Odprawa emerytalna

Odprawa emerytalna
Zgodnie z art. 921 § 1 i 2 Kodeksu pracy, pracownikowi spełniającemu warunki
uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek
pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna
w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie
może ponownie nabyć do niej prawa.
Z powyższego zatem wynika, że odprawa emerytalnajest jednorazowym świadczeniem pieniężnym,
wypłacanym przez pracodawcę pracownikowi, którego stosunek pracyustał w związku z jego
przejściem na emeryturę. Jest to świadczenie powszechne, należące się wszystkim pracownikombez
względu na sposób nawiązania stosunku pracy. Obejmuje umowę o pracę, powołanie, mianowanie i
wybór. Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty odprawy emerytalnej pracownikowi jeżeli: spełnił
warunki uprawniające go do emerytury, stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę i
nie otrzymał jeszcze odprawy.
W przypadku gdy pracownik spełnił wcześniej wskazane warunki, pracodawca nie może się uchylić
od wypłaty odprawy, gdyż naraża się na karę grzywny, jak również proces sądowy. Pracownik
bowiem w takim wypadku może wystąpić na drogę postępowania sądowego z pozwem o zapłatę
odprawy emerytalnej.
Na marginesie należy nadmienić, że pracownik, który otrzymał już odprawę, nie może nabyć do niej
prawa ponownie.
Kodeksowa odprawa emerytalna przysługuje w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za
pracę. Przy jej obliczaniu stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za
urlop, ustalając kwotę średniego miesięcznego wynagrodzenia, bez dzielenia przez współczynniki i
godziny. Ponadto przewidziana w kodeksie pracy wysokość odprawy nie zależy od okresu
zatrudnienia pracownika u pracodawcy.
Często jest tak, że obowiązujące u pracodawcy regulaminy wynagradzania przewidują odprawy
emerytalne w wyższej wysokości, uzależniając jej wysokość od zakładowego stażu pracy albo od
ogólnego stażu pracy. W takim przypadku pracownik otrzymuje odprawę z regulaminu pracy, gdyż
jej wysokość najczęściej jest wyższa od tej kodeksowej.
Niektóre grupy zawodowe, mają w regulacjach dotyczących swojego zawodu korzystniejsze zapisy
dotyczące wysokości przysługującej odprawy emerytalnej. I tak, odprawa dla nauczycieli jest
uregulowana w Karcie nauczyciela. Zgodnie z Kartą, nauczycielowi spełniającemu warunki
uprawniające do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę,
przysługuje odprawa emerytalna większa niż wynikająca z Kodeksu pracy, bo jeżeli staż pracy
wynosi poniżej 20 lat, to odprawa przysługuje w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli
staż pracy wynosi powyżej 20 lat odprawa ta odpowiada trzymiesięcznemu wynagrodzeniu.
Podobnie pracownicy i urzędnicy służby cywilnej mają korzystniejsze uprawnienia od tych
uregulowanych w Kodeksie pracy. Przepisy dotyczące odprawy emerytalnej zawiera ustawa z dnia 18
grudnia 1998 r. o służbie cywilnej, która stanowi, że po 20 latach pracy odprawa ta odpowiada
trzymiesięcznemu wynagrodzeniu, a gdy staż ten wynosi powyżej 20 lat, odprawa ta stanowi
równowartość sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
Anna Orlińska
Tygodnik Solidarność Świętokrzyska nr 16