ASF_materialy_szkoleniowe_dla_hodowcow

Afrykański pomór świń
Materiały szkoleniowo - informacyjne dla hodowców i producentów świń
Z powodu bardzo niekorzystnej sytuacji epizootycznej obserwowanej za wschodnią
granicą Polski i wystąpieniem w ostatnich dniach kolejnych ognisk afrykańskiego pomoru
świń (ASF) na terytorium Polski
Główny
Lekarz
Weterynarii
przypomina
hodowcom
świń
i myśliwym
o konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji i bezwzględnego wypełniania
wszelkich
zaleceń
służb
weterynaryjnych
dotyczących
zabezpieczenia
przed
ewentualnym przeniknięciem wirusa ASF do gospodarstw, w których utrzymywane są
świnie.
1. Aktualnie najważniejszym jest nie dopuszczenie do zawleczenia wirusa do
następnych stad świń i nie dopuszczenie do szerzenia się ASFV w populacji
dzików.
2. Za ochronę stada przed ASFV odpowiada właściciel gospodarstwa.
3. Świadomość możliwości dalszego szerzenia się ASFV w krajowej populacji
dzików i świń oraz przestrzeganie zasad bioasekuracji
są
punktami
krytycznymi w zakresie zapobieżenia rozprzestrzenienia się ASF w Polsce.
Co należy robić by nie dopuścić do wejścia wirusa do stada świń ?
Solidnie zabezpieczyć chlewnie poprzez:
1.
Odpowiednie ogrodzenie;
2.
Ograniczenie do niezbędnego minimum liczby osób wizytujących: wszyscy –
w tym lekarze weterynarii - prywatni i inspekcja - powinni zmieniać obuwie i
okrycia wierzchnie. Tam gdzie możliwe powinni przechodzić
przez śluzę z
prysznicem.
3.
Osoby postronne wpuszczać do chlewni jeżeli nie miały kontaktu ze świniami
w okresie 72 h.
4.
Zamykać bramy wjazdowe oraz drzwi.
5.
Pracownicy chlewni ( ograniczyć do minimum, nie mogą mieć własnych świń,
nie biorą udziału w polowaniach, w tym nagonce, nie wnoszą na teren chlewni
produktów wieprzowych i dziczyzny).
Właściciele stad świń powinni:
1.
wycofać się z polowań na dziki;
2.
uświadomić pracowników o
określonych zasad;
zagrożeniu i konieczności przestrzegania
3.
stworzyć warunki ograniczające możliwość wejścia ASFV do fermy
(maty,
baseny dezynfekcyjne, myjnie samochodowe, etc).
4.
Ograniczyć do minimum wjazdy samochodów na teren gospodarstwa.
5.
Wjeżdżąjący samochód musi być umyty, zdezynfekowany i wysuszony,
powinno być to potwierdzone stosownymi dokumentami.
6.
Samochody muszą przejeżdżać przez nieckę wypełnioną zawsze aktywnym
środkiem dezynfekcyjnym (głównie soda kaustyczna lub VIRKON).
7.
Ograniczyć do niezbędnego minimum zakupy świń.
8.
Jeżeli zakup jest konieczny kupować świnie w znanych źródłach, zaopatrzone
w wymagane prawem świadectwa zdrowia a przed
włączeniem do stada
poddać 21 dniowej kwarantannie.
Afrykański pomór świń jest to nieuleczalna, wysoce zakaźna i zaraźliwa, wirusowa
choroba świń domowych wszystkich ras oraz dzików. Pozostałe gatunki zwierząt są na
zakażenie wirusem ASF niewrażliwe. Człowiek także nie jest wrażliwy na zakażenie wirusem
ASF.
W związku z zakazem leczenia zwierząt chorych oraz brakiem szczepionek
przeciwko ASF choroba zwalczana jest wyłącznie metodami administracyjnymi, poprzez
wybijanie stad zakażonych i ze strefy zapowietrzonej. Z tego powodu wystąpienie
przypadków ASF jest przyczyną niezwykle poważnych strat ekonomicznych ponoszonych
przez hodowców i producentów świń, ale także przez budżet państwa. Są one związane
zarówno z masowymi padnięciami zwierząt, kosztami eradykacji, jak i wypłatą odszkodowań,
a przede wszystkim wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, wieprzowiny, artykułów
żywnościowych wyprodukowanych z mięsa wieprzowego oraz nasienia.
Patogeneza
Najczęstszą bramą wejścia zarazka do organizmu jest przewód pokarmowy,
zakażenie może nastąpić także przez drogi oddechowe, uszkodzoną skórę, przez odbyt lub
zakażone nasienie.
Po wtargnięciu do organizmu, wirus drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych
dostaje się w pierwszej kolejności do komórek odpornościowych tkanek, do których ma
szczególne powinowactwo (migdałki, węzły chłonne żuchwowe), a następnie do innych
narządów, w których namnaża się intensywnie, po czym ponownie wraca do układu
krwionośnego, gdzie utrzymuje się aż do śmierci zwierzęcia.
2
Objawy kliniczne
Rozróżnia się postać nadostrą (charakteryzują ją nagłe padnięcia, bez objawów
towarzyszących), postać ostrą, podostrą, przewlekłą oraz utajoną.
Najczęściej obserwowane objawy kliniczne ujawniają się dopiero 6 -10 dni po
zakażeniu ASFV. Objawy kliniczne i przebieg choroby zależą od tego, jakie narządy uległy
uszkodzeniu. Najbardziej dramatyczne objawy kliniczne i zmiany sekcyjne towarzyszą
ostremu przebiegowi infekcji. Pierwszym i jedynym objawem klinicznym choroby jest wzrost
wewnętrznej ciepłoty ciała do 41 - 42oC, któremu jednak nie towarzyszą inne symptomy.
Gorączkujące świnie mają na ogół zachowany apetyt, poruszają się normalnie i tylko
niektóre wykazują objawy podniecenia lub dużo leżą. Stan taki utrzymuje się przez 3-4 dni, tj.
do momentu spadku wewnętrznej ciepłoty ciała poniżej normy, który ma miejsce zwykle 24
godziny przed śmiercią. Wtedy pojawiają się inne objawy kliniczne, które ulegają szybkiemu
nasileniu i powodują śmierć zwierząt. Do najczęściej spotykanych objawów klinicznych, które
powstają po spadku gorączki i poprzedzają śmierć zwierząt chorych, należą: sinica skóry
uszu, brzucha i boków ciała, drobne, lecz liczne wybroczyny w skórze, duszność, pienisty i
niejednokrotnie krwisty wypływ z nosa, zapalenie spojówek i wypływ z worka spojówkowego,
biegunka, często z domieszką krwi, wymioty. U niektórych świń zakażonych sztucznie
obserwowano objawy nerwowe. Maciory prośne z reguły ronią. Błony płodowe i skóra
płodów wykazują często wybroczyny i wylewy krwawe. Wskaźnik zachorowalności i
śmiertelności sięga do 100% zwierząt.
Zwalczanie
Dotychczas nie opracowano szczepionki przeciw ASF. Aktualnie zwalczanie choroby
odbywa się wyłącznie metodami administracyjnymi poprzez wybijanie zwierząt chorych oraz
znajdujących się w strefie zapowietrzonej.
Zwalczanie ASF polega w pierwszej kolejności na uniemożliwieniu szerzenia się
wirusa ASF na obszarze kraju poprzez:
1. przewożenie żywności
2. skarmianie świń resztkami kuchennymi (małe stada);
3.
środki transportu;
4. migrację zwierząt dzikich - zagrożenie głównie dotyczy woj. wschodnich (małe stada).
Bardzo ważnym źródłem zarazy jest mięso, produkty mięsne oraz nie gotowane
odpadki kuchenne i poubojowe, pochodzące od świń chorych lub nosicieli. Z tego
powodu należy bezwzględnie przestrzegać zakazu skarmiania zlewek kuchennych.
3
Hodowcy świń nie powinni brać udziału w polowaniach, a jeśli to robią powinni
koniecznie pamiętać o dezynfekcji sprzętu łowieckiego.
W związku z zagrożeniem ASF właściciel powinien codziennie wnikliwie obserwować
swoje świnie, włącznie z oceną apetytu i objawów gorączki. Jeżeli hodowca stwierdza
objawy zwiększonych zachorowań i padnięć świń, natychmiast powinien zawiadomić
powiatowego lekarza weterynarii, bezpośrednio lub za pośrednictwem swojego lekarza,
wójta lub burmistrza.
Należy podkreślić, że właściciele świń nie powinni obawiać się zgłaszania
podejrzanych przypadków zachorowań świń ponieważ w przypadku stwierdzenia ASF
i likwidacji stada właściciel otrzymuje pełne odszkodowanie z budżetu państwa.
4