Wystąpienie -
Transkrypt
Wystąpienie -
LRZ – 4100-001-02/2014 P/14/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontroler P/14/001 Wykonanie budżetu państwa w 2013 roku, część 86/37 – Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krośnie Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Rzeszowie Cezary Paciura – główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 88234 z dnia 7 lutego 2014 r. (dowód: akta kontroli str. 1 - 2) Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krośnie, 38-400 Krosno, ul. Bieszczadzka 1, zwane dalej Kolegium lub SKO Prezesem Kolegium (Prezesem) od dnia 1 kwietnia 2008 r. jest Zbigniew Ostafil (dowód: akta kontroli str. 3) II. Ocena kontrolowanej działalności Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie1 realizację przez Kolegium planu finansowego w ramach wykonania budżetu państwa w 2013 r. w części 86/37 – Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krośnie. Formułując powyższą ocenę Najwyższa Izba Kontroli uwzględniła w szczególności rzetelne i gospodarne wykonanie wydatków budżetowych w 2013 r. Kontrola poprawności sporządzania i ewidencji dokumentów księgowych, przeprowadzona na reprezentatywnej próbie dowodów/zapisów księgowych z zastosowaniem metody monetarnej (MUS) wykazała, że wszystkie badane zdarzenia gospodarcze miały miejsce, wydatki prawidłowo ujęto w ewidencji księgowej oraz zakwalifikowano do właściwej podziałki klasyfikacji budżetowej. Zbadane wydatki były poprawne pod względem legalności, gospodarności i celowości; a płatności z nich wynikające uregulowano w terminie. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia prawidłowość i rzetelność sporządzenia rocznych sprawozdań budżetowych i kwartalnych sprawozdań w zakresie operacji finansowych, a także wiarygodność ksiąg rachunkowych Kolegium oraz ich zgodność z zasadami rachunkowości. Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 1 2 III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Dochody budżetowe Opis stanu faktycznego W 2013 r. Kolegium uzyskało 670 zł nieplanowanych dochodów budżetowych, tj. o 455 zł więcej niż rok wcześniej. Dochody pochodziły z tytułu zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, zasądzonych na rzecz Kolegium przez Naczelny Sąd Administracyjny (§ 0970). W 2012 r. SKO uzyskało dochody ze sprzedaży składników majątku ruchomego (§ 0870). Dochody przekazano na rachunek budżetu państwa w terminach, określonych w § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonania budżetu państwa2. (dowód: akta kontroli str. 4 - 51, 323) Ustalone nieprawidłowości W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. 2. Wydatki budżetu państwa i budżetu środków europejskich 1.1. Wydatki budżetu państwa Opis stanu faktycznego W ustawie budżetowej na 2013 r.3 w części 86/37 (dział 750 Administracja publiczna, rozdział 75016 – Samorządowe Kolegia Odwoławcze) wydatki budżetowe dla SKO zaplanowano w wysokości 1.311.000 zł. W trakcie roku budżetowego Minister Finansów (na wniosek Prezesa) czterokrotnie zmieniał plan finansowy Kolegium. Wydatki zwiększono o 32.984 zł. Ostatecznie plan wydatków po zmianach wyniósł 1.343.984 zł. (dowód: akta kontroli str. 52 - 85) Na podstawie art. 177 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych4 Prezes dokonał blokady 28.839,03 zł, tj. 2,1% planowanych wydatków budżetowych Kolegium. Blokada dotyczyła nieprzekazanych przez Ministerstwo Finansów środków budżetowych, z tego 7.432,77 zł z tytułu składek na Fundusz Pracy (§ 4120), 2.000 zł na zakup materiałów i wyposażenia (§ 4210), 901,66 zł na zakup energii (§ 4260), 1.824,49 zł na zakup usług remontowych (§ 4270), 799,90 zł na zakup usług zdrowotnych (§ 4280), 7.609,27 zł na zakup usług pozostałych (§ 4300), 1.080 zł na zakup usług dostępu do sieci Internet (§ 4350), 350,71 zł na opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej (§ 4360), 571,20 zł na opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej (§ 4370), 2.240,43 zł na opłaty za administrowanie lokalami Kolegium (§ 4400), 2.321,30 na podróże służbowe krajowe (§ 4410) i 512 zł na różne opłaty i składki (§ 4430). Prezes zablokował również 784,45 zł odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (§ 4440), 167 zł na szkolenie pracowników Kolegium niebędących członkami służy cywilnej (§ 4700) oraz 243,85 zł na wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń (§ 3020). (dowód: akta kontroli str. 86) Dz. U. Nr 245, poz. 1637 ze zm. Ustawa budżetowa z dnia 25 stycznia 2013 r. (Dz. U. z 2013 r, poz. 169) znowelizowana ustawą z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2013 (Dz. U. z 2013 r., poz. 1212). 4 Dz. U. z 2013 r., poz. 885. 2 3 3 W kontroli ustalono, iż blokując w dniu 30 grudnia 2013 r. planowane wydatki budżetowe, Prezes nie podał przesłanek uzasadniających ich blokowanie, o których mowa w art. 177 ust. 1 pkt 1 – 4 ustawy o finansach publicznych. Z wyjaśnienia złożonego w kontroli przez Prezesa Kolegium, Zbigniewa Ostafila wynika, iż zablokowane wydatki dotyczyły ,,oszczędności na poszczególnych paragrafach”. (dowód: akta kontroli str. 86, 87) Opis stanu faktycznego W 2013 r. Kolegium otrzymało 1.315.144,97 zł środków budżetowych, co stanowiło 97,9% planu po zmianach. Faktycznie wydano 1.313.999,17 zł, tj. 99,9% środków otrzymanych oraz 97,8% planu wydatków po zmianach. Niewykorzystane środki w kwocie 1.145,80 zł SKO zwróciło, do budżetu państwa, czterema transzami w dniach 30 i 31 grudnia 2013 r. Najwięcej, tj. 1.106.942,75 zł (84,2%), Kolegium wydało na wynagrodzenia oraz na składki zatrudnionych osób, z tego 757.277,31 zł na wynagrodzenia osobowe dla pracowników (§ 4010), 140.915 zł na wynagrodzenia bezosobowe (§ 4170), 137.321,08 zł na składki na ubezpieczenia społeczne (§ 4110), 61.920,21 zł na dodatkowe wynagrodzenia roczne pracowników Kolegium (§ 4040) oraz 9.509,15 zł na składki na Fundusz Pracy (§ 4120). Na bieżącą działalność Kolegium wydało 174.834,29 zł (13,3%), z tego: 82.331,46 zł na zakup usług pozostałych (§ 4300), 45.952,52 zł na zakup materiałów i wyposażenia (§ 4210), 21.439,57 zł na opłaty za administrowanie lokalami Kolegium (§ 4400), 10.320,34 zł na zakup energii (§ 4260), 5.428,80 zł na opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej (§ 4370), 2.738 zł na różne opłaty i składki (§ 4430), 2.649,29 zł na opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej (§ 4360), 1.920 zł na zakup usług dostępu do sieci Internet (§ 4350), 1.175,51 zł na zakup usług remontowych (§ 4270), 678,70 zł na podróże służbowe krajowe (§ 4410) oraz 200,10 zł na zakup usług zdrowotnych (§ 4280). Z pozostałych 32.222,13 zł (2,4% wykorzystanych środków) – 12.215,55 zł przeznaczono na odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (§ 4440), 11.917,43 zł na koszty postępowania sądowego (§ 4610), 7.333 zł na koszty szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej (§ 4700), zaś 756,15 zł na wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń (§ 3020). (dowód: akta kontroli str. 88 - 157, 324) W 2013 r. wydatki Kolegium były mniejsze o 88.357,95 zł, tj. o 6,3% od wydatków z 2012 r. Na wynagrodzenia oraz na składki zatrudnionych osób (w porównaniu do 2012 r.) wydano mniej o 59.046,14 zł. Mniej o 60.809,96 zł wydano na wynagrodzenia osobowe pracowników (§ 4010), o 2.122,62 zł na składki na Fundusz Pracy (§ 4120) oraz o 951,52 zł na dodatkowe wynagrodzenia roczne pracowników Kolegium (§ 4040). Więcej niż rok wcześniej – o 1.785 zł i o 3.052,96 zł – wydano na wynagrodzenia bezosobowe (§ 4170) oraz na składki na ubezpieczenia społeczne (§ 4110). W porównaniu do 2012 r. Kolegium wydało o 30.700,74 zł mniej na bieżącą działalność. Mniejsze wydatki o 5.450,59 zł poniesiono na zakup usług pozostałych (§ 4300), o 16.788,62 zł na zakup materiałów i wyposażenia (§ 4210), o 844,27 zł na zakup usług remontowych (§ 4270), o 428,70 zł na zakup usług zdrowotnych (§ 4280), o 101 zł na różne opłaty i składki (§ 4430), o 50,55 zł na opłaty z tytułu 4 zakupu usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej (§ 4360), o 26,43 zł na zakup usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej (§ 4370) oraz o 7.887,84 zł na opłaty za administrowanie lokalami Kolegium (§ 4400). Więcej o 545,80 zł wydano w 2013 r. na zakup energii (§ 4260), o 36,78 zł na zakup usług dostępu do sieci Internet (§ 4350) oraz o 294,68 zł na podróże służbowe krajowe (§ 4410). W porównaniu do 2012 r. większe wydatki poniesiono na koszty postępowania sądowego (§ 4610), na koszty szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej (§ 4700) oraz na wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń (§ 3020). Wydatki te były odpowiednio wyższe o 3.488,43 zł, 2.435,63 zł i o 90,93 zł. Tyle samo co w 2012 r. przeznaczono na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (§ 4440). W 2012 r. Kolegium wydało 4.444,20 zł na zadania, których nie realizowało w 2013 r., z tego 90 zł na sporządzenie dwóch analiz (§ 4390) oraz 4.354,20 zł na wydatki inwestycyjne (§ 6060), tj. na zakup klimatyzatora do serwerowni. (dowód: akta kontroli str. 88 - 165) Różnica w wydatkach w § 4210 wynikała m.in. z zakupu w 2012 r. – 5 komputerów z oprogramowaniem, 2 monitorów i 5 klimatyzatorów na kwotę 27.221,92 zł. W 2013 r. Kolegium kupiło 1 komputer z oprogramowaniem oraz 3 klimatyzatory za 10.678,65 zł. Mniejsze wydatki na opłaty pocztowe oraz obniżenie miesięcznych kosztów administrowania lokalami Kolegium, a także przesunięcie kosztów ochrony budynku spowodowało zmniejszenie wydatków w § 4300 i 4400. (dowód: akta kontroli str. 162 - 165) W okresie objętym kontrolą – na podstawie art. 175 ust. 1 i 2 w związku z art. 44 ustawy o finansach publicznych – Prezes oceniał realizację zadań finansowych Kolegium. Oceny dokonywano co kwartał, porównując plan, wprowadzone zmiany oraz faktyczne wykonanie wydatków. Analizowano również stan środków na rachunku bankowym Kolegium, a także wysokość zobowiązań na koniec każdego kwartału 2013 r. W podsumowaniu Prezes stwierdzał, iż zadania finansowe (za wyjątkiem wynagrodzeń pozaetatowych członków Kolegium w II kw. 2013 r.) realizowano prawidłowo i zgodnie z planem. Na koniec II kw. 2013 r. na wynagrodzenia dla pozaetatowych członków Kolegium (§ 4170) wydano 43,4 tys. zł, co stanowiło 36,1% planu. W podsumowaniu kwartału, Prezes stwierdził ,,za mało środków w stosunku do potrzeb”. (dowód: akta kontroli str. 166 - 176) Na podstawie art. 164 ust. 1 i art. 171 ust. 1 ustawy o finansach publicznych w 2013 r. Prezes dokonał 23 zmian w planie wydatków budżetowych Kolegium. W oparciu o cztery decyzje Ministra Finansów, Prezes zwiększył plan o 32.984 zł, zaś 19 decyzjami dokonał zmian pomiędzy paragrafami. Ostatnią zmianę Prezes wprowadził 31 grudnia 2013 r. Decyzją Nr 24/2013 zmniejszył o 940,73 zł wydatki w § 4210 – zakup materiałów i wyposażenia oraz zwiększył wydatki na zakup usług pozostałych (§ 4300). Prezes nie zmieniał planu wydatków na wynagrodzenia osobowe pracowników Kolegium (§ 4010). Przesunął natomiast w tym paragrafie – 4.583,59 zł pomiędzy wynagrodzeniami pracowników Biura, a etatowymi członkami Kolegium. 5 (dowód: akta kontroli str. 54 - 85, 177 - 180) Zmiany w planie wydatków wynikały z ,,bieżących potrzeb” Kolegium. Poprzedziły je analizy celowości i zasadności planowanych zmian. (dowód: akta kontroli str. 181) W 2013 r. na bieżącą działalność Kolegium wydało 174.834,29 zł, w tym 82.331,46 zł na zakup usług pozostałych (§ 4300), 45.952,52 zł na zakup materiałów i wyposażenia (§ 4210), 21.439,57 zł na opłaty za administrowanie lokalami (§ 4400) oraz 2.738 zł na różne opłaty i składki (§ 4430). Analiza tych wydatków wykazała, że w ramach zakupu usług pozostałych najwięcej, tj. 26.606,80 zł, Kolegium wydało na zakup usług pocztowych, realizowanych przez Pocztę Polską S.A., 15.498 zł na stały serwis informatyczny, świadczony przez Firmę Handlowo Usługową ,,K....T” oraz 13.509,58 zł na abonament roczny za użytkowanie programu LEX. Ochrona budynku, w którym Kolegium wynajmowało pomieszczenia, wraz ze sprzątaniem kosztowała odpowiednio 5.593,39 zł i 8.042,83 zł, natomiast przegląd kserokopiarki oraz przegląd, demontaż i montaż klimatyzatorów – 5.719,50 zł. Aktualizacja programu płacowego QWARK i księgowego QWANT kosztowała 2.400 zł, zaś ogłoszenie prasowe o konkursie na pozaetatowych członków Kolegium – 1.579,30 zł. Na wywóz nieczystości i odprowadzenie ścieków wydano 861,62 zł, na przegląd samochodu służbowego oraz części do niego – 618 zł, na usługi transportowe – 590,95 zł, na abonament radiowo-telewizyjny – 549 zł. Opłata za korzystanie z serwera www.e-bip.org.pl kosztowała 367,50 zł, zaś wyrób pieczątek i prowizje bankowe odpowiednio 220,02 zł i 174,97 zł. Na zakup materiałów i wyposażenia wydano 45.952,52 zł, z tego: 17.556,23 zł na zakup klimatyzatorów, komputera, mebli biurowych i dwóch telefonów bezprzewodowych, 15.055,99 zł na zakup materiałów biurowych, 6.331,25 zł na prenumeratę czasopism oraz kwartalnika ,,CASUS”, 2.579,52 zł na zakup paliwa do samochodu służbowego, 1.554,99 zł na zakup tonerów do drukarek, 1.482,15 zł na zakup i rozbudowę modułu do programu LEX oraz 1.392,39 zł na zakup innych materiałów (zasilacz UPS, akumulator do zasilacza, wyposażenie apteczki, regały do archiwum zakładowego). Koszty administrowania pomieszczeniami biurowymi użyczonymi Kolegium przez Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie wyniosły 21.439,57 zł, natomiast 2.738 zł wydano na wznowienie ubezpieczenia samochodu służbowego SKO (OC, AC, KR,NNW i WMA). (dowód: akta kontroli str. 114 - 115, 182 - 251) Na koniec 2012 r. i 2013 r. Kolegium nie posiadało zobowiązań wymagalnych, jak również zobowiązań z tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji. Na dzień 31 grudnia 2013 r. zobowiązania Kolegium wyniosły 77.381,92 zł i były o 519,69 zł wyższe niż w analogicznym okresie 2012 r. Zobowiązania z tytułu dodatkowych wynagrodzeń rocznych (§ 4040) oraz z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (§ 4110) stanowiły odpowiednio 63.368,86 zł oraz 10.836,08 zł i były o 1.448,65 zł oraz o 247,69 zł wyższe od tych z 2012 r. Uregulowano je 3 i 21 lutego oraz 3 marca 2014 r. Pozostałe zobowiązania wyniosły 3.176,98 zł, z tego: 660,13 zł dotyczyło składek na Fundusz Pracy (§ 4120), 981,25 zł na zakup energii (§ 4260), 122,07 zł na zakup usług pozostałych (§ 4300), 165,14 zł opłat za administrowanie lokalami Kolegium (§ 4400), 280,19 zł na zakup usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej 6 (§ 4360), 368,20 zł na zakup usług telekomunikacyjnych telefonii stacjonarnej (§ 4370), zaś 600 zł stanowiły koszty postępowania sądowego (§ 4610). Ww. zobowiązania Kolegium uiściło w wyznaczonych terminach. W porównaniu do 2012 r. zobowiązania te były niższe o 230,23 zł w § 4120, o 36,52 zł w § 4260, o 144,21 zł w § 4370 oraz o 1.119 zł w § 4610. Wyższe zobowiązania wystąpiły natomiast o 77,62 zł w § 4300, o 114,14 w § 4360 zł oraz o 161,55 zł w § 4400. (dowód: akta kontroli str. 252 - 291) Na koniec grudnia 2013 r. należności Kolegium wyniosły 293,93 zł i były o 282,41 zł wyższe niż w analogicznym okresie 2012 r. W dniu 26 lipca 2012 r., Kolegium przekazało Jackowi G. – 457 zł zasądzonych kosztów sądowych. Pomimo tego, w dniu 8 marca 2013 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Sanoku zajął z rachunku bankowego Kolegium (z tego samego tytułu) – 793,93 zł. W wyniku wszczętego przez SKO postępowania odwoławczego, a także postępowania egzekucyjnego, do końca grudnia 2013 r. Jacek G. wpłacił 500 zł należności. Pozostałą kwotę 293,93 zł, uregulował trzema transzami, tj. 3 stycznia”, 3 lutego i 3 marca 2014 r. Należność z 2012 r. dotyczyła nadpłaty 11,52 zł za prenumeratę gazety ,,Rzeczpospolita” za I kw. 2013 r. O ww. należność Kolegium pomniejszyło opłatę za prenumeratę w II kw. 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 292 - 322) 2.2. Wydatki budżetu środków europejskich Opis stanu faktycznego 2.1. W okresie objętym kontrolą, Kolegium nie dokonywało wydatków z budżetu środków europejskich. (dowód: akta kontroli str. 324) 1.3. Zatrudnienie i wydatki na wynagrodzenia Opis stanu faktycznego Na koniec grudnia 2012 r. i 2013 r. przeciętne zatrudnienie w Kolegium nie uległo zmianie i wynosiło 11 osób. Na pełnych etatach zatrudniono 6 etatowych członków, w tym Prezesa i Wiceprezesa, zaś w Biurze Kolegium 5 osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzenia. Liczba etatowych członków Kolegium (o statusie zatrudnienia 04) nie przekraczała maksymalnej liczby (12) ustalonej przez Prezesa Rady Ministrów w rozporządzeniu z dnia 8 września 1999 r. w sprawie maksymalnej liczby etatowych członków samorządowych kolegiów odwoławczych5. W Biurze Kolegium na 5 etatach zatrudniono 5 osób o statusie zatrudnienia 01 (osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzenia), tj. kierownika, gł. księgowego, st. inspektora oraz 2 inspektorów. W okresie objętym kontrolą jeden etat w Biurze, pozostawał nieobsadzony. (dowód: akta kontroli str. 320 - 340) W trakcie kontroli przeprowadzonej w I kw. 2010 r. w zakresie realizacji planu finansowego w 2009 r., Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, iż jeden z etatów, przyznanych dla pracowników Biura, pozostawał nieobsadzony. Prezes SKO wyjaśnił wówczas, iż planuje zatrudnić ,,drugiego pracownika w księgowości”. Pracownika o tych kwalifikacjach w Kolegium nie zatrudniono. Prezes Zbigniew Ostafil wyjaśnił, iż planował zatrudnić pracownika do spraw księgowych, ale po rozmowach z pracownikami Biura uznał ,,to za bezcelowe”, gdyż ww. zadeklarowali 5 Dz. U. Nr 74, poz. 828. 7 pomoc głównej księgowej. Za pomoc ,,w ramach środków pieniężnych” z tego etatu, otrzymywali dodatek specjalny w wysokości od 200 zł do 320 zł miesięcznie. W przypadku dłuższej niedyspozycji gł. księgowego, ,,środki finansowe” z tego etatu będą mogły być – jak wyjaśnił Prezes – wykorzystane na zatrudnienie innego księgowego ,,na czas zamknięty”. (dowód: akta kontroli str. 341 - 346, 357) Opis stanu faktycznego Najwyższa Izba Kontroli stwierdza, iż wydatki na wynagrodzenia w 2013 r. zrealizowano w kwotach ustalonych w planie finansowym wydatków Kolegium. W 2013 r. na wynagrodzenia pracowników SKO wydało łącznie – 757.277 zł (§ 4010), z tego: 205.269 zł dla pracowników Biura oraz 552.008,05 zł dla etatowych członków Kolegium. W porównaniu do 2012 r. wydano mniej o 60.809 zł, z tego o 50.487 zł na etatowych członków Kolegium oraz o 10.322 zł na pracowników Biura. Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacone pracownikom za 2013 r. wyniosło 61.920 zł (§ 4040) i było o 952 zł niższe niż za 2012 r. (pracownikom Biura wypłacono więcej o 864 zł, zaś etatowym członkom Kolegium mniej o 1.816 zł). W 2013 r. dwóm pracownikom Biura wypłacono łącznie 4.198 zł nagród jubileuszowych, natomiast w 2012 r. dwaj etatowi członkowie Kolegium otrzymali z tego tytułu 64.959 zł. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie Prezesa, Wiceprezesa i etatowych członków Kolegium, nie przekraczało wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, o których mowa w § 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej oraz szczegółowych zasad wynagradzania prezesa, wiceprezesa, pozostałych członków samorządowego kolegium odwoławczego i pracowników biura tego kolegium6, zwanego dalej rozporządzeniem, w związku z art. 13 ustawy budżetowej na 2013 r. W 2013 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto etatowego członka Kolegium, w tym Prezesa i Wiceprezesa (według sprawozdania Rb-70), wyniosło 8.285 zł i było niższe o 726 zł (o 8,0%) niż rok wcześniej. Wynagrodzenie zasadnicze pracowników Biura było zgodne z tabelą miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego, stawek dodatku funkcyjnego oraz tabelą stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych pracowników ustalonych w § 3 powołanego wyżej rozporządzenia. W 2013 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracowników Biura wyniosło 3.712 zł i było niższe o 157 zł (o 4,0%) od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2012 r. (dowód: akta kontroli str. 114 - 115, 160 - 161, 324 - 325, 347 - 355, 358 - 369) Różnice w przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu pracowników Kolegium spowodowane były chorobą dwóch etatowych członków oraz wypłatą nagród jubileuszowych. (dowód: akta kontroli str. 356) Pracownicy Kolegium otrzymywali również dodatki specjalne. W kontroli ustalono, iż w 2013 r. dodatki specjalne otrzymywały wszystkie osoby, zatrudnione w Kolegium. Wysokość dodatku dla etatowych członków Kolegium, w tym dla Prezesa i Wiceprezesa, wynosiła od 320 do 400 zł, dla gł. księgowej – 500 zł, dla pozostałych pracowników Biura – od 200 zł do 320 zł. 6 Dz. U. Nr 109, poz. 960 ze zm. 8 Wysokość dodatku nie przekraczała 40% łącznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, o którym mowa w § 5a ust. 3 rozporządzenia. (dowód: akta kontroli str. 370 - 402) Uwagi dotyczące badanej działalności Uwagi Najwyższej Izby Kontroli dotyczyły zasad przyznawania dodatku specjalnego dla pracowników Kolegium. Według § 1 Zarządzenia Prezesa Nr 1/04 z 5 stycznia 2004 r., dodatek specjalny przyznawano pracownikom Kolegium z tytułu okresowego (nie dłuższego niż rok) zwiększenia obowiązków służbowych, powierzenia dodatkowych zadań o wysokim stopniu złożoności, a także ze względu na zakres wykonywanych zadań i charakter pracy. W § 6 ww. Zarządzenia podano, iż dodatek specjalny ma ,,uznaniowy charakter”. (dowód: akta kontroli str. 370) W kontroli ustalono, iż w pismach, przyznających dodatki specjalne, Prezes nie podawał, za jakie dodatkowe obowiązki, zadania czy charakter pracy, pracownicy Kolegium dodatki te otrzymywali. (dowód: akta kontroli str. 371 - 402) Prezes Zbigniew Ostafil wyjaśnił, że dodatki specjalne udzielano z ,,zaoszczędzonych środków finansowych”, a zasadniczą podstawą ich przyznawania był ,,wzrost napływu spraw, co powodowało zwiększenie obowiązków”. Przy przyznawaniu dodatku specjalnego dla gł. księgowej, brano pod uwagę wzrost zakresu zadań, związanych zwłaszcza z budżetem zadaniowym, w zakresie prowadzenia ewidencji księgowej i sprawozdawczości na etapie planowania i wykonania. (dowód: akta kontroli str. 403) Opis stanu faktycznego Zarządzeniem Nr 5/07 z dnia 28 września 2007 r., Prezes ustalił zryczałtowaną należność dla pozaetatowych członków Kolegium. Za udział w posiedzeniach oraz za zwrot kosztów podróży od każdej zleconej i przygotowanej sprawy, pozaetatowym członkom Kolegium przysługiwała należność w kwocie 105 zł. W okresie objętym kontrolą, przy rozpatrywaniu spraw uczestniczyło faktycznie 25, spośród 28 i 30 (od 13 marca 2013 r.), pozaetatowych członków Kolegium. W 2013 r. pozaetatowym członkom Kolegium wypłacono 138.915 zł. Miesięcznie otrzymywali od 105 zł do 1.890 zł. Kwota ta nie przekraczała 60% miesięcznego wynagrodzenia etatowego członka Kolegium, o której mowa w § 2 rozporządzenia. (dowód: akta kontroli str. 114 - 115, 404 - 441) Ustalone nieprawidłowości W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. 1.4. Dobór próby i badanie wydatków Kolegium dysponowało procedurą kontroli finansowo-księgowej, tj. ,,Instrukcją obiegu, ewidencji i kontroli dokumentów finansowo-księgowych” wprowadzoną do stosowania Zarządzeniem Prezesa Nr 1/2002 z dnia 1 stycznia 2002 r. wraz ze zmianami. Kolegium dysponowało również zasadami przeprowadzania i rozliczania inwentaryzacji oraz prowadzenia gospodarki kasowej. Od 1 stycznia 2011 r. obowiązywał Zakładowy Plan Kont wraz ze zmianami, wprowadzony w życie Zarządzeniem Prezesa Nr 8/2010 z 29 grudnia 2010 r. Od 1 maja 2008 r. Kolegium stosowało komputerowy program księgowy QWANT. Aktualną wersję tego oprogramowania Prezes wprowadził do stosowania 1 stycznia 2013 r. (Zarządzenie Nr 1/2013 z 8 stycznia 2013 r.). (dowód: akta kontroli str. 442 - 512, 526 - 528) 9 Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła szczegółowe badanie wybranej próby wydatków z 2013 r. Doboru próby wydatków dokonano z zastosowaniem metody monetarnej MUS (Monetary Unit Sampling) ze zbioru dowodów/zapisów księgowych, stanowiącego populację wydatków o wartości 175.962,78 zł w grupie paragrafowej 4 – Wydatki bieżące jednostek budżetowych, z wyłączeniem paragrafów 4010 – 4080, 4110 – 4150, 4180 – 4200 i 4440. Badaniem objęto łącznie 49 dowodów i odpowiadających im zapisów księgowych na kwotę 101.425,93 zł, co stanowiło 7,7% wydatków Kolegium ogółem oraz 57,6% populacji wydatków w grupie wydatków bieżących jednostki budżetowej. Zakres merytoryczny badania obejmował badanie wiarygodności próby dowodów/zapisów księgowych pod kątem prawidłowości wartości transakcji, tj. wartości zgodnej z fakturą oraz zgodności faktury z zamówieniem lub umową, ujęcia na kontach syntetycznych i analitycznych w podziałkach klasyfikacji budżetowej i klasyfikacji w układzie zadaniowym oraz ujęcia w sprawozdaniach budżetowych. W badaniu wykorzystano także kwestionariusze, na podstawie których uzyskano odpowiedzi na pytania czy zdarzenia gospodarcze, potwierdzone objętymi badanymi dokumentami, miały miejsce w danym okresie sprawozdawczym, czy wynikające z nich zobowiązania (płatności) uregulowano w terminie oraz czy wyboru wykonawcy zamówienia dokonano zgodnie z procedurami określonymi w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych7. Badanie wybranej próby dowodów/zapisów księgowych nie wykazało nieprawidłowości. Objęte nimi zdarzenia gospodarcze były legalne, gospodarne i celowe. Dokumentujące je dowody sporządzono poprawnie pod względem formalnym oraz ujęto na właściwych kontach syntetycznych i analitycznych, w prawidłowych podziałkach klasyfikacji budżetowej. Płatności z nich wynikające uregulowano w terminie. (dowód: akta kontroli str. 513 - 525) Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wiarygodność systemu rachunkowości i kontroli wewnętrznej Kolegium na podstawie wyników badania próby dowodów/zapisów księgowych. 3. Roczne sprawozdania budżetowe oraz kwartalne sprawozdania w zakresie operacji finansowych 3.1. Sprawozdania budżetowe Rb-23 o stanie środków na rachunkach bankowych, Rb-27 z wykonania planu dochodów budżetowych i Rb-28 z wykonania planu wydatków budżetu państwa sporządzono w terminach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 lipca 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej8, natomiast sprawozdania kwartalne Rb-N o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych i Rb-Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji w terminach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych9. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm. Dz. U. Nr 20, poz. 103. 9 Dz. U. Nr 43, poz. 247 ze zm. 7 8 10 W 2013 r. Kolegium sporządziło również sprawozdanie Rb-BZ1 z wykonania wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich w układzie zadaniowym. Sprawozdanie to sporządzono w terminie ustalonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej w układzie zadaniowym10. (dowód: akta kontroli str. 4 - 30, 252 - 268, 530 - 532) 3.2. Badanie wykazało, że dane uwidocznione sprawozdaniach: • Rb-23 o stanie środków na rachunkach bankowych, w wierszu dochody wykonane były zgodne z zapisem na koncie 130 – ,,Rachunek bieżący jednostki” strona Dt, natomiast w wierszu dochody przekazane w okresie sprawozdawczym – z zapisami konta 222 – ,,Rozliczenie dochodów budżetowych” strona Dt i strona Ct konta 130. Na koncie 222 ewidencjonowano rozliczenia Kolegium z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych. Zapisy strony Dt tego konta pokazywały kwotę dochodów przekazanych na rachunek budżetu państwa. • Rb-27 z wykonania planu dochodów budżetowych odpowiadały zapisom dokonanym na koncie 130 – (subkonto dochodów budżetowych) oraz kontach zespołu 2 – Rozrachunki i rozliczenia i 7 – Przychody, dochody i koszty. Zapisów na koncie 130 dokonywano na podstawie wyciągów bankowych. • Rb-28 z wykonania planu wydatków budżetu państwa w kolumnie wykonanie były zgodne z wielkością wykazaną na koncie 130 (subkonto wydatków) strona Ct i kwotą środków otrzymanych z Ministerstwa Finansów (223 - ,,Rozliczenie wydatków budżetowych”). Analityczna ewidencja należności z tytułu dochodów i zrealizowanych wydatków budżetowych, prowadzona dla konta 130, uwzględniała podziałki klasyfikacji budżetowej (dział, rozdział, paragraf) oraz wymogi sprawozdawczości, ustalone dla jednostek budżetowych. (dowód: akta kontroli str. 4 - 30, 183 - 188, 207 - 210, 252 - 268, 270 - 271, 310, 533 - 541) Dane, wykazane w rocznym sprawozdaniu Rb-BZ1 z wykonania wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich w układzie zadaniowym, były zgodne z obrotami po stronie Dt konta 990 ,,Plan finansowy wydatków budżetowych w układzie zadaniowym”, oraz z zapisami (obrotami) tego konta. Sprawozdanie przedstawiało prawdziwy i rzetelny obraz zadań, ustanowionych w układzie zadaniowym budżetu, a także wiarygodne wartości końcowe mierników. (dowód: akta kontroli str. 530 - 532) Najwyższa Izba Kontroli stwierdza, iż w 2013 r. ww. sprawozdania sporządzono rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym. W okresie objętym kontrolą, Kolegium dokonało korekty sprawozdania, ale wynikało to z ,,omyłkowego” pominięcia należności. W dniu 21 października 2013 r. Kolegium sporządziło i przekazało elektronicznie sprawozdanie Rb-N o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych na koniec III kw. 2013 r. Wykazano w nim zerowe należności, pomimo, iż według ewidencji księgowej wynosiły one 793,93 zł. Korektę sprawozdania sporządzono 24 października 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 304 - 312) 10 Dz. U. Nr 298, poz. 1766. 11 W okresie objętym kontrolą Kolegium nie korzystało ze środków Unii Europejskiej (UE). Nie sporządzało w związku z tym rocznych sprawozdań z wykonania planu wydatków budżetu środków europejskich. (dowód: akta kontroli str. 324) Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Najwyższa Izba Kontroli wydaje pozytywną opinię co do prawidłowości i terminowości sporządzania przez Kolegium rocznych sprawozdań budżetowych, sprawozdań w zakresie operacji finansowych oraz sprawozdań w układzie zadaniowym. IV. Uwagi i wnioski Wnioski pokontrolne Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli11, wnosi o: 1) uzasadnianie przyznawania dodatku specjalnego pracownikom Kolegium, zgodnie z § 1 i § 6 Zarządzenia Nr 1/04 Prezesa SKO z 5 stycznia 2004 r. V. Pozostałe informacje i pouczenia Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach, jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK, kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do Dyrektora Delegatury NIK w Rzeszowie. Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK, proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Rzeszów, dnia kwietnia 2014 r. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Rzeszowie Dyrektor Kontroler Wiesław Motyka Cezary Paciura Gł. specjalista kontroli państwowej 11 Dz. U. z 2012 r., poz. 82 ze zm. 12