-końcowy trasy.
3. Żnin ( Muzeum Ziemi Pałuckiej)
4. Biskupin (Rezerwat Archeologiczny z muzeum i ośrodkiem archeologii
eksperymentalnej)
5. Gniezno (zespół obiektów: Archikatedra, Muzeum i Archiwum Archidiecezjalne,
Muzeum Początków Państwa Polskiego, Kościół Franciszkanów, zalecana dodatkowo
tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku, wówczas z kościołem św. Jana)
6. Grzybowo (grodzisko piastowskie i muzeum),
7. Giecz (zespół obiektów: rezerwat archeologiczny z muzeum, kościół św. Mikołaja)
8. Ląd nad Wartą (kompleks dawnego opactwa cysterskiego)
9. Konin (koniński słup milowy),
10. Kalisz (zespół obiektów: rezerwat na Zawodziu, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej,
kościół św. Mikołaja, zalecana tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku) obiekt końcowy-początkowy trasy.
Razem na trasie drugiej: 10 miejscowości z obiektami lub zespołami obiektów, 19
pojedynczych obiektów, dwie trasy miejskie: w Gnieźnie i Kaliszu.
Etap II prac Rady – audyt turystyczny
W roku 2012 zostanie przeprowadzony audyt turystyczny Szlaku Piastowskiego mający na
celu:
•
•
•
•
•
ustalenie aktualnego potencjału turystycznego, palety ofert i poziomu organizacji
szlaku
ustalenie dostępności turystycznej, oferty i poziomu obsługi turystycznej
poszczególnych obiektów
ustalenie atrakcyjności turystycznej, zakresu usług i poziomu infrastruktury
turystycznej w przestrzeni szlaku
sformułowanie wniosków odnośnie modyfikacji i uzupełnienia oferty, zakresu usług i
elementów obsługi
Określenie profilu, zachowań i preferencji turystów na Szlaku
Badania zostaną przeprowadzona na grupie 1 200 osób w okresie od kwietnia do sierpnia.
Skupią się one przede wszystkim na takich elementach, jak:
•
•
•
•
dostępność turystyczna obiektów
oferta turystyczna obiektów
infrastruktura turystyczna w obiektach i w pozostałej przestrzeni szlaku
profil, zachowania, wydatki i preferencje turystów zwiedzających obiekty szlaku
Przewiduje się 3 etapy audytu:
1. badania wykonane w każdym obiekcie:
o wizyta anonimowego turysty
o rozmowa informacyjna z administratorem obiektu
o ewaluacja stanu i oferty obiektu
o pozyskanie danych o ruchu turystycznym w obiekcie
o wypełnienie kwestionariusza obiektu we współpracy z administratorem
o wymierzenie odległości, dokumentacja fotograficzna, wykonanie
standardowego planu
o badania kwestionariuszowe turystów na miejscu
2. badania wykonane w przestrzeni szlaku (w gminach):
o wywiad ekspercki z osobą przydzieloną
o zebranie materiałów i informacji o atrakcjach i pozostałych walorach
przestrzeni
o zebranie pozostałych koniecznych informacji (infrastruktura turystyczna i
kulturalna gminy)
o weryfikacja informacji nt. infrastruktury i usług (wizje lokalne, zapytania
pilotażowe)
o zebranie informacji na temat regularnych eventów i grup
o wypełnienie formularza badania przestrzeni (gminy)
3. badania wykonane na trasach przebiegu szlaku:
o weryfikacja oznaczenia trasy szlaku
o weryfikacja długości i stanu odcinków dróg pomiędzy obiektami
o sporządzenie dokumentacji fotograficznej tras i oznaczeń
Spodziewane efekty audytu dla całości systemu – poznanie takich obszarów, jak:
•
•
•
•
•
•
•
stan w zakresie tematyzacji
stan generalny w zakresie dostępności obiektów
stan w zakresie oznaczenia szlaku
stan w zakresie koordynacji szlaku
stan w zakresie usług odnoszących się do szlaku
stan w zakresie imprez tematycznych
stan w zakresie informacji i promocji
Zasięg geograficzny zaplanowanego audytu przedstawia się następująco: