Na podstawie obserwacji, rozmów z uczniami, nauczycielami

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY
PODSTAWOWEJ IM JÓZEFA WYBICKIEGO
W OWIŃSKACH
,,Moje miejsce na Ziemi’’
2011/2012
DIAGNOZA
Na podstawie obserwacji, rozmów z uczniami, nauczycielami, rodzicami oraz
przedstawicielami środowiska lokalnego, pracownikami socjalnymi wyodrębniono do
diagnozy następujące problemy :
- problem przemocy i agresji ( bójki, zaczepki, zastraszania);
- problemy z nauką ( niektóre przedmioty);
- brak kultury słowa u dzieci;
- niewłaściwe nawyki żywieniowe;
- ubóstwo materialne rodziców ( brak pieniędzy na wycieczki, wyjścia
do kina );
- niewydolność wychowawcza środowisk domowych uczniów;
Po wstępnym ustaleniu problemów przeprowadzono diagnozę
i uwzględniono następujące obszary działań wychowawczo - profilaktycznych :
1. problem przemocy i agresji ;
2. zagrożenie wykluczeniem z grupy rówieśniczej;
3. zagrożenie środkami uzależniającymi;
4. promocja zdrowego stylu życia;
5. wspieranie rozwoju emocjonalnego i społecznego wychowanków;
6. wspieranie rodziców w procesie wychowania;
7. preorientacja zawodowa;
2
ZAKŁADANE TREŚCI PROGRAMOWE
1. Integracja wewnątrzklasowa i wewnątrzszkolna.
2. Podstawowe informacje o emocjach warunkujących godne życie człowieka :
- rozpoznawanie swoich mocnych stron;
- autorefleksja;
- kształtowanie właściwego stosunku do własnych pozytywnych
i negatywnych emocji.
3. Wyrabianie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
4. Dostarczenie wiedzy o agresji- o jej przyczynach, sposobach zwalczania
i środkach zaradczych.
5. Zwalczanie stresu szkolnego.
6. Informowanie o zagrożeniach, jakie niosą ze sobą środki odurzające
i uzależniające.
7. Promowanie właściwych form spędzania czasu wolnego:
- pojęcie czasu wolnego,
- wypoczynek bierny i czynny.
- nabywanie umiejętności organizowania swojego czasu wolnego,
- czas wolny bez używek i nałogów.
8. Propagowanie racjonalnego modelu zdrowego stylu życia - dążenie
do wszechstronnego rozwoju, który wyraża się dbałością o własne zdrowie, jak
najlepszą kondycją psychiczną i fizyczną.
9. Rozszerzanie umiejętności wychowawczych rodziców.
10. W ramach preorientacji zawodowej:
- pomoc uczniowi w rzetelnej ocenie zainteresowań, mocnych stron i możliwości
wyboru przyszłej szkoły i zawodu,
- ukazanie specyfiki lokalnej przedsiębiorczości,
- przyglądanie się zawodom,
- uczenie zachowań potrzebnych do budowania ścieżki zawodowej: współpraca
w grupie, asertywność, planowanie, podejmowanie decyzji.
3
CELE PROGRAMU
CEL NADRZĘDNY
ZDOBYCIE UMIEJĘTNOŚCI RADZENIA SOBIE Z PROBLEMAMI
W OTACZAJĄCYM ŚWIECIE TAK, ABY ZNALEŹĆ SWOJE MIEJSCE
NA ZIEMI.
CELE GŁÓWNE
- Przeciwdziałanie przemocy.
- Zapobieganie wykluczeniu z grupy rówieśniczej.
- Wyposażenie dziecka w wiedzę o jego prawach i prawach innych ludzi.
- Kształtowanie i wspomaganie postaw promujących zdrowy styl życia.
- Kształtowanie odpowiedzialności.
CELE SZCZEGÓŁOWE
- Stworzenie dzieciom warunków do pełnego rozwoju osobowości.
- Propagowanie wśród dzieci kulturalnego i zdrowego stylu życia.
- Kreowanie postaw prospołecznych.
- Kształtowanie przyjaznego, zaangażowanego zespołu klasowego.
- Wyrabianie odpowiedzialności za siebie, swoje wybory i decyzje.
- Podnoszenie świadomości dotyczącej samorealizacji.
- Podniesienie poczucia bezpieczeństwa w czasie pobytu w szkole przeciwdziałanie przemocy.
- Poprawa funkcjonowania dziecka w grupie rówieśniczej poprzez nabycie
umiejętności interpersonalnych, poprawnej komunikacji werbalnej
i niewerbalnej, negocjacji jako sposobu rozwiązywania konfliktów,
umiejętności odmawiania, empatii, budowania satysfakcjonujących
związków przyjacielskich w grupie rówieśniczej,
- Kreowanie pozytywnego JA i optymizmu życiowego.
- Poprawę kondycji fizycznej poprzez udział w różnego rodzaju zawodach
sportowych, propagowanie zasad zdrowej rywalizacji sportowej.
4
- Profilaktyka uzależnień - pogłębianie wiedzy o skutkach działania środków
psychoaktywnych takich jak nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze.
- Udzielanie pomocy rodzicom w zakresie umiejętności wychowawczych.
ZADANIA PROGRAMOWE SŁUŻĄCE REALIZACJI ZAŁOŻONYCH
CELÓW
ZADANIA INFORMACYJNE:
- Zaznajamianie uczniów z przyczynami zachowań agresywnych, rodzajami
agresji.
- Zaznajamianie z moralnymi i prawnymi konsekwencjami zachowań
niezgodnych z przyjętymi zasadami.
- Zaznajamianie uczniów z wpływem na organizm ludzki używania środków
psychoaktywnych.
- Zaznajamianie uczniów z wpływem na rozwój osobowości środków masowego
przekazu a szczególnie Internetu.
- Zaznajamianie uczniów z poprawnymi formami spędzania czasu wolnego.
- Ćwiczenie umiejętności społecznych przydatnych w dokonywaniu życiowych
wyborów i w samorealizacji.
ZADANIA EDUKACYJNE:
- Doskonalenie umiejętności obiektywnej samooceny.
- Nauczenie asertywnego wyrażania emocji.
- Wykształcenie umiejętności społecznie aprobowanych sposobów
postępowania w sytuacjach konfliktowych.
- Propozycje rajdów, wycieczek, zajęć sportowych, kół zainteresowań, jako
alternatywa dla bierności i zażywania środków psychoaktywnych.
- Przypominanie o problemie nikotynizmu.
- Stwarzanie warunków do porozumienia na płaszczyźnie rodzic nauczyciel, uczeń - wychowawca, uczeń-uczeń;
- Pokazywanie wzorców do naśladowania.
5
- Zachęcanie do uczestnictwa w uroczystościach, konkursach, zawodach.
- Integrowanie zespołów klasowych wokół społecznie ważnych, wspólnych
celów.
ZADANIA INTERWENCYJNE:
- Objęcie opieką wszystkich uczestników przemocy.
- Negocjacje w sytuacjach konfliktów.
- Organizowanie zespołów samopomocowych.
- Organizowanie dodatkowej pomocy dla rodziców - pomoc w rozwiązywaniu
problemów wychowawczych i innych.
- Współpraca z rodzicami oraz z organizacjami i instytucjami wspierającymi
działania opiekuńcze szkoły
WSPÓŁPRACA PRZY REALIZACJI PROGRAMU :
Odpowiedzialni za realizację działań o charakterze informacyjnym i edukacyjnym:
-
wychowawcy klas,
nauczyciele w ramach prowadzonych zajęć edukacyjnych;
pedagog szkolny;
rodzice w ramach współpracy ze szkołą;
W ramach zadań powinna nastąpić ścisła współpraca z :
-
Radą Gminy
Poradnią Pedagogiczno - Psychologiczną;
Policją;
Sądem ds. nieletnich;
pielęgniarką szkolną;
lekarzem rodzinnym;
Księdzem Proboszczem;
Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej;
6
PRZEWIDYWANE EFEKTY I OSIĄGNIĘCIA
1. Poprawa sytuacji wychowawczej na terenie szkoły, zmniejszenie ilości
przypadków agresywnych zachowań wśród dzieci.
2. Zmniejszenie zagrożenia sięgania przez dzieci po środki uzależniające takie
jak papierosy, alkohol, narkotyki i dopalacze.
3. Wzrost zainteresowania wychowanków rozwijaniem swoich zainteresowań
i uzdolnień.
4. Wzrost poczucia pewności siebie, dumy z osiąganych sukcesów.
5. Wzrost aspiracji dzieci w kierunku lepszego i pełniejszego życia.
6. Inspirowanie wychowanków do podjęcia prób pracy nad sobą - poszukiwanie
siebie, odkrywanie barier będących przyczyną wielu problemów
na płaszczyźnie kontaktów z rówieśnikami, rodzicami.
7. Otwarcie się na drugiego człowieka.
8. Pozyskanie rodziców do ścisłej współpracy.
9. Polepszenie pozycji niektórych dzieci w zespołach klasowych i w domu.
7
SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁA
W RAMACH SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
W ROKU SZKOLNYM 2011/2012
1. Kształtowanie postaw prospołecznych, pomoc w odnalezieniu
swego miejsca w klasie.
METODY REALIZACJI
Integracja uczniów w ramach
zespołów klasowych:
1 - wycieczki
2- imprezy szkolne
3- lekcje wychowawcze
(tematy w załączniku)
Włączenie tematyki prospołecznej
do zajęć przedmiotowych
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
wg harmonogramu
cały rok szkolny
nauczyciele przedmiotów cały rok szkolny
Udział w akcjach charytatywnych:
1. ,,Góra grosza''
2. ,,I ty możesz zostać Mikołajem''
3. ,,Wielka Orkiestra Świątecznej
Pomocy''
4. ,,Kiermasz świątecznych kartek
samorząd szkolny
Bożonarodzeniowych''
nauczyciele prowadzący
5. ,,Wielkanoc z PCK''
wg
harmonogramu
PROPONOWANE TEMATY
SPOTKAŃ Z RODZICAMI
1) By dziecko polubiło naukę
2) Stres – jak rozpoznać i jak
pomóc
pedagog szkolny
wg
harmonogramu
8
2. Przeciwdziałanie zagrożeniom współczesnego świataprofilaktyka uzależnień od środków psychoaktywnych, sekt,
mas-mediów i mody, oraz profilaktyka otyłości i chorób
przyzębia
METODY REALIZACJI
1.Spotkania prewencyjne dla
uczniów i rodziców z Policją
- W drodze do szkoły
- Moja bezpieczna szkoła
- Dziecko wobec prawa
2.Prelekcja dla klasy IV
na temat otyłości
3. Spotkanie z rodzicami na
temat objawów zażywania
narkotyków przez ich dzieci
4. Spotkania klas z
pedagogiem na temat
konsekwencji używania
środków psychoaktywnych
(wg potrzeb)
5. Ankieta diagnostyczna
poprzedzająca wprowadzenie
programu „Dziecko w sieci”
1. Realizacja programu
„Znajdż właściwe
rozwiązanie” w klasach IV –
VI. (program Państwowej
Inspekcji Sanitarnej)
2. Organizowanie konkursu
na plakat antynikotynowy
w ramach realizacji
Gminnego Programu
Ochrony i Promocji Zdrowia
Mieszkańców Gminy
Czerwonak
3. Realizacja programu „Nie
pal przy mnie proszę”
w klasach I - III (program
Państwowej Inspekcji
Sanitarnej)
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
Pedagog
wg
harmonogramu
III/IV 2012
IV 2012
Pedagog
IV/ V 2012
9
Realizacja elementów profilaktyki
na zajęciach z różnych
przedmiotów
Lekcje wychowawcze poświęcone
zagadnieniom promocji zdrowego
trybu życia
konkurs profilaktyczny w klasach
I – III na temat dbałości o higienę
jamy ustnej ( zgodnie z Gminnym
Programem Ochrony i Promocji
Zdrowia Mieszkańców Gminy
Czerwonak)
nauczyciele przedmiotów
cały rok
wychowawcy
pedagog
pielęgniarka szkolna
cały rok
Zagospodarowanie czasu wolnego
i promocja zdrowego trybu życia
nauczyciele prowadzący
zajęcia dodatkowe/
pedagog
Organizowanie wychowankom i
ich rodzinom fachowej pomocy
1. psychologicznej
2. terapeutycznej
3. korekcji zachowań
4. warsztaty dla rodziców
PP-P
Pedagog
cały rok
cały rok
10
3.Przeciwdziałanie agresywnym postawom- budowanie postawy
życzliwości
METODY REALIZACJI
Realizacja programu
profilaktycznego „Spójrz inaczej”
oraz innych tematów godzin
wychowawczych
Dostarczanie wiedzy o przepisach
i konsekwencjach łamania prawa
Ewaluacja procedur związanych z
zapobieganiem przemocy na
terenie szkoły
1. regulaminy szkolne
2. ocenianie zachowania
3. współpraca z Rodzicami,
Policją, Kuratorem, Sądem
Doskonalenie umiejętności
wychowawczych w ramach WDN
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
Pedagog/ wychowawcy
wg
harmonogramu
pedagog
pracownicy szkoły
policjant
wg planu
II semestr
zespół wychowawczy
dyrekcja
cały rok
Rada pedagogiczna
szkoleniowcy
cały rok
11
4. Rozwijanie samodyscypliny i odpowiedzialności za swoje
decyzje
METODY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
Ewaluacja systemu oceniania
zachowania
zespół wychowawczy
X 2011
Udzielanie pomocy uczniom
i rodzicom w rozwiązywaniu
problemów
pedagog
wychowawcy
cały rok
Organizowanie pomocy dla
uczniów z trudnościami w nauce
nauczyciele przedmiotów
pedagog
cały rok
Lekcje wychowawcze
pedagog we współpracy
z wychowawcami
cały rok
12
5. Inspirowanie uczniów do poszukiwania wartości i celów
życiowych ważnych dla odnalezienia swojego miejsca
na ziemi
METODY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
Pomoc uczniom w rozpoznawaniu
własnych predyspozycji,
zainteresowań i planowaniu
dalszej nauki
wychowawcy
nauczyciele zajęć
pozalekcyjnych
pedagog
cały rok
Zajęcia warsztatowe dla uczniów
dotyczące zainteresowań,
zwalczania stresu, podejmowania
decyzji
pedagog
wychowawcy
III/V 2012
Udział uczniów i rodziców
w Targach Edukacyjnych
pedagog
III 2012
Konkursy przedmiotowe
nauczyciele
wg
harmonogramu
Realizacja gminnego programu
„Postaw na rodzinę”
wychowawcy i
nauczyciele
odpowiedzialni za
imprezy szkolne
wg
harmonogramu
13
6.Budowanie wśród uczniów poczucia odpowiedzialności za swój
rozwój psychospołeczny
METODY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
TERMINY
Organizowanie konkursu w
zakresie udzielania pierwszej
pomocy
PCK
wg
harmonogramu
Uczestniczenie w akcjach
charytatywnych organizowanych
przez szkołę
nauczyciele
samorząd uczniowski
LOP
PCK
wg planu
Uczestniczenie w imprezach
rekreacyjnych organizowanych na
terenie gminy
nauczyciele
samorząd uczniowski
LOP
PCK
cały rok
Szerzenie oświaty prozdrowotnej
wśród dzieci i młodzieży
pielęgniarka
nauczyciele
wychowawcy
wg planu
Spotkania dziewcząt z klas VI pt.
„ Między nami kobietkami”
pedagog/psycholog
IV-VI 2012
14
7. Ewaluacja działań profilaktycznych i opracowanie strategii
na rok szkolny 2011/2012
Uczniowie:
- potrafią w sytuacji zagrożenia zachowywać się
asertywnie , potrafią dokonywać trafnych wyborów;
- są świadomi w jaki sposób alkohol, papierosy i inne
używki wpływają na ich rozwój;
- znają różnorodne formy spędzania wolnego czasu;
- znają alternatywne sposoby radzenia sobie ze
stresem;
- dbają o kulturę słowa i obyczaju;
- znają miejsca, instytucje i osoby, do których mogą się
zwrócić o pomoc;
- znają konsekwencje zaniedbania własnego zdrowia;
- dobrze czują się w klasie i w domu.
PYTANIA EWALUACYJNE
NARZĘDZIA
Czy odbyły się spotkania
z rodzicami?
Listy obecności, tematy i scenariusze zajęć,
ocena przydatności ( przez rodziców)
Czy nauczyciele poszerzali swoją
wiedzę na temat asertywności,
uzależnień?
ankieta dla nauczycieli na temat zachowań
asertywnych i uzależnień, tematy szkoleń
Czy odbyły się warsztaty
dla uczniów?
analiza dokumentacji szkolnej, lista
obecności, scenariusze spotkań, pisemne
wypowiedzi uczniów
(pytania otwarte, ankiety)
Czy odbyły się w szkole prelekcje,
spotkania ze specjalistami?
analiza dokumentacji szkolnej,
Czy odbyły się lekcje na temat
szkodliwości używek?
analiza dzienników, karty informacyjne,
ankiety
15
Jakie spotkania o używkach
zostały przeprowadzone
dla rodziców?
analiza list obecności, tematyka spotkań
z rodzicami, ankieta podsumowująca
zajęcia.
Jakie zajęcia dodatkowe
prowadzone były w szkole?
analiza dzienników , sprawozdań z
działalności kółek zainteresowań, świetlicy,
zajęć dodatkowych, sportowych itd.
Jakie imprezy rekreacyjno sportowe udało się zorganizować?
Jakie akcje charytatywne udało się
w szkole przeprowadzić?
analiza dzienników , sprawozdań
z działalności kółek zainteresowań,
świetlicy, zajęć dodatkowych, sportowych
itd.
analiza dzienników , sprawozdań
z działalności kółek zainteresowań,
świetlicy, zajęć dodatkowych, sportowych
itd.
Czy na lekcjach wykorzystywana
była praca w grupach?
wypowiedzi nauczycieli, ankiety dla
uczniów
Czy rodzice uczniów
wymagających pomocy brali udział
w spotkaniach organizowanych
przez szkołę i w spotkaniach
indywidualnych?
Listy obecności , protokoły ze spotkań
Czy zdobyte przez rodziców (w
ramach warsztatów) umiejętności ankiety (nauczyciele, rodzice), obserwacje,
interpersonalne polepszyły kontakt
wpisy w zeszytach uwag,
z dziećmi?
Czy w szkole organizowane były
wyjścia do kina, teatru, konkursy
o tematyce profilaktycznej ?
analizy wpisów do dzienników, protokołu
Czy nauczyciele i obsługa reagują
na wszystkie niewłaściwe formy
zachowania uczniów?
analiza zeszytów uwag, dzienników
klasowych,
Czy uczniowie znają miejsca
i instytucje oraz osoby, do których
mogą się zwrócić o pomoc
w trudnej sytuacji?
Zgromadzone ulotki, protokoły ze spotkań,
analiza dokumentacji pedagoga.
16