Wykorzystanie funduszy europejskich w powiecie chełmskim, w tym

Transkrypt

Wykorzystanie funduszy europejskich w powiecie chełmskim, w tym
PROJEKT SYSTEMOWY „KAPITAŁ INTELEKTUALNY LUBELSZCZYZNY 2010-2013”
Wykorzystanie funduszy europejskich w powiecie chełmskim, w tym miasta
Chełm
Ekspertyza naukowa
dr Maciej Piotrowski
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie
[email protected]
Magdalena Marciniak-Piotrowska
[email protected]
Paweł Pikor
[email protected]
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wstęp
Niniejsza ekspertyza została sporządzona na zlecenie Województwa Lubelskiego w ramach
realizowanego przez nie projektu systemowego: „Kapitał Intelektualny Lubelszczyzny 20102013" finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytetu VIII Regionalne kadry gospodarki, Działanie 8.2
Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.2 Regionalne Strategie Innowacji".
W ekspertyzie wykorzystano następujące skróty:
PO IiŚ – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
PO IG – Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
PO KL – Program Operacyjny Kapitał Ludzki
PO RPW – Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
PWT – PL-BY-UA – Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina
RPO WL – Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego
PROW – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
EFS – Europejski Fundusz Społeczny
EFRR – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Przedmiot, kontekst badania i cele badawcze
Przedmiot i kontekst badania
Celem projektu systemowego „Kapitał Intelektualny Lubelszczyzny 2010-2013” jest
dokonanie próby pomiaru kapitału intelektualnego województwa lubelskiego, a przez to
zapewnienie podstaw do podejmowania kluczowych decyzji dotyczących przyszłości regionu
i jego mieszkańców. Działania realizowane w projekcie mają na celu, przy zastosowaniu
pomiaru kapitału ludzkiego, strukturalnego i relacji, zaobserwowanie kluczowych obszarów
dynamiki zmian społeczno-gospodarczych oraz uruchomienie procesów społecznej
partycypacji w zakresie polityki innowacyjnej na obszarze województwa. Wpłyną one
również na ostateczny kształt lokalnych strategii innowacji, skierowanych na podniesienie
konkurencyjności obszarów docelowych, a także będą pomocne w pracach nad rozwojem
Regionalnego Systemu Innowacji. W przypadku niniejszej ekspertyzy, zestawienie i analiza
najważniejszych danych nt. wykorzystania funduszy w powiecie chełmskim, w tym miasta
Chełm pozwoli na lepszą ocenę skutków społeczno-gospodarczych tych programów oraz
przygotowanie podmiotów funkcjonujących na tym terenie w kontekście działań
aplikacyjnych w nowej perspektywie finansowej (2014-2020).
Cele badawcze
Celem badań naukowych jest uzyskanie odpowiedzi w zakresie wykorzystania funduszy
europejskich w powiecie chełmskim, w tym miasta Chełm z uwzględnieniem podziału na:
1. Dostępne fundusze (m.in. z podziałem na EFS, RPO WL, z wyodrębnieniem osi I i II,
PROW, PRPW, POIG, POIiŚ, PWT – PL-BY-UA, Program Szwajcarski, Program
Norweski i inne).
2. Rodzaj beneficjenta (jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa, osoby
fizyczne, organizacje pozarządowe, instytucje kultury, rolnicy, instytucje naukowobadawcze, szkoły wyższe, itp.).
3. Charakter branżowy pomocy (turystyka, infrastruktura komunikacyjna, ochrona
środowiska, kultura, ochrona zdrowia, zatrudnienie, przedsiębiorstwa, edukacja,
integracja społeczna, społeczeństwo informacyjne, itp. itd.).
Analiza ilościowa i jakościowa projektów finansowanych ze środków europejskich w
powiecie chełmskim, w tym miasta Chełm, m.in. z uwzględnieniem takich aspektów jak:
1. Liczba projektów oraz kwota dofinansowania z podziałem na wskazane w celu badań
kategorie.
2. Najwięksi beneficjenci (pod kątem kwot uzyskanych w ramach różnych funduszy).
3. Najważniejsze projekty realizowane w powiecie (z uwzględnieniem kwot
dofinansowania, istotności z punktu widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego
powiatu).
Opis sposobu zbierania danych, wykorzystanych technik i narzędzi
badawczych
Celem uzyskania możliwie pełnego obrazu sytuacji w zakresie wykorzystania funduszy
europejskich w powiecie chełmskim, w tym miasta Chełm wykorzystano następujące metody
badawcze:
1. Analiza danych statystycznych nt. wykorzystania funduszy w powiecie. Dane zostały
pozyskane z następujących źródeł:
a. Portal: www.mapadotacji.gov.pl (aktualność danych na koniec 31.12 2012).
b. Mapy dotacji dla poszczególnych programów dostępnych na portalu
www.lubelskie.pl (aktualność danych na koniec 31.12.2012).
c. Listy beneficjentów programu Rozwój Polski Wschodniej (aktualność danych
na dzień 31.03.2013).
d. Listy projektów dofinansowanych z Funduszu Norweskiego dla naborów
przeprowadzonych w latach 2005, 2007 i 2008, dostępnej na stronie
http://www.2004-2009.eog.gov.pl.
Pozyskane dane statystyczne poddane analizie z wykorzystaniem z uwzględnieniem
średnich wartości oraz spójnej prezentacji danych. Jeżeli w tabeli lub na rysunku nie
została wskazana jednostka terytorialna, oznacza to że zawarte w niej dane dotyczą
niniejszego powiatu.
2. Analiza typu desk research mająca na celu udzielenie odpowiedzi w zakresie m.in.
postrzeganej roli oraz poziomu upowszechnienia informacji nt. wykorzystanych
funduszy europejskich oraz społeczny odbiór projektów. Ponadto analizie desk
research poddano dokumenty o charakterze strategicznym i planistycznym
(szczególnie w kontekście pozyskiwania środków przez starostwo powiatowe na
potrzeby rozwiązywania lokalnych problemów społeczno-gospodarczych).
3. Analiza dobrych praktyk w zakresie pozyskiwania środków pomocowych. Projekty
stanowiące dobre praktyki zestawiono i dokonano analizy kierując się przede
wszystkim wpływem projektu na rozwój społeczno-gospodarczy powiatu.
Rekomendacje zawarte w ostatniej części ekspertyzy stanowią wynik autorskich analiz takich
źródeł danych jak: strategie rozwoju powiatu, strategii rozwiązywania problemów
społecznych oraz innych raportów nt. sytuacji społeczno-gospodarczej w powiecie.
Wykorzystanie funduszy europejskich w powiecie chełmskim, w tym miasta
Chełm
Uwagi metodologiczne
W dalszej części ekspertyzy przedstawiono zestawienia ilościowe i wartościowe projektów
realizowanych na terenie powiatu chełmskiego, w tym miasta Chełm w okresie
programowania 2007 - 2013. Należy w tym miejscu podkreślić ograniczenia oraz utrudnienia
w zakresie możliwości interpretacji danych nt. projektów:
1. Znaczna liczba projektów realizowanych jest na terenie przekraczającym obszar
powiatu. Szczególnie dotyczy to dużych projektów infrastrukturalnych (np. budowa i
modernizacja dróg).
2. W przypadku projektów z funduszy EFS (PO KL), wnioskodawcy we wniosku mogą
wskazywać obszary geograficzne, z których będą rekrutowani beneficjenci (np. do
udziału w szkoleniach). Często zasięg realizacji projektu jest znacznie szerszy niż
powiat, w którym beneficjent ma swoją siedzibę.
W badaniach ewaluacyjnych, ekspertyzach czy też bazach danych projektów, w związku z
zaistnieniem ww. sytuacji przyjmowane są z reguły dwa podejścia przy analizach na poziomie
takich jednostek terytorialnych jak powiaty czy też gminy:
1. Wartość projektów i kwota dotacji jest ujmowana jako całość.
2. Wartość projektów i kwota dotacji jest dzielona przez liczbę jednostek
powiatów/gmin, których dotyczy projekt.
Kolejne utrudnienie w zakresie klasyfikacji projektów do poszczególnych powiatów
występuje w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich. O ile działania realizowane na
poziomie samorządów są przypisane do danego powiatu, o tyle w przypadku puli środków
dystrybuowanych przez tzw. Lokalne Grupy Działania (LGD), trudno w niektórych
sytuacjach rozgraniczyć wartość projektów pomiędzy poszczególne powiaty. Wynika to z
faktu, że zasięg funkcjonowania LGD nie zawsze pokrywa się z granicami powiatów. Na
terenie województwa lubelskiego występują sytuacje w których jedna grupa działa na terenie
dwóch lub więcej powiatów (np. LGD Polesie), czy też sytuacje w których teren jednego
powiatu jest objęty działaniami dwóch lub więcej grup (np. powiat świdnicki z LGD Fundacja
Nasza Nadzieja i LGD Dolina Giełczwi).
Zestawienia zbiorcze
Pierwsze zestawienie projektów dotyczy ogólnej liczby i wartości projektów zakończonych
lub też w realizacji na terenie powiatu. Tabela 1. uwzględnia programy w przypadku których
gromadzona jest informacja w systemie SIMIK 07-13 (PO IiŚ, PO IG, PO KL, PO RPW,
PWT – PL-BY-UA oraz RPO WL).
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów w podziale na
zakończone oraz w realizacji.
Rodzaj
projektu
Liczba
Wartość
projektu [zł]
Średnia
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
Średnia
Łączna
Zakończony
270
2 715 556,25
733 200 187,65
1 737 699,99
469 178 996,23
W realizacji
87
1 027 600,59
603 106 805,70
571 891,40
355 345 128,99
357
3 743 156,84
1 336 306 993,35
2 309 591,39
824 524 125,22
Łącznie
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Warto zwrócić uwagę, że na terenie powiatu chełmskiego i miasta Chełm realizowana jest
znaczna liczba projektów, łącznie 357 z czego 270 zostało już zakończonych. Znaczna jest
także wartość całkowita projektów, przekraczająca 1,3 mld zł.
Biorąc pod uwagę rodzaje funduszy, znacznie więcej projektów jest współfinansowanych z
Europejskiego Funduszu Społecznego (ok. 60%), niż z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego (Tabela ).
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów w podziale nazwę
funduszu.
Nazwa
funduszu
Europejski Fundusz
Rozwoju
Europejski Fundusz
Społeczny
Fundusz Spójności
Wartość
projektu [zł]
Liczba
Średnia
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
Średnia
Łączna
139
7 308 080,99
1 015 823 257,51
4 383 306,93
609 279 663,69
216
817 174,93
176 509 784,20
683 518,00
147 639 888,15
2
71 986 975,82
143 973 951,64
33 802 286,69
67 604 573,38
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Pomimo tego, alokacja z EFRR kilkukrotnie przewyższa środki z EFS, wynika to z dużo
większych średnich wartości projektów infrastrukturalnych niż tzw. projektów miękkich.
Następne rysunki dotyczą klasyfikacji projektów ze względu na typ beneficjenta (forma
prawna). Z uwagi na bardzo duże zróżnicowanie pomiędzy beneficjentami w PO KL, oraz
beneficjentami w pozostałych programach operacyjnymi sporządzono dwa zestawienia
(pierwsze tylko dla PO KL oraz drugie dla pozostałych programów operacyjnych).
Interesującym jest fakt, że na terenie powiatu chełmskiego ponad 45% wszystkich projektów
było realizowanych przez stowarzyszenia i fundacje. Wynika to ze znacznej liczby
niewielkich projektów zrealizowanych przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania
"Ziemi Chełmskiej" oraz Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego Automobilklub Chełmski.
Rysunek . Zestawienie projektów ze względu na typ beneficjenta (PO KL) – powiat chełmski.
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Także w przypadku miasta Chełm, stowarzyszenia zrealizowały najwięcej projektów.
Aktywnością na tym polu wykazały się przede wszystkim: Chełmskie Towarzystwo
Edukacyjne oraz Stowarzyszenie Ośrodek Wspierania Rodziny w Chełmie. Ważną grupą pod
względem formy prawnej stanowiły również szkoły lub placówki oświatowe.
Rysunek . Zestawienie projektów ze względu na typ beneficjenta (PO KL) – powiat m.
Chełm.
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Warto zauważyć, że w przypadku projektów finansowanych z pozostałych programów
operacyjnych najwięcej z nich zostało zrealizowane przez małe przedsiębiorstwa działające w
formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Składa się na to 14 projektów
realizowanych przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Sp. z o.o., które dotyczą
wysypisk śmieci. Ponadto znaczną aktywność wykazywały także wspólnoty samorządowe.
Rysunek . Zestawienie projektów ze względu na typ beneficjenta (programy operacyjne bez
PO KL) – powiat chełmski.
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Biorąc pod uwagę z kolei realizację projektów na terenie powiatu m. Chełm, dominującą rolę
odgrywały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (ponad 43% wszystkich
projektów). Co ciekawe, żadna z firm nie realizowała więcej niż jednego projektu.
Rysunek . Zestawienie projektów ze względu na typ beneficjenta (programy operacyjne bez
PO KL) – powiat m. Chełm.
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Tabela stanowi z kolei zestawienie projektów z uwzględnieniem ich dominującej dziedziny
(głównego obszaru wsparcia). Najwięcej projektów (161) dotyczyło pracy i integracji
społecznej, przy stosunkowo niewielkiej wartości projektu (ok. 1,05 mln zł) i wartości
dofinansowania (0,88 mln zł). Największa alokacja została przeznaczona na projekty
realizowane w obszarze transportu (238 mln zł), ochrony środowiska (128 mln zł), badań,
rozwoju i innowacji (135 mln zł) oraz telekomunikacji i e-usług (blisko 99 mln zł).
Tabela . Zestawienie projektów ze względu na temat projektu.
Temat
projektu
Liczba
administracja
Wartość
projektu [zł]
Średnia
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
Średnia
Łączna
5
1 303 800,67
6 519 003,34
1 108 230,57
5 541 152,84
12
22 193 657,61
266 323 891,34
11 323 511,76
135 882 141,16
brak
3
2 763 292,45
8 289 877,34
1 934 304,71
5 802 914,14
energetyka
2
41 929 451,88
83 858 903,75
15 619 078,35
31 238 156,69
nauka i edukacja
91
1 098 118,41
99 928 775,44
847 999,35
77 167 940,73
ochrona środowiska
12
24 530 147,96
294 361 775,48
10 689 360,64
128 272 327,63
ochrona zdrowia
4
1 517 499,80
6 069 999,21
1 247 092,70
4 988 370,79
praca i integracja
społeczna
161
1 051 615,28
169 310 060,85
879 521,62
141 602 981,52
rewitalizacja
3
4 119 075,64
12 357 226,92
2 370 110,53
7 110 331,59
rozwój firm
80
1 081 412,81
86 513 025,01
564 963,82
45 197 105,46
telekomunikacja i e-usługi
12
10 408 490,61
124 901 887,32
8 243 694,66
98 924 335,91
transport
16
21 467 193,61
343 475 097,77
14 917 528,46
238 680 455,37
badania, rozwój,
innowacje
turystyka
8
7 193 401,46
57 547 211,70
5 357 498,17
42 859 985,36
współpraca
międzynarodowa
1
536 600,00
536 600,00
482 940,00
482 940,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL)
28 września 2007 r. Komisja Europejska wydała decyzję w sprawie przyjęcia do realizacji
Programu Kapitał Ludzki, który jest jednym z programów służących realizacji Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 i obejmuje całość interwencji Europejskiego
Funduszu Społecznego (EFS) w Polsce. Program stanowi odpowiedź na wyzwania, jakie
przed państwami członkowskimi UE, w tym również Polską, stawia odnowiona Strategia
Lizbońska. Do wyzwań tych należą: uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do
lokowania inwestycji i podejmowania pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie
większej liczby trwałych miejsc pracy. Zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz
celami polityki spójności krajów unijnych, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego
przyczynia się do pełniejszego wykorzystania zasobów pracy oraz wsparcia wzrostu
konkurencyjności gospodarki. Program składa się z 10 Priorytetów, realizowanych zarówno
na poziomie centralnym jak i regionalnym. W ramach komponentu centralnego środki są
przeznaczane przede wszystkim na wsparcie efektywności struktur i systemów
instytucjonalnych, natomiast środki komponentu regionalnego są w głównej mierze
dystrybuowane na wsparcie dla osób i grup społecznych1.
W Tabela przedstawiono liczbę, wartości oraz dofinansowanie z funduszy europejskich
projektów PO KL.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PO KL.
Nazwa
funduszu
Liczba
Wartość
projektu [zł]
Średnia
Program Operacyjny
Kapitał Ludzki
216
817 174,93
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
176 509 784,20
Średnia
683 518,00
Łączna
147 639 888,15
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Warto zwrócić uwagę na wysoki poziom dofinansowania tych projektów, wynoszący blisko
85% wartości projektu. Łącznie przyznano środki na realizację 216 projektów o średniej
wartości ok. 817 tys. zł. Większość projektów dotyczy rozwiązywania problemów
społecznych (m.in. aktywizacji zawodowej czy też pobudzania przedsiębiorczości).
Największe projekty realizowane w ramach PO KL przedstawiono w kolejnej tabeli. Warto
zauważyć, że największy projekt jest realizowany przez Powiatowy Urząd Pracy we Chełmie,
a więc środki są wydawane praktycznie wyłącznie na terenie powiatu. Na liście znajduje się
także grupa projektów realizowanych na szerszym terenie, gdzie tylko część alokacji trafia do
beneficjentów ostatecznych z powiatu chełmskiego i miasta Chełm (np. projekt Fundacji
Rozwoju Lubelszczyzny).
Tabela . Program Operacyjny Kapitał Ludzki - największe projekty.
Lp.
Tytuł projektu
1
Aktywni na rynku pracy
2
Razem wśród ludzi
1 www.efs.gov.pl.
Nazwa beneficjenta
Powiat chełmski/ Powiatowy
Urząd Pracy w Chełmie
Powiat Grodzki Chełm/Miejski
Ośrodek Pomocy Rodzinie w
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
40 393 842,16
34 269 630,00
6 199 761,63
5 269 797,39
Chełmie
3
Dobry pracownik ambasadorem
wartości JYSK
4
Start
5
NOWE POLE WIDZENIA
LUBELSZCZYZNY
Ośrodek Doradztwa i Treningu
Kierowniczego
Powiat Chełmski/Powiatowe
Centrum Pomocy Rodzinie w
Chełmie
Fundacja Rozwoju
Lubelszczyzny
6
Czas na biznes!
7
4 063 958,78
2 072 618,98
3 367 237,29
2 862 151,70
3 004 616,00
2 553 923,60
Lubelska Fundacja Rozwoju
2 958 559,80
2 514 775,83
Profesjonalizacja w Urzędzie
Miasta Chełm.
Miasto Chełm
2 582 574,12
2 195 188,00
8
SUKCES niejedno ma imię!
Fundacja Rozwoju
Lubelszczyzny
1 996 976,27
1 697 429,83
9
Wiedzieć, umieć, informować aktywizacja zawodowa kobiet z
terenów powiatów objętych
najwyższym bezrobociem w
województwie lubelskim - II
edycja
Lubelski Ośrodek Samopomocy
1 914 187,89
1 627 059,71
10
Lepszy urząd
POWIAT CHEŁMSKI
1 823 896,00
1 550 311,60
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego (RPO WL)
Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego, w skrócie RPO WL jest jednym
z 16 takich programów realizowanych odrębnie dla każdego województwa. Wszystkie RPO
są realizowane w okresie programowania 2007 – 2013, natomiast wykorzystanie puli
pieniędzy jest wydłużone do końca 2015 roku. Regionalne Programy Operacyjne
współistnieją z innymi programami i inicjatywami Unii Europejskiej, realizując założenia
Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 i Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia
2007-2013 - Narodowej Strategii Spójności. Środki finansowe przeznaczone dla RPO
pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) utworzonego w celu
wyrównania różnic w poziomie rozwoju regionów Unii Europejskiej.
RPO WL dzieli się na dziewięć Osi Priorytetowych, którym przypisana została określona pula
środków w ramach RPO WL. Na realizację wszystkich zadań w ramach RPO WL
przeznaczono kwotę 1 192,84 mln euro. Pierwsze dwie Osie RPO WL - rozwój
przedsiębiorczości i instytucji otoczenia biznesu - obsługuje Lubelska Agencja Wspierania
Przedsiębiorczości w Lublinie, jako tzw. Instytucja Pośrednicząca II stopnia. Ponieważ
odrębnie dokonano analizy ilościowej zrealizowanych projektów w ramach tych dwóch Osi,
warto przybliżyć finansowane działania:
1. Oś Priorytetowa I. Przedsiębiorczość i innowacje:
1.1. Dotacje dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw.
1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw.
1.3. Dotacje inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw.
1.4. Dotacje inwestycyjne w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów
ochrony środowiska oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii.
1.5. Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki.
1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach.
1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo.
2. Oś Priorytetowa II. Infrastruktura ekonomiczna:
2.1. Instrumenty pożyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw
2.2. Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy pożyczkowych
2.3. Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poręczeń kredytowych
2.4. Regionalna infrastruktura B+R
2.5. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy
2.6. Marketing gospodarczy
Pozostałe Osie Priorytetowe wdraża Departament Regionalnego Programu Operacyjnego
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie, który jednocześnie pełni
funkcję Instytucji Zarządzającej RPO WL.
Tabela przedstawia liczbę, wartości oraz dofinansowania projektów dla RPO WL. Warto
zwrócić uwagę, że poziom dofinansowania jest w tym przypadku niższy niż w PO KL i
wynosi ok. 66% ogółem oraz niewiele powyżej 41% w przypadku projektów z pierwszej osi
priorytetowej. Ponadto projekty realizowane w ramach osi priorytetowych I i II mają znacznie
niższe budżety, niż ogólnie w ramach całego programu.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla RPO WL.
Nazwa
funduszu
Wartość
projektu [zł]
Liczba
Dofinansowanie z EU [zł]
Średnia
Regionalny Program
Operacyjny
Województwa
Lubelskiego
Łączna
Średnia
Łączna
112
4 878 346,04
546 374 757,03
3 250 450,68
364 050 475,99
70
1 149 955,83
8 0496 908,11
475 983,17
33 318 821,86
5
318 157,14
1 590 785,68
203 160,47
1 015 802,33
- w tym Oś Priorytetowa I
- w tym Oś Priorytetowa
II
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl oraz
www.mapa.rpo.lubelskie.pl.
Największym projektem realizowanym w ramach RPO WL jest projekt o charakterze
transportowym pn. Przebudowa wewnętrznej spójności komunikacyjnej (…) realizowany
przez powiat lubelski, który częściowo dotyczy także powiatu chełmskiego i miasta Chełm.
Tabela . Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego - największe projekty.
Lp.
1
2
Tytuł projektu
Poprawa wewnętrznej spójności
komunikacyjnej województwa lubelskiego
poprzez budowe i przebudowę dróg
powiatowych zwiększających dostepność do
dróg krajowych i wojewódzkich
Zakup taboru kolejowego do przewozów
pasażerskich
Nazwa
beneficjenta
Powiat Lubelski
Województwo
Lubelskie
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
177 624 253,60
131 600 000,00
36 118 750,00
15 820 000,00
3
4
5
6
7
8
9
10
Wrota Lubelszczyzny - Informatyzacja
Administracji
Modernizacja linii kolejowej nr 63 Dorohusk–
Zawadówka Naftobaza (SZ) na odcinku
granica państwa Dorohusk – Wólka Okopska
w km 0,100 – 4,000
Zakup taboru kolejowego przeznaczonego do
przewozów pasażerskich w publicznym
transporcie zbiorowym organizowanym przez
Województwo Lubelskie
Modernizacja przejazdów kolejowych w celu
podniesienia bezpieczeństwa ruchu na
skrzyżowaniach linii kolejowych z drogami
publicznymi na terenie województwa
lubelskiego w zakresie urządzeń
zabezpieczenia przejazdów.
Lubelskie Bezpieczne
Budowa Regionalnej Infrastruktury Informacji
Przestrzennej
Przebudowa ulicy Lubelskiej od ulicy
Szpitalnej do ulicy Podwalnej wraz z
przebudową Ronda Jana Pawła II oraz od
ulicy Przechodniej do ulicy Hrubieszowskiej
Modernizacja budynków Zespołu Szkół
Ogólnokształcących nr 6 wraz z infrastrukturą
sportowo-rekreacyjną w Chełmie.
Województwo
Lubelskie
34 580 327,42
29 323 018,28
PKP Polskie
Linie Kolejowe
S.A.
26 759 697,25
18 494 166,79
Województwo
Lubelskie
24 868 744,00
21 138 432,40
PKP Polskie
Linie Kolejowe
S.A.
24 248 254,65
16 550 755,58
18 656 848,35
12 539 921,57
16 923 903,43
14 385 317,91
Miasto Chełm
14 690 850,68
6 998 875,89
Miasto Chełm
9 789 074,12
6 243 471,48
Komenda
Wojewódzka
Policji w
Lublinie
Województwo
Lubelskie
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Ponadto aż cztery projekty dotyczą infrastruktury kolejowej i są realizowane przez
Województwo Lubelskie w zakresie zakupu taboru kolejowego oraz PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A. w zakresie modernizacji linii kolejowych i przejazdów.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW)
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 jest instrumentem wspierania
rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. PROW jest programem przygotowanym zgodnie ze
strategicznym podejściem zaproponowanym przez Komisję Europejską. Zgodnie z nim na
poziomie unijnym opracowywany został dokument strategiczny identyfikujący silne i słabe
strony obszarów wiejskich, wspólne dla krajów członkowskich osie priorytetowe oraz
wskaźniki dla pomiaru postępu w osiąganiu unijnych priorytetów. W oparciu o strategię UE
przygotowywana została strategia krajowa realizowana poprzez PROW. PROW posiada
cztery tzw. osie priorytetowe:
Oś 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego
Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich
Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej
Oś 4: LEADER (wspiera tzw. Lokalne Grupy Działania – partnerstwa terytorialne
funkcjonujące na obszarach wiejskich)
Warto podkreślić, że projekty w ramach PROW są dystrybuowane na dwóch poziomach
(przez samorząd oraz w ramach tzw. Lokalnych Grup Działania). Projekty wspieranie przez
Lokalne Grupy Działania (w tym przypadku przede wszystkim przez LGD Promenada S12
oraz LGD Ziemia Chełmska) dotyczą w dużej mierze obszaru kultury i dziedzictwa
regionalnego.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PROW.
Nazwa
funduszu
Wartość
projektu [zł]
Liczba
Średnia
Program Rozwoju
Obszarów Wiejskich
(samorząd)
Program Rozwoju
Obszarów Wiejskich
(LGD Promenada S12)
Program Rozwoju
Obszarów Wiejskich
(LGD Ziemia Chełmska)
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
Średnia
Łączna
136
780 865,09
106 197 652,38
376 431,12
51 194 632,82
34
224 056,21
7 617 911,04
132 329,95
4 499 218,28
27
129 322,85
3 491 716,88
67 341,59
1 818 222,92
Uwaga: Na terenie powiatu chełmskiego działają dwie duże LGD, obydwie ujęte w
zestawieniu. Należy jednak pamiętać, że każda z nich wykracza swoim działaniem poza teren
powiatu..
Warto także nadmienić, że na terenie powiatu m. Chełm są ponadto realizowane trzy projekty
na poziomie samorządu o łącznej wartości 881 494,50 zł oraz kwocie dofinansowania
705 195,00 zł.
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW)
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej jest współfinansowany ze środków unijnych,
realizowany w Polsce w latach 2007-2013. Jest przykładem ponadregionalnego programu w
skali Unii Europejskiej. Ma na celu wsparcie rozwoju społeczno-gospodarczego pięciu
województw Polski Wschodniej: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego
i warmińsko-mazurskiego. Warto nadmienić, że wspomniane regiony w momencie
przystąpienia Polski do Unii Europejskiej były najsłabiej rozwiniętymi w całej Unii. Program
jest krokiem na drodze do wyrównania szans rozwojowych oraz unowocześnienia wielu sfer
życia Polski Wschodniej, na potrzeby którego została alokowana kwota około 2,8 mld euro.
W ramach PO RPW wspierane są przede wszystkim przedsięwzięcia związane z rozwojem
infrastruktury uczelni, wspieraniem innowacji, dostępem do Internetu w Polsce Wschodniej,
rozwojem miast, budową dróg i obwodnic oraz rozwojem turystyki.
Należy podkreślić, że projekty finansowane w ramach PO RPW dotyczą zwykle dużego
obszaru geograficznego (częstym wymogiem jest uczestnictwo instytucji realizujących z min.
2 województw). Podobnie jest w przypadku powiatu chełmskiego i miasta Chełm, które są
częściowo beneficjentami dużego projektu związanego z rozwijaniem sieci tras rowerowych
w Polsce Wschodniej.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PO RPW.
Nazwa
funduszu
Liczba
Program Operacyjny
Rozwój Polski Wschodniej
Wartość
projektu [zł]
Średnia
5
30 076 003,06
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
150 380
015,30
Średnia
Łączna
23 736 973,95
118 684 869,77
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Trasy rowerowe w Polsce Wschodniej to pięć projektów regionalnych, które utworzą spójną
trasę rowerową biegnącą przez pięć województw: lubelskie (ok. 350 km), podkarpackie (ok.
430 km), podlaskie (ok. 590 km), świętokrzyskie (ok. 190 km) i warmińsko-mazurskie (ok.
420 km). Będzie ona przeprowadzona przez atrakcyjne obszary, m.in. miejsca cenne
przyrodniczo, zabytki, ważne węzły komunikacyjne, przesiadkowe. W projekcie zaplanowano
modernizację już istniejących tras rowerowych, budowę nowych oraz utworzenie sieci miejsc
postojowych i odpowiednie oznakowanie całego szlaku.
Tabela . Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej- największe projekty
Lp.
Tytuł projektu
1
Trasy Rowerowe w Polsce Wschodniej Województwo Lubelskie
2
Centrum Studiów Inżynierskich
Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej
w Chełmie
3
Laboratorium badań środowiskowych CSI
PWSZ w Chełmie
4
Budowa doświadczalnego ośrodka
Medica Poland - Centrum Rehabilitacji z
wykorzystaniem termowizji jako nowej
metody badawczej w dziedzinie
rehabilitacji medycznej
5
Laboratorium budownictwa CSI PWSZ w
Chełmie
Nazwa
beneficjenta
Województwo
Lubelskie
Państwowa
Wyższa Szkoła
Zawodowa w
Chełmie
Państwowa
Wyższa Szkoła
Zawodowa w
Chełmie
Wartość projektu
[zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
44 355 291,69
37 701 997,93
40 336 371,75
30 565 508,70
29 725 452,37
25 266 634,51
Medica Poland
- Centrum
Rehabilitacji
19 846 074,29
11 451 427,21
Państwowa
Wyższa Szkoła
Zawodowa w
Chełmie
16 116 825,20
13 699 301,42
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Interesującym projektem z punktu widzenia podnoszenia jakości edukacji jest stworzenie
laboratorium badań środowiskowych przez PWSZ w Chełmie. Celem nadrzędnym Projektu
jest wzmocnienie potencjału miejscowej uczelni, przyczyniające się do przyspieszenia
rozwoju i innowacyjności firm w branżach: mechanicznej, samochodowej i lotniczej, ze
szczególnym uwzględnieniem podmiotów funkcjonujących w obszarze Polski Wschodniej, w
tym, w regionie lubelskim. Projektowane Laboratorium badań środowiskowych będzie
prowadzić badania przemysłowe, wypracowywać innowacyjne rozwiązania m.in. w
następujących obszarach: mechanika, lotnictwo, branża samochodowa. W konsekwencji
przyczyni się do zwiększenia wzrostu gospodarczego obszarów Polski Wschodniej, a w
dalszej perspektywie utworzenia nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwach innowacyjnych.
Ponadto dzięki wybudowaniu nowego obiektu badawczego, zwiększy się liczba pracowników
naukowych i technicznych zatrudnionych w PWSZ w Chełmie (pozytywny wpływ na
osiągnięcie wskaźników PO RPW – liczba utworzonych miejsc pracy). 2
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka(PO IG)
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka jest realizowany w okresie 2007 – 2013, a
jego założenia programowe zostały opracowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
PO IG jest finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (85%) oraz ze
środków budżetu państwa (15%). Głównym zadaniem Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka jest wsparcie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw oraz konkurencyjności
polskiej gospodarki. W ramach Programu Operacyjnego wspierane są projekty o charakterze
innowacyjnym w zakresie nowych technologii, produktów, usług czy organizacji. Łączna
wielkość publicznych środków finansowych przeznaczonych na realizację PO IG wynosi 10
186 030 644 Euro.
Kolejna tabela przedstawia liczbę, wartości oraz wysokość dofinansowania z funduszy
europejskich projektów realizowanych w ramach PO IG.
2 Więcej na stronie: http://www.pwsz.chelm.pl/fundusze_ue/index.php?id=021.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PO IG.
Nazwa
funduszu
Liczba
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie z EU [zł]
Średnia
Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka
14
10 122
578,34
Łączna
Średnia
Łączna
141 716 096,80
4 990 068,98
69 860 965,76
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
W ramach PO IG czternaście projektów dotyczyło powiatu chełmskiego i miasta Chełm, z
których największym był dotyczący tworzenia sieci szerokopasmowego dostępu do Internetu.
Warto zauważyć, że w ramach programów współfinansowanych z PO IG, niespełna 50%
wydatków kwalifikowanych jest objętych dotacją.
Tabela . Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka - największe projekty.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Tytuł projektu
Bezprzewodowy, szerokopasmowy
dostęp do Internetu i sieci
telefonicznej - WiMAX 802.16e
Przeciwdziałanie wykluczeniu
cyfrowemu w województwie
lubelskim
Wdrożenie własnej technologii
rozdzielnic elektrycznych niskiego
napięcia
Wdrożenie nowych usług
precyzyjnego wwibrowywania i
wywibrowywania elementów w
pionie
Wdrożenie nowej technologii
produkcji bakteriobójczej folii
tworzywowej do opakowań
spożywczych
Uruchomienie produkcji wałków
aniloksowych przy wykorzystaniu
nowej technologii plazmowego
powlekania
Dostęp do Internetu w oparciu o
budowę infrastrukturę
światłowodowej
Zapewnienie dostępu do internetu
szerokopasmowego w technologii
światłowodowej w
miejscowościach Okszów, Okszów
Kolonia, Koza Gotówka i
Srebrzyszcze
Przeciwdziałanie wykluczeniu
cyfrowemu najbiedniejszych
mieszkańców gmin wschodniej
Lubelszczyzny.
Wdrożenie w "LEDA"- Sp. z o.o.
systemu informatycznego B2B w
celu optymalizacji współpracy
handlowej z Partnerami
biznesowymi.
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
Milmex Systemy
Komputerowe Sp. z o.o.
86 400 679,38
35 480 816,79
Województwo Lubelskie
18 445 445,00
15 678 628,25
Hulanicki Bednarek
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
8 901 775,00
3 400 000,00
KDM Dariusz Mazur
6 101 000,00
3 370 802,50
LEDA Sp. z o.o.
5 714 285,72
3 400 000,00
Tewex-Repro spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
5 710 000,00
3 397 450,00
Invicom spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
5 136 480,00
2 418 080,00
TELEKTRIM S.A.
3 642 207,30
1 510 183,51
Gmina Rejowiec
547 565,00
465 430,25
LEDA-sp. z o.o.
461 416,00
251 623,12
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ)
Decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r. Komisja Europejska zatwierdziła Program Infrastruktura i
Środowisko na lata 2007-2013. Celem POIiŚ jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski
i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i
poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu
spójności terytorialnej. W ramach programu realizowane są duże inwestycje infrastrukturalne
w zakresie ochrony środowiska, transportu, energetyki, kultury i dziedzictwa narodowego,
ochrony zdrowia oraz szkolnictwa wyższego. Warto nadmienić, że POIiŚ jest największym
programem operacyjnym realizowanym w Polsce, w którym wielkość środków unijnych
zaangażowanych w realizację wynosi ponad 28 miliardów euro.
W ramach PO IiŚ dziewięć projektów było realizowanych całkowicie lub częściowo na
terenie powiatu chełmskiego i miasta Chełm.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PO IiŚ.
Nazwa
funduszu
Liczba
Wartość
projektu [zł]
Średnia
Program Operacyjny
Infrastruktura i
Środowisko
9
Dofinansowanie z EU [zł]
Łączna
35 643 304,45
320 789
740,02
Średnia
Łączna
13 756 109,51
123 804 985,55
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Największym z nich był realizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki
Komunalnej Sp. z o.o w Chełmie.
Tabela . Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko - największe projekty.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
Tytuł projektu
Modernizacja oczyszczalni ścieków
w Chełmie wraz z rozbudową
systemu wodno-kanalizacyjnego
Budowa silosów klinkieru w celu
realizacji programu
dostosowawczego Pozwolenia
Zintegrowanego Cementowni
Chełm.
Gazyfikacja rejonu Włodawy
Zakład Przetwarzania Odpadów
Komunalnych regionu chełmskiego
i rekultywacja składowisk odpadów
Budowa zakładu produkcji paliw
alternatywnych EURO-EKO Sp. z
o. o. w miejscowości Chełm
Ochrona siedlisk przyrodniczych i
gatunków na obszarach sieci Natura
2000 w województwie lubelskim
Usprawnienie ratownictwa
medycznego w Województwie
Lubelskim poprzez wymianę 6
ambulansów dla Stacji
Ratownictwa Medycznego w
Chełmie SP ZOZ.
Opracowanie planu ochrony dla
Poleskiego Parku Narodowego i
obszarów Natura 2000 w granicach
Nazwa beneficjenta
Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej
Sp. z o.o. w Chełmie
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
104 623 424,50
46 095 651,81
82 405 654,60
20 000 000,00
79 067 983,75
27 165 874,69
39 350 527,14
21 508 921,57
Euro-Eko Sp. z o.o.
6 504 458,86
1 522 500,00
Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w
Lublinie
2 807 936,35
2 386 745,89
Stacja Ratownictwa
Medycznego w Chełmie
Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej
2 358 513,82
2 004 736,74
Poleski Park Narodowy
2 172 988,00
1 847 039,80
Cemex Polska Sp. z o.o.
Karpacka Spółka
Gazownictwa sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo
Gospodarki Odpadami Sp.
z o.o.
Parku
Wdrażanie zadań ochronnych na
obszarach sieci Natura 2000 i
rezerwatach przyrody w woj.
lubelskim
Modernizacja oczyszczalni ścieków
w Chełmie wraz z rozbudową
systemu wodno-kanalizacyjnego
9
1
Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w
Lublinie
Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej
Sp. z o.o. w Chełmie
1 498 253,00
1 273 515,05
104 623 424,50
46 095 651,81
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Program Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina
(PWT – PL-BY-UA)
Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (EISP) stanowi inicjatywę Komisji
Europejskiej, której zasadniczym celem jest rozwój współpracy pomiędzy Unią Europejską a
państwami partnerskimi spoza UE poprzez zapewnienie zintegrowanego i zrównoważonego
rozwoju regionalnego. PWT – PL-BY-UA został zatwierdzony przez Komisję Europejską 6
listopada 2008 roku. Głównym celem Programu jest wspieranie transgranicznych procesów
rozwojowych. Cel Programu realizowany będzie poprzez niekomercyjne projekty w ramach
następujących priorytetów: wzrost konkurencyjności obszaru przygranicznego, poprawa
jakości życia oraz współpraca sieciowa oraz inicjatywy społeczności lokalnych. Całkowity
budżet programu na lata 2007-2013 wynosi 202,9 mln EUR, w tym ze środków UE 186,2 mln
EUR.
Tabela . Zestawienie liczby, wartości oraz dofinansowania projektów dla PWT – PL-BY-UA.
Nazwa
funduszu
Liczba
Program Operacyjny
Współpracy Transgranicznej
Polska – Białoruś – Ukraina
Wartość
projektu [zł]
1
Dofinansowanie z EU [zł]
Średnia
Łączna
Średnia
Łączna
536 600,00
536 600,00
482 940,00
482 940,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
W ramach realizacji programu PWT – PL-BY-UA tylko jeden projekt, częściowo swoją
realizacją objął powiat chełmski i miasta Chełm. Jego realizacja związana jest z rozwijaniem
współpracy instytucji pozarządowych w obszarze przygranicznym.
Tabela . Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina największe projekty.
Lp.
1
Nazwa beneficjenta
Tytuł projektu
NGO’scooperation net of borderland
Polska Fundacja
Ośrodków
Wspomagania
Rozwoju
Gospodarczego "OIC
Poland" z siedzibą w
Lublinie
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
536 600,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Fundusz Szwajcarski
482 940,00
Fundusz Szwajcarski (precyzyjniej Szwajcarsko-Polski Program Współpracy) jest formą
bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię Polsce i 9 innym państwom
członkowskim Unii Europejskiej, które przystąpiły do niej 1 maja 2004 r. Na mocy umów
międzynarodowych, ponad 1 mld franków szwajcarskich trafiło do dziesięciu nowych państw
członkowskich. 14 czerwca 2012 r. podpisano łącznie 58 umów (50 dla projektów
indywidualnych oraz 8 dla tzw. alokacji specjalnych) na całą przyznaną Polsce kwotę
wsparcia, wynoszącą 464,57 mln CHF.
Na terenie województwa lubelskiego zostały zakontraktowanych siedem projektów, z których
żaden nie jest realizowany przez instytucję zlokalizowaną na terenie powiatu włodawskiego.
Można natomiast założyć, że każdy z powiatów województwa lubelskiego jest częściowym
beneficjentem projektu realizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa
Lubelskiego w Lublinie (Tabela ).
Tabela . Zestawienie projektów z Funduszu Szwajcarskiego.
Obszar
tematyczny
03.1.
Infrastruktura
miejska
Tytuł projektu
Pilotażowy system gospodarowania
odpadami azbestowymi na terenie
województwa lubelskiego wzmocniony
sprawnym monitoringiem ilości oraz
kontroli ich usuwania i
unieszkodliwiania
Nazwa beneficjenta
Dofinansowanie
(w CHF)
Urząd Marszałkowski
Województwa
Lubelskiego w
Lublinie
13 215 785
Źródło: Strona programu www.programszwajcarski.gov.pl.
Fundusz Norweski
Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru
Gospodarczego (czyli tzw. fundusze norweskie i fundusze EOG) są formą bezzwrotnej
pomocy zagranicznej przyznanej przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein nowym członkom
UE. Fundusze te są związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej oraz z
jednoczesnym wejściem naszego kraju do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE +
Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria). W zamian za pomoc finansową, wspomniane
państwa korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego Unii Europejskiej (choć nie są jej
członkami). Obecnie jest realizowana druga edycja funduszy norweskich i EOG (lata 2009 2014). Poprzednia edycja dotyczyła okresu 2004-2009. Łączna alokacja funduszy norweskich
i EOG to wynosi dla Polski 578,1 mln euro.
Ostatecznie dofinansowano 413 indywidualne projekty oraz 6 grantom blokowym (z czego 30
z terenu województwa lubelskiego). Na stronie programu nie ma podanych informacji nt.
wartości wsparcia poszczególnych projektów, z tego względu ograniczono się jedynie do
wyszczególnienia beneficjentów i tytułów realizowanych projektów.
Tabela . Zestawienie projektów z Funduszu Norweskiego.
Priorytet
2.1 Ochrona środowiska,
w tym środowiska
ludzkiego
Nazwa Beneficjenta
Gmina Wierzbica
Tytuł Projektu
Termomodernizacja budynków
użyteczności publicznej Gminy
Wierzbica
Typ
indywidualny
2.5 Opieka zdrowotna i
opieka nad dzieckiem
2.7 Wdrażanie
przepisów z Schengen
2.7 Wdrażanie
przepisów z Schengen
Miasto Rejowiec
Fabryczny
Lubelski Zarząd
Drogowych
Przejść Granicznych w
Chełmie
Lubelski Zarząd
Drogowych
Przejść Granicznych w
Chełmie
Sportowe Centrum Promocji Zdrowia
w Rejowcu Fabrycznym
indywidualny
Rozbudowa drogowego przejścia
granicznego w Terespolu - platforma
północna
indywidualny
Dostawa wyposażenia dla służb
granicznych - drogowe przejścia
graniczne w Terespolu i Kukurykach
indywidualny
2.9 Polityka regionalna i
działania transgraniczne
Miasto Chełm
Ekoturystyka bez granic - turystyka
ekologiczna w regionie
przygranicznym Chełm - Kowel
indywidualny
2.9 Polityka regionalna i
działania transgraniczne
Stowarzyszenie
Samorządów
Euroregionu
Bug
Program wspierania inicjatyw
transgranicznych w
Euroregionie Bug
grant
blokowy
Źródło: Strona programu www.2004-2009.eog.gov.pl.
Warto zwrócić uwagę, że aż sześć projektów z powiatu chełmskiego i miasta Chełm uzyskało
dofinansowanie w ramach Funduszu Norweskiego (znacznie więcej niż średnia dla powiatu w
województwie lubelskim). Aż cztery z nich dotyczą działań trans granicznych (rozwijanie
turystyki przygranicznej i infrastruktura przejść granicznych).
Analiza dobrych praktyk
Przeglądając i analizując dostępne raporty, przewodniki w zakresie pozyskiwania funduszy
unijnych, jednym z kluczowych czynników sukcesu jest dobry pomysł na projekt, który
stanowi odpowiedź na realne problemy społeczno-gospodarcze mieszkańców czy też
problemy biznesowe przedsiębiorstw. Projekt powinien być więc odpowiedzią na jasno
sprecyzowaną potrzebę i być częścią rzeczywistej strategii działalności czy to
przedsiębiorstwa czy też innej organizacji, a nie być opracowywany tylko pod kątem
pozyskania dotacji. Jednym z ważnych źródeł inspiracji pod kątem pozyskiwania może być
analiza dobrych praktyk w zakresie już pozyskanych funduszy na realizację projektów. Jako
dobrą praktykę należy tutaj rozumieć przede wszystkim obszar wsparcia. Biorąc pod uwagę
wybór projektów w trybie konkursowym (czyli do realizacji zostają wybrane te, które zwykle
w najlepszym stopniu rozwiązują określone problemy społeczno-gospodarcze), inne podmioty
mogą wykorzystać poniższe zestawienia jako inspirację przy projektowaniu własnych działań
aplikacyjnych. Należy jednak pamiętać, że wiele z tych projektów stanowi odpowiedź na
specyficzne problemy z punktu widzenia danego regionu czy też podmiotu, więc nie może
być wprost powielona.
Poniżej przedstawiono zestawienia projektów pod kątem beneficjenta, ich wartości oraz
dziedziny której dotyczą. Ponadto dla każdej ze zidentyfikowanych dziedzin dokonano
odrębnych klasyfikacji. Zestawienia uzupełniono dodatkowym komentarzem i analizą w
przypadku szczególnie interesujących lub też ważnych społecznie/gospodarczo projektów.
Analizując tabelę największych projektów już zakończonych, warto zwrócić uwagę na projekt
poprawy wewnętrznej spójności komunikacyjnej województwa lubelskiego o łącznej wartości
ponad 177 mln zł.
Tabela . Zestawienie największych projektów zakończonych.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
Tytuł projektu
Poprawa wewnętrznej spójności
komunikacyjnej województwa
lubelskiego poprzez budowe i
przebudowę dróg powiatowych
zwiększających dostępność do
dróg krajowych i wojewódzkich
Bezprzewodowy,
szerokopasmowy dostęp do
Internetu i sieci telefonicznej WiMAX 802.16e
Centrum Studiów Inżynierskich
Państwowej Wyższej Szkoły
Zawodowej w Chełmie
Zakład Przetwarzania Odpadów
Komunalnych regionu
chełmskiego i rekultywacja
składowisk odpadów
Zakup taboru kolejowego do
przewozów pasażerskich
Modernizacja linii kolejowej nr
63 Dorohusk– Zawadówka
Naftobaza (SZ) na odcinku
granica państwa Dorohusk –
Wólka Okopska w km 0,100 –
4,000
Modernizacja przejazdów
kolejowych w celu podniesienia
bezpieczeństwa ruchu na
skrzyżowaniach linii kolejowych
z drogami publicznymi na terenie
województwa lubelskiego w
zakresie urządzeń zabezpieczenia
przejazdów.
8
Lubelskie Bezpieczne
9
Laboratorium budownictwa CSI
PWSZ w Chełmie
10
11
12
Przebudowa ulicy Lubelskiej od
ulicy Szpitalnej do ulicy
Podwalnej wraz z przebudową
Ronda Jana Pawła II oraz od ulicy
Przechodniej do ulicy
Hrubieszowskiej
Modernizacja budynków Zespołu
Szkół Ogólnokształcących nr 6
wraz z infrastrukturą sportoworekreacyjną w Chełmie.
Budowa hali widowiskowosportowej przy Zespole Szkół
Ogólnokształcących w Dorohusku
oraz termomodernizacja budynku
Nazwa
beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
Dziedzina
Powiat Lubelski
177624253,6
131600000
transport
Milmex Systemy
Komputerowe Sp. z
o.o.
86400679,38
35480816,79
badania, rozwój,
innowacje
40336371,75
30565508,7
nauka i edukacja
39350527,14
21508921,57
ochrona
środowiska
36118750
15820000
transport
PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.
26759697,25
18494166,79
transport
PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.
24248254,65
16550755,58
transport
18656848,35
12539921,57
telekomunikacja
i e-usługi
16116825,2
13699301,42
badania, rozwój,
innowacje
Miasto Chełm
14690850,68
6998875,89
transport
Miasto Chełm
9789074,12
6243471,48
nauka i edukacja
Gmina Dorohusk
8971456,47
6369686,59
nauka i edukacja
Państwowa Wyższa
Szkoła Zawodowa
w Chełmie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Odpadami Sp. z
o.o.
Województwo
Lubelskie
Komenda
Wojewódzka Policji
w Lublinie
Państwowa Wyższa
Szkoła Zawodowa
w Chełmie
Zespołu Szkół
Ogólnokształcących w Dorohusku
13
14
15
16
17
18
19
20
Wdrożenie własnej technologii
rozdzielnic elektrycznych
niskiego napięcia
„E-powiat chełmski –rozwój
elektronicznych usług
publicznych w powiecie
chełmskim”
Budowa zakładu produkcji paliw
alternatywnych EURO-EKO Sp. z
o. o. w miejscowości Chełm
Wdrożenie nowych usług
precyzyjnego wwibrowywania i
wywibrowywania elementów w
pionie
Wdrożenie nowej technologii
produkcji bakteriobójczej folii
tworzywowej do opakowań
spożywczych
Uruchomienie produkcji wałków
aniloksowych przy wykorzystaniu
nowej technologii plazmowego
powlekania
Zagospodarowanie doliny rzeki
Uherki wraz ze ścieżką rowerową
w Mieście Chełm
WZROST
KONKURENCYJNOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA
HULANICKI BEDNAREK SP. Z
O.O. POPRZEZ ZAPEWNIENIE
NAJLEPSZYCH WARUNKÓW
DO PRAWIDŁOWEGO
PROCESU PRODUKCJI
INNOWACYJNYCH
ROZWIĄZAŃ.
Hulanicki Bednarek
Spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
8901775
3400000
badania, rozwój,
innowacje
Powiat Chełmski
8023357,32
6810611,5
telekomunikacja
i e-usługi
Euro-Eko Sp. z o.o.
6504458,86
1522500
ochrona
środowiska
6101000
3370802,5
badania, rozwój,
innowacje
5714285,72
3400000
badania, rozwój,
innowacje
5710000
3397450
badania, rozwój,
innowacje
Miasto Chełm
5306748,86
3714724,2
brak
HULANICKI
BEDNAREK
SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIAL
NOŚCIĄ
4979816,33
1699676,07
rozwój firm
KDM Dariusz
Mazur
LEDA Sp. z o.o.
Tewex-Repro
spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Jak zostało to wskazane wcześniej w raporcie, tylko jeden projekt dotyczył obejmujący
powiat włodawski dotyczył współpracy transgranicznej organizacji pozarządowych.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące współpracy międzynarodowej.
Lp.
2
Tytuł projektu
NGO’scooperation net of
borderland
Nazwa beneficjenta
Polska Fundacja Ośrodków
Wspomagania Rozwoju
Gospodarczego "OIC Poland"
z siedzibą w Lublinie
Wartość
projektu [zł]
536 600,00
Dofinansowanie
z EU [zł]
482 940,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Jeżeli chodzi o rozwój turystyki w powiecie, warto zauważyć, że poza projektem budowy tras
rowerowych istnieje spore zróżnicowanie projektów w zakresie ich tematyki. Występują
zarówno projekty korzystne społecznie, realizowane przez Miasto Chełm i Powiat Chełmski,
jak również typowo biznesowe realizowane przez prywatne przedsiębiorstwa.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące turystyki.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
Tytuł projektu
Trasy Rowerowe w Polsce
Wschodniej - Województwo
Lubelskie
Zwiększanie różnorodności oferty
turystycznej regionu poprzez
utworzenie Centrum HotelowoKonferencyjnye w Pawłowie
Centrum Turystyczne „Wrota
Polesia”
Zwiększenie konkurencyjności
restauracji "Gęsia Szyja" poprzez
działania inwestycyjne
Jesteśmy razem - młodzi w
Europie
Wzbogacenie oferty turystycznej
Chełma poprzez otwarcie nowego
lokalu COCO
Współpraca międzyregionalna
powiatu chełmskiego i miasta
Chełm szansą rozwoju turystyki
ziemi chełmskiej jako atrakcji
wschodniej granicy Unii
Europejskiej
Nazwa beneficjenta
Województwo Lubelskie
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
44 355 291,69
37 701 997,93
Rol-TransRobert Czyżewski
6 076 351,87
1 697 911,56
EWA Sp. Cywilna Jacek
Samonek i Mariola
Kosmowska ul. Lubelska
3 989 674,93
1 693 747,78
GĘSIA SZYJA PAWEŁ
PIĘTAK
1 035 049,28
448 743,44
Miasto Chełm
914 000,00
639 799,99
Barbara Jasińska
546 843,93
236 784,66
POWIAT CHEŁMSKI
315 000,00
220 500,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Znaczna ilość środków z funduszy unijnych jest skierowana na projekty infrastruktury
komunikacyjnej (inwestycje drogowe i kolejowe). Łączna wartość realizowanych projektów
przekracza 300 mln zł.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące transportu.
Lp.
1
2
3
Tytuł projektu
Poprawa wewnętrznej spójności
komunikacyjnej województwa
lubelskiego poprzez budowe i
przebudowę dróg powiatowych
zwiększających dostepność do dróg
krajowych i wojewódzkich
Zakup taboru kolejowego do
przewozów pasażerskich
Modernizacja linii kolejowej nr 63
Dorohusk– Zawadówka Naftobaza
(SZ) na odcinku granica państwa
Dorohusk – Wólka Okopska w km
0,100 – 4,000
Nazwa beneficjenta
Powiat Lubelski
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
177 624 253,60
131 600 000,00
Województwo Lubelskie
36 118 750,00
15 820 000,00
PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.
26 759 697,25
18 494 166,79
4
5
6
7
8
9
10
Zakup taboru kolejowego
przeznaczonego do przewozów
pasażerskich w publicznym
transporcie zbiorowym
organizowanym przez
Województwo Lubelskie
Modernizacja przejazdów
kolejowych w celu podniesienia
bezpieczeństwa ruchu na
skrzyżowaniach linii kolejowych z
drogami publicznymi na terenie
województwa lubelskiego w
zakresie urządzeń zabezpieczenia
przejazdów.
Przebudowa ulicy Lubelskiej od
ulicy Szpitalnej do ulicy Podwalnej
wraz z przebudową Ronda Jana
Pawła II oraz od ulicy Przechodniej
do ulicy Hrubieszowskiej
Przebudowa ulicy Lwowskiej w
Chełmie od dworca PKS do ulicy
Orląt Lwowskich wraz z
przebudową skrzyżowania z Aleją I
Armii Wojska Polskiego i aleją
Armii Krajowej
Przebudowa drogi gminnej TurkaOstrów odc. A-B (dz. Nr 640, 69,
644), Michałówka-Ostrów odc. CD (dz. Nr 356, 25, 427),
Michałówka-Ostrów odc. E-F (dz.
Nr 80, 428, 81) - ETAP I
ODCINEK A-B.
Budowa drogi gminnej- ul.Jana
Pawła II łączącej obszary
rozwojowe miasta z systemem dróg
ponadlokalnych w Rejowcu
Fabrycznym
Budowa drogi gminnej nr 104991L
w miejscowości Rudno od km
0+000 do km3+000
Województwo Lubelskie
24 868 744,00
21 138 432,40
PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.
24 248 254,65
16 550 755,58
Miasto Chełm
14 690 850,68
6 998 875,89
Miasto Chełm
3 014 076,92
1 251 220,00
Gmina Dorohusk
2 889 829,50
1 444 914,75
Miasto Rejowiec
Fabryczny
2 377 373,31
1 188 686,65
Gmina Żmudź
2 172 501,54
1 079 028,26
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
W zakresie projektów dotyczących telekomunikacji i e-usług, największym jest projekt z
obszaru e-goverment, dotyczący informatyzacji administracji (realizowany przez
Województwo Lubelskie).
Tabela . Wybrane projekty dotyczące telekomunikacji i e-usługi.
Lp.
Tytuł projektu
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
1
Wrota Lubelszczyzny Informatyzacja Administracji
Województwo Lubelskie
34 580 327,42
29 323 018,28
2
Lubelskie Bezpieczne
Komenda Wojewódzka
Policji w Lublinie
18 656 848,35
12 539 921,57
Województwo Lubelskie
16 923 903,43
14 385 317,91
8 023 357,32
6 810 611,50
3
4
Budowa Regionalnej Infrastruktury
Informacji Przestrzennej
„E-powiat chełmski –rozwój
elektronicznych usług publicznych
w powiecie chełmskim”
Powiat Chełmski
5
6
7
8
9
10
Dostęp do Internetu w oparciu o
budowę infrastrukturę
światłowodowej
Zapewnienie dostępu do internetu
szerokopasmowego w technologii
światłowodowej w
miejscowościach Okszów, Okszów
Kolonia, Koza Gotówka i
Srebrzyszcze
Budowa sieci teleinformatycznej z
systemem taniego Internetu dla
mieszkańców Chełma
Wsparcie rozwoju społeczeństwa
informacyjnego i zwiększenie
dostępności E-usług na terenie
gminy wiejskiej Siedliszcze
Wdrożenie w "LEDA"- Sp. z o.o.
systemu informatycznego B2B w
celu optymalizacji współpracy
handlowej z Partnerami
biznesowymi.
E-gmina Rejowiec - platforma
usług elektronicznych dla
mieszkańców gminy Rejowiec.
Invicom spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
5 136 480,00
2 418 080,00
TELEKTRIM S.A.
3 642 207,30
1 510 183,51
Miasto Chełm
1 889 833,07
1 586 280,54
Gmina Siedliszcze
489 987,00
413 792,75
LEDA-sp. z o.o.
461 416,00
251 623,12
Gmina Rejowiec
330 480,01
268 532,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Kolejna tabela przedstawia interesujące projekty dotyczące rozwoju firm. Warto zauważyć, że
jeden z nich faktycznie jest realizowana przez instytucję otoczenia biznesu i ma na celu
rozwój przedsiębiorczości. Pozostałe projekty dotyczą inwestycji na poziomie jednego
przedsiębiorstwa.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące rozwoju firm.
Lp.
1
2
3
4
Tytuł projektu
WZROST
KONKURENCYJNOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA
HULANICKI BEDNAREK SP. Z
O.O. POPRZEZ ZAPEWNIENIE
NAJLEPSZYCH WARUNKÓW
DO PRAWIDŁOWEGO
PROCESU PRODUKCJI
INNOWACYJNYCH
ROZWIĄZAŃ.
Wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstwa poprzez zakup
innowacyjnych środków trwałych
Zakup Innowacyjnego ekstrudera
do produkcji wyrobów
bezpośrednio ekspandowanych
podstawą do wprowadzenia na
rynek innowacyjnych produktów z
grupy "zdrowej żywności"
„Wprowadzenie nowej generacji
betonów - ultra szczelnych
technicznych oraz lekkich
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
HULANICKI
BEDNAREK SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Ą
4 979 816,33
1 699 676,07
LEDA Sp. z o.o.
4 926 150,00
1 699 742,02
OBST SPÓŁKA
AKCYJNA
3 592 846,75
1 691 934,54
3 549 319,20
1 698 725,00
PRZEDSIĘBIORSTWO
PRODUKCYJNOHANDLOWE
keramzytowych”
"BUDOMEL" SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Ą
5
Dywersyfikacja działalności
Integer.pl SA poprzez wdrożenie
nowej usługi w oparciu o
innowacyjną sieć paczkomatów w
województwie lubelskim
Integer.pl spółka akcyjna
6
Czas na biznes!
7
„Budowa i wyposażenie Okręgowej
Stacji Kontroli Pojazdów"
8
Utworzenie ekologicznego centrum
mycia pojazdów
9
10
Budowa silnej pozycji
konkurencyjnej firmy Dentado
poprzez dywersyfikację usług oraz
rozbudowę siedziby.
Wzrost konkurencyjności firmy
Zakład Usługowy Hydrokret Jacek
Zarek poprzez zakup
innowacyjnych technologii
Lubelska Fundacja
Rozwoju
Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe "MELIX"
Sp. z o.o. w Chełmie
CENTRUM MYCIA
BEZDOTYKOWEGO
Kościuk Łukasz
Dentado A. i T. Galek
Grupowa Praktyka
Lekarsko-Dentystyczna
Spółka Jawna
Zakład Usługowy
HYDROKRET Jacek
Zarek
2 965 210,00
1 238 535,00
2 958 559,80
2 514 775,83
2 619 954,09
1 263 339,46
2 494 785,40
810 685,68
2 083 999,93
841 713,95
2 022 940,00
849 999,96
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Przechodząc do analizy Tabela , dotyczącej projektów wspierających rynek pracy i integrację
społeczną warto zwrócić uwagę, że większość z nich dotyczy aktywizacji zawodowej osób
bezrobotnych, w tym znajdujących się w grupach zagrożonych wykluczeniem.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące pracy i integracji społecznej.
Lp.
Tytuł projektu
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
1
Aktywni na rynku pracy
Powiat chełmski/
Powiatowy Urząd Pracy w
Chełmie
40 393 842,16
34 269 630,00
2
Przeciwdziałanie wykluczeniu
cyfrowemu w województwie
lubelskim
Województwo Lubelskie
18 445 445,00
15 678 628,25
6 199 761,63
5 269 797,39
4 063 958,78
2 072 618,98
3 367 237,29
2 862 151,70
3 004 616,00
2 553 923,60
1 996 976,27
1 697 429,83
1 914 187,89
1 627 059,71
3
Razem wśród ludzi
4
Dobry pracownik ambasadorem
wartości JYSK
5
Start
6
NOWE POLE WIDZENIA
LUBELSZCZYZNY
7
SUKCES niejedno ma imię!
8
Wiedzieć, umieć, informować aktywizacja zawodowa kobiet z
terenów powiatów objętych
najwyższym bezrobociem w
województwie lubelskim - II edycja
Powiat Grodzki
Chełm/Miejski Ośrodek
Pomocy Rodzinie w
Chełmie
Ośrodek Doradztwa i
Treningu Kierowniczego
Powiat
Chełmski/Powiatowe
Centrum Pomocy Rodzinie
w Chełmie
Fundacja Rozwoju
Lubelszczyzny
Fundacja Rozwoju
Lubelszczyzny
Lubelski Ośrodek
Samopomocy
9
Chełmskie Niedźwiadki
NST Sp. z o.o.
1 497 960,00
1 082 276,10
10
Nowa szansa
Miasto Chełm/Centrum
Integracji Społecznej
1 417 996,08
1 205 296,67
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Jeżeli chodzi o projekty z obszaru ochrony zdrowia, należy podkreślić ich niewielką liczbę
(łącznie 4) oraz wartość (największy z nich otrzymał dotację na poziomie 2,18 mln zł.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące ochrony zdrowia.
Lp.
1
2
3
4
Tytuł projektu
Elektroniczny obieg dokumentów
oraz rozwój elektronicznych usług
w WSS w Chełmie
Usprawnienie ratownictwa
medycznego w Województwie
Lubelskim poprzez wymianę 6
ambulansów dla Stacji
Ratownictwa Medycznego w
Chełmie SP ZOZ.
„Modernizacja budynku
Przychodni przy ul. Połanieckiej 11
w Chełmie celem dostosowania do
obowiązujących przepisów prawa,
zakup aparatury, urządzeń i
wyposażenia do laboratorium
analitycznego z jednoczesnym
wdrożeniem elektronicznego
systemu zarządzania l
Termomodernizacja budynku
komunalnego w Żmudzidostosowanie do przepisów
Ministra Zdrowia części
zajmowanej przez NZOZ.
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
Samodzielny Publiczny
Wojewódzki Szpital
Specjalistyczny w Chełmie
2 607 898,84
2 176 297,50
Stacja Ratownictwa
Medycznego w Chełmie
Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej
2 358 513,82
2 004 736,74
Miejski Samodzielny
Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Chełmie
683 851,75
581 273,99
Gmina Żmudź
419 734,80
226 062,56
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
W ramach projektów związanych z ochroną środowiska, znaczna część projektów dotyczyła
gospodarki komunalnej (modernizacja oczyszczalni ścieków, sieci wodociągowej czy też
kanalizacyjnej). Warto także zwrócić uwagę na objęcie przez dwa projekty obszarów Natura
2000.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące ochrony środowiska.
Lp.
1
2
3
4
Tytuł projektu
Modernizacja oczyszczalni ścieków
w Chełmie wraz z rozbudową
systemu wodno-kanalizacyjnego
Budowa silosów klinkieru w celu
realizacji programu
dostosowawczego Pozwolenia
Zintegrowanego Cementowni
Chełm.
Zakład Przetwarzania Odpadów
Komunalnych regionu chełmskiego
i rekultywacja składowisk odpadów
ZAKUP SPECJALISTYCZNEGO
SPRZĘTU RATOWNICTWA
TECHNICZNEGO CZYNNIKIEM
WZMOCNIENIA ZDOLNOŚCI
Nazwa beneficjenta
Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej
Sp. z o.o. w Chełmie
Cemex Polska Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo
Gospodarki Odpadami Sp.
z o.o.
KOMENDA
WOJEWÓDZKA
PAŃSTWOWEJ STRAŻY
POŻARNEJ w LUBLINIE
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
104 623 424,50
46 095 651,81
82 405 654,60
20 000 000,00
39 350 527,14
21 508 921,57
6 560 577,20
5 576 490,61
5
6
7
8
9
10
PAŃSTWOWEJ STRAŻY
POŻARNEJ W ZAKRESIE
SKUTECZNEGO
PROWADZENIA AKCJI
RATOWNICZYCH ORAZ
USUWANIA SKUTKÓW
ZAGROŻEŃ NATURALNYCH I
POWAŻNYCH AWARII NA
TERENIE WOJEWÓDZTWA
Budowa zakładu produkcji paliw
alternatywnych EURO-EKO Sp. z
o. o. w miejscowości Chełm
Wodociąg grupowy Bukowa
Wielka: ujęcie wody, modernizacja
stacji wodociągowej w Bukowie
Wielkiej, przepompownia strefowa
w Łukówku, sieć wodociągowa z
przyłączami we wsi Bukowa
Wielka, Bukowa Mała, Średni Łan,
Radzanów i Łukówek
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej
dla ulicy Chełmskiej iotej w
Rejowcu Fabrycznym
Ochrona siedlisk przyrodniczych i
gatunków na obszarach sieci Natura
2000 w województwie lubelskim
Opracowanie planu ochrony dla
Poleskiego Parku Narodowego i
obszarów Natura 2000 w granicach
Parku
POPRAWA SYSTEMU
BEZPIECZEŃSTWA
CHEMICZNOEKOLOGICZNEGO NA
OBSZARZE POWIATU
CHEŁMSKIEGO
Euro-Eko Sp. z o.o.
6 504 458,86
1 522 500,00
Gmina Sawin
4 338 029,15
2 525 921,73
Miasto Rejowiec
Fabryczny
2 905 999,54
2 470 099,60
Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w
Lublinie
2 807 936,35
2 386 745,89
Poleski Park Narodowy
2 172 988,00
1 847 039,80
Komenda Miejska
Państwowej Straży
Pożarnej w Chełmie
1 843 400,00
1 556 520,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
W obrębie projektów dotyczących nauki i edukacji można zauważyć zarówno projekty o
charakterze infrastrukturalnych, związanym z rozbudową i modernizacją szkół, jak również
projekty miękkie, związane z podnoszeniem kompetencji.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące nauki i edukacji.
Lp.
Tytuł projektu
Nazwa beneficjenta
Wartość projektu [zł]
Dofinansowanie z EU [zł]
1
Centrum Studiów Inżynierskich Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
40 336 371,75
30 565 508,70
2
Modernizacja budynków Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6 wraz z infrastrukturą sportowo-rekreacyjną w
Chełmie.
Miasto Chełm
9 789 074,12
6 243 471,48
3
Budowa hali widowiskowo-sportowej przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Dorohusku oraz
termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Dorohusku
Gmina Dorohusk
8 971 456,47
6 369 686,59
4
Czas na SUKCES ZAWODOWY
TAWA Taurogiński Waldemar
1 805 396,00
1 534 586,60
5
Z wiedzą ku przyszłości
Miasto Chełm
1 758 709,00
1 494 902,65
6
Rozbudowa budynku szkoły i budowa wielofunkcyjnego boiska przyszkolnego Zespołu Szkół w Stołpiu
Gmina Chełm
1 493 744,00
1 194 995,20
7
Arka przyszłości
INTEGRA Sp. z o.o.
1 493 404,40
1 078 984,68
8
Energia Kompetencji
Miasto Chełm/Zespół Szkół Zawodowych nr 5 im. St. Staszica w Chełmie
1 462 620,00
1 243 227,00
9
"ROBOTY BUDOWLANE WRAZ Z MODERNIZACJĄ
I WYPOSAŻENIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ
IM. KONSTYTUCJI 3 MAJA I PUBLICZNYM GIMNAZJUM
W STRACHOSŁAWIU"
Gmina Kamień
1 160 302,38
883 570,27
10
Szkoły dla kadr przyszłości
Gmina Chełm
1 057 860,00
899 181,00
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Na terenie powiatu tylko dwa projekty dotyczą energetyki, z czego największy ma na celu
gazyfikację regionu Włodawy. Warto zwrócić uwagę na projekt dotyczący wykorzystaniu
ekologicznych rozwiązań w zakresie zmniejszenia emisji szkodliwych związków do
atmosfery realizowanego przez Gminę Ruda-Huta.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące energetyki.
Lp.
1
Tytuł projektu
Gazyfikacja rejonu Włodawy
Nazwa beneficjenta
Karpacka Spółka
Gazownictwa sp. z o.o.
Wartość
projektu [zł]
79 067 983,75
Dofinansowanie
z EU [zł]
27 165 874,69
2
Ochrona walorów
środowiskowych Gminy RudaHuta poprzez zmniejszenie emisji
szkodliwych związków do
atmosfery
Gmina Ruda-Huta
4 790 920,00
4 072 282,00
Cztery projekty dotyczą szeroko pojętej administracji, z czego trzy z nich mają na celu
poprawę jakości obsługi w urzędach.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące administracji.
Lp.
Tytuł projektu
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
1
Profesjonalizacja w Urzędzie
Miasta Chełm.
Miasto Chełm
2 582 574,12
2 195 188,00
2
Lepszy urząd
POWIAT CHEŁMSKI
1 823 896,00
1 550 311,60
Lubelska Fundacja
Rozwoju
1 695 161,22
1 440 887,04
208 686,00
177 383,10
3
4
Samorządowa Ekstraklasa poprawa efektywności zarządzania
oraz podniesienie standardów
partycypacji społecznej i
przejrzystości w urzędach
administracji samorządowej w
województwie lubelskim
Dialog społeczny kluczem do
wzajemnego zrozumienia
Region Chełmski NSZZ
"Solidarność"
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Przechodząc do analizy projektów dotyczących szeroko rozumianych badań, rozwoju i
innowacji należy podkreślić ich zróżnicowany charakter.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące badań, rozwoju, innowacji.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
Tytuł projektu
Bezprzewodowy, szerokopasmowy
dostęp do Internetu i sieci
telefonicznej - WiMAX 802.16e
Laboratorium badań
środowiskowych CSI PWSZ w
Chełmie
Budowa doświadczalnego ośrodka
Medica Poland - Centrum
Rehabilitacji z wykorzystaniem
termowizji jako nowej metody
badawczej w dziedzinie
rehabilitacji medycznej
Laboratorium budownictwa CSI
PWSZ w Chełmie
Wdrożenie własnej technologii
rozdzielnic elektrycznych niskiego
napięcia
Wdrożenie nowych usług
precyzyjnego wwibrowywania i
wywibrowywania elementów w
pionie
Wdrożenie nowej technologii
produkcji bakteriobójczej folii
tworzywowej do opakowań
spożywczych
Uruchomienie produkcji wałków
aniloksowych przy wykorzystaniu
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
Milmex Systemy
Komputerowe Sp. z o.o.
86 400 679,38
35 480 816,79
Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Chełmie
29 725 452,37
25 266 634,51
Medica Poland - Centrum
Rehabilitacji
19 846 074,29
11 451 427,21
16 116 825,20
13 699 301,42
8 901 775,00
3 400 000,00
KDM Dariusz Mazur
6 101 000,00
3 370 802,50
LEDA Sp. z o.o.
5 714 285,72
3 400 000,00
Tewex-Repro spółka z
ograniczoną
5 710 000,00
3 397 450,00
Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Chełmie
Hulanicki Bednarek
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
9
10
nowej technologii plazmowego
powlekania
Platforma współpracy dla
podmiotów gospodarczych
wchodzących w skład
Wschodniego Klastra ICT
Wsparcie Wschodniego Klastra
ICT
odpowiedzialnością
Wschodnia Agencja
Rozwoju spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
Wschodnia Agencja
Rozwoju spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością
580 560,00
342 620,38
413 280,00
296 135,78
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Ostatnią kategorią projektów jest rewitalizacja terenów pofabrycznych oraz obiektów
zabytkowych. Na terenie powiatu chełmskiego oraz miasta Chełm łącznie zakontraktowano
cztery projekty.
Tabela . Wybrane projekty dotyczące rewitalizacji.
Lp.
1
2
3
4
Tytuł projektu
Centrum aktywności społeczno
gospodarczej Stara Kotłownia "w
Rejowcu Fabrycznym.
Modernizacja Chełmskiego Domu
Kultury z infrastrukturą otoczenia
w Chełmie
CHEŁM - REWITALIZACJA
ZABYTKOWEJ CERKWI P.W.
ŚW. JANA TEOLOGA WRAZ Z
OTOCZENIEM
Centrum aktywności społeczno
gospodarczej Stara Kotłownia "w
Rejowcu Fabrycznym.
Nazwa beneficjenta
Wartość
projektu [zł]
Dofinansowanie
z EU [zł]
Miasto Rejowiec
Fabryczny
4 797 126,52
3 074 946,13
Miasto Chełm
4 123 740,77
1 555 102,01
Parafia Prawosławna p.w.
św. Jana Teologa w
Chełmie
3 436 359,63
2 480 283,45
Miasto Rejowiec
Fabryczny
4 797 126,52
3 074 946,13
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z portalu www.mapadotacji.gov.pl.
Dodatkowe wskaźniki w zakresie wykorzystania funduszy europejskich w powiecie włodawskim
Pierwszą grupą wskaźników ilustrujących sposób wykorzystania funduszy europejskich w powiecie włodawskim jest odniesienie udziału liczby
projektów oraz wartości dofinansowania projektów realizowanych na terenie powiatu do łącznej liczby i wartości projektów na poziomie
województwa lubelskiego. Zarówno w Tabela jak i Tabela wykorzystano paletę kolorów aby w skali danego programu uwypuklić poziom
badanego zjawiska. Pięciostopniową skalę można interpretować w następujący sposób: poziom bardzo wysoki (zielony kolor), wysoki (jasno
zielony), średni (żółty), niski (pomarańczowy) i bardzo niski (czerwony).
Tabela . Udział pod względem liczby i wartości dofinansowania projektów z terenu powiatów w województwie lubelskim (w podziale na
programy operacyjne).
Powiat
% w liczbie
projektów
dla
województ
wa
PO IiŚ
Powiat bialski
3,29%
Powiat biłgorajski
3,29%
Powiat chełmski
15,13%
Powiat hrubieszowski
4,61%
Powiat janowski
Powiat krasnostawski
1,32%
0,66%
% w wartości dofinansowania dla województwa
P
O
I
PO RPW
RPO WL PO KL
PO IiŚ G
PO RPW
RPO WL
0,
36
10,98%
6,59%
7,55%
0,86% %
1,06%
4,86%
4,
30
7,32%
3,90%
3,10%
0,41% %
5,34%
5,34%
1,
78
6,10%
2,52%
7,77%
0,51% %
2,33%
2,25%
4,
23
1,22%
1,86%
3,32%
0,56% %
4,04%
1,65%
0,
00
2,44%
2,14%
2,20%
0,04% %
1,04%
2,63%
4,88%
2,62%
5,01%
0,03% 0,
0,22%
2,68%
71
PO KL
5,61%
3,81%
6,97%
3,60%
2,77%
3,73%
Powiat kraśnicki
1,97%
0,00%
3,00%
5,27%
2,33%
Powiat lubartowski
7,24%
1,22%
5,21%
5,75%
4,71%
Powiat lubelski
1,97%
4,88%
7,00%
6,76%
31,09%
Powiat łęczyński
0,66%
0,00%
1,90%
3,21%
0,01%
Powiat łukowski
0,66%
1,22%
3,97%
3,74%
0,02%
Powiat m. Biała Podlaska
1,32%
3,66%
1,59%
1,34%
1,06%
Powiat m. Chełm
3,29%
1,22%
1,86%
2,95%
1,92%
Powiat m. Lublin
14,47%
34,15%
22,86%
3,92%
18,50%
Powiat m. Zamość
2,63%
0,00%
2,28%
1,20%
1,49%
Powiat opolski
0,66%
2,44%
2,38%
4,11%
0,01%
Powiat parczewski
0,66%
0,00%
2,59%
5,27%
0,01%
%
0,
79
%
8,
91
%
4,
01
%
0,
68
%
5,
42
%
4,
40
%
0,
56
%
30
,5
7
%
0,
37
%
4,
27
%
3,
77
%
0,00%
2,00%
5,31%
0,24%
3,23%
4,25%
12,20%
8,16%
6,65%
0,00%
2,15%
2,69%
0,17%
2,78%
4,31%
2,62%
2,86%
2,49%
1,27%
1,16%
2,97%
47,86%
24,19%
9,05%
0,00%
3,22%
2,44%
12,82%
1,49%
4,08%
0,00%
1,80%
2,95%
Powiat puławski
9,87%
4,88%
5,79%
4,86%
33,96%
Powiat radzyński
0,66%
0,00%
2,28%
2,58%
0,03%
Powiat rycki
1,32%
0,00%
2,69%
2,61%
0,44%
Powiat świdnicki
1,97%
2,44%
3,45%
4,07%
0,63%
Powiat tomaszowski
3,95%
1,22%
4,62%
4,71%
0,24%
Powiat włodawski
6,58%
3,66%
3,00%
4,67%
0,73%
11,84%
6,10%
3,93%
4,03%
0,44%
100,00%
100,00%
100,00%
100,00%
100,00%
Powiat zamojski
Województwo lubelskie
8,
04
%
0,
40
%
1,
96
%
2,
49
%
4,
01
%
0,
57
%
7,
42
%
10
0,
00
%
4,86%
7,41%
4,73%
0,00%
2,66%
2,46%
0,00%
2,82%
2,71%
2,76%
4,94%
4,01%
0,22%
2,94%
4,58%
0,22%
3,62%
3,55%
0,71%
3,14%
4,27%
100,00%
100,00%
100,00%
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Warto zwrócić uwagę na wysoką pozycję powiatu chełmskiego, jeżeli chodzi o liczbę pozyskanych projektów w ramach PO IiŚ oraz PO KL.
Analizując wartość tych projektów okazuje się jednak, że w przypadku PO IiŚ była ona niewielka, gdyż na poziomie województwa tylko 0,5%
środków trafiło do powiatu chełmskiego. Z kolei powiat m. Chełm uzyskuje znacznie gorsze wyniki. Poziom wykorzystania środków na tym
ternie jest bardzo niski (PO IG i RPO WL), niski (PO IiŚ i PO RPW) oraz średni (PO KL).
Kolejną grupą wskaźników w zakresie oceny intensywności wsparcia z funduszy unijnych
jest odniesienie pozyskanych kwot z poszczególnych programów operacyjnych w
przeliczeniu na jednego mieszkańca. Wysoka wartość wskaźnika w stosunku do województwa
czy też kraju świadczy pozytywnie o umiejętnościach aplikacyjnych lokalnych podmiotów.
Jako źródła do ustalenia liczby mieszkańców w poszczególnych powiatach, województwie
oraz na poziomie kraju wykorzystano informacje z Banku Danych Lokalnych (aktualność na
2012 rok).
Tabela . Wartość dofinansowania EU projektów w przeliczeniu na jednego mieszkańca (w zł).
Jednostka terytorialna
Powiat bialski
Powiat biłgorajski
Powiat chełmski
Powiat hrubieszowski
Powiat janowski
Powiat krasnostawski
Powiat kraśnicki
Powiat lubartowski
Powiat lubelski
Powiat łęczyński
Powiat łukowski
Powiat m. Biała Podlaska
Powiat m. Chełm
Powiat m. Lublin
Powiat m. Zamość
Powiat opolski
Powiat parczewski
Powiat puławski
Powiat radzyński
Powiat rycki
Powiat świdnicki
Powiat tomaszowski
Powiat włodawski
Powiat zamojski
Województwo Lubelskie
Polska
Liczba ludności
113 672
103 569
79 786
67 662
47 500
66 896
99 137
90 240
148 483
57 736
109 555
57 990
65 897
347 678
65 612
62 244
36 147
116 526
61 195
58 324
73 047
87 479
39 754
109 522
2 165 651
38 533 299
PO KL
PO IiŚ
508,22
294,25
378,26
152,65
898,76
248,52
548,10
320,97
600,86
29,19
573,86
18,02
550,89
915,96
485,35 2 034,61
460,86 8 170,82
480,23
8,00
405,41
5,57
441,64
714,39
464,56 1 138,14
267,94 2 076,19
383,40
884,51
674,75
4,26
840,06
12,77
418,25 11 372,03
414,17
18,43
478,59
295,30
565,65
334,92
539,39
108,36
918,03
715,77
400,90
156,37
475,36 1 801,84
407,32 2 368,92
PO IG
29,64
391,68
210,62
589,08
0,00
99,70
75,01
930,68
254,94
110,43
466,32
715,25
80,07
829,24
52,52
647,35
984,46
650,33
61,00
317,62
321,07
432,24
135,87
639,22
435,48
564,41
PO
RPW
222,99
1 235,14
699,41
1 432,87
523,86
80,51
0,00
64,45
1 969,03
0,00
37,17
1 084,38
463,84
3 300,11
0,00
4 938,84
0,00
999,70
0,00
0,00
906,65
61,57
135,48
155,96
1 106,99
-
RPO
WL
1 620,09
1 954,62
1 066,92
922,11
2 097,92
1 520,08
764,78
1 357,47
2 081,93
1 407,38
959,46
1 868,51
669,25
2 635,26
1 859,54
907,15
1 887,61
2 409,68
1 649,28
1 832,03
2 560,74
1 273,27
3 449,88
1 086,85
1 749,06
-
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o dane z www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Biorąc pod uwagę wskaźnik wartości dofinansowania w przeliczeniu na jednego mieszkańca,
w przypadku PO KL powiat chełmski uzyskuje ponadprzeciętne wyniki (drugie miejsce w
województwie). Natomiast w pozostałych przypadkach są to wyniki zdecydowanie poniżej
średnich dla województwa czy też kraju. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku powiatu
m. Chełm, gdzie jedynie wynik dla PO KL jest bliski średniej dla województwa i nieznacznie
wyższy niż średnia dla kraju.
Rekomendacje
W oparciu o dotychczasową działalność aplikacyjną podmiotów na rzecz rozwoju społecznogospodarczego powiatu włodawskiego, przeprowadzone wywiady oraz analizę dokumentów o
charakterze planistycznym i strategicznym, sporządzono listę rekomendacji i rozwiązań o
charakterze strategicznym w zakresie wdrażania funduszy unijnych w kolejnym okresie
programowania 2014 – 2020, czy też tworzenia planów rozwoju powiatu na kolejny okres.
1. Najważniejszymi dokumentami wyznaczającymi potrzeby inwestycyjne powiatu
chełmskiego są:
a. Strategia rozwoju powiatu chełmskiego. 3
b. Strategia rozwoju miasta Chełm. 4
c. Strategia rozwiązywania problemów społecznych na terenie miasta Chelma w
latach 2005 – 2015.5 W ramach strategii zaproponowano m.in. 18 projektów
realizujących założenia strategiczne, które mają szansę uzyskać
dofinansowanie z EFS, Euroregionu BUG czy też Fundacji Ernst & Young.
d. Strategia rozwiązywania problemów społecznych na terenie powiatu
chełmskiego na lata 2006 – 2013.6 Co prawda bieżący rok jest ostatnim
objętym przez strategię, ale wiele ze zidentyfikowanych problemów jest wciąż
aktualne. Część z zaproponowanych działań podzielonych na 10 obszarów
także nie została w pełni zrealizowana. Proponuje się, aby zweryfikować
poziom osiągnięcia założonych celów i realizacji działań aby w kontekście
nowej perspektywy finansowej odświeżyć listę działań możliwych do
dofinansowania.
Takie grupy potencjalnych wnioskodawców jak Urząd Miasta Chełm, Starostwo
Powiatowe czy też działające na terenie powiatu przedsiębiorcy, fundacje i
stowarzyszenia powinny projektując swoje działania w przyszłości brać pod uwagę
cele i rekomendacje zawarte w powyższych dokumentach. Zgodność z tymi celami
znacząco zwiększa zarówno społeczno-gospodarczą korzyść z realizacji, jak również
może zwiększyć szansę na uzyskanie dofinansowania.
2. Dla powiatu chełmskiego został opracowany dokument pn. Plan rozwoju turystyki i
współpracy międzynarodowej powiatu chełmskiego i miasta Chełm7. Stanowi on
cenne źródło inspiracji w zakresie działań aplikacyjnych w przyszłości. W
dokumencie znalazła się propozycja stworzenia i rozwoju pięciu produktów
turystycznych:
a. Chełmskie podziemia kredowe.
b. Szlak chełmskich zabytków kultury i przyrody „Polesia czar”.
c. Śladami Żydów chełmskich „cały świat to jeden wielki Chełm”.
d. Zapomniane rzeki Polesia – spływy kajakowe Bugiem i Uherką.
e. Eastern, czyli konno po współczesnych kresach Rzeczypospolitej.
Analizując zakresy rzeczowe przedsięwzięć mających na celu rozwój tych produktów
można wskazać takie obszary wsparcia jak: poprawa infrastruktury turystycznej i
oznakowania atrakcji, stworzenie zintegrowanego produktu turystycznego, poprawa
dostępności atrakcji dla osób niepełnosprawnych czy też działania o charakterze
3 http://www.powiat.chelm.pl/userfiles/rozwoj/strategia_rozwoju_powiatu_chelmskiego.pdf.
4 http://www.umchelm.bip.lubelskie.pl/index.php?id=95&p1=szczegoly&p2=3610.
5 http://bazy.ngo.pl/download/2008-88266-sr2005-2015.pdf.
6 http://bazy.ngo.pl/download/2008-88278-sr2008-2013.pdf.
7 http://www.powiat.chelm.pl/userfiles/rozwoj/Plan%20rozwoju%20turystyki.pdf.
promocyjnym. Każdy z tych obszarów może stanowić interesujące pole do współpracy
na poziomie lokalnych przedsiębiorstw, Chełmskiego Ośrodka Informacji
Turystycznej oraz jednostek samorządowych (Urząd Miasta Chełm oraz Starostwo
Powiatowe w Chełmie).
3. Subregion chełmski i cała Lubelszczyzna ma dużą szansę by stać się energetycznym
zapleczem Polski. Nie chodzi tylko o wydobywane surowce energetyczne jak węgiel
kamienny czy gaz łupkowy, ale i o odnawialne źródła energii czyli biogaz, wody
geotermalne, energia słoneczna i wiatrowa. Zadaniem jednostek samorządu
terytorialnego powinno być stworzenie odpowiedniego otoczenia dla inwestycji w
dziedzinie energetyki. Dobra infrastruktura drogowa oraz przesyłowa należą w tym
względzie do priorytetów. Wspomniane stanowisko zostało wypracowane w w
Chełmie w czerwcu 2012 r. w ramach DEBATY PUBLICZNEJ nt. przyszłego kształtu
Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego.
4. Lokalne podmioty planując działania w takich obszarach jak poprawa jakości życia,
wzrost aktywności i różnorodności gospodarczej, ochrona i wykorzystanie lokalnych
zasobów kulturowych, historycznych, krajobrazowych powinny zwrócić uwagę na
Lokalną Strategię Rozwoju LGD Promenada S128. Obszary te stanowią bowiem cele
ogólne funkcjonowania LGD i działania realizujące te cele mają szansę na uzyskanie
wsparcia.
Na zakończenie należy podkreślić, że nie ma uniwersalnych rozwiązań alternatywnych dla
finansowania działań adresujących potrzeby społeczno-gospodarcze powiatu z funduszy
unijnych. W przypadku przedsięwzięć o charakterze komercyjnym ewentualnym
rozwiązaniem alternatywnym byłoby finansowanie z pożyczek i kredytów (ewentualnie
stworzenie ram do uzyskania preferencyjnych kredytów). Natomiast w przypadku projektów
infrastrukturalnych realizowanych przez jednostki samorządowe, fundusze unijne stanowią
jedno z podstawowych narzędzi wyrównywania poziomu rozwoju gospodarczego regionów w
stosunku do państw Unii Europejskich. Bez ich obecności intensywność realizacji byłaby
znacznie mniejsza, ponadto jednostki samorządowe takie jak gminy czy też powiaty byłyby
dodatkowo obciążane kosztami obsługi zadłużenia związanego z koniecznością finansowania
kluczowych inwestycji.
_______________
8
http://www.promenadas12.pl/download/lsr.pdf.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego