VIII konferencja 2007.indd

Transkrypt

VIII Międzynarodowa
Konferencja Naukowa
„Inżynieria
Stomatologiczna
– Biomateriały”
Ustroń
14 – 17 czerwiec 2007
Patronat Honorowy
Jego Magnificencja Rektor
Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej
dr hab. n. med., dr n. tech. Rajmund Orlicki
prof. ŚAM i WSID
Szanowni Państwo,
Mam zaszczyt i przyjemność powitać Państwa na VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej w Ustroniu organizowanej przez Katedrę
i Zakład Materiałoznawstwa Stomatologicznego ŚAM, Katedrę Techniki Dentystycznej WSID, Katedrę Chemii Politechniki Częstochowskiej,
Zakład Inżynierii Powierzchni, Korozji i Katalizy Politechniki Wrocławskiej oraz Polskie Towarzystwo Inżynierii Stomatologicznej.
Konferencja ta, ósma z rzędu, stała się corocznym punktem programu działalności naukowej wymienionych instytucji. Nieomal co
rok pojawiają się doniesienia mające istotny wpływ na rozwój nauki.
Największe osiągnięcia rodzą się na styku różnych kierunków i specjalności naukowych. Stymulatorem postępu w stomatologii są osiągnięcia medycyny ogólnej oraz inżynierii materiałowej. Stąd też nie
jest przypadkiem, że spotkania nasze posiadają charakter interdyscyplinarny tak pod względem tematycznym jak też organizatorskim.
Chcąc zapoznać Państwa z najnowocześniejszymi osiągnięciami,
zanim pojawią się one w czasopismach naukowych i podręcznikach,
zaprosiliśmy do wygłoszenia referatów kompetentnych specjalistów z
różnych dziedzin. Połączone działania interdyscyplinarnych zespołów
badawczych zaowocowały widocznym postępem w zakresie nowych
metod diagnostycznych i terapeutycznych oraz ulepszonych i nowych
biomateriałów stomatologicznych. W dużej mierze dotyczy to badań
nad osteoporozą i nanomateriałami, wyniki których zaprezentowane
zostaną na konferencji. Osiągnięcia w dziedzinie profilaktyki i terapii
osteoporozy pozwoliły między innymi na poszerzenie zakresu wskazań do zastosowania śródkostnych wszczepów zębowych oraz przyczyniły się do zachowania korzystnych warunków podłoża kostnego
przy konwencjonalnym leczeniu bezzębia.
Wiele ciekawych i akademickich wystąpień dotyczy tematów wolnych. W tej grupie tematycznej mieszczą się również referaty opracowane przez młodych pracowników nauki oraz członków studenckich kół
naukowych, które zostaną wygłoszone w ramach tej konferencji.
W imieniu organizatorów i Komitetu naukowego VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej pragnę podziękować Autorom za
trud związany z opracowaniem referatów. Wszystkim uczestnikom życzę owocnych obrad oraz miłego pobytu w Ustroniu.
prof. zw. dr hab. n. med. Bronisław Kłaptocz
3
GOŚCIE HONOROWI
prof. dr hab. n. med. Stefan Baron
Kierownik Katedry i Zakładu Dysfunkcji Narządu Żucia Śląskiej Akademii Medycznej
dr hab. n. med. Maria Gołębiewska
Kierownik Zakładu Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Katedry Techniki Dentystycznej Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej
w Ustroniu
prof. zw. dr hab. n. med. Zofia Knychalska-Karwan
prof. dr hab. n. med. Wojciech Król
Kierownik Katedry i Zakładu Mikrobiologii Śląskiej Akademii Medycznej
prof. dr hab. n. med. Lidia Postek-Stefańska
Kierownik Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego Śląskiej Akademii Medycznej
prof. dr hab. n. med. Wojciech Pluskiewicz
Kierownik Zakładu Chorób Metabolicznych Kości Samodzielnego Publicznego Szpitala
Klinicznego nr 1 w Zabrzu Śląskiej Akademii Medycznej
prof. dr hab. n. med. Bogumił Płonka
prof. zw. dr hab. inż. Jan Pielichowski
Kierownik Samodzielnej Katedry Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych Politechniki
Krakowskiej
prof. dr hab. n. med. Aleksander Sieroń
Kierownik Oddziału Klinicznego Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej
Katedry Chorób Wewnętrznych Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym
w Zabrzu Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach z siedzibą w Bytomiu
R. Stupnytsky, DDS, PhD (medicine)
Danylo Halytskyi National Medical University of Lviv. Department of prosthetic dentistry.
O. Styraniwska, DDS
Danylo Halytskyi National Medical University of Lviv. Department of prosthetic dentistry.
prof. dr hab. inż. Krzysztof Sztwiertnia
Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN
prof. dr hab. n. med. Ryszard Szkilnik
Katedra i Zakład Farmakologii w Zabrzu Śląskiej Akademii Medycznej
prof. dr hab. inż. Walery Szuścik dr.h.c.
dr n. med. Ryszard Wąsik
Dyrektor Śląskiego Szpitala Reumatologiczno - Rehabilitacyjnego w Ustroniu
prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Więckiewicz
Katedra Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej we Wrocławiu
prof. zw. dr hab. n. med. Stefan Włoch
dr n. med. Eugeniusz Zielonka
Ordynator Oddziału II Śląskiego Szpitala Reumatologiczno – Rehabilitacyjnego w Ustroniu
4
KOMITET NAUKOWY
prof. dr hab. Henryk Bala
prof. dr n. med. Krystyna Dobies
prof. zw. dr hab. inż. Józef Głuszek
prof. zw. dr hab. n. med. Jan Grzesik
prof. zw. dr hab. n. med. Zofia Knychalska – Karwan
prof. dr n. med. Wiesław Kobyłecki
prof. nadzw. dr hab. Ryszard Koczorowski
prof. zw. dr hab. inż. Zygmunt Kowalski
prof. zw. dr hab. n. med. Jan Pilch
prof. dr hab. n. Bogumił Płonka
prof. dr hab. inż. Walery Szuścik dr.h.c.
prof. dr hab. n. med. Tadeusz Wierzchoń
prof. zw. dr hab. inż. Jerzy Zabrzeski
KOMITET ORGANIZACYJNY
PRZEWODNICZĄCY:
dr hab. n. med., dr n. tech Rajmund O r l i c k i
prof. ŚAM i WSID
Sekretariat
Ewa D r o b i k
Anna B u j o k
ADRES
KOMITETU ORGANIZACYJNEGO
Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej
w Ustroniu
ul. Słoneczna 2, 43-450 Ustroń
www.wsid.edu.pl
5
INFORMACJE ORGANIZACYJNE
MIEJSCE OBRAD:
Sala konferencyjna hotelu „Belweder”
ul. Zdrojowa 15
43-450 Ustroń
REJESTRACJA UCZESTNIKÓW
i SEKRETARIAT CZYNNY:
Czwartek
1600 – 2100 – Hotel „Muflon”
Piątek
800 – 1700 – Hotel „Belweder”
Sobota
900 – 1830 – Hotel „Belweder”
Osoby nie zakwaterowane w hotelu „Belweder“, a zainteresowane wykupem posiłków, proszone są o zwrócenie się bezpośrednio do recepcji hotelu.
6
VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa Ustroń 2007
„Inżynieria Stomatologiczna – Biomateriały”
PROGRAM
14.06.2007 (czwartek)
1900
Spotkanie powitalne Hotel „Muflon”
15.06.2007 (piątek)
Otwarcie konferencji – Hotel „Belweder”
900 – 915
I SESJA
915 – 1430
Przerwa obiadowa – Hotel „Belweder”
1430 – 1515
II SESJA
1515 – 1845
1930
Uroczysta kolacja – Hotel „Muflon”
16.06.2007 (sobota)
III SESJA MŁODYCH PRACOWNIKÓW NAUKI
900 – 1255
Przerwa obiadowa – Hotel „Belweder”
1300 – 1340
IV SESJA
1340 – 1640
V SESJA STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH
1650 – 1805
VI SESJA DYPLOMATORIUM ABSOLWENTÓW WSID
7
1830
PROGRAM NAUKOWY
15.06.2007 PIĄTEK
900 – 915 Otwarcie Konferencji
SESJA I
Przewodniczący Sesji: prof. dr hab. n. med. A. Sieroń
dr hab. n. med. M. Gołębiewska
prof. dr hab. n. med. J. Pilch
915 – 950
E. Czerwiński1*, A. Milert1, B. Trybulec1, M. Czerwińska*
1
Zakład Chorób Kości i Stawów, WOZ, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
*Krakowskie Centrum Medyczne
Osteoporoza – współczesne problemy. Możliwości pomiaru
struktury kostnej na radiogramie.
Osteoporosis – current challenges. Possibility of bone structure
measurement on a radiogram.
950 – 1020
W. Pluskiewicz, B. Drozdzowska, B. Tarnawska
Katedra Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii, Zakład Chorób Metabolicznych Kości Śląskiej Akademii Medycznej
Osteoporoza a stomatologia: wyniki badań własnych.
Osteoporosis in stomatology: own experiences.
1020 – 1050
E. Zielonka, R. Wąsik, D. Kapołka
Śląski Szpital Reumatologiczno - Rehabilitacyjny w Ustroniu
Osteoporoza wtórna w chorobach reumatycznych.
Secondary osteoporosis in rheumatic diseases.
1050 – 1120
R. Szkilnik
Katedra i Zakład Farmakologii Wydziału Lekarskiego w Zabrzu Śląskiej Akademii Medycznej
Problem osteoporozy w stomatologii.
Problems of osteoporosis in dentistry.
1120 – 1130 Przerwa
8
1130 – 1155
M. Gołębiewska, E. Kulikowska - Bielaczyc
Zakład Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej w Białymstoku
Wpływ osteoporozy na stan podłoża kostnego żuchwy u kobiet
po menopauzie z częściowymi i całkowitymi brakami uzębienia.
Effect of osteoporosis on the mandibular bone condition in
postmenopausal women with partial and total dental lacks.
1155 – 1220
R. Stupnytsky
Department of Prosthetic Dentistry, Danylo Halytskyi National Medical
University of Lviv
Wpływ ekstrakcji zębów oraz stałego stosowania konstrukcji
protetycznej na morfologiczną przebudowę tkanki kostnej wyrostka zębodołowego bocznych części żuchwy.
Impact of tooth extraction and permanent application of prosthetic construction on morphological remodeling of osseous
tissue of the alveolar process in lateral parts of the mandible.
1220 – 1245
O. Stranivska
University of Lviv
Pomiar grubości błony śluzowej wyrostka zębodołowego w bezzębnych obszarach żuchwy.
Measurement of thickness of mucous membrane of the alveolar
process in edentulous areas of the mandible.
1245 – 1310
L. Kadar
The Clinic of Medical Academy in Budapest
Epitezy twarzowej części czaszki – retencja implantologiczna
– nowe konstrukcje.
Epitheses of the facial part of the skull - implant supported retention - new constructions.
9
1310- 1330
L. Klimek1, E. Bałczewska2
1
Instytut Inżynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej
Zakład Periodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
2
Analiza struktury morfologicznej tkanek zęba na podstawie ich replik w elektronowym mikroskopie skaningowym u pacjentek z niedoborem wapnia.
The analysis of the morphological structure of dental tissues on the
basis of their SEM replicas in patients with systemic hypocalcemia.
1330 – 1350
A. Niewczas, T. Bachanek
Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Lublinie
Badania destrukcji połączeń na powierzchniach granicznych
pomiędzy wypełnieniem a twardymi tkankami zęba.
The examination of destruction of conjunctions on border
surfaces between filling and tooth’s hard tissues.
1350 – 1410
R. Koczorowski1, R. Brożek2, B. Czarnecka3
1
Zakład Gerostomatologii Katedry Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
2
NZOZ Pol-Stom. Szpital MSWiA w Poznaniu
3
Katedra i Zakład Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Właściwości sprężyste miękkich mas wyścielających protezy ruchome w badaniach statycznych.
The elasticity of soft materials used to reline removable dentures – static studies.
1410 – 1430
M. Tanasiewicz
Katedra i Zakład Materiałoznawstwa i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej
Akademii Medycznej
Mikroskopia Rezonansu Magnetycznego w dentystyce.
Magnetic Resonance Microscopy in dentistry.
1430 – 1515 Przerwa obiadowa
10
II SESJA
Przewodniczący Sesji: prof. dr hab. n. med. R. Szkilnik
prof. dr hab. n. med. J. Drugacz
prof. zw. dr hab. n. med. S. Włoch
1515 – 1545
M. Richert*1
*
Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
1
Nanomateriały w protetyce, medycynie i technice.
Nanomaterials in prosthetics, medicine and technique.
1545 – 1615
K. Sztwiertnia
Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej, Polska Akademia
Nauk
Mikroskopia orientacji krystalograficznych.
Crystallographic orientation microscopy.
1615 – 1645
J. Pielichowski1, R. Orlicki2*, Z. Kowalski3, K. Pielichowski1
1
Katedra Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych Politechniki Krakowskiej
2
Katedra i Zakład Materiałoznawstwa i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej Akademii Medycznej
3
Instytut Chemii i Technologii Nieorganicznej Politechniki Krakowskiej
*Katedra Techniki Dentystycznej Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Nowe nanokompozyty dla stomatologii.
New nanocomposites for dentistry.
11
1645 – 1715
A. Marcinkowska 1, W. Hędzelek 1, R. Wachowiak 2,
L. Kubisz3, M. Gauza3
1
Katedra Protetyki Stomatologicznej i Klinika Protetyki Uniwersytetu
Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
2
Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Pracownia Analizy Chemicznej
Związków Toksycznych i Dopingowych Uniwersytetu Medycznego
im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
3
Katedra i Zakład Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Rozpoznawanie materiałów stomatologicznych na podstawie
wybranych metod fizykochemicznych.
The identification of dental materials on the base of chosen
physicochemical methods.
1715 – 1745
A. Karwiński, W. Leśniewski, P. Wieliczko
Zakład Prototypowania Odlewów i Projektowania Zaawansowanych
Technologii Instytutu Odlewnictwa w Krakowie
Technologia wykonywania odlewów o rozwiniętej geometrii powierzchni zgodnie z metodą wytapianych modeli.
Making castings of intricate surface geometry by investment process.
1745 – 1815
M. Balcer, J. Peszke, R. Radoła, W. Stokłosa, L. Wężyk
Nanoco Sp z o.o., Tarnowskie Góry
Zastosowanie nanosrebra w ochronie przed patogenami.
Application of silver nanoparticles in antipathogens protection.
1815 – 1845
M. Januś, B. Stypuła
Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych, Zakład Chemii Ogólnej i Analitycznej Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
Właściwości korozyjne biomateriałów metalicznych.
Corrosion properties of metallic biomaterials.
1930 Uroczysta kolacja
12
16.06.2007 (sobota)
III SESJA MŁODYCH PRACOWNIKÓW NAUKI
Przewodniczący Sesji: prof. dr hab. n. med. L. Postek-Stefańska
prof. dr hab. H. Bala
prof. dr hab. n. med. B. Płonka
900 - 915
D. Klimecka-Tatar, H. Bala
Katedra Chemii Wydziału Inżynierii Procesowej, Materiałowej i Fizyki
Stosowanej Politechniki Częstochowskiej
Chemiczna modyfikacja powierzchni nanokrystalicznych proszków na bazie Nd2(Fe, Co)14B jako sposób poprawy odporności
korozyjnej magnesów.
Surface chemical modification of nanocrystalline Nd2(Fe,Co)14B
powder as a method to improve corrosion resistance.
915 – 930
A. Sobczak, Z. Kowalski
Kość i biomateriały hydroksyapatytowe stosowane w chirurgii kostnej.
Bone and hydroxyapatite biomaterials applied in bone surgery.
930 – 945
M. Dobrzyński, K. Fita
Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Dziecięcej Akademii Medycznej we Wrocławiu
Przydatność termografii w diagnostyce zmian patologicznych
w obrębie twarzoczaszki.
Usefulness of thermography in diagnostics of pathological
changes in craniofacial region.
13
945 – 1000
P. Komorowski1, H. Jerczyńska*, Z. Pawłowska*,
B. Walkowiak1*
1
Zakład Biofizyki Instytutu Inżynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej
Zakład Biofizyki Molekularnej i Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
*
Ocena biotolerancji materiałów z zastosowaniem technik transkryptomiki.
Application of transcriptomics techniques to evaluation of
materials biotolerance.
1000 – 1015
W. Szymański1, W. Jakubowski1, W. Okrój1, M. Kamińska1,
P. Komorowski1, I. Przybyszewska-Doroś1, B. Walkowiak1*
1
* Zakład Biofizyki Molekularnej i Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Porównanie metod oceny biofilmu bakteryjnego – wstępne wyniki badań wybranych biomateriałów.
Comparison of methods for biofilm evaluation – preliminary
results for selected biomaterials.
1015 – 1030
M. Hajduga, K. Oracz
Katedra i Zakład Farmakologii Wydziału Lekarskiego w Zabrzu Śląskiej
Akademii Medycznej
Identyfikacja zmian zawartości tlenu w warstwie wierzchniej powłok galwanicznych w kontakcie z tkanką żywą.
Evaluation of oxygen content in surface layer of galvanic coats in
contact with lively tissue.
1030 – 1045
Akademii Medycznej
Analiza zmian stężeń tlenu w wybranych materiałach metalicznych w obecności tkanki żywej.
The analysis of oxygen concentration in some metallic materials
implanted to lively tissue.
1045 – 1055 Przerwa
14
1055 – 1110
M. Sroczyk-Jaszczyńska, A. Dojs, K. Lisiecka-Opalko
Zakład Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiej
Akademii Medycznej w Szczecinie
Zastosowanie aparatu Ozony Tron w leczeniu zmian w obrębie jamy ustnej u dzieci.
The use of OzonyTron in the children oral cavity changes treatment.
1110 – 1125
E. Tyburska, B. Pietrzyk, L. Klimek
Warstwy TiO2 na stopach protetycznych.
TiO2 layers on dental alloys.
1125 – 1140
P. Świeć, B. Pałysewicz, G. Maślanko, T. Tomaszewski,
J. Bieniaś, B. Surowska
Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Akademii Medycznej w Lublinie
Katedra Inżynierii Materiałowej Politechniki Lubelskiej
Zmiana właściowści fizyko-chemicznych mikro i minipłytek w materiale
Zakładu Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Akademii Medycznej w Lublinie.
The change of physico-chemical property of micro and mini plate in the studies
of Department of Maxillo-Facial Surgery, Medical University in Lublin.
1140 – 1155
T. Szklarski
Akademickie Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej
Skuteczność estetycznej odbudowy zębów materiałem kompozytowym.
The effects of esthetic restoration of teeth with composite material.
1155 - 1210
A. Prociów1, K. Banaszek1, J. Sawicki2
1
Zakład Endodoncji, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncjii
Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
2
Instytut Inynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej
Ocena przydatnoci kalibratów w leczeniu endodontycznym - badania SEM.
Evaluation of endodontic gauges usefulness in root canal treatment – SEM study.
15
1210 - 1225
A. Puchalik1, M. Hajduga1*
1
Zakład Inżynierii Materiałowej Akademii Techniczno-Humanistycznej
w Bielsku-Białej
Oszacowanie przydatności stopu „HERAENIUM NA” po przetopieniu w kontekście badań strukturalnych.
The assessment of „HERAENIUM NA” alloy’s suitability in the
context of structural research.
1225 – 1255
M. Jasiński1, M. Hajduga1*
1
w Bielsku-Białej
Wpływ technologii topienia na strukturę materiałów metalicznych.
An influence of the technology of melting on the structure of the
metallic materials.
1300 – 1340 Przerwa obiadowa
IV SESJA
Przewodniczący Sesji: prof. dr hab. inż. M. Richert
prof. zw. dr hab. n. med. B. Kłaptocz
prof. nadzw. dr hab. R. Koczorowski
1340 – 1410
L. Postek-Stefańska1, I. Wysoczańska-Jankowicz1,
L. Borkowski1, J. Nożyński2
1
Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego w Zabrzu Śląskiej
Akademii Medycznej
2
Pracownia Histopatologii Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Wpływ wybranego systemu adhezyjnego na obnażoną miazgę
zębową szczura.
The effect of selected adhesive system on the exposed rats dental pulp.
16
1410 – 1440
J. Waśkowska, R. Koszowski, T. Morawiec
Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej
Wykorzystanie N2O jako chłodziwa w zabiegach w obrębie jamy ustnej.
Application of N2O as a coolant in procedures within the oral cavity.
1440 – 1510
J. Waśkowska 1, A, Kawczyk-Krupa1 , R. Koszowski1,
A. Kościarz-Grzesiok˛, A. Sieroń2
1
2
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej, Centrum Diagnostyki
i Terapii Laserowej
Znaczenie badania autofluorescencji i diagnostyki fotodynamicznej (PDD) w rozpoznawaniu schorzeń błony śluzowej jamy ustnej.
The significance of autofluorescence testing and photodynamic diagnostics /PDD/ in diagnostication of diseases of oral mucous membrane.
1510 – 1540
M. Hajduga1*, A. Kalukin*, B. Kalukin*
1
w Bielsku-Białej
Stopy protetyczne na bazie kobaltu w kontekście zjawisk korozyjnych.
Cobalt – matrix prosthetic alloys in the context of corrosion.
1540 – 1610
M. Hajduga1*, K. Hadyś, B. Kalukin*
1
w Bielsku-Białej
*Katedra Techniki Dentystycznej Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej
w Ustroniu
Wpływ struktury drutu na końcowy efekt leczenia ortodontycznego.
The influence of wire structure on the final outcome of orthodontic treatment.
17
1610 – 1640
R. Orlicki1*, A. Dyszkiewicz2**, B. Pawlus3, J. Juraszek4
1
Katedra i Zakład Materiałoznawstwa i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej Akademii Medycznej
Zakład Komputerowych Systemów Biomedycznych Instytutu Informatyki i Nauki o Materiałach Uniwersytetu Śląskiego
3
Klinika Stomatologiczna Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
4
Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Protetycznych Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
2
**Instytut Fizjoterapii Politechniki Opolskiej
Pomiary statyczne sił zgryzu w układzie tensometrycznym.
Bite forces examination in tensometric system.
1640 – 1650 Przerwa
V SESJA STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH
Przewodniczący Sesji: dr n. med. M. Tanasiewicz
prof. dr hab. inż. J. Zabrzeski
prof. dr hab. inż. W. Szuścik, dr.h.c.
1650 – 1705
J. Adamczuk, W. Stawiany, K. Jankowska, M. Budzik
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej
Wrocławskiej Akademii Medycznej
Algorytm postępowania z pacjentami leczonymi lekami przeciwzakrzepowymi przed zabiegami chirurgicznymi w gabinecie stomatologicznym.
Medicaments that disturb clotting process can be the reason for many
complications after teeth extraction.
1705 – 1720
W. Stawiany, J. Adamczyk
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Gastroenterologii i Hepatologii Akademii Medycznej we Wrocławiu
Związek pomiędzy stanem uzębienia i błony śluzowej jamy ustnej a dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego.
Connection between the teeth – and oral cavity mucosa – condition,
and ailments of the digestive tract.
18
1720 – 1735
M. Dojs, A. Koberska
Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Propedeutyki i Fizykodiagnostyki
Stomatologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
Zastosowanie skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM) w obrazowaniu twardych tkanek zęba.
Aplications of scanning electron microscope (SEM) in the imaging of
hard tissues of tooth.
1735 – 1750
A. Wita, M. Grzegorzyca
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Protetycznych Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Własności mechaniczne tworzyw polimerowo-akrylowych wzbogaconych
nanosrebrem.
Mechanical properties of nanosilver enriched polymer-acrylic materials.
1750 – 1805
M. Gawrychowska
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Materiałoznawstwa i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej Akademii Medycznej
Ocena trwałości konstrukcyjnej protez akrylowych na podłożu elastycznym w aspekcie badań bakteriologicznych „in vitro”
Evaluation of constructional durability of acrylic dentures on elastic foundation, in the aspect of „in vitro” bacteriological testing.
1830
VI SESJA DYPLOMATORIUM ABSOLWENTÓW WSID
19
Patronat naukowy i wspierający
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Patronat medialny
Inżynieria Stomatologiczna Biomateriały
Sponsorzy
ING Bank Śląski S.A. Oddział w Ustroniu
***
Bank BPH S.A. Oddział w Cieszynie
20
STRESZCZENIA
R E F E R AT Ó W
1
Osteoporosis – current challenges
Possibility of bone structure
measurement on a radiogram
E. Czerwiński1*, A. Milert1 , B. Trybulec1 , M. Czerwińska*
1
Department of Bone and Joint Diseases, Jagiellonian University Collegium
Medicum in Krakow
Head: dr hab. med. E. Czerwiński
*Krakow Medical Centre
Director: dr hab. med. E. Czerwiński
Bone fractures that occur during osteoporosis determine its clinical
importance. Life risk fracture in a 50-year old woman is 40%. There
were 3.800.000 of osteoporotic fractures in Europe in a year 2000. Every year 611.000 women and 179.000 sustain proximal femur fracture.
In Europe fracture occurs every 30 seconds.
Domination of resorption over formation causes decrease of bone quality, which means a resistance to fracture. This combines bone mass
loss, deterioration of microstructure and alteration in bone cells and
organic and non-organic substance. Estrogen insufficiency is the main
cause of osteoporotic changes in women in menopause period. This
effects in deregulation of osteoclast control by osteoblast using RANKL system and cytokins. As consequence of this frequency of resorption
activation increases, as well as osteoclasts recruitment, its activation
and life span but in contrary bone formation processes are increased.
Excessive remodelling leads to disruption of trabecular connections
and their perforation. Such weakening of structure in consequence
causes bone tissue microdamages.
The aim of the treatment of osteoporosis is the prevention of fractures.
According to a new definition by National Osteoporosis Foundation
(NOF) and National Institutes of Health USA (NIH) osteoporosis is
“a skeletal disorder characterized by compromised bone strength predisposing to an increased risk of fracture. Bone strength reflects the
integration of two main features: bone density and bone quality”. Dual
Energy X-ray absorptiometry (DXA) is a standard method of mineral
bone density measurement. Diagnosis can only be made by a measurement performed in lumbar spine and proximal femur. According to
World Health Organisation (WHO) the value of T-score from -1.0 to
22
-2.4 means a decreased bone mass, and at the level of -2.5 and below
osteoporosis can be diagnosed. The measurements in other parts of a
skeleton and using other methods are not equivalent and cannot be
used exchangeable. DXA measurement in other places of a skeleton
can be only used in screening but not for diagnosis.
Recent publications proved that the majority of fractures (50%-70%)
occur in subjects who do not fulfill the criteria according to WHO.
New WHO guidelines recommend a calculation of a 10-year absolute
fracture risk (RB-10), where DXA is only one of the factors.
Bone resistance to fracture depends mainly on bone mineral density
and bone structure. Indirect information of bone structure is submitted
by a radiological investigation. However, its evaluation in the diagnosis
of bone metabolic diseases is subjective and ambiguous. The aim of the
study was to work up an objective method of measurement of bone
structure on a radiogram. Radiograms of distal radius were selected
for analysis. Radiograms were performed under the standard manner.
Bone structure analyses were made using authors’ own program based
on the IBM PC. Program Trabecula follows the recognition of bone
structure on a radiogram by human eye. Algorithm of the program
assumes that the basic element of bone structure is radiological trabecular. The program works automatically recognizing radiological
trabecular under following micro-densitometry curves. Afterwards a
map is generated and parameters like numbers, width, area, height and
density calculated.
Program Trabecula was used in evaluation of flouride on bone and
joint system in 211 workers of Aluminium Plant in Skawina. These
were men with the average age of 46.8 (s-10.3), who on the average of
18.6 years worked in a high risk of fluoride contamination (s = 6,5).
Seperate investigation was performed on a control group including 57
persons and based on the autopsies on corpses. The results of the analisys helped to estimate the differences between the control group and
those exposed to fluoride and describing typical features of fluorosis.
These programs are currently being implemented in many bone structure analyses including jaw and mandible. Bone structure paramethers
were assessed in the aspect of bone quality, osteoporotic fracture and
bone remodelling after the insertion of bone implants.
23
1
Osteoporoza - współczesne problemy
Możliwości pomiaru struktury kostnej
na radiogramie
E. Czerwiński1*, A. Milert1, B. Trybulec1, M. Czerwińska*
1
Zakład Chorób Kości i Stawów, WOZ, Collegium Medicum Uniwersytetu
Jagiellońskiego w Krakowie
Kierownik: dr hab. med. E. Czerwiński
*Krakowskie Centrum Medyczne
Dyrektor: dr hab. med. E. Czerwiński
O znaczeniu klinicznym osteoporozy decydują występujące w jej przebiegu
złamania kości. Życiowe ryzyko złamania u kobiety 50-cio letniej wynosi aż
40%. W Europie, w roku 2000 było 3.800.000 złamań osteoporotycznych.
Każdego roku złamanie bliższego końca kości udowej (bkk udowej) występuje u 611.000 kobiet i 179.000 mężczyzn. W Europie złamanie pojawia się
co 30 sekund.
Występująca w osteoporozie przewaga procesów resorpcji nad tworzeniem
powoduje obniżenie jakości kości, czyli zmniejszenia odporności na złamania. Składa się na to zmniejszenie masy kości, pogorszenie mikrostruktury,
zmiany w komórkach kostnych oraz w składnikach organicznych i nieorganicznych. Podstawową przyczyną tych zaburzeń w osteoporozie u kobiet jest
niedobór estrogenów w okresie menopauzy. Powoduje to rozregulowanie
kontroli osteoblasta nad osteoklastem poprzez system RANK-L i cytokin.
W efekcie zwiększa się częstości aktywacji resorpcji, rekrutacja osteoklastów, ich aktywacja i wydłużenie czasu życia, a osłabienie kościotworzenia.
Nadmierna przebudowa prowadzi do przerwania połączeń międzybeleczkowych i perforacji beleczek. Takie osłabienie struktury powoduje w konsekwencji mikrouszkodzenia tkanki kostnej.
Celem leczenia osteoporozy jest zapobieganie złamaniom. Według nowej definicji opracowanej przez National Osteoporosis Foundation (NOF) i National
Institutes of Health USA (NIH) osteoporoza jest „chorobą szkieletu charakteryzującą się upośledzoną wytrzymałością kości, co powoduje zwiększone ryzyko złamania. Wytrzymałość kości przede wszystkim odzwierciedla gęstość
mineralna w połączeniu z jakością kości”. Standardową metodą pomiaru gęstości mineralnej kości jest dwu-energetyczna absorpcjometria rentgenowska
– DXA (Dual Energy X-ray absorptiometry). Do rozpoznania osteoporozy
upoważnia badanie w bliższym końcu kości udowej lub kręgosłupie. Według
kategoryzacji WHO (World Health Organisation) wartość wskaźnika T w za-
24
kresie -1.0 do -2.4 oznacza obniżoną masę kostną, przy poziomie -2.5 i mniej
rozpoznajemy osteoporozę. Pomiary w innych miejscach szkieletu i innymi
metodami nie są równoważne i nie mogą być stosowane wymiennie. Pomiary
DXA w innych miejscach szkieletu mają wartość skriningową, a nie diagnostyczną.
Publikacje ostatnich lat udowodniły, że większość złamań (50%-70%) występuje u osób, które nie spełniają kryteriów badania osteoporozy według WHO.
Stąd nowe wytyczne WHO zalecają obliczanie 10-cio letniego bezwzględnego ryzyka złamania (RB-10), gdzie badanie densytometryczne jest jednym
z czynników. Współcześnie 10-letnie ryzyko złamania bezwzględnego obliczamy na podstawie względnych współczynników ryzyka złamania.
Wytrzymałość kości na złamania zależy głównie od gęstości mineralnej
i struktury kości. Do pośredniej informacji o strukturze wystarcza badanie
radiologiczne. Jednakże jej ocena w diagnostyce schorzeń metabolicznych
kości jest subiektywna i wieloznaczna. Celem badań było opracowanie
obiektywnej metody pomiaru struktury kości na radiogramie. Do badań
wybrano radiogramy struktury kości dalszych przynasad kości promieniowej. Radiogramy były wykonane w sposób typowy, według powszechnie
przyjętych zasad. Do analizy struktury opracowany został własny program
w oparciu o standardowy komputer IBM PC. Program Trabecula naśladuje
spostrzeganie struktury kostnej na radiogramie przez oko ludzkie. Algorytm programu przyjmuje zatem, że podstawowym elementem struktury
kostnej na radiogramie jest beleczka radiologiczna. Program działa na zasadzie automatu rozpoznając beleczki radiologiczne na kolejnych krzywych
mikrodensytometrycznych. Następnie generuje on mapę beleczek i oblicza
ich charakterystykę w postaci szeregu parametrów: liczba beleczek w linii,
szerokość beleczki, wysokość, pole, gęstość.
Program Trabecula wykorzystano do oceny wpływu fluoru na układ kostno-stawowy u 211 pracowników Huty Aluminium w Skawinie. Byli to mężczyźni w wieku średnio 46,8 lat (s = 10,3); którzy pracowali w warunkach
wysokiego narażenia na związki fluoru przez okres średnio 18,6 lat (s = 6,5).
Wykonano również badania w odpowiednio dobranej grupie kontrolnej
składającej się z 57 osób, opartej na badaniach pośmiertnych Wyniki badań
pozwoliły na stwierdzenie różnic pomiędzy grupą kontrolną, a grupą osób
narażonych na fluor oraz określenie cech typowych dla fluorozy. Programy te są stosowane obecnie w analizach struktur różnych kości włączając
żuchwę i szczękę. Oceniano parametry struktury kości w aspekcie oceny
jej jakości, zmian osteoporotycznych oraz jej przebudowy po implantacji
wszczepów zębowych.
25
2
Osteoporosis in stomatology:
own experiences
Chair and of Int. Dis. Diabetology and Nephrology, Metabolic Bone Diseases
Unit, Medical University of Silesia
Head of Chair: Prof. dr hab. W. Grzeszczak
Head of Unit: Prof. dr hab. W. Pluskiewicz
The results of our studies on relationships between generalized osteoporosis and local bone loss within mandible are presented. Densitometric, radiologic and ultrasonic measurements were given in following articles:
• Mandibular bone mineral density measured using dual energy Xray absorptiometry: relationship to hip bone mineral density and
quantitative ultrasound at calcaneus and hand phalanges. Brit J Radiol 2000, 73: 288-292.
• Longitudinal changes in mandibular bone mineral density compared with hip bone mineral density and quantitative ultasound at
calcaneus and hand phalanges. Br J Radiol 2002;75:743-747.
• Panoramic-based mandibular indices in relation to mandibular
bone mineral density and skeletal status assessed by dual energy
X-ray absorptiometry and quantitative ultrasound. Dentomaxillofac Radiol 2002;31:361-367.
26
2
Osteoporoza a stomatologia: wyniki
badań własnych
Katedra Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii, Zakład Chorób
Metabolicznych Kości Śląskiej Akademii Medycznej
Kierownik Katedry: Prof. dr hab. W. Grzeszczak
Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. W. Pluskiewicz
Przedstawiono wyniki badań własnych pod kątem związków osteoporozy uogólnionej a zanikiem kostnym w zakresie żuchwy. W badaniach
wykorzystano wyniki pomiarów densytometrycznych, radiologicznych i ultradźwiękowych zamieszczonych w poniżej wymienionych
artykułach:
• Mandibular bone mineral density measured using dual energy Xray absorptiometry: relationship to hip bone mineral density and
quantitative ultrasound at calcaneus and hand phalanges. Brit J Radiol 2000, 73: 288-292.
• Longitudinal changes in mandibular bone mineral density compared with hip bone mineral density and quantitative ultasound at
calcaneus and hand phalanges. Br J Radiol 2002;75:743-747.
• Panoramic-based mandibular indices in relation to mandibular
bone mineral density and skeletal status assessed by dual energy
X-ray absorptiometry and quantitative ultrasound. Dentomaxillofac Radiol 2002;31:361-367.
27
3
Secondary osteoporosis in rheumatic
diseases
Silesian Hospital of Rheumatology and Rehabilitation in Ustroń
Director: dr n. med. R. Wąsik
Deputy director: dr n. med. D. Kapołka
Head of Hospital Department II: dr n. med. E. Zielonka
Osteoporosis occurring in rheumatic diseases is a secondary osteoporosis. It is composed of different factors with participation of specific
rheumatic disease and coexisting elements defined as risk factors. These conditions cause that it appears earlier, the course of the disease is
more difficult and it needs a multidirectional treatment.
Secondary osteporosis occurs in:
– rheumatoid arthritis
– ankylosing spondylitis
– systemic lupus erythematosus
– systemic scleroderma
– degenerative joint disease
– algodystrophic syndromes
– Paget’s bone disease
– alimentary tract diseases, endocrine secretion diseases, hepatopathy, nephropathy, neuropathy
– neoplastic diseases
Detailed analysis of causes of seconadry osteoporosis makes it possible to determine the prophylactic and therapeutic directions of preventing it or providing effective treatment when it is diagnosed, i.e. to
prevent fractures.
28
3
Osteoporoza wtórna w chorobach
reumatycznych
Śląski Szpital Reumatologiczno - Rehabilitacyjny w Ustroniu
Dyrektor: dr n. med. R. Wąsik
Z-ca Dyrektora ds. med.: dr n. med. D. Kapołka
Ordynator oddz. II: dr n. med. E. Zielonka
Osteoporoza występująca w chorobach reumatycznych należy do osteoporoz wtórnych. Składają się na nią różne czynniki z udziałem określonego schorzenia reumatycznego i czynników współistniejących
określanych jako czynniki ryzyka. Warunki te powodują, że pojawia
się wcześniej, przebiega ciężej, wymaga wielokierunkowego leczenia.
Wtórną osteoporozę spotyka się w:
– reumatoidalnym zapaleniu stawów
– zesztywniającym zapaleniu kręgosłupa
– toczniu rumieniowatym-układowym
– twardzinie układowej
– chorobie zwyrodnieniowej stawów
– zespołach algodystroficznych
– chorobie Pageta kości
– chorobach przewodu pokarmowego, gruczołów wydzielania wewnętrznego, chorobach wątroby, nerek neurologicznych
– chorobach nowotworowych
Dokładna analiza przyczyn osteoporozy wtórnej pozwala na ustalenie
kierunków profilaktycznych, terapeutycznych w celu i jej zapobiegania
lub skutecznego leczenia w przypadku stwierdzenia by tym samym zapobiec złamaniom.
29
4
Problems of osteoporosis in dentistry
R. Szkilnik
Chair and Departament of Pharmacology, Faculty of Medicine and SubFaculty of Dentistry in Zabrze, Medical University of Silesia, Katowice
Osteoporosis is one of crucial problems in public health and is the cause of, among
others, fractures of the neck of femoral bone, vertebral body and distal epiphysis of
the radial bone. The complications increase significantly number of hospitalizations
and lead to loss of self-dependence. They also worsen the incidence and mortality
indices. Porotic bone is fragile and breakable. Various mutually interacting genetic and
environmental factors affect bone’s condition. Many papers have been written on bone
resistance parameters, especially on bone mineral density (BMD), which is the most
sensitive prognostic index of bone fracture. When interpreting tests based on BMD
index one cannot forget any other factors affecting onset of osteoporosis.
Osteoporosis - in accordance with WHO definition – is a generalized disease of
skeleton characterized by reduced bone mass and impaired microarchitecture of bone
which results in reduction of its physical strength. Osteoporosis is sometimes called
a “silent thief ” as it affects millions of people. WHO has put osteoporosis on the list
of 10 most essential diseases and classified it as a civilization disease. It means that its
advancement depends on life style and is controllable, except genetic predispositions.
Osteoporosis is a disease of the future. One of the successes of medicine is prolongation of human life. However, this success has its price that will be paid by those suffering from osteoporosis. Osteoporosis is a disease that can be diagnosed, prevented
and treated.
The most available and used method for bone mass assessment is dual energy x-ray
absorptiometry (DXA). It provides a quick and detailed assessment of bone mass with
minimal radiation dose. DXA is considered the gold standard for BMD assessment of
proximal epiphysis of the femoral bone and vertebrae and is routinely used in checkups as well as clinical studies. Other available techniques for BMD evaluation are
quantitative compound tomography (QCT) and quantitative ultrasound (QUS). QCT
is the most useful one in the assessment of spongy bone density since it enables full
volume measurement, whereas DXA limits itself only to a selected area. Ultrasound
is a safe method, free from disadvantages of radiation methods. Apart from bone
density measurement the ultrasound method provides information on structure and
mechanical properties of bone.
It is commonly known that genetic predispositions are responsible in 50% for differences in mineral bone density within a given population. The bone density in a mature
human being depends on two factors: maximum mineral density and rate of bone
mass loss. Both these factors are to a great extent genetically conditioned. There has
been proven the significance of genes polymorphism of vitamin D receptors (VDR),
collagen 1 alpha – 1 (CO1α1) and insulin-like growth factor 1 (IGF-1).
Osteoporosis is a problem of multiple fields of medicine. It must be taken into consideration by surgeons, orthopedic surgeons, internists, endocrinologists as well as
dental surgeons.
30
4
Problem osteoporozy w stomatologii
R. Szkilnik
Katedra i Zakład Farmakologii Wydziału Lekarskiego w Zabrzu
Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach
Osteoporoza należy do ważnych problemów zdrowia publicznego i jest przyczyną m.in.
złamań szyjki kości udowej, trzonów kręgów oraz nasady dalszej kości promieniowej. Powikłania te znacząco zwiększają liczbę hospitalizacji, często są przyczyną utraty samodzielności i pogarszają wskaźniki zachorowalności i umieralności. Zrzeszotniała kość jest krucha i łamliwa. O jej stanie decydują liczne i wzajemnie na siebie oddziałujące czynniki natury genetycznej i środowiskowej. Wiele prac poświęcono parametrom wytrzymałości kości, zwłaszcza gęstości mineralnej (bone mineral density, BMD), najczulszemu wskaźnikowi rokowniczemu złamania. Przy interpretacji badań bazujących na wskaźniku BMD nie
wolno jednak zapominać o innych czynnikach wpływających na powstanie osteoporozy.
Osteoporoza – w myśl definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) – jest uogólnioną chorobą szkieletu charakteryzującą się obniżoną masą kostną i zaburzoną mikroarchitekturą kości, których skutkiem jest osłabienie jej wytrzymałości fizycznej.
Osteoporoza zwana jest „cichym złodziejem kości”, gdyż najczęściej nie daje objawów
przed wystąpieniem pierwszego złamania. Osteoporoza nazywana jest „cichą epidemią”, dotyczy milionów ludzi. Choroba stanowi jeden z ważniejszych problemów zdrowia publicznego. Światowa Organizacja Zdrowia wpisała osteoporozę na listę 10-ciu
najważniejszych chorób i zalicza do chorób cywilizacyjnych. Oznacza to, że jej rozwój
zależy od trybu życia i poza udziałem genetycznym mamy wpływ na jej powstanie.
Osteoporoza jest chorobą przyszłości. Jednym z sukcesów medycyny jest przedłużenie życia człowieka, lecz sukces ten ma pewną cenę np. coraz więcej ludzi będzie cierpieć na osteoporozę. Osteoporoza jest chorobą, której można zapobiegać, którą można zdiagnozować i którą można leczyć.
Najszerzej dostępną i najczęściej stosowaną metodą oceny masy kostnej jest dwuwiązkowa absorpcjometria rentgenowska (DXA – Dual Energy X-ray Absorpiometry). Zapewnia szybką
i dokładną ocenę masy kostnej przy minimalnej dawce promieniowania. Ośrodkowa DXA jest
uważana za złoty standard pomiaru BMD części nasady bliższej kości udowej i kręgów i rutynowo stosowana w ocenie okresowej i badaniach klinicznych. Innymi dostępnymi technikami
oceny BMD są ilościowa tomografia komputerowa (QCT – Quantitative Computed Tomography) i ultrasonografia (QUS – Quantitative Ultrasound). QCT jest najbardziej użyteczna w ocenie gęstości kości gąbczastej, ponieważ umożliwia pełny pomiar objętościowy, DXA ogranicza
się natomiast tylko do wybranego obszaru. Ultrasonografia jest metodą bezpieczną i wolną od
wad badań wykorzystujących promieniowanie. Oprócz mierzenia gęstości kości badanie ultrasonograficzne dostarcza też informacji o strukturze i właściwościach mechanicznych kości.
Wiadomo, że za różnice gęstości mineralnej kości w obrębie populacji w ok. 50% odpowiadają predyspozycje genetyczne. Gęstość kości dojrzałego człowieka zależy od
2 czynników: osiągniętej szczytowej gęstości mineralnej oraz szybkości utraty masy
kostnej. Oba te czynniki w znacznym stopniu są uwarunkowane genetycznie. Stwierdzono znaczenie polimorfizmu genów receptorów witaminy D (VDR), kolagenu 1 alfa
– 1 (CO1α1) i insulinopodobnego czynnika wzrostu typu 1 (IGF-1).
Osteoporoza jest problemem wielu dziedzin medycyny. Musi być brana pod uwagę
przez chirurgów, ortopedów, internistów, endokrynologów, a także przez specjalistów
z zakresu stomatologii.
31
5
Effect of osteoporosis on the mandibular
bone condition in postmenopausal
women with partial and total dental
lacks
M. Gołębiewska, E. Kulikowska -Bielaczyc
Department of Prosthetic Dentistry Medical University of Bialystok
Head: dr hab. n. med. M. Gołębiewska
Changes in bone metabolism in post-menopausal women are associated, among other things, with decrease in estrogen level, which promotes bone resorption. The course and intensity of resorption processes
within the mandible vary significantly and they are affected by many
local and systemic factors.
The aim of the study was to assess the influence of the mineral status of
the organism (BMD) on mandibular bone in postmenopausal women
with partial and total dental lacks.
Material and methods: The study involved 134 post-menopausal
women, the mean age of 66.8 years, who were divided into two groups: subjects with partial and total dental lacks. Bone mineral density
(BMD) measurement of femoral neck (F), lumbar spine (L) and mandible (M) were performed with DEXA method. In 52 edentulous women the biochemical assessment of bone markers was made (ALP,
BGP, PICP, ICTP, PTH, 25OHD3, 1,25(OH)2D3). Condition of the
mandibular bone was evaluated on pantomographic X-rays according
to the IC/IM, PMI, MIC indices.
Results: Resorption of mandibular bone was significantly more advanced in women with total dental lacks. There was statistically significant
correlation between duration of edentulousness and the level of mandibular bone resorption. Results of densitometric analysis confirmed
significant relationship between density of the mandibular bone and
BMDF and L. High levels of PTH, 1,25(OH)2D3 and ICTP and negative correlations of BMD with mandibular bone resorption indices suggest that osteoporosis influences the condition of mandibular bone,
especially in edentulous women with osteoporosis.
32
5
Wpływ osteoporozy na stan
podłoża kostnego żuchwy u kobiet
po menopauzie z częściowymi
i całkowitymi brakami uzębienia
M. Gołębiewska, E. Kulikowska -Bielaczyc
Zakład Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik: dr hab. n. med. M. Gołębiewska
Zmiana w metabolizmie kostnym u kobiet po menopauzie jest związana m.in. z obniżeniem stężenia estrogenów, które jest przyczyną
zwiększonej resorpcji kości. Przebieg i nasilenie procesów resorpcji
w obrębie żuchwy charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem i zależą od wielu czynników miejscowych i ogólnych.
Cel pracy: Celem pracy była ocena wpływu statusu mineralnego organizmu na stan kości żuchwy u kobiet po menopauzie z częściowymi
i całkowitymi brakami uzębienia.
Materiał i metody: Badaniami objęto 134 kobiety (śr. wieku 66,8 lat)
z częściowymi i całkowitymi brakami uzębienia. BMD (F) szyjki kości
udowej, kręgosłupa lędźwiowego (L) oraz żuchwy (Ż) wykonano metodą DEXA. U 52 bezzębnych kobiet wykonano badania biochemiczne
stężenia markerów kostnych (ALP, BGP, PICP, ICTP, PTH, 25OHD3,
1,25(OH)2D3). Stan kości żuchwy oceniano na zdjęciach pantomograficznych przy pomocy wskaźników IC/IM, PMI, MIC.
Wyniki: U kobiet bezzębnych odnotowano większe zaniki podłoża
kostnego żuchwy. Okres bezzębia korelował istotnie z zanikiem wyrostka zębodołowego. Przeprowadzone badania densytometryczne
potwierdzają istotną zależność między gęstością kości trzonu żuchwy
a BMDF i L. Wysokie stężenia PTH, 1,23 (OH)2D3 i ICTP oraz ujemne ich korelacje z BMD kości i wskaźnikami zaników kości żuchwy
wskazują na istotny wpływ osteoporozy na resorpcję podłoża kostnego
żuchwy, zwłaszcza u bezzębnych kobiet z osteoporozą.
33
6
Impact of tooth extraction and permanent
application of prosthetic construction on
morphological remodeling of osseous tissue of the
alveolar process in lateral parts of the mandible
R. Stupnytsky
University of Lviv
Head of Chair: Prof. Makeev V.,
Head of Institute – Ac. Zimenkovsky B.
Osseous tissue of the alveolar process is high-plastic and constantly remodeling at the account of metabolic processes – assimilation and dissimilation. These processes are subject to alterations resulting from age-related atrophy of the osseous tissue manifested by generalized
or local osteoporosis. In generalized osteoporosis both maxillo-mandibular and the other bones of the skeleton are involved, whereas local osteoporosis is provided for by the dysfunctional and compression mechanisms due to the tooth extractions and application of removable dentures.
Objective: to study morphological remodeling of the alveolar process in lateral parts of the
mandible in generalized age-related atrophy of the osseous tissue caused by the tooth extraction and application of removable denture.
Material. Fragments of alveolar process from the lateral parts of the mandible were obtained
at autopsy of middle-aged and older persons.
Methods. Obtained fragments of the alveolar process were previously fixed in 10% solution of
neutral formalin and thereafter decalcified and dehydrated. Paraffin blocks of mandible areas
were used to obtain series of histological slices by means of rotor microtomography. The slices
were stained with hematoxin-eosin, picrofuchsin, thionine, fuxin-picrofuchsin, and Shiff-alcian blue. Staining of slices with the set of histological and histochemical stains permitted to
determine not only the mineralization status but also the degree of damage to organic component of the osseous tissue under study. Photographs of variable magnification were taken under the digital microscope “Olympus”.
Results. Micro- and morphometric investigations of the alveolar process of mandible allowed
to study age-related remodeling of the osseous tissue at the presence of molars; to determine
peculiarities of morphological remodeling of the alveolar process at the sites of extracted molars and under removable dentures; to establish the correlation between tissue structures and
individual cellular elements in the case of aforementioned adaptation remodeling of the osseous tissue of alveolar process; and to differentiate between the types of bone resorption (osteoclastic, smooth, vascular, lacunar, and halisteresis).
Conclusions. Conducted investigation permitted to determine mechanisms for the physiological resorption of osseous tissue and for the variable generalized and local changes in the alveolar
process of mandible. Obtained results will enable general correction of the osseous tissue metabolism to be carried out and, thereby, to improve adaptation of the patients to the dentures.
34
6
Wpływ ekstrakcji zębów oraz stałego stosowania
konstrukcji protetycznej na morfologiczną
przebudowę tkanki kostnej wyrostka
zębodołowego bocznych części żuchwy
R. Stupnytsky
University of Lviv
Head of Chair: Prof. Makeev V.
Head of Institute – Ac. Zimenkovsky B.
Tkanka kostna wyrostka zębodołowego jest wysoce plastyczna i ulega ciągłej przebudowie
wskutek procesów metabolicznych - asymilacji i dysymilacji. Procesy te podlegają zmianom
wynikającym ze związanej z wiekiem atrofii tkanki kostnej objawiającej się uogólnioną lub
lokalną osteoporozą. W osteoporozie uogólnionej dotknięte są zarówno szczęka, żuchwa jak
i inne kości szkieletu, podczas gdy osteoporoza lokalna jest uwarunkowana mechanizmami
dysfunkcyjnymi i kompresyjnymi będącymi skutkiem ekstrakcji zębów i stosowaniem protez
ruchomych.
Cel: Studium morfologicznej przebudowy wyrostka zębodołowego w bocznych odcinkach
żuchwy w przypadku uogólnionej, związanej z wiekiem atrofii tkanki kostnej spowodowanej
usunięciem zęba i stosowaniem protezy ruchomej.
Materiał: Fragmenty wyrostka zębodołowego z bocznych części żuchwy uzyskiwano drogą
autopsji od osób w średnim wieku i osób starszych.
Metody: Uzyskane fragmenty wyrostka zębodołowego były uprzednio utrwalane w 10% roztworze neutralnej formaliny, a potem odwapniane i odwadniane. Zastosowano bloczki parafinowe z fragmentami żuchwy w celu otrzymania szeregu warstw histologicznych za pomocą
mikrotomografii rotorowej. Warstwy te były barwione za pomocą hematoxy-eozyny, pikrofuksyny, tioniny, fuxin-pikrofuksyny oraz błękitem Shiff-alcian. Barwienie warstw zestawem
barwników histologicznych i histochemicznych pozwoliło na określenie nie tylko stanu mineralizacji lecz również stopnia uszkodzenia organicznego składnika badanej tkanki kostnej.
Wykonywano zdjęcia o różnym powiększeniu za pomocą mikroskopu cyfrowego „Olympus”.
Rezultaty: Badania mikro- i morfometryczne wyrostka zębodołowego żuchwy pozwoliły badać związaną z wiekiem przebudowę tkanki kostnej w obecności trzonowców; określić cechy
przebudowy morfologicznej wyrostka zębodołowego w miejscach usuniętych zębów trzonowych i pod protezami ruchomymi; ustalić korelację między strukturami kostnymi a indywidualnymi elementami komórkowymi w przypadku w.w. przebudowy adaptacyjnej tkanki kostnej wyrostka zębodołowego, a także różnicować typy resorpcji kości (osteoklastyczna,
gładka, naczyniowa, jamista, odwapnienie kości).
Wnioski: Przeprowadzone badania pozwoliły na określenie mechanizmów fizjologicznej resorpcji tkanki kostnej oraz uogólnionych i lokalnych zmian w obrębie wyrostka zębodołowego żuchwy. Uzyskane rezultaty umożliwią przeprowadzenie generalnej korekcji metabolizmu
tkanki kostnej i skutkiem tego, poprawę adaptacji pacjentów do protez.
35
7
Measurement of thickness of mucous
membrane of the alveolar process in
edentulous areas of the mandible
O. Styranivska
University of Lviv
Head: Prof. Makeev V., Head of Institute – Ac. Zimenkovsky B.
Major causes of insufficient efficacy of the prosthetic treatment in partial anodontia are excessive masticatory load and uneven distribution of masticatory pressure on the abutment
teeth and bearing area for the denture. Degree of the physiological load on the abutment
teeth and denture resistance depend upon the volume, direction and site of applied strength,
periodontal status of the abutment teeth, construction of fixation elements, structure of the
osseous tissue, stage of atrophy of the alveolar process in toothless areas, and properties of the
mucous membrane under the bearing area for the denture.
Objective: to measure thickness of the mucous membrane of the mandible alveolar process
in toothless areas, in the case of partial and complete anodontia, by the atraumatic method
developed by the author.
Material: Patients with partial anodontia (included terminal defects of dental line) and complete anodontia of the mandible.
Methods: Splints of individual models were made by pressing from thermoplastic material
by the method of E.Ya.Vares. Holes, corresponding to the shape of the alveolar process were
made by the cylinder bur in toothless areas. They were situated perpendicular to the crest
of the alveolar process and limited by the transitory plicae filled with radiocontrast material (zink-phospahte cement). On the outer surface of the splint was fixed metal wire of 1
mm in diameter. This splint was inserted in the patient’s oral cavity and digital transversal
slices of the mandible were made on the pantomograph “Orthoslice 1000”. Thickness of the
mucous membrane was measured on radiograms with the account of magnification coefficient, characteristic of the given type of panoramic radiograph. Coefficient of magnification was calculated by determining the ratio of actual thickness of the wire (1mm) and
its thickness on radiogram. Thickness of the mucous membrane was equal to the distance
from the alveolar bone on radiogram to the line of cement situated in plastic splint. At the
level of one-fourth height of the alveolar process, mucous membrane was the thinnest with
gradually increasing thickness in the direction of transitory plica and the apex of the alveolar
crest. On the vestibular surface of the alveolar process, mucous membrane was thicker than
on the lingual. On the transversal radiographic slices, the apex of the alveolar crest was of
the shape of an irregular convex plane. Approximately at the middle of the plane, mucous
membrane was of maximum thickness: it was equal to the thickness at the apex of the crest
on orthopantomograms.
Conclusion: Proposed method is simple, safe and easy to use. It permits to improve preciseness of measurement of the mucous membrane of alveolar process in toothless areas in the
case of partial and complete anodontia.
36
7
Pomiar grubości błony śluzowej
wyrostka zębodołowego w bezzębnych
obszarach żuchwy
O. Styranivska
University of Lviv
Head: Prof. Makeev V., Head of Institute – Ac. Zimenkovsky B.
Głównymi przyczynami niewystarczającej skuteczności leczenia protetycznego w przypadku
częściowego bezzębia są nadmierne obciążenie procesem żucia oraz nierównomierne rozłożenie nacisku wywołanego żuciem na zęby filarowe i podłoże protezy. Stopień obciążenia fizjologicznego zębów filarowych oraz odporność protezy zależą od wielkości, kierunku, oraz miejsca
działającej siły, stanu przyzębia zębów filarowych, konstrukcji elementów mocujących, struktury tkanki kostnej, stopnia zaniku wyrostka zębodołowego w obszarach bezzębnych oraz własności błony śluzowej podłoża protetycznego.
Cel: Pomiar grubości błony śluzowej wyrostka zębodołowego żuchwy w obszarach bezzębnych w przypadku bezzębia częściowego i całkowitego przeprowadzany za pomocą opracowanej przez autora metody nieurazowej.
Materiał: Pacjenci z częściowym bezzębiem (włączając braki w końcowym odcinku łuku zębowego) oraz z całkowitym bezzębiem w obrębie żuchwy.
Metody: Metodą E. Ya. Vares wytłaczano z materiału termoplastycznego szyny z modeli indywidualnych. W obszarach bezzębnych wykonywano za pomocą wiertła cylindrycznego otwory odpowiadające kształtowi wyrostka zębodołowego. Były one usytuowane pionowo do grzebienia wyrostka zębodołowego i ograniczone przejściowymi fałdami wypełnionymi materiałem kontrastowym (cement cynkowo – fosforanowy). Na zewnętrznej powierzchni szyny przymocowany był drut metalowy o średnicy 1mm. Tę szynę wkładano do jamy ustnej pacjenta i za
pomocą pantomografu „Orthoslice 1000” wykonywano cyfrowe przekroje poprzeczne żuchwy.
Na radiogramach dokonywano pomiaru grubości błony śluzowej za pomocą przeliczenia przy
użyciu współczynnika powiększenia charakterystycznego dla danego typu aparatu do panoramicznych zdjęć rtg. Współczynnik powiększenia był wyliczany przez stos. rzeczywistej grubości drutu (1mm) do jego grubości na zdjęciu rtg. Grubość błony śluzowej była równa odległości
od końca wyrostka zębodołowego na radiogramie do linii cementu usytuowanego w plastikowej szynie. Na poziomie 1/4 wysokości wyrostka zębodołowego błona śluzowa była najcieńsza
przy stopniowo zwiększającej się grubości w kierunku przejściowych fałd i wierzchołka grzebienia zębodołowego. Na powierzchni przedsionkowej wyrostka zębodołowego błona śluzowa
była grubsza aniżeli na powierzchni językowej. Na radiograficznych przekrojach poprzecznych
wierzchołek grzebienia zębodołowego miał kształt nieregularnej wypukłej płaszczyzny. W przybliżeniu w środku tej płaszczyzny grubość błony śluzowej była największa: była równa grubości
na wierzchołku grzebienia na zdjęciach pantomograficznych.
Wniosek: Proponowana metoda jest prosta, bezpieczna i łatwa w posługiwaniu się. Pozwala
ulepszyć dokładność pomiaru błony śluzowej wyrostka zębodołowego obszarów bezzębnych
w przypadku bezzębia częściowego oraz całkowitego.
37
8
Epitheses of the facial part of the skull
- implant supported retention - new
constructions
L. Kádár
Epitheses represent a specific problem concerning both their localization and the functions performed. The specifity of the supporting area
determines the shape of implants on which the epitheses are placed.
That is why their shape is modified by the clinicians to meet the requirements of osseointegration.
In the Teaching Hospital in Budapest a system of implants for the ear
epitheses has been elaborated. The laboratory and clinical tests of this
system have been performed. The results of these tests will be the subject of presentation.
38
8
Epitezy twarzowej części czaszki
- retencja implantologiczna - nowe
konstrukcje
L. Kádár
Epitezy stanowią swoisty problem dotyczący ich lokalizacji, jak i spełnianych funkcji. Specyfika podłoża decyduje o ukształtowaniu implantów, na których są umieszczane epitezy. Dlatego też klinicyści modyfikują ich kształt aby spełnić wymogi osseointergracji.
W klinice w Budapeszcie opracowano system implantów do epitez
ucha. Przeprowadzono badania laboratoryjne i kliniczne tego systemu.
Wyniki tych badań będą przedmiotem prezentacji.
39
9
The analysis of the morphological
structure of dental tissues on the basis
of their SEM replicas in patients with
systemic hypocalcemia
1
Institute of Materials Science and Engineering, Technical University of Lodz
Director: prof. dr hab. inż. P. Kula
2
Departmen of Periodontology and Oral Mucosal Diseases, Medical Uniwersity
of Lodz
In etiopathogenesis of periodontopathy the impact of systemic diseases on the periodontium has been emphasised, however, there have
been only few reports on their effect on hard dental tissues. The aim of
the study is analysis of SEM images representing enamel and root cement surfaces in patients with the diagnosed periodontal disease and
systemic hypocalcemia. Twenty-five women aged 25 – 60 years referred for periodontal treatment participated in the study. In 5 patients
osteoporosis was recognised, in 10 osteopenia, and in the remaining
BMD results were within the norm. 25 enamel and 17 root cement replicas were used for investigation. Characteristic areas with uneven
surface, and smoother areas were noticed. The analysis of whole replicas surfaces indicated the percentage difference of these areas between the enamel and the cement; a higher percentage of injuries was seen
in the cement than in the enamel. The total surface injured within the
cement in the same patient was higher than in the enamel. The higher
percentage of surfaces injured both in the enamel and the cement was
recorded in patients with hypocalcemia. It can be assumed that systemic hypocalcemia can be manifested in selected dental tissues, particularly in the cement, but further studies are needed in this field.
40
9
Analiza struktury morfologicznej
tkanek zęba na podstawie ich replik
w elektronowym mikroskopie
skaningowym u pacjentek z niedoborem
wapnia
1
Dyrektor: prof. dr hab. inż. P. Kula
2
Zakład Periodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej Uniwersytetu
Medycznego w Łodzi
W etiopatogenezie periodontopatii podkreśla się wpływ chorób ogólnoustrojowych na przyzębie, jednak niewiele jest do tej pory doniesień
o ich wpływie na tkanki twarde zęba. Celem pracy jest analiza otrzymanych w SEM obrazów powierzchni szkliwa i cementu korzeniowego
u pacjentek z chorobą przyzębia i niedoborem wapnia w organizmie.
Badaniem objęto 25 kobiet w wieku 25 – 60 lat. U 5 pacjentek rozpoznano osteoporozę, u 10 osteopenię u reszty wyniki BMD były w granicach normy. Do badań wykorzystano 25 replik szkliwa i 17 replik
cementu korzeniowego. W badaniach SEM zaobserwowano charakterystyczne obszary o nierównej, bardziej rozwiniętej powierzchni oraz
obszary bardziej gładkie. Wykonana analiza całych powierzchni replik
wykazała różnicę procentową tych obszarów między szkliwem a cementem, więcej uszkodzeń stwierdzono w cemencie niż w szkliwie.
Całkowita uszkodzona powierzchnia w obrębie cementu u tej samej
osoby badanej jest większa niż w szkliwie. Więcej powierzchni uszkodzonej zarówno w szkliwie, jak i w cemencie zaobserwowano u osób
z niedoborem wapnia. Można przypuszczać, że ogólnoustrojowe niedobory wapniowe maja także swoje odbicie w wybranych tkankach
zęba, szczególnie w cemencie, ale wymaga to dalszych badań.
41
10
The examination of destruction of
conjunctions on border surfaces
between filling and tooth’s hard tissues
Department of Conservative Dentistry, Medical University of Lublin
Head: prof. dr hab. n med. T. Bachanek
The objective of the study was comparison of the destruction image of
conjunction between tooth’s enamel and silver amalgam filling and between enamel and composite material filling.
Material and the method: In the study we used human premolars
extracted of orthodontic reasons. Cavities class I were prepared in
the teeth. The cavities were filled with silver amalgam and light-cured
composite materials. Then the samples of the teeth subjected to cyclic
mechanical loads. The total test of mechanical loads of each examined
tooth encompassed 100.000 cycles at chewing simulator. After the administration of load test, samples were cut lengthways the long axis of
the tooth. The subsequent stage of examination was microscope analysis of the marginal fissure and microcracks in subsurface layers.
Results and conclusions:
1. The study carried out clearly indicates that the effect of destruction on border surfaces is the formation of marginal fissure. In case of
amalgam fillings marginal gap is 10 times bigger than marginal gap between composite material and enamel.
2. It was demonstrated that destruction of conjunction between tooth’s
hard tissues and filling concern not only border surfaces but also subsurface layers of filling material and subsurface layers of enamel.
3. The mechanism of destruction of subsurface layers depends on the
formation and propagation of microcracks. Microcracks concern both
amalgam and composite fillings.
4. It was observed that propagation of microcracks leads to local spalling of filling material.
42
10
Badanie destrukcji połączeń na
powierzchniach granicznych pomiędzy
wypełnieniem a twardymi tkankami zęba
Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Lublinie
Kierownik: prof. dr hab. n med. T. Bachanek
Celem pracy było porównanie obrazu destrukcji połączeń pomiędzy
szkliwem zęba a wypełnieniem z amalgamatu srebra oraz pomiędzy
szkliwem a wypełnieniem kompozytowym.
Materiał i metoda: Do badań wykorzystano zęby ludzkie przedtrzonowe usunięte z powodów ortodontycznych. W zębach wypreparowano ubytki kl. I wg. Blacka i wypełniono amalgamatem srebra oraz
kompozytem światłoutwardzalnym. Następnie zęby poddano cyklicznym obciążeniom mechanicznym. Całkowity test obciążeń mechanicznych każdego z badanych zębów obejmował 100.000 cykli na symulatorze żucia. Po wykonaniu testu obciążeniowego próbki przecinano wzdłuż długiej osi zęba a następnie przeprowadzono obserwację mikroskopową szczeliny brzeżnej oraz mikropęknięć w warstwach
podpowierzchniowych.
Wyniki i wnioski:
1. Przeprowadzone badania wykazały, że efektem destrukcji na powierzchniach granicznych jest powstawanie szczeliny brzeżnej.
W przypadku wypełnień amalgamatowych szczelina brzeżna jest 10X
większa niż szczelina zastosowanego wypełnienia kompozytowego.
2. Wykazano, że destrukcja połączeń między twardymi tkankami zęba
a wypełnieniem dotyczy nie tylko powierzchni granicznych ale również podpowierzchniowych warstw materiału wypełniającego ubytek
oraz podpowierzchniowych warstw szkliwa.
3. Mechanizm destrukcji warstw podpowierzchniowych polega na powstawaniu i propagacji mikropęknięć. Mikropęknięcia dotyczą zarówno wypełnień amalgamatowych jak i wypełnień kompozytowych.
4. Wykazano, że propagacja mikropęknięć prowadzi do lokalnego wykruszania się materiału do wypełnień.
43
11
The elasticity of soft materials used
to reline removable dentures – static
studies
R. Koczorowski1, R. Brożek2, B. Czarnecka3
1
Department of Geriatric Dentistry, Faculty of Prosthodontics, University of
Medical Sciences, Poznań
Head of Faculty: prof. dr hab. W. Hędzelek
Head of Department: prof. AM dr hab. R. Koczorowski
2
Dental Clinic of the MSWIA Hospital, Poznan
Head: dr n. med. J. Łakomski
3
Department of Biomaterials and Experimental Dentistry, University of
Medical Sciences, Poznan
Head: prof. dr hab. H. Limanowska-Shaw
Introduction: Soft relining materials often improve prosthetic rehabilitation of patients using partial and complete removable dentures under unfavourable conditions
within the prosthetic base. The elasticity of these materials allows the patient to comfortably masticate food without any harmful effect of the denture on the mucosal-osseous base.
Objective: The elasticity of four relining materials was evaluated during static compression and stretching tests.
Material and methods: The study examined two acrylic (Vertex Soft and Villacryl
Soft) and two silicone (Molloplast B and Mollosil) materials. The two tests (compression and stretching) were conducted in the Department of Biomaterials and Experimental Dentistry, Poznan University of Medical Sciences, using a Tinius Olsen testing machine connected with a computer. In the first test the Young modulus (E) was
determined by compressing samples until they were deformed by 10 per cent. In the
second test samples were stretched statically and monoaxially until they were broken
to determine the maximal stretching strength.
Results: The compression test demonstrated that the Molloplast B exhibited the greatest Young modulus (E=2.605 MPa) whereas Villacryl Soft the least (E=0.7055 MPa).
The Young moduluses of Vertex Soft and Mollosil were 1.7056 MPa and 1.6408 MPa,
respectively. The stretching test showed that samples broke at the following values of
stretching force: 3.093MPa (Vertex Soft), 1.3972 MPa (Molloplast B), Villacryl Soft
(0.6166 MPa) and 0.5443 MPa (Mollosil). Villacryl Soft and Mollosil were found to be
the least resistant to stretching.
Conclusions: In a static compression test soft silicone and acrylic prosthetic materials
processed at room temperature demonstrated greater elasticity than heat-processed
materials but a static stretching test showed that they were less resistant to stretching.
44
11
Właściwości sprężyste miękkich mas
wyścielających protezy ruchome
w badaniach statycznych
R. Koczorowski1, R. Brożek2 , B. Czarnecka3
1
Zakład Gerostomatologii Katedry Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu
Medycznego w Poznaniu
Kierownik Katedry: prof. dr hab. W. Hędzelek
Kierownik Zakładu: Prof. AM dr hab. R. Koczorowski
2
NZOZ Pol-Stom. Szpital MSWiA w Poznaniu
Kierownik: Dr n. med. J. Łakomski
3
Katedra i Zakład Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej Uniwersytetu
Medycznego w Poznaniu
Kierownik: Prof. dr hab. H. Limanowska-Shaw
Wprowadzenie: Miękkie masy wyścielające poprawiają często protetyczną rehabilitację pacjentów użytkujących w trudnych warunkach podłoża protezy ruchome częściowe i całkowite. Właściwości sprężyste tych materiałów umożliwiają przywrócenie funkcji rozdrabniania pokarmu
bez szkodliwego oddziaływania protezy na podłoże śluzowo-kostne.
Cel pracy: Celem pracy była ocena właściwości sprężystych wybranych miękkich materiałów
wyścielających przy statycznym ściskaniu i rozciąganiu.
Materiał i metoda: Badaniom poddano cztery miękkie masy wyścielające; dwie z grupy mas
akrylanowych (Vertex Soft i Villacryl Soft) oraz dwie masy silikonowe (Molloplast B i Mollosil). Badania przeprowadzono w Zakładzie Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej, Collegium Stomatologicum UM w Poznaniu, z wykorzystaniem maszyny wytrzymałościowej firmy Tinius Olsen (Model H5K-S UTM), sprzężonej z komputerem klasy PC. W teście ściskania oznaczono moduł sprężystości Younga przy odkształceniu próbki wynoszącym 10% wartości początkowej.
Test rozciągania polegał na statycznym, jednoosiowym rozciąganiu badanych próbek aż do ich
zerwania i oznaczeniu maksymalnego naprężenia rozciągającego.
Wyniki: W teście ściskania największą wartość modułu sprężystości wzdłużnej Younga uzyskano
w przypadku elastomeru silikonowego Molloplast B (2,605 MPa). Villacryl Soft okazał się materiałem o największej elastyczności (najmniejsza wartość modułu Younga 0,7055 MPa). Wartości pośrednie uzyskano w przypadku materiałów Vertex Soft (1,7056 MPa) oraz Mollosil (1,6408 MPa).
W teście rozciągania największą wartość naprężenia, przy którym próbka uległa rozerwaniu
uzyskano w przypadku materiału Vertex Soft (3,093 MPa). Materiałami o najmniejszej wytrzymałości na rozerwanie okazały się Villacryl Soft (0,6166 MPa) oraz Mollosil (0,5443 MPa). Wartości pośrednie uzyskano dla elastomeru silikonowego Molloplast B (1,3972 MPa).
Wnioski: Miękkie zarówno silikonowe jak i akrylanowe materiały protetyczne wulkanizujące
w temperaturze pokojowej wykazują w statycznych badaniach ściskania większą elastyczność
niż materiały utwardzane na gorąco ale posiadają mniejszą wytrzymałość na rozciąganie.
45
12
Magnetic Resonance Microscopy in
dentistry
M. Tanasiewicz
Chair and Institute of Materials Science and Propaedeutics in Dentistry,
Medical University of Silesia
Head: Prof. R. Orlicki
In the dentistry, during the treatment procedure aiming at the reconstruction of damaged
teeth or their fragments, a proper visualization of the tooth root canals topography and
their precise mapping is of the highest importance.
The aim of this work has been an elaboration and a verification, whether there exists a possibility to use, on the level of in vitro analysis, those techniques of the Magnetic Resonance
Imaging, which are based on the 3D sequence of the Spin Echo, that may in the future find
employment in the dentistry therapy and diagnostics within the scope of: a dimensional
imaging of the outer topography of teeth and spatial structure of a chamber and root canals
of teeth for the therapeutic and didactic aims, introduction of a non-destructive and a
non-impressional method of reconstruction of the topography of the inner spaces of the
human teeth for the purposes of the reconstructive dentistry, determination of volumes
of the inner spaces of teeth during an endodontic procedure and on planning stage of the
endodontic procedure.
For the full realization of the assumptions some proper measuring equipment have been
elaborated and manufactured (original gradient coils) and appropriate measuring techniques have been chosen (3D sequence of Spin Echo), the measuring position has been
prepared, research parameters appropriate for the examined material, that consisted of the
extracted human teeth, have been determined. Methods of handling with the examined
material have been constructed and specified.
Realization of the established target and the achievement of satisfactory results, that may
have practical implications in the future, enabled to formulate the following conclusions: the
results that have been achieved, indicate the possibility to employ techniques of the Magnetic
Resonance Imaging, that are based on the 3D sequence of the Spin Echo for the dimensional
mapping of the outer topography of teeth as well as a structure of the root canals for the
therapeutic and didactical purposes, a numerical model of prepared root canals obtained
with the method of the magnetic resonance visualization may constitute in the future a basis
for a non-impressional technique of imaging, usefull for reconstructive dentistry and for an
automatic 3D modelling of the inner root canals fixations, supported with computer applications dedicated for the designing purposes (CAD-computer aided design), indication of the
measuring parameters, due to the employed Magnetic Resonance Imaging techniques, may
in the future facilitate the planning of the endodontic procedure.
46
12
Mikroskopia Rezonansu Magnetycznego
w dentystyce
M. Tanasiewicz
Akademii Medycznej
Kierownik: Prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
W dentystyce, w trakcie kompleksowego postępowania leczniczego, mającego na celu
odtworzenie uszkodzonych zębów lub ich fragmentów, ważne jest prawidłowe zobrazowanie topografii kanałów korzeniowych oraz precyzyjne ich odwzorowanie.
Celem pracy było opracowanie i sprawdzenie możliwości wykorzystania na poziomie analiz in vitro techniki obrazowania magnetyczno-rezonansowego opartego na
sekwencji 3D echa spinowego (Spin Echo 3D SE) mogącej mieć późniejsze zastosowanie w terapii i diagnostyce dentystycznej, w zakresie: obrazowania przestrzennego topografii zewnętrznej zębów i przestrzennej struktury komory i kanałów korzeniowych
zęba dla celów terapeutycznych oraz dydaktycznych, wprowadzenia niedestrukcyjnej
i nieimpresyjnej metody odwzorowania topografii przestrzeni wewnętrznych zębów
ludzkich dla potrzeb dentystyki odtwórczej, wyznaczania objętości przestrzeni wewnętrznych zębów, w trakcie postępowania endodontycznego, oraz planowania postępowania endodontycznego. W celu pełnej realizacji założeń opracowano i wykonano
stosowne urządzenia pomiarowe i dobrano należyte techniki pomiarowe, przygotowano stanowisko pomiarowe, określono parametry badawcze odpowiednie dla materiału
badanego, jakim były ekstrahowane zęby ludzkie. Sprecyzowano i skonstruowano metody postępowania z materiałem badanym.
Realizacja założonego celu i uzyskane rezultaty, mogące mieć w przyszłości, po wprowadzeniu niezbędnych modyfikacji, implikacje praktyczne, pozwoliły na sformułowanie następujących wniosków: otrzymane wyniki wskazują na możliwość wykorzystania w przyszłości techniki obrazowania magnetyczno-rezonansowego opartego na
echu spinowym do przestrzennego odwzorowania topografii zewnętrznej zębów oraz
przebiegu i struktury kanałów korzeniowych zębów dla celów terapeutycznych i dydaktycznych, numeryczny model opracowanych kanałów korzeniowych otrzymany
metodą obrazowania magnetyczno-rezonansowego może stanowić w przyszłości podstawę nieimpresyjnej techniki odwzorowywania i automatycznego modelowania trójwymiarowego umocowań wewnątrzkanałowych wspomaganego komputerowo programami do projektowania (CAD – computer aided design), wyznaczenie dzięki zastosowanym technikom obrazowania magnetyczno-rezonansowego parametrów pomiarowych może w przyszłości usprawnić planowanie postępowania endodontycznego.
47
13
Nanomaterials in prosthetics, medicine
and technique
Maria Richert*1
*
Higher School of Dental Engineering in Ustroń
University of Science and Technology in Krakow
1
Nanotechnologies concern objects showing dimensions from some to several hundred nanometers. Depending on the way of production and material from which
they are formed they demonstrate different properties and applying. Nanomaterials can be formed as layers, powders and bulk matrials, which are produced by
methods of several plastic deformations (SPD). The large interest of nanomatertials
is noticed as they show unusual properties, which cause for example change of
powder color when it achieves some critical dimension of particles. The batteries
built from nanomaterials have larger capacity and better exploitation parameters.
The multiplication of such examples is possible and the intensive investigations of
nanomaterials that are performed nowadays allow to await next findings of their
unusual properties. The large number of publications and reports connecting productions of nanomaterials, their features and applications also exhibit the interest
of scientists of this theme. Now it is expected the larger commercial application of
nanomaterials in different fields of life especially in medicine and electronics. In the
form of layer nanomaterials can be used to coating of technical tools, instruments
in medicine, improvement of surfaces of artificial limbs, dentures and implants.
The nanometric layers, especially from titanium nitrogen and diamond layers indicate large biocompatibility, resistance to abrasion, polishing and resistance to
corrosion. They are excellent for artificial limb coating, leading to prolongation of
their usefulness. Especially nanometric layers are very usefull for titanium surfaces,
preventing their abrasion. The powder nanomaterials, from example hydroxyapatites, can support bond regeneration. Nanometric powders for different metals and
alloys are applied in cosmetics and technique. From bulk nanomaterials it is possible to form high resistance wires and small elements for automotive, electronic
and aircraft industry.
Nanomaterials can take form of nanowires and carbon nanofibres, which will be
applied in prosthetics, medicine and electronic industry. Nanowires and carbon
fulerens filled with special substances will bring the medicines into the changed by
illness different parts of human body. However, high costs of majority of nanotecnologies are the reason that their products not very fast will be available for consumers. It is expected that first the nano-products will find application in industry.
If due to the mass-produce in some area the lowering of costs appears, it can be
expected the introduction of these products in the consumer market.
48
13
Nanomateriały w protetyce, medycynie
i technice
Maria Richert*1
*Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
1
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Nanotechnologie zajmują się obiektami o wielkości od kilku do kilkuset nanometrów.
W zależności od sposobu wytwarzania i materiału, z którego są wytworzone wykazują różne właściwości i znajdują różne zastosowania. Nanomateriały mogą być formowane w postaci warstw, proszków, litych materiałów wytwarzanych metodami intensywnych
odkształceń plastycznych (SPD). Budzą olbrzymie zainteresowanie, gdyż wykazują nietypowe właściwości, które powodują na przykład zmianę barwy proszku, jeżeli osiągnie on
pewną krytyczną wielkość cząstek. Ogniwa zbudowane z nanomateriałów mają większą
pojemność. Urządzenia elektroniczne wytworzone z nanomateriałów wykazują lepsze parametry eksploatacyjne. Można mnożyć wiele takich przykładów i przy obecnych intensywnych badaniach prowadzonych nad nanomateriałami należy oczekiwać dalszych odkryć ujawniających ich nowe możliwości. Olbrzymia liczba publikacji i raportów dotycząca produkcji, cech oraz zastosowań nanomateriałów także odzwierciedla zainteresowanie
tą tematyką. Oczekuje się coraz większego komercyjnego zastosowania nanomateriałów
w różnych dziedzinach życia codziennego, a w szczególności w medycynie i elektronice.
W postaci warstw nanomateriały mogą służyć do pokrywania narzędzi stosowanych
w technice, narzędzi chirurgicznych, uszlachetniania powierzchni protez i implantów.
Warstwy nanometryczne, w szczególności warstwy z azotku tytanu oraz warstwy diamentowe charakteryzuje duża biozgodność, odporność na ścieranie, gładkość i odporność na
korozję. Są to doskonałe pokrycia endoprotez, przedłużające żywotność ich konstrukcji.
W szczególności nadają się do uszlachetniania powierzchni tytanowych, zapobiegając ich
ścieralności.
Nanomateriały proszkowe, na przykład nanometryczne hydroksyapatyty mogą wspomagać odradzanie się kości. Nanometryczne proszki z różnych metali i stopów stosowane są
także w kosmetyce i technice. Z litych nanomateriałów można otrzymywać wysokowytrzymałe druty i drobne elementy do zastosowania w przemyśle samochodowym, lotniczym i elektrochemicznym.
Nanomateriały mogą występować w postaci nanorurek i nanowłókien węglowych, których zastosowanie jest przewidywane w protetyce, medycynie oraz w przemyśle elektronicznym. Nanorurki i fulereny węglowe wypełnione wewnątrz odpowiednimi preparatami będą przenosić lekarstwa do zmienionych chorobowo tkanek i narządów.
Wysokie koszty większości nanotechnologii powodują jednak, że ich produkty nie staną
się zbyt szybko dostępne dla konsumentów. Oczekiwać należy, że najpierw nano - produkty będą zastosowane w przemyśle. Jeżeli dzięki masowości produkcji w jakiejś dziedzinie
nastąpi obniżenie kosztów dopiero wówczas można spodziewać się ich wprowadzenia na
rynek konsumenta.
49
14
Crystallographic orientation microscopy
K. Sztwiertnia
Institute of Metallurgy and Materials Science, Polish Academy of Sciences
Head: Prof. B. Major
During last couple of years Orientation Imaging Microscopy (OIM®) or Crystal Orientation Mapping (COM), i.e. determination of topography of crystallite orientations, has
become a well established technique for studying and quantifying microstructures of
mono- and polycrystalline materials. At present, due to the progress in automation of
the diffraction measurements, especially in the Scanning Electron Microscope (SEM),
Electron BackScattered Diffraction (EBSD) is extensively applied for acquiring orientations maps. The techniques of COM are also being developed in the Transition Electron
Microscope (TEM), where Transmission Kikuchi Patterns (TKP) and Convergent Beam
Electron Diffraction (CBED) have been successfully introduced for creating such maps.
COM technique can be performed both in the TEM and SEM with a spatial resolution in
the range from several to hundreds of nanometers, respectively.
Three selected applications have been chosen to show the importance of the COM in characterizing materials properties, mainly:
a) Developing of the gradient structure in the hard magnetic alloy Fe-Cr-Co after severe
plastic deformation.
b) Misorientation characteristics of interphase boundaries in ceramic composites.
c) Recrystallization of cold-rolled aluminum alloy 6013.
Ad a) The structural evolution of the hard magnetic alloy 25Kh15K of (α+γ) state, subjected
to upsetting and subsequent torsion deformation of the sample bottom part, was studied by
means of the COM technique in the TEM and SEM. The formation of sub-microcrystalline
layers, consisted of uniform grains of α, γ and σ phases sized 200-500 nm, took place in the
zones of the highest deformation at the bottom of the sample.
Ad b) The example of analysis of particulate composite Al2O3/WC shows that the COM
measurements enable to evaluate quantitatively the crystallographic relationships between
grains of different phases. A quantitative description of interphase boundaries can be obtained from the distributions of misorientation, calculated from the sets of orientation
pairs measured in neighboring sample areas that belong to different phases.
Ad c) From the COM measurements in the SEM and TEM it has been concluded that
recrystallization of cold rolled 6013 aluminum alloy can be considered as series, partly
overlapping, processes occurring in two steps. At the first step, Particle Stimulated Nucleation (PSN) and growth of nuclei limited to the deformation zones around particles takes
place. At the second step, the growth of new grains in the direction of high orientation
gradient has been observed.
50
14
Mikroskopia orientacji
krystalograficznych
K. Sztwiertnia
Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej, Polska Akademia Nauk
Kierownik: Prof. B. Major
Mikroskopia orientacji [Orientation Imaging Microscopy (OIM®) lub Crystal
Orientation Mapping (COM)], tzn. wyznaczanie topografii orientacji krystalograficznych, stała się w ostatnich latach znakomitym narzędziem do ilościowego badania mikrostruktury materiałów mono- i polikrystalicznych. W
chwili obecnej do tworzenia map orientacji wykorzystuje się powszechnie dyfrakcję elektronów wstecznie rozproszonych (EBSD) w skaningowych mikroskopach elektronowych (SEM). Ostatnio do tworzenia tego typu map zastosowano również obrazy dyfrakcyjne Kikuchiego (TKP) oraz obrazy dyfrakcyjne
uzyskane przy użyciu wiązki zbieżnej (CBED) w transmisyjnym mikroskopie
elektronowym (TEM). Przestrzenna rozdzielczość pomiarów COM w SEM
lub w TEM wynosi odpowiednio od kilku do kilkuset nanometrów.
Zastosowanie technik COM zobrazowano na trzech przykładach:
a) Rozwój gradientowej mikrostruktury w stopie Fe-Cr-Co po intensywnym
odkształceniu.
b) Charakterystyki dezorientacji granic międzyfazowych w kompozytach ceramicznych.
c) Rekrystalizacja w walcowanym na zimno stopie aluminium 6013.
Ad a) Zmiany mikrostruktury w dwufazowym (α+γ) stopie 25Kh15K poddanym intensywnemu odkształceniu przez spęczanie i skręcanie w dolnej części były badane przy pomocy techniki COM w SEM i w TEM. W strefie największego odkształcenia została wytworzona warstwa ultradrobnych ziarn faz α, γ i σ o rozmiarach 200-500 nm.
Ad b) Przykład analizy kompozytu Al2O3/WC pokazuje, że przy pomocy pomiarów COM jest możliwa ilościowa analiza zależności krystalograficznych
między ziarnami różnych faz. Ilościową analizę udziałów poszczególnych typów granic międzyfazowych przeprowadzono w oparciu o rozkłady dezorientacji, które zostały wyliczone ze zbiorów par orientacji krystalograficznych
zmierzonych w sąsiadujących obszarach próbki należących do różnych faz.
Ad c) Z pomiarów COM w SEM i w TEM można wnioskować, że rekrystalizacja walcowanego na zimno stopu aluminium 6013 składa się z kilku procesów zachodzących w dwóch etapach. W pierwszym etapie zachodzi zarodkowanie stymulowane wydzieleniami (PSN) oraz wzrost zarodków ograniczony do obszarów
zlokalizowanego odkształcenia wokół dużych wydzieleń. W etapie drugim następuje wzrost nowych ziarn w kierunkach największego gradientu orientacji.
51
15
New nanocomposites for dentistry
J. Pielichowski1, R. Orlicki2*, Z. Kowalski3,
K. Pielichowski1
1
Department of Chemistry and Technology of Plastics, Cracow University of
Technology
Head: prof. zw. dr hab. inż. J. Pielichowski
2
Chair and Institute of Materials Science and Propaedeutics in Dentistry, Medical
University of Silesia
Head: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
3
Institute of Chemistry and Inorganic Technology, Cracow University of Technology
Director: prof. zw. dr hab. inż. Z. Kowalski
*Department of Dental Technology, Higher School of Dental Engineering in Ustroń
Nanocomposites are the latest subject of research in chemistry and plastics technology. In dentistry, the polymers based on polymethacrylate and its copolymers
are an essential group of materials. The polymer materials used in dentistry must
possess series of special physicochemical properties as well as biocompatibility,
lack of interaction with the surface of the body and resistance to bacterial flora. The
essential component of nanocomposites are nanofillers. Nanohydroxyapatite and
nanosilver are an important group of nanofillers. The role of these fillers is different. Hydroxyapatite is commonly used in medicine as a bone and human teeth implant and its chemical constitution corresponds with apatite, the main component
of bones. These qualities provide good biocompatibility. The application of nanosilver, possessing excellent antiseptic properties, provides very good resistance
to bacterial flora. To obtain good results and improvement of mechanical properties of nanocomposites the nanofillers should be superficially modified by means
of polymethylmethacrylate obtained by polymerization. This kind of modification
of nanofillers makes them compatible with the polymer matrix and consequently,
results in obtaining applicable, improved properties. In our teams the research
concerning the synthesis of hydroxyapatite nanocomposites is being carried out as
well as the evaluation of their biological properties. Next, toxicity and cytotoxicity are being tested on cell- and tissue cultures. The problem of new materials for
synthesis of nanocomposites has been solved by elaborating the domestic technology of producing hydroxyapatite and planned commencement of the fabrication,
whereas nanosilver is already fabricated in our country.
52
15
Nowe nanokompozyty dla stomatologii
J. Pielichowski1, R. Orlicki2*, Z. Kowalski3,
K. Pielichowski1
1
Katedra Chemii i Technologii Tworzyw Sztucznych Politechniki Krakowskiej
Kierownik: prof. zw. dr hab. inż. J. Pielichowski
2
Katedra i Zakład Materiałoznawstwa i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej Akademii
Medycznej
Kierownik: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
3
Dyrektor: prof. zw. dr hab. inż. Z. Kowalski
Nanokompozyty stanowią najnowszy kierunek badań w chemii i technologii tworzyw
sztucznych. W stomatologii istotną grupę materiałów stanowią polimery na bazie polimetakrylanu i jego kopolimerów. Materiały polimerowe stosowane w stomatologii
muszą spełniać szereg specjalnych właściwości fizykochemicznych, biozgodności,
braku oddziaływania z powierzchnią ciała i odporności na florę bakteryjną.
Istotnym składnikiem nanokompozytów są nanonapełniacze. Ważną grupą nanonapełniaczy stanowią nanohydroksyapatyt oraz nanosrebro. Rola tych napełniaczy jest odmienna, hydroksyapatyt jest powszechnie stosowany w medycynie jako
implant kości i zębów ludzkich, a jego budowa chemiczna odpowiada apatytowi,
głównemu składnikowi kości. Takie cechy zapewniają dobrą biokompatybilność.
Bardzo dobrą odporność na florę bakteryjną zapewnia zastosowanie nanosrebra,
które posiada doskonałe właściwości antyseptyczne. Dla uzyskania dobrych efektów i poprawy właściwości mechanicznych nanokompozytów należy nanonapełniacze modyfikować powierzchniowo za pomocą polimetakrylanu metylu otrzymanego na drodze polimeryzacji. Taki sposób modyfikacji nanonapełniaczy zapewni ich kompatybilność z matrycą polimerową i w dalszej kolejności uzyskanie odpowiednich podwyższonych właściwości. W naszych zespołach prowadzi się
badania nad syntezą nanokompozytów hydroksyapatytowych oraz oceną ich właściwości biologicznych. W dalszej kolejności prowadzone są badania toksyczności i cytotoksyczności prowadzone na hodowlach komórkowych lub tkankowych.
Problem nowych materiałów do syntezy nanokompozytów jest rozwiązany przez
opracowanie krajowej technologii produkcji hydroksyapatytu i planowanego uruchomienia produkcji natomiast nanosrebro jest już produkowane w kraju.
53
16
The identification of dental materials
on the base of chosen physicochemical
methods
A. Marcinkowska1, W. Hędzelek1, R. Wachowiak2, L. Kubisz3,
M. Gauza3
1
Department of Prosthetic Dentistry, Poznan University of Medical Sciences, Poznan
Head: prof. dr hab. W. Hędzelek
2
Department of Forensic Medicine, Poznan University of Medical Sciences, Poznan,
3
Department of Biophysics , Poznan University of Medical Sciences, Poznan,
Aim of the study: The aim of the study was the possibility of using the
infrared spectroscopy and examination of the temperature dependence of electrical conductivity in recognizing dental materials.
Material and methods: Two dental materials were examined i.e. composite material -Charisma (Heraeus Kulzer, Hanau, Germany) and
fissure sealant - Helioseal F (Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein).
The measurements were performed in a solid phase (KBr technique
disk) using JR Bruker JFS 113 spectrophotometer (Ettlingen, Germany) in the basic spectral range of 400 – 4000 cm-1. The temperature
dependence of electrical conductivity was measured in the constant
electric field within a temperature range of 25-250°C and electric field
strength of about 1kV/m at a constant heating rate of 4 C°/min.
Results: The typical absorption band at 1726-1729 cm-1 region caused
by ester group (-COOCH3) and peaks at 474, 1087-1115 cm-1 due to
intensive band of SiO2 were identified in spectra of examined dental
materials. In examinations of electrical conductivity materials differ in
the entire scope of temperatures. It belongs to assume, that it is related
with chemical structure of researched material.
Conclusions: The application of chosen methods allows for a differential identification of typical dental materials.
54
16
Rozpoznawanie materiałów
stomatologicznych na podstawie
wybranych metod fizykochemicznych
A. Marcinkowska1, W. Hędzelek1, R. Wachowiak2, L. Kubisz3,
M. Gauza3
1
Katedra Protetyki Stomatologicznej i Klinika Protetyki Uniwersytetu
Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: prof. dr hab. W. Hędzelek
2
Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Pracownia Analizy Chemicznej
Związków Toksycznych i Dopingowych Uniwersytetu Medycznego im.
K. Marcinkowskiego w Poznaniu
3
Katedra i Zakład Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego
w Poznaniu
Cel pracy: Celem badań była możliwość wykorzystania spektrofotometrii
w podczerwieni oraz badania temperaturowej zależności przewodnictwa
elektrycznego w rozpoznawaniu materiałów stomatologicznych.
Materiał i metoda: Materiał do badań stanowiły dwa materiały złożone tj.
kompozyt - Charisma (Heraeus Kulzer, Hanau, Germany) oraz uszczelniacz
bruzd i szczelin - Helioseal F (Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein). Przeprowadzone badania spektrofotometryczne wykonano w fazie stałej (tabletka
substancji badanej w bromku potasu - KBr). Pomiary uzyskano przy pomocy
aparatu spektrofotometr JR Bruker IFS 113 (Ettlingen, Germany) w zakresie
podstawowym 400-4000 cm-1. Natomiast pomiary przewodności elektrycznej
przeprowadzono w stałym polu elektrycznym o natężeniu ok. 1kV/m w zakresie temperatur 25-250°C przy prędkości ogrzewania 4°C/min.
Wyniki: Widma w podczerwieni badanych materiałów potwierdzają obecność pasma
absorpcji dla ugrupowania estrowego (-COOCH3) w zakresie 1726-1729 cm-1 oraz
komponentów nieorganicznych 474 cm -1, 1087-1115 cm -1 (intensywne pasmo SiO2).
W badaniach przewodności elektrycznej materiały różnią się w całym zakresie temperatur. Uzyskane termogramy pozwalają na wyróżnienie nisko i wysokotemperaturowej części charakterystyki. Można przyjąć, że granicą pomiędzy tymi obszarami w przypadku kompozytu Charisma jest temperatura
punktu przegięcia krzywej w ok. 205°C, a w przypadku materiału Helioseal F
temperatura max lokalnego w ok. 165°C. Należy przypuszczać, że podział ten
wynika z wielofazowości materiału złożonego.
Wnioski: Wykonane badania pozwalają na potwierdzenie przynależności
materiałów do tej samej grupy związków chemicznych.
55
17
Making castings of intricate surface
geometry by investment process
Department of Casting Prototyping & Advanced Technology Designing,
Foundry Research Institute in Krakow
Head: dr inż. A. Karwiński
The research works concerning development of technology to make a
foundry pattern characterised by intricate surface geometry were presented. The next stages of the work included making a silicone master
mould, a wax pattern, a ceramic mould, and a titanium casting. Some
problems related with the choice of materials for the successive technological operations were discussed. The ready castings were examined in
terms of their surface quality and degree of exact shape reproduction.
56
17
Technologia wykonywania odlewów
o rozwiniętej geometrii powierzchni
zgodnie z metodą wytapianych modeli
Zakład Prototypowania Odlewów i Projektowania Zaawansowanych
Technologii Instytutu Odlewnictwa w Krakowie
Kierownik: dr inż. A. Karwiński
Przedstawiono prace dotyczące opracowania technologii przygotowania modelu odlewniczego o rozwiniętej geometrii powierzchni. Kolejne etapy pracy to: wykonanie matrycy silikonowej, modelu woskowego, formy ceramicznej oraz odlewu tytanowego. Omówiono problemy
związane z doborem materiałów do realizacji kolejnych operacji technologicznych. Przedstawiono ocenę wykonanych odlewów w aspekcie
jakości wykończenia powierzchni jak również odtworzenia geometrii.
Prace wykonano w ramach projektu badawczego zamawianego
PBZ - KBN - 114/T08/2004.
57
18
Application of silver nanoparticles in
antipathogens protection
Department of Research, Nanoco Co. Tarnowskie Góry
More than 5000 years silver ions and nanoparticles are known as excellent antibacterial and antifungi compounds. Presentation shows
methods of fabrications and applications of silver in different products.
Also the results of atipathogens testing of silver nanoparticles compounds are presented.
Nanoco Company – producer of silver nanoparticles compounds shows the results of research in application in different materials and
possibilities of application in the future.
58
18
Zastosowanie nanosrebra w ochronie
przed patogenami
Nanoco Sp. z o.o., Tarnowskie Góry
Atybakteryjne i antygrzybicze właściwości srebra sa znane od ponad
5000 lat. Nieniejsza prezentacja ukazuje niektóre metody syntezy i zastosowań srebra w różnych produktach. Przedstawiamy również wyniki badań biologicznych preparatów na bazie nanocząstek srebra.
Firma Nanoco – producent układów na bazie nanocząstek srebra
– przedstawia wyniki swoich badań nad zastosowaniem nanosrebra
w różnych materiałach oraz możliwości zastosowań w przyszłości.
59
19
Corrosion properties of metallic
biomaterials
Department of Technology of Ceramics and Refractories,University of Science
and Technology
Head: prof. dr hab. inż. J. Lis
Department of General and Analytical Chemistry
Head: prof. dr hab. J. Banaś
Corrosion behavior of titanium alloy Ti6A14V and stainless steel
00H21N7MCu was investigated in NaCI solution and Ringer’s solution and described in this paper. The studies were performed on rough
and modified surfaces.
The surface was treated by plasma nitriding and covered with a-C:N:H
and SiCxNy(H) layers.
The layers were grown using plasma assisted chemical vapour deposition: RFCVD (13,56MHz, 8W or 60W, cathod - autopotential at about
-300mV) and MWCVD (2,45GHz, 800W). Various compositions of
gas mixtures CH4, N2, SiH4 with H2 were introduced to the reactor.
The chemical composition and morphology of the layers were investigated using EDS, SEM, XPS and FTIR techniques. The corrosion
behavior was studied with application of polarization method. The
samples were polarized in the 0, l M NaCI solution and the Ringer’s
solution (147,2mmol/l NaCI, 4,0mmol/l KC1, 2,2 mmol/1 CaCl2).
The performed studies have indicated that both Ti6A14V alloy with
the a-C:N:H (with autopotential) and SiCxNy(H) layers as well as nitrided surface of stainless steel have comparable corrosion resistance.
However, the Ti6A14V surface with SiCxNy(H) layer shows the most
promising corrosive properties. Additionally, the surface exhibits high
resistance to pitting corrosion in chlorides environment.
A possibility of application of the proposed layer technology for metal implants needs a confirmation of good biocompatibility and an evaluation of
the possibility of bone-cell cultures on the investigated materials.
60
19
Właściwości korozyjne biomateriałów
metalicznych
Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Akademii
Górniczo-Hutniczej w Krakowie
Kierownik: prof. dr hab. inż. J. Lis
Zakład Chemii Ogólnej i Analitycznej
Kierownik: prof. dr hab. J. Banaś
W pracy wykonano badania odporności korozyjnej stopu Ti6A14V
i stali 00H21N7MCu w roztworze chlorku sodu i roztworze Ringera.
Badania prowadzono na stopach w stanie surowym i po modyfikacji
powierzchni. Modyfikację powierzchni prowadzono poprzez azotowanie plazmowe oraz poprzez nakładanie warstw a-C:N:H i SiCxNy(H).
Warstwy te otrzymano w procesie RFCVD (13,56MHz, 8W lub 60W,
katoda - autopotencjał ok. -300mV) oraz MWCVD (2,45GHz, 800W)
w mieszaninie gazów: CH4, N2, SiH4, H2, w różnych proporcjach.
Skład chemiczny i morfologię warstw badano stosując metody SEM,
EDS, a także XPS i FTIR. Zachowanie się korozyjne próbek badano
stosując metody polaryzacyjne. Polaryzację przeprowadzono w 0,1m
roztworze NaCl i w roztworze Ringera (147,2mmol/l NaCl, 4,0mmol/l
KC1,2,2mmol/l CaCl2).
Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że powierzchnie stopu Ti
- 6A1 - 4V pokryte warstwą a-C:N:H (z autopotencjałem), SiCxNy(H)
i azotowana stal posiadają zbliżone właściwości korozyjne. Jednakże,
najbardziej obiecujące właściwości korozyjne przedstawia powierzchnia Ti6A14V z warstwą SiCxNy(H). Powierzchnia ta wykazuje również wysoką odporność na korozję wżerową w środowisku chlorków.
Możliwość zastosowania powyższych materiałów na implanty wymaga również przeprowadzenia badań potwierdzających dobrą biozgodność i możliwość rozwoju komórek kostnych na tych materiałach.
61
20
Surface chemical modification of
nanocrystalline Nd2(Fe,Co)14B powder
as a method to improve corrosion
resistance
Department of Chemistry, Faculty of Process Engineering, Materials
Technology and Applied Physics, Technical University of Czestochowa
Head: prof. dr hab. H. Bala
Investigations under effect of the surface chemical modification of
high-coercivity Nd-Fe-B type powder on corrosion characteristics of
the finał magnetic material consolidated with epoxy-resin have been
carried out. Non-treated and initially etched in citric acid nanocrystalline powder based on Nd2(Fe,Co)14B bonded with epoxy-resin
and pressed isostatically were prepared with three different ways. To
evaluate corrosion behaviour of the material the potentiokinetic polarization curves in acidified phosphate (pH = 3) solutions have been
compared. It is shown that the preliminary chemical treatment of the
powder surface strongly affects corrosion behaviour of the final magnet and it is especially advantageous in the passive range.
62
20
Chemiczna modyfikacja powierzchni
nanokrystlicznych proszków na bazie
Nd2(Fe,Co)14B jako sposób poprawy
odporności korozyjnej magnesów
Katedra Chemii Wydziału Inżynierii Procesowej, Materiałowej i Fizyki
Stosowanej Politechniki Częstochowskiej
Kierownik: prof. dr hab. H. Bala
Przeprowadzono badania nad wpływem chemicznej modyfikacji powierzchni ziarna wysokokoercyjnego proszku typu Nd-Fe-B na zachowanie korozyjne magnesów spajanych żywicą epoksydową. Nanokrystaliczny proszek na bazie Nd2(Fe,Co)14B w stanie dostawy oraz
po wstępnym trawieniu w kwasie cytrynowym poddano konsolidacji
i ciśnieniowemu prasowaniu według trzech różnych wariantów. Dla
oceny odporności korozyjnej materiału wiązanego wykonano potencjokinetyczne krzywe polaryzacji w zakwaszonym roztworze fosforanowym (pH = 3). Badania korozyjne wykazały, że wstępna obróbka
chemiczna powierzchni proszku ma istotny wpływ na odporność korozyjną materiału finalnego, korzystnie wpływając zwłaszcza na efektywność pasywacji.
63
21
Bone and hydroxyapatite biomaterials
applied in bone surgery
Institute of Inorganic Chemistry and Technology, Cracow University of Technology
Director: prof. zw. dr hab. inż. Z. Kowalski
In this work were presented bone tissue structure and hydroxyapatite materials used in implantology as filling material of bone lack. Hydroxyapatite
biomaterials applied in bone surgery included porous materials, coating materials and composites in which second phase can be metals, carbon materials
and also polymers both biodegradable and biostable.
64
21
Kość i biomateriały hydroksyapatytowe
stosowane w chirurgii kostne
Dyrektor: Prof. zw. dr hab. inż. Z. Kowalski
W pracy przedstawiono strukturę tkanki kostnej oraz materiały hydroksyapatytowe stosowane w implantologii do wypełniania ubytków kostnych. Do hydroksyapatytowych biomateriałów stosowanych
w chirurgii kostnej zalicza się materiały porowate, powłokowe oraz
kompozyty, w których drugą fazą mogą być metale, materiały węglowe
oraz polimery zarówno biodegradowalne jak i biostabilne.
65
22
Usefulness of thermography in
diagnostics of pathological changes in
craniofacial region
Department of Conservative Dentistry and Pedodontics, Wroclaw Medical
University
Head: prof. zw. dr hab. U. Kaczmarek
Last decade, the thermography technique became more widely applied
in medical imaging diagnostics. This method is safe for examiner
and patient. The thermography visualizes temperature pattern on the
surface of the skin, which represents physiological state of soft tissues.
Authors present different methods of application in diagnosis of inflammatory lesions and cancers in craniofacial region. Basing on collected data from presented clinical cases, authors discuss usefulness of
thermography in dental diagnostics.
66
22
Przydatność termografii w diagnostyce
zmian patologicznych w obrębie
twarzoczaszki
Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Dziecięcej Akademii
Medycznej we Wrocławiu
Kierownik: prof. zw. dr hab. U. Kaczmarek
W ostatniej dekadzie, coraz szerzej stosowaną w medycynie techniką diagnostyki obrazowej stała się termografia. Jest bezpieczną i nieinwazyjną dla badanego i badającego metodą umożliwiającą określenie
rozkładu temperatur powierzchni skóry, co ma związek ze stanem fizjologicznym badanych tkanek. Autorzy podjęli próbę wykorzystania
tej metody w diagnostyce zmian zapalnych i nowotworowych w obrębie twarzoczaszki. W oparciu o wybrane przypadki kliniczne autorzy
przedstawiają swoje obserwacje, co do przydatności termografii w diagnostyce stomatologicznej.
67
23
Application of transcriptomics techniques
to evaluation of materials biotolerance
B. Walkowiak1*
1
Department of Biophysics, Institute of Materials Science, Technical University of Lodz
Head: prof dr hab. B. Walkowiak
*
Department of Molecular and Medical Biophysics, Medical University of Lodz
Development achieved in materials engineering causes substantial improvement in production of implants and medical equipment with use of biomaterials. Unfortunately, implants are not inert for human body. Implant surface remains in direct contact with surrounding tissue and can influence gene expression level of the cells. Micro- or macroarrays methods successfully used in cell
biology for characterization of transcriptome profile are also potentially useful
in materials science for early screening of biotolerance of new biomaterials.
The main aim of this work was to evaluate biotolerance of materials by using
transcriptomics techniques.
Since endothelial cells cover internal wall of blood vessels and capillary vessels
are densely distributed in a contact region of any tissue surrounding implant,
we have decided to use endothelial cells as a biological object of interest. Medical steel AISI 316L was chosen as a biomaterial commonly used for implant
production.
Cells were grown, in the presence of medical steel powder, to 80% of confluency. After that total RNA was isolated from the cells. Purity and quality of obtained RNA were evaluated in 1,5% agarose gel. In the next step, in PCR reaction cRNA was obtained, amplified and labeled with biotin-16-dUTP. The synthesized molecular probe (biotined cRNA) was then used for 12 hours hybridization with oliogonucleotide fragments immobilized on commercially available arrays (SuperArray). Chemiluminescent reaction was triggered by addition
of CDP-Star (1,2-dioxetane). Expressed genes were visualised as dark spots on
X-ray film (Kodak). Dark spots at the bottom line of the array serve as a control, the rest spots represent set of genes with different expression level in examined cells.
Obtained results support the idea of use of transcriptomics techniques to evaluate biotolerance of materials at molecular level. Addition of medical steel to cultured cells did not influence their growth, but allowed us to observe differences
in expression level of chosen genes. This gives us an opportunity to estimate, in
early and quick way, an influence of the tested material on cell function.
68
23
Ocena biotolerancji materiałów
z zastosowaniem technik transkryptomiki
B. Walkowiak1*
1
Kierownik: prof. dr hab. B. Walkowiak
*
Zakład Biofizyki Molekularnej i Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Rozwój inżynierii materiałowej przyczynił się do bardzo szybkiego wzrostu produkcji biomateriałów i wytwarzania z nich implantów oraz narzędzi medycznych. Nie wszystkie implanty są jednak dla organizmu
obojętne, dlatego też opracowane zostały szczegółowe normy regulujące możliwość stosowania nowych
biomateriałów. Spełnienie tych norm nie jest jednak jednoznaczne z pełną biozgodnością materiału. Dopiero praktyka kliniczna pozwala ostatecznie ocenić przydatność biomateriału, niestety często po wielu latach od wprowadzenia go do organizmu. Poszukuje się zatem nowych technik badawczych pozwalających
na wcześniejsze poznanie biotolerancji materiałów, jeszcze przed zastosowaniem klinicznym.
Materiały stosowane do produkcji implantów i wytwarzania narzędzi medycznych mogą powodować
wiele niekorzystnych interakcji z organizmem człowieka, na wielu poziomach jego funkcjonowania.
Materiał może wpływać bezpośrednio na komórki powodując zmiany w ekspresji genów, a w konsekwencji także w profilu białkowym. Techniki mikro- lub makro-macierzy stosowane w transkryptomice
pozwalają określić różnice w ekspresji genów odpowiedzialnych np. za tworzenie nowych naczyń krwionośnych, apoptozę, przekazywanie sygnału w komórce, procesy adhezji, migracji i wielu innych.
Celem pracy było sprawdzenie możliwości zastosowania technik wykorzystywanych w transkryptomice
do oceny biotolerancji materiałów używanych do produkcji implantów i narzędzi medycznych.
Jako materiał biologiczny wybrano komórki śródbłonka ludzkiego. Biomateriał stanowiła stal medyczna AISI 316L. Komórki hodowano w obecności stali medycznej do momentu osiągnięcia przez nie 80%
konfluentności. Po określonych czasach inkubacji z komórek śródbłonka izolowano całkowity RNA.
Czystość i jakość izolatu sprawdzano przy użyciu spektrometru UV oraz elektroforezy w 1,5% żelu agarozowym. Kolejnym krokiem było otrzymanie cRNA, jego amplifikacja i znakowanie biotyną z użyciem
biotin-16-dUTP. Następnie, w czasie 12-to godzinnej hybrydyzacji, biotynylowany cRNA przyłączał się
do fragmentów oligonukleotydów unieruchomionych na macierzy (SuperArray). Chemiluminescencję wywoływano przez dodanie CDP-Star (1,2-dioxetane). Błony makromacierzy przygotowywano do
detekcji zgodnie z procedurą ich producenta. Geny, będące w stanie ekspresji identyfikowane były poprzez widoczne na filmie rentgenowskim (Kodak) zaciemnione spoty. Detekcja poziomu ekspresji przeprowadzana była z użyciem skanera optycznego ImageScanner II (Amersham Biotech.). O prawidłowości przygotowania i przeprowadzenia doświadczenia świadczy obecność zaciemnionych spotów kontrolnych (lewy górny róg i dolny rząd spotów). Pozostałe spoty makromacierzy reprezentują zestaw genów
wykazujących różny stopień ekspresji w badanych komórkach.
Uzyskane wyniki wskazują, że możliwe jest wykorzystanie techniki transkryptomiki do oceny biotolerancji na poziomie molekularnym. Wprowadzenie do hodowli komórkowej stali medycznej nie wpływa
znacząco na proces samej hodowli, ale pozwala zaobserwować zmiany w poziomie ekspresji wybranych
genów, przez co możliwa jest wczesna i szybka ocena wpływu badanego materiału na funkcje komórki.
69
24
Comparison of methods for biofilm
evaluation – preliminary results for
selected biomaterials
1
Department of Biophysics, Institute of Materials Science and Engineering,
Technical University of Lodz,
Head: prof. dr hab. B. Walkowiak
*
Department of Molecular and Medical Biophysics, Medical University of Lodz
AISI 316L medical steel is the most popular material used for a short
time medical implants (osteosynthesis plates, orthodontic wire, intramedullary nails and other). This popularity results from good mechanical properties, relatively high corrosion resistance and low price.
Stainless steel is also used to make jewellery for piercing. The current
clinical reports describe the problem connected with colonization of
implant’s surface by microorganisms and forming biofilm.
Lack of a quick method for evaluation of microbial colonization on
non-transparent surfaces of implants inspired the authors to use simple graphical software in connection with biofilm visualization and
registration with fluorescent microscope equipped with digital camera. The aims of this work were:
1) Comparison of three methods of bacterial cells counting on nontransparent surface by the free software ImageJ:
• counting of individual cells,
• measurement of the area occupied by cells on the examined surface,
• fluorescence intensity measurement,
2) Preliminary observation of bacterial colonization of medical steel
AISI 316L and carbon coating surfaces in dependence on Ra parameter and the contact angle.
AISI 316L steel samples, Φ8×3mm were used for the study. Before the
investigation samples were ground on sandpaper with granulosis: 280,
600, 1200, 2000. Samples ground on 1200 and 2000 sandpapers were
polished with diamond and Al2O3 emulsion. Some of them were ion
etched and the rest were elektropolished. After the preparation proc-
70
ess, set of samples was coated by carbon deposited by RF PACVD
method. Every carbon coated sample had a corresponding one in
the form of pure medical steel control. Contact angle for the surfaces
was measured with deionised water. Roughness parameter Ra was
estimated by HOMMEL TESTER T1000basis. Samples were placed
in the flask and sterilized in a steam autoclave PrestigeMedical 2001.
The flask was then filled up with a nutrient medium and bacteria E.
coli strain DH5α was added. The samples were incubated at 37oC for
24h. After that the samples were washed out, with deionised water, and
each sample surface was flourescently labeled by administration of a
fluorescent label HOECHST 33258. The dye penetrates the cells and
intercalates dsDNA, and due to that it emits fluorescent light when
the sample is illuminated by UV light. OLYMPUS GX71 fluorescence
microscope, with inverted optics, digital camera, was used for visualization of fluorescently labeled samples.
First method biofilm evaluations rely on the individual cells counting.
The area of the picture was divided into five squares in such a way,
that one square made up 10% of the total surface, and the estimated
number of cells was an arithmetical mean of five counting areas. In the
second method the area occupied by cells was measured. In the first
step the picture was converted to 8 bit grayscale. The picture binarization was executed in the second step, and the objects were attributed
to 0 or 1 value. The acquired results gave the percentage of surface
occupied by interesting us objects. The next method of examination
consists of the measurement of fluorescence intensity profile. Software
applied for calculation average intensity from all pixels for defined x
coordinate. These values were saved in Excel sheet, and arithmetical
mean was counted for average intensities for vertical line, and this
value was used as a final result.
All three methods delivered us quantitatively comparable results. The
preliminary results of surface colonization showed no correlation between the bacteria number and the parameter Ra and the contact angle
value.
71
24
Porównanie metod oceny biofilmu
bakteryjnego – wstępne wyniki badań
wybranych biomateriałów
1
Kierownik: prof. dr hab. B. Walkowiak
*
Zakład Biofizyki Molekularnej i Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Stal medyczna AISI 316L jest jednym z najczęściej wykorzystywanych materiałów na impalnty medyczne krótko terminowe (płytki stabilizujące złamania, druty ortodoncyjne, gwoździe sródszpikowe i inne). Popularność swoją
zawdzięcza dobrym właściwościom mechanicznycm, stosunkowo wysokiej
odporności na korozję i niskiej cenie. Stal kwasoodporna znalazła także
swoje miejsce jako ozdoba. Wykorzystywana jest do produkcji różnorodnych akcesoriów do pierceingu. Aktualne doniesienia kliniczne wskazują na
istnienie problemu związanego zasiedleniem powierzchni implantów przez
mikroorganizmy i powstawanie biofilmu.
Brak szybkiej metody oceny stopnia kolonizacji mikrobiologicznej nieprzeźroczystych powierzchni implantów skłonił autorów do wykorzystania prostych programów graficznych w połączeniu z możliwością rejestracji obrazu
biofilmu przy pomocy mikroskopu fluorescencyjnego wyposażonego w kamerę cyfrową. Celem pracy było:
1) porównanie trzech metod zliczania komórek bakteryjnych na nieprzeźroczystej powierzchni przy pomocy ogólnie dostępnego programu ImageJ, to jest:
• zliczanie pojedynczych komórek,
• pomiar pola powierzchni zajmowanego przez komórki,
• pomiar intensywności fluoescencji.
2) wstępna ocena stopnia kolonizacji stali medycznej AISI 316L, oraz warstwy
węglowej, w zależności od parametru Ra i kąta zwilżania powierzchni.
Do badań wykorzystano krążki ze stali medycznej AISI 316L 8×3 mm. Stal
szlifowana była na papierach o ziarnistościach: 280, 600, 1200, 2000. Próbki
szlifowane na papierach 1200 i 2000 były następnie polerowane przy pomocy emulsji diamentowej oraz emulsji zawierającej tlenek glinu. Część próbek
była trawiona jonowo oraz elektropolerowana. Na niektóre próbki naniesiono
72
warstwę węglową metodą plazmową z wykorzystaniem wzbudzenia częstotliwością radiową (RF PACVD). Każda próbka z naniesioną warstwą węglową
miała swój odpowiednik z czystej stali medycznej. Tak przygotowane próbki
poddane były procedurze pomiaru kąta zwilżania z użyciem wody dejonizowanej. Parametr chropowatośći Ra oceniano z wykorzystaniem przyrządu
HOMMEL TESTER T1000basis. Gotowe próbki umieszczano w kolbach
i sterylizowano w autoklawie parowym PrestigeMedical 2001. Następnie
kolby zalewano pożywką, do której dodawano bakterie E. coli szczep DH5α.
Próbki inkubowano w temperaturze 37oC w ciągu 24h. Po tym czasie próbki
płukano w wodzie destylowanej i na ich powierzchnie nanoszono znacznik
fluorescencyjny HOECHST 33258. Znacznik ten wnika do wnętrza bakterii
i wbudowuje się w dwuniciową formę DNA, i świeci pobudzony promieniowaniem UV. Próbki obserwowano z wykorzystaniem mikroskopu fluorescencyjnego o odwróconej optyce, Olimpus GX 71, z możliwością wykonywania
wysokiej jakości zdjęć przy pomocy kamery cyfrowej.
Pierwsza metoda oceny stopnia kolonizacji powierzchni polegała na zliczaniu
komórek. Obszar zdjęcia podzielono na pięć kwadratów w taki sposób, że jeden kwadrat stanowił 10% całkowitej powierzchni, a oznaczona liczba komórek była średnią arytmetyczna z pięciu pól zliczania. W drugiej metodzie oznaczano pole powierzchni zajmowane przez komórki. Przed przystąpieniem do
pomiaru tego pola zdjęcie należało poddać konwersji do 8 bitowego zdjęcia
w odcieniach szarości. Następnie wykonano binaryzację zdjęcia, tzn. przyporządkowano obiektom wartości 0 i 1. Uzyskany wynik podawał procentowy
udziału powierzchni zajmowanej przez interesujące nas obiekty. Kolejna metoda polegała na ocenie stopnia kolonizacji powierzchni na podstawie pomiaru profilu intensywności fluorescencji. Zastosowany program podawał średnią
intensywność ze wszystkich pikseli dla określonej współrzędnej x. Wartości te
zapisywano do arkusza kalkulacyjnego, a następnie obliczano średnią arytmetyczną ze średnich intensywności dla linii pionowych i tą wartością posługiwano się przy ocenie zasiedlania powierzchni przez komórki.
Wszystkie trzy metody oceny stopnia kolonizacji dają porównywalną informację ilościową o zasiedleniu powierzchni materiałów nieprzeźroczystych
przez komórki bakteryjne. Wstępne wyniki oceny stopnia kolonizacji zróżnicowanych topograficznie powierzchni nie wykazały istnienia zależności
pomiędzy liczbą bakterii zasiedlających powierzchnię a wartościami parametru Ra i kąta zwilżania.
73
25
Evaluation of oxygen content in surface
layer of galvanic coats in contact with
lively tissue
Department of Pharmacology, Faculty of Medicine in Zabrze, Medical
The elaboration presents results of investigation related to oxidation of
tin and nickel galvanic coats covering thin wires made from „Armco”
iron. Thickness of galvanic coats reaches 0,003mm. To comparison the
golden samples were implanted to the brain and subcutaneous tissue
of rats. Authors investigated changes of basic metallic element and of
oxygen in micro-areas before and after implantation. The initial results
show that oxygen atoms pass from surface of some metallic elements
to lively tissues, especially to the brain. So, it confirms that the diffusion of oxygen and absorption by lively tissue comes out. In some
investigated metals diffusion and backward diffusion of oxygen in
investigated areas stays stable.
74
25
Identyfikacja zmian zawartości tlenu
w warstwie wierzchniej powłok
galwanicznych w kontakcie z tkanką żywą
Akademii Medycznej
W opracowaniu przedstawiono wyniki badań utleniania cyny i niklu
jako warstwowych powłok galwanicznych na bazie cienkich drutów
z żelaza Armco oraz czystej miedzi. Grubość powłok galwanicznych
wynosiła 0,003mm. Tytułem kontrastu zaimplantowano złoto do tkanki mózgowej i podskórnej szczurów. Analizowano zmiany pierwiastka
podstawowego - metalicznego oraz tlenu w badanych mikroobszarach
przed i po implantacji. Wstępne wyniki badań wskazują na przechodzenie atomów tlenu z powierzchni niektórych pierwiastków metalicznych do tkanki żywej, szczególnie mózgowej. Informuje to o dyfuzji tlenu i absorpcji przez żywą tkankę tego pierwiastka. Natomiast
niektóre z badanych metali wskazują, że dyfuzja i wsteczna dyfuzja
tlenu w badanych obszarach pozostaje stabilna.
75
26
The analysis of oxygen concentration in
some metallic materials implanted to
lively tissue
Department of Pharmacology, Faculty of Medicine in Zabrze, Medical
Paper contains results of presence of several metals (originating from
the source metallic materials like wolfram, molybdenum, chromel
wolfram - ren 20 in brain and subcutaneous tissue of rats. Authors
analyzed changes of basic metallic elements concentration and oxygen in tested micro-areas before and after implantation. The obtained
data indicate passing of oxygen particles from metallic surface to lively
tissues in some cases. We can say about oxygen diffusion and absorption by lively tissue when wolfram is applied. Whereas, with reference
to remaining elements, like e.g. molybdenum, the diffusion and backward diffusion of oxygen in investigated areas of tissue was stable.
76
26
Analiza zmian stężeń tlenu w wybranych
materiałach metalicznych w obecności
tkanki żywej
Akademii Medycznej
W pracy zostały przedstawione wyniki badań obecności kilku metali
(pochodzących z takich materiałów jak: wolfram, molibden, chromel
wolfram-ren 20 w tkance mózgowej oraz podskórnej szczurów. Analizowano zmiany stężeń podstawowego pierwiastka metalicznego oraz
tlenu w badanych mikroobszarach przed i po implantacji. Otrzymane
wyniki badań wskazują na przechodzenie cząstek tlenu z powierzchni metalicznej do tkanki żywej dla niektórych metali. Można tu mówić
o dyfuzji tlenu i absorpcji przez tkankę żywą np. dla wolframu. Natomiast dla pozostałych pierwiastków takich jak np. molibden dyfuzja
i wsteczna dyfuzja tlenu w obszarze badanych tkanek była stabilna.
77
27
The use of OzonyTron in the children
oral cavity changes treatment
M. Sroczyk-Jaszczyńska, A. Dojs, K. Lisiecka - Opalko
Department of Propaedeutics in Dentistry of Pomeranian Medical University
in Szczecin
Head: prof. dr hab. n. med. K. Lisiecka-Opalko
Ozone which to be exact O1 particle (in status nascendi), is a transient
product of O2 degradation. It has an antiseptic effect, as it destroys bacteria (also unaerobic ones), fungi and viruses. In the paper changes in
oral cavity mucosa were presented. They were eliminated with the use
of Mymed OzonyTron.
Material and methodology: The research was done on the group of
children aged from 9 months to 12 years old. It was clinically affirmed
that there were aphthous and herpetic stomatitis, herpes, aphthae,
mouth angles inflammation, and oral cavity posttraumatic damages.
Parents of the children were informed about the possibility of the treatment with the use of OzonyTron and gave their permission for that. All
the pathological changes were photographed both before and after the
treatment. GI and AV probes were used for the application. The time of
application was from 30 to 60 sec. Intensity from 1 to 4. The treatments
were done once a day. It was stated as a result of the research that:
1. The pain decreases after first session (aphthae, herpes)
2. The changes are eliminated after 3-5 days of treatment
3. Aphthae treatment is the fastest; it requires approximately 3 sessions.
4. The mouth angles inflammation is the most difficult to cure.
78
27
Zastosowanie aparatu OzonyTron
w leczeniu zmian w obrębie jamy ustnej
u dzieci
M. Sroczyk-Jaszczyńska, A. Dojs, K. Lisiecka - Opalko
Zakład Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiej
Akademii Medycznej w Szczecienie
Kierownik: prof. dr hab. n. med. K. Lisiecka-Opalko
Ozon, a dokładniej cząsteczka tlenu O1 (in status nascendi) powstający jako produkt przejściowy rozpadu O2 podczas tworzenia się ozonu ma działanie antyseptyczne, niszcząc bakterie (spektrum działania
obejmuje również florę beztlenową), grzyby i wirusy. W pracy przedstawiono zmiany w obrębie śluzówki jamy ustnej, które zlikwidowano
stosując aparat OzonyTron firmy Mymed.
Materiał i metodyka: Badanie przeprowadzono u dzieci w wieku od
9 miesięcy do 12 lat. Badaniem klinicznym stwierdzono aftowe zapalenie jamy ustnej; opryszczkę; afty i zapalenie kątów ust. Rodzice zostali poinformowani o możliwości leczenia zmian przy użyciu aparatu
OzonyTron i wyrazili zgodę na jego zastosowanie. Wszystkie zmiany
patologiczne sfotografowano zarówno przed jak i po zabiegach. Do
aplikacji zastosowano sondy GI oraz AV. Czas aplikacji od 30 do 60
sek., natężenie od 1 do 4. Zabiegi wykonywano 1 raz dziennie. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono:
1. Ból ustępuje już po pierwszym zabiegu (afty, opryszczka).
2. Likwidacja zmian następuje w 3-5 dobie leczenia.
3. Leczenie aft jest najszybsze wymaga średnio 3 zabiegów.
4. Najtrudniejsze w leczeniu jest zapalenie kątów ust.
79
28
TiO2 layers on dental alloys
Director: prof. dr hab. inż. P. Kula
Metal alloys, widely used in the dental prosthetics, despite insufficient
corrosion resistance may cause allergy in case of some patients. The
source of this allergy are mainly products of corrosion as well as ions
of metals that create alloys. One of the most allergy-causing elements
is nickel which is a component of many prosthetic alloys. In order to
improve their properties, they are usually covered with a variety of
layers. Metal nitrides, particularly titanium nitrides, are used most
often. Although, the corrosion resistance of the layers obtained this
way is unsatisfactory. As a consequence, different attempts are made in
order to improve the resistance by covering the alloys with other layers. The paper presents the results of the research on determination of
the structure of titanium oxides layers obtained with sol-gel methods.
The chemical composition of layers was determined by X-Ray microanalysis. The morphology of the layers was examined using scanning
electron microscope and atomic force microscope. The latter was also
used to determine some properties of the obtained layers.
80
28
Warstwy TiO2 na stopach protetycznych
Dyrektor: prof. dr hab. inż. P. Kula
Szeroko stosowane w protetyce stomatologicznej stopy metali oprócz
niewystarczającej odporności korozyjnej mogą powodować u niektórych pacjentów alergię, której źródłem są produkty korozji oraz jony
metali wchodzących w skład stopów. Jednym z bardziej alergizujących pierwiastków jest nikiel, który jest składnikiem wielu stopów
protetycznych. W celu poprawienia ich właściwości pokrywa się je
różnego rodzaju warstwami. Najczęściej stosowane są azotki metali,
a w szczególności azotki tytanu. Jednak w praktycznych zastosowaniach ich właściwości często okazały się niewystarczające. W związku
z tym prowadzi się próby z zastosowaniem innych warstw. W pracy
przedstawiono wyniki badań właściwości i struktury warstw tlenku
tytanu otrzymanych metodą zol-żel na stopach protetycznych. Skład
chemiczny określono metodą mikroanalizy chemicznej. Morfologię
warstw badano za pomocą elektronowego mikroskopu skaningowego
i mikroskopu sił atomowych. Ten ostatni posłużył także do wyznaczenia niektórych właściwości otrzymanych warstw.
81
29
The change of physico-chemical
property of micro and mini plate in the
studies of Department of Maxillo-Facial
Surgery, Medical University in Lublin
P. Świeć1, B. Pałysewicz1, G. Maślanko1, T. Tomaszewski1,
J. Bieniaś2, B. Surowska2
1
Department of Maxillo-Facial Surgery, Medical University of Lublin
Head: prof. dr hab. T. Tomaszewski
2
Department of Materials Science, Lublin University of Technology
Head: prof. dr hab. B. Surowska
Among biomaterials, titanium and its alloys are still attractive materials for medical applications, due to excellent properties such as:
corrosion resistance, low density, high mechanical properties and
biocompatibility. Nowadays, these are the most popular materials for
production of implants, crowns and bridgeworks and mandibular reconstruction plates in oral surgery. The purpose of this study was the
analysis of reasons of titanium mandibular reconstruction micro and
mini plates failures which were characterized with regard to microstructure analysis and the type of failure. In our study we pointed to
the change of physico-chemical and resistance properties of micro and
mini plates applied in osteosynthesis procedures that are indicated in
fractures of mandible base, angle and stem, and in particular in edentulosity, numerous tooth deficiencies and open fractures with outer
covers injuries and with bony fragments displacement. The plate has to
be fixed with at least two screws in each fragment; in mandible angle
fractures the plate is fixed along the oblique line. With multi-fragment fractures first the fractures in the section with teeth are set and
hold firm. One of the complications with mandibular reconstruction
with micro and mini plates is failure of the plate, such as breaking and
cracking under pressure. Therefore, in the study of the Department of
Maxillo-Mandibular Surgery of Medical University of Lublin and the
Chair of Material Engineering of Lublin Technical University we indicated the reasons of these complications.
82
29
Zmiana właściwości fizyko-chemicznych
mikro i minipłytek w materiale Zakładu
Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Akademii
Medycznej w Lublinie
P. Świeć1, B. Pałysewicz1, G. Maślanko1, T. Tomaszewski1,
J. Bieniaś2, B. Surowska2
1
Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Akademii Medycznej w Lublinie
Kierownik: prof. dr hab. T. Tomaszewski
2
Katedra Inżynierii Materiałowej Politechniki Lubelskiej
Kierownik: prof. dr hab. B. Surowska
Wśród biomateriałów, tytan i jego stopy stanowią wciąż atrakcyjne
materiały w zastosowaniach medycznych, ze względu na doskonałe
właściwości takie jak: odporność korozyjna, niska gęstość, wysokie
właściwości mechaniczne i bioprzyswajalność. Obecnie są popularnymi materiałami w wytwarzaniu implantów, koron, mostków oraz mikro i minipłytek w rekonstrukcji złamań szczęki. Celem badań była
analiza przyczyn uszkodzeń tytanowych mikro i minipłytek służących
do rekonstrukcji szczęki, które charakteryzowano z punktu widzenia
mikrostruktury i rodzaju uszkodzenia.
W naszej pracy zwróciliśmy uwagę na zmianę właściwości fizyko-chemicznych oraz wytrzymałościowych mikro i minipłytek stosowanych
przy zabiegach osteosyntezy, wskazanych we wszystkich przypadkach
złamań trzonu, kąta i gałęzi żuchwy, a w szczególności w bezzębiu,
licznych brakach zębowych oraz złamaniach otwartych z raną powłok
zewnętrznych i z przemieszczeniem odłamów kostnych. Płytka musi
być umocowana co najmniej dwiema śrubami w każdym odłamie,
w złamaniach kąta żuchwy płytka jest mocowana wzdłuż kresy skośnej. Przy złamaniach wieloodłamowych najpierw nastawia się i unieruchamia złamania w odcinku uzębionym. Jednym z powikłań podczas
leczenia chirurgicznego osteosyntezą mikro i minipłytkową występują
uszkodzenia płytek takie jak pęknięcia i złamania pod wpływem sił
naprężenia. Dlatego też w materiale Chirurgii Szczękowo-Twarzowej
Akademii Medycznej w Lublinie przy współpracy z Politechniką Lubelską, Katedrą Inżynierii Materiałowej zwróciliśmy uwagę na przyczyny tych powikłań.
83
30
The effects of esthetic restoration of
teeth with composite material
T. Szklarski
Academic Centre of Dentistry and Specialistic Medicine
Nowadays, patients’ expectations towards their dentists change. Much
more is expected than just the relief from the pain. Healthy teeth and
beautiful, white smile determine people’s high self – esteem and selfconfidence. As a result aesthetic dentistry is getting more and more
popular. The aim of the work was to present composites that can be
possibly used for anterior restorations. Their advantages and disadvantages were presented. The clinical case showed the possibility of
microhybrid composites being used. In conclusion, modern dental
restorative materials can be alternatively used instead of prosthethic
treatment, providing excellent aesthetic and therapeutic effect.
84
30
Skuteczność estetycznej odbudowy
zębów materiałem kompozytowym
T. Szklarski
Akademickie Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej
W dzisiejszych czasach zmieniają się znacznie wymagania stawiane
przez pacjentów wobec lekarzy dentystów. Pacjenci oczekują czegoś
więcej niż tylko przynoszenia ulgi w bólu. Coraz więcej ludzi przywiązuje wielką wagę do swojego wyglądu. Powoduje to, że chcą mieć nie
tylko zdrowe zęby, ale także piękny, biały uśmiech, który zdecydowanie poprawia ich samopoczucie i zwiększa samoocenę.
Wszystko to spowodowało znaczny rozwój dziedziny, jaką jest stomatologia estetyczna.
Celem niniejszej pracy było zebranie i przedstawienie możliwości jakie oferują nowoczesne materiały kompozytowe stosowane do wypełnień w zębach przednich.
Opisane zostało kilka zastosowań tych materiałów w zębach przednich, zebrano, omówiono ich wady i zalety.
W pracy wykorzystano przypadek kliniczny, który miał na celu pokazanie możliwości kompozytów mikrohybrydowych.
Reasumując, można stwierdzić, że metody zachowawcze przy użyciu
najnowocześniejszych materiałów mogą stanowić alternatywę dla leczenia protetycznego, zapewniając doskonały efekt estetyczny oraz terapeutyczny.
85
31
Evaluation of endodontic gauges usefulness
in root canal treatment – SEM study
1
Department of Endodontics, Chair of Conservative Dentistry,Endodontics and
Periodontology, Medical University of Lodz
Head: prof. dr hab. n. med. H. Pawlicka
2
The aim of the study was to compare the fabrication quality of gauges
produced by two different manufacturers, Dentsply-Maillefer and
SybronEndo companies.
The gauge is used for accurately sizing gutta-percha cones before root
canals obturation. Accurately fitted cone enables perfect obturation of
apical portion of root canal.
In this study the diameters of the gauges holes and the kind of used
materials were evaluated. The research was conducted under scanning
electron microscope. The results were compared with the values given
by manufacturers. Small differences, in accordance with ISO norms,
between values given by manufacturers and measured values were
revealed.
86
31
Ocena przydatności kalibratorów
w leczeniu endodontycznym – badania w SEM
1
Zakład Endodoncji, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji
i Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Kierownik: prof. dr hab. n. med. H. Pawlicka
2
Celem pracy było porównanie jakości wykonania kalibratorów, produkowanych przez dwóch różnych producentów, firmę Dentsply-Maillefer oraz SybronEndo.
Kalibrator jest narzędziem stosowanym do weryfikacji średnicy wierzchołkowej ćwieków gutaperkowych przed wypełnianiem kanałów korzeniowych. Odpowiednio dopasowany ćwiek umożliwia dokładne
uszczelnienie części wierzchołkowej kanału.
W badaniu oceniono średnicę otworów kalibratorów oraz przeanalizowano rodzaje materiałów, z jakich wykonano urządzenia. Badanie
przeprowadzono w elektronowym mikroskopie skaningowym. Uzyskane wyniki porównano z wartościami podanymi przez producentów. Stwierdzono niewielkie różnice, w granicach norm ISO, pomiędzy wartościami podanymi na urządzeniach a wartościami zmierzonymi.
87
32
The assessment of “HERAENIUM NA”
alloy’s suitability in the context of
structural research
A. Puchalik*, M. Hajduga1*
1
Department of Materials Engineering, University of Bielsko-Biala
Head: prof. Maciej Hajduga, PhD
*Department of Dental Technology, Higher School of Dental Enginnering in
Ustroń
In the dissertation the methodology of Heraenium NA alloy’s evaluation after multiple melting and molding process in the context of
structural research is presented with the particular consideration of
hardness changes.
The field of research contains the characteristics of samples preparation and the conduction of metallographic survey and hardness measurment.
The structure research was done by means of a stereoscopic and an
optical microscope, while the hardness measurment was completed by
a hardness microtester using Vickers’s method.
After receiving results and their analysis, one ascertained the influence of multiple melting process of metallic material on its macro- and
microstructure with changes in the identification of mechanical quality.
It was displayed that multiple melting process has influence on mechanical and structural quality of Heraenium NA alloy significantly
increasing hardness.
The research was illustrated by the photos of metallographic structure
and the diagrams presented mechanical quality of the following melting process.
88
32
Oszacowanie przydatności stopu
„HERAENIUM NA” po przetopieniu
w kontekście badań strukturalnych
A. Puchalik*, M. Hajduga1*
1
w Bielsku-Białej
Kierownik: prof. dr hab. n. tech. M. Hajduga
w Ustroniu
W pracy przedstawiono metodykę oceny przydatności stopu Heraenium NA po kilkakrotnym przetopieniu i odlaniu w kontekście badań strukturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem zmian twardości.
Zakres pracy obejmuje charakterystykę przygotowań próbek oraz
przeprowadzenie badań metalograficznych i pomiar twardości.
Badania struktury wykonane zostały za pomocą mikroskopu stereoskopowego, optycznego, natomiast pomiar twardości za pomocą mikrotwardościomierza, metodą Vickersa.
Po uzyskaniu wyników i ich analizie stwierdzono wpływ kilkakrotnego przetopu materiału metalicznego na jego makro- i mikrostrukturę
oraz zmiany w identyfikacji własności mechanicznych.
Wykazano, że wielokrotność przetopu ma wpływ na własności mechaniczne i strukturalne stopu Heraenium NA, podwyższając znacznie twardość.
Badania zilustrowano zdjęciami struktury metalograficznej oraz wykresami obrazującymi mechaniczne własności kolejnych przetopów.
89
33
An influence of the technology of melting
on the structure of the metallic materials
M. Jasiński*, M. Hajduga1*
1
Ustroń
In this research there were presented all the results of the metallographic, microscopic and macroscopic examinations, as well as the
measurement of microhardness of the samples. Samples were made
in the form of metallic structure of the prosthetic bridge, used for the
covering by the ceramics.
Samples were made by using three most frequently applied technologies of founding: gas-oxygen burner, inductive foundry and vacuous
furnace.
The summary of the research concerns the metallographic, microscopic and macroscopic examinations with the special attention paid
to the structural defects and the founding errors.
It’s important to emphasise the technique of the vacuous founding and
the process of melting alloys in the shield of the gases.
90
33
Wpływ technologii topienia na strukturę
materiałów metalicznych
M. Jasiński*, M. Hajduga1*
1
w Bielsku-Białej
w Ustroniu
W pracy przedstawiono wyniki badań metalograficznych makroskopowych, mikroskopowych oraz pomiar mikrotwardości próbek wykonanych w formie metalowej podbudowy mostów protetycznych do licowania ceramiką. Próbki zostały odlane z zastosowaniem trzech najczęściej stosownych w protetyce technologii odlewania: palnikiem gazowo- tlenowym, w odlewni indukcyjnej oraz w piecu do topienia tytanu.
Podsumowanie badań dotyczy analizy obrazów makroskopowych,
mikroskopowych oraz wyników pomiaru mikrotwardości ze szczególnym zwróceniem uwagi na defekty struktury i błędy odlewnicze.
Na wyróżnienie zasługuje technika odlewania próżniowego oraz topienie stopów w osłonie gazów szlachetnych.
91
34
The effect of selected adhesive system on
the exposed rats dental pulp
1
Chair and Institute: Medical University of Silesia, Departament of Pediatric Dentisty
Head: dr hab. n. med. L. Postek-Stefańska
2
Chair and Institute: Silesian Center for Heart Diseases, Departament of
Histopathology
2
Head: dr n.med. J. Nożyński
1
The purpose of the research was to determine a type of morphological
changes in rat teeth pulp just after it had been capped with material
on Ca(OH)2 – Biopulp (by Chema Elektromet) and adhesive system
– Excite (by Vivadent). The experiment was done on 30 rats. Deep
cavities with exposed pulp were prepared in molars (altogether 151
teeth). There were 3 of observation periods lasting: 3 days, 3 weeks and
2 months. The pulp was fixed with 6% glutaraldehyde neutralized with
sodium cacodylate, the teeth were decalcified electrolytically and dyed
with hematoxylin-eosin and AZAN methods.
Adhesive system Excite stimulated the dental pulp to repair processes
in form of collagen bridges, but had the irritating effect on the tissue.
92
34
Wpływ wybranego systemu adhezyjnego
na obnażoną miazgę zębową szczura
1
Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego w Zabrzu Śląskiej
Akademii Medycznej w Katowicach
Kierownik: dr hab. n. med. L. Postek-Stefańska
2
Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Pracowania Histopatologii
Kierownik: dr n. med. J. Nożyński
Celem pracy jest określenie zmian morfologicznych w miazdze zębowej szczura po bezpośrednim jej pokryciu nie wiążącym twardo preparatem na bazie Ca(OH)2 – Biopulpem (f. Chema Elektromet) i systemem adhezyjnym – Excite (f. Vivadent).
Doświadczenie przeprowadzono na 30 szczurach. Głębokie ubytki z obnażeniem miazgi wypreparowano w trzonowcach (łącznie 151
zębów). Ustalono 3 okresy obserwacji: 3 dni, 3 tygodnie i 2 miesiące.
Miazgę utrwalono 6% aldehydem glutarowym zobojętnionym kakodylanem sodu, zęby odwapniono metodą elektrolityczną i wybarwiono hematoksyliną i eozyną oraz metodą AZAN.
System adhezyjny Excite stymulował miazgę zębową do procesów naprawczych w postaci mostów kolagenowych, lecz wykazywał także
działanie drażniące tę tkankę.
93
35
Application of N2O as a coolant in
procedures within the oral cavity
Departmanet of Oral Surgery, Medical University of Silesia
Head: dr hab. n. med. Rafał Koszowski
The application of adequately low temperatures resulting in freezing
and destroying the tissue became the principle of development of
cryosurgery.
In contemporary cryosurgery equipment, low temperatures are obtained by using cryogenic liquids. They are liquefied gases which allow
to cool the cryosounders to extremely low temperatures: -195,8°C by
means of liquefied nitrogen, -89°C by application of N2O and -78,9°C
using CO2. The application of so low temperatures leads to necrobiosis
of cells because of inhibition of enzymes activity, denaturation of proteins, their dehydration and disruption. Cryosurgery procedures are
aimed at causing local necrosis of pathological tissue with intended
and defined range and its bloodless separation. The advantage of this
method is uncomplicated healing of wounds resulting in smooth, cosmetic scar.
The paper presents the application of N2O as a coolant in cryosurgical
treatment of leucoplakia of oral mucous membrane, oral angiomas and
trigeminal neuralgia in the material of Department of Oral Surgery in
Bytom, Medical University of Silesia.
94
35
Wykorzystanie N2O jako chłodziwa
w zabiegach w obrębie jamy ustnej
Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu Śląskiej Akademii
Medycznej
Kierownik: dr hab. n. med. Rafał Koszowski
Zastosowanie odpowiednio niskich temperatur powodujących zamrożenie i zniszczenie tkanki stało się podstawą rozwoju kriochirurgii.
We współcześnie stosowanych urządzeniach kriochirurgicznych niskie temperatury osiąga się wykorzystując ciecze kriogeniczne. Są to
skroplone gazy pozwalające schłodzić kriosondy do skrajnie niskich
temperatur: -195.8ºC przy zastosowaniu ciekłego azotu, -89ºC przy
N2O i –78.9ºC przy CO2. Zastosowanie tak niskich temperatur prowadzi do obumarcia komórek z powodu zahamowania działania enzymów, denaturacji białek, ich odwodnienia i rozerwania. Zabiegi kriochirurgiczne mają na celu spowodowanie miejscowej martwicy tkanki
zmienionej chorobowo o zamierzonym i określonym zasięgu oraz jej
bezkrwawe oddzielenie się. Zaletą tej metody jest niepowikłane gojenie się ran z pozostawieniem gładkiej, kosmetycznej blizny.
W pracy przedstawiono wykorzystanie N2O jako chłodziwa w kriochirurgicznym leczeniu leukoplakii błony śluzowej jamy ustnej, naczyniaków jamy ustnej oraz neuralgii nerwu trójdzielnego w materiale Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu ŚAM.
95
36
The significance of autofluorescence
testing and photodynamic diagnostics
/PDD/ in diagnostication of diseases of
oral mucous membrane
J. Waśkowska1, A. Kawczyk-Krupka2, R. Koszowski1,
A. Kościarz-Grzesiok2, A. Sieroń2
1
Departmanet of Oral Surgery, Medical University of Silesia
Head: dr hab. n. med. R. Koszowski
2
Chair and Clinic of Internal Diseases, Angiology and Physical Medicine
Centre for Laser Diagnostics and Therapy, Silesian Medical University
Head: Prof. dr hab. n. med. A. Sieroń
The determination of the character of tissues is possible by autofluorescence testing or photodynamic diagnostics. The base of autofluorescence is the phenomenon of the difference of fluorescence
photoactivated by means of defined wave-length in healthy tissue compared to fluorescence of the tissue pathologically changed. Autofluorescence is possible due to natural dyers – porphyrin. The application
of substance called photosensitizer amplifies natural autofluorescence.
Superimposition of emission spectra of autofluorescence and fluorescence strengthened by photosensitizer is the base of photodynamic
diagnostics.
Usefulness of these testing methods is appreciated by many clinicians,
especially with reference to determining the border between the neoplastic and healthy tissue.
The indications for application of autoluorescence and PDD in oral
cavity diseases are: precise localization of the lesion to make a selective
choice of place of biopsy, determining the border between the healthy
and neoplastic tissue, the evaluation of treatment effectiveness, noninvasive control and further observation of patients after treatment as
well as an early localization of the places of recurrence.
The aim of the work is presentation of the results of application of
autofluorescence in chosen oral cavity diseases.
96
36
Znaczenie badania autofluorescencji
i diagnostyki fotodynamicznej (PDD)
w rozpoznawaniu schorzeń błony
śluzowej jamy ustnej
J. Waśkowska1, A. Kawczyk-Krupka2, R. Koszowski1,
A. Kościarz-Grzesiok2, A. Sieroń2
1
Kierownik: dr hab. n. med. R. Koszowski
2
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej
w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej, Centrum Diagnostyki i Terapii Laserowej
Kierownik: Prof. dr hab. n. med. A. Sieroń
Określenie charakteru tkanek umożliwia badanie autofluorescencji
bądź diagnostyka fotodynamiczna. Podstawą autofluorescencji jest
zjawisko wzbudzenia przez światło o określonej długości fali odmiennej, w porównaniu do tkanek zdrowych, fluorescencji zmienionej patologicznie tkanki. Autofluorescencja jest możliwa dzięki naturalnym
barwnikom– porfirynom. Zastosowanie substancji zwanej fotouczulaczem powoduje wzmocnienie naturalnej autofluorescencji. Nałożenie
widm emisyjnych autofluorescencji oraz fluorescencji zintensyfikowanej fotouczulaczem jest podstawą diagnostyki fotodynamicznej
Przydatność tych metod badania jest doceniana przez wielu klinicystów, zwłaszcza gdy chodzi o określenie granic pomiędzy tkanką nowotworową i tkanka zdrową.
Wskazaniami do stosowania autofluorescencji i PDD w schorzeniach
jamy ustnej jest precyzyjna lokalizacja zmiany chorobowej celem selektywnego wyboru miejsca biopsji, określenie granicy pomiędzy
tkanką zdrową i tkanką nowotworową, ocena skuteczności leczenia,
nieinwazyjna kontrola i dalsza obserwacja pacjentów po leczeniu oraz
wczesna lokalizacja miejsc nawrotu po leczeniu.
Celem pracy jest przedstawienie wyników zastosowania badania autofluorescencji w wybranych schorzeniach jamy ustnej.
97
37
Cobalt – matrix prosthetic alloys in the
context of corrosion
1
Ustroń
The placing of metals and their alloys in the human body may initiate corrosion. If it is necessary to use various metallic materials, their
chemical composition should be similar. Due to the fact that metallic
materials undergo thermal processing (casting), the potentials generated between them can change.
The aim of this work is to determine the manner of choice of prosthetic
alloys minimizing possible corrosion effects.
The range of work includes the following research:
• measuring electromotive force in the delivery state and casting
• metallographic study of materials after measuring electromotive
force.
98
37
Stopy protetyczne na bazie kobaltu
w kontekście zjawisk korozyjnych
1
Zakład Inżynierii Materiałowej Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej
w Ustroniu
Lokalizacja w organizmie ludzkim metali i ich stopów, może wiązać
się z inicjacją zjawisk korozyjnych. W przypadku konieczności zastosowania różnych materiałów metalicznych, ich skład chemiczny powinien być zbliżony.
Z uwagi na fakt, iż materiały metaliczne są poddawane przeróbce termicznej – odlewaniu, potencjały generowane pomiędzy nimi mogą się
zmieniać.
Celem pracy jest określenie sposobu doboru stopów protetycznych,
minimalizującego możliwość wystąpienia zjawisk korozyjnych.
Zakres pracy obejmuje przeprowadzenie badań:
• pomiary SEM materiałów w stanie dostawy oraz odlewów
• badania metalograficzne materiałów po przeprowadzeniu pomiarów SEM.
99
38
The influence of wire structure on the
final outcome of orthodontic treatment
1
Ustroń
The main effect of orthodontic wires is the elastic memory effect connected with pseudoelasticity. However, physical processes at the circumference of a wire made of foundry alloy play a great role. Limiting
the friction between these elements increases the therapeutic effects.
The firm Ortho-Organizers has made a product in the form of a wire
covered with an oxidizing layer available for dentists to use. From the
clinical point of view, its object is to optimize treatment. Apart from
the surface treatment, the improved effectiveness of this wire may be
connected with its internal construction and reactions at the interface
between the wire material and the surface coating.
The aim of this article is to determine if this causes internal restructuring of the wire.
The work includes research by means of X-ray microanalysis into the
wire circumference and the layer of oxidizing material in the delivery
state and in use, and also a clinical description of application in treatment.
100
38
Wpływ struktury drutu na końcowy
efekt leczenia ortodontycznego
1
w Bielsku-Białej
w Ustroniu
Efektem głównym działania drutów ortodontycznych jest zjawisko pamięci kształtu związanego z pseudosprężystością. Jednakże procesy fizyczne na granicy drutu z ligaturą pełnią niebagatelną rolę. Ograniczenie siły tarcia pomiędzy tymi elementami prowadzi do ekspansji efektów terapeutycznych. Firma Ortho-Organizers oddała do użytku lekarzom ortodontom produkt w postaci drutu pokrytego warstwą oksydacyjną. Klinicznie ma on za zadanie optymalizację leczenia. Oprócz
działania powierzchniowego, lepszy efekt może być związany z przebudową wewnętrzną oraz reakcjami na granicy materiału drutu i powłoki.
Celem artykułu jest określenie, czy następuje przebudowa wewnętrzna struktury drutu.
Zakresem pracy objęte zostały badania mikroanalizatorem rentgenowskim granicy drutu i powłoki oksydacyjnej materiału w stanie dostawy oraz używanego.
101
39
Bite forces examination in tensometric
system
1
Chair and Institute of Materials Science and Propaedeutics in Dentistry,
Medical University of Silesia
Head: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
2
Department of Biomedical Computer Systems, Institute of Computer Science,
3
Higher School of Dental Engineering in Ustroń - Dental Clinic
4
Department of Mechnics and Basic of Prosthetic Constructions, Higher School
of Dental Enginnering in Ustroń
Head: prof. dr hab. inż. J. Juraszek
*Department of Dental Technology, Higher School of Dental Engineering in
Ustroń
**Institute of Physiotherapy, Opole University of Technology
The knowledge of chewing forces and maximal bite forces is important, both with respect of physiological and pathological conditions
of stomatognathic system. The recogition of stomatognathic system
explains the capacity of mastication organ. The aim of the study is to
create the virtual model and to answer the question: what are the tensions relations, using known methods.
Our study results from examinations which ilustrate some mechanical states in stomatognathic system. Mechanical influences were verified basing on literature data. Tensometric appliances were used to our
measurements. It allows to receive data concerning the order of consecutive teeth pressure.
The device may be used not only for pressure forces examination but
also for measurements of these forces distribution on bone-mucose
base. We can also determine the main bite system center, the bite capacity and other measurements in stomatognathic system.
102
39
Pomiar sił zgryzu w układzie
tensometrycznym
1
Akademii Medycznej
Kierownik: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
2
Zakład Komputerowych Systemów Biomedycznych Instytutu Informatyki
i Nauki o Materiałach Uniwersytetu Śląskiego
3
Klinika Stomatologiczna Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
4
Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Protetycznych Wyższej Szkoły
Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Kierownik: prof. dr hab. inż. J. Juraszek
**Instytut Fizjoterapii Politechniki Opolskiej
Znajomość rozkładu i wielkości sił żucia oraz związanych z nimi maksymalnych sił nagryzania jest istotna, zarówno w odniesieniu do warunków fizjologicznych i patologicznych układu stomatognatycznego.
Dokładne poznanie funkcji układu stomatognatycznego; jakie siły
w nim powstają, jaki jest ich dalszy rozkład w tkankach, jakie przybierają wartości przybliża nam odpowiedź o wydolności narządu żucia.
Celem pracy jest stworzenie wirtualnego modelu oraz uzyskanie odpowiedzi dotyczącej rozkładu naprężeń przy użyciu dostępnych metod
pomiarowych.
Przedstawiona praca jest rezultatem badań mających za zadanie ilustrację wybranych stanów mechanicznych zachodzących w obszarach układu stomatognatycznego, a oddziaływania mechaniczne zweryfikowano
na modelach budowanych na podstawie dostępnych danych z piśmiennictwa. Do pomiarów posłużyła nam aparatura tensometryczna, która
za pomocą czujników umieszczonych w 4 miejscach pozwala uzyskać
dane dotyczące kolejności obciążania poszczególnych grup zębowych.
Aparat może zostać wykorzystany nie tylko do badania sił naciskowych, lecz również do pomiaru rozkładu tych sił na podłoże śluzówkowo-kostne, określenia centrum żucia, wydolności żucia oraz innych
tym podobnych pomiarów w zakresie u.s.
103
40
Medicaments that disturb clotting
process can be the reason for many
complications after teeth extraction
J. Adamczyk, K. Jankowska, W. Stawiany, M. Budzik
Students’ Scientific Circle - Oral Surgery Departmanet of Wrocław Medical
University
Tutor: dr n. med. E. Gwiazda-Chojak, dr n. med. I. Bednarz
Complex of clotting factors is responsible for hemostasis. Medicaments
disturb clotting process and can be the reason for many complications
after teeth extraction. If patient takes medicines (anticoagulants or inhibitors of platelet activation), medical consultation is advisable.
In work we did retrospective analysis of 60 patients’ case histories of
Dental Surgery Department of Wroclaw Medical University.
30 cards of women and 30 cards of men (age from 41-80 years).
65% patients took ASA. 35%- acenocoumarol.
The most frequent reasons of taking medicines were hypertension and
prophylaxis.
Conclusions:
1. Exact interview is before each surgical procedure indispensable.
2. In these days, when ASA is popular, it’s necessary to pay attention to
composition of medicine taken by patient .
Available materials (spongostan, tissue glues) allow to minimize adverse results of taking anticoagulants, after surgical procedures.
104
40
Algorytm postępowania z pacjentami
leczonymi lekami przeciwzakrzepowymi
przed zabiegami chirurgicznymi
w gabinecie stomatologicznym
J. Adamczyk, K. Jankowska, W. Stawiany, M. Budzik
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Chirurgii
Stomatologicznej Wrocławskiej Akademii Medycznej
Opiekun: dr n. med. E. Gwiazda-Chojak, dr n. med. I. Bednarz
Komlpeks układów utrzymujących krew w stanie płynnym odpowiedzialny jest za hamowanie krwawień. Stosowane powszechnie przez
pacjentów leki wpływają na procesy hemostatyczne i mogą być przyczyna powikłań poekstrakcyjnych. Jeśli pacjent przyjmuje leki p/zakrzepowe lub p/płytkowe, to przed każdym zabiegiem podczas którego
może wystąpić krwawienie wskazana jest konsultacja medyczna.
W pracy poddano retrospektywnej analizie 60 kart historii choroby
pacjentów Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Wrocławskiej Akademii Medycznej, w tym 30 kart kobiet i 30 kart mężczyzn
(w wieku od 41-80 lat)
65% pacjentów przyjmowało kw. acetylosalicylowy
35% - acenokumarol;
do najczęstszych przyczyn przyjmowania leków p/zakrzep. należało
nadciśnienie tętnicze oraz przyjmowanie leku profilaktycznie.
Wnioski:
1. Dokładny wywiad w kierunku przyjmowanych leków jest konieczny
przed każdym zabiegiem chirurgicznym;
2. W dobie powszechnej dostępności pochodnych ASA i coraz częstszego stosowania ich w profilaktyce należy zwrócić uwagę na skład
przyjmowanych przez pacjenta preparatów;
3. Świadomość lekarza dotycząca możliwości wystąpienia powikłań
krwotocznych pozwala na zachowanie szczególnej czujności i wdrożenia szeregu metod zapobiegających krwawieniu.
4. Dostępne obecnie materiały (spongostan, kleje tkankowe…) pozwalają zminimalizować niekorzystne skutki przyjmowania leków p/
zakrzep. po zabiegach chirurgicznych.
105
41
Connection between the teeth – and oral
cavity mucosa – condition, and ailments
of the digestive tract
Students’ Scientific Circle - Gastroenterology and Hepatology Department of
Wrocław Medical University
Tutor: dr hab. E. Poniewierka
Oral cavity the place where food gets and is relocated to next parts of
digestive system. In Oral cavity comes crumbling food in biting process, mixing with saliva and here is the first stage of digesting process.
Carbohydrates undergo preliminary digesting influenced by alfa-amylase. It’s known that certain food components (for ex. alcohol) are absorbed in oral cavity. Condition of teeth and oral mucosa influence the
initial stages of digestion and absorbing food.
Objective: In work research of the influence of teeth and mucosa condition on digestive system basic disorders was done.
Material: We examined 50 patients of Chair and Institute Gastroenterology and Hepatology with various digestive diseases.
Methods: Each patient answered anonymously the questions concerned with symptoms of digestive disorders and manner of nutrition
(time of chewing, food consistency, drinking fruit juice and sparkling
drinks like cola). Next each patient has got oral examination.
Results:
Most frequent symptoms were flatulence and problems with defecation
Dental examination shows :
- caries of teeth
- poor or incorrect oral hygiene
Conclusion: Incorrect oral hygiene and pathological lesions of teeth
may cause digestive disorders such as flatulence and problems with
defecation.
106
41
Związek pomiędzy stanem uzębienia i błony
śluzowej jamy ustnej a dolegliwościami ze
strony przewodu pokarmowego
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Gastroenterologii i Hepatologii
Akademii Medycznej we Wrocławiu
Opiekun: dr hab. E. Poniewierka
Jama ustna jest miejscem, gdzie trafia pokarm, który następnie jest przemieszczany do dalszych części przewodu pokarmowego. W zakresie jamy ustnej dochodzi rozdrabniania pokarmu w procesie gryzienia i mieszania ze śliną a także następuje pierwszy etap procesu trawienia. Cukry złożone ulegają
wstępnemu trawieniu pod wpływem α amylazy ślinowej. Wiadomo także że
pewne składniki pokarmowe np. alkohol ulegają wchłanianiu w jamie ustnej.
Stan uzębienie i stan błony śluzowej jamy ustnej maja niewątpliwy wpływ na
początkowe etapy przyswajania i trawienia pokarmu.
Cel: W pracy zbadano wpływ stanu uzębienia i stanu błony śluzowej jamy
ustnej na podstawowe dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.
Materiał: Zbadano 50 pacjentów Katedry i Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii z różnymi chorobami przewodu pokarmowego. Grupę badaną stanowiło 22 mężczyzna i 28 kobiet. Wiek pacjentów wahał się od 25-74 lat.
Metody: każdy pacjent odpowiadał anonimowo na pytania dotyczące objawów ze strony przewodu pokarmowego a także sposobu odżywiania (czas
żucia, konsystencja spożywanych pokarmów, picie soków owocowych i napojów gazowanych typu cola) a następnie był poddawany stomatologicznemu
przeglądowi jamy ustnej.
Wyniki badań:
Najczęstszym objawem na które skarżyli się pacjenci były dokuczliwe wzdęcia
brzucha a także problemy z wypróżnieniem.
Badanie stomatologiczne wykazało:
- ubytki niepróchnicowego pochodzenia
- próchnicę
- niedostateczna lub niewłaściwa higienę jamy ustnej.
Wniosek: nieprawidłowa higiena jamy ustnej i zmiany patologiczne w uzębieniu
(próchnica, ubytki niepróchnicze) mogą mieć wpływ na dolegliwości ze strony
przewodu pokarmowego takie jak wzdęcia lub zaburzenia wypróżniania.
107
42
Aplications of scanning electron
microscope (SEM) in the imaging of
hard tissues of tooth
Students’ Scientific Circle - Department of Propaedeutics and Physiodiagnostics
in Dentistry, Pomeranian Medical University in Szczecin
Tutor: M. Sroczyk - Jaszczyńska
The aim of the study was to present various applications of scanning
electron microscopy (SEM) in researches conducted in years 20022006 in the Department of Propaedeutics and Physiodiagnostics in
Dentistry of the Pomeranian Medical-University, Szczecin. The examples of SEM use were presented in the form of microphotography. SEM
allows for obtaining of pictures magnified 50 to 100000 times and for
X-ray microanalysis of elements contained in the sample. The X-ray
microanalysis is possible due to X-ray radiation which is present in
every electron microscope.In the studies conducted in the Department
the SEM was used to assess the condition of hard tissues of tooth after
various treatment procedures.SEM proved to be highly useful in the researches due to depth of the obtained pictures, possibilities of imaging
of structures under various angle and their X-ray microanalysis.The
SEM method allowed for performing of numerous comparative examinations assessing efficacy of various techniques used in conservative
dentistry including fissure sealing and surface cleaning with rotating
brush, rubber, abrasion, piezoelectric scaler and bur.
108
42
Zastosowania skaningowej mikroskopii
elektronowej (SEM) w obrazowaniu
twardych tkanek zęba
Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Propedeutyki i Fizykodiagnostyki
Stomatologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
Opiekun: M. Sroczyk - Jaszczyńska
Celem pracy było przedstawienie różnych zastosowań skaningowej
mikroskopii elektronowej (SEM) w badaniach przeprowadzonych w latach 2002-2006 w Zakładzie Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Przykłady
wykorzystania SEM zaprezentowano w postaci zdjęć mikrofotograficznych. SEM pozwala na uzyskanie powiększeń od 50 do 100000 razy oraz
na przeprowadzanie mikroanalizy rentgenowskiej składu pierwiastkowego próbki. Mikroanaliza rentgenowska możliwa jest dzięki promieniowaniu rentgenowskiemu powstającemu w każdym mikroskopie
elektronowym. W badaniach prowadzonych przez zakład korzystano
z SEM do oceny stanu twardych tkanek zęba poddawanych różnym zabiegom leczniczym. Stwierdzono wysoką przydatność SEM dzięki uzyskiwanej głębi obrazu, możliwości obrazowania struktur po różnym
kątem oraz ich mikroanalizy rentgenowskiej. Metoda SEM umożliwia
wykonanie szeregu badań porównawczych oceniających skuteczność
różnych technik stosowanych w stomatologii zachowawczej np. lakowania bruzd, oczyszczania powierzchni za pomocą szczoteczki, gumki,
abrazji, skalera piezoelektrycznego i wiertła.
109
43
Mechanical properties of nanosilver
enriched polymer-acrylic materials
Students’ Scientific Circle – Department of Mechnics and Basics of Prosthetic
Constructions, Higher School of Dental Enginnering in Ustroń
Tutor: prof. dr hab inż. J. Juraszek
The unconventional structure of polymer-acrylic materials resulting from tha application
of silver nanoparticles should meet the requirements concerning biomaterials.
Mechanical properties of the material are the essential factors determining its choice for
denture fabrication. According to applicable standard specifications the nanosilver enriched acrylate was subjected to bending test to compare its properties with conventional
acrylic material.
43
Własności mechaniczne tworzyw
polimerowo-akrylowych wzbogaconych
nanosrebrem
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze Mechaniki i Podstaw Konstrukcji
Protetycznych Wyższej Szkoły Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu
Opiekun: prof. dr hab. inż. J. Juraszek
Niekonwencjonalna struktura tworzyw polimerowo-akrylowych wynikająca z zastosowania nanosrebra winna spełniać wymogi dotyczące biomateriałów.
Istotnym czynnikiem decydującym o doborze materiału jako tworzywa na protezy zębowe
są jego własności mechaniczne. W oparciu o odpowiednie normy przedmiotowe poddano
próbie na zginanie akryl wzbogacony nanosrebrem, porównując jego własności z konwencjonalnym tworzywem akrylowym.
110
44
Evaluation of constructional durability of
acrylic dentures on elastic foundation, in the
aspect of “in vitro” bacteriological testing
M. Gawrychowska
Students’ Scientific Circle - Chair and Institute of Materials Science and Propaedeutics
in Dentistry, Medical University of Silesia
Tutor: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
Elastic acrylic materials are the constructional materials for dentures fabricated in edentulous and partially edentulous cases. In the oral cavity these dentures are exposed to destabilizing factors like individual immunity, metabolic diseases, neoplastic diseases or steroid
immunosuppressive drugs as well as different agents used in oral hygiene maintenance.
Bacteriological tests were aimed at the evaluation of influence of the bacterial flora on
constructional durability of denture and on presence of microorganisms existing in the
patient’s oral cavity.
In accordance with the results of testing it was found that elastic-acrylic materials do not
influence the bacterial flora of the oral cavity, i.e. they are stable constructional materials.
44
Ocena trwałości konstrukcyjnej protez
akrylowych na podłożu elastycznym w aspekcie
badań bakteriologicznych „in vitro”
M. Gawrychowska
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Materiałoznawstwa
i Propedeutyki Stomatologii Śląskiej Akademii Medycznej
Opiekun: prof. dr hab. n. med., dr n. tech. R. Orlicki
Tworzywa akrylowe elastyczne stanowią materiał konstrukcyjny protez w bezzębiu całkowitym i częściowym.
Protezy te w jamie ustnej narażone są na czynniki destabilizujące do których zaliczamy
odporność osobniczą, choroby metaboliczne, nowotworowe czy stosowanie leków sterydowych immunosupresyjnych jak również różnych środków higieny jamy ustnej.
Badania bakteriologiczne miały na celu ocenić wpływ flory bakteryjnej na trwałość
konstrukcyjną protezy oraz na obecność składu drobnoustrojów będących w jamie
ustnej pacjenta.
Do badań użyto tworzywa elastyczne z których sporządzono próbki do badań, pobrano
materiał z jamy ustnej pacjenta, który poddano badaniom bakteriologicznym.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono że tworzywa elastyczne-akrylowe nie mają wpływu na florę bakteryjną jamy ustnej a więc są tworzywami konstrukcyjnymi stabilnymi.
111

VIII konferencja 2007.indd

Transkrypt

Podobne dokumenty

w co warto inwestować w xxi wieku?

Lekarz TPS - Fundacja Gwiazda Nadziei

medycyna pracy - Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska

WSZCZEPY PGLA+HAP

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej z okazji 10. rocznicy śmierci prof

Prof, dr hab. Jerzy Robert Ladny Konsultant Krajowy w dziedzinie

FAKULTET: Od pacjenta do rozpoznania – omawianie przypadków