Liniowa czujka ciepła

sygnalizacja pożarowa – liniowa czujka ciepła
Liniowa czujka ciepła
systemu LIST®
Arkadiusz Waligóra
Creatio Industry
ul. L. Różyckiego 1c p. 229; 51-608 Wrocław
tel.: +48 501 532 062
[email protected]
www.creatioindustry.pl
Wiedza, nowoczesna technologia i niezawodność systemów, które stoją na straży
bezpieczeństwa i cieszą się zaufaniem naszych klientów – to ulubiona odpowiedź
właściciela firmy Listec GmbH na pytanie, co
kryje tajemnicza nazwa LIST®. Właściwym
rozwinięciem skrótu LIST® (LInear Sensing
of Temperature) jest Liniowy mikroprocesorowy System pomiaru Temperatury.
Głównym elementem systemu są kable sensoryczne SEC 15 i SEC 20 (fot. 2) wyposażone
w wysokoczułe, adresowalne, mikrosensorowe
czujniki temperatury.
Każdy czujnik w kablu podlega indywidualnej
kalibracji w trakcie procesu produkcyjnego.
Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania
temperatura i zagrożenia związane z jej nagłym przyrostem są wykrywane bezpośrednio w miejscu ich wystąpienia. Dokładne
wartości temperatury są przesyłane z danego
czujnika do kontrolera, nie zaś uzyskiwane
w wyniku przetworzenia sygnału w dodatkowej jednostce obliczeniowej, jak w innych
systemach.
Kable sensoryczne systemu LIST® są odporne
na wibracje, wpływ pola elektromagnetycznego, wilgoć i inne czynniki środowiskowe. Ich
izolacje są wykonane z materiału bezhalogenowego zapewniającego dobre właściwości
samogasnące, a co za tym idzie bezpieczniejszą
ewakuację ludzi z zagrożonego obiektu dzięki
utrzymywaniu bardzo niskiego poziomu emisji
substancji szkodliwych.
systemy alarmowe nr 5, wrzesień – październik 2013
Fot. 1. List®CONTROLLER
• 254 przekaźniki alarmowe;
• barwny wyświetlacz LCD zmieniający kolor
podświetlenia w zależności od bieżącego stanu systemu, pozwalający użytkownikowi na
szybką i jednoznaczną orientację w sytuacji;
• wygodny interfejs użytkownika w języku
polskim, wykorzystujący protokół HTML oraz
bezpieczny mechanizm kontroli dostępu ułatwia programowanie systemu i przyspiesza
uzyskanie dokładnych informacji o jego stanie z poziomu przeglądarki internetowej.
Jak działa
liniowa czujka ciepła systemu LIST®?
Każdy z mikrosensorowych czujników temperatury znajdujących się w kablu sensorycznym
ma unikatowy adres fizyczny oraz dowolnie
Fot. 2. Kable sensoryczne SEC 15 i SEC 20
Dzięki modułom połączeniowym CBO (fot. 3)
instalator i użytkownik uzyskali możliwość
swobodnego podziału kabla sensorycznego
na rozłączalne odcinki technologiczne lub
montażowe. Z modułu CBO jest doprowadzone połączenie do jednostki kontrolno-sterującej
SCU 800 lub List®CONTROLLER (fot. 1) zbierającej zmierzone wartości temperatury i powiadamiającej użytkownika o zagrożeniu.
List®CONTROLLER to obecnie najnowocześniejsza jednostka kontrolno-sterująca na rynku
liniowych czujek ciepła. Jest wyposażona w:
• trzy procesory typu ARM9 oraz pamięć Flash;
jej niewielkie wymiary (wys. 1U, rack 19”)
oraz minimalny pobór prądu (5 W) świadczą
o zastosowaniu zaawansowanej technologii,
przyjaznej dla środowiska;
• układy pozwalające na pracę w pętli oraz
w systemie redundantnym (RDT);
• interfejsy LAN (TCP-IP), RS 485 oraz wiele protokołów komunikacyjnych, m.in. MODBUS,
EDP Esser czy Siemens 3964R;
konfigurowalny adres logiczny. Stwarza to duże
możliwości podziału linii pomiarowej na logiczne sekcje alarmowe, a system staje się elastyczny i niewrażliwy na problemy związane z fizycznym ułożeniem kabla.
Typowymi miejscami chronionymi przez liniowe czujki ciepła są tunele, wiaty czy estakady
przemysłowe, w których oddziałują czynniki
zewnętrzne, takie jak wiatr, opady czy zmienne temperatury związane z porami roku itd.
Jeżeli w takim miejscu wystąpi pożar, to siłą
rzeczy obejmie on obszar o powierzchni kilku
metrów – działanie ciepła nie jest w takim wypadku punktowe! Ponadto ciepło dostaje się
do liniowej czujki dwoma drogami: radiacyjną
i konwekcyjną, całościowo ogrzewając pewien
odcinek linii pomiarowej.
Jeżeli czujka jest adresowalna, tak jak w przypadku systemu LIST®, użytkownik może zostać
poinformowany, w której sekcji alarmowej, a nawet dokładniej – w którym jej odcinku wystąpiło zagrożenie.
systemy alarmowe nr 5, wrzesień – październik 2013
Liniowa czujka ciepła systemu LIST® zapewnia
wysoką rozdzielczość pomiaru, mierząc temperaturę z dokładnością 0,1ºC.
Wszystkie nastawy i parametry alarmowe
większości liniowych czujek ciepła są zgodne
z normą EN54-5 dla czujek punktowych ciepła,
np. w klasie A1. Dotychczas nie została jeszcze
zatwierdzona norma zharmonizowana dla liniowych czujek ciepła. Został natomiast opublikowany jej projekt EN54-22, który nie jest na razie
prawnie wiążącym dokumentem. Niektórzy, co
bardziej „kreatywni” handlowcy powołują się na
ów dokument jak na istniejącą normę, co może
prowadzić do późniejszych problemów z odbiorem instalacji pożarowej.
Zasada działania liniowych czujek ciepła, którą
potwierdzają raporty z badań, jest bardzo pro-
Fot. 3. Moduł połączeniowy CBO
sta (wbrew całej „magii”, jaką próbują ją otoczyć
niektóre firmy handlowe). Alarmowanie następuje w wyniku wystąpienia:
• temperatury nadmiarowej (przekroczenie
bezwzględnego progu alarmowego),
• krytycznej różnicy temperatury porównanej
do profilu odniesienia (obliczonej za pomocą
metody różniczki dyskretnej),
• krytycznej szybkości przyrostu temperatury
(obliczonej za pomocą algorytmu, również
wykorzystującego różniczkę dyskretną).
Wykrywanie pożaru jest efektywne i racjonalne w przedziale temperatury -40 ... +80°C.
Powyżej tego przedziału nie ma to większego
sensu – aby temperatura pożaru wzrosła o kolejny stopień Celsjusza, należałoby do układu
dostarczyć od kilku do kilkunastu megawatów
ciepła. Co więcej, trzeba by to zrobić w krótkim
okresie, co znajduje odzwierciedlenie w skali
potencjalnych zniszczeń. Jakiekolwiek pomiary
temperatury powyżej +120ºC będą miały już
sygnalizacja pożarowa – liniowa czujka ciepła
Fot. 4. Topologia kabla sensorycznego SEC 20,
system redundantny RDT
pożar, a straż pożarna wraz ze służbami utrzymania tunelu będą musiały przeprowadzić
skuteczną ewakuację ludzi, nie znając nawet
w przybliżeniu lokalizacji źródła ognia?
Kolejnym elementem przydatnym przy wyborze systemu jest krajowa lista referencyjna.
Inwestor może ją zweryfikować, kontaktując
się z jego użytkownikami mogącymi z kolei
zaprezentować swoje doświadczenia i opinie
o systemie uzyskane podczas dłuższego okresu eksploatacji.
Uzupełnieniem oferty firmy Listec GmbH
jest nieznacznie uproszczona, ekonomiczna
wersja light „dużego” systemu LIST® – system
d-LIST® służący do ochrony na krótszych dystansach. Doskonale sprawdza się w ochronie
pionów kablowych, poddaszy, przestrzeni pod
podłogami technicznymi czy nad sufitami
podwieszanymi oraz w innych ograniczonych
przestrzeniach budynków, często pomijanych
podczas projektowania systemów ochrony
ppoż., zawierających np. większą ilość kabli
elektrycznych.
List CONTROLLER
to obecnie najnowocześniejsza
jednostka kontrolno-sterująca
na rynku liniowych czujek ciepła
tylko sens statystyczny, zważywszy na miejsce
zamontowania czujki ciepła.
Istotną informacją dla projektantów może być
również możliwość stosowania systemu LIST®
w tunelach drogowych lub kolejowych. Z powodu braku odpowiednich przepisów krajowych należy sięgnąć do norm obowiązujących
w Austrii (RVS) czy Niemczech (RABT). W normach tych od liniowych czujek ciepła wymaga się obecnie nie tylko wysokiej czułości
pomiaru i dokładnej lokalizacji zagrożenia, ale
również przedstawienia przez ich producenta
aktualnych raportów z oficjalnych testów praktycznych.
Dodatkowym wymogiem w zakresie bezpieczeństwa jest praca systemu z redundancją
układu pomiarowego (RDT) – w przypadku
przerwania linii pomiarowej system musi zachować pełną funkcjonalność.
Ważna jest też maksymalna długość linii dozorowej – parametr istotny dla każdego rodzaju
liniowych czujek ciepła. W systemie LIST® długość linii pomiarowej została celowo ograniczona do 3000 m. Niektóre firmy marketingowo
sugerują jednak możliwość obsługi dłuższych
odcinków, np. 8000 czy nawet 12 000 m.
Stojąc przed takim wyborem, warto jednak
zadać pytanie, czy na pewno chodzi o jak
największą długość linii. W przypadku uszkodzenia czujki liniowej lub kontrolera cała linia
może pozostać bez nadzoru. Jak bezpieczny
jest chroniony pojedynczym kontrolerem
tunel o długości 8 km, w którym wybuchnie
Informacja o firmie
System LIST® jest opatentowany i w całości
wytwarzany przez firmę Listec GmbH, mającą
siedzibę w Bawarii. Dzięki skoncentrowaniu się
na produkcji liniowych czujek ciepła posiada
ona wieloletnie doświadczenie w tym zakresie
oraz zatrudnia wykwalifikowanych specjalistów.
Firma Listec GmbH nie tylko szkoli, ale również
cyklicznie sprawdza poziom wiedzy i umiejętności technicznych swoich partnerów, którzy
sprzedają i instalują jej produkty.
Listec GmbH kładzie duży nacisk na uczciwe
i trwałe relacje z klientami, zapewniając opiekę posprzedażną i serwis nie tylko na każdym
etapie realizacji inwestycji, ale również po jej zakończeniu. Nie zdarzyło się w całej historii firmy,
aby klient, który posiada zamontowany system
LIST®, np. po 15 latach od uruchomienia systemu nie uzyskał pomocy lub porady ze strony
producenta.
Dla polskich klientów istotne jest również, iż
systemy LIST® i d-LIST® oprócz zagranicznych
certyfikatów i aprobat mają polskie dokumenty
wydane przez CNBOP i ITB.
®
Podsumowując, siłą systemu LIST® jest jego
niezawodność potwierdzona doskonałą opinią, jaką cieszy się wśród klientów już od
ponad 25 lat. Z powodzeniem zabezpiecza
rosnącą z każdy rokiem liczbę tuneli i obiektów przemysłowych na całym świecie, o czym
świadczy bogata lista referencyjna. Doświadczeniem takim nie mogą poszczycić się nawet
wielkie koncerny z branży ochrony ppoż. 
systemy alarmowe nr 5, wrzesień – październik 2013