raport oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia
Transkrypt
raport oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia
RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA PRZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM GM.WĄGROWIEC Inwestorzy : Waldemar Paweł Gryczka , ul. Gnieźnieńska 47 e 62-100 Wągrowiec Jacek Nowaczewski , ul. Średnia 20A 62-100 Wągrowiec Piotr Kudak , ul. Rogozińska 3 62-100 Wągrowiec Wągrowiec , 2014/ 2015 r 1 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Spis treści 1 2 3 WSTĘP 5 1.1.Informacje wstępne o przedsięwzięciu 5 1.2. Podstawa prawna opracowania 5 1.3. Zakres raportu 5 1.4. Źródła informacji stanowiące podstawę opracowania raportu 5 1.5. Cele przedsięwzięcia 6 OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIECIA 7 2.1.Lokalizacja przedsięwzięcia 7 2..2.Charakterystyka przedsięwzięcia 7 2.2.1 Stan istniejący 7 2.2.2 Opis zamierzeń inwestycyjnych 9 2.2.3 Opis rozwiązań projektowych 9 2.2.4. Zakres planowanych robót budowlanych i technologia wykonania 10 ELEMENTY PRZYRODNICZE I KULTUROWE W REJOINIE PRZEDSIĘWZIECIA 12 3.1. Położenie i rzeźba terenu 12 3.2. Budowa geologiczna 13 3.3. Wody podziemne 14 3.4. Warunki gruntowo-wodne i gleby 15 3.5. Wody powierzchniowe 16 3.6. Klimat 17 3.7. Świat roślinny i zwierzęcy 18 3.7.1.Siedliska przyrodnicze 19 3.7.2.Obszary i formy chronione na podstawie ustawy o ochronie przyrody 19 3.7.3.Obszary mające znaczenie dla Wspólnoty 20 3.7.4.Pozostałe formy ochrony przyrody 21 Zabytki i obszary kulturowe podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 22 3.8. 4. 5. UWARUNKOWANIA REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 22 4.1. Warunki wynikające z planowania przestrzennego 22 4.2. Program ochrony środowiska dla gminy Wągrowiec 22 4.3. Uwarunkowania przepisów formalno-prawnych 23 ANALIZA WARIANTÓW REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 24 5.1. Wariant „0” bezinwestycyjny 24 5.1.1. Przewidywane zmiany w środowisku bez planowanej inwestycji 24 5.1.2. Oddziaływanie wariantu „0”na środowisko 24 Warianty inwestycyjne przedstawione przez inwestorów 24 5.2.1.Wariant I przedstawiony w Karcie Informacyjnej Przedsięwzięcia 24 5.2.2.Wariant II inwestora ze zmianami w stosunku do wariantu I 25 5.2.3.Wariant III – alternatywny 25 Ocena rozpatrywanych wariantów 25 5.2. 5.3. Wągrowiec, 2014 /2015r. 2 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 6. 7. 5.3.1.Ocena techniczna i ekonomiczna 25 5.3.2. Ocena środowiskowa 25 5.3.3.Ocena punktowa wariantów 26 5.4. Źródła i rodzaje zanieczyszczeń 26 5.5. Zużycie materiałów na etapie budowy i ewentualnej likwidacji 26 5.6. Porównanie proponowanej technologii z najlepszymi dostępnymi technologiami 27 5.6.1. Przegląd znanych technologii 27 5.6.2.Ocena zaproponowanej technologii w aspekcie ochrony środowiska 27 OPIS PROGNOZOWANYCH ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 28 6.1. Opis metod i trudności w prognozowaniu oddziaływań 28 6.2. Ogólna charakterystyka potencjalnych oddziaływań planowanego zbiornika wodnego 29 OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO WARIANTU NA ETAPIE BUDOWY, EKSPLOATACJI I LIKWIDACJIPRZEDSIĘWZIĘCIA 30 7.1. Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze 30 7.1.1.Ocena oddziaływania na roślinność 30 7.1.2.Ocena oddziaływania na zwierzęta 33 7.2. Chłonność turystyczna terenu i wpływ ruchu turystycznego na środowisko roślin i zwierząt 38 7.3. Ocena oddziaływań na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 39 7.3.1. Ocena wpływu na bioróżnorodność. 39 7.3.2. Ocena wpływu na formy i obszary chronione 40 7.3.3.Ocena potencjalnych oddziaływań 41 7.3.4.Działania łagodzące 42 7.3.5.Ocena oddziaływań skumulowanych 43 Oddziaływanie na wody 43 7.4.1.Charakterystyka stanu wód powierzchniowych 43 7.4.2.Gospodarka wodno-ściekowa na terenie przedsięwzięcia 44 7.4.3.Analiza pozostałych czynników mających wpływ na wody powierzchniowe 47 7.4.4.Oddziaływanie na wody podziemne 48 7.4.5.Działania eliminujące lub minimalizujące oddziaływanie na wody 48 7.4.6.Ocena w świetle określonych celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami dorzecza Odry 49 Ocena przewidywanego oddziaływania na powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi 51 7.5.1. Analiza działań, które maja wpływ na jakość gleb i powierzchnię ziemi 51 7.5.2.. Zasięg przestrzenny i czasowy oddziaływań i działania łagodzące oraz wnioski 52 Ocena oddziaływań na krajobraz 54 7.6.1.Identyfikacja oddziaływań 54 7.6.2.Zasięg przestrzenny oddziaływa, działania minimalizujące i wnioski 54 Ocena oddziaływania na stan powietrza 55 7.7.1. Emisje zanieczyszczeń do powietrza na etapie budowy 55 7.7.2.Emisje do powietrza na etapie eksploatacji 56 7.7.3. Ocena oddziaływania emisji do powietrza 58 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 3 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 8. 9. 10 7.8. Ocena oddziaływania na klimat 59 7.9. Ocena oddziaływania akustycznego 60 7.9.1.Warunki lokalizacyjne 60 7.9.2.Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku 60 7.9.3.Oddziaływanie akustyczne na etapie budowy 61 7.9.4.Prognozowany poziom hałasu na etapie eksploatacji 64 7.10. Ocena zagrożenia wibracjami 66 7.11. Ocena zagrożenie promieniowaniem elektromagnetycznym 66 7.12. Ocena oddziaływania gospodarki odpadami 66 7.12.1.Etap budowy 67 7.12.2.Etap eksploatacji 68 7.13 Oddziaływania na ludzi 70 7.14. Oddziaływanie na etapie likwidacji 70 PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIE OBEJMUJĄCE BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO-, I DŁUGOTERMINOWE, CHWILOWE I STAŁE NA ŚRODOWISKO 70 8.1. Charakterystyka oddziaływań bezpośrednich , pośrednich, i wtórnych 70 8.2. Oddziaływania skumulowane 71 8.3. Oddziaływania krótko-, średnio-, i długoterminowe 71 8.4. Ogólna ocena oddziaływań 72 OPIS DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, ZMNIEJSZENIE LUB KOMPENSOWANIE NEGATYWNYCH GOODDZIAŁYWAŃ 73 9.1. Działania mające na celu zapobieganie szkodliwych oddziaływań na środowisko 73 9.2. Działania mające na celu zmniejszenie szkodliwych oddziaływań na środowisko 74 9.3. Działania mające na celu kompensowanie szkodliwych oddziaływań 74 POWAŻNE AWARIE PRZEMYSŁOWE I NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA 74 11. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE 75 12. OKREŚLENIE POTRZEBY USTANOWIENIA OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ORAZ ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH 75 13 12.1. Wskazanie potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania 75 12.2.Analiza możliwych konfliktów społecznych 75 MONITORING NA ETAPIE BUDOWY I EKSPLOATACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 76 14. WSKAZANIE TRUDNOŚCI I LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY NA JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT 76 15. PODSUMOWANIE I WNIOSKI 77 16. STRESZCZENIE 80 16.1. Opis przedmiotu raportu , jego cel, rozmiar i zasięg 80 16.2. Cel inwestycji, lokalizacja i charakterystyka inwestycji 80 16.3.Prognozowane skutki środowiskowe i możliwości przeciwdziałania niekorzystnym oddziaływaniom 81 17. AUTORZY RAPORTU 83 Wągrowiec, 2014 /2015r. 4 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 1. 1.1. 1.0. WSTĘP Przedmiot raportu i formalna postawa jego sporządzenia Przedmiotem niniejszego raportu jest oszacowanie oddziaływań na środowisko planowanego przedsięwzięcia polegającego na budowie przystani wodnej pn. „Marina” z zapleczem hotelowo – turystycznym (patrz załącznik graficzny nr 1 ) . Niniejszy raport sporządzono na etapie ubiegania się przez inwestorów o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, której wydanie zależy od decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Formalną podstawą jest zlecenie inwestorów: Waldemara Gryczki, Piotra Kudaka i Jacka Nowaczewskiego zamieszkałych w Wągrowcu 1.2. Podstawa prawna opracowania Ramową podstawą prawną jest ustawa z dnia 3 października 2008 r o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (tj. Dz.U.z 2013 , poz 1235 z p. zmianami). Przedsięwzięcie zostało zakwalifikowane do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko na podstawie § 3 ust.1 pkt 55 lit b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listo pada 2010 r. ze zm. w 2013 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z Nr 213, poz.1397 ze zmianami w Dz.U. z 2013 r., poz. 817 ) dotyczy ono bowiem: – zabudowy usługowej nie objętej ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego o powierzchni zabudowy powyżej 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody, o o których mowa w art. 6, ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, lub w otulinach form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy ( tj. Dz.U. z 2013 r. poz 627) – przystani śródlądowych w rozumieniu § 3.ust 1 , pkt 63 lit a i b ww rozporządzenia, dla nie mniej niż 10 statków, w tym statków używanych wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji, o których mowa w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (tj. Dz.U z 2013 r. poz 1458), wykorzystując linię brzegową na długości większej niż 20 m. Obowiązek sporządzenia raportu dla ww przedsięwzięcia został stwierdzony przez organ prowadzący postępowanie-Wójta Gminy Wągrowiec w drodze postanowienia z dnia 10.11.2014 r, znak OŚM. 6220.15.2014.OŚ w oparciu o postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Po znaniu z dnia 13 października 2014 r. Nr WOO-IV.4240.420.2012.MW.7 i postanowieniem PPIS w Wągrowcu z dnia 16 czerwca 2014 r. , Nr ON.NS-452-3-19/14 . 1.3. Zakres raportu Niniejszy raport został sporządzony w pełnym zakresie wynikającym z art. 66 ust.1 i 2 wymienionej wyżej ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku, (...)ze szczególnym uwzględnieniem i analizą zagadnień wymienionych w postanowieniu Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 10.11.2014 r, znak OŚM.6220.15.2014.OŚ, uwzględniającego postanowienia RDOŚ w Poznaniu z dnia 13 października 2014 r. Nr WOO-IV.4240.420.2012.MW.7 i PPIS w Wągrowcu z dnia 16 czerwca 2014 r. Nr ON.NS -452-3 - 19/14 . Zakres tematyczny raportu uwidoczniono w spisie treści niniejszego opracowania na str. 2-4. 1.4. Źródła informacji stanowiące podstawę sporządzenia raportu Dla potrzeb raportu uzyskano informacje z następujących instytucji: • Urzędu Gminy Wągrowiec – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wągrowiec” ze zmianami, Program Ochrony Środowiska Gminy Wągrowiec, Strategia Gminy Wągrowiec oraz inne informacje dostępne na stronie internetowej gminy www.gminawagrowiec.pl. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 5 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Starostwa Powiatowego w Wągrowcu - materiały dostępne na stronie internetowej Starostwa www.wagrowiec.pl oraz materiały z Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnokartograficznej w Wągrowcu. • Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu–materiały dostępne na stronie internetowej WIOŚ – www.poznan.wios.gov.pl • Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o w Wągrowcu • Wielkopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu. Inspektoratu w Wągrowcu • Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie • Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu – materiały dostępne na stronie internetowej RZGW Poznań- www.poznan.rzgw.gov.pl Ponadto, źródłem informacji fizjograficznej, tj. pokrycia terenu, wód powierzchniowych także informacji dotyczącej lokalnych warunków siedlisk przyrodniczych było kartowanie terenowe przeprowadzone w marcu, sierpniu i październiku 2014 roku. Prace te objęły teren działek inwestorów oraz najbliższy teren przyległy, w wyniku którego : • rozpoznano ukształtowanie powierzchni terenu oraz przestrzennych powiązań przyrodniczych obszaru objętego raportem z terenami i ekosystemami] sąsiednimi, • wartościowano pod względem przyrodniczo - krajobrazowym obszar objęty inwestycją oraz terenów sąsiednich • rozpoznano rodzaj zagospodarowania terenu objętego inwestycją oraz terenów bezpośrednio graniczących z inwestycją. • rozpoznano stopień przekształcenia środowiska przyrodniczego oraz intensywności zainwestowania obszaru, • W raporcie, jako źródło danych wykorzystano następujące opracowania kartograficzne i podkłady mapowe: • Mapa topograficzna w skali 1:10 000; • Mapa topograficzna w skali 1:25 000; • Mapa topograficzna w skali 1: 50 000, • Mapa sytuacyjna w skali 1 : 1000 • Mapa ewidencyjna w skali 1:5000 i 1:2000 • Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych [GZWP] w Polsce wymagających szczególnej ochrony w skali 1:500 000, • Interaktywna mapa obszarów NATURA 2000 – www.geoportal.pl oraz strona internetowa Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie • Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000 – Arkusz Wągrowiec i Janowiec • Koncepcja budowy przystani wodnej przedłożona przez inwestora. 1.5. Cele przedsięwzięcia Inwestycja ma na celu stworzenie funkcjonalnego obiektu turystyczno-rekreacyjnego obsługującego ludność miejscową i przyjezdnych turystów, głównie w okresie letnim. Gmina Wągrowiec nie posiada odpowiedniej bazy turystycznej nad jeziorem Rgielskim, które pełni aktualnie różne funkcje: przyrodnicze, turystyczne i gospodarcze ( rybactwo). Budowa obiektu o przeznaczeniu turystycznym, sportowym i rekreacyjnym z niezbędną infrastrukturą odpowiednio zagospodarowanego i dobrze wkomponowanego w krajobraz może podnieść poziom usług w zakresie obsługi turystycznej, przez co zwiększy się atrakcyjność tego terenu. Wągrowiec, 2014 /2015r. 6 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 2.0. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 2.1. Lokalizacja przedsięwzięcia , inwestorzy. Planowane przedsięwzięcie, polegające na budowie przystani wodnej pn.„Marina” wraz z niezbędną infrastrukturą, planuje się w granicach gminy Wągrowiec, na działkach 58, 61, 62 i częściowo na wodach jeziora Rgielsko (pomost). Teren planowanej inwestycji położony jest pomiędzy drogą gminną (dz. 73) prowadzącą do m. Rgielsko a jeziorem Rgielskim, w południowo-zachodnim kompleksie gruntów przylegających do jeziora Rgielskiego, tuż przy przy granicy gminy z gminą miejską Wągrowiec . W bezpośrednim otoczeniu terenu przedsięwzięcia, poza jeziorem, znajdują się grunty rolne i nieużytki o podobnej strukturze i przydatności rolniczej . Teren przedsięwzięcia G ra nice własn o ści in we storó w G ra nica całe g o p rzed się wzię cia Rys.nr 1 Lokalizacja inwestycji na tle mapy topograficznej - źródło www.geoportal..pl Wymienione działki ( poza działką 115) należą do inwestorów : - Waldemara Pawła Gryczki , adres - ul. Gnieźnieńska 47 e , 62-100 Wągrowiec - Piotra Kudaka, adres - ul. Rogozińska 3, 62-100 Wągrowiec - Jacek Nowaczewski, adres- ul. Średnia 20 A, 62-100 Wągrowiec 2.2. Charakterystyka przedsięwzięcia 2.2.1.Stan istniejący Teren przeznaczony pod realizacje przedsięwzięcia jest niezabudowany. Nie posiada żadnych urządzeń technicznych typu: instalacje energetyczne, telekomunikacyjne, wodociągowe, kanalizacyjne i komunikacyjne. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 7 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC : Rys. nr 2. Kopia mapy ewidencyjnej skala 1:5000 (zmniejszona) Całkowita powierzchnia terenu objętego planowanym przedsięwzięciem wyniesie około 5,07 ha w tym: Tabela nr 1. Struktura użytkowania gruntów Nr działki 58 Powierzchnia ogółem 1,28 61 Użytek Użytkownik /właściciel Rodzaj/klasa Pow. Rola/ VI 0,30 Łąki trwałe/VI 0,67 Pastwiska trwałe /V 0,22 Nieużytki 0,09 Łąki trwałe /VI 0,85 1,86 62 1151 1,96 Nieużytki 0,91 Pastwiska trwałe /VI 1,91 Wody płynące 0,05 Waldemar Paweł Gryczka ul. Janowiecka 11/5 62-100 Wągrowiec Jacek Nowaczewski ul. Średnia 20A, 62-100 Wągrowiec Piotr Kudak ul. Rogozińska 3 62-100 Wągrowiec ANR Poznań Marszałek Województwa Wielkopolskiego 1)Działka nie jest własnością inwestorów ale inwestorzy czynią starania w celu uzyskania zgody administratora na objęcie tego fragmentu,terenu planowanymi pracami związanym z realizacją przedsięwzięcia . Wągrowiec, 2014 /2015r. 8 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 2.2.2. Opis zamierzeń inwestycyjnych Koncepcja zagospodarowania działki przewiduje lokalizację trzech niezależnych budynków z parkingiem i placem manewrowym, w południowo-zachodniej i południowo-wschodniej części działki. Pozostałą część terenu w plażę piaszczystą i trawiastą, sanitariaty przeznaczone dla plażowiczów, pasażerów łodzi, przygodnych turystów, parkingiem o nawierzchni częściowo utwardzonej, ciągami pieszymi oraz zielenią urządzoną. Łącznie z plażą przystań zajmie około 150 m linii brzegowej w granicach własności inwestorów. Po wschodniej stronie przystani w granicach działki 58 planuje się budowę jednego slipu. W szczegółach koncepcja zagospodarowania terenu przewiduje następujące obiekty : budynek hotelowo-gastronomiczny razem z parkingiem w gr. dz. 58, od strony drogi (dz. 73) do 1000 m2 • zaplecze gospodarcze – do 300 m2 • plaża – do 3000 m2 (dz. 58) • boisko sportowe – do 400 m2 • pomost – do 175 m2 z tym , że pomost będzie zajmował część działki 58 a część pomostu będzie nad wodą w gr. dz. 115 • slip konstrukcji kamiennej o wymiarach 5 x 15 m • plaża i strefa parkingowa obsługującą turystów przyjezdnych na około 230 samochodów osobowych- pow. około 8000 m2 w granicach dziełek dz. 61 i 62, na których według przedstawionej koncepcji planuje się zagospodarować plażę piaszczystą i plażę trawiastą Łączna powierzchnia wyniosłaby około 1,27 ha. Planuje się, że przystań obsługiwać będzie 10 jachtów o pow. żagla do 30 m 2 oraz sprzęt wodny typu kajaki , łodzie i rowery wodne w łącznej liczbie do 30 szt. nie przewiduje się sprzętu zmotoryzowanego za wyjątkiem 1 łodzi ratowniczej . Koncepcję zagospodarowania terenu prezentuje załącznik nr 1 w części graficznej niniejszego raportu . W koncepcji planu zagospodarowania terenu przedstawionej na planie sytuacyjnym, podano lokalizację planowanych obiektów oraz ich podstawowe parametry techniczne. Wskazano także miejsce składowania odpadów oraz toalet obsługujących turystów. Miejsca przebiegu zewnętrznej instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej na tym etapie nie wskazano. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż jest to robocza wizualizacja przedsięwzięcia, która na etapie projektowania może ulec zmianie2. • 2.2.3. Opis rozwiązań projektowych Jak wspomniano w poprzednim punkcie na obecnym etapie przygotowania inwestycji inwestor dysponuje tylko koncepcją, która nie zawiera szczegółowych rozwiązań projektowych. W ogólnym zarysie planowany budynek hotelowo-gastronomiczny będzie głównym budynkiem zespołu, w którym mieścić się będzie także zaplecze gospodarcze. Budynek gospodarczy połączony będzie łącznikiem z hangarem na pojazdy wodne. Na parterze budynku hotelowego zaplanowano część gastronomiczną (restaurację), przestrzeń komunikacyjną oraz zaplecze gospodarcze dla części gastronomicznej. Na piętrze powierzchnię hotelową zajmą dwa apartamenty i 7 pokoi hotelowych oraz pasmo komunikacyjne. Część gastronomiczna i część hotelowa wyposażona będzie w pomieszczenia sanitarne ( łazienki i WC). Parking przy budynkach i ciągi pieszo-jezdne z wykonane będą z kostki brukowej (betonowej lub granitowej) . Parking dla 230 stanowisk wykonany będzie z płyt betonowych ażurowych. Przystań będzie zaopatrywana w wodę z wodociągu zbiorowego, miejskiego lub wiejskiego. W koncepcji przewiduje się: uzbrojenie terenu w sieć wodociągową, kanalizacyjną , energetyczną i telekomunikacyjną. Ciepło potrzebne do ogrzania obiektów wytwarzane będzie za pomocą energii elektrycznej. 2)zagadnienie zawarte w .p. 1 i 2 Postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6220.15.2014.OŚ Wągrowiec , 2014/ 2015 r 9 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Ścieki docelowo odprowadzane będą do zbiorczej sieci kanalizacyjnej. Do czasu przyłączenia do kanalizacji zbiorczej dopuszcza się budowę zbiornika bezodpływowego, z którego ścieki wywożone będą do najbliższej oczyszczalni, podobnie jak ścieki z toalet przenośnych ( po podpisaniu umowy z uprawnionym odbiorcą ścieków). Ścieki przemysłowe-z restauracji, przed wprowadzeniem do zakładowej sieci sanitarnej podczyszczane będą w separatorze tłuszczu. Wody opadowe z dachów odprowadzane będą powierzchniowo poprzez infiltrację do ziemi w granicach działki inwestora. Wody opadowe z terenów utwardzonych dróg, placów i parkingów odprowadzane będą do ziemi w granicach działek inwestorów po uprzednim oczyszczeniu do parametrów wymaganych przepisami prawa. 2.2.4. Zakres planowanych robót budowlanych i technologia wykonania Zakres planowanych robót : - przygotowanie terenu budowy – wycinka drzew i krzewów – organizacja zaplecza budowy – zaplecze sanitarne, miejsca składowania materiałów i postoju maszyn budowlanych (schemat organizacyjny placu budowy -zał. gr. nr 3). Zaplecze budowy Miejsce postoju maszyn ( koparka, spycharka, kafar ) będzie odpowiednio zabezpieczone przed przedostaniem się ewentualnych wycieków płynów technicznych do środowiska matami sorpcyjnymi. W miejscu budowy nie przewiduje się tankowania paliwa silnikowego. Lokalizacja zaplecza budowy na pewno poza obszarami podmokłymi i w strefie przybrzeżnej , najlepiej w pobliżu budowy obiektu hotelowo-gastronomicznego. Używane na budowie materiały i substancje podatne na wsiąkanie wody powinny być zabezpieczone materiałami izolacyjnymi np. geowłókniną z dodatkowym pokryciem separacyjnym. Co organizacji zaplecza powinno ono zajmować teren dostosowany do potrzeb realizacji inwestycji, bez zbędnego przekształcania powierzchni. Poza tym musi być prowadzona właściwa gospodarka odpadami z zapewnieniem selektywnego składowania w szczelnych pojemnikach z zapewnieniem selektywnego składowania odpadów, w wydzielonych i przystosowanych do tego celu miejscach, na podłożu nieprzepuszczalnym w celu niedopuszczenia do przedostawania się do środowiska substancji szkodliwych. Zapewnienie sprawnego odbioru odpadów i w miarę możliwości ponownego ich wykorzystania. W celu neutralizacji możliwych wycieków substancji niebezpiecznych, w tym ropopochodnych, należy zabezpieczyć odpowiednie ilości sorbentów przeznaczonych do zbierania rozlewów; wyposażenie zaplecza budowy w przenośne, szczelne urządzenia do gromadzenia ścieków bytowych; uporządkowanie terenu po zakończeniu prac. Szczegółowe projekty organizacji zaplecza budowy i zagospodarowania zielenią będą elementem projektu budowlano-wykonawczego3. – roboty ziemne-wykopy pod fundamenty i instalacji energetycznych, wodociągowych i kanalizacyjnych, plantowanie terenu pod ciągi komunikacyjne i parkingi, odmulanie dna jeziora (?), ➢ budowa obiektów kubaturowych,instalacji energetycznych,wodociągowych, kanalizacyjnych, komunikacyjnych, boiska sportowego, miejsc składowania odpadów, sanitariatów, plaży, slipu , pomostu ,basenu cumowniczego, organizacji kąpieliska, ➢ zagospodarowanie części terenu zielenią i ogrodzenie. W obrębie jeziora będą wykonywane następujące prace : - przygotowanie terenu wzdłuż brzegu jeziora pod budowę : basenu cumowniczego, slipu , pomostu i plaży piaszczystej. Wiązać się to będzie z koniecznością oczyszczenia terenu z porostów trzciny, zakrzaczeń i niektórych drzew . - ewentualne odmulanie dna jeziora w celu dostosowania do warunków cumowania łodzi, Poza lokalizacją plaży planuje się zachowanie roślinności przybrzeżnej w jeziorze i istniejącej linnii brzegowej, utwardzając skarpę w pasie terenu podlegającego erozji, w strefie wahań lustra wody wody4 3Zagadnienie zawarte w p.3 i 7.4 postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6220.15.2014.OŚ 4 Zagadnienie zawarte w p. 3 postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.112014r. Znak OŚM .6220.15.2014. OŚ Wągrowiec, 2014 /2015r. 10 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Jakie drzewa i w jakiej ilości będą wycięte ze strefy przybrzeżnej pokazano na załączniku graficznym dokumentacji dotyczącej wycinki ( zał. tekst. nr 3) ➢ Technologia robót : Budynek hotelowo-gastronomiczny planuje się wybudować w technologii tradycyjnej – murowany z bloczków piaskowo-wapiennych typu silka, ocieplane styropianem. Elewacja budynku częściowo ozdobiona elementami dekoracyjnymi. (drewno + ceramika). Budynek gospodarczy i hangar na pojazdy wodne budowany będzie w podobnej technologii jak budynek hotelowo-gastronomiczny. Stropodach w formie dachu odwróconego (zielonego) – tarasu Boisko sportowe o nawierzchni ziemnej , trawiastej. Część komunikacyjna: ciągi pieszojezdne i parking przy zapleczu hotelowo-gastronomicznym z elementów drobnogabarytowych ( polbruk), parking dla turystów korzystających z plaży na dz. 61 utwardzony będzie betonowymi płytami ażurowymi. Pomost w części spacerowej stały natomiast w części cumowniczej pływający. Z pomostu spacerowego mają być dostępne stanowiska cumownicze. Wejście na pomst pływający z pomostu spacerowego za pomocą trapu. Pomost spacerowy konstrukcji drewnianej, posadowiony na palach wbijanych. Odcinki łączące pomost z przyczółkiem na lądzie szer. nie mniejszej niż 2,25 m. Pomost pływający w strefie jeziora na gł. około 2,0 m. Pomost powinien posiadać dwustronnie po 5 stanowisk do cumowania. Slip konstrukcji kamiennej. Na etapie koncepcji nie podano rodzaju technologii pogłębiania (odmulania) dna jeziora. W praktyce istnieją następujące technologie odmulania dna : Metoda mechaniczna Do pogłębienia (odmulenia ) przy budowie oraz odbudowie marin, odmulaniu stawów, kanałów, rzek i zbiorników wodnych stosuje się koparki pływająco-kroczącej przeznaczone do prac hydrotechnicznych wykonywanych w np. w małych portach. Maszyna ta może być wyposażona w różny osprzęt np.: łyżkę do kopania o pojemności 0,5 m 3, łyżkę do odmulania o pojemności 0,7 m3, specjalne grabie do usuwania roślinności ze zbiorników, pompę szlamową do odmulania. Zakres pracy sięga do 6 m poniżej lustra wody. Zastosowana pompa szlamowa z mechaniczną głowicą urabiającą pozwala na odmulanie dna zbiorników wodnych i transportowanie mułu rurociągiem tłocznym nawet na odległość 1,5 km. Metoda biologiczna Jest to nowoczesna metoda oczyszczania i odmulania zbiorników wodnych. Polega ona na wprowadzeniu do środowiska odpowiednio dobranej mieszanki mikroorganizmów, określonej mianem Efektywnych Mikroorganizmów (EM). W skład mieszanki wchodzi około 80 pożytecznych, regeneratywnych mikroorganizmów, które występują razem w środowisku. Mieszanka ta zawiera : bakterie fotosyntetyczne, promienicowe, kwasu mlekowego, drożdże, grzyby fermentujące. EM kiedy dostaną pożywienie natychmiast zaczynają wydzielać pożyteczne substancje jak witaminy, kwasy organiczne, minerały i antyutleniacze, które powodują zmianę negatywnych procesów chemicznych na pozytywne dla żywych organizmów, zamieniając procesy gnilne na procesy fermentacyjne. Mikroorganizmy działają antyutleniająco, bezpośrednio na glebę i pośrednio na rośliny co powoduje, że ilość azotu, fosforu i potasu jest utrzymywana na odpowiednim poziomie. Ponadto efektywne mikroorganizmy (EM) powodują mineralizację osadów dennych, w efekcie czego dno muliste i grząskie staje się twarde i piaszczyste. Metoda ta jest całkowicie nieinwazyjna, nieszkodliwa dla środowiska wodnego, wykorzystywana w miejscach, gdzie nie można zastosować mechanicznego czyszczenia lub oczyszczanie staje się nieopłacalne. Osady denne wydobyte z dna jeziora mogą być wykorzystane przy przygotowaniu terenów do zagospodarowania zielenią, do przygotowania podłoża pod utwardzanie parkingów, ciągów pieszojezdnych. Nadmiar ziemi, tej wydobytej z wykopów oraz namułu należy usunąć poza teren przedsięwzięcia w porozumieniu z władzami gminnymi. Tę kwestie należy załatwić na drodze porozumienia po zbilansowaniu materiału ziemnego na etapie projektu budowlanego. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 11 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Oceny zamulenia niezbędnego do usunięcia należy dokonać na podstawie szczegółowych pomiarów . Autorzy koncepcji zagospodarowania terenu przedsięwzięcia przewidują potrzebę pogłębienia jeziora w granicach planowanego basenu portowego. Z powodu jednak braku rozpoznania dna jeziora nie można podać żądanych danych dotyczących rozmiaru i zakresu pogłębienia dna jeziora. Z tego też powodu autorzyy koncepcji zagospodarowania terenu zastrzegli, że nie jest możliwe by na tym etapie dokładnie określić jak będzie zorganizowany plac budowy łącznie z elementami, które wyszczególniono w p.7.4. postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec. Te elementy będą zawarte w projekcie budowlano-wykonawczym5. 3. ELEMENTY PRZYRODNICZE I KULTUROWE W REJONIE PRZEDSIĘWZIĘCIA 3.1. Położenie i rzeźba terenu Zgodnie z podziałem na jednostki fizyko-geograficzne (J. Kondracki 1994 ) teren przedsięwzięcia położony jest w obszarze makroregionu Rgielsko Pojezierza Wielkopolskiego 315.5. Główna część pokrywa się z Pojezierzem Gnieźnieńskim 315.54 (zwanym także Mogileńskim). Pod względem geomorfologicznym gmina Wągrowiec leży na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej, w Pasie Wysoczyzny Gnieźnieńskiej, na Równinie Wągrowieckiej, w środkowej części Pradoliny Wełny. Równina Wągrowiecka na wschodzie grani-czy z Równiną Żnińską, na zachodzie z Pagórkami Czarnkowskimi i Międzyrzeczem WarciańskoNoteckim, na północy z Pagórkami Pagórkami Chodzieskimi oraz (na nie-wielkim odcinku) z Pradoliną Noteci, a na południu z Pagórkami Poznańskimi. Powierzchnia Równiny WągroRys. nr 3 Teren przedsięwzięcia na tle podziału fizykogeograficznego Polski - źródło- Wikipedia wieckiej jest monotonna i nachylona ku Pradolinie Warty. Teren przedsięwzięcia w wartościach bezwzględnych wznosi się na wysokość 83,0-90,0 m npm m n.p.m. Morfologicznie na terenie gminy Wągrowiec przeważają równiny dennomorenowe i pagórki moreny czołowej. Jest to obszar młodoglacjalny, z równinami i wzniesieniami morenowymi, z krajobrazem pagórkowatym, pojeziernym i sandrowo-pojeziernym. Administracyjnie teren należy do gminy Wągrowiec i powiatu wągrowieckiego, blisko wschodniej granicy miasta Wągrowiec. Wągrowiec leży 60 km od m. Poznania – stolicy woj, wielkopolskiego. Teren przedsięwzięcia– (działki o nr ew. 58, 61, 62 obręb Rgielsko) usytuowany jest w kompleksie łąk, pastwisk i nieużytków położonych nad jeziorem Rgielsko, przy drodze prowadzącej do zabudowań wsi Rgielsko . 3.2. Budowa geologiczna Istotne dla aktualnego obrazu gminy są utwory kenozoiczne. Z nimi związane są bogactwa naturalne i zasoby wodne. Wśród osadów kenozoicznych wyróżnia się podłoże trzeciorzędu i czwartorzędu. Osady trzeciorzędowe reprezentują osady oligocenu, miocenu i pliocenu. Osady oligoceńskie zbudowane są z piasków z domieszką glaukonitu i łyszczyków oraz iłów i mułków o niewielkiej choć zróżnicowanej miąższości. Miocen reprezentują utwory klasyczne, wykształcone w postaci piasków, iłów, mułków i węgla brunatnego, którego największą miąższość pokładów, bo 5)Wyjaśnienie do p.4. postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6220.15.2014.OŚ Wągrowiec, 2014 /2015r. 12 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC sięgających 17 m, stwierdzono w okolicy m. Ochodza. Pliocen reprezentują serie ilaste, tzw.iły poznańskie z przewarstwieniami piasków mułkowatych i piasków drobnych zailonych. Granice opisywanego obszaru Torfy i namuły torfowe Piaski i żwiry wodnolodowcowe na glinach zwałowych gliny zwałowe piaski i miejscami mułki jeziorne skala 1:50000, 395 Wągrowiec i 396 Janowiec *)źródło SMGP PIG Warszawa Rys nr 4.Lokalizacja przedsięwzięcia na tle mapy geologicznej polski-źródło PIG Czwartorzęd budują osady plejstocenu zlodowacenia środkowopolskiego, środkowopolskim i bałtyckim, i holocenu. W osadach dominują gliny morenowe związane ze zlodowaceniem południowo-polskim, którego pokłady zostały rozmyte i wyniesione. Pokłady powstałe w okresie zlodowacenia środkowopolskiego występują w dwóch poziomach i mają miąższość sięgającą 50 m. Gliny zlodowacenia bałtyckiego pokrywają gminę kilkunastometrową warstwą. Większe płaty utworów wodnolodowcowych, w tym sandrowych zlokalizowane są wzdłuż doliny rzeki Wełny i w pobliżu Wągrowca i na północny i południowy zachód od tego miasta. W okresie holocenu w zagłębieniach bezodpływowych osadzały się mułki, iły, piaski kredy jeziorne oraz namuły. Wzdłuż cieków osadzały się piaski i żwiry w na obrzeżach dolin rzecznych powstawały torfy. Na mapie geologicznej Polski na złączeniu arkusza Wągrowiec i Janowiec Wielkopolski zilustrowano powierzchniową budowę geologiczna rejonu inwestycji. Stratygrafia i litografia osadów okolic Wągrowca jest następująca 0,30 m – torfy i namuły torfiaste 0,3-0,5 m – piaski i namuły den dolin rzecznych 0,5-0,7 m – piaski i mułki zastoiskowe 0,7-20,0 m – gliny zwałowe 20,0-40,0 m – piaski i żwiry wodnolodowcowe 40,0-90,0 m - muły, piaski i iły (wawrowe) zastoiskowe 90,0- 130,0 m gliny zwałowe 130,- 150 m – gliny zwałowe plejstoceńskie W utworach czwartorzędowych przebadanych na terenie Rynny Gołaniecko-Wągrowieckiej największą miąższość ma glina (14,1 m), dalej piaski, gleba (0,2 m), torf (0,4 m) i warstwa sapropelowa (0,3 m). W pobliżu terenu przedsięwzięcia w przekroju geologicznym ( otwór nr 32 rz. 91,0 m npm) Wągrowiec , 2014/ 2015 r 13 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC oznaczono piaski i żwiry czwartorzędowe o miąższości 13 m6. 3.3. Wody podziemne Rejon planowanej inwestycji leży w obrębie jednolitych części wód podziemnych (JCWPd ) Nr 42. Jest to obszar oznaczony europejskim kodem PLGW650042.JCWPd nr 42 znajduje się w regionie wodno-gospodarczym P-XII i P-XI w dorzeczu Warty i zajmuje powierzchnię 4710,0 km2. Obejmuje swym zasięgiem część zachodnią woj. kujawsko-pomorskiego, północno-wschodni fragment woj. lubuskiego i część śr. wschodnią woj. wielkopolskiego. W badanej części stwierdzono występowanie dwóch poziomów wodonośnych w tym jedno w osadach czwartorzędowych a drugie w osadach mioceńskich. W osadach czwartorzędowych poziom wodonośny występuje w utworach piaszczysto-żwirowych sandrów i tarasów dolin rzecznych i rynien lodowcowych o zmiennej miąższości od 10 do 40 m. Poziom ten zasilany jest w wyniku bezpośredniej infiltracji wód pochodzących z opadów atmosferycznych. Poziom międzyglinowy występuje lokalnie w obrębie osadów piaszczystych rozdzielających gliny morenowe zlodowacenia południowopolskiego od glin morenowych zlodowacenia środkowopolskiego. W obrębie utworów fluwioglacjalnych jego miąższość nie przekracza 20 m, tylko lokalnie występują pokłady o miąższości 40 m. W układzie naturalnym poziomy czwartorzędowe drenowane są przez : Wartę, Wełnę, Małą Wełnę, oraz rynny jezior. Poziom mioceński występuje na całym obszarze JCWPd nr 42 i jest dobrze izolowany od powierzchni i pozbawiony kontaktów hydraulicznych z poziomem czwartorzędowym. Poziom ten występuje w obrębie utworów piaszczystych serii brunatnowęglowej miocenu i stanowią go głównie piaski drobnoziarniste i pylaste o współczynniku filtracji : 3*10-4- 1*10-4 m/s, miąższości nie przekraczającej 30 m, najczęściej 10-20 m, przy czym strop zalega na głębokości od 80-110 m (przekrój studni nr 4, najbliżej położonej studni wchodzącej w skład ujęcia miejskiego w Wągrowcu jest tego najlepszym przykładem). Poziom mioceński jest głównym poziomem użytkowym we wschodniej części JCWPd nr 42. W obszarze tym wyodrębniono 5 głównych zbiorników wód podziemnych : 137- Qp, 139-Qk,143-Tr, 147-Qd. Gmina i miasto Wągrowiec leży poza tymi zbiornikami. Na podstawie arkusza mapy hydrograficznej Janowiec i Wągrowiec pierwszy poziom wodonośny w obrębie dolin rzecznych zalega płytko do 1 m ppt. W rejonie planowanej inwestycji, bliżej jeziora 1,0 m , w rejonie wyższym powyżej 2 -3 m ppt. do 5 m ppt. Pod względem hydrogeologicznym Wągrowiec leży w Regionie Mogielińskim. W obszarze gminy wydzielono 6 jednostek hydrogeologicznych Rejon inwestycji leży w jednostce hydrogeologicznej nr 1 . rejon inwestycji leży w jednostce nr 1, która obejmuje trzeciorzędowe struktury wodonośne. 6) Źródło PIG - mapy geologiczna Polski – cz. Janowiec i Wągrowiec załącznik graficzny nr 3 Wągrowiec, 2014 /2015r. 14 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 100 Q 0 M. -100 Cr Wa rstwy wodo nośne 143 GZWP Wa rstwy słabo przepuszczalne Rys. nr 5 lokalizacja przedsięwzięcia na tle jednolitych części wód podziemnych Gminne ujecie wody w m. Wągrowiec zaopatrujące w wodę m.innymi m. Rgielsko czerpie wodę z piasków mioceńskich, których strop zalega głębiej niż 50 m ppt. Głębokość otworu 115 m ppt. rz. ustabilizowanego zw. Wody 86,5 m npm. Miąższość warstwy 32 m, wydajnośc eksploatacyjna ujęcia 67 m3/ h, depresja 20,2 m . Poziom wodonośny dobrze chroniony przed zanieczyszczeniem pochodzącym z infiltracji grubą warstwą glin morenowych , mułków, węgla brunatnego oraz iłów7. 3.4 Warunki gruntowo-wodne i gleby Warunki te określono na podstawie opinii geotechnicznej sporządzonej dla potrzeb przedsięwzięcia – autor mgr Artur Baj – Poznań , grudzień 2014 r. 8 oraz dokumentacji hydrogeologicznej najbliższej studni wchodzącej w skald ujęć miejskich miasta Wągrowiec Obszar badań ograniczono do terenu przedsięwzięcia – dz. 58, 61, 62 . Teren badań wznosi się na rzędnych 84,60 -83,70 m npm. Otwory badawcze do gł. 5,0 m . Budowa geologiczna : Holocen - gleba – przypowierzchniowa warstwa piasków drobnych humusowych - seria piaszczysta rzeczna Plejstocen - seria piaszczysta fluwioglacjalna (zlodowacenie bałtyckie) 7)Źródło -Ekodfizjografia dla potrzem SUIKZP gminy Wągrowiec. 8)Załącznik tekstowy nr 3 do raportu. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 15 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC - seria glin zwałowych zlodowacenia północnopolskiego ( zlodowacenie bałtyckie ) Od powierzchni zalega warstwa gleby o miąższości 0,3-0,6 m . Pod glebą nawiercono serię pia sków drobnych rzecznych i fluwioglacjalnych w stanie średnio zagęszczonym za wyjątkiem otworu 4, gdzie nawiercono strop gruntów spoistych w postaci piasków gliniastych w stanie twardoplastycznym . W oparciu o badania grunt na obszarze przedsięwzięcia zaliczono do kategorii I. Zwierciadło wody podziemnej pierwszej warstwy wodonośnej ( wody przypowierzchniowe) stabilizuje się na gł. 0,5-1,5 m ppt. Co odpowiada rzędnej 83,50 m npm. Najbliższa studnia oddalona jest od miejsca inwestycji około 2, 1 km Tabela nr 2. Wyniki obserwacji – badań geotechnicznych i hydrogeologicznych: Nazwa otworu Źródło danych Rzędna terenu Głębokość/rzędna Głębokość (m. npm) zwierciadła wody otworu (m) Data obserwacji Studnia najbliżej inwestycji dz. 355/2 ujęcie miejskie Dane MPWIK 86,46 I poziom wodonośny 1,30/85,16 ppt II poziom -użytkowy zw.w.V▼ 85,16 89,00 m ppt Dane z dok. Hydrogeologic znej studni Otwór nr 1 83,70 0,20/83,50 Otwór nr 2 84,00 0,50/83,50 Otwór nr 3 84,30 0,80/83,50 85,00 1,5/83,50 84,50 1,1/ 83,40 Qe – 67 m3/h , R-155 m Otwór nr 4 Otwór nr 5 GEOBAJ ul.Szamotułska 78A/7 Poznań 115,00 I warstwa wodonośna piski i żwiry miąższości około 1,0 m druga II warstwa -na gł. 89.0 m warstwa nie została przewiercona 5,0/piaski drobne jasnoszare 12.12.2014 Poziom wodonośny I poziomu wody podziemnej ( wód gruntowych) stanowią piaski drobne i piaski średnioziarniste aluwialne o miąższości średnio około 10 m. W obrębie doliny rzeki Nielby i j. Rgielskiego, piaski rzeczne miejscami przykryte są namułami o miąższości około 1,0 m. Zwierciadło I poziomu wód podziemnych ma charakter swobodny i z reguły występuje na gł. 0,8-5 m. Zwierciadło wody podziemnej w okresie badań terenowych wynosiło średnio 1,1 m ppt. W obniżeniach bliżej jeziora występowało tuż pod powierzchnią (0,2 m ppt). Zasilanie tego poziomu odbywa się bezpośrednio infiltracją wód opadowych. Lokalnie bazą drenażu wód tego poziomu stanowi jezioro oraz wypływająca z jeziora rzeka Nielba , płynąca w kierunku na południowy zachód, będąca prawostronnym dopływem rzeki Wełny. Współczynnik filtracji warstwy wodonośnej I poziomu wynosi średnio 10,36 m/d . 3.5. Wody powierzchniowe Gmina Wągrowiec leży w dorzeczu rzeki Odry, w bezpośredniej zlewni rzeki Wełny i jej do pływów: Nielby, Strugi Gołanieckiej, Rudki, Dymnicy, Małej Wełny i drobniejszych cieków. Rzeki tego obszaru mają charakter nizinny o reżimie wód opadowych i roztopowych, o znacznym wahaniu lustra wody. Rzeka Wełna - wypływa z jeziora Wierzbiczańskiego na wysokości 98 m npm, w okolicach Gniezna. Uchodzi do rzeki Warty w okolicach Obornik na wysokości 45 m npm. Długość rzeki wynosi 117 km. Powierzchnia zlewni liczy 2651 km 2. SNQ rzeki w odcinku ujściowym wynosi 2,9 m3/s , SQ 6,5 m3/s, WWQ 25 m3/s. Na wysokości planowanej inwestycji SNQ wynosi 0,51 m3/s. Przepływ średni SSQ – 2,6 m3/s. SWQ -7,01 m3/s. Wągrowiec, 2014 /2015r. 16 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Rzeka Wełna wraz dopływami, na różnych odcinkach posiada różny stan w zakresie jakości wód . Na odcinku ujściowym jej stan wykazano jako zły, w związku z tym uznano, że dotychczasowe działania w zakresie realizowania programu gospodarki wodno-ściekowej w ramach KPWŚ oraz realizacji powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska (pow. Wągrowiec gminy Wągrowiec i gmin ościennych ) przyczynia się do poprawy stanu wód rzeki. Cele dotyczące renaturyzacji rzeki z uwagi na regulacje i budowle piętrzące wymagają znacznych nakładów przekraczających możliwości techniczne i finansowe dla osiągnięcia celów w wyznaczonym terminie. Rzeka Nielba - wypływa od strony południowej z j. Rgielskiego. Jest najdłuższym ciekiem z wszystkich dopływów rz. Wełny. Długość rzeki wynosi 26,1 km. Jej zlewnia całkowita wynosi 158,6 km2 . W przekroju j. Rgielskie, tuż przy wypływie z jeziora , rzeka posiada zlewnię około 150,0 km2 . Średnia roczna suma opadów wynosi tutaj ponad 510 mm (stacja Kobylec 512 mm ). Przepływy z wielolecia 1951-1980 wg IMGW o/w Poznaniu wynoszą : • SNQ - 0,10 m3/s • SSQ - 0,45 m3/s • SWQ – 1,30 m3/s stan ekologiczny rzeki określono jako słaby, zagrożony ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych ze względu na na długotrwały proces inwestycyjny (budowy w jej zlewni oczyszczalni ścieków) . W obszarze gminy znajduje się 17 jezior. Jeziora gminy Wągrowiec powiązane są ciągami rynien glacjalnych o położeniu południkowym. Sieć hydrograficzną gminy uzupełniają mniejsze cieki i rowy melioracyjne. Jezioro Rgielskiepołożone jest na współrzędnych 52o49' 29” szerokości geograficznej północnej i 17o 15' 44” długości geograficznej wschodniej, blisko półncnowschodniej granicy miasta Wągrowca. Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi średnio 143,56 ha ( ale także 147,0 ha do 148,5 ha) Zwierciadło wody położone jest na wysokości średniej 83,5 m npm. ( notuje się wahania lustra wody od 84,2 m n.p.m. rz. 84,5 m n.p.m.). Średnia głębokość jeziora wynosi 5,3 m, natomiast głębokość maksymalna 17,6 m. Jest posiada urozmaiconą linię brzegową. Wody jeziora są połączone ciekiem z jeziorem Jezioro Rgielskie- widok od strony połudn.-zachodniej Bracholińskim . Jeśli chodzi o stan wód jeziora to powołując się na dane zawarte w programie gospodarowania wodami w dorzeczu Odry stan ekologiczny jeziora określono jako zły natomiast powołując się na badania prowadzone przez WIOŚ w Poznaniu Delegaturę w Pile wykonane w 2009 r. ogólny stan ekologiczny określono jako umiarkowany , w tym elementy fizykochemiczne w większości oceniono poniżej stanu dobrego oprócz fosforu ogólnego, którego zawartość kwalifikowała do stanu dobrego. Monitorowano też na dwóch stanowiskach siedliska 3150 -Starorzecza i naturalne eutroficzne ze zbiorowiskami Nympheion, Potamion, zbiorniki wodne. Na podstawie wyników monitoringu z 2009 i aktualizowanych w 2012 r. oceniono stan ogólny siedlisk jako niezadowalający (U1)9. 3.6. Klimat Zgodnie z regionalizacją rolniczo-klimatyczną R.Gumińskiego i J. Kondrackiego gmina Wągrowiec leży w obrębie dzielnicy środkowej, w której średnia temperatura w roku waha się w okoli9) Źródło - Biblioteka Monitoringu Środowiska WIOŚ Poznań oraz strony internetowe GIOŚ – Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych obszarów siedlisk Natura 2000 Wągrowiec , 2014/ 2015 r 17 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC cach 8,3oC. Zimą temperatura powietrza najczęściej waha się w okolicach -1 oC. Latem średnia temperatura waha się w okolicach 18,5oC. Opady średnio 512-550 mm, najobfitsze w m-cach kwiecień październik do 375 mm. W okresie letnim od 120-130 mm. Wiatry wieją głównie z kierunków zachodnich. Najsilniej w okresach jesienno-zimowych, 3-5 m/s . długość okresu wegetacyjnego 200-220 dni. Klimat terenu przedsięwzięcia kształtuje lokalnie bliskość jeziora z przybrzeżnymi zaroślami i szuwarami. W obniżeniach terenu jest chłodniej i wilgotniej z częstymi porannymi i wieczornymi zamgleniami. Temperatury latem w tym pasie są nieco niższe niż na pozostałym terenie, zimą zaś wyższe. W wyższych partiach terenu następuje większe przewietrzanie, temperatury powietrza są wyższe latem, mniejsza wilgotność powietrza. W najbliższym otoczeniu jeziora i w obszarze jeziora lokalny klimat odpowiada topoklimatowi zbiorników wodnych o bardzo dużej wymianie ciepła na skutek przewodzenia. Z powodu dużej pojemności cieplnej podłoża dobowe amplitudy temperatur powietrza w przyziemnej warstwie są znacznie mniejsze niż na terenach sąsiednich. 3.7. Świat roślinny i zwierzęcy Ekosystem wodny – jezioro Rgielskie otacza roślinność szuwarowa pasem o różnej szerokości i zmiennym charakterze. Dominującym zbiorowiskiem są płaty trzciny pospolitej. Z roślin wodnych zanurzonych tylko dolnymi częściami w wodzie i rosnącymi na granicy wody i lądu występują w znikomej ilości, pojedynczo rosnące niezapominajka błotna (Myosotis palustris), rdest ziemnowodny (Polygonum aphibius), czermień błotna (Calla palustris). W miejscu planowanej inwestycji nie stwierdzono tej roślinności nie stwierdzono. W strefie roślin zakorzenionych w dnie zbiornika (heliofitów) dominuje szuwar trzcinowy, reprezentowany głównie przez trzcinę pospolitą ( Phragnitetum communis). Podczas lustracji terenu zauważono większe skupienia oczeretu jeziornego( Scirpetum lacustris) i mniejsze skupienia pałki wąskolistnej ( Typhetum angusifoliae). Nie stwierdzono także w obszarze planowanej inwestycji występowania na wodach jeziora płatów roślin o liściach i łodygach pływających, zakorzenionych w dnie - nymfeidów, objętych ochroną- grążela żółtego (Nuphar luteum), którego występowanie stwierdzono w innych częściach jeziora. Brzeg od strony północno-wschodniej i północnej porośnięty jest skupiskami brzozy brodawkowatej (Betula pendula), bzu czarnego ( Sambukus nigra), wierzby szarej( Salix cinerea)a od strony południowej rosną pojedyncze krzewy kruszyny pospolitej (Frangula alnus), śliwy ałycza oraz niewielkie skupisko wierzby purpurowej ( Salix pupurea). Rolę i użytki zielone, znajdujące się w strukturze działek objętych inwestycją porasta roślinność uboga florystycznie, typowa dla nieużytkowanych gruntów niskiej klasy bonitacyjnej. Łąki i pastwiska porośnięte są bylinami i trawami typowymi dla stanowisk piaszczystych bardzo słabych pod względem przydatności rolniczej . Na terenach położonych niżej, w obszarach łąk i pastwisk, wykształciły się zbiorowiska typowe dla okresowo podmokłych w postaci ziołorośli, nie koszone lub koszone sporadycznie. W miejscach wydeptywanych i w pobliżu dróg wykształciła się roślinność z gatunku bylica pospolita ( Artemisia vulgaris), bylica piołun (Artemisia asinthium), pokrzywa zwyczajna ( Urtica dioica), wrotycz pospolity ( Tanaceum vulgare), przymiotno kanadyjskie ( Condyza canadensis), życica trwała (Lolium perenne), babka zwyczajna (Plantago maior L.), pięciornik gęsi (Potentilla anserina L.) Teren objęty planowaną inwestycją w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wągrowiec oznaczono jako tereny łąk i pastwisk bez konkretnych wskazań co do kierunków zagospodarowania przestrzennego. Otoczenie od strony zachodniej i południowej stanowią nieużytkowane grunty rolne niskiej klasy bonitacyjnej i drogi gruntowe. Świat zwierzęcy- Zarośla nad brzegiem jeziora stwarzają korzystne warunki dla życia wielu gatunków zwierząt . Stanowią znaczącą bazę pokarmową i miejsce bezpiecznych kryjówek . Stanowią ostoję od najmniejszych bezkręgowców, liczne gatunki ślimaków, pająków, kosarzy, Wągrowiec, 2014 /2015r. 18 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC chrząszczy, Z uwagi na znaczne uwilgotnienie strefy przybrzeżnej liczna jest fauna płazów ( wszystkie gatunki objęte ochroną gatunkową), w gęstwinach zarośli spotkać można dzika, sarnę, zająca, kreta. Avifauna- Ekosystem wodny stanowi ostoje dla ptactwa wodnego i błotnego. Ptaki mają tu bardzo dobrą bazę pokarmową. W roślinności wodnej i szuwarowej występują ptaki lęgowe, żerujące i przelatujące: jak błotnik stawowy (Circus aeroginosus ), kaczki (Anatinae), gęś gęgawą ( Anser anser), łabędzie (Cygnus sp.), krzyżówkę (Anas platyrhynchos). W dokumentacji przyrodniczej sporządzonej dla planowanego w latach 80-tych rezerwatu faunistycznego „Jeziora Rgielskie” stwierdzono że jeziora te stanowią ważne w regionie lęgowisko gęgawy ( kilkadziesiąt par), błotniaka stawowego (10-14 par) oraz bąka (co najmniej 4-6 huczących samców) a także noclegowisko gęsi zbożowych i białoczelnych, których naliczono wówczas około 5500 osobników. Z tego i innych opracowań wynika, że jest to także miejsce koncentracji ptaków w czasie migracji. Na terenie planowanego przedsięwzięcia występują pospolite ptaki wróblowe: skowronek (Alauda arvensis), pliszka siwa (Motacilla alba), świergotek łąkowy (Anthus pratensis), rudzik (Erithacus rubecula), kos (Turdus merula), cierniówka (Sylvia communis), trzcinniczek (Acrocephalus scirpaceus), łozówka (Acrocephalus palustris), trznadel (Emberiza citrinella), potrzos (Emberiza schoeniclus). Stwierdzone gatunki podlegają wprawdzie ścisłej ochronie, ale są pospolite w kraju, nie zostały wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, nie znajdują się również w załączniku I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dyrektywa Ptasia). Ichtiofauna- jeśli chodzi o zasobność jeziora z punktu widzenia zasobów gatunkowych. Z opracowań dostępnych na ten temat wymieniono, że w zlewni rzeki Nielby licznie występującymi gatunkami są leszcz, okoń, ukleja, płoć, kleń, szczupak. Obwodem rybackim, w którego skład wchodzi jezioro Rgielskie zarządza ( obwód rybacki j. Rgielskie, rzeka Nielba nr 1 ) Przedsiębiorstwo Produkcji Rybackiej, Usługowej i Przetwórczej „Maj” Sp. z o.o. ul. Rogozińska 95 w Wągrowcu. 3.7.1. Siedliska przyrodnicze Jezioro Rgielskie należy do zespołu zbiorników wodnych wraz z otaczającymi łąkami i nieużytkami (jezioro Rgielskie, jezioro Bracholińskie Duże i jezioro Bracholińskie Małe )uznanych jako tereny ważne dla ptaków na terenie woj. wielkopolskiego. Zbiorniki znajdują się w różnych etapach lądowienia tworząc wyraźny ciąg sukcesyjny. Ten naturalny kompleks zbiorników wodnych cechuje łagodny mikroklimat, sprzyjający rozwojowi unikalnej flory i fauny. Jezioro zaliczone jest do siedlisk oznaczonych nr 3150 – Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion. Siedlisko to wyminione jest w załączniku I Dyrektywy Rady Europy Nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodnczych dzikiej flory i fauny, będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty . 3.7.2. Obszary i formy chronione na podstawie ustawy o ochronie przyrody Na terenie gminy Wągrowiec ustanowiono następujące obszary chronione: W obrębie Durowo, Leśnictwie Dębina, oddział-pododdział 147 b-j oraz 151 a-i) znajduje się Rezerwat przyrody Dębina utworzony zarządzeniem nr 2/09 Dyrektora RDOŚ w Poznaniu dnia 12 lutego 2009 r. w sprawie rezerwatu przyrody Dębina poprzedzonego zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1957 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody powierzchni 31,07 ha usytuowanej około 4 km za zachód od granic miasta Wągrowiec. Rezerwat utworzono w celu zachowania i ochrony fragmentu lasu dębowo-grabowego o charakterze naturalnym . W skład drzewostanu wchodzi piękny starodrzew dębowy liczący około 270 lat. W runie leśnym wyróżniono 448 gatunków roślin naczyniowych , wśród nich wiele gatunków chronionych. Odległość rezerwatu od terenu przedsięwzięcia około 15 km. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 19 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Rezerwat „Jeziora Rgielskie”, w założeniach stanowić miał rezerwat częściowy‒ faunistyczny. Wskazaną formą ochrony planowano objąć zespół połączonych ze sobą jezior oraz potorfii, położonych na wschód od Wągrowca wraz z otaczającymi je łąkami, w tym łąkami turzycowymi. Do największych spośród zbiorników wodnych należą: Jezioro Rgielskie, Jezioro Bracholińskie oraz Jezioro Bracholińskie Małe. Dotychczasowe próby utworzenia rezerwatu zakończyły się połowicznym sukcesem. Rozporządzeniem nr 4/95 Wojewody Pilskiego z dnia 16 marca 1995 r. na 244,14 ha z 411,12 ha gruntów planowanych do objęcia ochroną rezerwatową, utworzono Użytek ekologiczny „Jeziora Bracholińskie”. Na mocy rozporządzenia Wojewody Pilskiego u nr 5/98 z dnia 15 maja 1998 r. ustanowiono Obszar Chronionego Krajobrazu pod nazwą „Dolina Wełny i Rynna GolanieckoWągrowiecka” poprzedzonego uchwałą WRN w Pile nr IX/54/89 z dnia 31 maja 1989 r. w sprawie ustanowienia obszaru chronionego krajobrazu. Obszar leży na Pojezierzu Chodzieskim i Gnieźnieńskim, chroni malowniczy krajobraz dolin rzecznych, rynien i jezior polodowcowych, a także meandrów i przełomów rzek na terenie doliny rzeki Wełny i Rynny GołanieckoWągrowieckiej, w skład której wchodzą jeziora: Smolary, Laskownickie, Grylewskie, Bukowieckie, Kobyleckie, Durowskie, Łęgowskie, Czekanowskie, Wiatrowskie, Łękneńskie, Rgielskie, Toniszewskie i Kaliszańskie. Jego granice kształtuje bieg rzeki Wełny i Strugi Gołanieckiej. Obejmuje duży fragment gminy Wągrowiec, miasta Wągrowiec oraz fragmenty gmin Gołańcz, Rogoźno i Ryczywół. Obszar obejmuje powierzchnię 22640 ha , w tym lasy zajmują 48,4 % powierzchni a wody 9,1 % . Na terenie gminy Wągrowiec obszar obejmuje układ dolin rzecznych Wełny, Strugi Gołanieckiej i Nielby wraz z jeziorami usytuowanymi na przepływie tych rzek. Obszar utworzono w celu ochrony siedlisk ze zbiorowiskami roślinnymi, w tym lasami przylegającymi do cieków wodnych. Ponadto obszar ten został wpisany do krajowej sieci ekologicznej jako korytarz ekologiczny. Oprócz elementów przyrodniczych, obszar zawiera wiele elementów historycznych jak stanowiska archeologiczne, obiekty architektoniczne (zabytkowe klasztory i kościoły oraz jednostki osadnicze). Rozciągające się tu łąki, corocznie zalewane, których część zarasta szuwar trzcinowy, są w większości użytkowane. Rzeka Wełna jest bardzo atrakcyjna i malownicza. Poniżej Rogoźna, jej bystry prąd powoduje, że rzeka nigdy tu w zimie nie zamarza. Najbardziej wartościowy przyrodniczo jej fragment chroni rezerwat „Wełna”, obejmujący odcinek rzeki od mostu we wsi Wełna do młyna Jaracz. W tym miejscu występuje fauna charakterystyczna dla potoków górskich. To także jedyne w Wielkopolsce stanowisko, gdzie występuje ważka sieciarka, strumycznik. Doliny rzeczne obszaru chronionego mają bogatą i unikalną florę i faunę. Ciekawe są tu m.in. stanowiska bobra nad Wełną i Flintą, czy miejsca lęgowe rzadkich ptaków – m.in. bączka, rybitwy białowąsej, zausznika i kokoszki. W rejonie tym żyją także m.in. bąki i perkozki, a w okresie jesiennych wędrówek ptaków na obszarze tym spotkać można także duże stada m.in. gęgaw, gęsi zbożowych i łysek. Z bezkręgowców można między innymi wymienić : ślimaka winniczka (Helx), trzmiela (Bombus), pszczołę (Apis), bąkowate, ślepaki, bąki (Tabanidae), komarowate(Cumicidae), motyle (Rhopalocera ), mrówkowate (Formicidae) . Nie napotkano w rejonie planowanego przedsięwzięcia opisanych wyżej gatunków ssaków i ptaków Nie wyklucza się, że pas przybrzeżny jeziora może być miejscem jesiennych przelotów gęgaw, gęsi i łysek. Z innych gatunków, w tym chronionych mogą występować w zaroślach otaczających teren planowanej przystani wodnej. 3.7.3. Obszary mające znaczenie dla Wspólnoty „Jeziora Kaliszańskie” – włączony do sieci Natura 2000 w styczniu 2011 r. W granicach obszaru znajduje się jezioro Kaliszańskie, Toniszewskie i Kaliszanki oraz liczne drobne naturalne zbiorniki wodne usytuowane w obrębie łąk i torfowisk niskich przylegających do fragmentów rzeki Rudki . Obszar ten ma znacznie dla Wspólnoty jako siedlisko łąk ramienicowych w głębokowodnych Wągrowiec, 2014 /2015r. 20 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC jeziorach. Najważniejsze z nich są 4 siedliska z załącznika nr I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, w których odnotowano 11 stanowisk gatunków ramienic zagrożonych wyginięciem, z których 3 podlegają ochronie prawnej. Ponadto obszar ten stanowi ostoję ptaków wodno-błotnych, zarówno bytujących, jak i migrujących. Obszar Natura 2000 Jeziora Kaliszańskie znajduje się w znacznym oddaleniu od terenu przedsięwzięcia ( ponad 7,8 km). Jeziora Kalisza ńskie PLH300044 Rezerwat przyrody “Dębina” Teren przedsięwzięcia Legenda : Zespoły Przyrodniczo Krajobrazowe Stanowiska Dokumentacyjne Specjalne Obszary Ochrony Rezerwaty Parki Narodowe Parki Krajobrazowe Obszary Specjalnej Ochrony Obszary Chronionego krajobrazu Teren objęty opracowaniem na tle ochrony przyrody Rys. nr 7. Lokalizacja inwestycji na tle obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody – źródło www.geoportal .pl Nie stwierdza się żadnych powiązań obszaru objętego inwestycją z obszarem Natura 2000 i wymienionym wyżej rezerwatem przyrody (Dębina) 3.7.4 Pozostałe formy ochrony przyrody na terenie gminy Użytek ekologiczny na powierzchni 244,14 ha pod nazwą „Jeziora Bracholińskie” utworzony rozporządzeniem nr 4/95 Wojewody Pilskiego z dnia 16 marca 1995 r. Użytki ekologiczne zostały ustanowione przed zmianą przepisów w tym zakresie i nie posiadają aktualnych aktów wykonawczych. Pomniki przyrody stanowią w gminie ważne obiekty przyrodnicze i ustanowiono 33 obiekty. Są to pojedyncze okazy drzew, dębów szypułkowych, platanów, lip i topoli oraz wiązów. Pomniki przyrody znajdują się poza miejscowością Rgielsko. Ochrona przyrody na terenie gminy Wągrowiec realizowana jest także w oparciu o ustawę z dnia 28 września 1991 r. o lasach . Rozległe tereny leśne w gminie uznano na mocy tej ustawy za lasy ochronne, w tym Wągrowiec , 2014/ 2015 r 21 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC – glebochronne – wodochronne – stanowiące ostoje dla zwierząt Opisane wyżej obszary chronione poza obszarem chronionego krajobrazu OCHK „Doliona Wełny i Rynna Golaniecko-Wągrowiecka”znajdują się w znacznej odległości od miejsca planowanej inwestycji. 3.8. Zabytki i obszary kulturowe podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.). Gmina Wągrowiec zajmuje część historyczno – etnograficznej krainy Pałuk. Są to ślady zburzonych zamków, zachowane założenia dworskie i folwarczne, parki dworskie, kościoły i cmentarze. Bardzo liczne stanowiska archeologiczne ze śladami grodzisk i cmentarzysk od epoki kamienia i żelaza po średniowiecze. Na terenie objętym inwestycją i w jego otoczeniu nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków, obszar nie jest także w strefie ochrony archeologicznej. Najbliższe zabytki występują w mieście Wągrowcu. 4.0 UWARUNKOWANIA REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 4.1. Warunki wynikające z planowania przestrzennego gminy Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego opracowane i obowiązujące dla miejscowości Rgielsko nie obejmują terenu planowanego przedsięwzięcia. Jedynym dokumentem planistyczny wskazującym kierunek zagospodarowania tego terenu jest przyjęte Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wągrowiec. Zgodnie z tym dokumentem – opisem i rysunkiem, który stanowi zał. nr 1 uchwały Rady Gminy Wągrowiec Nr XXXI/294/2001 z 13.12.2001 r ze zmianami - uchwała RG Wągrowiec Nr XXX/233/2012 z 25.11.2012 r. Zgodnie treścią uchwały oraz rysunkiem załączonym do uchwały, teren, zgodnie z aktualnym użytkowania, oznaczono jako użytki zielone bez wskazanego kierunku zagospodarowania. Z informacji uzyskanej w Urzędzie Gminy Wągrowiec wynika, że Rada Gminy Wągrowiec podjęła uchwałę o przystąpieniu do zmiany Studium w obszarze planowanego przedsięwzięcia pod kątem przeznaczenia terenu w granicach działek 58, 61, 62 – obrębie Rgielsko na cele turystyczno-rekreacyjne. 4.2. Warunki wynikające z programu ochrony środowiska dla gminy Wągrowiec Program Ochrony środowiska dla Gminy Wągrowiec na lata 2012-2015 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2016-2019 wyznacza cele inwestycyjne, wśród których są zadania ustalone w Strategii Rozwoju Gminy na lata 2003-2015 W celu osiągnięcia pożądanego rozwoju gminy nakreślono podstawowe cele strategiczne: 1. Rozwój infrastruktury technicznej 2. Wspieranie rozwoju gospodarczego 3. Rozwój usług społecznych Pod pojęciem celu zawartego w p. 1 mieści się realizacja zadań związanych z pełnym wyposażeniem gospodarstw domowych w podstawowe elementy infrastruktury technicznej takie jak: telefony , dostęp do sieci wodociągowej, i kanalizacyjnej, zaopatrzenie w energię cieplną , sieć dobrej jakości dróg, rozwiązanie kwestii odbioru, segregacji i utylizacji odpadów stałych, dostęp do światoWągrowiec, 2014 /2015r. 22 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC wej sieci internetowej, Przez wspieranie rozwoju gospodarczego należy rozumieć wspieranie wszelkiej działalności gospodarczej, która przynosi wymierne korzyści dla gminy wiążące się ze zwiększenie dochodów mieszkańców oraz zmniejszenie bezrobocia, które jest największym źródłem napięć społecznych. Gmina poprzez udostępnianie i uzbrajanie nowych terenów, stosowanie odpowiednich ulg podatkowych, dobrą promocję, sprawną obsługę administracyjną, lokalne preferencje i udogodnienia, może stworzyć odpowiednie warunki dla pozyskiwania inwestorów. Przez rozwój usług społecznych gmina będzie dążyć do zaspokojenia podstawowych potrzeb ludności ( woda, kanalizacja, energia, gaz, telekomunikacja) ale także rozwój na odpowiednim poziomie usług zdrowotnych, opieki społecznej, oświaty, kultury, sportu i rekreacji. Wymienione wyżej cele, przede wszystkim w dziedzinie rozwoju infrastruktury technicznej, oznaczają również poprawę stanu środowiska naturalnego, a więc życie w bardziej przyjaznym i zdrowym otoczeniu. Pozostałe cele wiążą się z tworzeniem sprzyjającego klimatu do powstawania inwestycji i usług związanych między innymi z rozwojem turystyki i rekreacji. 4.3. Warunki wynikające z przepisów formalno-prawnych Uwarunkowania w tym zakresie omówiono na wstępie , pkt 1.2. niniejszego opracowania. Wykaz obowiązujących aktów prawnych ze zmianami, wykorzystanych w opracowaniu raportu: • ustawa z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska,(tj.Dz.U.2013.1232 ze zm.), • ustawa z dnia 16.04. 2004 r. o ochronie przyrody (tj. Dz.U. 2013, poz.627), • ustawa z dnia 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tj.Dz.U.z 2013 poz.1235 ze zm.) , • ustawa z dnia 18 .07.2001 r. Prawo wodne (tj. Dz.U. 2012 r. poz 145 ze zm.) , • ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013, poz 21 ze zm.) , • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9.07.2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz.U.202004.168.1765), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12.10.2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011 nr 237, poz.1419), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5.01.21012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. 2012 r. poz. 81), • rozporzadzenie Ministra Środowiska z dnia 12.01.2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ochrony ptaków (Dz.U.2011 Nr 25, poz. 133), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13.04.2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz czych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wywyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczania jako obszary Natura 2000 2000 (Dz.U..2010 Nr 77,poz. 510), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20.04.2007 r. w sprawie warunków technicznym jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U.2007.86.579) . • rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9.11.2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. Z 2010 Nr 213, poz. 1397 ze zm. w 2013 r.), • rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.04.2014 r. w. sprawie szczegółowych wymagań dla silników spalinowych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez te silniki (Dz.U. 2014 poz. 588). Wągrowiec , 2014/ 2015 r 23 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 5. 0. ANALIZA WARIANTÓW REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 5.1. Wariant „0” (bezinwestycyjny) Wariant tożsamy z zaniechaniem realizacji przedsięwzięcia. Dotyczy sytuacji gdy inwestor, z różnych przyczyn, odstąpi od realizacji przedsięwzięcia. 5.1.1. Przewidywane zmiany w środowisku bez projektowanej inwestycji Teren, na którym planuje się lokalizację przedsięwzięcia przystani wodnej jest własnością prywatną inwestorów. Zaniechanie realizacji inwestycji na wskazanym terenie (dz.58,61,62) spowoduje dalszą sukcesję pod względem przyrodniczym. Z uwagi na niską klasę gruntów rolniczych oraz sporą powierzchnię nieużytków nastąpi degradacja terenu pod względem gospodarczym, niekontrolowana penetracja przez różne grupy społeczne związana z dzikim wykorzystywaniem terenu do celów rekreacyjnych i wędkarskich i związane z tym wydeptywanie , i zaśmie canie Zaniechanie realizacji przedsięwzięcia uniemożliwi realizacje celów zawartych w strategii rozwoju gminy w odniesieniu do rozwoju inwestycji oraz usług społecznych oraz z kierunkiem planowanej zmiany w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wągrowiec. 5.1.2. Oddziaływanie wariantu „0” na środowisko Brak realizacji inwestycji nie wpłynie na poprawę jakości środowiska w obszarze planowanej inwestycji z uwagi na możliwość niekontrolowanego ruchu turystycznego w tej części jeziora. 5.2. Warianty inwestycyjne przedstawione przez inwestorów 5. 2.1. Wariantyinwestycyjny przedstawiony w KIP Budowa przystani wodnej „Mariny” nad jeziorem Rgielsko na działce 58, w obrębie Rgielsko Przedsięwzięcie, polega na zrealizowaniu kompleksu sportowo-rekreacyjnego sportów wodnych i wypoczynku . W skład kompleksu wchodzić będzie : ➢ budynekhotelowy-gastronomiczny dwukondygnacyjny ➢ budynki o funkcji magazynowo-garażowo-gospodarczej ➢ plaża ➢ boisko sportowe do gry w piłkę ➢ pomost nad jeziorem konstrukcji stalowo-drewnianej Całkowita powierzchnia działki wynosi 1,28 ha. Powierzchnia przeznaczona pod realizację przedsięwzięcia zajmować będzie całą działkę , czyli powierzchnię 12800 m2 w tym: ➢ pod budynek hotelowo-gastronomiczny razem z parkingiem od strony drogi (dz. 73) do 1000 m2 ➢ zaplecze gospodarcze – do 300 m2 ➢ plaża – do 3000 m2 (dz. 58) ➢ boisko sportowe – do 400 m2 pomost – do 175 m2 z tym , że pomost będzie zajmował część działki , część pomostu będzie nad wodą Pozostała część terenu zagospodarowana będzie ciągami pieszymi oraz zielenią urządzona. Teren przewidziany pod inwestycje Działki 58, 61, 62, 115 ( jednostka ewidencyjna 302807_2, Wągrowiec, obręb 0021 Rgielsko) jest obecnie nie zabudowany. Wymieniony wyżej obiekt zamierza się wybudować na działce przylegającej do jeziora składającej się z gruntów rolnych klasy VI, łąk trwałych kl. VI, pastwisk trwałych kl.V i nieużytków. Działki znajdują się w obszarze chronionego krajobrazu pn.”Dolina rzeki Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka”. Wągrowiec, 2014 /2015r. 24 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 5.2.2. Wariant II inwestora ze zmianami w stosunku do wariantu I,przedstawionymi w postępowaniu wyjaśniającym stosownie do pisma RDOŚ Poznań z dnia 12 czerwca 2014 r. znak WOO-IV.4240.420.2014.MW.2 Podstawowa inwestycja nie ulega zmianie. Zwiększa się powierzchnia terenu o działki nr 61 i 62 o podobnej strukturze użytkowania, którą przedstawiono na stronie i teren przybrzeżny i wody jeziora (dz. 115) o łącznej powierzchni 3,82 ha . Całkowita powierzchnia przedsięwzięcia 5,07 ha . Poza elementami zabudowy wymienionymi w wariancie I na dodatkowej powierzchni przewiduje się plażę i strefę parkingową obsługującą turystów przyjezdnych zwiedzających tereny gminy na około 230 samochodów osobowych- pow. około 8000 m2. Plaża zajmowałaby powierzchnię około 1,7 ha. 5.2.3. Wariant III alternatywny Wariant ten obejmuje koncepcje wariantu I i II bez terenu przybrzeżnego jeziora (dz. 115) na wysokości działek 61 62 , czyli tylko w granicach działek 58, 61 i 62. Czyli : ➢ budynek hotelowo-gastronomiczny razem z parkingiem od strony drogi gr(dz. 73) do 1000 m2 ➢ zaplecze gospodarcze – do 300 m2 ➢ plaża – do 3000 m2 (dz. 58) ➢ boisko sportowe – do 400 m2 ➢ pomost 175 m . (dz.58 i 115 wp) ➢ strefa parkingowa – 8000 m2 (dz.61 i 62) ➢ tereny zielone wraz z plażą trawiastą – 10600 m2 (dz.61 i 62) ➢ tereny zielone , drogi , chodniki i parkingi - 8000 (dz 58 ) Łącznie około 2,23 ha. 5.3. Ocena rozpatrywanych wariantów 5.3.1. Ocena techniczna i ekonomiczna Wszystkie warianty inwestycyjne są z punktu widzenia technicznego są możliwe do wykonania . Ekonomicznie uzasadniony , z punktu widzenia inwestorów opłacalny jest wariant III do realizacji w granicach posiadanych gruntów, wymagający zgody administratora dz. 115, na budowę pomostu, przed podjęciem niezbędnych decyzji administracyjnych zezwalających na budowę. Z punktu widzenia interesu społecznego uzasadniony jest wariant II ponieważ gwarantuje kontrolowany i uporządkowany dostęp dla ludności do wód jeziora, w ramach powszechnego korzystania z wód, niekoniecznie w granicach przystani wodnej, dużą powierzchnię plaży zarówno piaszczystej jak i trawiastej. Ponadto odpowiednio zorganizowany parking. Wariant I i III daje ograniczoną możliwość korzystania z wód jeziora, tylko od strony przystani wodnej, obiektu skoncentrowanego w granicach działek 58, 61 i 62 . 5.3.2. Ocena środowiskowa Warianty inwestycyjne (I, II i III) ingerują w środowisko jeziora Rgielskiego, z tym , że wariant I i III ingeruje tylko od strony działki 58 ( plaża, kąpielisko, pomost na etapie budowy i eksploatacji, korzystanie z wód jeziora przez ludność - kąpiele i przez jednostki pływające na etapie eksploatacji) Każdy z wariantów (I,II,III) będzie oddziaływać na środowisko. Wielkość wymierna oddziaływań, w przypadku wariantu I i III będzie nieco mniejsza z uwagi na bardziej ograniczoną powierzchnię. Każdy z wariantów inwestycyjnych wpłynie na istniejący ekosystem w strefie przybrzeżnej jeziora , jak i w granicach samego jeziora. Zakres oraz rozmiar tych oddziaływań zostanie omówiony w dalszej części raportu. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 25 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 5.3.3 Ocena punktowa wariantów w aspekcie korzyści środowiskowych Tabela nr 3. Ocen punktowa wariantów Komponenty środowiska Warianty realizacji przedsięwzięcia zerowy Inwestycyjny I przedstawiony w kip Inwestycyjny II i III 1 Wody podziemne 0 -1 na etapie budowy -1 na etapie budowy 2 Wody powierzchniowe 0 0 0 3 Gleby 0 -2 na etapie budowy -2 na etapie budowy 4 Powietrze atmosferyczne 0 0 0 5 Promieniowanie 0 0 0 6 Wibracje i hałas 0 0 0 7 Krajobraz i zabytki 0 -1 -1 8 Flora i fauna 0 -1 -1 9 Obszary chronione 0 0 0 10 Ludzie 0 +2 +2 Gradacja) : -2 – zupełny brak korzyści – oddziaływanie zawsze negatywne -1 - potencjalny brak korzyści – prawdopodobne negatywne 0 - obojętne + 1 – potencjalne korzyści 2- na pewno korzystne dla środowiska Do realizacji wybrano wariant II, jako wariant inwestora, ustalony w trakcie postępowania wyjaśniającego na etapie wydania opinii do KIP i zakresu raportu oddziaływania na środowisko – post. RDOŚ Poznań z dnia 13.10.2014 r. , znak WOO-IV.4240.420.2012.MW.7. Wariant ten opisano w p.2.0. 5.4. Źródła i rodzaje zanieczyszczeń Etap budowy i ewentualnej likwidacji : • hałas wytwarzany przez maszyny budowlanych i środki transportu • odpady budowlane (gruz, złom , drewno, papier, szkło opakowania z tworzyw sztucznych i inne • spaliny emitowane z układów wydechowych maszyn budowlanych napędzanych silnikami spalinowymi i środków transportu . Etap eksploatacji • hałas wytwarzany przez środki transportu ( samochody dostawcze i samochody gości) • odpady komunalne i inne • spaliny emitowane z układów wydechowych środków transportu • ścieki sanitarne i deszczowe 5.5. Zużycie materiałów i surowców Etap budowy i ewentualnej likwidacji oleje napędowe – trudne do oszacowania zależne od zakresu robót i zabezpieczenie przez wykonawcę • materiały budowlane - ilość i rodzaj trudny do oszacowania na tym etapie -brak projektu budowlanego • Wągrowiec, 2014 /2015r. 26 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC • energia elektryczna- 1000 kW • woda – ca 15 m3 Etap eksploatacji w skali roku : 5.6. Rodzaj materiału, surowca, energii Zużycie (jednostka) Woda podziemna do celów gospodarczych 500 m3 Energia elektryczna 120 MWh Paliwo 10000 m3 Porównanie proponowanej technologii z najlepszymi dostępnymi technologiami 5.6.1 Przegląd znanych technologii Dla budowy przystani wodnych nie funkcjonują wytyczne, z p. widzenia ochrony środowiska, dotyczące najlepszych dostępnych technologii. Przystanie wodne buduje się, jak sama nazwa wskazuje nad wodami, płynącymi (rzekami i jeziorami przepływowymi) lub stojącymi (akwenami sztucznymi lub naturalnymi bezodpływowymi) w miejscach łatwo dostępnych, o łagodnie nachylonych brzegach i nie zarośniętych gęsto szuwarami. Jeśli chodzi o stosowane materiały -to na małych przystaniach o charakterze rekreacyjnym ( takie z jaką mamy do czynienia w przypadku omawianego przedsięwzięcia), pomosty i pochylnie buduje się przede wszystkim z drewna oraz drewna łączonego ze stalą, posadowione na palach lub pływające. Obiekty towarzyszące jak hangary do przechowywania sprzętu wodnego, budynki hotelowe z zapleczem restauracyjnym są lekkiej konstrukcji. Dobór materiałów oraz konstrukcji budynków zależy od warunków gruntowo-wodnych, sezonowości obiektu ( jeśli obiekt np. całoroczny), otaczającego klimatu. Zaleca się budowanie z materiałów najnowszej generacji, najlepiej elementów gotowych nie wymagających magazynowania dużej ilości drobnych materiałów na placu budowy ( jak piasek i cement ). Budynek hotelowy powinien być zasilany energią pozyskiwaną ze źródeł niekonwencjonalnych tj. energii słonecznej lub elektrycznej. Woda dostarczona z miejscowego wodociągu gminnego , ścieki odprowadzane do kanalizacji zbiorczej odprowadzającej ścieki do oczyszczalni. Ścieki deszczowe przed wprowadzeniem do środowiska odpowiednio oczyszczone . Wolne przestrzenie zagospodarowane zielenią z elementami zieleni naturalnej, jeśli zieleń naturalna jest wartościowa pod względem gatunkowym i jakościowym. Tereny komunikacji powinny być utwardzane elementami drobnowymiarowymi ułatwiającymi infiltracje wód opadowych. Do budowy plaży piaszczystej używać piasku pochodzącego z pobliskich kopalni. Do umocnień brzegów, skarp jeziora stosować materiały naturalne ( kamień, faszynę wiklinową z miejscowej wikliny). Do obsiewu terenów zielonych za wyjątkiem sztucznych trawników lub trawiastych boisk sportowych, stosować gatunki traw typowe dla miejscowego środowiska łąkowego. Planowana przystań jest prostym obiektem pod względem budowlanym ale jednocześnie jest obiektem inżynierskim, który powinien być wykonany zgodnie z zasadami techniki budowlanej. 5.6.2. Ocena zaproponowanej technologii w aspekcie ochrony środowiska Porównanie technologii realizacji inwestycji z technologią spełniająca wymagania art.143 ustawy z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska Według zapisów ustawy technologia stosowana w nowo uruchamianych lub zmienianych w sposób istotny instalacjach i urządzeniach powinna spełniać wymagania : • stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń; • efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; • zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw, • stosowanie technologii bezodpadowych lub małoodpadowych oraz możliwość odzysku powstających odpadów; Wągrowiec , 2014/ 2015 r 27 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC rodzaj oraz zasię emisji nie powinien przekroczyć terenu do którego inwestor posiada tytuł prawny ; • wykorzystanie porównywalnych procesów i metod, skutecznie stosowanych w innych podobnych przedsięwzięciach skali przemysłowej, • wykorzystanie postępu naukowo-technicznego. Wszystkie wymienione wyżej uwarunkowania technologiczne mają zastosowanie w planowanym przedsięwzięciu,proporcjonalnie do rodzaju i skali inwestycji. Planowane przedsięwzięcie nie będzie się wiązać z: • wykorzystaniem substancji i energii o dużym potencjale zagrożeń zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji, nieefektywnym wykorzystaniem energii, • wytwarzanie substancji szkodliwych, • wytwarzaniem ścieków przemysłowych zawierających substancje szkodliwe dla środowiska wodnego, • nadmiernym poborem wody oraz zużywaniem wody do celów innych niż na potrzeby ludności, • rozwiązań konstrukcyjnych i technologii wykonawczych, które mogłyby niekorzystnie wpłyąć na środowisko(planowane rozwiązania budowlane są technologiami powszechnie stosowanymi w budownictwie, w tym w w budownictwie wodnym), • nadmierną emisją gazów i pyłów oraz hałasu do środowiska, przekraczających obowiązujące normy, • wytwarzaniem wibracji i promieniowania o natężeniach szkodliwych dla zdrowia ludzi na etapie budowy i eksploatacji . Ocenia się, że planowane rozwiązania technologiczne spełniają wymagania dla nowych instalacji, określonych w art. 143 ustawy dnia 27.04.2014 r. Prawo ochrony środowiska. • 6.0 OPIS PROGNOZOWANYCH ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZE DSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO 6.1. Opis metod i trudności w prognozowania oddziaływań Na potrzeby planowanej budowy przystani wodnej prowadzone było rozpoznanie środowiska, warunków przyrodniczych w sąsiedztwie i na terenie planowanej budowy. Objęło one wizję terenową oraz analizę dokumentów archiwalnych. Opracowano analizę obiektów ochrony przyrody w obszarze gminy w aspekcie lokalizacji przystani wodnej. W miesiącach marzec i sierpień przeprowadzono rozpoznanie przyrodnicze terenu przystani na potrzeby niniejszego raportu. Porównano mapy istniejącego oraz przyszłego zainwestowania z kartowaniem terenowym, co pozwoliło na wskazanie zasięgu strat oraz wyodrębnienie powierzchni terenu, które potencjalnie będą podlegać przekształceniu. Prognozowanie zagrożenia na poszczególne komponenty środowiska oparto na metodzie przyrodniczej opisowej, a więc ma ona przede wszystkim wymiar jakościowy. Prognoza ta została prze prowadzona przy uwzględnieniu: wizji terenowych, zgromadzonej literatury i dostępnych materiałów archiwalnych oraz doświadczeń zebranych przez autora raportu podczas opracowywania innych raportów dotyczących zagadnień związanych z podobnym charakterem działalności jaka cechuje przedmiotową inwestycję. Odnosząc się do trudności jakie napotkano w prognozowaniu oddziaływań należy podkreślić, że raport dla niniejszej inwestycji opracowany został na etapie koncepcji. W związku z tym charakterystyka inwestycji sporządzona została w ogólnym stopniu szczegółowości i braku dokładnych danych projektowych Wągrowiec, 2014 /2015r. 28 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 6.2. Ogólna charakterystyka potencjalnych oddziaływań planowanej przystani wodnej Poniżej zestawiono tabelarycznie w formie przeglądowej potencjalne zmiany środowiskowe w sąsiedztwie planowanej przystani wodnej : Tabela nr 4. Potencjalne zmiany środowiskowe Zmiany przyrodnicze w sąsiedztwie zbiornika wodnego (stawu) Wyszczególnienie rodzaju oddziaływań czynniki wywołujące ocena uwagi Hydrologicznohydrograficzne przebudowa brzegu jeziora + lokalne zmiany w strefie przybrzeżnej nie wpływające ma morfologię oraz wielkość zlewni pogłębienie dna (odmulanie + lokalne-tylko w rejonie planowanego basenu portowego Geologiczne umocnienia + lokalne zamulanie dna jeziora - - abrazja brzegów - - erozja dna i brzegów - tylko w skali mikro, lokalne zmiany cyrkulacji powietrza Klimatyczne zmiana pokrycia terenu , zabudowa + Hydrologiczne Odcięcie dopływu i odpływu, likwidacja innych źródeł zasilania - brak źródeł wywołujących zmiany zmiana liczebności źródeł - - zmiana chemizmu wód - - flory + prawdopodobne w najbliższym otoczeniu przystani fauny + j.w. biologiczne zmiany gatunkowe Jak widać z powyższego zestawienia budowa przystani wodnej spowoduje tylko lokalne zmiany w w strefie przybrzeżnej, bez wpływu na kształt oraz długość linii brzegowej. zmian hydrologiczno-hydrograficznych jeziora Rgielskiego. Nie spowoduje zamulania dna jeziora, nie spotęguje abrazji brzegów i erozji niecki jeziornej. Może wpłynąć na lokalne zmiany klimatyczne w skali mikro, tylko w najbliższym otoczeniu przystani na skutek zmian w pokryciu terenu. To samo dotyczy flory i fauny w obszarze inwestycji oraz jej najbliższym otoczeniu. Spośród dodatnich funkcji można wymienić : Kontrolowany dostęp do jeziora i zwiększenie walorów rekreacyjno-turystycznych terenu. W omawianej konkretnej sytuacji związanej z budową przystani wodnej nie należy spodziewać się negatywnych skutków dla środowiska, jakie wiążą się z budową dużych portów śródlądowych obsługujących żeglugę pasażerską a także dużych przystani jachtowych, które z uwagi na rozmiar inwestycji mogą wyrządzić określone szkody w nadbrzeżnych ekosystemach łąk i nieużytków. Działania budowlane pogarszające stosunki wodne ekosystemów wodno-błotnych przyległych do akwenu, np. przy oczyszczaniu zarośniętego brzegu jeziora. w strefie budowy pomostu i pogłębianiem dna wymienionych w przypadku, kiedy pogłębienie dna będzie koniecznością, czeWągrowiec , 2014/ 2015 r 29 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC go na tym etapie nie wiemy. W związku z czym szerzej omówiono tylko te elementy środowiska, na które może potencjalnie wpłynąć budowa przystani. Przypuszczalne skutki oddziaływania na podłoże zaznaczą się na etapie budowy i związane będą z zajęciem powierzchni i emisją zanieczyszczeń w trakcie prowadzenia prac budowlanych. Negatywne oddziaływanie polegać będzie na fizycznym naruszeniu struktury warstwy glebowej wokół jeziora także poprzez ruch ciężkich maszyn i samochodów. W związku z tym należy w sposób maksymalny ograniczyć plac budowy oraz uniemożliwić przypadkowe wjazdy na znajdujące się w sąsiedztwie tereny. Wskazane jest aby na etapie projektowym opracować projekt zagospodarowania terenu budowy. Pośrednio, wymienione wyżej potencjalne oddziaływania budowy przystani wodnej na poszczególne elementy środowiska będą się mogły odzwierciedlać w stosunku do ludzi (szczególnie mieszkańców miasta Wągrowiec, gminy Wągrowiec, a także turystów. Bezpośrednie oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi związane z utrudnieniami powodowanymi zwiększonym ruchem pojazdów ciężarowych w rejonie zabudowań (ewentualnym utrudnionym dostępem do posesji) oraz emisją hałasu maszyn budowlanych i pojazdów ciężarowych w omawianym przypadku nie wystąpi. Nie przewiduje się także wystąpienia sytuacji awaryjnych powodujących: - niekontrolowane wycieki paliwa z silników maszyn i środków transportu - osuwiska i oberwiska mas ziemnych w czasie wykonywania prac w głębokim wykopie narażające zdrowie i życie ludzi gdyż zakłada się, że sprzęt będzie sprawny natomiast w przypadku drugim zabezpieczenia wykopów głębokich wymaga Prawo budowlane, zatem projekt budowlany musi zawierać element dotyczący bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Bez tej informacji projekt budowlany nie może być przyjęty przez właściwy organ administracji budowlanej. Wyżej wymienione zagrożenia oraz jakie czynności należy poczynić aby je wyeliminować zostaną omówione w dalszej części raportu. Poniżej przeanalizowano i oceniono (na tyle ile pozwoliły zebrane informacje o środowisku i planowanej inwestycji )- wpływ budowy przystani wodnej nad jeziorem Rgielskim na poszczególne elementy środowiska. 7.0. OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO NA ETAPIE BUDOWY,I EKSPLOATACJI I EWENTUALNEJ LIKWIDACJI WYBRANEGO WARIANTU REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 7.1. Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze 7.1.1. Ocena oddziaływania na roślinność Etap budowy Działania inwestycyjne , które mogą mieć wpływ na roślinność przede wszystkim w okresie budowy .Planowana przystań wodna obejmuje tereny rolnicze – rolę, łąki i pastwiska niskiej klasy bonitacyjnej (V-VI) oraz nieużytki, porośnięte roślinnością trawiastą,zielna, skupiskami siewek drzew i krzewów. Obejmuje także brzeg jeziora z roślinnością przybrzeżną, szuwarową, złożoną z głównie szuwaru trzcinowego z niewielkimi płatami pałki wodnej. na roslinność szuwarowa w miejscu budowy basenu portowego, pomostu i plaży piaszczystej. Konieczne będzie przeprowadzenie stosownych prac budowlanych oddziałujących bezpośrednio na siedliska. Będą to działania związane z usuwaniem roślin na powierzchni terenu przeznaczonej pod zabudowę, poruszaniem się maszyn, magazynowanie materiałów, przemieszczanie mas ziemnych, ewentualnym odmulaniem, czy pogłębianiem dna w strefie przeznaczonej na cumowanie łodzi, ingerencją w dno w strefie posadowienia pomostu. Zinwentaryzowano wszystkie gatunki drzew i powierzchnie krzewów przeznaczonych do wycinki w obszarze działań budowlanych na działkach 58,61 i 62 , na których będą realizowane planowane zamierzenia . Zakres planowanej wycinki przedstawia poniższa tabela: Wągrowiec, 2014 /2015r. 30 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Tabela nr 5. Zestawienie drzew do wycinki Gatunek Drzewa (szt) krzewy (m2) 1 brzoza brodawkowata (Betula pendula) 12 x 2 wierzba krucha (Salix fragilis) 4 x 3 Topola czarna (Populus nigra) 1 x 4 wierzba szara (Salix cinerea) x 5865 5 wierzba purpurowa (Salix purpurea) x 73 6 bez czarny (Sambucus nigra) x 21 7 Wierzba iwa (Salix coprea) x 14 8 śliwa ałycza (Prunus cersifera) i sliwa tarnina x 2 +11 9 kruszyna pospolita (Frangula alnus) x 2 10 Kalina koralowa (Viburnum opulus) x 81 Wycinaka zrekompensowana będzie nasadzeniami zastępczymi. Wykonane zostaną nasadzenia zieleni średniej i wysokiej ( równej co najmniej wycince ) co stworzy korzystną kompozycję krajobrazową. Działania te będą miały charakter okresowy. W czasie prac przygotowawczych budowy przystani ( odmulania, pogłębiania dna ) możliwy jest zaburzony wpływ ruchu zawiesin. ( zmącenie, zanieczyszczenie wody. Zjawisko to miało charakter ograniczony, w okresie prowadzenia robót w dnie, w obrębie prowadzonych prac. Działania te przyczynią się niewątpliwie do zmniejszenia biomasy makro i mikrofauny dennej. Z uwagi na dość ograniczony zasięg prac działania te nie naruszą w sposób istotny bazy pokarmowej w obszarze jeziora . Na etapie eksploatacji Eksploatacja przystani wodnej nie wpłynie na stan i funkcjonowanie organizmów toni wodnej, ichtiofauny i awifauny jeziora. Po 2-3 latach od zakończenia praz budowlanych biocenozy denne zostaną odbudowane. Po zbudowaniu przystani, powinny ulec poprawie warunki korzystania z wód jeziora i jego strefy przybrzeżnej. Zasięg przestrzenny i czasowy oddziaływań Bezpośrednie oddziaływania na świat roślin i zwierząt w okresie budowy, związane są ze zmianami siedliskowymi wystąpią w przestrzeni terenu przeznaczonego działania budowlane, na powierzchni około 3 ha, w granicach terenu działek 58,61 i 62. Czas trwania oddziaływań bezpośrednich - okres trwania budowy. Natomiast oddziaływania pośrednie, czyli skutki oddziaływań bezpośrednich będą długookresowe i trwałe w obszarze bezpośrednich działań budowlanych, tam gdzie powstaną obiekty budowlane. W obszarze, w którym nie powstaną obiekty budowlane i plaża piaszczysta, możliwe będzie wykształcenie nowych warunków siedliskowych dla rozwoju pewnych gatunków flory i fauny. Ocena oddziaływania na etapie budowy Oceniając lokalizację oraz zasięg oddziaływań w odniesieniu do wartości przyrodniczej obszaru, a Wągrowiec , 2014/ 2015 r 31 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC zwłaszcza występowania elementów chronionych i rzadkich, różnorodności biologicznej pozwala na stwierdzenia , że : • Na terenie i w bezpośrednim sąsiedztwie nie zanotowano występowania chronionych oraz oraz rzadkich gatunków roślin ( patrz opis przyrodniczy p. 3.0. ppkt 3.7 ), w związku z czym bezpośredni wpływ na gatunki chronione i rzadkie nie wystąpi. Działania budowlane nie przyczynią się do utraty różnorodności gatunków występujących w jeziorze i jego otoczeniu • Nie przyczynią się do degradacji siedlisk chronionych na mocy dyrektywy siedliskowej, w tym siedlisk Natura 2000, • Roboty związane z budową przystani spowodują w obszarze lokalizacji przedsięwzięcia utratę fragmentu ekosystemu poprzez zmianę sposobu użytkowania terenu nie powodując większych strat w całości ekosystemu jeziora i jego funkcjonalności. • Teren objęty działaniami inwestycyjnymi jest w obszarze chronionego krajobrazu, „Dolina Rzeki Wełny i Rynna Gołaniecko -Wągrowiecka” ale nie wskazano tego terenu w opisie obszaru jako miejsca występowania gatunków chronionych, czy rzadkich. Są to ogólnie tereny zasługujące na ochronę przed prowadzeniem intensywnej gospodarki rolnej, czy realizacji inwestycji, po pierwsze z racji niskiej przydatności tego terenu do prowadzenia takiej działalności, jak też terenu zagrożonego okresowym zalewaniem, czy podtapianiem. W „Studium” teren ten nie ma określonego kierunku zagospodarowania przestrzennego. W strukturze użytkowania występuje jako teren łąk i pastwisk. • Podczas oceny oddziaływania na krajobraz w obrębie wspomnianego wyżej obszaru struktura siedliskowa jest przekształcona z uwagi na to, że jest to obszar głównie rolniczy, posiadający jednak znaczenie w kształtowaniu lokalnych powiązań przyrodniczych, gdyż jak wspomniano wcześniej obszar ten znajduje się w granicach obszaru chronionego krajobrazu. Obszar przeznaczony po lokalizację przystani nie posiada znaczącej wartości siedliskowej. Jezioro Rgielskie wraz z przepływającą przez nie rzeką Nielbą wraz z jeziorami Bracholińskimi uznano ogólnie jako obszar cenny florystycznie, faunistycznie i siedliskowo co podkreślane jest we wszystkich dostępnych publikacjach. Biorąc pod uwagę fakt, że inwestycja będzie realizowana w granicach terenu o małym potencja le przyrodniczym należy uznać, że realizacja przedsięwzięcia nie wpłynie na siedliska decydujące o znaczeniu przyrodniczym najbliżej położonego użytku ekologicznego „Jeziora Brachlińskie”, oraz OCHK „Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka” tym bardziej oddalonego, ponad 7 km obszaru specjalnej ochrony siedlisk PLH300044 „Jeziora Kaliszańskie” 10. Etap funkcjonowania przedsięwzięcia Okres funkcjonowania przedsięwzięcia nie stwarza dodatkowych negatywnych zamian siedliskowych. Z okresem tym wiążą się także pozytywne zjawiska, jak rozwój zieleni na terenach biologicznie czynnych, na które sprzyjać będą budowie nowych biocenoz i odbudowę zniszczonych w czasie realizacji przystani w dnie jeziora. ➢ Działania łagodzące skutki budowy przystani Ograniczyć wycinkę zieleni (głównie wysokiej) na terenie przeznaczonym pod przystań do niezbędnego minimum. Prace należy prowadzić z wykluczeniem ingerencji w drzewostan położony poza strefą budowy. Przede wszystkim należy zachować zadrzewienia i krzewy znajdujące się poza terenem budowy przystani (poza działkami dz. 58, 61, 62, fragment dz.115) ) . Wszelkie działania służące ochronie czy też zmniejszaniu negatywnych skutków na powierzchnie ziemi dotyczą pośrednio również ochrony świata zwierzęcego. ➢ Wnioski - Wszystkie stanowiska roślin chronionych oraz rzadkich zlokalizowane są poza zasięgiem pla- 10 Ocena w aspekcie zagadnień poruszonych w punkcie 8.5.postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec OŚM.6220.15.OŚ Wągrowiec, 2014 /2015r. 32 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC nowanych przekształceń bezpośrednich, tj. w bezpiecznej odległości od prowadzonych prac. - Obszar inwestycji jest obszarem z punktu widzenia siedliskowego, o małej wartości faunistyczno-florystycznej. Mimo lokalizacji w obszarze objętym ochroną i pełniącym funkcje przyrodnicze, teren inwestycji nie koliduje z siedliskami chronionymi oraz ze stanowiskami chronionych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Obszar ten znajduje się blisko miasta i poddany jest silnej, niekontrolowanej presji turystycznej. Dlatego też potencjalne negatywne zmiany w ekosystemie ocenia się ostatecznie jako mało istotne. - Eksploatacja przystani wodnej nie spowoduje zakłóceń w powiązaniach przyrodniczych obszarów Natura 2000 i innych cennych przyrodniczo terenów z uwagi na wykluczenie bezpośredniej ingerencji w tych obszarach, znaczną odległość od tych terenów. Nie spowoduje utrasiedlisk cennych utraty walorów krajobrazowych jeziora. - Z punktu widzenia ciągłości ekosystemu jeziora, w pasie przybrzeżnym jeziora powstanie luka w ekosystemie. Biorąc jednak pod uwagę skalę i rozmiar przedsięwzięcia nie spowoduje ona szkód w skali powodującej całkowitą utratę ekosystemu jeziora Rgielskiego11. 7.1.2 Ocena oddziaływania na zwierząta ➢ Etap budowy Spośród uciążliwości dla fauny związane z budową przystani wodnej w obszarze prowadzonych prac budowlanych i na terenie bezpośrednio przyległym do terenu budowy trzeba wymienić: • przekształcenie siedlisk zwierząt • emisję substancji szkodliwych dla środowiska • nieumyślne zabijanie i kaleczenie zwierząt, które mogą znaleźć się przypadkowo na placu budowy; • hałas powodowany pracą maszyn budowlanych, wzmożonym ruchem środków transportu; • obecnością ludzi na budowie Przekształcenie siedlisk w części lądowej i wodnej terenu przedsięwzięcia Efektem prac budowlanych związanych z budową przystani będzie całkowite przekształcenie siedlisk zwierząt występujących w obszarze lądowym planowanej inwestycji. Istniejące grunty rolne, łąki i pastwiska zostaną przekształcone zgodnie z koncepcją zagospodarowania terenu wykazaną w wariancie II, w konsekwencji czego powstaną zmienione warunki siedliskowe na fragmencie terenu objętego inwestycją. Efektem tych zabiegów, jak już wspomniano wcześniej, będzie usunięcie występujących na tym obszarze nabrzeżnych zarośli i roślinności łąkowoszuwarowej, ważnych mikrosiedlisk dla wielu grup organizmów. Przekształcenie części dna jeziora, będącego siedliskiem dla wielu organizmów wodnych spowoduje zniszczenie miejsc żerowania i kryjówek kręgowców i bezkręgowców wodnych. Biorąc pod uwagę specyfikę oddziaływania planowanego przedsięwzięcia jest to czynnik mogący wywołać największe negatywne zmiany w zasobach fauny występującej w tej części strefy lądowej i wodnej inwestycji. Obszary, które zostaną zniszczone w trakcie budowy nie należą do cennych faunistycznie – są to niskiej klasy użytki rolne od dawna nie użytkowane, tworzące wraz z drogami, miedzami, zadrzewieniami i zakrzewieniami silnie przekształcony krajobraz rolniczy. Tereny takie, jak wspomniano w opisie świata zwierząt (p.4.0) są środowiskiem występowania głównie pospolitych gatunków zwierząt, których duża liczebność jest wywołana przez obfitość odpowiadających im biotopów. Utrata niewielkiej, w stosunku do całej otaczającej jezioro wraz z terenami przyległymi o charakterze rolniczym, (nie będzie miała negatywnego wpływu na wartość całej fauny przebywającej w tym obszarze. Gatunkami, które mogą ucierpieć w wyniku zmian wywołanych realizacją planowanej inwestycji, są wyłącznie gatunki pospolite, rozmieszczone równomiernie i licznie na obszarze niemal całej gminy. Ewentualne zmniejszenie liczebności tych gatunków nie spowoduje zagrożenia w ich populacji. Z podobnych 11)Ocena w aspekcie zagadnień poruszonych 8.5.postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec OŚM.6220.15.OŚ Wągrowiec , 2014/ 2015 r 33 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC przyczyn różnorodność fauny w otoczeniu terenu przedsięwzięcia nie jest również zagrożona. Utrata pewnej części siedlisk wysoce powtarzalnych w najbliższej okolicy, preferowanej przez gatunki pospolite nie może zmienić znacząco tej wartości. Na terenie planowanego przedsięwzięcia występują pospolite ptaki wróblowe: skowronek (Alauda arvensis), pliszka siwa (Motacilla alba), świergotek łąkowy (Anthus pratensis), rudzik (Erithacus rubecula), kos (Turdus merula), cierniówka (Sylvia communis), trzcinniczek (Acrocephalus scirpaceus), łozówka (Acrocephalus palustris), trznadel (Emberiza citrinella), potrzos (Emberiza schoeniclus). Stwierdzone gatunki podlegają wprawdzie ścisłej ochronie, ale są pospolite w kraju, nie zostały wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, nie znajdują się również w załączniku I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dyrektywa Ptasia). Roślinność przybrzeżna może być potencjalnym miejscem lęgowym. Jednakże powierzchnia podana przekształceniom stanowi niewielki fragment w stosunku do całej powierzchni przybrzeżnej jeziora Rgielskiego. Największa powierzchnia roślinności szuwarowej tereny, zadrzewione, fragmenty leśne, łąki, pastwiska i nieużytki (cała północna, wschodnia i południowa część jeziora wraz z jeziorami Bracholińskimi), znajduje się poza planowaną inwestycją i poza działaniami związanymi z budową przystani. Biorąc jednak pod uwagę, że zagrożenia istnieją ( które należy wziąć pod uwagę), dla ptactwa wodnego i pozostałych gatunków zwierzą ( wymienionych w większości w załącznikach Dyrektywy siedliskowej i ptasiej), które znajdują w obszarze jeziora swoje miejsce żerowania, rozrodu i migracji zestawiono je w tabeli poniżej: Tabela nr 6 Zagrożenia gatunków z punktu widzenia ochrony gatunkowej zwierząt (większość z wymienionych gatunków wymieniona jest w zał. Dyrektywy ptasiej) l.p. Nazwa polska Nazwa łacińska Zagrożenia związane z inwestycją 1. Bąk Botaurus stellaris Utrata siedlisk lęgowych w wyniku - deniwelacja powierzchni okresowo wypełnionych wodą - wycinanie trzciny na obszarach lęgowych 2. Bocian czarny Ciconia nigra Gatunek nie jest zagrożony jeśli będą utrzymane warunki ochrony strefowej 3. Kaczka hełmiatka i gatunki pokrerwne Netta rufina - utrata siedlisk gniazdowych w wyniku likwidacji potencjalnych miejsc lęgowych 4. Gęś gęgawa i gatunki pokrewne Anser anser - utrata potencjalnych siedlisk gniazdowych w wyniku likwidacji trzcinowisk - niepokojenie wysiadujących ptaków 5. Perkoz rdzawoszyi Perkoz zausznik Podiceps grisegen - niepokojenie wysiadujących ptaków przez ludzi podczas prowadzonych prac budowlanych - zmniejszenie miejsc lęgowych w wyniku usunięcia obumarłej roślinności 6. Błotniak stawowy Circus aeruginosus - zmniejszenie powierzchni zajętej przez szuwary - zwiększenie antropopresji w strefie przybrzeżnej jeziora w pobliżu miejsc lęgowych – spadek liczebności lęgowisk 7. Bączek (Ixobrychus minutus - zmniejszenie powierzchni zajętej przez szuwary - zwiększenie antropopresji w strefie przybrzeżnej jeziora w pobliżu potencjalnych miejsc lęgowych – spadek liczebności lęgowisk 8. Perkozek Tachybaptus - zmniejszenie udatności lęgów w wyniku wzrostu ruficollis intensywności ruchu turystycznego, - prowadzenie prac budowlanych w pobliżu ewentualnych gniazd w sezonie lęgowym 9. Żuraw Grus grus - zmniejszenie powierzchni potencjalnych żerowisk 10. Rybitwa czarna Chlidonias niger - niska udatność lęgów na skutek płoszenia i niszczenia roślinności wynurzonej przez uprawiających sporty Wągrowiec, 2014 /2015r. 34 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC wodne, zwłaszcza przed wieczorem gdy rybitwy gromadzą się na noclegowiska 11. Wąsatka Panurus biarmicus - utrata potencjalnych siedlisk lęgowych przez niszczenie trzcinowisk rzybrzeżnych zalecana ochrona biotopów lęgowych 12. Podróżniczek Luscina svecicia - utrata potencjalnych siedlisk lęgowych przez niszczenie trzcinowisk 13. Mewa śmieszka Chroicoceph - niszczenie gniazd i jaj przez człowieka alus ridibundus 14. Sowa błotna Asio flammeus - zabudowa brzegu jeziora - intensywny ruch turystyczny. l.p. Nazwa polska Nazwa łacińska Zagrożenia związane z inwestycją 1. Bóbr europejski Castor fiber - wzmożony ruch turystyczny 2. Wydra Lutra lutra - zabijanie i kaleczenie przez nieuwagę w czasie budowy 3. Norka europejska Mustela luterola - gatunek bardzo .rzadko występujący w Polsce w warunkach naturalnych i jest pod ścisłą ochroną . Największym zagrożeniem dla norki jest niszczenie miejsc życia norki Uwaga! W obszarze inwestycji nie zauważono śladów życia norki. l.p. Nazwa polska Nazwa łacińska Zagrożenia związane z inwestycją 1. Traszka grzebieniasta i gatunki pokrewne Triturus cristatus - niszczenie łąk i osuszenie miejsc podmokłych 2. Kumak nizinny Bombina bombina - niszczenie potencjalnych miejsc rozrodu - fragmentacja krajobrazu i powstawanie barier uniemożliwiających przemieszczanie się osobników 3. Ropucha paskówka Bufo calamita - fragmentacja krajobrazu i powstawanie barier uniemożliwiających przemieszczanie się osobników Ssaki Płazy Bezkręgowce l.p. Nazwa polska Nazwa łacińska Zagrożenia związane z inwestycją 1. Śmiertek Thanatus striatus Gatunek licznie występujący na terenie Polski zagrożeniem może być fragmentacja podmokłych łąk 2. Pająki z rodziny osnuwikowate Microlinyphia Brak danych potwierdzających miejsca występowania tego impigra gatunku i zagrożeń Ingerencja, polegająca na budowie przystani we wskazanej lokalizacji nie spowoduje strat w zasobach zoofauny jeziora i pozostałych terenów nadbrzeżnych. Może spowodować niektóre zagrożenia wymienione w tabeli, które można ograniczyć lub wyeliminować poprzez zastosowanie się do uwag zawartych w dalszym opisie. Należy jednak liczyć się z tym, że prace związane z budową i późniejszą eksploatacją przystani ograniczą ilości siedlisk pospolitych ptaków i innych gatunków, np. płazów i drobnych ssaków przebywających obecnie na tym terenie. Nieumyślne zabijanie i kaleczenie zwierząt W fazie budowy oddziaływanie na zoocenozy będzie mieć charakter bezpośredniego zagrożenia, Wągrowiec , 2014/ 2015 r 35 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC wynikającego z możliwości zabicia lub okaleczenia zwierząt w czasie trwania prac budowlanych. Oddziaływanie to będzie przestrzennie ograniczone do terenu budowy. Mogą zdarzyć się przypadki nieumyślnego zabicia (lub okaleczania) pewnej liczby osobników, zwłaszcza drobnych, mniej mobilnych zwierząt. Największy wpływ, prowadzone prace budowlane będą mieć na bezkręgowce, niektóre gatunki płazów, gadów, oraz drobnych ssaków, które mogą zostać zabite lub okaleczone przez pracujące maszyny, ciągniki, czy inne pojazdy. Zdarzenia te będą miały charakter incydentalny, powodujący niewielkie ubytki w liczebności tych gatunków. W związku z tym należy uznać to oddziaływanie za mało istotne w stosunku do stanu liczebności tych zwierząt. Oddziaływanie to może mieć duże znaczenie, jeśli prace budowlane prowadzone będą w okresie lęgowym zwierząt, zwłaszcza ptaków( ale także ssaków, gadów i płazów, których znaczna większość również przystępuje w tym okresie do rozrodu).Podjęcie prac budowlanych w tym okresie może spowodować zniszczenie gniazd często z jajami i/lub z pisklętami, uszkodzenie lub zabicie podlotów). Aby skutecznie ograniczyć zjawisko nieumyślnego kaleczenia i zabijania zwierząt na terenie prowadzonych prac, mimo, iż przewiduje się ograniczoną ingerencję w zarośla w strefie przybrzeżnej jeziora( ograniczoną wyłącznie do terenu bezpośrednich działań budowlanych), na łąkach i pastwiskach, wskazane jest podjęcie odpowiednich środków minimalizujących. Podkreśla się więc ponownie, że najskuteczniejszym sposobem uniknięcia takich przypadków jest prowadzenie prac budowlanych poza okresem lęgowym i rozrodczym zwierząt. Emisja hałasu Zwierzęta przebywające w sąsiedztwie inwestycji podczas etapu jej budowy będą narażone na hałas wywołany przez maszyny budowlane oraz ruch samochodów transportowych. Reakcją wywołaną przez te zjawiska jest stres, który sprawia, że zwierzęta unikają terenów gdzie hałas osiąga zbyt wysokie natężenie. Oddziaływanie to może utrzymywać się maksymalnie do kilkudziesięciu metrów w bezpośrednim otoczeniu prowadzonych prac budowlanych. Objęte nim zostaną nie tylko pospolite gatunki, typowe dla krajobrazu rolniczego, ale także gatunki ptaków mające miejsca lęgowe i w szuwarach o wysokiej wartości faunistycznej. Tak więc ewentualne negatywne skutki oddziaływania hałasu będą dotyczyły wszystkich gatunków, nie tylko gatunków pospolitych i licznych w otoczeniu terenu przedsięwzięcia. Specyfika prowadzenia prac budowlanych pozwala w znacznym stopniu ograniczyć negatywny wpływ tego oddziaływania na faunę w rejonie inwestycji. Prace budowlane powinny być prowadzone punktowo, ograniczone tylko do terenu inwestycji na jednym, stosunkowo krótkim fragmencie terenu. Jeśli prace emitujące hałas wykonywane będą poza okresem lęgowym fauny, środowisko po zakończeniu prac, w zakresie hałasu, powróci do stanu przed rozpoczęciem prac budowlanych. Wówczas emitowany hałas należy uznać za mało uciążliwy. Co prawda może on powodować zmiany w organizacji przestrzennej niektórych gatunków zwierząt, jednak zmiany te będą chwilowe. O małej szkodliwości tego oddziaływania decyduje także jego odwracalność – hałas ustanie bezpośrednio po zakończeniu prac budowlanych. Niekorzystnemu oddziaływaniu akustycznemu poddane zostaną także obszary cenniejsze przyrodniczo. Istotne oddziaływanie tego czynnika na te obszary będzie miało miejsce jedynie w okresie rozrodu ptaków. Stres wywołany nadmiernym hałasem w tym okresie objawia się najczęściej opuszczaniem miejsc rozrodu, również w trakcie trwającej opieki nad potomstwem. W tej sytuacji mogą pojawić się wyraźne straty w liczebności fauny poddanej takiemu oddziaływaniu. Należy zatem podkreślić, że aby skutecznie zapobiec tym negatywnym zmianom, prace budowlane powinny być prowadzone poza okresem lęgowym ptaków. Jak podkreślono wcześniej Będzie to słuszne rozwiązanie także w stosunku do pozostałych grup zwierząt. Zaniechanie prac budowlanych w tym okresie pozwoli na skuteczną minimalizację wpływu hałasu na wszystkie gatunki fauny. Wągrowiec, 2014 /2015r. 36 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Emisja substancji szkodliwych Chemiczne zanieczyszczenie powierzchni terenu w wyniku ewentualnego , awaryjnego, niekontrolowanego wycieku materiałów pędnych i smarów z maszyn i pojazdów wykorzystywanych na budowie, może skutkować niekorzystnym oddziaływaniem na zwierzęta i/lub ich siedliska. Oddziaływanie na faunę mogłyby w tym wypadku być bezpośrednie, objawiające się np. stratami osobniczymi, zwłaszcza w odniesieniu do drobnych zwierząt (głównie bezkręgowców i drobnych, mało mobilnych kręgowców). Może objawiać się również skutkami pośrednimi, polegającymi na negatywnym wpływie zanieczyszczenia na siedlisko jakiegoś gatunku przez akumulacje związków szkodliwych np. w glebie. Powyższe rozważania mają charakter czysto teoretyczny. Działania minimalizujące na etapie budowy • Wskazane jest aby jakiekolwiek prace związane z budową przystani wodnej, powodujące niepokojenie lub płoszenie, przypadkowe zabijanie lub kaleczenie zwierząt, były prowadzone poza okresem lęgowym zwierząt. • W przypadku wystąpienia awarii maszyn i urządzeń powodujących wycieki substancji szkodliwych, źródło wycieku musi być natychmiast zabezpieczone przed dalszym wyciekiem a grunt poddany skażeniu musi być w krótkim czasie usunięty. Wystąpienie ewentualnych wycieków do gruntu w czasie wykonywania robót budowlanych ma zwykle charakter punktowy, ograniczony do niewielkiej powierzchni w rejonie powstałego wycieku. Jeśli takie zdarzenie miałoby miejsce, byłoby to oddziaływanie krótkookresowe, incydentalne, ograniczone do momentu wykrycia wycieku. Biorąc pod uwagę niewielką częstotliwość, mały zasięg przestrzenny i czasowy oraz możliwość szybkiego zareagowania w przypadku wykrycia wycieku, potencjalne zagrożenie dla zwierząt, w tym przypadku, określa się jako minimalne. Pod względem prawdopodobieństwa wystąpienia ocenia się jako mało prawdopodobne. ➢ Etap funkcjonowania przedsięwzięcia Obszar objęty pracami budowlanymi zostanie całkowicie zmieniony i w związku z tym powstaną negatywne konsekwencje w odniesieniu do istniejącej fauny, która będzie musiała przenieść się na inne tereny, najczęściej sąsiednie. Część terenu, która pozostanie w stanie niezmienionym, w obszarach naturalnych łąk i pastwisk, musi być poddawana odpowiednim zabiegom – np. koszeniu. Działanie te pozwolą na zmniejszenie negatywnych konsekwencji w odniesieniu do zasobów fauny sąsiednich obszarów rolniczych gdyż gatunki występujące na tych obszarach przystosowane są do bytowania na terenach silnie przekształconych przez człowieka. W obszarze przedsięwzięcia zmiana użytkowania gruntu z obszarów pól, naturalnych łąk można uznać za niekorzystne biorąc pod uwagę ich wymagania siedliskowe. Działania minimalizujące na etapie eksploatacji Po zakończeniu działań inwestycyjnych fragmenty niezabudowane i niezagospodarowane obiektami przystani pozostaną jako biologicznie czynne, które powinny być poddane zabiegom pielęgnacyjnym. Z tego względu teren ten może stać się bardziej atrakcyjny pod względem krajobrazowym od terenu przed realizacją inwestycji. Nowe układy zieleni jeśli będą związane z sąsiadującymi terenami zmiana, z pewnością będzie korzystna dla populacji zwierząt występujących w rejonie inwestycji. Może zaowocować również zwiększonym udziałem gatunków preferujących nieco inne biotopy – zakrzewienia, śródpolne zadrzewienia, oraz gatunki tak zwanej strefy ekotonowej (przejściowej, w tym przypadku pomiędzy otwartymi obszarami rolnymi ( polnymi) a zaroślami dolin jeziornych i rzecznych. W czasie eksploatacji w czasie intensywnego wykorzystania turystycznego ważne jest zachowanie odpowiedniej prędkość łodzi i zachowanie ciszy w rejonie prawdopodobnego gniazdowania ptactwa wodnego i błotnego. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 37 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Wnioski Prace budowlane będą skutkowały całkowitym przekształceniem siedlisk zwierząt występujacych w obszarze planowanego przedsięwzięcia. Efektem usunięcia szaty roślinnej inwestycji będzie utrata na tym fragmencie miejsc żerowania i ewentualnego rozrodu dotyczy w większości biotopów gatunków pospolitych i licznych na terenie gminy. Nie Gatunki rzadkie zaobserwowane w obszarze jezior Rgielskiego i jezior Bracholińskich przebywają głównie na terenach nie podlegających przekształceniom poza obszarem inwestycji. Mimo to należy zwrócić szczególną uwagę na terminy wykonywanych prac. Jeśli zalecenie powyższe będzie przestrzegane, przekształcenie terenu oraz utratę siedlisk zwierząt wywołaną prowadzonymi pracami budowlanymi można uznać za nie powodujące istotnych negatywnych skutków dla cennej fauny występującej rejonie jeziora Rgielskiego. Niekorzystne oddziaływanie, polegające na nieumyślnym zabijaniu lub kaleczeniu zwierząt podczas prowadzenia prac budowlanych może mieć negatywne skutki jedynie w odniesieniu do obszaru poddanemu przekształceniom. Zaniechanie prac budowlanych w okresie lęgowym i przelotów ptaków, na obszarach objętym inwestycją pozwoli skutecznie ograniczyć negatywny wpływ tego zjawiska. Negatywne skutki oddziaływania hałasu są całkowicie odwracalne gdyż zmiana rozmieszczenia populacji niektórych gatunków zwierząt może mieć charakter tymczasowy. W przypadku obszarów cennych przyrodniczo skutecznym środkiem minimalizującym negatywne oddziaływanie hałasu w okresie lęgowym będzie zaniechanie prac będących źródłem hałasu w okresie rozrodczym i lęgowym zwierząt. Jeśli terminy wykonania robót oraz wszelkie środki ostrożności, o których pisano wcześniej zostaną zachowane mało prawdopodobne jest wystąpienie istotnych negatywnych oddziaływań na faunę na etapie budowy i funkcjonowania inwestycji. Na etapie eksploatacji nie pojawi się jakiekolwiek oddziaływanie na zwierzęta, które pozostaną lub zasiedlą teren po zrealizowaniu inwestycji. Niekorzystnym jest sam fakt przekształcenia siedlisk i wszelkie działania związane z funkcją przystani . Ważne jest zatem by w okresie eksploatacji przystani, tj. w okresie letnim przestrzegać pewnych form zachowań, na które kierownictwo przystani powinno zwrócić uwagę w postaci regulaminu użytkowania sprzętu wodnego, jak zachowanie prędkości i ciszy w miejscach prawdopodobnego przebywania ptactwa wodnego. ➢ 7.2. Chłonności turystyczna terenu i wpływ ruchu turystycznego na środowisko roślin i zwierzat W literaturze przedmiotu chłonność turystyczna definiowana jest jako maksymalna liczba uczestników ruchu turystycznego, którzy mogą równocześnie przebywać na danym terenie nie powodując dewastacji i degradacji środowiska naturalnego. Polega to na wyliczeniu maksymalnej liczby osób, która może przebywać równocześnie jednego dnia w okresie największego nasilenia ruchu, przy pełnych korzyściach rekreacyjnych, bez uszczerbku dla wartości środowiska przyrodniczego i organizacji życia w obrębie rozpatrywanego obszaru. Przy określenia chłonności granicznej plaży i jeziora posłużono się materiałami opublikowanymi w Bibliotece Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Wskaźnik naturalnej chłonności turystyczno-rekreacyjnej stref brzegowych A. Zwoliński (1992) proponuje przyjąć do obliczeń naturalnej chłonności turystyczno-rekreacyjnej stref brzegowych następujące wartości powierzchni plaży przypadające na jedną wypoczywającą osobę: – 20 m2 w wypadku plaży trawiastej, – 5 m2 dla plaży piaszczystej. A zatem graniczne obciążenie plaży w rejonie przedsięwzięcia OSB= 4000 Wskaźnik chłonności kąpieliska- obliczony OK= 2500, przy czym nie powinien być większy niż 1/3 chłonności plaży Wągrowiec, 2014 /2015r. 38 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC stąd OK= 1330 Wskaźnik chłonności strefy żeglowania P/4ha/1 łódź = 100/4 = 25 jednostek pływających – łodzi żaglowych gdzie P- powierzchnia użytkowana turystycznie 4 ha *1 – wskaźnik dla łodzi żaglowej 0,1-0,8 ha*kajaki, rowery wodne - chłonność graniczna od 1000-125 Powyższe wartości według badań opublikowanych w opracowaniu A. Zwolińskiego nie powodują strat w środowisku przyrodniczym. Opierając się na przykładzie zawartym w „Koncepcji zagospodarowania turystycznego dorzecza rzek Wel i Wkra” opracowanej przez Instytut Turystyki Sp. z o.o. w Warszawie -2008 r. Dla określenia chłonności turystycznej zbiorników wodnych zastosowano dwa wskaźniki: 20 m 2 na osobę dla stref kąpielisk otwartych oraz 0,8 osoby/ha dla tzw. wód otwartych. W przypadku wód otwartych oznacza to użytkowanie 5 ha powierzchni wodnej przez dwie 2-osobowe łodzie żaglowe, kajaki, rowery wodne itp. Wielkość ta informuje o ilości jednostek pływających, które mogą pływać jednocześnie po jeziorze. według powyższych wskaźników chłonność graniczna plaży wyniosłaby 1000 osób jednorazowo w szczycie pogodowym, natomiast chłonność jeziora, przyjmując 100 ha powierzchnię jeziora jako graniczną – 20 jednostek pływających , w tym łodzi żaglowych, kajaków, rowerów wodnych. Inwestorzy przewidują, że planowana przystań może przyjąć około 250 osób. Po jeziorze swobodnie swobodnie może pływać około 20 jednostek, łodzi żaglowych, kajaków, rowerów wodnych. Chłonność plaży ma obecnie bardzo orientacyjne znaczenie, ponieważ dla wielu osób wypoczynek na plaży jest tylko jedną z wielu form wypoczynku. Uznać zatem należy, że realizacja przedsięwzięcia na etapie eksploatacji nie przekroczy wielkości chłonności obliczonej dla jeziora i jego terenów przyległych w obrębie miejscowości 12. 7.3. Ocena wpływu planowanego przedsięwzięcia na obszary chronione, w tym Natura 2000 7.3.1. Ocena wpływu na bioróżnorodność W ocenie potencjalnego oddziaływania na środowisko przyrodnicze inwestycji i zasięgu oddziaływania w odniesieniu do wartości przyrodniczych, zwłaszcza w odniesieniu do elementów chronionych i rzadkich, wysokiej różnorodności gatunków roślin i zwierząt, czy cennych osobliwości florystycznych i faunistycznych, wzięto pod uwagę charakterystykę rozpatrywanych elementów środowiska ( p. 3.0 ). W kontekście przewidzianych działań inwestycyjnych można stwierdzić: • Wprawdzie w otoczeniu planowanego przedsięwzięcia znajdują się stanowiska gatunków chronionych oraz rzadkich w skali regionu, jednakże wszystkie te stanowiska i gatunki znajdują się poza zasięgiem przewidywanych prac inwestycyjnych. Stanowiska gatunków chronionych, czy rzadkich obejmują przede wszystkim tereny leśne, tereny przybrzeżne jeziora Rgielskiego po północnej, wschodniej i południowo-wschodniej stronie jeziora, nie objęte bezpośrednią ingerencją ze strony przedsięwzięcia. • Teren inwestycji znajduje się w obszarze ważnym dla ptaków (jeziora koło Wągrowca-Rgielskie, Bracholińskie , Łęknieńskie), jako lęgowisko gęgawy, oraz bąka oraz miejsca koncentracji ptaków w czasie przelotów13 • Teren inwestycji znajduje się poza zasięgiem obszaru specjalnej ochrony siedlisk, ponad 7 km od PLH300044 Jeziora Kaliszańskie . Zagadnienie związane z tym obszarem , jak też Obszarem Chronionego Krajobrazu „Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka”zostanie omówione w następnych punktach • Do obszarów najcenniejszych florystycznie i siedliskowo tj. o dużym zróżnicowaniu siedlisk roślinnych zaliczyć należy obszar doliny rzeki Wełny i użytku ekologicznego „Jezioro Bracholińskie. Część obszaru , do którego należy zaliczyć terenu przedsięwzięcia jest znaczą12 Zagadnienie zawarte w p.6 postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6210.15.2014.OŚ 13”Obszary ważne dla ptaków w okresie gniazdowania oraz migracji na terenie województwa wielkopolskiego”-Poznań 2008 Wągrowiec , 2014/ 2015 r 39 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC co przekształcona. Dalsze ewentualne zmiany w przestrzeni planowanych robót będzie oddziaływaniem małym i z punktu widzenia bioróżnorodności ww obszarów chronionych nieistotnym14 7.3.2. Ocena wpływu na obszary chronione , w tym obszary Natura 2000 Niniejszy rozdział ma za zadanie ocenę oddziaływania na gatunki i siedliska dla których ochrony wyznaczono obszary chronione w tym Natura 2000. Ocenę sporządzono w celu spełnienia wymagań ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, art 6(3) i 4 Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG wymagających rozpatrzenia w przypadku gdy przedsięwzięcie może spowodować znaczące oddziaływania na obszary chronione i obszary Natura 2000. W procesie dokonywania oceny przeanalizowano zagadnienia: • informacje dotyczące przedsięwzięcia w świetle obszarów chronionych w tym Natura 2000 • ocena wpływu na cele ochronne i spójność obszarów • ocena wpływu w powiązaniu z innymi planami lub przedsięwzięciami ( ocena oddziaływań skumulowanych) • określenie i ocena działań łagodzących skutki oddziaływania • analiza rozwiązań alternatywnych • kontekst nadrzędnego interesu społecznego • określenie planowanych środków kompensacyjnych Według dyrektywy 85/337/EWG przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko wymaga realizacja przedsięwzięć : 1) mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. grupa I załącznika do dyrektywy ) 2)mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko został stwierdzony w drodze kwalifikacji ( tzw. grupa II z załącznika do dyrektywy ) Kryteria do kwalifikacji przedsięwzięć z tzw grupy II określa załącznik III dyrektywy, który wymienia między innymi tereny podmokłe, strefy nabrzeżne, rezerwaty przyrody, parki i obszary Natura 2000. Prawo krajowe równie precyzyjnie określa te kryteria w przywołanej wcześniej ustawie o udostępnieniu informacji o środowisku, jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko . Przedsięwzięcia w zakresie gospodarki wodnej i nie tylko, które mogą oddziaływać na obszary chronione oraz obszary Natura 2000 to między innymi : 1) budowa zbiornika wodnego, zastawki, jazu , czy elektrowni na cieku wodnym, 2) regulacja cieku, remont lub konserwacja cieku w tym prace związane z usuwaniem roślinności w dnie i na brzegach cieku, 3) wały i poldery przeciwpowodziowe , 4) odprowadzenie ścieków, budowa oczyszczalni ścieków, 5) budowa stawów rybnych z poborem wody i zrzutem wód poprodukcyjnych do rzeki, 6) pobór wody w ilości przekraczającej przepływ nienaruszalny biologiczny ( Qn). 7) działania renaturyzacyjne, 8) melioracje wodne , 9) odtwarzanie lub budowa drobnych zbiorników i cieków wodnych, Wśród wymienionych wyżej działań nie wymieniono działań polegających na budowie nabrzeży, pomostów, przystani itp. W związki z czym nie można jednoznacznie przypisać oddziaływań jakie przypisano wymienionym w po 1-9 przedsięwzięć. Planowana przystań będzie ingerować w niewielkim zakresie w czaszę jeziora wywołując oddziaływania, których nie można przypisać do czynności wymienionych w punktach od 1-9. Planowana budowa przystani wodnej może spowodować w niewielkim zakresie : - zniszczenie lokalnego siedliska kręgowców i bezkręgowców w miejscach bezpośredniej ingerencji w strefę litoralu, na odcinku budowy plaży, budowy slipu, posadowienia pomostu i basenu portowego, 14 Zagadnienie zawarte w p.8.5.1.postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6210.15.2014.OŚ Wągrowiec, 2014 /2015r. 40 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC – – – – – – – fragmentaryzacja ekosystemu przyrodniczego, siedliska gatunków żyjących w tej części litoralu, okresowe zamulenie lub inne zaburzenie siedliska w wyniku prowadzonych prac, zniszczenie gatunków żyjących w mule lub na dnie jeziora,w obszarze dotkniętym ingerencją zniszczenie lub zaburzenie siedliska przyrodniczego lub siedliska gatunków na brzegu (szuwary przybrzeżne,krzewy)-bezpośrednie niszczenie, wygniatanie, zasypywanie runa odkładanym materiałem, inne zmiany struktury, zawlekanie obcych gatunków, niewielki wpływ (mało istotny) na poziom wód gruntowych w miejscu wykonywanych robót ziemnych (wykopy pod fundamenty,wykopu liniowe pod instalacje podziemne) , wpływ na sąsiednie siedliska hydrogeniczne, zmiana struktury krajobrazu, tym samym sposobu wykorzystania przestrzeni przez gatunki zwierząt ( np. ptaki przylatujące tu na żerowiska), oddziaływanie łączne, wpisane w ogólny trend usuwania zakrzewień i zadrzewień 7.3.3. Ocena potencjalnych oddziaływań Wymienione w pp. 3.6.1 i 3.6.2 obszary chronione znajdują się poza zasięgiem oddziaływania planowanego przedsięwzięcia za wyjątkiem Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko- Wągrowiecka”. Znajduje się w rejonie planowanego rezerwatu faunistycznego, o którym wspomina się we wcześniejszych opracowaniach planistycznych (SU i KZP gminy), przejmujących dawną koncepcje utworzenia rezerwatu jeszcze z II połowy lat 80-tych XX w. Prognoza oddziaływania dotyczy wszystkich parametrów ekologicznych, które w procesie ustalania ww zagadnień zostały uznane za istotne dla zachowania integralności obszaru pod względem jego budowy i funkcji oraz celów ochrony. Podstawowymi kryteriami pozwalającymi na ocenę istoty (istotności) oddziaływań są: a) zasięg przestrzenny i czasowy oddziaływania, b) częstotliwość oddziaływania, c) odwracalność – stopień odwracalności oddziaływań, d) kontekst ekologiczny. a) W obszarze bezpośrednich działań inwestycji nie ma stanowisk roślin chronionych, jednakże w obszarze w którym nie będą realizowane bezpośrednie prace ziemne, czy budowlane mogą pojawić się stanowiska gatunków rzadkich lub objętych ochroną. Nie przewiduje się bezpośredniej ingerencji w potencjalne miejsca lęgowe ptaków oraz miejsca ich żerowania. Wszelkie prace ograniczone będą do strefy przybrzeżnej misy jeziornej i na brzegu w granicach wymienionych w tekście działek, w bezpiecznej odległości od sąsiadujących siedlisk występujących w obrębie obszaru. Wymienione w opisie elementy przyrodnicze i gatunki chronione zlokalizowane są poza bezpośrednimi pracami w związku z czym zagrożenie dla nich z tytułu planowanej przystani nie występuje ponieważ zasięg przestrzenny oddziaływania będzie ściśle miejscowy, wyłączając hałas towarzyszący pracom budowlanym , którego zasięg będzie większy, wykraczający poza teren inwestycji, b) Czas oddziaływania na tym etapie będzie ograniczony do zakończenia prac budowlanych i można go uznać za przemijający i krótkookresowy. c) Skutki bezpośredniego wpływu na siedliska roślinne i zwierzęce w rejonie bezpośrednich działań inwestycyjnych należy traktować jako długookresowe lub wręcz trwałe. Natomiast na terenach sąsiednich jako czasowe i odwracalne gdyż np. zwierzęta, które unikały miejsc w pobliżu prowadzonych prac będą przez jakiś czas unikały tych miejsc. Nie będą zakładały gniazd lub nie będą żerowały ale może powrócą tu po zakończeniu robót. W związku z tym oddziaływanie na tereny sąsiednie może być odwracalne. Natomiast przywrócenie pierwotnych warunków w miejscu inwestycji może nastąpić tylko w wyniku ewentualnej likwidacji przedsięwzięcia i rekultywacji terenu- czyli oddziaływanie teoretycznie także odwracalne lecz o mniejszym stopniu prawdopodobieństwa. d) Działania z wiązane z budową i eksploatacją przystani na pewno nie przyczynia się do utraty i degradacji siedlisk w obszarze specjalnej ochrony siedlisk Natura 2000. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 41 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC e) Budowa przystani wodnej jest działaniem niekorzystnym w kontekście nienaruszalności aktualnie wytworzonego ekosystemu. Biorąc pod uwagę obecny stan terenu a zwłaszcza charakter jego funkcjonalności, budowa i eksploatacja przystani wodnej w skali i zasięgu przedstawionym w raporcie, nie będzie mieć większego znaczenia dla funkcjonalności ekosystemu jezior Rgielskiego i Bracholińskich. Stąd ostatecznie na etapie eksploatacji przystani wpływ na okoliczne siedliska ocenia się jako mały i nieistotny15 7.3.4. Działania łagodzące Oddziaływania, dla których nie stwierdzono prawdo-podobieństwa wystąpienia istotnych negatywnych oddziaływań na ogół nie wymagają podejmowania działań łagodzących, jednakże w odniesieniu do obszaru Natura 2000, czy innych obszarów chronionych zasadne jest prowadzenie działań łagodzących jeśli zostaną stwierdzone negatywne efekty, nawet jeżeli nie mają one charakteru oddziaływań istotnych. Powyżej określono wpływ nieistotny na siedliska o cennych walorach przyrodniczych. Kierując się jednak zasadą ostrożności należy podjąć wszelkie działania łagodzące (zapobiegające i minimalizujące). Wskazane jest bowiem dążenie do całkowitego wyeliminowania potencjalnych zagrożeń. Na etapie budowy spowoduje zmianę warunków środowiskowych przez : - czasowy wzrost zanieczyszczenia powietrza pyłami i gazami z pracujących maszyn i pojazdów - czasowy wzrost emisji hałasu w stosunku do stanu istniejącego - zniszczenie na określonym obszarze ( dość ograniczonym) struktury gleby - potencjalne skażenie substancjami ropopochodnymi gleby i wody Działanie te można ograniczyć przez: a/ właściwą organizację robót , nie wykonywanie prac w okresach lęgowych zwierząt, b/racjonalne wykorzystanie sprzętu i właściwe z nim postępowanie.. c/ podjęcie środków ostrożności na etapie planowania robót i ich przestrzeganie w czasie budowy (istotna jest tu lokalizacja zaplecza budowy -jak najdalej od brzegu jeziora ) Takie same działania należy podejmować na etapie ewentualnej likwidacji mariny. Na etapie eksploatacji ograniczenie oddziaływań przez : - zakaz używania sprzętu motorowego w całym okresie a zwłaszcza okresach lęgowych, - w okolicach prawdopodobnych miejsc lęgowych ograniczenie prędkości łodzi do 15 km/h - zakaz niszczenia roślinności i właściwa pielęgnacja zieleni zarówno naturalnej, jak i sztucznej, - dbałość o przestrzeganie czystości i porządku na terenie mariny , jak i w jej otoczeniu, - prowadzenie właściwej gospodarki wodno-ściekowej i odpadowej na terenie przystani, Wniosek Wszelkie wpływy w obszarze chronionym opisano we wcześniejszych rozdziałach i w nich określono działania łagodzące. Jeśli chodzi o obszar Natura 2000 , takich działań nie określa się gdyż wykluczono jakiekolwiek oddziaływanie na ten obszar . Ponieważ: • Najcenniejsze obszary siedliskowe, w tym lęgowe ptaków występują w dużym oddaleniu od miejsca planowanego przedsięwzięcia. • Przedsięwzięcie nie będzie ingerować bezpośrednio, czy też powodować strat bezpośrednich w odniesieniu do chronionych siedlisk, przyrodniczych, chronionych gatunków roślin, zwierząt, grzybów mchów i porostów. • Realizacja inwestycji nie zakłóci spójności wewnętrznej obszarów, przerwania czy też obniżenia funkcjonalności i stabilności ekologicznej obszarów Natura 2000. • Nie stwierdzono, by wystąpiły konsekwencje o charakterze skumulowanym dla obszarów chronionych i Natura 2000. • Oddziaływania związane z ewentualnymi emisjami w trakcie budowy nie będą miały zna15 Zagadnienie zawarte w p. 8.5.2 i 3.postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6210.15.2014.OŚ Wągrowiec, 2014 /2015r. 42 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC czenia w odniesieniu do funkcjonowania i integralności obszarów, w tym obszaru Natura 2000. • Warunki funkcjonowania przystani wodnej nie spowodują tak znaczących zmian w obszarach chronionego krajobrazu, by mogły one ten obszar zdyskwalifikować pod względem wartości przyrodniczych, w tym krajobrazowych . Zmiany związane z budową przystani wodnej nastąpią na najbardziej dostępnym terenie, blisko zabudowy miejskiej Wągrowca. A według przedstawionej koncepcji Przystań będzie charakteryzować się wysokim standardem i funkcjonalnością odpowiadającą w pełni potrzebom społecznym. Przez co uniknie się niekontrolowanej presji turystycznej na jezioro, bowiem funkcjonujące w Polsce prawo zapewnia obywatelom powszechny dostęp do wód w celach uprawiania turystyki sportów wodnych i wędkarstwa16. Niekontrolowana presja na obszary atrakcyjne turystycznie przynosi większe szkody przyrodzie niż budowa odpowiednio zorganizowanego obiektu rekreacyjno-turystycznego, do jakich można zaliczyć planowane przedsięwzięcie. 7.3.5. Ocena oddziaływań skumulowanych Dotyczy potencjalnych oddziaływań, jeżeli będą realizowane lub będą istnieć w otoczeniu inne przedsięwzięcia, które mogłyby w powiązaniu mieć wpływ na obszary przyrodnicze przede wszystkim chronione, w tym obszary Natura 2000 . Nie przewiduje się, by w okresie realizacji i eksploatacji przedmiotowego przedsięwzięcia podejmowano równocześnie inne podobne inwestycje, lub takie, które w powiązaniu z planowanym przedsięwzięciem mogły wpłynąć negatywnie na obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, w tym na obszary Natura 2000. Teren przedsięwzięcia zlokalizowany jest w obszarze OCHK „Dolina Wełny i Rynna GłoanieckoWągrowiecka”. Z terenami sąsiadują bezpośrednio: od strony południowej, wschodniej i zachodniej nieużytkowane łąki, pastwiska i nieużytki, które w studium pozostawiono bez konkretnego przeznaczenia gdyż (w domyśle) uznano je za ważne pod względem przyrodniczym, jako bezpośrednie otoczenie jeziora. Jak wspomniano wcześniej w składzie gatunkowym nieużytków przeważają zbiorowiska szuwarowe, charakterystyczne dla terenów przybrzeżnych jezior, porosty wierzby i olchy. W obszarze nieużytkowanych łąk, pastwisk i gruntów rolnych wyróżnia się roślinność charakterystyczna dla zdegradowanych użytków rolnych. W granicach terenu planowanej inwestycji, nie zidentyfikowano gatunków podlegających ochronie gatunkowej. Na etapie eksploatacji może wystąpić zjawisko oddziaływania turystyki w okresie wzmożonego ruchu turystycznego. Biorąc pod uwagę fakt nie przekroczonej chłonności turystycznej w kontekście planowanej przystani wodnej ( p. 7.2.) nie przewiduje się oddziaływań skumulowanych w tym zakresie. 7.4. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne 7.4.1. Wody powierzchniowe Charakterystyka stanu wód powierzchniowych Charakterystykę sporządzono na podstawie wyników badań wód powierzchniowych przeprowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu. Badania w ramach monitoringu jakości wód powierzchniowych w obszarze terenu objętego planem przeprowadzone zostały w roku 2009, w latach późniejszych badano zlewnię rzeki Wełny od wypływu z j. Łęgowskiego do ujścia do rzeki Warty. Stan wód jeziora Rgielskiego w ramach monitoringu jw. monitorowany był w 2009 r. Tabela nr 7. Wyniki monitoringu stanu wód (wybranych ) pow. wągrowieckim l.p. Jednolita część wód Klasa elementów fizykoKlasa chemicznych elementów biologicznych 16)Art.34 ust. 1 i 2 ustawy Prawo wodne Wągrowiec , 2014/ 2015 r 43 Stan ekologiczny w p. pomiarowokontrolnym Stan ekologiczny w jednolitej części wód RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 1 Rzeka Nielba poniżej Wągrowca przekracza wartości określone dla klasy II II umiarkowany umiarkowany 2 Wełna poniżej jeziora Łęgowskiego przekracza wartości określone dla klasy II IV słaby umiarkowany 3 j. Rgielskie* stanowisko I fosfor - stan dobry w pozostałych wskaźnikach -stan poniżej dobrego II Chlorofil III Mmphytol- umiarkowany IOJ- b. dobry ESMI-dobry j.w. j.w. Stanowisko II umiarkowany j.w. *) Stan ogólny obu stanowisk oceniany pod kątem jakości siedliska 3150 określono jako niezadowalający (U1)17 7,4.2. Gospodarka wodno-ściekowa na ternie przedsięwzięcia ➢ Zapotrzebowanie wody na etapie prac budowlanych W trakcie realizacji przedsięwzięcia wystąpi zapotrzebowanie wody na cele sanitarne pracowników wykonujących roboty budowlane. Wielkość zapotrzebowania na wodę na tym etapie uzależniona jest od ilości osób pracujących na budowie. Na tym etapie woda dostarczona będzie albo z wodociągu albo beczkowozem. Szacuje się, że średniodobowe zapotrzebowanie wody wyniesie : ( 2 x 30 l/os)+(7 x 60 l/os) = 0,480 m3/d ~ 0,5 mt ➢ Zapotrzebowanie wody na etapie eksploatacji Na etapie eksploatacji – w szczycie sezonu turystycznego : Eksploatacja projektowanej inwestycji wiązać się będzie z zapotrzebowaniem wody na cele bytowe gości hotelowych i turystów przebywających na przystani korzystających z sanitariatów oraz restauracji . Zapotrzebowanie wody w czasie eksploatacji przystani zestawiono w tabeli: Tabela nr 8. Szacunkowe zapotrzebowanie wody na cele sanitarne i porządkowe l.p Obiekt Liczba użytkowników na dobę Jednostkowe zapotrzebowanie na wodę m3/os Ilość m3/d 1 Toalety 150 0,015 2,25 2 Umywalnie z natryskami 150 0,045 6,75 3 Restauracja 200 0,150 30,00 4 Hotel 100 0,100 10,00 5 Podlewanie trawników m x 2,5 15600 0,003 46,80 - - 95,80 2 Razem ➢ Rodzaje ścieków powstających na etapie budowy i eksploatacji Na etapie budowy powstaną ścieki sanitarne i wody opadowe. Organizacja terenu budowy musi uwzględnić ustawienie przenośnych kabin sanitarnych np. typu TOI TOI . Na podstawie założeń zużycia wody określonych w p.8.2.1.1 można stwierdzić, że ilość ścieków bytowych na etapie prowadzenia budowy będzie równa około 0,5 m3/d. Ścieki te gromadzone będą w zbiornikach toalet przenośnych i wywożone sukcesywnie do punktu zlewnego oczyszczalni gminnej, lub miejskiej w Wągrowcu ( w zależności od podpisanych umów na odbiór ścieków) . 17)Monitoring gatunków i siedlisk ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych obszarów Natura 2000 – Wuyniki monitoingu -badania prowadzone w latach 2009,2010,2011- aktualizacja 18.04.2012 r. opublikowane na stronie www.gios.gov.pl Wągrowiec, 2014 /2015r. 44 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Na etapie eksploatacji ilość ścieków sanitarnych łącznie ze ściekami z restauracji wyniesie odpowiednio do zużycia wody : Obiekt Ilość m3/d Toalety 2,25 Umywalnie z natryskami 6,75 Restauracja 30,00 Hotel 10,00 Łącznie 49,00 Powstające na tym etapie ścieki będą odprowadzane do zbiorczej gminnej kanalizacji sanitarnej, po jej wybudowaniu. Do czasu wybudowania zbiorczej sieci kanalizacji sanitarnej w miejscu, umożliwiającym przyłącze kanalizacji z terenu przystani, można dopuścić budowę zbiornika bezodpływowego i wywóz ścieków ( w porozumieniu z administratorem urządzeń kanalizacyjnych) do punktu zlewnego najbliższej oczyszczalni komunalnej. a) Ścieki przemysłowe na etapie eksploatacji przystani Powstaną z restauracji. Ich ilość szacuje się na 30 m3/d. Będą to ścieki o składzie zbliżonym do składu ścieków bytowych poza zawartością tłuszczu. W związku z tym na odcinku kanalizacji z restauracji, przed włączeniem do zakładowej kanalizacji ścieków sanitarnych należy wykonać separator tłuszczu. b) Wody zęzowe Nie planuje się powstawania na etapie eksploatacji przystani jednostek wyposażonych w kabiny sanitarne. W ramach planowanego obiektu dopuszcza się tylko użytkowanie jednostek przystosowanych do rejsów po małych jeziorach, rzekach i kanałach, w warunkach wiatru o sile 40B włącznie, przy fali o wysokości do 0,5 m, czyli będą jachtów bezkabinowych, bez urządzeń, sanitarnych. c) Ścieki deszczowe na etapie budowy Na etapie prowadzenia prac budowlanych nie powstaną ścieki deszczowe tylko wody opadowe . W związku z tym, że nie przewiduje się utwardzania i kanalizowania zaplecza budowy. Zaplecze budowy w miejscu składowania materiałów budowlanych i postoju maszyn (koparki, spycharki, kafara) będzie zabezpieczone przed spływami zanieczyszczonych wód opadowych lub infiltracji zanieczyszczeń w głąb profilu glebowego zastosowanie bariery selektywnej, przepuszczalnej dla wody, zatrzymującej jedynie zanieczyszczenia . Zastosowanie takiej bariery : • nie zaburza stosunków wodnych. • zabezpiecza przed migracją zanieczyszczeń z ognisk (tzw. „hot spotów”). d) Ścieki deszczowe na etapie eksploatacji Ilość ścieków deszczowych zależy od charakteru zlewni i jej powierzchni . Poprzez budowę parkingów i dróg spowoduje, że tereny, z których spływ powierzchniowy był ograniczony lub w ogóle nie występował , o współczynniku spływu < 0,01 staną się powierzchniami, dla których współczynnik spływu wyniesie od 0,9-0,55 Q= Q = Ψ x q x F x φ (dm3/s) gdzie: Ψ - współczynnik spływu powierzchniowego zależny od urządzenia terenu i rodzaju pokrycia 0,9 dla nawierzchni drogowych i parkingów, 0,95 – dla dachów φ - współczynnik opóźnienia, zależny od kształtu i wielkości zlewni, przyjęto 1,0 F – powierzchnia zlewni – ha, dachy 0,06 ha, jezdnie i parkingi, chodniki 1,7 ha, q – natężenie deszczu miarodajnego dla prawdopodobieństwa p=20% [g=126 l/s ▪ha] Wągrowiec , 2014/ 2015 r 45 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Obliczenia stężeń zanieczyszczeń w wodach deszczowych : Wody odprowadzane z dachów nie zawierają limitowanych zanieczyszczeń w ilościach ponadnormatywnych. Wartości te mogą być jedynie przekroczone w spływach odprowadzanych z nawierzchni drogowych i parkingów. Obliczenie ilości zanieczyszczeń przeprowadzono na podstawie wzorów i opracowań Instytutu Ochrony Środowiska (B. Osmólska –Mróz z zespołem 1993 r.), wykorzystując zależność: SZO = 0,8 * S * 4/n gdzie: SZO – stężenie zawiesiny ogólnej [mg/l] S – stężenie zawiesiny ogólnej w spływie powierzchniowym z drogi czteropasmowej dla terenów zurbanizowanych i SDR 500 P/d P/d przyjęto na poziomie 130 [mg/l], n – liczba pasów ruchu, przyjęto 2. Metoda ta nie pozwala na precyzyjne określenie stężenie zawiesin, jednak inne dostępne metody, w szczególności opierające się na „Wytycznych prognozowania stężenia zawiesin ogólnych i węglowodorów ropopochodnych w ściekach z dróg krajowych” Warszawa 2006 r. wykorzystując za zależność: SZO = 0,718 * Q 0,529 są miarodajne wyłącznie w obszarach o znacznie wyższym natężeniu ruchu gdzie Q średni dobowy ruch (SDR) znajduje się w zakresie wartości 1000-17 500. SEEN = 0,08 x SZO gdzie: SEEN - stężenie substancji ekstrahujących się eterem naftowym (węglowodory ropochodne stanowią część substancji ekstrahujących się eterem naftowym) [mg/l]. SZO - stężenie zawiesiny ogólnej [mg/l]. Tabela nr 9 . Zestawienie powierzchni zlewni i ilości ścieków deszczowych Zlewnia Miejsce zrzutu wód opadowych i ścieków Powierzchnia Dachy (F1) Drogi, place, parkingi Objętość deszczowych zlewni (ha) (l/s) Bezpośrednio do ziemi , na tereny zielone 0,06 7,1 Do ziemi w granicach działko po oczyszczeniu w zespole osadników i separatorów 1,7 192,8 Razem 1,76 199,9 Tabela nr 10. Przewidywane stężenia wybranych zanieczyszczeń w w wodach deszczowych odprowadzanych z uszczelnionych nawierzchni dróg i parkingów bez oczyszczenia dla SDR 500 P/d Wartość (mg/l) surowe dopuszczalna odprowadzanych do środowiska Zawiesina ogólna SZO 208 100 Substancje ekstrahujące się eterem naftowym SEEEN 17 - Węglowodory ropopochodne SWR b.d. 15 Wskaźnik Stężenia węglowodorów ropopochodnych, o których mowa w rozporządzeniu MŚ z dnia 24 lipca 2006 r., w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód i do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz 984 ze zmianami ) stanowią część substancji ekstrahujących się eterem naftowym (S EEN) i w związku na brak dostatecznych badań nie są znane dokładne proporcje węglowodorów Wągrowiec, 2014 /2015r. 46 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC ropopochodnych w stosunku do SEEN. Z badań krajowych przedstawionych w publikacji „Identyfikacja zanieczyszczeń potencjalnie występujących w ściekach opadowych”-A.Wargin-M.Gajewska podano wyniki badań prowadzonych przez H.Sawicką-Siarkiewicz z różnych zlewni - 2006 r. Tabela nr 11.Wielkości zanieczyszczeń w wodach opadowych z analogicznych zlewni Rodzaj zlewni Zawiesina ogólna SZO mg/l) Substancje ekstrahujące się eterem naftowym SEEN (mg/l) Substancje ropopochodne SRP (mg/l) parkingi 120 2,3 1,7 dachy 40 1,2 0,9 Z powyższych danych wynikałoby, że ścieki opadowe wymagają oczyszczania zawiesiny ogólnej, natomiast jeśli chodzi o stężenia substancji ropopochodnych przekroczenia nie wystąpią. Biorąc pod uwagę duży margines prawdopodobieństwa, kanalizację deszczową, odprowadzającą wody opadowe z terenów dróg i parkingów należy uzbroić w zespoły urządzeń oczyszczających- osadnik i separator substancji ropopochodnych. Ścieki po oczyszczeniu w urządzeniach jw. planuje się odprowadzić do ziemi w granicach terenu stanowiącego własność inwestorów, jak najdalej od jeziora. 7.4.3. Analiza pozostałych czynników mających wpływ na wody powierzchniowe Zmiana warunków fizycznych wody – wpływ na cyrkulacje wód i obieg materii . Jezioro Rgielskie zaliczone do typu 3a, o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni – stratyfikowane. Na podstawie badań WIOŚ przeprowadzonych w 2009 r. stan ekologiczny jeziora oceniono jako umiarkowany. Nasycenie tlenem hypolimnionu – stan poniżej dobrego, klasa elementów biologicznych II, klasa elementów fizykochemicznych II. Ingerencja związana z budową przystani nie wpłynie na cyrkulacje wód ani na obieg materii. Te zjawiska na jeziorze Rgielskim wywoływane są w sposób naturalny ( wiatr). Jezioro należy do zbiorników eutroficznych, o umiarkowanej ilości substancji odżywczych i średniej zdolności do wytwarzania mechanizmów obronnych, w związku z czym doprowadzenie wód jeziora do stanu dobrego wymaga przede wszystkim ograniczenia dopływu zanieczyszczeń pochodzących głównie z rolnictwa. Budowa przystani wodnej w przedstawionym wariancie II nie spowoduje zwiększenia dopływu tego typu zanieczyszczeń. W ramach realizacji przedsięwzięcie nie wyklucza się konieczności pogłębienia dna w obrębie planowanej przystani. Niestety na obecnym etapie nie jest znana powierzchnia wymagająca pogłębienia. Usunięcie osadów z dna będzie działaniem korzystnym. Biorąc jednak pod uwagę niewielki zasięg tych robót nie można spodziewać się widocznych zmian w zakresie poprawy jakości wody w jeziorze. Sam proces usuwania osadów dennych może doprowadzić do czasowego zmętnienia wody, w zależności od zastosowanej technologii usuwania osadów. Zmiana stosunków wodnych Warunki gruntowe w obszarze planowanej inwestycji nie są zbytnio zróżnicowane, jeśli zaś chodzi o poziom zalegania zwierciadła wody podziemnej w warstwie przypowierzchniowej jest on dość zróżnicowany, w związku z tym w trakcie wykonywania robót ziemnych może zachodzić konieczność odwadniania wykopów. Spowoduje to zmianę stosunków wodnych w otoczeniu robót. Najlepszym sposobem ograniczającym gwałtowne obniżanie się lustra wody, jest stosowanie igłofiltrów, natomiast najmniej uciążliwy dla środowiska sposób fundamentowania obiektów w warunkach uciążliwych ( wysoki poziom wody gruntowej przewarstwienia gruntów kurzawkowych) jest fundamentowanie, w zależności od konkretnej sytuacji, na płycie fundamentowej, mikropalach, fundamentach punktowych lub studniach z kręgów. Oddziaływanie inwestycji będzie niewielkie, ograniczone w czasie i przestrzeni i nie spowoduje trwałych zmian w stosunkach wodnych. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 47 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Na podstawie przeprowadzonej analizy warunków gruntowo-wodnych w obszarze, którym zamierza się postawić obiekty kubaturowe stwierdzono, że wykopy pod fundamenty spowodują lokalne obniżenie poziomu zwierciadła wody gruntowej, ponieważ w miejscach, gdzie poziom wody sięga 0,2 m ppt, wykopy poniżej 1,0 m będę musiały być osuszane sztucznie, by przeprowadzić niezbędne roboty fundamentowe. Lokalne obniżenie wód gruntowych w rejonie wykopów nie zmieni warunków hydrogeologicznych terenów sąsiednich. Spływ wód gruntowych w rejonie planowanych robót ziemnych odbywa się w kierunku czaszy jeziora. Wody z odwodnienia będą wodami czystymi.. Nie dopuszcza się sytuacji, by wraz z wodami odwodnieniowymi trafiły do wód jeziora zanieczyszczenia pochodzące z silników maszyn, jak czy inne zanieczyszczenia. W okresie robót budowlanych brzeg jeziora musi być zabezpieczony przed przedostawaniem się wszelkich zanieczyszczeń z terenu budowy. 7.4.4. Oddziaływanie na wody podziemne Obszar objęty planowaną budową przystani nie leży w obszarze zbiorników wód podziemnych, w strefach ochronnych zbiorników, w pobliżu ujęć wody i w strefach ochronnych ujęć wody. Ze względu jednak na płytko położone zwierciadło i wód gruntowych, w trakcie prac budowlanych należy zachować szczególną ostrożność aby nie doszło do ich skażenia, gdyż . przedostanie się do wód substancji stosowanych na budowie, zwłaszcza substancji ropopochodnych może spowodować zanieczyszczenie wód jeziora. Obecność związków organicznych w szczególności węglowodorów ropopochodnych może spowodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Właściwa lokalizacja i organizacja zaplecza budowy oraz świadomość wykonawcy może praktycznie wyeliminować tego rodzaju zagrożenie (zalecenie w tym zakresie opisane zostały w pkt. 2.2.4. dotyczącym organizacji zaplecza budowy). Podczas likwidacji przedmiotowego przedsięwzięcia, oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne dotyczyć będzie w szczególności możliwości ich skażenia substancjami stosowanymi podczas prac rozbiórkowych, bądź zamulenia. Wystąpienie tych zagrożeń będzie w dużej mierze uzależnione od warunków prowadzenia prac i postępowania wykonawcy. Woda na potrzeby przystani czerpana będzie z ujęcia komunalnego i zużywana na cele socjalnobytowe przystani w ilościach nie przekraczających ustalonych norm dla takich obiektów. Na inne cele np. podlewanie terenów zielonych ( trawników i boiska sportowego )w celach pielęgnacyjnych zwłaszcza w okresach suszy oraz awaryjnie w razie pożaru. Nie przewiduje się więc zbędnego i nadmiernego zużycia wody. 7.4.5.. Działania eliminujące lub minimalizujące oddziaływanie na wody powierzchniowe Na etapie budowy- na zapleczu budowy nie należy sytuować instalacji stwarzających zagrożenie dla jakości wód podziemnych i powierzchniowych np. zbiorników na paliwo, naprawiać sprzętu, składować materiałów lub odpadów budowlanych w miejscach, w których mogą zostać spłukane do wody w czasie deszczu . Ścieki pracowników winny być gromadzone w toaletach typu TOI TOI . Wykluczyć, czy ograniczyć do maksimum dopływ ww zanieczyszczeń może tylko właściwa organizacja placu budowy oraz świadomość ludzi pracujących na budowie, a zwłaszcza kierownictwa budowy. Takie same niebezpieczeństwa wystąpić mogą podczas likwidacji przedsięwzięcia, w związku z czym należy właściwie zorganizować prace rozbiórkowe i zaplecze prac likwidacyjnych. ➢ W czasie eksploatacji występuje również możliwość przedostawania się zanieczyszczeń ropopochodnych z terenów dróg i parkingów, ścieków z sanitariatów, toalet, urządzeń sanitarnych budynku hotelowego, odcieków z niewłaściwie zorganizowanych miejsc składowania odpadów. Sytuację taką może wykluczyć wyłącznie sprawna kanalizacja sanitarna z odbiorem ścieków do zbiorczej kanalizacji gminnej, szczelna i sprawna kanalizacja deszczowa uzbrojona w odpowiednie, spełniające wymagania urządzenia oczyszczające . Właściwie zorganizowane miejsca składowania odpadów. ➢ Wągrowiec, 2014 /2015r. 48 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Wody opadowe z utwardzonych ciągów komunikacyjnych i utwardzonych parkingów mogą być zanieczyszczone zanieczyszczeniami zgromadzonymi na powierzchni. Ładunek zanieczyszczeń niesiony z wodami roztopowymi i opadowymi do jeziora jest zmienny i zależy od wielu czynników takich jak: pora roku, warunki pogodowe, ilość i jakość pojazdów przemieszczających się na terenie przystani, sposobu zagospodarowania i utrzymania dróg, placów, i parkingów a przede wszystkim od technicznej sprawności urządzeń kanalizacyjnych. Kanalizacja i urządzenia oczyszczające muszą być dobrze zaprojektowane i dobrze wykonane, następnie, co jest bardzo ważne, prawidłowo eksploatowane. Prace konserwatorskie na terenie przystani prowadzone powinny być z zachowaniem ostrożności. Elementy drewniane mające bezpośredni kontakt z wodą (pomost) powinny być wykonane z wysokiej klasy drewna i nasyconego środkami impregnującymi produkowanymi na bazie środków naturalnych, bez stosowania środków chemicznych (np. termiczna). Produkty z termodrewna nadają się bez problemów do recyklingu a spalenie nie powoduje wprowadzenia do atmosfery żadnych zanieczyszczeń. Ograniczeniem w ich zastosowaniu może być jednak wysoka cena materiału. ➢ Wnioski Zakłada się, że planowana przystań wodna będzie posiadać dobrze funkcjonującą szczelną kanalizację sanitarną, z odbiorem ścieków do zbiorczych urządzeń oczyszczających. Będzie posiadać właściwie wykonaną, spełniającą wymagania prawidłowo eksploatowaną kanalizację ścieków deszczowych oraz będzie prowadzić zgodną z przepisami gospodarkę odpadami. Elementy drewniane będą odpowiednio zabezpieczone przed działaniem wody i czynników atmosferycznych . Jeżeli te wymagania będą spełnione nie przewiduje się oddziaływania przystani wodnej na wody powierzchniowe i podziemne18 7.4.6. Ocena w świetle określonych celów środowiskowych zawartych w Planie Gospodarowania Wodami w dorzeczu Odry Wprowadzenie Realizując wymagania Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r (Dz. Urz.WE L 327 z 22.12.2000 Polskie wydanie specjalne rozdz.15,t.5,str.275 z p. zmianami ), dyrektywy 2006.118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu (Dz. U.UE L 372 z 27.12.2007 r.) , dyrektywy 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim .(Dz..U.UE L 288 z 6.11.2007, str.27) wprowadzono zmiany w przepisach ustawy Prawo wodne, które obligują rząd do prowadzenia polityki w zakresie gospodarki wodnej w taki sposób, by zapewnić ludziom dostęp do czystej wody pitnej po rozsądnej cenie, umożliwiającej zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny. Głównym celem RDW jest osiągnięcie co najmniej dobrego stanu wszystkich części wód, poprzez określenie i wdrożenie koniecznych działań w tym kierunku. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne ( tj. Dz. U. .z 2012 r. poz.145 ze zmianami z 2013 r. ) określiła cele środowiskowe i zasady ochrony wód (Dział III, rozdz. 1 art.38-50). Zgodnie z ustawą gospodarowanie wodami w Polsce odbywa się w podziale na obszary dorzeczy. Dla każdego obszaru opracowywany jest plan gospodarowania wodami. Dla obszaru dorzecza, w którym znajduje się rzeka Wełna wraz z dopływami – Dorzecze Odry, opracowano taki program . Dokument ten został opublikowany w MP Nr 40 z 2011 r. pod pozycją 451. PGW Dorzecza Odry. Nadrzędnym celem środowiskowym Planu, zgodnie z Ramową dyrektywą Wodną, przyjęto: ➢dla wód powierzchniowych – dobry stan wód (dla naturalnych części wód w bardzo dobrym stanie/potencjale ekologicznym celem środowiskowym będzie utrzymanie tego stanu/potencjału; dla pozostałej naturalnej części wód celem będzie osiągniecie co najmniej dobrego stanu ekologicznego, dla silnie zmienionych i sztucznych części wód – co ➢ 18)Analiza zagadnienia zawartego w p. 7 i 8.1-3 postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014r. Znak OŚM.6220.15.2014.OŚ Wągrowiec , 2014/ 2015 r 49 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC najmniej dobrego potencjału ekologicznego; ponadto w obydwu przypadkach, w celu osiągnięcia dobrego stanu/potencjału konieczne będzie dodatkowo utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego), ➢dla wód podziemnych – zapobieganie dopływowi lub ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych, zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (z zastrzeżeniem wymienionych w RDW), zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych, wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężeń każdego zanieczyszczenia powstałego na skutek działalności człowieka. ➢dla obszarów chronionych – nie zostały podwyższone obecnie cele środowiskowe, z uwagi na wyższe wymagania w stosunku do wartości granicznych wskaźników jakości wody, przyjętych jako wartości graniczne dla dobrego stanu ekologicznego bądź dobrego lub powyżej dobrego potencjału ekologicznego wód , niż w poszczególnych aktach prawa , regulujących sposób postępowania i wymagania co do stanu wód w obrębie obszarów chronionych. Wyjątkiem w tym zakresie będą wymagania zgodne z wymaganiami wynikającymi z planów ochrony dla obszarów Natura 2000, wyznaczonych na podstawie dyrektywy 79/409/EWG oraz dyrektywy 92/43/EWG w celu osiągnięcia lub utrzymania co najmniej dobrego stanu. Weryfikacja celów środowiskowych uwzględniająca obszary chronione będzie miała miejsce w kolejnych cyklach planistycznych. W zbiorczej tabeli „Charakterystyka stanu JCW rzecznych PGW” - zał. nr 2 JCWP na Rzeka Wełna odcinku od Lutomni do dopływu poniżej j. Łęgowo, oznaczona jest europejskim kodem PLRW600024186531 – o silnie zmienionej części wód z powodu zmian morfologicznych na skutek regulacji, budowli piętrzących. Jej stan oceniono jako zły, zagrożony ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych. Dla rzeki na tym odcinku wyznaczono derogację czasową (wyłączenie czasowe z obowiązku osiągnięcia celów)4(4-1/4940-2 z uwagi na brak możliwości technicznych oraz dysproporcję kosztów z wiązanych z renaturyzacją cieku. Rzeka Nielba w zbiorczej tabeli jw. oznaczona na całej długości JCWP europejskim kodem PLRW6000251865299 – ciek naturalny. Jej stan oceniono jako słaby, zagrożony ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych. Osiągniecie celów środowiskowych wymaga budowy oczyszczalni w jej zlewni oraz renaturyzacji rzeki. Realizacja tych inwestycji wymaga dużo czasu i dużych nakładów finansowych w związku z czym dla rzeki wyznaczono derogację czasową 4(4)1/4(4)-2 . Jezioro Rgielskie – kod PLL10210, typ naturalny. Stan ekologiczny jeziora określono jako zły, zagrożony nieosiągnięciem celów środowiskowych ponieważ zanieczyszczenia kumulują się w osadach dennych. Uznano, że okres 6 lat na osiągniecie celów środowiskowych jest zbyt krótki aby nastąpiła poprawa stanu wód. Program zakłada całkowitą eliminację presji jeziornych części wód19 . Wódy podziemne Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadza pojęcie jednolitych części wód podziemnych JCWPd , przez które rozumie się określoną objętość wód podziemnych w obrębie warstwy wodonośnej . Jednolite części wód podziemnych stanowią obecnie przedmiot badań monitoringowych . W 2008 r. dokonano weryfikacji granic JCWEPd. Dotychczasowa wersja podziału obowiązuje do końca bieżącego roku. Projektowany przebieg granic będzie obowiązywał, jeśli zostanie zaakceptowany przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej od stycznia 2015 r. Ustanowione formy monitoringu JCWPd stanu chemicznego oraz stanu ilościowego dotyczą głównie wód zagrożonych niespełnieniem określonych dla nich celów środowiskowych. Monitoring stanu ilościowego ma za zadanie określić stopień wpływu poboru wód na wielkość zasobów jednolitych części wód podziemnych ( JCWPd). Na podstawie monitoringu prowadzonego na przestrzeni lat 2004-2008 w rejonie JCWPd nr 42 , (w którym znajduje się gmina Wągrowiec) oceniono , że stan chemiczny i ilościowy wód w tym rejonie jest dobry. 19Plan Gospodarowania Wodami Na Obszarze Dorzecza Odry – (MP z 2011 r. Nr 40, poz. 451) Wągrowiec, 2014 /2015r. 50 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC ➢ Ocena oddziaływanie planowanej przystani wodnej na cele środowiskowe zawarte w Planie gospodarowania wodami w dorzecza Odry Przeanalizowano planowaną inwestycję pod kątem celów zawartych w Planie gospodarowania wodami w dorzeczu Odry (PGW) w odniesieniu do art. 81 ust. 3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (…) jak również odpowiednio art. 38-50 Prawa wodnego . Nawiązując do ustaleń zawartych PGW pod kątem wpływu przedsięwzięcia na środowisko należy stwierdzić, że planowana inwestycja nie zagraża celom środowiskowym zawartym w planie gospodarowania wodami w dorzeczu Odry ponieważ : ➢nie przewiduje się zrzutu żadnych ścieków bezpośrednio do wód jeziora, ➢wody opadowe z utwardzonych dróg, placów i parkingów będą oczyszczane w odpowiednich separatorach i odprowadzane do ziemi w granicach działek inwestorów, ➢rodzaj planowanej działalności nie zagraża czystości wód a planowane urządzenia wodne jak pomost i slip nie spowodują trwałych zmian morfologicznych, hydrologicznych i ekologicznych jeziora, poza konieczną przebudową części brzegu i odmulenia niewielkiej powierzchni dna w stosunku do całej powierzchni dna jeziora, ➢planowane roboty nie wiążą się z ograniczeniem naturalnego dopływu i odpływu, natleniania, nasłonecznienia i wymiany wody ➢ Wniosek Nawiązując do treści p. 7.4.6 planowane przedsięwzięcie nie zagraża celom środowiskowym wyznaczonym dla wód powierzchniowych i podziemnych czyli osiągnięcia dobrego stanu jak też jakościowego stanu wód powierzchniowych podziemnych20. 7.5. Oddziaływania na glebę i powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi 7.5.1. Analiza działań wpływających na na jakość gleb i powierzchnię ziemi ➢ Oddziaływanie na gleby i powierzchnię ziemi na etapie budowy Do prac, które powodują przekształcenia powierzchni ziemi należeć będą : - związane z wycinką drzew karczowanie pni, w tym usuwanie systemów korzeniowych, - zdjęcie humusu , - roboty ziemne, w tym niwelacje, wykopy, przemieszczanie mas ziemnych, oraz mające niewielki wpływ : - poruszanie się sprzętu budowlanego (koparki, spycharki) i przenoszenie gleby na kołach pojazdów, - działanie na wydobytą ziemię czynników atmosferycznych Wynika to z konieczności przeprowadzenia niezbędnych prac budowlanych, przede wszystkim robót ziemnych. Należy także wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia drobnych awarii sprzętu, podczas których może dojść do bezpośredniego zanieczyszczenia gruntu olejami, i/lub substancjami ropopochodnymi. ➢ Oddziaływanie na etapie funkcjonowania przedsięwzięcia Oddziaływania na gleby w fazie eksploatacji zaznaczać się będzie w rejonie planowanych parkingów i drogi dojazdowej (dz. nr 73). Źródłem zanieczyszczeń gleb i powierzchni ziemi na etapie eksploatacji drogi będzie ruch pojazdów i remonty nawierzchni. Efektem tych działań mogą być zanieczyszczone piaskiem i substancjami stosowanymi do konserwacji i naprawy nawierzchni oraz w niewielkim stopniu substancje gazowe i pyłowe (organiczne i nieorganiczne) gromadzone na podłożu w procesie osiadania suchego i mokrego. 20)Zagadnienie zawarte w p. 8.4. postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014r. Znak OŚM.6220.15.2014.OŚ Wągrowiec , 2014/ 2015 r 51 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC stancji do wód powierzchniowych i podziemnych, który tu można pominąć. Emisja komunikacyjna będzie zjawiskiem częściowo nowym (na nowozbudowanych parkingach i drodze dojazdowej) gach ale ze względu na wzmożony ruch tylko w okresie letnim można ją uznać w tym przypadku za pomijalną. Prace konserwacyjne lub remonty (np. ewentualne naprawy uszkodzonej nawierzchni drogi dojazdowej czy parkingu lub chodnika, konserwacja plaży, remont ubezpieczenia nabrzeża, pomostu będzie będzie czynnikiem znikomo małym i pomijalnym w ewentualnych skutkach na powierzchnię ziemi. Bardzo istotnym elementem z punktu widzenia ochrony gleby i ziemi jest właściwa gospodarka odpadami. Regulacje w tym zakresie wprowadza ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. , poz.21 ze zmianami) i związane z nią akty wykonawcze. Gospodarkę odpadami oraz ocenę oddziaływania w tym zakresie omówiono w p. 7.12. niniejszego opracowania 7.5.2 Zasięg przestrzenny i czasowy oddziaływań, działania łagodzące oraz wnioski Inwestycja będzie realizowana na terenach pozamiejskich, tj. z ominięciem zabudowy miasta a także z ominięciem zabudowy okolicznych wsi. Pod względem powierzchni inwestycja zajmie niewielki obszar w granicach wcześniej wymienionych działek, przy czym roboty ziemne nie będą prowadzone na całej powierzchni. Głównie na terenie działki nr 58 i 61, na której będą realizowane obiekty kubaturowe i elementy infrastruktury technicznej. W odniesieniu zatem do powierzchni, inwestycja będzie mieć zasięg miejscowy. Czas oddziaływania, a więc w tym przypadku czas prowadzenia prac budowlanych należy uznać za krótkookresowy do średniookresowego. Przy czym poszczególne prace ziemne, mające wpływ na zmianę powierzchni ziemi będą krótkotrwałe (wykopy pod fundamenty i instalacje podziemne, formowanie dróg , parkingów, plaży, plantowanie terenu) Ostatecznie jednak skutki bezpośredniego wpływu na powierzchnię ziemi należy traktować jako długookresowe lub wręcz trwałe, wykraczające poza okres realizacyjny. Przywrócenie bowiem naturalnych warunków gruntowych (siedliskowych) na terenach bezpośrednio przekształcanych może być już niemożliwe, albo znacząco długookresowe i może nastąpić w wyniku jakichś zdarzeń losowych, które zmusi inwestora do likwidacji obiektu . Jest to zatem oddziaływanie tylko częściowo odwracalne, gdyż pełne odtworzenie poprzednich warunków siedliskowych, zwłaszcza glebowych, flory, fauny, rzeźby nie będzie raczej możliwe. Jeśli chodzi o zanieczyszczenia komunikacyjne zgodnie z przeprowadzaną analizą emisji zamieszczeni gazowych (tlenków azotu, siarki i węgla) do powietrza, ilości zanieczyszczeń które powstaną i które mogą przedostać się do gleby w postaci kwasów, są niewielkie. Poza tym związki te mają bardzo mały udział w ogólnym procesie zakwaszania gleb. Zanieczyszczenie gleb w tym zakresie uznaje się za nieznaczące. Mając na uwadze, że droga dojazdowa pełni funkcję drogi lokalnej i jest obciążona niewielkim ruchem, zawartość metali ciężkich w przyległych glebach jest na pewno bardzo niewielka i dalsza eksploatacja tej drogi nie wpłynie znacząco na obniżenie pojemności kompleksu sorpcyjnego gleb. Zanieczyszczenie substancjami ropopochodnymi nie stanowi istotnej presji w odniesieniu do gleb, ze względu na zastosowane przy budowie odpowiednich zabezpieczeń. W okresie zaś eksploatacji przystani budowa odpowiednich urządzeń kanalizacyjnych, odbierających wody deszczowe i roztopowe z utwardzonych nawierzchni oraz zainstalowanie urządzeń podczyszczających przed zrzutem do środowiska. Jeśli chodzi o zasolenie, przystań nie będzie eksploatowana w okresie zimowym w związku z czym wszelkie prace związane z utrzymaniem terenu i zimą nie będą wiązały się z użyciem soli. Działania łagodzące i minimalizujące Działania minimalizujące negatywne oddziaływania na etapie budowy to : • Usytuowanie zaplecza budowy i składowiska materiałów na terenie bezpośrednio przyległym do terenu przeznaczonego do przekształcenia, tj. w obrębie terenu przeznaczonego pod buWągrowiec, 2014 /2015r. 52 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC dowę obiektów mariny wyeliminuje wpływ na powierzchnię ziemi poza bezpośrednim terenem działań budowlanych; • Tereny bezpośrednio przyległe do zabudowy, po zakończeniu robót mogą/będą pełnić funkcję przyrodniczą jako obszar biologicznie czynny, na którym wykształci się zieleń niska, średnia i wysoka; • Podczas pracy maszyn kontrolować na bieżąco oraz natychmiast usuwać wszelkie usterki sprzetu na miejscu albo odtransportować uszkodzony sprzęt do punktu naprawy. Skutki wycieku muszą być natychmiast usunięte; • Poruszanie się sprzętu ograniczona będzie do terenu prowadzonych prac i istniejących dróg bez nieuzasadnionych ingerencji w środowisko przyległe. Dotyczy to zwłaszcza obszarów przybrzeżnych jeziora oraz terenów sąsiednich. Wskazane jest, aby zaplecze techniczne budowy usytuowane było na terenach przekształconych siedliskowo. Pozwoli to na minimalizację bezpośredniego wpływu na naturalną warstwę glebową w rejonach prowadzonych prac. Podczas realizacji przedsięwzięcia należy ciągle kontrolować oraz natychmiast usuwać wszelkie usterki sprzętu technicznego, które mogą wywołać niekontrolowane wycieki płynów zawierających np. substancje ropopochodne, zapobiegając tym samym ewentualnemu zanieczyszczeniu głębszych partii gruntu Wniosek Jak przedstawiono wyżej planowane przedsięwzięcie będzie wiązać się z bezpośrednimi skutkami na powierzchnię ziemi, które to skutki należy określić jako negatywne, ale nieuniknione związane głównie z wszelkimi pracami ziemnymi (zwłaszcza zwałowanie mas ziemnych, prowadzenie wykopów i niwelacji), a także innymi pracami i działaniami (np. składowanie materiałów budowlanych, usuwanie zieleni, poruszanie się pojazdów budowlanych), towarzyszącymi realizacji inwestycji. Masy ziemne wydobywane i przemieszczane przy budowie przystani wodnej, będą zagospodarowane na miejscu. Zakłada się, że warstwa urodzajna, która zostanie zdjęta będzie wykorzystana do zagospodarowania terenu pod drogi i parkingi oraz tereny zieleni urządzonej, oraz rekultywacji terenu zniszczonego w trakcie prac budowlanych. Zbilansowanie mas ziemnych wydobytych w czasie budowy zostanie przeprowadzone dokładnie na etapie projektu, na tym etapie szacuje się, że będzie to objętość około 8 000 m3 wydobytego gruntu, który powinien być zagospodarowany na miejscu. W skali całego przedsięwzięcia prace przy budowie planowanej przystani wodnej będą miały charakter małoobszarowy. Ograniczą się do stref częściowo przekształconych w związku z gospodarka rolną. Z punktu widzenia minimalizacji wpływu na powierzchnię ziemi, są to tereny najlepiej dostępne dla maszyn budowlanych, tj. posiadają swobodny dojazd na teren budowy za pośrednictwem istniejących dróg. Negatywny zatem wpływ w tym przypadku będzie mały. Wskazane jest, aby zaplecze techniczne było usytuowane na terenach bezpośrednio przyległych do prowadzonych prac, już przekształconych siedliskowo, lub przewidywanych do przekształcenia, np. w obrębie terenu przeznaczonego pod zabudowę kubaturową, w pobliżu drogi dojazdowej (dz. nr 73). Pozwoli to na minimalizację lub eliminację bezpośredniego wpływu na naturalną warstwę glebową w rejonie prowadzonych prac (poza terenami bezpośrednich działań inwestycyjnych). Istotne jest to, że bezpośrednimi skutkami zostanie objęty niewielki obszar o naturalnej rzeźbie ale głównie tereny o przekształconej warstwie powierzchniowej (glebie) i powierzchniowych utworach geologicznych. Teren planowanych działań nie posiada znacznych deniwelacji. Jest prawie płaski ze spadkiem w kierunku jeziora. Jest to sytuacja korzystna z punktu widzenia przewidywanego przepływu wody w związku z czym wszelkie działania na powierzchni terenu nie wpłyną na potencjalne zmiany geomorfologiczne obszaru. Wskutek realizacji przedsięwzięcia dojdzie do lokalnych zmian w warunkach gruntowo-wodnych przypowierzchniowej warstwy terenu w związku z czym dokonają się w obszarze inwestycji zmiany Wągrowiec , 2014/ 2015 r 53 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC siedliskowe. Oprócz kształtowania terenów pod zabudowę konieczne będzie prawdopodobnie pogłębienie dna jeziora w miejscu planowanego cumowania łodzi. Z racji ukształtowania terenu planowane roboty nie wywołają ruchów masowych ziemi. Aktualnie w rejonie planowanego przedsięwzięcia zjawisk takich nie zanotowano. W rejonie planowanej inwestycji w podglebiu dominują piaski drobne i różnoziarniste pochodzenia wodnolodowcowego o dużej miąższości współwystępujące z glebami bielicowymi V i VI klasy. Są to gleby pospolite i znacznie rozprzestrzenione w gminie Wągrowiec. W obszarze przewidywanych prac budowlanych nie stwierdzono występowania gleb pochodzenia organicznego,co jest korzystne z punktu widzenia realizacji przedsięwzięcia ponieważ gleby takie stanowią zwykle cenny i wartościowy element siedliskowy. Na rozpatrywanym obszarze objętym realizacją przystani wodnej szacuje się, że na potrzeby przedsięwzięcia będą przekształcone wyłącznie gleby pochodzenia mineralnego o powierzchni około 2,4 ha głównie w granicach działki 58. Straty tego komponentu środowiska przyrodniczego nie będą duże. Nie mniej w odniesieniu do warunków glebowych istnieje możliwość zastosowania środków łagodzących polegających głównie na kształtowaniu warstwy próchniczej na terenach biologicznie czynnych. Po zakończeniu prac budowlanych tereny te będą mogły pełnić funkcję przyrodniczą jako obszar, na którym będą zachodziły procesy glebotwórcze kształtujące zieleń. Zastosowanie wskazanych zabiegów glebotwórczych pozwoli zminimalizować straty warstwy glebowej. Awaryjne wycieki płynów silnikowych miałyby bezpośredni negatywny wpływ wynikający z możliwości powstania zagrożenia zanieczyszczenia gruntu olejami i substancjami ropo pochodnymi. Zasięg tego oddziaływania byłby punktowy pod względem skutków obszarowych, (tj. ograniczony do niewielkiej powierzchni terenu w rejonie powstałego wycieku). Gdyby do takiego zanieczyszczenia doszło byłoby to oddziaływanie chwilowe. Zanieczyszczony niewielką ilością substancji grunt może być łatwo usunięty jako odpad. Odpadów z tej grupy nie wymieniono w tabeli, gdyż zdarzenie takie traktuje się jako mało prawdopodobne. 7.6. Ocena oddziaływań na krajobraz 7.6.1 Identyfikacja oddziaływań Rozpatrywane w aspekcie struktury przestrzennej i ciągłości ekosystemów oraz zmian wizualnych. Obydwa aspekty krajobrazu-strukturalny i wizualny będą podlegać bezpośrednim wpływom wynikającym z okresu realizacji inwestycji gdyż działania budowlane będą wpływać na istniejącą kompozycję współtworzących krajobraz elementów przyrodniczych mając na uwadze to, że zmiany krajobrazu wiązać się będą z przekształceniem terenu w przystań wodną z wymienionymi w charakterystyce przedsięwzięcia w elementami zagospodarowania, co spowoduje zmiany siedliskowe a także wizualne i należy je uznać jako negatywne. Okres eksploatacji inwestycji nie generuje dodatkowych negatywnych zmian krajobrazowych, utrzymując skutki zmian powstałych na etapie budowy. Odpowiednio kształtując powierzchnię terenu na powierzchnię zabudowaną i na tereny zielone, biologicznie czynne. W kontekście dotychczasowego użytkowania terenu, można oczekiwać polepszenia wizualnego aspektu zmian krajobrazowych – oddziaływanie pozytywne. 7.6.2. Zasięg przestrzenny oddziaływań, działania minimalizujące i wnioski Oddziaływanie na krajobraz: strukturę i zmiany wizualne wynikają z krótkotrwałych działań budowlanych, które wnoszą skutki o charakterze długookresowym, wykraczającym poza okres prowadzenia budowy. Przystań wodna będzie trwałą zmianą krajobrazową. Wpływ na strukturę krajobrazu, pod względem zasięgu przestrzennego będzie miejscowy, ograniczony do terenów bezpośrednio objętych przedsięwzięciem, w przypadku oddziaływania wizualnego zasięg przestrzenny będzie większy, wykraczający poza teren inwestycji. Wągrowiec, 2014 /2015r. 54 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Działania minimalizujące Podstawowe działanie minimalizujące powinno opierać się na możliwie dużym ograniczeniu wycinek zieleni. Ponadto, w trakcie budowy, prace należy prowadzić z wykluczeniem ingeren cji w drzewostan położony poza strefą prac budowlanych. Przede wszystkim należy zachować wszelkie enklawy zieleni (krzewy i drzewa) rosnące poza obszarem przeznaczonym pod budowę obiektów kubaturowych i infrastruktury technicznej . W okresie funkcjonowania przedsięwzięcia nie przewiduje się wystąpienia dodatkowych negatywnych zmian krajobrazowych, zarówno w strukturze jak i walorach wizualnych. W tym okresie jednak będą utrzymywać się skutki zaistniałe na etapie inwestycyjnym - oddziaływanie długookresowe. Niemniej przewiduje się częściowe złagodzenie negatywnych skutków w wyniku naturalnych procesów ekologicznych w strefie litoralu ( po odmuleniu dna jeziora) w związku z tym można oczekiwać w tej strefie większej funkcjonalności przyrodniczej w stosunku do dotychczasowej. Wniosek Ocena etapu realizacji – ekosystem objęty inwestycja jest raczej spójny i mało zróżnicowany (teren rolny), w tym przypadku struktura krajobrazu zmieni się tylko w obszarze przedsięwzięcia wyraźnie przez zajęcie terenu o niewielkiej powierzchni w stosunku do terenów pozostałych okalających jezioro. Nie będzie to miało większego znaczenia dla całości struktury krajobrazu. Od strony wizualnej także, gdyż zmiany związane z budową będą krótkotrwałe. Choć okres budowy i etap początkowy, zaraz po realizacji mariny będzie wywoływać negatywne odczucia wizualne. Podsumowując należy stwierdzić, że w etapie funkcjonowania mariny zmiany krajobrazowe zarówno w strukturze krajobrazu, jak i wizualne nie będą negatywnie postrzegane Biorąc pod uwagę lokalnie słabą pod względem przyrodniczym strukturę krajobrazu terenu objętego inwestycja, teren dobrze zagospodarowany i ładnie wkomponowany w otaczający krajobraz oddziaływać będzie pozytywnie. Czyli walory zarówno strukturalne , jak i wizualne ulegną lokalnie zmianom ale nie wywołają skutków negatywnych. 7.7 Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na stan powietrza 7.7.1. Emisje na etapie budowy Maszyny budowlane Przyjęto, że maszyny budowlane(koparka, spycharka, refuler) wyposażone są w silniki Diesla i zasilane są olejem napędowym. EMEP/CORINAIR Emission Inventory Guidebook-2007 Technical report No 16 /2007. Tabela nr 12.Wskaźniki emisji z silników wysokoprężnych w maszynach budowlanych Substancja Wskaźnik emisji g/kgON Tlenki azotu (wszystkie frakcje) 48,8 Dwutlenek azotu 6,81 Pył PM2 2,3 Tlenek węgla 15,8 NMVOC 7,08 3 Benzen 4 0,005 1) zawartość NO214 % wszystkich frakcji Nox wg EMEO/CORINAIR 2) przyjęto jako pył zawieszony Pm10 i PM2,5 3) niematanowe lotne związki organiczne 4) przyjęto 0,07 % NMVOC wg EMEO/CORINAIR Wągrowiec , 2014/ 2015 r 55 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Przyjęto: – pracę 2 maszyn jednocześnie – Średnie zużycie paliwa 10 l/h – łączy czas pracy w okresie budowy – 1000 h Emisja z maszyn budowlanych w okresie budowy Tabela 13 . Łączna emisja zanieczyszczeń z 2 maszyn roboczych Substancja Emisja kg/h Emisja roczna Mg/rok Dwutlenek azotu 0,114 0,114 Tlenek węgla 0,266 0,266 Pył PM10 i PM2,5 0,038 0,038 0,000084 0,000084 Benzen Dla pojazdów ciężarowych na podstawie wskaźników emisji opracowanych przez prof. Zdzisława . Chłopka – warszawa 2009 r. Instytut Pojazdów – Politechnika Warszawska. – samochody dostawcze – 1 pojazd na dobę ( 1 pojazd na h) – samochody ciężarowe – 1 pojazd na dobę (1 pojazd na h) Tabela nr 14. Wielkości emisji dla samochodów ciężarowych Substancja Wskaźnik emisji g/kmxpoj Emisja liniowa kg/hx100 m Emisja roczna Mg/rok Tlenek węgla CO 1,230 0,00006 0,00006 Dwutlenek azotu 4,154 0,0001338 0,0001338 Pył ogółem 0,175 0,0000574 0,0000574 Węglowodory aromatyczne 0,301 0,0000945 0,0000945 Węglowodory alifatyczne 1,207 0,0000377 0,0000377 Benzen 0,0213 0,00000713 0,00000713 Przedstawione wyżej wartości ładunków obrazują jak znikoma jest emisja z maszyn budowlanych i samochodu ciężarowego. Ze względu na ograniczony czas jej występowania wpływ na stan powietrza będzie mało istotny. 7.7.2. Emisja do powietrza na etapie eksploatacji Emisja w tej fazie będzie emisją komunikacyjną a jej wielkość zależeć będzie od następujących czynników : - natężenia ruchu i rodzaju pojazdów - stanu technicznego pojazdów - rodzaju stosowanego paliwa, - szybkości ruchu i płynności jazdy - warunków klimatycznych i sposobu zagospodarowania otaczającego terenu Ocena wpływu emisji komunikacyjnej jest trudna z uwagi na specyfikę źródła i rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń ponieważ : - źródła emisji znajdują się w ruchu - emitorami są rury wydechowe, które znajdują się na małej wysokości - kierunek emisji pokrywa się z kierunkiem ruchem pojazdów, Wągrowiec, 2014 /2015r. 56 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC - ruch pojazdów wywołuje zawirowania powietrza, W omawianym przypadku problem także stwarza to , że główne zanieczyszczenia powstaną na trasie dojazdu samochodów do parkingu oraz na trasie wyjazdu samochodu z parkingu. Proces spalania paliwa w silniku pojazdu jest źródłem następujących zanieczyszczeń: - dwutlenku azotu (NO2) - tlenek węgla (CO) - pył - dwutlenek siarki (SO2) - węglowodory - benzen - metale ciężkie Emisja zanieczyszczeń ze źródeł znajdujących się w ruchu występować będzie praktycznie w sposób ciągły ale z różnym nasileniem w zależności od pory dnia i od pory roku. Uzależniona będzie ponadto od panujących warunków klimatycznych. Tabela nr 15. Wielkości emisji- emisja godzinowa Kod kategorii pojazdu Liczba ppojazdów poj/h Schemat emisji nr 1 1 l.p. 10 140 Pył zawieszony PM10 1.3E-0005 73 Dwutlenek siarki 4.4E-0005 71 Dwutlenek węgla 7.0E-0004 153 Tlenek węgla 0,0038331000 17 Benzen 3.5E-0005 167 Węglowodory alifatyczne 4.4E-0004 168 Węglowodory aromatyczne 1.3E-0004 samochody ciężarowe /I okres obliczeniowy 1 140 Pył zawieszony PM10 5.6E-0005 73 Dwutlenek siarki 4.8E-0005 71 Dwutlenek węgla 6.0E-0004 153 Tlenek węgla 2.7E-0004 17 Benzen 4.2E-0006 167 Węglowodory alifatyczne 1.6E-0004 168 Węglowodory aromatyczne 4.8E-0005 Schemat emisji nr 3 8 autobusy/I okres obliczeniowy 5 140 Pył zawieszony PM10 3.1.E-0004 73 Dwutlenek siarki 3.9E-0004 71 Dwutlenek węgla 0.0067647200 153 Tlenek węgla 0,0028021850 17 Benzen 1.4E-0005 167 Węglowodory alifatyczne 5.2E-0004 168 Węglowodory aromatyczne 1.6E-0004 Schemat emisji nr 4 1 Emisja godzinowa kg/(100 m x h) samochody osobowe /I okres obliczeniowy Schemat emisji nr 2 7 Zanieczyszczenie samochody osobowe/I okres obliczeniowy 30 140 Pył zawieszony PM10 Wągrowiec , 2014/ 2015 r 57 4.1E-0005 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 73 Dwutlenek siarki 1.3E-0004 71 Dwutlenek węgla 0.0021003600 153 Tlenek węgla 0.0114993000 17 Benzen 1.0E-0004 167 Węglowodory alifatyczne 0.0013051800 168 Węglowodory aromatyczne 3.9E-0004 Tabela nr 16. Wielkości emisji - emisja roczna l.p. Rodzaj zanieczyszczenia Mg/a 1 Pył zawieszony PM10 4.6E-0004 2 Dwutlenek siarki 8.1E-0004 3 Dwutlenek węgla 0.013 4 Tlenek węgla 0.035 7.7.3. Ocena oddziaływania emisji do powietrza.- (obliczenia zał.tekstowy nr 1 ) Analiza rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń na skutek spalania paliw płynnych (ropy, benzyny) wykazała na podstawie danych przyjętych do obliczeń, że emisja substancji występuje w czasie pracy silników a więc w czasie wjazdu na miejsce parkowania a następnie podczas wyjazdu z parkingu. Substancje gazowe i pyłowe będą odprowadzane do atmosfery z rur wydechowych samochodów. Według przeprowadzonych obliczeń do powietrza zostaną wyemitowane w ciągu roku : Ea pyły [ 0,00046 Mg/r ] 0,16 % Ea SO2 [ 0,00081 Mg/r ] 0,31 % Ea NO2 [ 0,013 Mg/r ] 10 % Ea CO [ 0,035 Mg/r ] 0,9 % Ea benzen [ 0,00031 Mg/r ] 0,8 % Ea węgl.alifatyczne [ 0,00400 Mg/r ] 0,09 % Ea węgl.aromatyczne [ 0,00100 Mg/r ] 0,09 % Zanieczyszczenia gazowe będą się rozprzestrzeniać wokół samochodów (emitorów) i parkingu jak na załączonych wykresach izolinii. Maksymalne stężenia tych substancji będą stanowiły : S1 pyły 0, 16 % wartości odniesienia S1 SO2 0, 31 % wartości odniesienia S1 NO2 10,00 % wartości odniesienia S1 CO 0,90 % wartości odniesienia S1 benzen 0,8 % wartości odniesienia S1 węgl.alifatyczne 0,09 % wartości odniesienia S1 węgl.aromatyczne 0,09 % wartości odniesienia Wartości są minimalne w stosunku do dopuszczalnych wartości odniesienia, w związku z czym nie będzie przekraczana częstość przekroczeń w roku21. Dotrzymywane będą wszystkie dopuszczalne wielkości określone dla ochrony środowiska. ➢ Działania minimalizujące Ograniczenie oddziaływań w zakresie zanieczyszczenia powietrza na etapie budowy można osiągnąć przez wykorzystanie sprzętu spełniającego normy techniczne oraz 21)Obliczenia emisji do powietrza załączono do raportu -zał. teks. Nr 1 Wągrowiec, 2014 /2015r. 58 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC emisyjne; - Zachowanie właściwej kultury prac budowlanych; - Transport materiałów sypkich pojazdami do tego przystosowanymi; - Ograniczenie do minimum czasu pracy silników spalinowych maszyn i pojazdów; - Ograniczenie prędkości ruchu pojazdów w rejonie budowy; - Zapewnienie efektywnych godzin pracy maszyn i ruchu pojazdów Na etapie eksploatacji można wyłącznie liczyć na kulturę i możliwości finansowe właścicieli pojazdów, by używali paliwa wysokiej klasy, nie pozostawiali samochodów na postoju z zapalonymi silnikami, wjeżdżali i wyjeżdżali z parkingu z prędkością możliwie najmniejszą. ➢ Wniosek Z przedstawionej analizy wynika, że emisja zanieczyszczeń na etapie realizacji inwestycji, przy zachowaniu wymienionych ograniczeń będzie mała i nie będzie powodować przekroczeń stężeń odniesienia określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu ( Dz.U. 2010 Nr16, poz. 87 ze zm. ). Oddziaływania spowodowane pracą sprzętu, ręcznymi pracami ziemnymi, związanymi z wykopami, przygotowywaniem podłoża, formowaniem plaży (emisje pyłów i gazów)będą ograniczone w czasie i przestrzeni i nie spowodują istotnych i długotrwałych zmian w środowisku. W fazie ewentualnej likwidacji, podobnie jak przy budowie wystąpią oddziaływania w postaci emisji zanieczyszczeń do atmosfery a ich charakter będzie podobny, o niewielkich wartościach i ograniczony w czasie i przestrzeni. 7.8. Ocena wpływu na klimat oraz opis działań przystosowujących przedsięwzięcie do zmieniających się warunków klimatycznych i zdarzeń ekstremalnych Planowane przedsięwzięcie zarówno na etapie budowy, jak i na etapie eksploatacji nie będzie emitować takich ilości gazów cieplarnianych by mogły one wpłynąć na zmiany klimatu. Energia niezbędną do ogrzania oraz oświetlenia obiektu czerpana będzie ze źródeł bezemisyjnych (energia elektryczna, bądź słoneczna). Z racji funkcji obiektu nie przewiduje się także nadmiernego zużycia wody. Planowane przedsięwzięcie może wpłynąć na zmiany klimatu tylko w skali mikro z uwagi na zmianę pokrycia terenu i jego funkcji. Z tego tytułu nie przewiduje się żadnych rozwiązań łagodzących. Jeśli chodzi o przystosowanie przedsięwzięcia do zmieniających się warunków klimatycznych w skali makro, biorąc pod uwagę czas w jakim warunki klimatyczne globalnie mogą ulec zmianie w stosunku do tych, które panują obecnie nie przewiduje się żadnych działań przystosowawczych przedsięwzięcia. Mając jednakże na uwadze zdarzenia ekstremalne takie jak fale upałów, (fale chłodu z mrozem i śniegiem w okresie letnim, w strefie klimatycznej w jakiej znajduje się Polska raczej nie występują) nawałnice w postaci huraganowych wiatrów, burz i ulewnych deszczy, o zminimalizowaniu skutków ww zdarzeń decydować będą odpowiednie rozwiązania konstrukcyjno-budowlane, które muszą wziąć pod uwagę projektanci. Jeśli chodzi o długotrwałe susze, które spowodują obniżenie lustra wody w jeziorze na poziomie wykluczającym uprawianie sportów wodnych- przystań zostanie zamknięta, wyłączona z eksploatacji. Natomiast jeśli chodzi o powodzie, nie przewiduje się takiego zdarzenia w miejscu lokalizacji przedsięwzięcia ( do tej pory zdarzenie takie nie miało miejsca), choć tego nie można wykluczyć. Nie ma możliwości przystosowania przystani, z racji jej funkcji, w stopniu pozwalającym wyeliminowanie skutków powodzi. Szkody dla środowiska wynikłe z takiego zdarzenia będą znacznie mniejsze od szkód materialnych. Jeśli chodzi o intensywne opady śniegu, zamarzanie i odmarzanie, zdarzenia te mogą mieć miejsce tylko w okresie zimowym, poza okresem działalności przystani wodnej. Obiekt poza sezonem musie być konserwowany i przygotowany i wytrzymały na wszelkie ewentualności dotyczące zmian pogodowych22 22 Zagadnienie zawarte w p. 8.6. postanowienia Wójta Gminy z dnia 10.11.2014r. Znak OŚM.6220.15.2014.OŚ . Wągrowiec , 2014/ 2015 r 59 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 7.9. Ocena oddziaływania akustycznego 7.9.1. Warunki lokalizacyjne Inwestycja realizowana będzie na gruntach rolnych położonych we wsi Rgielsko, na północny wschód od granicy z miastem Wągrowiec, 150 m od najbliższej zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej. W granicach gminy Wągrowiec przyległe tereny są niezabudowanymi terenami rolnymi nie objęte ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Informacji na temat klasyfikacji akustycznej przedmiotowego terenu udzielił Urząd Gminy Wągrowiec (pismo z dnia 25 listopada 2014 r. znak IGP.6727.375.2014.PP) oraz Urząd Miejski w Wągrowcu (pismo z dnia 25 listopada 2014 r. znak TI-APP.6727.242.2014) - pisma w załączeniu: Teren objęty przedsięwzięciem nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Sposób zagospodarowania i faktycznego wykorzystania obszaru inwestycji i do niego przyległego przedstawia się następująco: Teren przedsięwzięcia: dz. nr 58 (obr. geodezyjny Rgielsko) - teren niezabudowany (grunty orne), dz. nr 61 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (grunty orne), - tereny położone na wschód od planowanej inwestycji dz. nr 115 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (jezioro), Tereny położone na południe dz. nr 60 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (grunty orne), dz. nr 59 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (grunty orne), dz. nr 73 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (droga), Tereny położone na zachód dz. nr 57 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (droga), dz. nr 41/3 (obręb geodezyjny Miasto Wągrowiec), Tereny położone na północ dz. nr 57 (obr. Rgielsko) - teren niezabudowany (grunty orne). W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Wiejskiej Wągrowiec wykazano jako tereny użytków rolnych ( gruntów rolnych, łąk i pastwisk) bez ustalonego kierunku zagospodarowania przestrzennego. Przyległe tereny miejskie, w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miejskiej Wągrowiec oznaczone są symbolem Tr-w- tereny rozwojowe, tereny rekreacyjnowypoczynkowe i sportu. 7.9.2. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku Planowana przystań wodna zajmować ma teren nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Również tereny położone wokół planowanej przystani, w promieniu co najmniej 200 m. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Wągrowiec tereny te wykazano jako łąki i pastwiska bez wskazań co do kierunku zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku planów miejscowych dopuszczalne poziomy hałasu na terenach objętych ochroną akustyczną określa się zgodnie z ich aktualnym wykorzystaniem. Ocenę stanu środowiska w aspekcie emisji hałasu dokonywać należy przy pomocy równoważnego poziomu dźwięku w dB. Wyniki pomiarów( i obliczeń) odnoszone są do wartości dopuszczalnych określonych rozporządzeniem MŚ z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu (Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826 (tj. Dz.U. z 2014, poz. 112), które to mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem . Z wymienionych w rozporządzeniu rodzajów zagospodarowania terenu, w omawianym przypadku należy wyszczególnić : Wągrowiec, 2014 /2015r. 60 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Tabela nr 17..Normy dla jednej doby l.p. Rodzaj terenu Dopuszczalny poziom hałasu w dB Drogi i lnie kolejowe 1 2 a)tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) tereny zabudowy wiążącej się ze stałym pobytem dzieci i młodzieży c) tereny opieki społecznej d) tereny szpitali w miastach a)tereny zabudowy wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) tereny zabudowy zagrodowej c) tereny rekreacyjno-wypoczynkowe* d) tereny mieszkalno-usługowe Linie energetyczne Pozostałe obiekty będące źródłem hałasu Laeq N Laeq D Laeq N Laeq D Laeq N Laeq D 56 61 40 45 40 50 56 65 45 50 45 55 Tabela nr 18..Normy dla prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem l.p. Rodzaj terenu Dopuszczalny poziom hałasu w dB Drogi i lnie kolejowe 1 2 a)tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) tereny zabudowy wiążącej się ze stałym pobytem dzieci i młodzieży c) tereny opieki społecznej d) tereny szpitali w miastach a) tereny zabudowy wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) tereny zabudowy zagrodowej c/tereny rekreacyjno-wypoczynkowe d) tereny mieszkalno-usługowe Linie energetyczne Pozostałe obiekty będące źródłem hałasu Laeq N Laeq D Laeq N Laeq D Laeq N Laeq D 59 64 40 45 40 50 59 68 45 50 45 55 7.9.3. Oddziaływanie akustyczne na etapie budowy W trakcie budowy wystąpi okresowa emisja dźwięku powodowana przez : • pracę sprzętu mechanicznego- np. wiertarek • kafarów lub innego sprzętu do wbijania lub wwiercania pali w na brzegu i w dno jeziora , • koparki, spycharki, pogłębiarki lub refulery • pomp do odwadniania wykopów (alternatywnie) • środki transportu dowożącego materiał, lub wywożące urobek najwyższy poziom hałasu będzie emitowany podczas prac związanych z wykopami , równaniem terenu, pogłębianiem lub odmulaniem mechanicznym dna, wbijaniem pali, ponieważ związany jest z pracą silników, napędów hydraulicznych, uderzeniami, wierceniami. Oprócz wymienionego sprzętu pracować będzie jeszcze szereg urządzeń pomocniczych, które będą emitować dźwięk ale nie one będą decydować o zasięgu oddziaływania hałasu na otoczenie placu budowy. Zgodnie z założeniami wstępnymi prace związane z wykorzystanie ciężkiego sprzętu i maszyn emitujących hałas wykonywane będą wyłącznie w dzień, w normalnych porach pracy tj. najpóźniej od godziny 800 – 2200 . Nie przewiduje się żadnych prac do wykonywania nocą. *W przypadku niewykorzystania tych terenów w porze nocnej, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy Wągrowiec , 2014/ 2015 r 61 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Nie mniej hałas powodowany pracami budowlanymi, pomimo krótkotrwałego charakteru, będzie wpływać ujemnie na otoczenie : ludzi i zwierzęta. Jednoznaczna ocena poziomu hałasu w otoczeniu budowy nie jest łatwa ponieważ zależny od specyfiki budowy, organizacji robót a poszczególne rodzaje prac charakteryzują się innymi poziomami dźwięków nakładającymi się na siebie ( jeśli wykonywane są w tym samym czasie) Prace o wysokiej hałaśliwości powinny być szczególnie dokładnie planowane, z uwzględnieniem ich wpływu na otoczenie, mieszkańców sąsiadujących budynków oraz pracujący personel. Dopuszczalne poziomy dźwięku w miejscu pracy (z punktu widzenia ochrony pracowników) określają od powiednie przepisy, normy i zalecenia (spełnienie wymogów w tym zakresie jest obowiązkiem wykonawcy robót). Należy przy tym uwzględnić czas działania hałasu oraz maksymalne i szczytowe jego wartości. Poziom ekspozycji dziennej (8 h) na hałas nie powinien przekraczać 85 dB(A), a maksymalny poziom dźwięku nie może przekroczyć 115 dB(A). Uważa się, że ekspozycja na hałas przekraczający 85 dB(A) jest możliwa bez uszczerbku dla zdrowia w przypadku stosowania przerw w pracy lub ograniczenia czasu jej trwania. Na przykład, praca w ciągłym hałasie w granicach 95 – 100 dB(A) nie może trwać dłużej w ciągu dnia niż 40 – 100 minut. Podczas ewentualnej likwidacji przedmiotowego przedsięwzięcia, wystąpią podobne oddziaływania akustyczne. Zakłada się , że likwidacja odbywać się będzie poprzez stopniową rozbiórkę i spowoduje wystąpienie okresowego zwiększonego hałasu, który odczuwalny będzie dla mieszkańców i użytkowników pobliskich budynków. Nie spowoduje on jednak trwałych i istotnych zmian w środowisku. Oddziaływanie to ustąpi całkowicie z chwilą zakończenia prac. Określenie sumarycznej mocy akustycznej emitowanej przez klika źródeł dźwięków o różnej głośności dokonuje się poprzez sumowanie logarytmiczne poszczególnych wartości dźwięku. Polega to na dodawaniu do źródła o największej mocy przyrostu głośności wynikającego z różnicy hałasu pomiędzy obydwoma źródłami. W przypadku analizowanego przedsięwzięcia nie można na tym etapie, gdy nie ma jeszcze projektu organizacji robót, określić jakie urządzenia będą pracowały i jakie jednocześnie. Wykorzystano więc dostępne dane w literaturze. Wartości równoważnego poziomu dźwięku jakie przewiduje się w przypadku podobnej inwestycji przedstawiono w poniższej tabeli: Tabela nr 19. Źródła hałasu i ich moc akustyczna podczas budowy przedsięwzięcia Źródło hałasu Czas pracy Równoważny poziom A mocy Środki ograniczające emisje akustycznej w okresie pracy hałasu do środowiska urządzenia [dB] w porze dziennej Wbijanie stalowych pali, grodzic, kotew (praca napędów i udarów) 110-120 Do 16 h/d Wiercenie pali i mikropali 105 Praca pomp do betonu 100 Praca napędów pogłębiarki, koparki, spycharki środków transportu 110 Zabezpieczenia akustyczne stosowane przez producenta sprzętu Biorąc pod uwagę warunki rozprzestrzeniania się hałasu, tj. źródła usytuowanego swobodnie w przestrzeni szereg poprawek wprowadzonych do wzoru podstawowego obliczenia poziomu dźwięku A wynikającego z propagacji fali od źródła będzie równa 0, obliczenia poziomu hałasu przeprowadzono na podstawie zależności : Lx = L0 – Δ Lr- Δ Lp -11 ( pominięto te składowe wzoru , które w omawianym przypadku będą równe 0)23 gdzie : 23)Instrukcja ITB 338/2003 Wągrowiec, 2014 /2015r. 62 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Lx – poziom hałasu w odległości rx od źródła [dB (A)] L0 – poziom hałasu w odległości standardowej (r0) od źródła [dB(A)]- dane producenta rx – odległość, dla której wyznaczany jest poziom Lx r0 - standardowa odległość od źródła- 1 m Δ Lr – poprawka uwzględniająca odległość – 20log rx/r0 Δ Lp – poprawka uwzględniająca wpływ pochłaniania dźwięku przez powietrze -αp . rx gdzie αp współczynnik pochłaniania dźwięku przez powietrze – przyjęto 0,002 Sumaryczny poziom dźwięku z różnych źródeł wynosi Dla Lwn =117,97 dB (dzień) Poziom dźwięku w zależności od punktu percepcji przedstawia poniższa tabela Tabela nr 20. Zestawienie wyników obliczeń hałasu w fazie budowy odległość 5 50 100 150 200 250 300 ∆Lr ∆Lp Lrzecz 13,9794 92,99 33,9794 72,99 40 66,97 43,5218 0,002 63,45 46,0206 60,95 47,9588 59,01 49,5424 57,43 Wniosek W zasięgu prac szczególnie hałaśliwych w promieniu do 150 m nie ma budynków mieszkalnych. Najbardziej uciążliwe będą prace związane z wbijaniem pali i roboty ziemne wykonywane mechanicznie. Oddziaływanie akustyczne obejmie stosunkowo krótki okres czasu, jednak jego zasięg przestrzenny będzie stosunkowo duży. W odniesieniu do prac szczególnie hałaśliwych, równoważny poziom dźwięku – 60 dB osiągnięty zostanie w odległości ok. 250 m od miejsca prowadzenia prac. Zakłócenie środowiska akustycznego (hałas i wibracje) w rejonie budowy stanowić będzie odczuwalną uciążliwość dla mieszkańców zabudowy jednorodzinnej położonej najbliżej placu budowy ( 150 m na zachód od terenu przedsięwzięcia ). Oddziaływania te będą miały charakter krótkotrwały, zmienny, uzależniony od wykonywanych prac. Ograniczony będzie do pory dnia i występować będzie okresowo. Mając na uwadze charakter otoczenia, zakres i skalę planowanych prac, oraz możliwość ograniczenia tej uciążliwości, nie przewiduje się wystąpienia szczególnego zagrożenia dla środowiska, prowadzącego do istotnych, trwałych zmian. Wpływ na stan klimatu akustycznego w rejonie realizacji przedsięwzięcia, należy uznać za średniookresowy, przejściowy. Mając na uwadze wymóg wynikający z art. 6 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, który mówi o obowiązku zapobiegania negatywnym oddziaływaniom na środowisko, w czasie prowadzenia prac budowlanych zaleca się, aby wykonawca przewidział następujące działania ochronne: – zastosowanie najmniej uciążliwych akustycznie technologii prac, w szczególności należy graniczyć stosowanie metod udarowych wbijania pali, – stosowanie sprawnego technicznie sprzętu, posiadającego aktualne atesty i odpowiadaącego współczesnym standardom techniki (dotyczy to m.in. sprzętu pływającego, kafarów pogłębiarek, - odpowiednie planowanie prac, w szczególności: zaniechanie wszelkich prac i transportu w porze nocnej – ze względu na ochronę akustyczną zabudowy mieszkaniowej, która może znajdować się na trasie dróg dojazdowych do miejsca budowy Wągrowiec , 2014/ 2015 r 63 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 7.9.4. Prognozowany poziom hałasu na etapie eksploatacji W świetle podanych warunków lokalizacji przedsięwzięcia terenami chronionymi akustycznie są tereny leżące w granicach miasta Wągrowiec, tj. w kierunku zachodnim, tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz tereny rekreacyjno-wypoczynkowe. Do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska zastosowanie mają dopuszczalne poziomy hałasu wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N. Wskaźnik LAeq D odnosi się do ośmiu najmniej korzystnych godzin pory dziennej (pomiędzy 6 00 a 2200), natomiast LAeq N dotyczy jednej najmniej korzystnej godziny pory nocnej (pomiędzy 2200 a 600). Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej dopuszczalne wartości poziomów hałasu to LAeq D dop = 50 dB i LAeq N dop = 40 dB, natomiast dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych L Aeq D dop = 55 dB i LAeq N dop = 45 dB. Metodyka Dla oszacowania stopnia uciążliwości planowanego obiektu w środowisku przeprowadzono prognozę rozprzestrzeniania się dźwięku. Do obliczeń wykorzystano program komputerowy „LEQ Professional” opracowany przez Biuro Studiów i Projektów Ekologicznych oraz Technik Informatycznych Soft-P w Piotrkowie Trybunalskim, z atestem Instytutu Ochrony Środowiska. W relacji pomiędzy hałasem emitowanym przez źródła a imitowanym na terenie przylegającym uwzględniono w propagacji dźwięku następujące elementy: przestrzenne, uwzględniające charakter źródła, obniżenia poziomu hałasu wraz z odległością oraz pochłaniania dźwięku przez powietrze. W wyniku obliczeń określono poziomy hałasu - izolinie, których przebieg przedstawiają mapy akustyczne (Rys. 1 i Rys. 2 poniżej). Na mapach uwzględniających planowane zagospodarowanie terenu i obejmujących obszar o wymiarach ok. 450 m x 300 m przedstawiono izolinie L Aeq D i LAeq N o wartościach 40 dB, 45 dB i 50 dB. ➢ ➢ Wartości przyjęte do obliczeń Najistotniejszymi źródłami hałasu w granicach przedsięwzięcia będą pojazdy samochodowe korzystające z dwóch parkingów, dziennego dużego (maksymalnie 230 stanowisk) przy przejściu na plażę i całodobowego małego (maksymalnie 30 stanowisk) w bezpośrednim sąsiedztwie głównego budynku hotelowo-gastronomicznego. Sprzętu wodnego zmotoryzowanego (np. skutery lub łodzie z silnikami spalinowymi) nie brano pod uwagę, gdyż ich używania i cumowania Inwestor nie przewiduje. Obliczenia przeprowadzono dla stanu maksymalnej uciążliwości przyjmując, że z dużego dziennego parkingu skorzysta w ciągu 8 godzin pory dziennej 230 samochodów osobowych (100% wykorzystania miejsc postojowych w ciągu ośmiu godzin pory dziennej), zaś z małego całodobowego 30 samochodów osobowych i 2 dostawcze (w ciągu ośmiu godzin pory dziennej wykorzystanie miejsc postojowych w 80%, zaś w ciągu 1 godziny pory nocnej w 20%). Dla każdego pojazdu uwzględniono wjazd na parking i wyjazd z niego. Przyjęto średnią prędkość przejazdu wynoszącą 20 km/h. W obliczeniach zastosowano źródła zastępcze usytuowane wzdłuż tras przejazdu dla dużego parkingu 50, dla małego 15. Reprezentatywne odcinki drogi dla każdego źródła wyniosły 10 m. Moc akustyczną pojedynczego samochodu przyjęto na poziomie L Aw = 95,2 dB. W obliczeniach hałasu przenikającego do środowiska nie uwzględniono hałasu z budynków, gdyż w tym konkretnym przypadku dominującym oddziaływaniem jest hałas od pojazdów poruszających się w przestrzeni otwartej. Zgodnie z założeniami Inwestora obliczenia przeprowadzone dla pory dziennej obejmują funkcjonowanie dwóch parkingów: dużego dziennego i małego całodobowego. Analiza dla pory nocnej wyłącznie parking mały. Przedstawione poniżej mapy akustycznego oddziaływania nowo projektowanego przedsięwzięcia (Rys. 1 - pora dzienna, Rys. 2 - pora nocna) obejmują poziomy ekwiwalentne hałasu A porównywalne z wartościami dopuszczalnymi na terenach chronionych (dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej LAeq D dop = 50 dB i LAeq N dop = 40 dB, dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych LAeq D dop = 55 dB i LAeq N dop = 45 dB). Wągrowiec, 2014 /2015r. 64 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Rys. 10. Mapa akustyczna prognozowanej w porze dziennej uciążliwości w środowisku projektowanej nad jeziorem Rgielsko mariny wraz z niezbędną infrastrukturą - izolinia czerwona L Aeq D = 50 dB, niebieska LAeq D = 45 dB i zielona LAeq D = 40 dB Rys.11. Mapa akustyczna prognozowanej w porze nocnej uciążliwości w środowisku projektowanej nad jeziorem Rgielsko przystani jw. - izolinia niebieska LAeq N = 45 dB i zielona LAeq N = 40 dB W porze dziennej izolinia LAeq D = 50 dB (czerwona), odpowiadająca minimalnej wartości dopuszczalnej - dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - zamyka się w granicach inwestycji Wągrowiec , 2014/ 2015 r 65 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC i nie obejmuje terenów chronionych położonych w odległości co najmniej 150 m w kierunku północno-zachodnim. W porze nocnej izolinia LAeq N = 40 dB (niebieska), odpowiadająca minimalnej wartości dopuszczalnej - dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - także nie obejmuje najbliższych (w odległości 150 m) terenów chronionych. Prognoza rozprzestrzeniania się hałasu w środowisku - dla projektowanej nad jeziorem Rgielskim przystani wodnej wraz z niezbędną infrastrukturą - wykazała, iż uciążliwość obiektu nie spowoduje przekroczeń wartości dopuszczalnych na terenach chronionych akustycznie. Wniosek do całego rozdziału dotyczącego oddziaływania hałasu Oddziaływanie związane z emisją hałasu przy zastosowaniu działań łagodzących wymienionych w niniejszym rozdziale nie przekroczy obowiązujących standardów i nie będzie stanowiło znaczącej uciążliwości dla środowiska we wszystkich fazach istnienia przedsięwzięcia . 7.10. Ocena zagrożenia wibracjami Wibracje, czyli nisko częstotliwościowe drgania akustyczne rozprzestrzeniające się w ośrodkach stałych. Najczęściej znane na stanowiskach pracy w przemyśle ciężkim i budownictwie, przy wykorzystywaniu ciężkiego sprzętu budowlanego, w sąsiedztwie tras komunikacyjnych, po których poruszają się ciężkie pojazdy transportowe. Najbardziej uciążliwe będą prace związane z wbijaniem pali. Oddziaływanie w tym zakresie obejmie krótki czas. Ruch pojazdów , który będzie odbywał się także na etapie eksploatacji przedsięwzięcia wywołuje drgania, które są przekazywane poprzez podłoże na na obiekty budowlane w tym mieszkalne . Drgania takie mogą wywołać w szczególności pojazdy ciężarowe , których na etapie eksploatacji nie przewiduje się. Samochody osobowe, busy i małe samochody dostawcze nie powodują takich drgań, które rozpatrywane w tym aspekcie miałaby istotne znaczenie. Zatem ten rodzaj uciążliwości można uznać za pomijalny. 7.11. Ocena zagrożenia promieniowaniem elektromagnetycznym Bardzo często przewija się sprawa negatywnego wpływu pól elektromagnetycznych, których częstotliwości wynoszą 50 Hz. Są to pola, które roztaczają się wszędzie wokół nas, ponieważ większość urządzeń elektrycznych wykorzystuje je do swojego działania. Faktycznie negatywny taki wpływ można zaobserwować, ale jedynie w bardzo bliskiej odległości od takich urządzeń jak transformatory, stacje przekaźnikowe, czy linie wysokiego napięcia (ok 700 kV). Jednak te negatywne skutki zazwyczaj dotyczą tylko bardzo wąskiej grupy osób, które pracują przy takich urządzeniach. Chociaż i to nie jest do końca udowodnione, ponieważ nie zbadano jeszcze wystarczającej liczby przypadków, które by pozwoliły jednoznacznie określić wpływ na organizmy żywe. Analizując tę kwestię należy podkreślić, że planowana inwestycja nie wiąże się z wytwarzaniem promieniowania elektromagnetycznego częstotliwości promieniowania 50 Hz. Na terenie przedsięwzięcia w związku z jego budową i eksploatacją nie przewiduje się żadnych instalacji typu transformatory, stacje przekaźnikowe, czy linie wysokiego napięcia. 7.12. Ocena oddziaływania gospodarki odpadami Generalną zasadą (art.16) gospodarki odpadami jest prowadzenie jej w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności gospodarka odpadami nie może: 1) powodować zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin,lub zwierząt ; Wągrowiec, 2014 /2015r. 66 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 2) powodować uciążliwości przez hałas i zapach; 3) wywoływać niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc o szczególnym znaczeniu, w tym kulturowym i przyrodniczym. Przyjęte uregulowania dotyczą sposobu postępowania z wytworzonymi odpadami, w tym odpadami niebezpiecznymi, ustalają także hierarchię sposobów postępowania z odpadami, która jest następująca: 1) zapobieganie powstawaniu odpadów; 2) przygotowywanie do ponownego użycia; 3) recykling 4) inne procesy odzysku 5) unieszkodliwianie 7.12.1 Etap budowy Prowadzić prawidłową gospodarkę odpadami to znaczy postępować z nimi zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r o odpadach ( Dz.U z 2013 r. , poz. 21) bowiem gospodarka odpadami ma istotny wpływ na środowisko a przede wszystkim na glebę i ziemię i wodę. Zanie czyszczając odpadami glebę, można doprowadzić do zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych. Sposobem zapobiegania i minimalizacji tych wpływów na etapie budowy jest ustalenie na etapie planowania i projektowania. W myśl generalnej zasady postępowania (art. 18 ustawy o odpadach) z odpadami, odpady powstające na placu budowy powinny być w pierwszej kolejności przygotowane do ponownego użycia, poddane recyklingowi lub innemu procesowi odzysku .Jeśli jednak nie jest to możliwe z przyczyn technologicznych lub nie jest to uzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych poddać je należy innym procesom odzysku. Składowane powinny być tylko te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe z przyczyn podanych wyżej. Odpady, które nie mogą być przetworzone na miejscu ich powstania należy przekazać , uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną techniką, o której mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,. lub technologię, o której mowa w art. 143 tej ustawy, do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone(art.20 ustawy o odpadach). Na etapie budowy powstaną odpady, które zestawiono w poniżej tabeli zgodnie z obowiązującym katalogiem odpadów ogłoszonym rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów : Tabela nr 21.Przewidywane rodzaje odpadów, które powstać mogą na etapie budowy 17 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych), 17 01 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika) 17 01 01 Odpady z betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 17 01 02 Gruz ceglany 17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia 17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06 17 01 80 Usunięte tynki , tapety, okleiny itp. 17 01 81 Odpady z remontów i przebudowy dróg 17 02 Odpady z drewna, szkła i tworzyw sztucznych 17 02 01 Drewno 17 02 02 Szkło 17 02 03 Tworzywa sztuczne Wągrowiec , 2014/ 2015 r 67 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 17 03 Mieszanki bitumiczne, smoła i produkty smołowe 17 03 02 Mieszanki bitumiczne inne niż wymienione 17 03 01 17 03 03* Smoła i produkty smołowe 17 04 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali 17 04 07 Mieszaniny metali 17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10 17 05 Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek z pogłębiania ) 17 05 04 Gleba i ziemia , w tym kamienie inne niż wymienione w 17 05 03 17 05 06 Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 05 17 09 Inne odpady z budowy, remontów i demontażu 17 09 03* Inne odpady z budowy, remontów i demontażu ( w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne 17 09 04 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02, 17 09 03 15 Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach 1501 Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi ) 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 06 Zmieszane odpady opakowaniowe 15 02 Sorbenty materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne 15 02 03 Sorbenty materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania( np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 20 Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie 20 03 Inne odpady komunalne 20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Za prawidłową gospodarkę odpadami na etapie budowy odpowiada wykonawca robót . Na nim, jako wytwórcy odpadów ciąży obowiązek nałożony ustawą o odpadach w zakresie rzetelnego i terminowego składania informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobie gospodarowania nimi. Racjonalne postępowanie Wykonawcy robót, zgodnie ww. zasadami – powoduje, ze zagro żenie związane z ich wytwarzaniem będzie nieistotne z punktu widzenia ochrony zdrowia i życia ludzi. 7.12.2. Etap eksploatacji Na etapie eksploatacji powstaną głównie odpady komunalne w hotelu, restauracji, sanitariatach, pozostawione przez turystów, plażowiczów, użytkowników łodzi. Powstaną także odpady w wyniku prowadzonych prac konserwatorskich i porządkowych Niżej zestawiono prognozowane rodzaje odpadów, które mogą powstać na etapie eksploatacji przystani : Tabela nr 22. Przewidywane rodzaje odpadów, które powstać mogą na etapie eksploatacji 20 Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie 20 01 Odpady komunalne segregowane i gromadzone selektywnie ( z wyłączeniem 15 01 ) 20 01 01 Papier tektura 20 01 02 Szkło 20 01 08 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 20 01 10 Odzież 20 01 11 Tekstylia Wągrowiec, 2014 /2015r. 68 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC 20 01 25 Oleje i tłuszcze jadalne 20 01 28 Farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice inne niż wymienione w 20 01 27 20 01 30 Detergenty inne niż wymienione w 20 01 29 20 01 32 Leki inne niż wymienione w 20 01 31 20 01 34 Baterie i akumulatory inne niż wymienione w 20 01 33 20 01 35* Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23 20 01 36 Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23, 20 01 35 20 01 37* Drewno zawierające substancje niebezpieczne 20 01 38 Drewno inne niż wymienione w 20 01 37 20 01 39 Tworzywa sztuczne 20 01 40 Metale 20 01 99 Inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny 20 02 Odpady z ogrodów i parków 20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji 20 02 02 Gleba, ziemia, w tym kamienie 20 02 03 Inne odpady nieulegające biodegradacji 20 03 Inne odpady komunalne 20 03 01 Niesegregowane ( zmieszane) odpady komunalne 20 03 03 Odpady z czyszczenia ulic i placów 20 03 04 Szlamy ze zbiorników bezodpływowych służących do gromadzenia nieczystości 20 03 06 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych 20 03 99 Odpady komunalne niewymienione w innych podgrupach 13 05 Odpady z odwadniania olejów w separatorach 13 05 01* Odpady stałe z piaskowników i z odwadniania olejów w separatorach 13 05 02* Szlamy z odwadniania olejów w separatorach 13 05 06* Olej z odwadniania olejów w separatorach 13 05 08* Mieszanina odpadów z piaskowników i z odwadniania separatorów Szacunkowa ilość odpadów komunalnych : 18 000 osób x 1kg /osobę = 18Mg/rok Rodzaje oraz ilości prognozowanych odpadów nie stanowią istotnego zagrożenia dla środowiska. Na etapie funkcjonowania obowiązują te same procedury w sposobie postępowania z odpadami. Zgodnie z art. 23 ustawy o odpadach, odpady muszą być zbierane selektywnie, z uwzględnieniem wszelkich zakazów . Jeśli z przyczyn technologicznych lub organizacyjnych trzeba zmagazynować odpady, można tylko te, które zostały wytworzone w ramach prowadzonej działalności, zbierane i przeznaczone do przetwarzania i tylko na terenie, do którego wytwarzający odpady posiada tytuł prawny. Okres magazynowania tych odpadów nie może przekroczyć trzech lat. Odpady zaś przeznaczone do składowania ( na składowisku odpadów) mogą być magazynowane tylko do czasu uzbierania ich odpowiedniej do transportu ilości (art.25 ustawy o odpadach). Wniosek Racjonalne i zgodne z przepisami postępowanie z odpadami zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji przystani wodnej nie spowoduje zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, dla powierzchni ziemi, wód , roślin i zwierząt i nie wpłynie negatywnie na krajobraz. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 69 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 7.13. Oddziaływanie przedsięwzięcia na ludzi na etapie budowy i eksploatacji Wymienione wyżej oddziaływania na poszczególne elementy środowiska oddziałują także na ludzi. (szczególnie mieszkańców najbliższych domów i zagród). Bezpośrednie oddziaływanie będzie związane z utrudnieniami wynikającymi z prowadzeniem robót będą to hałasy związane z pracą maszyn budowlanych , jak też transportem. Będą także emisje związane z pracą maszyn i transportem. W poprzednich punktach stwierdzono, że zarówno hałas, jak emisje będą miały zasięg miejscowy nie powodujący zagrożenia na terenach zamieszkałych. Mogą mieć negatywny wpływ na przebywających ludzi w pobliżu miejsca budowy i pracowników na samej budowie. W tym przypadku oddziaływania będą miały charakter krótkoterminowy i przemijający i nie wpłyną na pogorszenie stanu zdrowia ludzi, ale spowodują odczucie dyskomfortu w czasie przebywania blisko miejsca budowy do zakończenia prac budowlanych. W okresie eksploatacji wystąpią emisje i hałas związane z komunikacją. Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, że emisje zanieczyszczeń do powietrza nie tylko przekroczą wymaganych standardów zanieczyszczeń ale są dalekie od wartości wyznaczających te standardy i nie spowodują zmian stanu sanitarnego powietrza wokół planowanej inwestycji. Jeśli chodzi o hałas komunikacyjny, bo tylko taki przewiduje się na etapie eksploatacji, nie zakłóci spokoju mieszkańców miasta i okolicznych wsi, nie spowoduje trwałych zmian w klimacie akustycznym otoczenia przedsięwzięcia. Planowana inwestycja przeznaczona jest do uprawiania sportów wodnych, wypoczynku nad wodą i amatorskiego wędkarstwa więc z racji swojego przeznaczenia nie może sta nowić zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. 7.14. Oddziaływanie na etapie likwidacji Tę kwestię omówiono przy okazji analizowania wpływu budowy na poszczególne komponenty środowiska. Ewentualna likwidacja inwestycji wiązać się może z analogicznym obciążeniami, jak na etapie budowy. Obecnie nie można przewidzieć czy kiedykolwiek dojdzie do całkowitej likwidacji przedmiotowej przystani wodnej. Można założyć, że występujące wówczas oddziaływania będą podobne do opisanych na etapie budowy i będą związane głównie z pracą urządzeń mechanicznych, składowaniem i przemieszczaniem ziemi, robotami rozbiórkowymi, rekultywacja gruntów, w zależności od funkcji przeznaczenia terenu. Podstawowe czynności ograniczające oddziaływanie to : • zaplanowanie procesu budowlanego związanego z likwidacją mariny • jakość techniczna pracującego sprzętu • ograniczenie czasu pracy – tylko w dzień • ograniczenie pracy silników na jałowym biegu. • właściwa gospodarka odpadami , • zapobieganie w porę niekontrolowanym wyciekom paliwa. 8.0. 8.1. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO OBEJMUJĄCE BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KTRÓTKO-, SREDNIO-, I DŁGOTERMINOWE, CHWILOWE I TAŁE NA ŚRODOWISKO Charakterystyka oddziaływań bezpośrednich, pośrednich i wtórnych Będą to przede wszystkim oddziaływania związane z etapem realizacji przedsięwzięcia : • Naruszenie gleby, ziemi, rzeźby, powierzchniowe utwory geologiczne należy uznać jako oddziaływania bezpośrednie. Nie przewiduje się tych oddziaływań na etapie funkcjonowania przedsięwzięcia. Wągrowiec, 2014 /2015r. 70 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC • Zmiany krajobrazu pod względem struktury i efektu wizualnego - należy określić jako oddziaływanie bezpośrednie częściowo krótkotrwałe i przemijające jak widoczne wykowykopy i zwały ziemi usuwaniem istniejącej zieleni i powstawaniem elementów budowlanych, formowaniem dróg , chodników, parkingów, plaży i początkowego etapu zagospodarowania zielenią terenu mariny. Ten okres jak i etap budowy może wywoływać nenegatywne odczucia wizualne dość istotne. Jednakże w okresie późniejszym, w wyniku ukształtowania zieleni na terenach wokół zabudowy, plaży w strefie brzegowej jeziora, walory krajobrazowe strukturalne jak i wizualne ulegną znacznej poprawie. Zmiany dotyczące struktury krajobrazu oraz wizualne (wprowadzenie obcego elementu do dotychczasowego,rolniczego krajobrazu będą mieć charakter stały . • W przypadku szaty roślinnej należy mówić o oddziaływaniu bezpośrednim, które będzie mieć miejsce na etapie realizacji (usuwanie istniejącej zieleni). W okresie eksploatacji oddziaływanie to w pewnym stopniu ustąpi wraz z częściową odbudową szaty roślinnej. • W odniesieniu do fauny bezpośrednie zagrożenie niesie za sobą etap budowy, zwłaszcza roboty ziemne związane z usuwaniem wierzchniej warstwy ziemi, emisja hałasu i spalin wywołana poruszaniem się maszyn i pojazdów. Pośrednim skutkiem może być przeszczenie się gatunków bytujących na tym terenie w celu poszukiwania warunków dogodniejszych. • Wpływu na zabytki, chronione na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami nie będzie , gdyż w zasięgu co najmniej 200 m nie ma żadnych form architektonicznych, urbanistycznych, archeologicznych objętych ochroną. • W odniesieniu do zanieczyszczenia powietrza- oddziaływania tylko w trakcie budowy. Będą to oddziaływania bezpośrednie, ale krótkookresowe i przemijające. • W odniesieniu do emisji hałasu -oddziaływania analogicznie jak w przypadku emisji zanieczyszczeń do powietrza. 8.2. Oddziaływania skumulowane To zagadnienie omówiono w części dotyczącej oddziaływań na obszary chronione i obszary Natura 2000 ( pkt 7.3.) biorąc pod uwagę lokalizację, zakres oraz skalę inwestycji uznano, że takich oddziaływań nie będzie w odniesieniu do poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego (woda, powierzchni ziemi, powietrze, rośliny, zwierzęta, krajobraz, zabytki i ludzie). Kumulacja oddziaływań można powstać w okresie wzmożonego ruchu turystycznego na etapie eksploatacji, rozpatrując to zagadnienie w aspekcie pojemności turystycznej terenu. W takim aspekcie nastąpi kumulacja oddziaływań związanych z przebywaniem dużej ilości ludzi nad, wodą, w wodzie na stosunkowo małej przestrzeni . Z powyższych danych wynika, że planowana przystań wodna, zważywszy maksymalna ilość miejsc hotelowych, parkingowych, powierzchnię plaży, kąpieliska i miejsc cumowniczych nie spowoduje przekroczenia chłonności turystycznej jeziora Rgielskiego i jego okolic, a przebywająca jednocześnie maksymalna ilość turystów skorzysta w pełni z usług turystycznych i rekreacyjnych bez uszczerbku dla środowiska przyrodniczego. 8.3. Oddziaływania krótko-, średnio i długoterminowe. Charakterystykę oddziaływań krótko-, średnio- i długookresowych dla rozpatrywanych ele mentów środowiska przedstawiono przy podsumowaniu i ocenie każdego z nich w rozdziale 7. Poniżej przedstawiono posumowanie tych oddziaływań w wymienionym wyżej aspekcie: • Bezpośredni wpływ na powierzchnię ziemi, a zatem na gleby, rzeźbę, faunę i florę, wystąpi podczas etapu budowy przedsięwzięcia. W wymiarze czasowym oddziaływania bezpośrednie będą miały charakter krótkookresowy ale skutki tych działań będą długookresowe i nawet trwałe, jeśli powiąże się je z faktem zmian siedliskowych na terenie powstania przystani. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 71 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC • Etap funkcjonowania przystani nie wiąże się z dodatkowymi zmianami, powstałymi na etapie budowy i w wyniku budowy obiektu. Można nawet prognozować, że z biegiem czasu sytuacja ekologiczna w obrębie przystani, na lądzie i wodzie będzie się stabilizować dążąc do stanu względnej równowagi. • Oddziaływanie na strukturę krajobrazu oraz na jego aspekty wizualne wynika wprawdzie z krótkotrwałych działań budowlanych, jednakże wnosi skutki o charakterze długookresowym i stałym, wykraczającym poza okres prowadzenia inwestycji. Podczas gdy wpływ na strukturę krajobrazu będzie pod względem zasięgu przestrzennego ściśle miejscowy, ograniczony do terenów bezpośrednio objętych przedsięwzięciem, w przypadku oddziaływania wizualnego zasięg przestrzenny będzie większy, wykraczający poza granice inwestycji. • Niekorzystne oddziaływanie związane z emisją zanieczyszczeń do powietrza oraz z emisją hałasu, będzie związane z okresem prowadzonej budowy i sezonem turystycznym dlaego należy przyjąć, że będzie to oddziaływanie krótkookresowe nie wnoszące trwałych zmian do jakości powietrza i klimatu akustycznego w obszarze inwestycji i na terenów sąsiednich. W fazie eksploatacji oddziaływania te będą powtarzać się cyklicznie każdego roku. 8.4. Ogólna ocena oddziaływań Wymienione oddziaływania są negatywne i pozytywne. W jaki stopniu są istotne? Ich analizy dokonano według oceny, którą oparto na kryteriach : Tabela nr 23. Kryteria oceny oddziaływania na środowisko Kluczowe kroki postępowania i terminy Kryteria I. Określenie czy oddziaływania są negatywne Jakość istniejącego środowiska porównywana jest z prognozowaną jaka wystąpi w wyniku realizacji inwestycji: - zagrożenie lub strata rzadkich, chronionych lub zagrożonych gatunków, - redukcja różnorodności biologicznej - Utrata wartościowych siedlisk - transformacja naturalnego krajobrazu - redukcja nieodnawialnych zasobów naturalnych - utrata zasobów kulturowych - II. Określenie czy negatywne oddziaływania są istotne - wielkość - zasięg przestrzenny - czas trwania i częstotliwość - stopień odwracalności - kontekst ekologiczny III. Określenie czy istotne oddziaływania są prawdopodobne - prawdopodobieństwo wystąpienia - niepewność naukowa Mimo stwierdzonych oddziaływań negatywnych jak emisje zanieczyszczeń do powietrza i hałas w fazie budowy i eksploatacji przedsięwzięcia , które w okresie funkcjonowania przystani wodnej (mariny ) będą miały charakter także okresowy, ale powtarzający się cyklicznie co roku , trwałe zmiany w krajobrazie, szacie roślinnej a określonej przestrzeni, zakłócenie lub fragmentaryzacja ekosystemu wodnego w miejscu posadowienia pomostu , zorganizowania kąpieliska w ostatecznej ocenie , jeśli zostaną zastosowane działania łagodzące, można stwierdzić, że : • istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych oddziaływań ale i pozytywnych • nie stwierdza się wystąpienia istotnych , czy też znaczących oddziaływań negatywnych, • odczuwalne w długim czasie trwania oddziaływania pozytywne w aspekcie społecznymi i także dla środowiska ponieważ: - określenie jednoznacznej funkcji obszaru na ściśle oznaczonej powierzchni , Wągrowiec, 2014 /2015r. 72 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC - stworzenie właściwej infrastruktury dla rekreacji, sportu i wypoczynku, - kontrolowany dostępu do jeziora, co ochroni pozostałe tereny przybrzeżne jeziora przed dziką penetracją, niszczeniem roślinności, zanieczyszczaniem wody, kłusownictwem i tym podobnymi działaniami. 9.0. OPIS DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, ZMNIEJSZENIE LUB KOMPENSOWANIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ Działania w celu zapobiegania, zmniejszenia lub kompensacji negatywnych oddziaływań opisano podczas oceny oddziaływań na każdy rozpatrywany komponent środowiska. W tym puncie dokonano ich podsumowania. 9.1. Działania mające na celu zapobieganie szkodliwym oddziaływaniom na środowisko Faza budowy Przestrzegać terminów wykonywania prac budowlanych wiążących się z użyciem głośnego sprzętu budowlanego oraz prac związanych z budową obiektów takich jak basen portowy, czy pomost. Czyli prac w wodzie oraz bezpośrednio przy brzegu jeziora. . Podczas budowy przedsięwzięcia należy ciągle kontrolować oraz natychmiast usuwać wszelkie usterki sprzętu technicznego powodujące powstawanie niekontrolowanych wycieków substancji ropopochodnych, zapobiegając tym samym ewentualnemu lokalnemu zanieczyszczeniu terenu. W przypadku zanieczyszczenia, grunt zanieczyszczony winien zostać w możliwie krótkim czasie usunięty. Wskazane jest, aby zaplecze techniczne było usytuowane na terenach bezpośrednio przyle głych do prowadzonych prac, już przekształconych siedliskowo, lub przewidywanych do przekształcenia, np. w obrębie terenu przeznaczonego pod budowę obiektów kubaturowych, jak najdalej od brzegu jeziora . Pozwoli to na minimalizację lub eliminację bezpośredniego wpływu na naturalną warstwę glebową w rejonie prowadzonych prac (poza terenami bezpośrednich działań inwestycyjnych). Prace konieczne do wykonania w obrębie jeziora i w czaszy jeziora prowadzić ze szczególna ostrożnością : - wykopy zabezpieczyć przed przedostawaniem się ziemi z wykopów do jeziora, - przewidzieć odpowiednią technologię prac i właściwą organizację robót, - zabezpieczające przed każeniem wody substancjami wypłukiwanymi z materiałów budowlanych, oraz wyciekami z maszyn i urządzeń. ➢ ➢ Faza eksploatacji Podczas eksploatacji przedsięwzięcia należy właściwie eksploatować i utrzymaywać w dobrym stanie technicznym urządzenia wodne, instalacje wodno-kanalizacyjne, komunikacyjne. Prowadzić prawidłowo gospodarkę odpadami. Nie dopuszczać do dewastacji obiektu i otaczającego terenu . Chronić i pielęgnować zieleń. Nie dopuszczać do przekroczenia chłonności turystycznej jeziora. Przestrzegać norm dotyczących prędkości i tras poruszania się łodzi, kajaków i rowerów wodnych w miejscach przypuszczalnych miejsc lęgowych i żerowisk ptactwa wodnego. Wyeliminować wszelkie objawy powstawania nadmiernego hałasu przekraczającego normy dla terenów chronionych akustycznie. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 73 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 9.2. Działania mające na celu zmniejszenie szkodliwych oddziaływań na środowisko • Po zakończeniu budowy obiektów kubaturowych,dróg, placów, plaży piaszczystej, tere- • • • • • 9.3. eny do nich przyległe w granicach działek objętych inwestycja związane z terenem przedsięwzięcia, pozostaną biologicznie czynne tj. będą mogły pełnić funkcję przyrodniczą. Niezbędne będzie zatem zagospodarowanie terenu zielenią zniszczonego podczas budowy obsianie mieszanką traw i obsadzenie krzewami i drzewami . Poruszanie się ciężkiego sprzętu powinno być ograniczone do terenów bezpośrednio przy inwestycji korzystając z dróg (bitych i gruntowych), bez nieuzasadnionych ingerencji w siedliska przyległe. Należy maksymalnie wykorzystać przemieszczany grunt rodzimy w celu niwelacji terenu i kształtowania terenu pod tereny komunikacyjne , boisko, plażę, Podstawowe działanie minimalizujące oddziaływania na szatę roślinną powinno opierać się na ograniczeniu wycinek zieleni (głównie wysokiej) do niezbędnego minimum. Dotyczy to głównie zieleni wysokiej, zadrzewień i zakrzewień wskazanych do wycinki. Wskazane jest aby jakiekolwiek prace związane z realizacją inwestycji, szczególnie te prowadzone w najbliższym sąsiedztwie jeziora, powodujące niepokoje i / lub płoszenie zwierząt, przypadkowe zabijanie lub kaleczenie zwierząt, prowadzone były rozważnie z zachowaniem szczególnej ostrożności. Należy mieć na uwadze, że ewentualne odkrycie przedmiotów przypuszczalnie zabytkowych w trakcie prowadzenia robót ziemnych wymaga: wstrzymania robót mogących uszkodzić lub zniszczyć odkryty przedmiot, zabezpieczenia tego przedmiotu i miejsca jego odkrycia niezwłocznego powiadomienia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Działania mające na celu kompensowanie szkodliwych oddziaływań na środowisko Prognoza i ocena potencjalnego oddziaływania przeprowadzona na etapie opracowanej koncepcji nie wykazuje konieczności podejmowania działań kompensacyjnych, zwłaszcza po przeprowadzeniu rozwiązań minimalizujących, a w szczególności polegających na kształtowaniu zróżnicowanej zieleni w strefie przybrzeżnej jeziora . Niezmiernie ważne jest to, by zagospodarowanie terenu wolnego od zabudowy zostało przeprowadzone zgodnie z charakterem terenu, bez wprowadzania elementów obcych i wprowadzania gatunków zieleni obcej temu środowisku. Ważne jest pozostawienie istniejącej zieleni tam , gdzie będzie to możliwe, co w pewnym stopniu zrekompensuje poniesione straty przyrodnicze oraz krajobrazowe, zwłaszcza po ponownym zasiedleniu tych fragmentów obszaru przez faunę. 10.0. POWAŻNE AWARIE PRZEMYSŁOWE I NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA Zgodnie z art. 3. pkt. 23 ustawy Prawo ochrony środowiska, ( t.j. Dz. U.2013 r. poz.1232), poważną awarią jest „zdarzenie, w szczególności emisja, pożar lub eksplozja (...),w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska, lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem”. Poważna awaria przemysłowa nie dotyczy planowanej inwestycji, odnosi się bowiem do awarii w zakładach, których rozróżnienie następuje na podstawie rozporządzenia z dnia 10 października 2013 sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąWągrowiec, 2014 /2015r. 74 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC pienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U..2013,poz.1479). Oceniane przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do tych, z którymi można wiązać prawdopodobieństwo wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. 11.0. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO Realizacja i funkcjonowanie inwestycji nie spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko, na co wskazuje również prognoza oddziaływań w zakresie zagrożenia hałasem i zanieczyszczenia powietrza. Związane jest to również z faktem, iż lokalny i ponadlokalny przepływ cieków powierzchniowych, Nielby i Wełny, odbywa się w kierunku zachodnim, do dorzecza Odry, która dopływa do Bałtyku. Ewentualne zagrożenie zanieczyszczeniami rzeki Odry nie występuje z tytułu realizacji i funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia. 12. OKREŚLENIE POTRZEBY USTANOWIENIA OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ORAZ ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH 12.1. Wskazanie potrzeby obszaru ograniczonego użytkowania W oparciu o przeprowadzone symulacje prawdopodobieństwa zasięgu rozprzestrzeniania się hałasu, czy emisji gazów i pyłów stwierdza się, że nie ma podstaw do tworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla omawianego w niniejszym raporcie przedsięwzięcia. Za obszar ograniczonego użytkowania należy uznać teren będący własnością inwestora. Teren ten poza drogą dojazdową poza granicami działek objętych inwestycją będzie ogrodzony. Nie wyklucza to możliwości swobodnego dostępu do wód publicznych, gdyż sama inwestycja z racji swojej funkcji taki dostęp zapewnia. 12.2. Analiza możliwych konfliktów społecznych W okresie wykonywania prac terenowych związanych z realizacją niniejszego raportu nie stwierdzono przejawów jakiejkolwiek niechęci ze strony właścicieli i użytkowników sąsiednich nieruchomości. Nie wyklucza to jednak ich zaangażowania w trakcie procedury postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Konsultowanie zamiaru realizacji przedsię wzięcia oraz rozwiązań w zakresie potencjalnych oddziaływań środowiskowych powinny mieć miejsce przed wydaniem decyzji o warunkach zabudowy – przez okres 21 dni od podania do publicznej wiadomości. W konsultacjach należy wykorzystać stronę internetową Urzędu Gminy Wągrowiec oraz stronę internetową inwestora, jeżeli taką posiada. Z punktu widzenia mieszkańców miasta Wągrowiec i wsi Rgielsko ich dobra materialne nie zostaną naruszone. Maszyny i pojazdy, które dojadą na teren budowy poruszać się będą drogami publicznymi, poza ternem zabudowanym. Jakiekolwiek konflikty dotyczyć mogą głównie okresu budowy z powodu pracujących maszyn (koparki, spycharki, kafary). Jeśli jednak zostaną zachowane odpowiednie standardy realizacji inwestycji, wszelkie konflikty z tego tytułu powinny zaniknąć wraz zakończeniem robót budowlanych. Przewiduje się aktywność lokalnych organizacji ekologicznych, które mogą uczestniczyć w procedurze oceny oddziaływania na środowisko. Ponieważ obecny etap projektowania przedsięwzięcia nie uwzględnia rozwiązań szczegółowych, udział w postępowaniu organizacji ekologicznych należałoby ewentualnie wykorzystać do uszczegółowienia prowadzonych prac oraz rozwiązań łagodzących, w celu maksymalnego ograniczania niekorzystnego wpływu na środowisko przyrodnicze. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 75 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 13.0. MONITORING NA ETAPIE BUDOWY I EKSPLOATACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA Etap realizacji przedsięwzięcia związany jest z oddziaływaniami okresowymi, przemijającymi, głównie krótkotrwałymi lub średniookresowymi, których natężenie nie powoduje za grożeń środowiska na tyle istotnych aby zachodziła konieczność prowadzenia monitoringu oddziaływań na tym etapie. Budowa przystani podlegać będzie kontroli odpowiednich organów Starostwa Powiatowego w Wągrowcu w zakresie realizacji warunków pozwolenia wodnoprawnego, jak też pozwolenia na budowę. Nie zakłada się również koniecznego przeprowadzenia monitoringu ekologicznego na etapie eksploatacji przystani prowadzonego na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linia kolejową, lotniskiem lub portem ( Dz.U z 2011 r. Nr 140, poz. 824) ponieważ planowana przystań nie należy do portów morskich położonych na terenie aglomeracji. Nie wymaga także okresowych pomiarów czystości wody w zakresie biologicznego zapotrzebowania tlenu ( BZT5), chemicznego zapotrzebowania tlenu (CHZT), wskaźnika pH, substancji rozpuszczonych, zawiesiny ogólnej, ołowiu, cynku, kadmu i substancji ropopochodnych, które oznacza się dwa razy w roku w wodach basenów portowych portów morskich. Planowana przystań będzie poddana okresowej kontroli, jak wszystkie podmioty prowadzące działalność przez lokalny organ Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska (WIOŚ w Poznaniu). Prognozuje się, że w okresie funkcjonowania przystani wodnej (mariny) warunki przyrodnicze w jej rejonie będą ulegać polepszeniu, w związku z tym, że przystań będzie odpowiednio zagospodarowana zróżnicowaną zielenią niską i wysoką, dostosowaną do warunków miejscowych. W przypadku uczestniczenia w postępowaniu ocen oddziaływania na środowisko organizacji ekologicznych mogą one wskazać taką potrzebę w odniesieniu do fauny, zwłaszcza ptaków (badanie rozmieszczenia, liczebności), okresowo po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia. 14. 0. WSKAZANIE TRUDNOŚCI I LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY NA JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT Ocena oddziaływania inwestycji na florę i szatę roślinną oraz na faunę została wykonana w oparciu o wizję terenową, popartą analizą materiałów archiwalnych, zwłaszcza zawartych w opisie obszarów: Natura 2000 Standardowy Formularz Danych – Jeziora Kaliszańskie. Uwarunkowań przyrodniczych do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowana gminy Wągrowiec, ekofizjografii do Studium oraz innych publikacji dostępnych w archiwach Urzędu Gminy, Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Przestudiowano te informacje ze szczególnym uwzględnieniem obszaru chronionego krajobrazu „Dolina Rzeki Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka”, oraz publikacje i opracowania na temat jeziora Rgielskiego, z jedną uwagą: informacja dotycząca liczebności oraz gatunków fauny i flory występującej w rejonie jezior Bracholińskich zawarta jest w materiałach dotyczących planowanego w latach 80-tych XX w. rezerwatu rezerwatu faunistycznego pod nazwą „Jeziora Rgielskie”. Rezerwat ten do tej pory nie został ustanowiony. O projekcie utworzenia rezerwatu wspomina się prawie w każdej informacji na temat gminy Wągrowiec. Publikowane informacje opierają się wyłącznie na tej dokumentacji co nasuwa przypuszczenie, że od czasu sporządzenie projektu rezerwatu nie inwentaryzowano zasobów przyrodniczych w tym rejonie. W związku z tym zebrane informacje w zakresie liczebności ptactwa i innych okazów faunistycznych i florystycznych mogą być nieaktualne. Inny problem w dokonaniu oceny środowiskowej pod względem zagrożenia powierzchni ziemi, roślin, zwierząt oraz krajobrazu wynika przede wszystkim z niemożliwości przeprowadzenia dokładnych oszacowań przyszłych strat ekologicznych na obecnym, ogólnym etapie projektowanej inwestycji, zwłaszcza wymiernych strat w zieleni. Ocena pozwala przedstawić jedynie prawdopodobieństwo wystąpienia określonych Wągrowiec, 2014 /2015r. 76 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC przekształceń, zwłaszcza przekształceń bezpośrednich. Powoduje to zwiększenie progu subiektywności oceny potencjalnych zmian środowiska. Nie jest bowiem obecnie jedno-znaczne jakie wystąpią ilościowe straty zieleni, gdyż ważna jest tu pora roku rozpoczęcia i realizacji budowy. Nie jest również jeszcze znana do końca technologia jaka będzie wykorzystywana przy budowie obiektów przystani. Niemniej dostępne i zgromadzone materiały pozwoliły na w miarę obiektywną ocenę wpływu, bez większych trudności podczas opracowywania tych zagadnień. Należy również podkreślić, że oddziaływanie na wizualno - estetyczne walory krajobrazowe jest ostatecznie zagadnieniem niemierzalnym, a jego ocena jest w znacznym stopniu subiektywna. Wpływ ten uzależniony jest w dużej mierze od aktualnych walorów krajobrazowych, zwłaszcza od występowania elementów pozytywnie wzbogacających krajobraz, a także obiektów będących dziełem człowieka. Poza tym percepcja krajobrazu zmienionego przez inwestycję może być przez różnych odbiorców widziana zarówno w sposób pozytywny jak i negatywny. Dla mieszkańców najbliżej sąsiadujących z terenem przyszłej przystani może on być postrzegany negatywnie (zwłaszcza w okresie początkowym), natomiast w późniejszym terminie, kiedy przystań zacznie funkcjonować w pełni. Obiekt dobrze wkomponowany w krajobraz, otoczony zielenią, będzie odbierany pozytywnie. Trudność w ocenie wpływu na środowisko przyrodnicze wypływa również z faktu, że inwestycja ma charakter punktowy, zlokalizowany na niewielkim terenie o charakterze rolniczym, odznaczającym się lokalną zmiennością cech środowiska. Ponadto istotnym ograniczeniem w oszacowaniu oddziaływań na środowisko w okresie realizacji przedsięwzięcia brak jednoznacznych i szczegółowych informacji dotyczących projektu, organizacji budowy, bilansu przemieszczania i transportowanych mas ziemnych , źródeł pozyskania materiałów i ich transport, ilości wykorzystywanego sprzętu, których to informacji na obecnym etapie nie można było jeszcze uzyskać. W odniesieniu do środowiska kulturowego, ze względu na rozpoznanie tego elementu w obrębie planowanego przedsięwzięcia oraz jego sąsiedztwie, nie stwierdzono szczególnych trudności podczas przeprowadzenia prognozowania i oceny możliwego wpływu ze strony przed sięwzięcia na zabytki. 15.0. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Planowane przedsięwzięcie związane jest z budową przystani wodnej nad jeziorem Rgielskim w miejscowości Rgielsko na terenie gminy Wągrowiec . Podstawowym celem realizacji przedsięwzięcia jest powiększenie bazy turystycznej na terenie gminy poprzez zorganizowanie miejsca kontrolowanego wypoczynku i rekreacji na wodą. W sposób, który zapewni ochronę wartości przyrodniczych W obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, teren ten pozostawiono bez szczególnych wskazań zagospodarowania. Z informacji uzyskanych w Urzędzie Gminy Wągrowiec wynika, że przystąpiono do opracowania zmiany studium, która dotyczy terenu planowanej przystani wodnej. 1. Analiza i ocena cech istniejących elementów środowiska na terenie objętym inwestycją pozwala na sformułowanie następujących wniosków : • Na potrzeby planowanego przedsięwzięcia zostanie przeprowadzonych szereg prac budowlanych, w wyniku których należy spodziewać się wystąpienia negatywnego oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego jak: gleba, rzeźba terenu krajobraz, roślinność , zwierzęta. • Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że na fragmencie obszaru, na którym planuje się realizacje inwestycji nie występują cenne przyrodniczo formy i teren jest nieistotny z punktu widzenia siedliskowego, o małej wartości florystycznej i faunistycznej. Ponadto mimo lokalizacji inwestycji w obszarze pełniącym funkcję przyrodniczą obiekty związane z planowana funkcją – przystanią wodną nie kolidują z siedliskami i stanowiskami chronionymi , rzadkimi gatunkami roślin dlatego też potencjalny wpływ na te obszary oraz na szatę roślinną oceniono jako mały i nieistotny. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 77 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC • W wyniku prowadzonych prac ziemnych przekształcona będzie część terenu , największa część w granicach działki 58 i 61, nastąpią więc straty bezpośrednie gleb. Zagospodarowanie pozostałych terenów biologicznie czynnych, po zakończeniu budowy, pozwoli znacząco zminimalizować przewidywane straty. Dlatego też nie przewiduje się wystąpienia istotnych negatywnych oddziaływań dla tego komponentu środowiska . • Projektowane obiekty spowodują zmiany w obecnym ukształtowaniu terenu, zwłaszcza tam, gdzie planuje się wykonać obiekty kubaturowe jak budynki, ciągi piesze, komunikacji samochodowej , parkingi. Jednakże mając na uwadze korzystne ogólnie ukształtowanie terenu, względnie płaski teren, brak dużych deniwelacji grożących intensywnym ruchem ziemi nie przewiduje się wystąpienia istotnych negatywnych oddziaływań w tym względzie. • Rozpoznanie geotechnicznych warunków podłoża gruntowego i poziomu wód gruntowych w miejscu planowanych obiektów kubaturowych wskazuje na konieczność zastosowania miejscowego odwadniania wykopów. • Miejsce planowanego basenu portowy dla cumowania łodzi wymaga szczegółowego rozpoznania dna jeziora w celu oceny konieczności pogłębienia dna i opracowania odpowiedniej technologii tych robót. • Planowane przedsięwzięcie będzie w okresie budowy niekorzystnie oddziaływać na krajobraz. Będzie to wpływ mały z uwagi na to, że teren i jego otoczenie ma charakter rolny o małym potencjale przyrodniczym. Z tych względów realizacja przystani wodnej nie wpłynie na obniżenie wartości przyrodniczo-krajobrazowych całego OCHK . • Etap realizacji przedsięwzięcia, a także początkowy okres po zakończeniu budowy może być negatywnie odbierany w sensie wizualnym. Niemniej, w okresie późniejszym w wyniku ku kształtowania się zieleni w obrębie przystani walory wizualne i struktura lokalnego krajobrazu, ulegną znacznej poprawie, a nawet polepszeniu w stosunku do sytuacji obecnej. • Przekształcenie siedlisk roślin i zwierząt jakie może się pojawić w trakcie realizacji inwestycji, będzie dotyczyć niemal wyłącznie biotopów gatunków pospolitych, licznych na terenie całej gminy. Obszary najcenniejsze występujące w gminie nie zostaną pod tym względem przekształcone w najmniejszym fragmencie, co świadczy o braku negatywnych konsekwencji dla fauny i flory ( w otoczeniu jeziora i dolinach rzek). Przekształcenie siedlisk zwierząt wywołane prowadzonymi pracami budowlanymi można uznać za niepowodujące negatywnych skutków dla zwierząt, jeśli zostaną zachowane wszelkie działania minimalizujące . • Również inne czynniki mogące potencjalnie wpływać negatywnie na faunę podczas prowadzenia prac budowlanych: nieumyślne zabijanie lub kaleczenie zwierząt, hałas, zazanieczyszczenia chemiczne, przy zastosowaniu działań łagodzących i minimalizujących można uznać za mało istotne. Wskazano, że skutecznym środkiem minimalizującym oddziaływania na awifaunę przebywająca w zaroślach wokół jeziora i w strefie przybrzeżnej jeziora jest zaniechanie robót powodujących hałas, emisje spalin, naruszanie tafli w okresach lęgowych ptactwa wodnego, w okresie od maja do połowy października. W czasie eksploatacji przystani ograniczenie prędkości poruszającego się sprzętu wodnego w okolicach szuwarów do 15 km/h. • Nie przewiduje się aby okres funkcjonowania przedsięwzięcia stanowił zagrożenie dla powierzchni ziemi , czy wody jeśli zostaną zachowane warunki odprowadzenia ścieków, gospodarki odpadami, przestrzegane będą zasady ładu i porządku na terenie przystani. • Po rozpoznaniu lokalizacji obiektów kulturowych należy stwierdzić, że wszelkie najwartościosze kulturowo obszary i obiekty znajdują się w znacznej odległości od terenu inwestycji, a planowane roboty budowlane odbywać się powinny bez kolizji ze stanowiskami archeologicznymi. w związku czym nie prognozuje się negatywnego wpływu na środowisko kulturowe. • Jezioro Rgielskie nie podlega ochronie z tytułu ujęć wody powierzchniowej do celów pitnych ale podlega ochronie z tytułu ustalonych celów środowiskowych PGW dorzecza Odry. Planowana przystań z racji rozwiązań koncepcyjnych w zakresie gospodarki wodno-ściekowej nie będzie wywoływać negatywnego wpływu na jakość wód powierzchniowych (jeziora) i podziemnych (ujęcia miejskie i gminne). 2. Planowane przedsięwzięcie poza tym , że leży w obszarze chronionego krajobrazu pod nazwą Wągrowiec, 2014 /2015r. 78 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC „Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka” znajduje się w bezpośrednim sasiedztwie jeziora Rgielskiego, na którym stwierdzono występowanie siedliska 3150 „Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami Nypheion, Potamion, ” wymienionego w Załaczniku I Dyrektywy Rady Europy 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych , dzikiej fauny i flory (Dz.U.UE L). Ponadto Jezioro Rgielskie leży w obszarze ważnym dla ptaków o nazwie „Jezioro Rgielskie , Bracholińskie, Łęknieńskie” w okresie gniazdowania i migracji dla wielu gatunków ptaków wymienionych w Załączniku nr I W bezpośrednim sąsiedztwie planowanego przedsięwziecia nie ma obszarów Natura 2000. Najbliżej położony obszar Natura 2000 mający znaczenie dla Wspólnoty Jezioro Kaliszańskie PLH300044 oddalony jest od miejsca lokalizacji przedsięwzięcia 7,3 km. Najbliższy obszar Jeziora Kaliszańskie znajduje się ponad 7 km od terenu inwestycji . W odniesieniu do tych obszarów prognoza i ocena oddziaływania pozwala na sformułowanie poniższych wniosków : • Najcenniejsze obszary siedliskowe, w tym lęgowe ptaków występują poza miejscem planowanej inwestycji. • Prace budowlane nie będą ingerować w elementy siedliskowe istotne z punktu widzenia ptactwa wodno-błotnego i prowadzone będą poza okresem lęgowym i przelotów. Pozwoli to zachować siedliska chronionej fauny w stanie niezmienionym. W okresie eksploatacji zachowana będzie szczególna ostrożność w korzystaniu z wód jeziora w okresie lęgowym ptactwa a także we wczewsnym rozwoju piskląt. Z uwagi na sezonowość działalności przystani wodnej wyklucza się momożliwość zakłócenia przelotów ptaków, spójności wewnętrznej obszaru, czy też obniżenia funkcjonalności i stabilności sieci ekologicznej Natura 2000 . Z punktu widzenia powiązań obszaru z nnymi obszarami (dotyczy to w szczególności doliny rzeki Wełny) integralność obszaru zostanie zachowana. • Nie stwierdzono aby wystąpiły istotne negatywne konsekwencje o charakterze skumulowanym na obszary cenne przyrodniczo a obszaru Natura 2000 w szczególności w wyniku realizacji i eksploatacji przystani wodnej. • Oddziaływania związane z ewentualnymi emisjami zanieczyszczeń i hałasu w trakcie prowadzonych prac oraz emisje z pojazdów w okresie eksploatacji nie będą miały znaczenia w odniesieniu do spójności i integralności obszarów cennych przyrodniczo. • Warunki funkcjonowania jeziora Rgielskiego w części objętej inwestycja ulegną zmianom w sensie pozytywnym gdyż do tej pory eksploatowane było turystycznie w sposób niezorganizowany. Wyznaczenie miejsca do uprawiania rekreacji i turystyki wodnej pozwoli na objęcie kontrolą miejsc szczególnie cennych przyrodniczo. 3. Realizacja i funkcjonowanie inwestycji nie spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko. 4. Oddziaływania o największym natężeniu wystąpią tylko na etapie realizacji przedsięwzięcia i będzie to emisja hałasu oraz zanieczyszczenie powietrza związane z pracami budowlanymi. 5. Na etapie realizacji przedsięwzięcia wystąpią również celowe przekształcenia powierzchni ziemi i zmiany jej rzeźby w miejscu realizacji obiektów kubaturowych przystani wodnej 6. Ważnym problemem będzie zagospodarowanie mas ziemnych stanowiących urobek z wykopów i niwelacji terenu. Masy te będą wykorzystane do zagospodarowania na miejscu lub na innej budowie i tak, aby bilans mas ziemnych był równy „0”. 7. W oparciu o wyniki wykonanego raportu oddziaływania na środowisko, można stwierdzić, że że nie ma uzasadnionych podstaw do tworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 79 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC 16.0. STRESZCZENIE RAPORTU 16.1. Opis przedmiotu raportu, jego cel, rozmiar i zasięg przestrzenny Przedmiotem raportu jest ocena planowanego przedsięwzięcia budowa przystani wodnej „Mariny” w Rgielsku, gm. Wągrowiec przez inwestorów: Waldemara Gryczkę, Jacka Nowaczewskiego i Piotra Kudaka. - w obrębie Rgielsko, gm. Wągrowiec w zakresie prognozowanego oddziaływania na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów chronionych wyznaczonych prawem krajowym i Unii Europejskiej. Celem opracowania, poza przedstawieniem informacji o uwarunkowaniach środowiskowych, przestrzennych,oraz analiza jakie wynikną skutki z realizacji przedsięwzięcia. Opracowanie może być również przydatne do ubiegania się przez inwestorów o dofinansowanie przedsięwzięcia z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Rozmiar oceny obejmuje zagadnienia wynikające z ustawy z dnia 3 października 2008 r o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, postanowienia Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 10.11.2014 r. znak OŚM.6220.15.2014.OŚ w oparciu o opinie RDOŚ w Poznaniu z dnia 13.10. 2014 r. , znak WOO-IV.4220.420.2012.MW.7 i PPIS w Wągrowcu z dnia 16 czerwca 2014 r. , znak ON.NS-452-3-19/14 Zasięg przestrzenny obejmuje teren inwestycji oraz teren prognozowanego jej oddziaływania na środowisko wskazany na załączonej mapie sytuacyjnej przedsięwzięcia . 16.2. Cel inwestycji, lokalizacja i charakterystyka inwestycji Celem inwestycji jest stworzenie odpowiednio zorganizowanej bazy rekreacyjnowypoczynkowej, uprawiania sportów wodnych i amatorskiego wędkarstwa. Przystań ma być zlokalizowana na działkach 58,61 i 62 położonych nad jeziorem Rgielskim , które są własnością inwestorów oraz częściowe zajęcie działki 115 jezioro, znajdującej się w zarządzie Agencji Nieruchomości Rolnych. Powierzchnia przeznaczona pod planowaną inwestycję liczy około 5,07 ha z tego blisko 3,57 ha stanowią użytki rolne niskiej klasy (V i VI) oraz nieużytki, a około 1,5 ha woda . Tabela nr 24. Zestawienie powierzchni zajętej pod inwestycje Nr działki Powierzchnia ogółem 58 1,28 61 0,47 62 1,41 115 1,91 Użytkownik /właściciel Waldemar Paweł Gryczka ul. Janowiecka 11/5 62-100 Wągrowiec Jacek Nowaczewski ul. Średnia 20A, 62-100 Wągrowiec Waldemar Paweł Gryczka ul. Janowiecka 11/5 62-100 Wągrowiec Piotr Kudak ul. Jeżynowa 5 62-100 Wągrowiec Jacek Nowaczewski ul. Średnia 20A, 62-100 Wągrowiec ANR Poznań Wągrowiec, 2014 /2015r. 80 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Przedsięwzięcie, polega na zrealizowaniu kompleksu sportowo-rekreacyjnego sportów wodnych i wypoczynku . W skład kompleksu wchodzić będzie : – budynek gastronomiczno - hotelowy dwukondygnacyjny – budynki o funkcji magazynowo-garażowo-gospodarczej – plaża – boisko sportowe do gry w piłkę – pomost nad jeziorem konstrukcji stalowo-drewnianej w tym: – pod budynek hotelowo-gastronomiczny razem z parkingiem od strony drogi gr(dz. 73) do 1000 m2 – zaplecze gospodarcze – do 300 m2 – plaża piaszczysta– do 3000 m2 – boisko sportowe – do 400 m2 – strefa parkingowa 8000 m2 – plaża trawiasta do 9000 m2 – kąpielisko – do 1,5 ha pomost – do 175 m2 z tym , że pomost będzie zajmował część działki 58 a część pomostu będzie nad wodą – dz.115 Pozostała część terenu zagospodarowana będzie ciągami komunikacyjnymi (chodniki i drogi )oraz zielenią urządzoną. 16. 3. Prognozowane skutki środowiskowe i możliwości przeciwdziałania niekorzystnym oddziaływaniom Określony w raporcie wpływ na stan środowiska w postaci następujących komponentów : • środowiska wodnego, gruntowego i gospodarki odpadami, • elementów biocenotycznych (świata roślin i zwierząt), • powietrza atmosferycznego, • klimatu akustycznego, wibracji i promieniowania elektromagnetycznego, • środowiska przyrodniczego w obrębie i sąsiedztwie obszarów chronionych, • krajobrazu i zabytków oraz sposobu użytkowania terenów przyległych, • zdrowia ludzi i ochrony interesów osób trzecich nie stanowi istotnych przeciwwskazań do rozpoczęcia realizacji zamierzonej budowy przystani wodnej wziąwszy pod uwagę podane poniżej uwarunkowania : Zaburzenia środowiska wodnego i biocenoz dennych będą się przemieszczać na całym obszarze prac związanych z odmuleni3m dna jeziora ( około 1,5 ha) nie wpływając przy tym w inny sposób na stan zanieczyszczenia wód jeziora i rzeki Nielby przez niego przepływającej. Biocenozy powierzchniowe, przybrzeżne w miejscu prowadzenia robót zostaną naruszone i przekształcone w sposób trwały. Tam , gdzie to możliwe zostaną wprowadzone nasadzenia zastępcze . Projektowane prace w trakcie ich prowadzenia spowodują pewne zakłócenia w strukturze biocenoz w miejscu prowadzenia robót ale nie wpłyną na ogólny stan, strukturę i funkcjonowanie organizmów toni wodnej, ichtiofauny i awifauny w okresie eksploatacji przystani, jeśli zostaną zachowane działania minimalizujące i ograniczające niekorzystny wpływ. Oddziaływanie na grunt i wody podziemne zabezpieczyć może skutecznie właściwa organizacja placu budowy oraz nadzór nad wykorzystywanym sprzętem przed przedostawaniem się zanieczyszczeń pochodzących z budowy oraz ewentualnymi wyciekami paliwa . Gospodarka odpadami związana jest głównie z fazą realizacji inwestycji, kiedy powstaną spore ilości wydobytej ziemi, namułu wydobytego z jeziora i roślinności oraz odpadów budowlanych. Właściwy sposób postępowania z odpadami zabezpieczy skutecznie wodę i ziemię przed zanieczyszczeniem tymi odpadami. Faza eksploatacji to kontrolowany sposób postępowania z odpadaWągrowiec , 2014/ 2015 r 81 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC mi przez służby porządkowe Mariny i ich utylizacja przez koncesjonowane przedsiębiorstwa. Wpływ planowanych robót na stan powietrza atmosferycznego będzie wynikał z pracy sprzętu i środków transportu emitujących spaliny . Zasięg emitowanych zanieczyszczeń gazowych i pyłowych będzie miał ograniczony i niezorganizowany i nietrwały charakter. Dobre napowietrzenie i przewietrzanie akwenu i jego otoczenia jest elementem sprzyjającym w rozpraszaniu tych zanieczyszczeń. Hałas i wibracje powstaną w fazie prowadzenia robót związanych z budową przystani będą miały charakter lokalny, nie powodujący wzrostu hałasu w stosunku do tła akustycznego ( około 45 dB). Może on powodować określone płoszenie ptaków i innych zwierząt , ryb w wodzie . Oddziaływanie tych czynników ograniczy się do czasu prowadzenia robót (około roku ) W fazie eksploatacji tego rodzaju uciążliwości pojawią się wyłącznie w okresie sezony turystycznego na skutek poruszania się pojazdów samochodowych (wjazd i wyjazd z parkingu). Oddziaływanie na obszary chronione , w tym obszary Natura 2000 Realizacja mariny nie wpłynie negatywnie na stan żywych i mineralnych zasobów środowiska oraz biocenoz rejonu robót i późniejszej eksploatacji przystani, pomimo to, że obszar objęty przedsięwzięciem stanowi część terenu OCHK Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka”. I użytek ekologiczny Jeziora Bracholińskie. Nie wystąpią zauważalne zagrożenia dla flory, fauny i ornitofauny przyległego obszaru jeziorno-lądowego. W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie nastąpi zmniejszenie i rozproszenie obszaru siedlisk i zakłóceń w rozwoju chronionych gatunków , jak również negatywnych zmian w obszarze Natura 2000 – Jeziora Kaliszańskie . Przedsięwzięcie nie wpłynie na zmianę krajobrazu w skali makro. Wpłynie na krajobraz w zasięgu lokalnym, co nie zaburzy walorów środowiskowych pozostałej części terenu wokół jezior: Rgielskiego i jezior Bracholińskich . Nie naruszy dóbr kultury, mikroklimatu i równowagi hydrologicznej regionu wodnego. Należy mieć na uwadze, że ewentualne odkrycie przedmiotów przypuszczalnie zabytkowych w trakcie prowadzenia robót ziemnych wymaga: wstrzymania robót mogących uszkodzić lub zniszczyć odkryty przedmiot, zabezpieczenia tego przedmiotu i miejsca jego odkrycia niezwłocznego powiadomienia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przed rozpoczęciem dalszych prac. Przedsięwzięcie nie wywoła awarii przemysłowej ponieważ nie będzie to przedsięwzięcie zaliczone do zakładów spełniających kryteria zakładów, które mogą wywołać taka awarię. Z uwagi na lokalny charakter oddziaływań, planowane przedsięwzięcie nie spowoduje oddziaływań transgranicznych. Nie stwierdzono także potrzeby ustalania obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na lokalny charakter oddziaływań, nie powodujących znaczących zmian w obszarze i otoczeniu przedsięwzięcia. Stwierdzono także , że budowa przystani z uwagi na jej funkcję rekreacyjnoturystyczną nie powinna wywołać konfliktów społecznych. Może jednak spowodować odczucie czasowego dyskomfortu u mieszkańców najbliżej usytuowanych domów z powodu hałasu w czasie wykonywania prac budowlanych, powodowanego przez koparkę i spycharkę. Przeciwdziałanie niekorzystnym oddziaływaniom w fazie realizacji to właściwa organizacja robót i stosowanie odpowiednich zabezpieczeń przed zanieczyszczeniem akwenu i jego podłoża. Prace związane z odmulaniem metodą mechaniczną powinny być prowadzone w asyście pływającej zapory przeciwolejowej. To samo dotyczy robót wykonywanych na brzegu, głównie w pobliżu jeziora . Prace budowlane, zwłaszcza te, które emitują spaliny i hałas nie powinny być wykonywane w okresie wiosennym i jesiennym. Dotyczy to również prac wykonywanych w czaszy jeziora. Przy spełnieniu ww środków, planowane prace nie naruszą priorytetowych siedlisk gatunków chronionych zarówno w obrębie jeziora , jak również w jego otoczeniu , zwłaszcza specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Jeziora Kaliszańskie” oznaczonego symbolem PLH 300044 Jezioro Kaliszańskie, rezerwatu Dębina , chronionego krajobrazu „Dolina Wełny i Rynna Gołaniecka”. Nie przewiduje się prowadzenia monitoringu ekologicznego zarówno w okresie przedinwestycyjnym, jak i w okresie funkcjonowania przedsięwzięcia. Natomiast obszar jeziora w granicach Wągrowiec, 2014 /2015r. 82 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC przewidywanych prac należy objąć pomiarami batymetrycznymi zarówno przed podjęciem prac , jak po ich zakończeniu a potem po 3 latach funkcjonowania przystani. Oddziaływanie na etapie ewentualnej likwidacja inwestycji wiązać się może z analogicznym obciążeniami, jak na etapie budowy. Obecnie nie można przewidzieć czy kiedykolwiek dojdzie do całkowitej likwidacji przedmiotowego przedsięwzięcia. Można założyć, że występujące wówczas oddziaływania będą podobne do opisanych na etapie budowy związane głównie z pracą urządzeń mechanicznych, składowaniem i przemieszczaniem ziemi przeznaczonej do rekultywacji terenu. Przeciwdziałanie niekorzystnym oddziaływaniom w fazie likwidacji będzie tak samo jak na etapie budowy 17.0. AUTORZY RAPORTU 1. Autor kierujący : mgr inż Anna Ruszczyńska - tel. 508249644, e-mail [email protected] z zespołem: 2. Oddziaływania w zakresie powietrza – inż. Maria Batruch 3. Oddziaływania w zakresie hałasu – mgr Ewa Tymińska 2014/ 2015 r. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 83 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKIM , GM.WĄGROWIEC Spis tabel Nr tabeli Tytuł Nr strony 1 Struktura użytkowania gruntów 8 2 Wyniki obserwacji-badań geotechnicznych 16 3 Ocena punktowa wariantów realizacji przedsięwzięcia 25 4 Potencjalne zmiany środowiskowe 29 5 Zestawienie drzew i krzewów planowanych do wycinki 31 6 Zagrożenia dla gatunków z punktu widzenia ochrony gatunkowej zwierząt 34 7 Wyniki monitoringu stanu wód 43 8 Szacunkowe zapotrzebowanie wody na cele sanitarne i porządkowe 44 9 Zestawienie powierzchni zlewni wód opadowych 46 10 Przewidywane stężenia zanieczyszczeń w wodach opadowych 46 11 Wielkości zanieczyszczeń w wodach opadowych 47 12 Wskaźniki emisji wysokoprężnych maszyn budowlanych 55 13 Łączna emisja zanieczyszczeń z 2 maszyn roboczych 56 14 Wielkości emisji dla samochodów ciężarowych 56 15 Wielkości emisji- emisja godzinowa 57 16 Wielkości emisji- emisja roczna 58 17 Normy hałasu dla jednej doby 61 18 Normy hałasu dla długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem 61 19 Źródła hałasu i ich moc akustyczna w fazie budowy przedsięwzięcia 62 20 Zestawienie wyników obliczeń hałasu w fazie budowy 63 21 Przewidywane rodzaje odpadów odpadów na etapie budowy 67 22 Przewidywane rodzaje odpadów na etapie eksploatacji 68 23 Kryteria oceny oddziaływania na środowisko 72 24 Zestawienie powierzchni zajętej pod inwestycję 80 Spis rysunków Nr rysunku Tytuł Nr strony 1 Lokalizacja przedsięwzięcia na mapie rastrowej w skali 1: 10 000 7 2 Kopia mapy ewidencyjnej 1:5000 – zmniejszonej na potrzeby raportu 8 3 Teren przedsięwzięcia na tle podziału fizyczno-geograficznego Polski 12 4 Lokalizacja przedsięwzięcia na tle mapy geologicznej Polski -rejon Wągrowiec -Janowiec 13 5 Lokalizacja przedsięwzięcia na tle mapy geologicznej – arkusz Wągrowiec-Janowiec 13 6 Lokalizacja przedsięwzięcia na tle Jednolitych części wód podziemnych 15 7 Lokalizacja przedsięwzięcia na tle obszarów chronionych 21 10 Rozkład izofon w porze nocy w fazie eksploatacji 65 11 Rozkład izofon w ciągu dnia w fazie eksploatacji 65 Wągrowiec, 2014 /2015r. 84 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDOWA P[RZYSTANI WODNEJ NAD JEZIOREM RGIELSKO – DZ. 58, 61, 62 ,OBRĘB RGIELSKO, GM.WĄGROWIEC Spis załączników graficznych 1. Koncepcja zagospodarowania terenu – mapa w skali zmniejszonej z 1:1000 2. Uwarunkowania przyrodnicze w obszarze gminy Wągrowiec Spis załączników tekstowych 1. Obliczenia emisji zanieczyszczeń z załącznikami graficznymi rozkładu zanieczyszczeń 2. Obliczenia emisji hałasu 3. Wyniki badań geotechnicznych 4. Dokumentacja wycinki zieleni 2013 r i 2015 r. Wągrowiec , 2014/ 2015 r 85