Internet i jego znaczenie na rynku pracy - BK-S
Transkrypt
Internet i jego znaczenie na rynku pracy - BK-S
KUŹMIŃSKA-SOŁŚNIA Beata, RP INTERNET I JEGO ZNACZENIE NA RYNKU PRACY Streszczenie Artykuł zwraca uwagę na świadomość potrzeby znajomości technologii informacyjnej i jej znaczenia na konkurencyjnym rynku pracy, na którym coraz większą rolę odgrywa Internet. UmoŜliwia on zarówno znalezienie oferty pracy, jak i podjęcie pracy na odległość - telepracę. Słowa kluczowe społeczeństwo informacyjne, rynek pracy, telepraca, Internet, informacja INTERNET AND ITS MEANING ON MARKET OF WORK Abstract The article pays back on consciousness of need of acquaintance informative technology the attention and her meaning on competitive market of work Internet on which plays more and more larger part. He makes possible both the finding the offer of work, as and the undertaking on distance the work - the telejob. Key words: informative society, market of work, telejob, Internet, information 1. Wstęp Rosnąca ilość informacji oraz wzrost jej dostępności dla obywateli to obecnie bardzo wyraźny trend w procesie rozwoju społecznego. Informacja staje się bogactwem strategicznym XXI wieku. Znajomość oraz umiejętność pozyskiwania, selekcjonowania i przetwarzania informacji istotnie wpływa nie tylko na znalezienie, ale i zmianę pracy. Doskonałym medium informacyjnym i komunikacyjnym jest Internet. Pozwala na korzystanie w nieograniczonym zakresie ze światowych zasobów informacji, a dodatkowo wzajemne komunikowanie się uŜytkowników komputerów – społeczności internetowej.[5] Internet jest efektywnym narzędziem promocji i reklamy, oferuje bogaty rynek zakupów, pracę na odległość – telepracę, która sprzyja tworzeniu się nowych miejsc pracy. Internet staje się wszechobecnym medium, które charakteryzuje[7]: - wszechobecność (nieograniczony zasięg), - interaktywność (umoŜliwia współpracę i dialog), - szybkość (przedsiębiorstwo niemal natychmiast moŜe reagować na zmiany zachodzące na rynku), - informacja (moŜliwość pozyskiwania, przechowywania i przekazywania danych). Cechy te pozwalają na wiele form konkurowania i wchodzenia na nowe rynki. Stworzenie warunków do zapewnienia bezpośredniego dostępu do informacji, kształtowanie świadomości społeczeństwa oraz rozwijanie potencjału intelektualnego to działania umoŜliwiające tworzenie się cywilizacji informacyjnej. 2. Edukacja informatyczna i jej znaczenie na rynku pracy Szczególne znaczenie dla transformacji do globalnego społeczeństwa informacyjnego ma system edukacyjny. Jak słusznie zauwaŜa S. Juszczyk „głównym zadaniem kształcenia informatycznego jest przygotowanie jednostki do efektywnego 503 korzystania w swoim Ŝyciu i pracy zawodowej z technologii informacyjnych, co ma umoŜliwić pełnowartościowe funkcjonowanie w społeczeństwie informacyjnym, ułatwić rozwój intelektualny, samorealizację oraz mobilność zawodową i dać poczucie aktywnego uczestnictwa w tworzeniu dóbr materialnych i duchowych”.[3] Edukacja powinna być zatem, na wszystkich poziomach nauczania, oparta o podstawowe trwałe i przenikające się filary uczenia się, aby: [1] - wiedzieć, znać potencjał i moŜliwości nowoczesnych technologii informacyjnych, - działać, umiejętnie pozyskiwać informacje i krytycznie ja analizować, a następnie przekształcać w wiedzę, - umieć Ŝyć wspólnie, umiejętnie korzystać z dóbr nowoczesnych narzędzi informatycznych i wykorzystywać ich do nauki i pracy, - być aktywnym, przedsiębiorczym, samodzielnym kreatywnym, ale równieŜ wraŜliwym na wartości i zdolnym do ciągłej edukacji, przygotowanym do zmiany miejsca zatrudnienia. Aby edukacja była skuteczna i spełniała swoje załoŜenia, musi być na bieŜąco uaktualniana, dostosowana do potrzeb rynku pracy. Dlatego warto inwestować w edukację informatyczną, gdyŜ to ona w znacznym stopniu przygotowuje obywateli do posługiwania się nowoczesnymi technikami informatycznymi i multimediami w procesie zdobywania wykształcenia oraz w Ŝyciu społecznym i zawodowym.[4] Edukacja jest w pewnym stopniu odpowiedzialna za losy zawodowe i miejsce na rynku pracy jej uczestników.[2] Podstawową przyczyną zmian jakie następują na płaszczyźnie zawodowej, na skutek rozwoju technik informacyjnych i telekomunikacyjnych, jest powstawanie gospodarki elektronicznej. Wymagane są nowe kwalifikacje, a takŜe inny sposób wykonywania czynności zawodowych. Kształtujące się społeczeństwo informacyjne wywiera duŜy wpływ na funkcjonowanie rynku pracy.[6] Coraz większy nacisk kładziony jest przez potencjalnych pracodawców na wszechstronne wykształcenie pracowników. Standardem jest wymóg umiejętności obsługi komputera, posługiwania się nowoczesnymi technikami komunikacji (telefony komórkowe, Internet, poczta elektroniczna), pozyskiwania i szybkiego przetwarzania informacji, syntetycznego myślenia oraz autoprezentacja. Sieć jest ogromnym rezerwuarem informacji dla potencjalnych przedsiębiorców, a umiejętność ich pozyskiwania stała się kompetencją decydującą o sukcesie. MoŜna powiedzieć, Ŝe Internet staje się obecnie największym rynkiem pracy. Jest wiele portali, które rekrutują swoich pracowników. Coraz więcej firm decyduje się na umieszczenie swoich ofert na stronach WWW, powstają banki ofert i strony, na których osoby poszukujące pracy zamieszczają informacje o swoich kwalifikacjach (np. http://praca.money.pl/, http://www.pracuj.pl/, http://ec.europa.eu/eures). Oprócz elektronicznej giełdy towarów powstają tzw. giełdy pracy. Na takiej giełdzie wystawione są kompetencje zawodowe. Z formy tej korzystają nie tylko pracodawcy przy podejmowaniu decyzji dotyczących zatrudnienia pracowników, ale i poszukujący pracy. Sieć jest niezaprzeczalnie tańszym medium masowej komunikacji od gazety i ma znacznie większy zasięg. UmoŜliwia zarówno znalezienie oferty pracy, jak równieŜ podjęcie pracy na odległość - telepracę. Corocznie wzrasta zainteresowanie tą formą zatrudnienia wśród róŜnych grup społecznych. Wynika to przede wszystkim z charakteru pracy. Telepraca jest szansą na upowszechnienie Internetu. W ślad za propozycjami Unii Europejskiej naleŜy szeroko propagować telepracę, jako rozwiązanie 504 problemów transportowych, zatrudnienia osób niepełnosprawnych, osób spoza aglomeracji oraz zmniejszenie kosztów wyposaŜenia miejsc pracy. 3. Telepraca Telepraca ma znaleźć się w kodeksie pracy. Rząd zajmuje się projektem zmian w tym zakresie. Pozwoli to pracodawcom bez obaw zatrudniać w tym systemie pracowników. Obecnie w systemie „pracy na odległość” najczęściej pracują przedstawiciele handlowi oraz specjaliści np. programiści, wykonujący swoją pracę w domu, w terenie, poza siedzibą firmy. Przewiduje się, Ŝe ta forma pracy moŜe trafić na podatny grunt w innych branŜach jak grafika komputerowa, księgowość, opracowanie projektów czy tłumaczenia, działalność wydawnicza czy redaktorska. Bardzo waŜnym elementem popularyzacji idei pracy na odległość wśród przedsiębiorców i potencjalnych telepracowników jest realizacja projektu „Telepraca. Praca przyszłości” organizowanego na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, współfinansowanego ze środków UE w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Strona internetowa projektu „Telepraca” stała się nie tylko źródłem wiedzy, ale takŜe forum wymiany doświadczeń i informacji pomiędzy osobami zainteresowanymi tą formą zatrudnienia.[8] Organizowane bezpłatne konferencje stanowią upowszechnienie idei telepracy w Polsce. Skierowane są do przedstawicieli przedsiębiorstw zainteresowanych wdroŜeniem telepracy oraz przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego i ukierunkowane są na: - promocję telepracy jako formy aktywności zawodowej i formy poprawy konkurencyjności w biznesie, - wzbudzenie zainteresowania telepracą stanowiącą alternatywę dla tradycyjnych form organizacji przedsiębiorstw, - zapoznanie uczestników z działalnością pionierską telepracy w Polsce, - identyfikację podmiotów zainteresowanych telepracą, Z drugiej strony motywem zainteresowania telepracą, jak wynika z sondaŜy przeprowadzonych wśród potencjalnych pracowników, jest między innymi chęć zarobienia dodatkowych pieniędzy, „dorobienia do pensji” wykorzystując wolny czas po stałej pracy, a często połączenie Ŝycia prywatnego z Ŝyciem zawodowym i samodzielne dysponowanie swoim czasem- większa niezaleŜność względem pracodawcy. 4. Wnioski Obecnie coraz mniejsze znaczenie mają zawody oparte na masowej skali produkcji, z duŜym udziałem czynności wymagających wykonywania pracy fizycznej. Większy nacisk kładziony jest natomiast przez potencjalnych pracodawców na wszechstronne wykształcenie pracowników. Potrzeba dlatego rzetelnego systemu upowszechniania informacji, dotyczącego perspektyw zawodowych. Istotna staje się: - powszechność i dostęp do informacji, - monitoring rynku pracy, - system powiązań szkolnictwa wyŜszego z pracodawcami, 505 - wykorzystanie zasobów internetowych w zakresie poszukiwania i pozyskiwania pracy, - moŜliwość telepracy. MoŜliwości, jakie stwarzają nowoczesne technologie informacyjne i telekomunikacyjne pozwalają na szybki dostęp do ofert pracy nie tylko w kraju, ale poza jego granicami. Internet to cenne źródło informacji nie tylko o konkurentach, ale równieŜ o całym mikro- i makrootoczeniu. Standardem jest wymóg umiejętności obsługi komputera, posługiwania się nowoczesnymi technikami komunikacji (telefony komórkowe, Internet, poczta elektroniczna), pozyskiwania i szybkiego przetwarzania informacji, syntetycznego myślenia oraz umiejętności prezentacji własnego stanowiska i efektów własnej pracy. „Internet jest jak przypływ. Zaleje przemysł komputerowy i wiele innych zatapiając tych, którzy nie nauczą się pływać w jego falach” Bill Gates 5. Literatura 1. DELOR J.: Edukacja. Jest w niej ukryty skarb, Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Warszawa 1998, s. 85-98, ISBN 8388008-00-5 2. Edukacja dorosłych, doradca zawodowy, rynek pracy, praca zbiorowa pod red. A. Stopińskiej–Pająk, Wyd. WSP TWP, Warszawa 2006, s. 9, ISBN: 83-88278-70-3 3. JUSZCZYK S.: Dydaktyka informatyki i technologii informacyjnej, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2003, s. 33, ISDN 83-7441-311-5 4. KUŹMIŃSKA-SOŁŚNIA B.: Znaczenie edukacji informatycznej na konkurencyjnym rynku pracy (w:) Technika-informatyka-edukacja. Teoretyczne i praktyczne problemy edukacji informatycznej, Tom VI, pod red. Wojciecha Walata, Rzeszów 2006, s. 40-42, ISBN 83-88845-70-5 5. RACZYŃSKA M., Internet w szkole w świetle badań gimnazjów regionu radomskiego, Wyd. Politechnika Radomska, Radom 2005, ISDN 1642-5278. 6. SZTANDERSKA U.: Zmiany w strukturze zawodów, (w:) Polska w drodze do globalnego społeczeństwa informacyjnego, Raport o rozwoju społecznym, Warszawa 2002, s. 64. 7. TAYLOR M., MURPHY A.: SMEs and e-business.Journal of Small Business and Enterprise Development, 2004, vol.11, no 3, s. 283. 8. http://www.telepraca-efs.pl/ Lektoroval: Maria Raczyńska, dr Kontaktní adresa: Beata Kuźmińska-Sołśnia Katedra Informatyki, Wydział Nauczycielski, Politechnika Radomska, 26-600 Radom, ul. Chrobrego 27, PL, tel. 048/3617850 e-mail: [email protected] 506