Głos Gminy Tuczępy
Transkrypt
Głos Gminy Tuczępy
Reprezentacja Kargowa wjeżdża ze swoim wieńcem. Pierwszy z najpiękniejszych - wieniec dożynkowy z Nizin. W dożynkowym korowodzie- mieszkanki Jarosławic. Równie najpiękniejszy - wieniec z Wierzbicy. Najmłodsza gwiazda piosenki- Amelia Mazur z Tuczęp. Zacięty bój sołtysów o gminną kasę. Debiut sceniczny świetnego Jakuba Mrowińskiego. D O ż y N k I G m I N N e 2 0 1 4 „By nigdy chleba nie brakło”- dożynkowy chleb dzieli Wójt Gminy Marek Kaczmarek i Starostowie Dożynek: Elżbieta Guzikowska i Zdzisław Tokaj. 04- 2 Głos Gminy Tuczępy SZANOWNI PAŃSTWO! Przed 4-laty rozpocząłem urzędowanie na stanowisku wójta Gminy Tuczępy z woli mieszkających tu ludzi. Nadchodzi czas na podsumowanie tych trudnych i wymagających ale zaszczytnych obowiązków. Sprawne kierowanie Urzędem Gminy wymagało współpracy i dobrych relacji z Radą Gminy, powiatem, województwem a także z centralną administracją państwową. Jednym z priorytetów minionej kadencji była poprawa sanitacji gminy. Działania w tym zakresie wykonano w Wierzbicy, Tuczępach i Brzozówce. Obecnie realizowany jest projekt montażu 346 przydomowych oczyszczalni ścieków w Jarosławicach, Nieciesławicach, Chałupkach, Rzędowie, Dobrowie, Górze, Grzymale, którego koszt to około 6 mln zł z czego dofinansowania przeszło 3 mln zł. I co bardzo ważne - mieszkańcy nie ponoszą tu żadnych kosztów. Wzięliśmy udział w Narodowym Programie Dróg Lokalnych dzięki któremu poprawiliśmy znacznie jakość i bezpieczeństwo na drogach gminnych i powiatowych. Bezpieczniej jest również dzięki dofinansowaniom jakie otrzymały Ochotnicze Straże Pożarne. Znacząco zostały wyposażone w sprzęt oraz samochody. Ruszył projekt instalacji systemów solarnych z Programu Szwajcarskiego dzięki któremu obniżymy koszty utrzymania gospodarstw indywidualnych. Rozwój kultury i sportu to ważny, dla mnie osobiście również, aspekt życia naszej społeczności. Świętowaliśmy wspólnie na festynach, dożynkach, ożywiliśmy świetlice poprzez znaczące dofinansowanie. Centrum Kultury w Tuczępach tętni życiem: słychać i widać już nasze talenty muzyczne. Budowa hali sportowej w Nizinach jest również jedną z największych gminnych inwestycji, a remont sali gimnastycznej w Kargowie i budowa kortu tenisowego w Tuczępach na pewno przyczynią się do jeszcze większego rozwoju sportu w Naszej Gminie. Powstały nowe place zabaw w kilku sołectwach, od czterech lat działa przedszkole do którego uczęszczają 3 i 4-latki. Kwitnie współpraca z lokalnymi stowarzyszeniami. Wydajemy lokalną gazetę. Opieka społeczna zrealizowała wiele znaczących projektów pomocowych i aktywizujących zawodowo bezrobotnych. Konkretną pomoc żywnościową otrzymało kilkaset osób. Powstały nowe miejsca pracy. Szanowni Państwo, całkowita wartość projektów zrealizowanych w latach 2011-2014 to ponad 12 mln zł. Z czego ponad 6 mln to dofinansowanie z różnych źródeł. Zapraszam Państwa do lektury niniejszego numeru Głosu Gminy Tuczępy, gdzie zapoznać się możecie w szczegółach, z realizacją wymienionych przeze mnie inwestycji oraz wielu innych. Zdaję sobie sprawę ,że pracy jest jeszcze bardzo dużo, ale efekty dotychczasowych działań widać gołym okiem. A to z pewnością nie koniec projektów inwestycyjnych, których nasza gmina bardzo potrzebuje. Mam nadzieję że uznacie Państwo te cztery lata mojej pracy wraz z Radą, za czas poświęcony w służbie dla dobra Naszej Gminy Tuczępy. Z wyrazami szacunku Wójt Gminy Tuczępy - Marek Kaczmarek Wizytówka Gminy Tuczępy Powołana ukazem carskim Gmina Tuczępy powstała w 1864 r. W tym roku mija 150 lat jej funkcjonowania. Jubileuszową pamiątką jest pięknie wyremontowana siedziba Urzędu Gminy. Obecny budynek murowany pochodzi z 1930 r., kiedy właścicielami Tuczęp byli Głuscy. Postawiono go na miejscu poprzednich dworów, w których rezydowali: Abrahama Chrząstowskiego herbu Strzegomia(połowie XV), Stanisław Dimitrowski (1579 r.), Jan Złodzki (XVII w.), Zamoyskich (XVIII w.), Kórniccy (od 1790 r.), Głuscy herbu Ciołek (XIX w.). Po II wojnie światowej majątek został rozparcelowany, a budynek opustoszał. W latach powojennych w części wykorzystywano go jako miesz- kania prywatne. Miały tu również siedzibę: Gminna Biblioteka Publiczna, Biura GS (Gminna Spółdzielnia) oraz sklep GS. Taka sytuacja trwała do ok. 1970 r. Wtedy rozpoczęto trwający trzy lata, do 1973 r. remont. Od 1973 r. dworek (lub willa wg. innych źródeł) jest siedzibą Urzędu Gminy. W części piętrowej wykorzystywany jako mieszkania prywatne. Budynek wliczony został do gminnej ewidencji zabytków Gminy Tuczępy. Odnowiony, fantastycznie oświetlony jest prawdziwą wizytówką całej gminy. Zofia Kańska S p r ostowani e W nr 10 „Głosu Gminy Tuczępy” błędnie podano dane w artykule Zofii Kańskiej „Skąd przychodzimy? Dokąd zmierzamy?” dotyczącym historii Jarosławic. Jest: (... )Związane jest to ze śmiercią czwórki dzieci – Zosi Żal, Stasia Kwiatkowskiego, Gienka Polaka i Lucka Gala. Podczas pasienia krów w ich ręce dostała się składowana w Młyńczyskach broń, którą wrzucili do rozpalonego przez siebie ogniska(...) Głos Gminy Tuczępy Powinno być: (...)Związane jest to ze śmiercią czwórki dzieci – Helenki Żal, Stasia Kwiatkowskiego, Gienka Polaka i Lucka Gala. Podczas pasienia krów w ich ręce dostała się składowana w Młyńczyskach broń, którą wrzucili do rozpalonego przez siebie ogniska(...) Za błędne podanie danych przepraszam. Autorka 3 PAŹDZIerNIkOWe WSPOmNIeNIe, PrOśbA I mODlITWA Już październik – miesiąc szczególnej modlitwy różańcowej. Częściej niż zwykle wezmę do ręki różaniec i jak w latach ubiegłych przypomnę sobie dom rodzinny, a szczególnie kochane osoby. Przypominam sobie Jej – MARYI obraz i moich rodziców, trzymających w dłoniach różaniec... modlących się do Niej, do Boga. I ten rodzimy kościół, w którym: „Tak wiele się wydarzyło – od chrztu aż do tej pierwszej mszy jaką odprawiłeś” – (słowa ks. Jerzego Kantyki, mojego proboszcza w rodzinnej parafii). Pamiętam, codziennie, przez cały październik klęczałem w kazimierskim kościele jako mały chłopiec, ministrant, uczeń, młodzieniec, kilka razy też jako kapłan i przesuwałem w dłoniach paciorki różańca. Ten śpiew, bliskie sercu osoby... PAMIĘTAM I TESKNIĘ ZA NIMI, TĘSKNIĘ DO NICH. Teraz jako dorosły człowiek modlę się z innymi – też bardzo bliskimi mi osobami. MODLĘ SIĘ Z NIMI, MODLĘ SIĘ ZA NIMI, TYMI, KTÓRZY TEŻ SIĘ MODLĄ. Jako kapłan MODLĘ SIĘ ZA TYMI, KTÓRZY NIE MODLĄ SIĘ. Tak wielu ludzi mówi, że: „nie mam czasu, nie chce mi się, co mi to da, nie umiem się modlić”... PROSZĘ CIĘ! 1. Nie mów Bogu i człowiekowi: nie mam czasu. Weź różaniec, idź do kościoła, na cmentarz... i módl się... Mów do Boga, ale i posłuchaj, co ON mówi do Ciebie. A mówi. Tylko trzeba słuchać! Idź do człowieka – mamy, taty, dziecka... - ofiaruj im czas, daj swoją obecność i powiedz: JESTEŚ POTRZEBNY I KOCHANY. WRÓCISZ PRZEMIENIONY I SZCZĘŚLIWY. 2. Mów: „dobrze, ładnie, pięknie”. Postaraj się dobrze mówić. DOBRA JEST BARDZO DUŻO. Zanim coś powiesz POPATRZ ŻYCZLIWIE I POMYŚL. DOBRZE MÓWIĆ – DOBRZE WIDZIEĆ I MYŚLEĆ. 3. Zatrzymaj się – proszę – na chwilę i pomyśl: jak, gdzie, z kim, za kim TY CHODZISZ. Dokąd idziesz? Tak szybko mija czas ziemskiego życia. Może czas zawrócić – nawrócić się? 4. A może przestałeś prawdziwie kochać? Pogubiło się Twoje serce... masz pieniądze, władzę, skarbów wiele... - ale brakuje Ci tego, co najcenniejsze: PERŁY DROGOCENNEJ – MIŁOŚCI. „I tak telepie się twoje biedne serce... ale pamiętaj, będzie niespokojne, dopóki będziesz źle kochał. A przywrzeć i ukochać – Boga i człowieka – to najpiękniejsza modlitwa”. (ks. bp Józef Zawitkowski) 5. Wreszcie proszę: NIE MÓW, ŻE NIE UMIESZ, NIE CHCE CI SIĘ... Przyznaj się: COŚ STAŁO SIĘ Z TWOJA WIARĄ. Sam planujesz i źle liczysz... „...beze Mnie nic uczynić nie możecie” (J 15,5), „Głupcze, jeszcze tej nocy zażądają Twojej duszy...” (Łk 12,20) – powie Ci Bóg. I co Ty na to? Może odpowiesz słowami poety Juliana Tuwima: „Jeszcze się kiedyś rozsmucę Jeszcze do Ciebie powrócę (...) ...duch mój przed Tobą klęknie I wtedy serce mi pęknie, Chrystusie...” Czy na pewno zdążysz? Proszę: nie kiedyś... WRÓĆ TERAZ! Myślę, że ma rację ks. bp Józef Zawitkowski: „Wiem, że zgubiliśmy się w tym świecie, co nie ma czasu na modlitwę. Gdy przestaniesz się modlić, będziesz uciekał i chował się przed Bogiem, i zdziczejesz. Gdy przestaniesz się modlić, zabijesz brata i będziesz się błąkał jak Kain. Gdy nie będziemy w modlitwie podtrzymywać rąk Mojżesza, przegramy wszystko z Amalekitami (zob. Wj 17, 11-12). Dobrze siali rolnicy, gdy potrafili się modlić. Dobrze starsi budowali, gdy poświęcony był kamień węgielny. Dobrze mama chleb dzieliła, gdy żegnała go krzyżem. Dobrze było w domu, i miło, i ciepło, gdy wszyscy klękali do pacierza. Panie, za ścianą domu pershingi i cruisy nam stawiają, ludzie znów zaciskają pięści, diabeł rozkołysał morze grzechu i fale łódź zalewają a TY nam każesz ręce składać? Panie, my giniemy, a Ty śpisz?”. „Milcz, ucisz się... i nastała głęboka cisza”. (Mk, 4, 38-39) „Ja jestem, nie bójcie się”. (J 6, 20) Boże – modlę się z ks. bp Józefem Zawitkowskim i ks. Janem Twardowskim – Nie śmiem, Panie, oczu podnieść ku Tobie. Ja, zatrwożony człowiek, nie umiem słowa powiedzieć. Przytul mnie, Panie, do serca. Naucz mnie do ludzi dobrze mówić. Naucz mnie do ludzi wyciągać ręce. Naucz mnie z ludźmi dzielić się kromką chleba. Niech się świat stanie lepszy moją malutką modlitwą, a ja tobie, Matko mojej modlitwy, Królowo różańca świętego: „Przynoszę... kapłaństwo moje..., Stanąłem w samym kącie kaplicy. Weź me kapłaństwo na ręce teraz, jak Syna swego... a mnie niech zdepczą butami złymi pątnicy”. (ks. Jan Twardowski) x J.M. SKĄD PRZYCHODZIMY, DOKĄD ZMIERZAMY? „NA SkrAWku ZIemI WłASNej ISTNIejemy. cO O NIej WIemy? cZy NA PeWNO WIemy?” Kargów to druga po Tuczępach najstarsza wieś w naszej gminie. Była to wieś królewska pod zarządem starosty stopnickiego (wieś królewska - wieś, osada która otrzymała prawa królewskie lub została założona przez króla). Leży nad rzeką Sanicą – dopływem Wschodniej. Wymieniana po raz pierwszy jako „Kargov” w Kodeksie Dyplomatycznym Małopolski w roku 1194, a następnie w 1243r. Pochodzi od staropolskiego wyrazu „kargol”, oznaczającego powykręcany pień drzewa lub połamanego (powykręcanego) człowieka. Według „Świętokrzyskiego słownika biograficz- 4 nego” w Kargowie ok 1150r. urodził się biskup Wincenty zwany Kadłubkiem – pierwszy polski kronikarz i krajoznawca, autor „Chronica Polonorum” - Kroniki historii Polski od czasów najdawniejszych do 1202r. Między innymi dzięki niemu znamy opowieść o smoku wawelskim, Kraku i Wandzie, co nie chciała Niemca (Tom 1, Kielce 202). Tezę te potwierdza na podstawie swoich badań dr Cezary Jastrzębski. Jednocześnie źródła kościelne, oparte na tezie Jana Długosza jako miejsce narodzin tego kronikarza podają Karwów pod Opatowem. Miejsce urodzenia Mistrza Win- centego jest przedmiotem dyskusji badaczy historycznych, aczkolwiek coraz częściej podaje się Kargów k/Stopnicy. Kolejne wzmianki pochodzą z1262 roku (Kodeks Dyplomatyczny Polski) oraz z lat 1325-27 (Monumenta Poloniae Vaticana). Wieś wspomina też Jan Długosz. Pierwsze pewne informacje o istnieniu parafii pochodzą z roku 1326, której pierwszym plebanem był Bogusław. W tym czasie stał we wsi drewniany kościółek. Według XVI- wiecznego historyka Bartosza Paprockiego Kazimierz Wielki ufundował tutejszy kościół muGłos Gminy Tuczępy rowany w ramach pokuty za utopienie w Wiśle księdza Marcina Baryczki, który doręczył mu upomnienie od biskupa krakowskiego Bodzanty za złe prowadzenie się. Był to jeden z kościołów z tzw. serii baryczkowskiej, reprezentujący styl gotycki, postawiony na w miejscu drewnianego. Zdarzenie miało miejsce w latach sześćdziesiątych XIV wieku. W 1579 roku w spisie poborowym określono wieś jako zarządzaną (dzierżawa) przez (palatyni craciviensis) czyli magnatów krakowskich. We wsi mieszkało wtedy 7 kmieci na 3 i pół łanie ziemi oraz dwóch komorników. W 1596 przeprowadzono lustrację kościelną parafii Kargów i zanotowano „parafia jest zaniedbana lud do kościoła mało uczęszcza i żyje w dzikich małżeństwach”. Wynikało to prawdopodobnie z faktu przejścia okolicznej szlachty na kalwinizm, co prawdopodobnie musiało udzielać się mieszkańcom. Według lustracji królewskiej z lat sześćdziesiątych XVII wieku we wsi nie było żadnych kmieci, a jedynie dwóch sołtysów (dzierżawców?). Lustratorzy żalą się że, powinni oni płacić po 1 florenie i pół korca pszenicy „ale nie robią tego”. Dodatkowo zanotowano, że „były kiedyś dwie karczmy które opustoszały”. Jest to typowy obraz wsi po najeździe szwedzkim i siedmiogrodzkim. W 1784 r. wieś była własnością starosty krakowskiego Eliasza Wodzickiego, a administracyjnie należała do powiatu wiślickiego w województwie sandomierskim. Kolejna lustracja z roku 1789 przedstawia już zasobną wieś. Zanotowano, że mieszka we wsi 4 kmieci „którzy dawniej robili ciągło ( bez przerwy) dwojgiem ludzi po 2 dni, a od przeszło 30 lat podług uczynionej umowy, że każdemu dał starosta teraźniejszy na zaprzężaj po złp 168, robią więc na tydzień po 4 dni ciągło (bez przerwy) i dwojgiem ludzi wysyłają”. Ponadto każdy z nich daje do starostwa „czynszyku po 16 gr oraz 3 kapłony (kapłon – wykastrowany i specjalnie utuczony kogut, w XVI i XVII w. były one popularnym daniem kuchni dworskich), po 20 jaj, grzybów sztuk 30 oraz po wiązce chrzanu”. We wsi mieszkało wtedy 4 zagrodników, którzy podobnie jak kmiecie otrzymali na zaprzężaj po 76 zł i „robią bydłem po 2 dni, a gdy pieszo - po dni 4 na tydzień”. Każdy dawał też czynszu po 8 groszy. Dodatkowo mieszkało we wsi 3 chałupników każdy z nich „robił pieszo po jednym dniu”. Mieszkał też czwarty komornik nie pracujący ale płacący po 15 zł rocznie czynszu. Dodatkowo we wsi była karczma „z drzewa nowo wybudowana, przyzwoicie opatrzona”. W 1827 roku we wsi Kargów było 30 domów i 207 mieszkańców. Parafia Kargów w końcu XIX wieku liczyła 1611 dusz. Po III rozbiorze wieś należała do zaboru austriackiego, a od 1809r. do Księstwa Warszawskiego. Po utworzeniu Królestwa Polskiego w 1815r. pod patronatem Rosji, pozostała pod jej zaborem do odzyskania niepodległości w 1918r. Łączy się z tym istniejąca „z początku XX w. szkoła podstawowa”, Głos Gminy Tuczępy Marian Lech pierwszy z prawej, żołnierz w armii carskiej. Józef Skuza (pierwszy z lewej) z Bratem Antonim. Okucie żołnierskich butów i kamienie spod Monte Cassino. która mieściła się w wynajętym od p. Kaprala domu. Naukę prowadziła Julia Paszyc nauczając w języku rosyjskim i polskim. W czasie I wojny światowej szkoła nie funkcjonowała, a w okresie międzywojennym uczono w j. polskim. Jedna nauczycielka uczyła trzy klasy. Szkoła prowadziła naukę tylko na poziomie klas I-III. W czasie II wojny światowej prowadzono tajne nauczanie. Z przynależnością Kargowa do Królestwa Polskiego, pozostającego pod wpływami Rosji, i zlikwidowanego po Powstaniu Styczniowym (1863r.) wynikał obowiązek mężczyzn służby w wojsku carskim. Takim żołnierzem był Marian Lech (ur.10.01.1897 r. zm.03.01.1957 r.), który podczas I wojny światowej musiał walczyć w wojsku carskim. Po wojnie przywiózł z Rosji ikonę, którą „drasnęła” sowiecka kula, kiedy przez Kargów przechodził front niemiecko-radziecki w 1944r. Kula utkwiła w ścianie domu. Mieszkańcy musieli opuścić swoje domy i udać się do innych miejscowości. Przejście frontu pozostawiło „krajobraz po burzy” - większość gospodarstw została zniszczona lub spalona, w tym gotycki kościół fundacji Kazimierza Wielkiego. Pozostało 5 budynków w północnej części wsi. Z działaniami II wojny światowej związana jest postać Józefa Skuzy – starszego posterunkowego Policji Państwowej w Wojkowicach-Komornych, który po 17. września walczył z Armią Czerwoną. Wraz z bratem Antonim dostał się do niewoli sowieckiej. Antoni uciekł z pociągu do Ostaszkowa. Józef zginął od strzału w tył głowy w Twerze, a jego ciało spoczęło w dołach śmierci w Miednoje. Poświęcony jest mu Dąb Pamięci, posadzony na placu przy szkole podstawowej. Patron szkoły – gen. Władysław Anders jest również związany z działaniami II wojny światowej. Podczas tegorocznej akademii wrześniowej ks. proboszcz Janusz Marzec przekazał okucie butów żołnierskich i kamienie spod Monte Cassino. Tam gen W. Anders był dowódcą II Korpusu PSZ na Zachodzie. W okresie międzywojennym jesienią 1933r. po wiosennym wielkim pożarze, w wyniku którego spłonęła prawie cała wieś, założono tu Ochotniczą Straż Pożarną. Jej zarząd tworzyli: Zygmunt Kieloch – naczelnik, Jan Jamroży – zastępca naczelnika, Jan Łosin – skarbnik, Władysław Skuza – sekretarz i Stanisław Wróbel – gospodarz. OSP Kargów funkcjonuje do dziś. Wiadomo jak dziś żyją mieszkańcy tej niezwykłej wsi, a jak było dawniej? Ciekawą opowieść snuła pani Michalina Sokołowska, która od 12 roku życia pracowała we dworze Głuskich na Brzozówce. Przed II wojną światową część mieszkańców wsi posiadała własne gospodarstwa, ale część musiała zarabiać inaczej. Najbardziej lubiła żniwa, „...szło 30 kosiarzy i 30 odbieraczek, jeden za drugim w układzie stopniowym na jednym polu...”. Praca była ciężka, ale bardzo wesoła. Poza tym wykonywano wszystkie prace gospodarskie. Zapłatą były „kwitki”, a za określona ilość „kwitków” otrzymywało się pieniądze. W uśmiechem wspomina dzień, w którym mając 9 lat zarobiła więcej niż mama, której zaniosła jej na pole jedzenie w koszyczku. Kiedy zarządca majątku Brzozówka pan Kletowski zobaczył ten 5 koszyczek, powiedział, że jeśli nazbiera do niego ziemniaków to otrzyma „kwitek”, który normalnie dostawało się za 25 kg uzbieranych ziemniaków. W ten sposób uzbierała w ciągu dnia więcej „kwitków” niż mama. Jej mąż Stanisław ujeżdżał ogiery i ćwiczył „remonty”, czyli młode konie. Po wojnie majątek Brzozówka rozparcelowano, a część ziemi kupili mieszkańcy z Kargowa. Obecnie większość zabudowań wsi znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 756, a niegdyś biegła tędy Droga Królewska – pielgrzymi szlak królów podążających na Święty Krzyż. Krzyżuje się on z Drogą Św. Jakuba, prowadzącą do Santiago de Compostella w Hiszpanii. Tą drogą obecnie wędruje coraz więcej pielgrzymów. „Mają legitymacje, a ks. proboszcz prosił aby w razie potrzeby mieszkańcy wsi udzielili im pomocy i wsparcia, gdyż najbliższe miejsce, gdzie mogliby odpocząć jest dopiero w Szczaworyżu” - informuje pani Małgorzata Górecka. „Kiedyś zatrzymali się pod szkołą, aby chwilę odpocząć” - dodaje. Wędrując dróżkami Kargowa napotykamy figurki i krzyże, które wywołują zadumę swoją dostojnością i podziw wypisany na nich troską mieszkańców. Najstarszym zabytkiem jest ocalony fragment ceglanych murów prezbiterium i portal nad zamurowanym obecnie wejściem od strony południowej Kościoła PW.MB Częstochowskiej. Wewnątrz z dawnego wyposażenia zachował się tylko wiszący nad chórem obraz św. Dominika przyjmującego różaniec. Pierwotnie kościół był pod wezwaniem św. Władysława, obecnie (od czasu odbudowy w latach 19581966) Matki Boskiej Częstochowskiej. Murowana świątynia, wyposażona w trzy ołtarze, podlegała licznym przeobrażeniom, ale dotrwała do czasu gruntownego remontu i przedłużenia w 1937 r. Po zniszczeniach wojennych odbudowany na planie przedwojennego kościoła. Został konsekrowany przez bpa Jana Jaroszewicza w 1966 r. „…ten przed wojną był dużo wyższy od obecnego…”wspomina Zofia Socha. Na placu przy kościele stoi figurka Matki Bożej, która została włączona do ewidencji zabytków przez konserwatora zabytków w 2013 r. Obecna pochodzi z 1948r. Została wykonana w Pińczowie, a przywieziona przez Wojciecha Barana i Antoniego Pruskiego, ufundowana przez parafian. Pierwsza figurka została postawiona przed II wojną światową. Nieopodal niej stoi figurka św. Antoniego, również włączona do ewidencji zabytków Gminy Tuczępy. Ufundowana przez parafian w 1931r. Widnieje na niej napis: „Na pamiątkę 700 -lecia rocznicy śmierci Wielkiego Cudotwórcy Św. Antoniego Padlewskiego, fundotariusze parafii Kargów”, dalszy napis nieczytelny. Figurka wymaga renowacji. Kim był św. Antoni? Jego prawdziwe nazwisko to Fernando Martine de Bulhoes ur. w 1195 r. w Lizbonie, zm. 13.06.1231 r. w Padwie, stąd nazywany Antonim z Padwy lub Antonim Padlewskim. Był 6 Kościół w Kargowie, z widoczną (czerwona cegła) zachowaną częścią oryginalnych murów. Figurka Matki Bożej na placu przy kościele. Figurka Św. Antoniego na placu przy kościele. Figurka Matki Boskiej przy drodze Kargów – Zaborze. Figura Św. Józefa. teologiem, doktorem kościoła i świętym. Za życia zwano go młotem na heretyków. Był jednym z najbardziej cenionych kaznodziei XIII w., elokwentny, ze świetną pamięcią, szeroką wiedzą i silnym, czystym głosem. Katolicy uznają, że pewnej nocy Dzieciątko Jezus nawiedziło Anto- niego i ucałowało go zapewniając o miłości Boga. Z tej przyczyny święty jest przedstawiany z małym Jezusem z Nazaretu na ręku. Święty Antoni jest patronem osób i rzeczy zaginionych, wielu miast (m.in. Lizbony, Padwy, w Polsce – Lublina), parafii, dzieci, górników, małżeństw, narzeczoGłos Gminy Tuczępy Żelazny krzyż na kamiennym postumencie przed odnowieniem. nych, położnic, ubogich, podróżnych. Któż z nas nie modlił się do niego, kiedy coś zgubiliśmy? A ilu z nas pomógł? Przy drodze Kargów – Zaborze, natkniemy się na figurkę Matki Boskiej z napisem:„ Na chwałę Bogu, z daru serca ufundowała Julia Marek z Kargowa, 22.maj 2012 r. Jak podaje fundatorka jest to już trzecia z kolei figurka na tym miejscu, „…najstarsza, miała może ze 150 lat…”. Pani Julia opiekuje się również figurka Matki Boskiej Niepokalanej i Św. Antoniego na placu przy kościele. Nad wsią góruje figurka św. Józefa, usytuowana na kilkumetrowym usypanym przez mieszkańców kopcu przy rozwidleniu dróg Kargów - Tuczępy, Kargów Stopnica. Została ustawiona w 1921 r. dla uczczenia jubileuszu 50-lecia ogłoszenia św. Józefa patronem kościoła powszechnego. Najpierw postawiono słup z kamienia, który wybudował Jan Skuza z Kargowa, a następnie obsypano go ziemią. Ziemię na kopiec przywozili: Jan Banaś, Jan Borek, Jan i Józef Zarański oraz Władysław Kędzia i Jan Sowiński z Żernik. Figura św. Józefa ustawiona została na kamiennym postumencie, na którym znajdują się napisy skierowane na cztery strony świata: od północy: „O Józefie, opiekunie kościoła świętego, wyjednaj całej odnowionej Polsce wytrwanie w zgodzie i wierze świętej katolickiej”, od zachodu: ”Ku uczczeniu 50 letniego jubileuszu św. Józefa parafia kargowska wznosi ten kopiec/ figurę przyrzekając wierność kościołowi rzymskokatolickiemu”, a w dolnej części: „Jubileusz poświęcenia obchodzono i dokonano 19 III 1921 r. lub 19IV1921 r.”, od południa: „Szczęśliwej śmierci patronie Józefie święty oblubieńcze Maryi zachowaj parafię naszą w dobrem zdrowiu w wypełnianiu uczynków miłosiernych”, od wschodu: „Za panowanie Papieża Benedykty XV, biskupa Augustyna Łosińskiego i Proboszcza ks. Folfasińskiego (lub ks.Wojciechowski, napis bardzo słabo Głos Gminy Tuczępy Żelazny krzyż na kamiennym postumencie po odnowieniu. Drewniany krzyż na skrzyżowaniu dróg Kargów – Bosowice i Kargów – Brzozówka. Pieta „Pod męką” przy drodze Kargów – Bosowice. Wnętrze starej kuźni. czytelny) uroczystość ta dopełniona została”. Przepiękną historię związaną z tą figurką opisuje S. Wcisło w książce: „Między Radnią i Sanicą – prawda i legenda”. Przy drodze głównej stoi żelazny krzyż na kamiennym postumencie. Obecnie odnowiony z fundacji parafian. Na miejscu starego napisu zamontowano nową tablicę z napisem: „ Przechodniu spojrzyj na mnie i odpowiedz kto krew i życie na krzyżu oddał za Ciebie ludu polski mnie ufaj i wierz rok 1922”. Nowy napis zamontowano ok. 2 lat temu (2012r.) i jest identyczny ze starym, znajdującym się pod nim. Na skrzyżowaniu dróg Kargów- Bosowice, Kargów - Brzozówka stoi drewniany krzyż. Stary pochodził najprawdopodobniej z początków XX wieku, po II wojnie wymieniony na nowy dębowy, a obecny postawiony w 2010r. Napis: „Ach Jezu mój, gdy będziemy w ciężkościach Ty zawsze przy mnie stój, i przez rany i boleści racz zawsze z Maryją stać przy naszej śmierci. Na pamięć krzyża Świętego, Parafia Kargów 10 X 2010r.” Podobnie jak w przypadku pierwszego krzyża najprawdopodobniej ten napis jest identyczny z pierwotnym. Za perełkę wśród niesamowitych obiektów zabytkowych Kargowa uznałabym przydrożną figurkę wykutą w kamieniu – Pietę – popularnie nazywaną „Pod Męką”, stojącą przy drodze Kargów – Bosowice. Pierwotnie stała przy drodze „ do pola za mostki”, prawdopodobnie był to granica dóbr dziedzica z Brzozówki (Głuskich) i Bosowic (Kalinki). Pan Edward Jaskuła podaję, że ok. 30 lat temu napis był jeszcze czytelny i widniał tam rok 1843r., potwierdza to ewidencja zabytków Gminy Tuczępy z 2013r. Na uwagę zasługują nagrobki na starym 7 cmentarzu pochodzące z XIX w. W większości wymagające renowacji. Wśród nich wyjątkowo piękny nagrobek Stefusia Kalinki – synka dziedzica z Bosowic z 1900 r. oraz nagrobek dziedzica Jana Mayzela i innych. Ciekawym obiektem jest stara kuźnia i ślady tartaku. Kuźnię założył Stanisław Borek z Kargowa jeszcze przed II wojną światową, a drugą pod lasem prowadził Jamroży. Od 1955r. Stanisław prowadził kuźnię z zięciem Zygmuntem Wójtowiczem. Z czasem S. Borek zaczął prowadzić tartak – pierwszy w okolicy a Z. Wójtowicz kuźnię. Zakłady działały do ich śmierci w 1991r. Kargów składa się z tzw. dzielnic, zwyczajowo nazywanych: „Łysa Góra” - droga, gdzie stoi remiza OSP (w tym miejscu stała stara szkoła podstawowa), „Błonie” - za Św. Józefem, „Niwa” - okolice kościoła i na dół, i „Grudza” - droga w prawo od drogi Kargów – Zaborze. Krzysztof Bilica powiedział: „Niewiedza nie wie, gdzie się zaczyna, wiedza wie, gdzie się kończy” – nasza wiedza na temat wyjątkowej wsi Kargów jest w miarę szeroka, ale zawsze można odnaleźć nowe wątki, szczegóły i zagadki historii zapisane na skrawkach papieru bądź w pamięci ludzi. Szukajmy ich i ocalmy od zapomnienia. Szczególne podziękowania kieruję do Pani Małgorzaty Góreckiej – Dyrektor Szkoły Podstawowej w Kargowie, za udzieloną pomoc w napisaniu tego artykułu oraz wszystkim rozmówcom. Zofia Kańska Przed tartakiem. Źródła: Kronika Szkoły Podstawowej im. Gen.W. Andersa Kronika OSP Kargów http://www.diecezja.kielce.pl/parafie/kargow-matki-bozej-czestochowskiej http://www.eksploratorzy.com.pl/viewtopic.php?f=201&t=12964 http://kazimierzwielki.pl/swietokrzyskie.html http://kielce.gazeta.pl/kielce/1,35266,4888587.html Odkrywamy Świętokrzyskie - Kargów http://www.rot.swietokrzyskie.travel/userfiles/przewodnik_literacki.pdf http://www.tuczepy.pl http://www.radio.kielce.pl/pl/przeglad-548/_post/24764 Audycja z 13.07.2014r. I z 20.07.2014r. Wcisło Stanisław, „Między Radnią a Sanicą – prawda i legenda”, Busko-Zdrój 2013 Wywiady z: Januszem Wójtowiczem, Marianną Robak, Zofią Socha, Małgorzatą Górecką, Julią Marek, Alfredem Głąb kADeNcjA WIelu ZmIAN I INWeSTycjI Podsumowując mijającą kadencję Wójta i Rady Gminy rzucają się w oczy duże zmiany jakie zaszły w życiu gminy i wiele inwestycji zrealizowanych w ostatnich czterech latach. Każdy z nas ma świadomość, że jeszcze wiele pozostaje do zrobienia, niemniej uczciwość każe przyznać, że Rada wraz z Wójtem nie zmarnowali mijającego czasu, choć ten wcale nie był łatwy. Największą inwestycją jest budowa hali sportowej w Nizinach - nowoczesnej i dobrze wyposażonej. Zostały zrealizowane, bądź są w realizacji, zadania związane z ekologią, a więc zakończono budowę oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej w Brzozówce, rozbudowano oczyszczalnię w Tuczępach wraz z kanalizacją sanitarną w Tuczępach, Wierzbicy i Sieczkowie, budowane są także przydomowe oczyszczalnie ścieków w wielu sołectwach. Również inwestycje drogowe są dostrzegane przez mieszkańców naszej Gminy. Wyremontowano w znacznej części drogi gminne i kilka odcinków dróg powiatowych. Nie zapomniano również o obiektach użyteczności publicznej. Remont budynków OSP, świetlic, szkół, poprawienie wyglądu czy budowa nowych obiektów sportowych niewątpliwie poprawił estetykę naszej Gminy, ale przede wszystkim dał możliwość jeszcze lepszego wykorzystania tych bu- dynków przez nas - mieszkańców. W kilku sołectwach wykonane zostały place zabaw dla dzieci, we wszystkich zamontowano tablice informacyjne, Niziny dostały nowe przystanki. Ciekawą ofertę dla mieszkańców Gminy ma Centrum Kultury i nowoutworzone dwie świetlice wiejskie w Nizinach i Kargowie. Powstało przedszkole dla 3 i 4-latków w Tuczępach, a na Orliku pracują animatorzy sportu, zapewniając zdrowy rozwój naszych mieszkańców. Przybyło nam miejsc, gdzie czas mogą spędzać wszyscy: dzieci, młodzież, ich rodzice i dziadkowie. W naszych szkołach odbywa się wiele zajęć pozalekcyjnych i prowadzonych jest dużo ciekawych projektów. W gminie odbywa się wiele uroczystości, kulturalnych i sportowych imprez oraz festynów, w tym najważniejsze - Święto Plonów. Poprawiła się także estetyka „dworku” – siedziby Urzędu Gminy Tuczępy. k ANAlIZAcjA Ponieważ nie cała nasza gmina jest skanalizowana podjęto działania, aby ten stan zmienić. Byłoby to niemożliwe bez środków zewnętrznych. Po wielu staraniach udało się uzyskać finansowanie dla tego niezwykle istotnego projektu. 8 Dokończono i rozliczono projekt z poprzedniej kadencji dotyczący rozbudowy sieci kanalizacyjnej w Sieczkowie, Wierzbicy, Brzozówce, Tuczępach i Podlesiu. Na dalszą rozbudowę pozyskano dofinansowanie. Obecnie realizowany jest I etap projekt dotyczący montażu 203 przydomowych oczyszGłos Gminy Tuczępy Przydomowe oczyszczalnie ścieków przygotowane do montażu. Ukończona realizacja zadania „Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Tuczępach wraz z kanalizacją sanitarną w Tuczępach, Wierzbicy i Sieczkowie”. czalni ścieków w Jarosławicach, Nieciesławicach, Chałupkach, Rzędowie i Dobrowie. Do tej pory zamontowano i odebrano ponad 100 przydomowych oczyszczalni ścieków w Nizinach, Jarosławicach i Nieciesławicach. Trwają prace w Chałupkach, a następne planowane są wsie: Rzędów i Dobrów. II cześć projektu na wykonanie 143 oczyszczalni w Grzymale i Górze jest na etapie procedury przetargowej. Całkowity koszt inwestycji to 5 997 560,52zł, z czego dofinansowanie z PROW 2007-2013 wynosi 2 339 236,00zł. D r ogi gm inne i powiatowe Poprawa bezpieczeństwa naszych mieszkańców to ważny cel dla Wójta i Rady Gminy w mijającej kadencji. Dorobkiem poprzednich władz pozostały w naszej gminie dobre drogi. Jednak część z nich wymaga i dalej wymagać będzie remontów. Wiele odcinków zyskało nową nawierzchnię, a drogi gminne w Kargowie, Grzymale, Brzozówce i Nizinach będące do tej pory polnymi zmieniło się w asfaltowe. Przebudowano odcinki dróg w prawie każdej miejscowości, wykonano prace przy zatoczce autobusowej w Nieciesławicach. Wartość prac na drogach gminnych to 989 237,92 zł, Na drogi w Sieczkowie, Tuczępach i Wierzbicy pozyskano fundusze z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych w kwocie 559 038,00 zł, całkowita wartość projektu to 1 111 724,34 zł. Nowa droga w Tuczępach („Górna Droga”). Przebudowana droga w Wierzbicy. Ponadto przekazano dofinansowanie powiatowi do remontu dróg powiatowych na terenie gminy Tuczępy: W 2011 roku łącznie Gmina przekazała: 60 000,00 zł. • w Kargowie – wartość 20 000,00 zł • Zapusty – Góra – Januszkowice – Niziny – ścieżka rowerowa- wartość 40 000,00 zł. W 2012 roku łącznie Gmina przekazała: 100 000,00 zł. • Lenartowice – Niziny, wartość: 40 000,00 zł, • Gacki – Wierzbica – Dobrów, wartość 60 000,00 zł. W 2014 roku Gmina przekaże 205 000,00 zł na remont drogi powiatowej w Górze i Tuczępach. Trwają prace na drodze w Górze. Przebudowa drogi powiatowej w centrum Tuczęp. Głos Gminy Tuczępy 9 Rozwó j k u ltu r y i wyposa żeni e świetlic Zmiana władz w 2011roku przyniosła duże zmiany w działalności Centrum Kultury i świetlic wiejskich. Utworzono dwie nowe świetlice wiejskie w Nizinach i Kargowie i zatrudniono tam pracowników. Świetlice oferują wiele zajęć, ciekawe spędzenie wolnego czasu i dostęp do Internetu. Nowego pracownika - instruktora muzyki zyskało Centrum Kultury w Tuczępach. Dzięki temu możliwa stała się bezpłatna nauka gry na instrumentach dla dzieci i młodzieży z naszej gminy. Odbywają się również lekcje śpiewu, a talenty naszych dzieci można już było oglądać na festynach gminnych, a nawet poza nią – w Strzegomiu, na święcie Runa Leśnego. Centrum wzbogaciło się o nowy sprzęt muzyczny nagłaśniający o wartości prawie 5 tys. zł i instrumenty - 3.800,00 zł. Instruktor muzyki Tomasz Mazur i jego uczennica Amelia Mazur podczas lekcji w Centrum Kultury w Tuczępach. Pozostałe świetlice wiejskie zostały dofinansowane i częściowo odnowione. Remonty przeprowadzono w świetlicy w Górze (koszt to 38.878,10 zł, z dofinansowaniem 19.774,12 zł, w Chałupkach - termomodernizacja, remont i wyposażenie (58.275,51 zł), Sieczkowie (8.065,52 zł), Kargowie - w remizie strażackiej (8.237,38 zł), Januszkowicach (28082,28 zł, w tym dofinansowanie z Województwa Świętokrzyskiego - 11.300 zł), Podlesiu (11.250,00 zł), Dobrowie (1.255,00 zł), Rzędowie (3.577,98 zł). Dzięki obecnym władzom wróciło do naszej gminy Święto Plonów, organizowany jest także festyn na Dzień Dziecka (obie imprezy z dofinansowaniem unijnym z 2012 roku). Wartość projektów na działalność kulturalną w ramach PROW 20072013 wyniosła 73 023,06 zł z dofinansowaniem 42 118,59 zł. W trzech sołectwach wykonano place zabaw: w Górze (8.132,02 zł), Jarosławicach (20.122,57 zł) i Nieciesławicach (13.852,51 zł). Realizacja zadania „Poprawa wizerunku wsi Januszkowice poprzez modernizację świetlicy wiejskiej” współfinansowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w ramach programu „Odnowa Wsi Świętokrzyskiej na 2014 r.” Odnowiony budynek świetlicy wiejskiej w Chałupkach. O pi eka społeczna Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w swoich założeniach zajmuje się realizacją zadań z zakresu pomocy osobom i rodzinom w celu przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, zaspokojenia ich niezbędnych potrzeb i udzielenie wszelkiego rodzaju wsparcia. Nasz ośrodek skutecznie realizuje wszystkie działania mając do dyspozycji środki gminne, ale również pozyskując fundusze zewnętrzne. Od 2011 roku ośrodek realizuje projekty systemowe pod nazwą „Program aktywizacji zawodowej bezrobotnych w gminie Tuczępy” współfinansowanych przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W 2011 roku całkowity koszt projektu wyniósł 167 246,00 zł. Zrealizowane zostało szkolenie dla 10 osób. Dla kobiet - kurs zawodowy „Kosmetyczka z wizażem i stylizacją paznokci”, dla mężczyzn „Spawanie blach i rur spoinami pachwinowymi metodą MAG”. W 2012 roku- koszt projektu wyniósł 148 529,00 zł, szkolenie dla 10 osób, dla mężczyzn - kurs: „Technolog robót wykończeniowych”, dla kobiet - kurs „Bukieciarz-florysta”. W 2013 roku-koszt projektu wyniósł 178,529,00 zł, szkolenie dla 11 osób, kobiety zdobyły wykształcenie w zawodzie „Kucharz + catering z organizacją przyjęć okolicznościowych + obsługa kas fiskalnych”, dla mężczyzn- „Palacz kotłów centralnego ogrzewania paliwem stałym, ciekłym 10 i gazowym + eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych o napięciu do 1kV i powyżej”. W 2014 roku również jest realizowany projekt dla kobiet pn.” Sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej”, którego całkowity koszt wynosi 126 025,00 zł. Uczestnicy wszystkich projektów byli objęci wsparciem finansowym, które umożliwiło pokrycie kosztów dojazdów i ewentualne wydatki związane Pracownik GOPS Jutsyna Osińska, Kierownik GOPS Maria Irla i Prezes Stowarzyszenia „Towarzystwo Przyjaciół Gminy Tuczępy” Wioletta Kaczmarek wśród „zdobytej” żywności dla najuboższych. Głos Gminy Tuczępy z uczestnictwem w projekcie, a także otrzymywali wyżywienie i bezpłatne materiały niezbędne do udziału w zajęciach. Z każdego realizowanego projektu 10.5 % pochodzi z budżetu gminy. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Tuczępach w 2012 i 2013 roku brał udział w Unijnym Programie „Dostarczanie żywności dla najuboższych mieszkańców UE”. W 2012 roku- Caritas przekazał 5.541 kg artykułów żywnościowych dla 130 osób. W 2013 roku- 5.679,240 kg artykułów żywnościowych 150 osób. Dzięki wsparciu Europejskiego Funduszu Społecznego zostało również stworzone dodatkowe stanowisko pracy w GOPS. Zatrudnienie dodatkowego pracownika socjalnego dzięki środkom EFS spowodowało zwiększenie się potencjału GOPS oraz w większym stopniu upowszechniło się pracę socjalną w gminie Tuczępy. Spo rt Obiekty sportowe są miejscem, gdzie nasze dzieci i młodzież mają możliwość prawidłowego rozwoju fizycznego i gdzie mogą dobrze i bezpiecznie spędzić swój czas wolny. Największa gminna inwestycja – budowa hali sportowej w Nizinach. Nowoczesna, pełnowymiarowa, z boiskami do: koszykówki (boisko główne i dwa treningowe), siatkówki (główne i dwa treningowe), tenisa ziemnego, badmintona, piłki ręcznej, a także szatnią, tablicą elektroniczną, trybunami z siedziskami dla 131 osób oraz kotarą grodzącą, która podzieli salę na dwa sektory i pozwoli z jednego dużego boiska zrobić dwa mniejsze i tym samym umożliwi, np. rozgrywki kilku drużyn jednocześnie. Za chwilę obiekt zostanie oddany do użytku Szkole Podstawowej w Nizinach i wszystkim mieszkańcom gminy. Koszt inwestycji to prawie 2 999 063,37zł, a dofinansowanie wyniosło 2 099 300,00zł. Wyremontowano salę gimnastyczną w Kargowie za kwotę 24.379,66 zł, założono nowe oświetlenie za ok. 15.000,00 zł. Z programu PROW 20072013 wybudowano kort tenisowy w Tuczępach (o wartości 91.867,04zł z dofinansowaniem 59.750,00 zł). Zagospodarowano także teren wokół Orlika (116.857,23 zł), a na wypłatę wynagrodzenia dla pracujących tam Animatorów pozyskano dofinansowanie z Ministerstwo Sportu i Turystyki w wysokości 30 000,00 zł. Nowy obiekt sportowy w Tuczępach- kort tenisowy. Ukończona hala Sportowa w Nizinach. O c h otnic ze Straże Pożarne Działalność OSP jest warunkiem naszego bezpieczeństwa. Dlatego Wójt i Rada Gminy doceniając służbę strażaków nie szczędzili środków na utrzymanie jednostek i w szczególny sposób dbają o ich rozwój, a tym samym o bezpieczeństwo nas wszystkich. W gminie jest osiem jednostek OSP, w tym dwie należą do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. W ciągu czterech lat Gmina Tuczępy przekazała środki finansowe na Ochotnicze Straże Pożarne w wysokości: 678 267,76 zł, w tym na zakup 6 samochodów strażackich - kwotę 129 999,00 zł do OSP w: Rzędowie, Grzymale, Tuczępach, Nizinach, Kar- gowie i Jarosławicach. Znacząco poprawiono wyposażenie w sprzęt i dokonano wielu napraw i remontów remiz. Jednostki mogą więc się rozwijać, a my możemy spać spokojnie. Nowy samochód ma też jednostka OSP w Nizinach. Strażacy z jednostki OSP w Kargowie ze swoim radnym Andrzejem Marek na tle nowego samochodu bojowego. Głos Gminy Tuczępy 11 Nowe samochody strażackie jednostek OSP w Grzymale i Rzędowie. Wyremontowany budynek remizy strażackiej w Wierzbicy. Inne projekty 1.Zakupiono koparko - ładowarkę o wartości 312.727,50zł. 2.Wykonano elewację budynku Urzędu Gminy- 62.867,75zł . 3.Zaadaptowano plac na bazę sprzętową Gminy- 34.000,00zł. 4.Koszty związane z wyposażaniem samochodu pługo - piaskarki – 35 277,00 zł 5.Przystąpiono do innych programów: •Pomoc państwa w zakresie dożywiania- Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Gminy Tuczępy przy współpracy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tuczępach pozyskało w 2012 i 2013 roku artykuły żywnościowe ze Świętokrzyskiego Banku Żywności. W 2012 roku - 12.366,72 kg żywności, pomoc otrzymało 113 rodzin. W 2013 roku - 5.475,80 kg żywności dla 111 rodzin. Wartość programu 77.500,00zł z dofinansowaniem- 53.460,00zł. •e-świętokrzyskie Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej JST” wartość: 251 679,29 zł, wysokość dofinansowania: 207 696,50 zł •„e-świętokrzyskie Budowa Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego” wartość: 84 985,00 zł, wysokość dofinansowania: 72 237,25 zł •Opracowanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy, wartość: 45 000,00 zł •opracowanie „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Tuczępy” , wartość: 12 915,00 zł, wysokość dofinansowania: 10 300,00 zł. •Montaż instalacji solarnych w ramach zadania: „Instalacja systemów energii odnawialnej na budynkach użyteczności publicznej oraz domach prywatnych w gminach powiatu buskiego i pińczowskiego”. Wartość ze strony Gminy: 1 285 484,67zł, wysokość dofinansowania ze Szwajcarskiego Programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE to 890 180,06zł. •W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki – POKL zakupiono pomoce dydaktyczne dla szkół o wartości 89 943,60 zł, ze 100% dofinansowaniem. Całkowita wartość projektów z dofinansowaniem, jakie Gmina Tuczępy realizowała w latach 2011 - 2014 to kwota 12 123 921,97zł, z czego dofinansowanie wyniosło 6 464 560,00zł. Wymienione działania i inwestycje to oczywiście nie wszystko, co zrobili Wójt i Rada Gminy Tuczępy w mijającej kadencji. Szczegóły widać na każdej wsi, żadna dziedzina dotycząca naszego życia w tej gminie nie była przez władze zaniedbywana. Wiele jeszcze pozostało do zrobienia ale to, co zostało zrobione, z całą pewnością przyczyniło się do podniesienia poziomu naszego życia. Anna Stępień AMELI A MAZUR Z T UCZĘP W FINA LE OG ÓL NOPO LS K I EG O FESTIWALU PIOSENK I Zwycięska Amelia Mazur 12 12-letnia Amelia Mazur pokonała konkurencję w eliminacjach międzystrefowych w Stopnicy i znalazła się w finale XII Młodzieżowego Festiwalu Piosenki Młodzieżowej „Solo – Tutti 2014”. Festiwal organizuje Fundacja Estradowej Twórczości Dzieci i Młodzieży „EDA Art” przy współpracy Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. 5 października w Stopnicy odbyły się eliminacje strefowe do Festiwalu. Centrum Kultury w Tuczępach po raz pierwszy zgłosiło do niego dwie solistki: Amelię Mazur z Tuczęp i Elżbietę Patrzałek z Brzozówki. Stało się to możliwe dzięki nie tak dawno rozpoczętym zajęciom muzycznym, talentom naszej młodzieży, umiejętnie wydobywanym i kształconym przez instruktora muzyki Tomasza Mazura oraz przychylności i poparciu naszych wspólnych wysiłków Wójta Gminy Marka Kaczmarka. Dziewczęta wystąpiły obok innych wykonawców z Sandomierza, Kielc, Dębicy, Starachowic, Biechowa, Morawicy, Kępy Lubawskiej, Małogoszczy, Włoszczowy, Kostomłotów, KuGłos Gminy Tuczępy Amelia odbiera nominację do finału z rąk Dyrektora Festiwalu Edwarda Chonchery. Elżbieta Patrzałek podczas swojego występu rowa, Chęcin, Łazisk, Klimontowa i Brzezin. Nie było łatwo, bo konkurencja w poszczególnych grupach wiekowych była naprawdę duża. Nie udało się jej pokonać Eli Patrzałek, chociaż zaśpiewała pięknie i z pewnością jeszcze nie raz usłyszymy jej wspaniały głos w różnych imprezach i konkursach. Bezkonkurencyjna za to okazała się Amelia, która pokonała wszystkich w swojej grupie i zdobyła nominację do wielkiego finału, który odbędzie się w dniach 25-26 października w Bydgoszczy. Zjadą się na niego wokaliści z całej Polski, by w ciągu tych dni wziąć udział w warsztatach, konkursie i koncercie finałowym. Amelia zaprezentowała się w „Piosence o muzyce”, która jest utworem bardzo trudnym, zawierającym kilka stylów muzycznych i śpiewanym w trzech tonacjach. Przez to znakomicie pokazała swoje nie- zwykłe umiejętności wokalne i interpretacyjne, co nie uszło uwadze jurorów. W jury zasiadał m.in. Edward Chonchera prezes Fundacji „EDA Art” i dyrektor Festiwalu „Solo - Tutti”. To już teraz ogromny sukces. Po raz pierwszy nasze małe Tuczępy zaistniały na muzycznej mapie Polski. Dzięki Amelii, Eli i Panu Tomaszowi Mazurowi. Powalczymy o więcej, podczas finału będziemy trzymać za Amelię kciuki, choć już teraz możemy gratulować jej pierwszego zwycięstwa w eliminacjach. Z całą pewnością jeszcze nie raz usłyszymy ją i o niej, i będziemy z niej dumni, tak jak jesteśmy teraz. Gratulujemy, Amelio! Anna Stępień „już ZbOże ZebrANe, TO cZAS NA DOżyNkI” Najmilsze rolnikom i mieszkańcom wsi święto już po raz kolejny odbyło się w Tuczępach. W taki sposób dziękujemy za plony, za chleb, za owoce ciężkiej pracy na roli. 15 sierpnia, w dzień Matki Boskiej Zielnej uważanej za patronkę dobrych zbiorów, Tuczępy przeżywały istne oblężenie. Setki ludzi, ogromna scena, pięknie udekorowany plac za Urzędem Gminy, dożynkowe wieńce, mieniące się barwami ludowe stroje zespołów, znakomici goście i moc zabawy. Wspaniałe i prawdziwe święto. Gmina i jej Wójt Marek Kaczmarek jako organizator pokazali się z jak najlepszej strony. Tradycyjnie świętowanie rozpoczęło się mszą świętą w kościele. We wspaniałym korowodzie prowadzonym przez muzyków ludowych wszyscy zgromadzeni przemaszerowali ulicami wsi, by stanąć w świątyni i przed Głos Gminy Tuczępy Bogiem dziękować za tegoroczne plony oraz prosić o błogosławieństwo dla rolniczego trudu i dla nich samych. Podniosłości dodawały wystąpienia Starostów Dożynek, czytania Wójta Gminy, korowód gospodarzy z darami składanymi na ołtarzu i piękny śpiew chóru kościelnego. Dalszą część rozpoczęło uroczyste przekazanie chleba upieczonego z tegorocznych zbiorów. Na ręce Gospodarza- Wójta Gminy Marka Kaczmarka złożyli go Starostowie Dożynek- Elżbieta Guzikowska i Zdzisław Tokaj. Pani Elżbieta wraz z mężem Wiesławem mieszka w Tuczępach, prowadzą wspólnie gospodarstwo o powierzchni 18 ha, które cały czas się rozwija, 13 a nastawione jest głównie na produkcję mleka. Pan Zdzisław na 26 ha zajmuje się sadownictwem, ma przede wszystkim sady jabłoniowe, uprawia też truskawki. Prowadzi również skup owoców dla przetwórni GOMAR w Pińczowie. Złożony przez nich bochen chleba został pokrojony i podzielony wśród wszystkich obecnych na święcie gości. Najważniejszym symbolem dożynek jest wieniec- plon żniwny. W tym roku do konkursu na najpiękniejszy stanęły cztery, przygotowane przez sołectwa: Jarosławice, Kargów, Niziny i Wierzbica. Zabrakło niestety wieńców z pozostałych wsi, w tym także z Tuczęp, co budziło niemałą ciekawość. Konkurs niespodziewanie wyłonił aż dwa najpiękniejsze wieńce: z Nizin i Wierzbicy. Drugie miejsce zajął Kargów, a trzecie- Jarosławice. Rzeczywiście z roku na rok nasze wieńce są coraz bardziej okazałe i wręcz „artystyczne”. Przyciągają wzrok pięknymi kształtami, dekoracjami, a jego wykonawcy prześcigają się w wymyślaniu oryginalnych pomysłów na nie, wykazując się przy tym niezwykłymi zdolnościami. Wszystkie wieńce zostały przedstawione i ośpiewane. To również część tradycji, jak głosi ludowa przyśpiewka- „no bo na dożynkach zwyczaj to nie nowy, jednych się tu chwali innym zmywa głowy”. Dyplomy i nagrody wręczali wspólnie Wójt Gminy Marek Kaczmarek i Starosta Buski Jerzy Kolarz. Wielkie emocje wzbudził konkurs „Sołtys Roku 2014” przygotowywany już trzeci raz przez Stowarzyszenie „Towarzystwo Przyjaciół Gminy Tuczępy”. Tu również zgłosiło się czterech sołtysów – zawodników: z Brzozówki, Grzymały, Nizin i Wierzbicy. Pani Sołtys Nizin Barbara Kalita postawiła sobie za punkt honoru wygrać z poprzednim podwójnym laureatem- Sołtysem Brzozówki- Jerzym Fitowskim. Nie miała łatwego zadania, bo konkurencje były trudne: wbijanie gwoździa w pień, strzelanie z bata po jajach, rzut ziemniakiem do wiadra z wodą, picie wody przez słomkę, pogoń za kasą i przedstawienie siebie i sołectwa w formie wiersza, rymowanki lub piosenki. Dzielnie walczyli wszyscy Sołtysi, ale… jak zapowiedziała, tak zro- biła: Sołtys Nizin Barbara Kalita została Sołtysem Roku 2014. Zwycięska, szczęśliwa i dumna odebrała z rąk Prezesa Stowarzyszenia TPGT- Wioletty Kaczmarek statuetkę potwierdzającą tytuł, dyplom, nagrodę i beczkę piwa, którą obiecała wypić z koleżankami ze wsi przez słomkę! Część artystyczną rozpoczęła młodzież z Centrum Kultury w Tuczępach, która przygotowana przez Tomasza Mazura pięknie zaprezentowała swoje wokalne i instrumentalne zdolności. A byli to: Amelia Mazur z Tuczęp, Anita Gołąb z Czyżowa, Ania Żal z Grzymały, Ela Patrzałek z Brzozówki, Wojtek Kułaga z Góry i jedyny w tym gronie akordeonista- Jakub Mrowiński z Żernik. Na ludową nutę zagrała kapela Stanisława Kani z Sieczkowa, wdzięcznymi głosami zaśpiewały panie z zespołu śpiewaczego przy Stowarzyszeniu „Niziny Górą”, pokaz beatboxa, czyli naśladowanie głosem rytmów i dźwięków dał Krystian Juśko. Dużą widownię zgromadziła niezmiennie grupa taneczna Jumpstyle, biorąca udział w projekcie Stowarzyszenia „Towarzystwo Przyjaciół Gminy Tuczępy”- „Skacząc w dorosłość” w ramach programu Równać Szanse Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności administrowanym przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży. Do tańczących chłopców dołączyły właśnie dziewczęta, przez co ich niezwykły występ zyskał jeszcze bardziej na atrakcyjności. Nastał wieczór, kiedy na scenie pojawił się zespół InoRos. Prezentowany przez nich nurt muzyki rozrywkowej, zainspirowany folklorem podhalańskim porwał całą widownię, a najbardziej oczywiście damską jej cześć. Wspaniały koncert, jaki dali stał się wstępem do zabawy tanecznej z zespołem Extra Band z Kielc. Przy jego muzyce mieszkańcy gminy i goście bawili się do późnych godzin nocnych. To było naprawdę wspaniałe uczczenie tego wyjątkowego i ważnego dla nas, mieszkańców wsi wydarzenia- Święta Plonów. Kultywowanie go to dowód naszego przywiązania do tradycji, to nasza kultura i bogactwo. Anna Stępień Strażacy przygotowują się do gaszenia pożaru w budynku Urzędu Gminy w Tuczępach. ATAK NA URZĄD GMINY W TUCZĘPACH Od dłuższego czasu obserwowano w Gminie liczne przypadki działań wzbudzających niepokój i stan zagrożenia. Na terenie Kopalni i Zakładów Chemicznych Siarki „Siarkopol” w Grzybowie nastąpiła awaria, dokonano uszkodzenia torowiska w Podlesiu, na stacji CPN w Nizinach wybuchł pożar, a w Szkole Podstawowej w Kargowie kilku uczniów zaraziło się nieznaną bakterią. 14 W związku z napiętą sytuacją Wójt Gminy Marek Kaczmarek ogłosił stan gotowości obronnej czasu kryzysu. Sytuacja ta uległa znacznemu pogorszeniu, kiedy w piątek 5 września dwóch zamaskowanych osobników dokonało zuchwałego napadu na siedzibę Urzędu Gminy w Tuczępach. O godzinie 13.00 pracownicy Urzędu usłyszeli odgłos wybuchu, po czym wokół budynku pojawił się dym. Po otrzymaniu sygnału na miejscu zdarzenia po chwili pojawili się strażacy z jednostki OSP w Tuczępach. Zabezpieczyli teren wokół i budynku i zajęli się ewakuacją pracowników. W międzyczasie dojechały jeszcze dwie jednostki straży z Grzymały i Wierzbicy. Została także powiadomiona Policja w celu ujęcia sprawców ataku. Po wyjściu pracowników Urzędu okazało się, że brakuje czterech z nich. Do akcji wkroczyła wyspecjalizowana jednostka ratowniczo-gaśnicza z Grzymały. Ranne pracownice wyniesiono z pożaru i udzielono im pierwszej pomocy. Na zewnątrz czekały już służby medyczne z miejscowego ośrodka zdrowia i ambulans. Ten niestety okazał się potrzebny, gdyż jedna z poszkodowanych była w ciężkim stanie i wymagała przewiezienia do szpitala. Pozostałe, z lżejszymi obrażeniami przeniesiono do Ośrodka Zdrowia. Strażackie jednostki zajęły się gaszeniem pożaru, który niebezpiecznie się rozprzestrzeniał i przybierał groźne rozmiary. W tym samym czasie trwał policyjny pościg za sprawcami ataku. Ktoś Głos Gminy Tuczępy Nie obyło się bez ofiar - poszkodowana Katarzyna Marek ze swoimi wybawcami - strażakami z Grzymały. z tłumu widział, jak oddalali się w kierunku budynków na Orliku i właśnie tam udali się policjanci. Ich szybka i sprawna akcja sprawiła, że już po chwili obydwaj złoczyńcy leżeli na ziemi zakuci w kajdanki. Te dramatyczne wydarzenia to….. na szczęście(!)tylko ćwiczenia, przeprowadzone w ramach Gminnej Gry Obronnej pn. „Kierowanie Gminą w czasie osiągania gotowości obronnej państwa czasu kryzysu”. Gra odbyła się zgodnie z „Programem szkolenia obronnego w Urzędzie Gminy Tuczępy na lata 2013-2015” oraz „Planem szkolenia obronnego w Urzędzie Gminy Tuczępy na 2014 rok”. Scenariusz gry napisał inspektor ds.Obronnych OC i Spraw Obywatelskich – Krzysztof Irla, kierownikiem była Sekretarz Gminy - Stanisława Stolarska. Ćwiczenia przeprowadzono w trzech fazach: uruchomienie stałego dyżuru w Urzędzie Gminy i Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, dokonać oceny sytuacji i wypracować dane do decyzji Wójta oraz epizod praktyczny. W grze udział wzięli: Wójt Gminy Tuczępy Marek Kaczmarek, Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego, kierownicy referatów i jednostek organizacyjnych podległych Wójtowi, jednostki OSP w Tuczępach, Wierzbicy i Grzymale, policjanci z Komisariatu w Stopnicy, pielęgniarki z Ośrodka Zdrowia w Tuczępach. Gra pokazała jak w czasie kryzysu ważne jest umiejętne kierowanie, działanie zespołowe i szybkie podejmowanie decyzji, by w sytuacji zagrożenia ponieść jak najmniejsze straty. Wójt Gminy składa podziękowanie za pomoc przy zorganizowaniu i przeprowadzeniu Gry: • Pani Elżbiecie Kosztyła - Dyrektorowi Zakładu Produkcji Chemicznej w Dobrowie za udostępnienie karetki pogotowia. • Panu Januszowi Juszczakowi - Komendantowi Komisariatu Policji w Stopnicy za udział zmotoryzowanego patrolu policji w obsadzie trzech funkcjonariuszy. Szybka akcja Policji zakończona sukcesem złoczyńcy (Marcin Opozda i Józef Ochnicki) ujęci! • Panu Antoniemu Olech - Kierownikowi Oddziału Spraw Obronnych Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach. • Panu Zbigniewowi Zioło - Kierownikowi i pielęgniarkom Ośrodka Zdrowia w Tuczępach. • Panu Januszowi Łosin • Strażakom z jednostek OSP w Tuczępach, Wierzbicy i Grzymale. • Dyrektorom, kierownikom jednostek organizacyjnych podległych oraz kierownikom referatów i pracownikom Urzędu Gminy biorącym udział w Grze. Anna Stępień Jeszcze tylko raport i …..gra skończona! NArODOWe cZyTANIe W TucZęPAch Narodowe Czytanie to zainicjowana w 2012 roku przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego ogólnopolska akcja publicznej lektury największych polskich dzieł literackich. Czytanie zostało nazwane „narodowym”, aby podkreślić jego powszechny i egalitarny charakter. 6 września, w całej Polsce czytano „Trylogię” Henryka Sienkiewicza. W tym roku po raz pierwszy dołączyliśmy i my. O godzinie 16.00 w ogrodzie za Urzędem Gminy w promieniach pięknego wrześniowego słońca Narodowe Czytanie w Tuczępach rozpoczął Wójt Gminy Marek Kaczmarek. W powieściach tworzących ten cykl pierwszy polski noblista w wyjątkowy sposób połączył głęboki patriotyzm z fascynującą przygodą, a nierzadko komizmem i humorem. „Trylogia” to obraz Polski różnorodnej i wielokulturowej, to wyraz naszych narodowych tęsknot i marzeń, kronika naszych militarnych oraz duchowych zwycięstw. „Trylogia” zachwyca, prowokuje do Głos Gminy Tuczępy dyskusji i choć czasem prowadzi do sporów czy polemik – kształtuje całe pokolenia Polaków. Kolejne jej wydania wciąż trafiają na półki w tysiącach polskich domów. Pisana „ku pokrzepieniu serc” w czasach, gdy Polska była pod zaborami, istnieje w narodowej pamięci niczym mityczna historia o poszukiwaniu prawdy, o potrzebie duchowej przemiany, o poświęceniu 15 Wójt Gminy Marek Kaczmarek rozpoczął pierwsze w Tuczępach Narodowe Czytanie. Młodzież jak widać też chętnie czyta Sienkiewicza - od lewej: Patrycja Motyl, Patrycja Banasik i Patrycja Borycka. i honorze. Narodowe Czytanie stanowiło wspaniałą okazję, by raz jeszcze przeżyć zapierające dech w piersiach przygody Sienkiewiczowskich bohaterów. Bo choć doskonale znamy treść jego książek, to przecież podczas każdej kolejnej lektury na nowo trzymamy kciuki za Kmicica, Wołodyjowskiego czy Skrzetuskiego. Wspólna lektura to również doskonały moment, by odczytać ten tekst na nowo, by zadać mu współczesne pytania, zastanowić się nad tym, co mówi nam dziś o Polsce i Polakach. Dlatego zaproszenie do wspólnego czytania przyjęli i z tekstem ponadczasowego dzieła Sienkiewicza zmierzyli się: 1. Marek Kaczmarek – Wójt Gminy Tuczępy 2. Artur Kański – Dyrektor Gimnazjum w Jarosławicach 3. Jacek Wilk – Przewodniczący Rady Gminy 4. Stanisława Stolarska – Sekretarz Gminy 5. Witold Lech 6. Marcin Opozda 7. Zofia Kańska 8. Anna Stępień 9. Beata Lech 10.Klaudia Pałka 11.Natalia Nowak 12.Wioletta Kaczmarek – Prezes Towarzystwa Przyjaciół Gminy Tuczępy 13.Dawor Olszewski 14.Jakub Zięba, Natalia Batóg, Weronika Grabka, Alicja Tutak - uczniowie Szkoły Podstawowej w Tuczępach 15.Natalia Bień, Patrycja Borycka, Patrycja Motyl, Patrycja Banasik i Patrycja Borycka - uczennice Gimnazjum w Jarosławicach. Lektura nie była łatwa, lecz każdy z lektorów na swój sposób dokonał interpretacji własnego fragmentu tekstu i chociaż czasem język choć giętki omal się nie złamał dawali radę, za co należą im się słowa uznania. Pamiętajmy o tym, iż najwybitniejsze dzieła rodzimej literatury tak pięknie jednoczą nas jako wspólnotę, wzmacniają polską tożsamość i narodową dumę. Po odczytaniu ostatniego fragmentu tekstu wszyscy uczestnicy akcji dostali pamiątkowe podziękowania, opieczętowane przesłaną przez Kancelarię Prezydenta Bronisława Komorowskiego, specjalnie na tę okazję wydaną okolicznościową pieczęcią i zostali zaproszeni na kolejną edycję, która odbędzie się już za rok. Akcję zorganizowała Gminna Biblioteka Publiczna i Centrum Kultury w Tuczępach. Dziś już wiadomo, że w przyszłym roku Narodowe Czytanie poświęcone będzie „Lalce” Bolesława Prusa. Wszystkim serdecznie dziękujemy za poświęcony czas i zapraszamy za rok. Edyta Stefańska Czytający i słuchacze- miłośnicy naszego plenerowego Narodowego Czytania. IV rObOcZe SPOTAkNIe NAukOWeGO ZeSPOłu kONSulTAcyjNeGO PrZy śWIęTOkTZySkIm PArku OZe Po raz czwarty od kwietnia 2013 roku spotkali się w Modliszewicach członkowie Naukowego Zespołu Konsultacyjnego przy Świętokrzyskim Parku OZE. Obok nich – przedstawiciele inwestorów: Bioelektrowni Świętokrzyskich, TRAKT S.A. i Rynkowej Agencji Świętokrzyskiej, Urzędu Marszałkowskiego, władz samorządowych gmin i powiatów: Tuczępy, Końskie, Bejsce, Zawichost, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Kielcach i zainteresowanych mediami OZE firm w tym MAN Bus ze Starachowic – wszyscy biorący w różny sposób udział w planowanych inwestycjach. Celem spotkania było m.in.: omówienie stanu prac nad wszystkimi założonymi inwestycjami prowadzonymi przez Bioelektrownie Świętokrzyskie MK, TRAKT S.A., Rynkową Agencję Świętokrzyską oraz pozostałych zadeklarowanych inwe- 16 storów, przedstawienie wyników prac naukowców dotyczących upraw roślin energetycznych, produkcji nawozów i zastosowania niektórych odpadów jako substratu dla bioelektrowni, nowych technologii do wykorzystania w bioelektrowniach, edukacja i włączanie młodzieży do działań informacyjnych dotyczących OZE, prezentacja programu „BIOSTRATEG” i „Świętokrzyskiej Doktryny Energetycznej” oraz zasad współpracy rolników z bioelektrowniami. Moderatorem spotkania był Głos Gminy Tuczępy Andrzej Pacocha – specjalista ds. OZE w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach. Jaki jest aktualny stan inwestycji w województwie świętokrzyskim? Sytuację przedstawił Wojciech Łukaszek Dyrektor Świętokrzyskiego Parku OZE. Największe inwestycje to: Rzędów i Starachowice. Obok nich powstają jeszcze inne mniejsze, jak choćby w Końskich (o mocy 1 MW), Łoniowie - na bazie przetwórni owoców (6 MW) i inne, o mocy średnio 2-3MW. Najbardziej zaawansowane prace prowadzone są w Rzędowie. Zakupiono działkę po budowę, przekwalifikowano grunty, wykonano geodezyjną lokalizację obiektów, uprawomocniła się decyzja środowiskowa, w przygotowaniu są umowy na dostarczanie substratów oraz wniosek o wydanie decyzji na warunki zabudowy, trwa projektowanie bioelektrowni. Do każdego gospodarstwa w gminie Tuczępy zostały wysłane listy z umową intencyjną i wstępnym cennikiem. Stan prac w Starachowicach jest prawie na tym samym etapie, z tym, że wniosek o wydanie decyzji środowiskowej został złożony w sierpniu b.r. Do programu dołączył niedawno Powiat Konecki, co ucieszyło tamtejsze władze i mieszkańców. Został złożony wniosek o zakup ziemi ze Skarbu Państwa, podpisano list intencyjny z firmą ceramika Nowa Gala S.A. na sprzedaż jej całości wyprodukowanych mediów (energia elektryczna i biometan), trwają prace nad opracowaniem wstępnych założeń techniczno - ekonomicznych dla tej inwestycji oraz prowadzone są rozmowy na temat odbioru nawozu przez firmę „Flora”. Wiadomo, że razem z bioelektrownią powstają w Rzędowie elektrownie wiatrowe, solarne i najprawdopodobniej geotermalne i wodne. Niestety okazało się, że na skutek zawirowań wokół nowej ustawy o OZE, która bardzo utrudnia prace nad bioelektrowniami z projektu wycofała się firma Green Power Development z Krakowa, realizująca farmę wiatrową. Trwają poszukiwania nowych inwestorów i jak zapewnia Dyrektor Łukaszek wiatraki w Rzędowie na pewno staną. Lokalizację inwestycji solarnych w Rzędowie przedstawił Leszek Gimel z firmy „TRAKT S.A”. Tu również napotkano na przeszkodę w postaci utrudnień przy uzyskaniu warunków zabudowy ze strony powiatu staszowskiego ( jako, że cześć działki, na której staną solary znajduje się po ich stronie). Cały proces jednak trwa i będzie posuwał się naprzód. Badania nad roślinami energetycznymi Na terenie gminy Tuczępy realizują staże naukowe organizowane przez Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii w Kielcach w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego: dr Danuta Martyniak z Instytutu Hodowli Głos Gminy Tuczępy i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie i dr Alina Kowalczyk - Juśko z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie - Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu. Celem stażu dr Aliny Kowalczyk – Juśko jest kontynuacja doświadczeń polowych prowadzonych przez nią od 2013 roku w Nizinach, ocena zasobów biomasy z ugorów i trwałych użytków zielonych oraz ocena przydatności biomasy. Swoje doświadczenia prowadzi na uprawie topinamburu, ślazowca, miskanta cukrowego i olbrzymiego oraz spartiny preriowej. To właśnie topinambur daje jej zdaniem największy plon, bo aż 120t z ha. Aby uzyskać właściwe zaplecze dla biogazowi potrzeba zbiorów z 25tys. ha. Ponieważ w gminie Tuczępy przeważają gleby o niskiej klasie i jest dużo ugorów i odłogów, badania nad doborem właściwych do nich upraw prowadzi dr Danuta Martyniak. Założone w tym roku uprawy kostrzewy i sorga pokazały, że najwyższy plon uzyskuje się z sorga właśnie. To alternatywa dla popularnej kukurydzy, gdyż jest mniej wymagająca jeśli chodzi o klasę gleby i odporna na suszę. Badania nad sorgo prowadzi dr inż. Roman Molas- konsultant amerykańskiej firmy Nex Steppe na Europę. Wyhodowana przez nią nowa odmiana rokuje duże nadzieje jako wysokowydajny substrat energetyczny. Udział Gimnazjum w Jarosławicach w projekcie naukowym Gimnazjum im. Marszałka J. Piłsudskiego w Jarosławicach od początku włącza się w prowadzony przez Bioelektrownie Świętokrzyskie projekt. Na terenie szkoły powstały poletka doświadczalne roślin energetycznych, którymi zajmują się uczniowie. W szkole planowane jest powstanie Centrum Informacji OZE, które zajmować się będzie zbieraniem, tworzeniem i przekazywaniem informacji o odnawialnych źródłach energii. Materiały publikowane będą przez uczniów na stronie internetowej, w lokalnej prasie, na spotkaniach szkolnych i happeningach. Projekt przedstawił obecny na konferencji Dyrektor Gimnazjum w Jarosławicach- Artur Kański. Pomoc dla rolników Wciąż trwają prace nad określeniem zasad przyszłej współpracy rolników z bioelektrownią. Magdalena Kędzierska - dyrektor kieleckiego oddziału Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zwróciła uwagę, że dzisiejsi rolnicy są wyedukowani, potrafią myśleć i liczyć, i tylko wtedy będą współpracować z bioelektrownią, kiedy to będzie dla nich opłacalne. Omawiana do tej pory forma użyczenia ziemi nie jest dla rolnika korzystna, gdyż traci wtedy dopłatę unijną, która przysługuje użytkownikowi ziemi. Konieczne jest zatem znalezienie takiego rozwiązania, które pozwoliłoby na powierzenie ziemi firmie, przy zachowaniu dopłaty przez rolnika. Pani Dyrektor poinformowała również, że od przyszłego roku wzrosną wymagania wobec rolników dotyczące gospodarstw powyżej 10 ha. W związku z tym w każdej gminie przeprowadzone zostaną spotkania informacyjne na temat nowych założeń wspólnej polityki rolnej. Oczywiście Agencja służyć też będzie pomocą rolnikom w kwestii doradztwa przed podpisywaniem ostatecznych umów na dostawę substratów lub innej formy współpracy z bioelektrowniami. Wykorzystanie popiołów i pyłów w procesie powstawania nawozów Trwają prace badawcze nad wykorzystaniem popiołów z biomasowego bloku energetycznego elektrowni Połaniec jako dodatku do odwodnionej masy pofermentacyjnej powstającej w bioelektrowniach. Prowadzą je: prof. Adam Cenian z Instytutu Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku, prof. prof. Maria Żygadło i Jerzy Zbigniew Piotrowski z Politechniki Świętokrzyskiej, prof. Józef Szlachta z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz prof. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. To z całą pewnością byłoby korzystne rozwiązanie dla obu stron – elektrowni i bioelektrowni. W tej chwili popioły składowane są na hałdach. Jego użycie do produkcji nawozu organicznego w bioelektrowni zmniejszy nakład na hałdę i wpłynie znacząco na ochronę środowiska, jak również – jak się przypuszcza – może poprawić parametry produkowanego z pofermentu nawozu. Podobnie jest z pyłem dolomitowym powstającym w kopalni „Józefka” w Górnie koło Kielc. Badania nad nim prowadzi dr Jan Suwała z Wyższej Szkoły Handlowej w Kielcach. Własności dolomitu wskazują na jego możliwe wy- 17 korzystanie do higienizacji ścieków i produkcji nawozów kompozytowych. Pył zawiera dużą ilość magnezu. Frakcja podsitowa pyłu jest tak mała, że dosypywanie jej w formule „zutylizowania” do gruboziarnistego tłucznia do budowy dróg jest zdecydowanym marnotrawstwem (nie daje żadnej korzyści wiążącej), należy go bezwzględnie wykorzystać do produkcji nawozów w tym jako uzupełniającą domieszkę do nawozu powstającego z pofermentu. Konkurs na modernizację Centrum Naukowo-Dydaktycznego w Nizinach Bazą zespołu naukowego stanie się budynek po dawnym DPS w Nizinach. Politechnika Świętokrzyska przy współudziale Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu technologii w Kielcach oraz Bioelektrowni Świętokrzyskich MK ogłosi wraz z rozpoczęciem roku akademickiego konkurs na modernizację budynku i dostosowanie go do potrzeb zespołu. Jego adresatami będą studenci budownictwa, architektury i inżynierii środowiska. Powstaną projekty koncepcyjne obejmujące budynek, ale także teren wokół niego, a na ich podstawie wykonane zostaną projekty wykonawcze. Sekretarzem organizacyjnym konkursu jest mgr inż. Agnieszka Sempioł. Fundacja Świętokrzyski Park OZE Zgodnie z podjętymi wcześniej (na III roboczym zebraniu Zespołu) ustaleniami do końca roku powołana zostanie Fundacja Świętokrzyski Park OZE, które ma przejąć znaczną część kompetencji obecnego kierownictwa Parku w tym koordynację prac Zespołu. Statut fundacji opracowywany jest przez Prezesa ŚCITT Łukasza Bilskiego, fundatorami zaś wszyscy inwestorzy uczestniczący w realizacji projektu Świętokrzyski Park OZE, ŚCITT, Politechnika Świętokrzyska oraz przedsiębiorstwa którym sprawa OZE nie jest tak obojętna jak niektórym przedstawicielom władz centralnych (co wielokrotnie podkreślali uczestnicy spotkania). Na całe szczęście władze województwa na sprawę OZE patrzą inaczej i chociaż tym razem inauguracja obrad odbyła się bez ich przedstawicieli, to pragmatyzm i rzeczowość postępowania włodarzy województwa daje ogromną szansę skutecznej realizacji założeonych przez Fundację celów. Energetyczna mapa drogowa województwo świętokrzyskie 2050 Pod kierunkiem prof. Jana Popczyka z Politechniki Śląskiej (współprzewodniczącego Naukowego Zespołu Konsultacyjnego) powstaje opracowanie, które wskaże kierunki działania w zakresie rozwoju OZE w województwie świętokrzyskim do roku 2050. Powstanie mapy zdeterminowane jest tym, że region ma charakter wiejski o niewykorzystanej sytuacji ekonomicznej, za to z ogromnym potencjałem rozwoju energetycznego. Mapa ukierunkowana jest na cztery 18 programy około energetyczne: Program I – energetyka na obszarach wiejskich. Program II – restrukturyzacja rolnictwa głównie w obszarze gospodarstw wielkotowarowych pow. 50ha. Program III – energetyka w miastach. Program IV – pobudzenie energetyki przemysłowej. Głównym celem opracowania jest wskazanie drogi i metod działania w celu uzyskania przez województwo świętokrzyskie w roku 2050 pełnej samowystarczalności energetycznej wyłącznie w oparciu o odnawialne źródła energii. Potencjał energetyczny województwa w tym zakresie jest przeogromny, wystarczający nie tylko na pokrycie potrzeb własnych ale i na liczący się „eksport” zielonej energii do województw ościennych. Przedstawiony przez prof. Jana Popczyka materiał „Świetokrzyska doktryna energetyczna –pierwszy region w Polsce, neutralny w kontekście emisji CO2” należy traktować jako główną wytyczną działań oraz elementarz postepowania zarówno dla władz jak i dla realizatorów projektu. Należy się jednak spieszyć, bo mimo to że województwo świętokrzyskie było pierwszym regionem w Polsce gdzie temat zdefiniowano, zinterpretowano i podjęto, to zaczynają go już dościgać a nawet delikatnie wyprzedzać inne województwa. Należy mieć nadzieję, że polityczna stagnacja w tym względzie wynika wyłącznie z okresu przedwyborczego, stabilizacja politycznych napięć po 16 listopada ponownie zaktywizuje do efektywnej pracy wszystkich zainteresowanych, w tym władze województwa. Wyjściowym potencjałem programu stanowiącym bazę projektu jest realizacja przez Bioelektrownie Świętokrzyskie do roku 2035 86 bioelektrowni i biogazowni na terenie 70 gmin województwa (obiekty wpisane są do Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Świętokrzyskiego), kilka dużych elektrowni wiatrowych z 36 megawatowym obiektem w gminie Bogoria (inwestor Green Power Development) oraz kilkanaście elektrowni słonecznych realizo- wanych m.in. przez lidera tej formuły OZE firmą TRAKT S.A. z Górek Szczukowskich. Naukowcy w trakcie podsumowania pierwszego dnia spotkania, które z racji poruszanych tematów przerodziło się spontanicznie w głęboko merytoryczną konferencję naukową podkreślili bardzo ważny aspekt działania, będący formalnym postulatem pod adresem władz województwa: przy zakrojonych na tak szeroką skalę pracach, przy tak dużym zakresie zadań, niezbędna jest odpowiedzialna koordynacja, monitorowanie oraz nadzór. To zadanie może wypełnić jedynie specjalna komórka Urzędu Marszałkowskiego powołana wyłącznie do realizacji wszystkich spraw związanych z OZE, energetyką prosumencką oraz inteligentnymi sieciami przesyłowymi. Nowoczesne technologie Odnawialne źródła energii to nie tylko bioelektrownie. To także nowa generacja budynków z elementami generującymi energię czy elektryczne samochody. Prezentację na ten temat przedstawił Stanisław Mrozik. Celem jest opracowanie i dostarczenie narzędzi do wykorzystania mikrosieci w prosumenckim modelu zarządzania energią, zbudowania inteligentnych domów za swoimi źródłami energii (wiatraki, solary), ze sterownikami i zasobnikami energii. O zastosowaniu stalowych komór fermentacyjnych w bioelektrowniach i biogazowniach mówił Sebastian Misiuk- przedstawiciel firmy RIELA Polska. Ich zalety to przede wszystkim: cena niższa od betonowych, możliwość budowania w warunkach zimowych, krótszy czas rozruchu oraz prosta budowa i eksploatacja. Dr Marek Rutkowski przedstawił prezentację na temat instalacji do uszlachetniania biogazu i separacji dwutlenku węgla w inwestycjach w Rzędowie i Starachowicach. Biostrateg Prof. dr hab. Józef Faber z puławskiego Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa szczegółowo omówił koordynowany przez Narodowe Centrum Badań Strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych w ramach ogłoszonego konkursu „Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo” zwany popularnie BIOGłos Gminy Tuczępy STRATEG, którego pierwsza edycja kończy się składaniem wniosków 13 października. Ze względu na to iż duża liczba członków Zespołu zainteresowana jest uczestnictwem w tym konkursie, ustalono, że przygotowany zostanie jeden duży wniosek obejmujący wszystkie sfery zainteresowań naukowców. Wszystkie tematy badawcze zostaną potraktowane jako podzadania generalnego tematu realizowanego przez kilkanaście uczelni i Bioelektrownie Świętokrzyskie (ewentualnie inni inwestorzy) jako partnerzy biznesowi. W razie zakwalifikowania projektu do realizacji, będzie to jeden z największych projektów naukowych realizowanych przez konsorcjum krajowych uczelni i przedsiębiorstw w całej powojennej historii województwa świętokrzyskiego. Spółdzielnie energetyczne Właściciel Rynkowej Agencji Świętokrzyskiej w Kielcach, Artur Pawelec, jeden z inwestorów realizujących na terenie gminy Tuczępy elektrownie słoneczną, przedstawił nowy model funkcjonowania inwestycji OZE w Niemczech i innych państwa Unii Europejskiej. Nieśmiałe próby czynione są w Polsce – choć jest to być może przyszłość gwarantująca większe bezpieczeństwo inwestorom w OZE. Ogólne zasady funkcjonowanie wyglądają następująco: •Do spółdzielni energetycznych znajdują zastosowanie ogólne przepisy dotyczące funkcjonowania spółdzielni w Niemczech, •Spółdzielnia energetyczna jest odrębną osobą prawną, sprzedaż energii elektrycznej przez spółdzielnię energetyczną swoim członkom odbywa się na podstawie normalnej umowy sprzedaży energii, •Odpowiedzialność spółdzielni wobec wierzycieli ograniczona jest do wysokości jej majątku a za jej zobowiązania, co do zasady, nie odpowiadają jej członkowie •Zaletą spółdzielni jest nieskomplikowana procedura tworzenia spółdzielni, •W celu zawiązania spółdzielni wystarczy 3 członków, którymi mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne(np. gminy), •Spółdzielnia zostaje zawiązana poprzez podpisanie statutu przez jej założycieli •Kapitał spółdzielni stanowi suma wszystkich udziałów, •Środki finansowe na działalność spółdzielni pochodzą także z pożyczek udzielonych przez jej członków, •Członkostwo w spółdzielni nabywa się po złożeniu pisemnej, bezwarunkowej deklaracji członkostwa i przyjęciu w poczet członków przez zgromadzenie spółdzielni, •tylko członkowie spółdzielni mogą obejmować funkcje w jej organach •preferencyjne zasady opodatkowania spółdzielni Głos Gminy Tuczępy Dostosowanie ich a w zasadzie powielenie i zaimplementowanie na teren Polski stwarza podwaliny pod istotną rewolucję w świecie OZE. Podsumowanie Podsumowując obrady Zespołu, dyrektor Wojciech Łukaszek podkreślił duże zaangażowanie członków Zespołu w pracach związanych z tworzeniem Świętokrzyskiego Parku OZE oraz na zainteresowanie uczestnictwem w pracach zespołu przez nowych naukowców (prof. Anna Świercz, prof. Franciszek Woch). Istotne jest ciągłe rozszerzanie kręgu zainteresowania naukowców przez co powstają pomysły coraz to nowych działań, związanych już tylko pośrednio z energetyką odnawialną, ale kapitalnie wpisujących się w całokształt zagadnień dotyczących ochrony klimatu, ochrony środowiska. Hasło: województwo świętokrzyskie podwójnie zielone, ma coraz poważniejszą szansę być zrealizowane. Dyrektor Łukaszek zwrócił również uwagę na niewielki okres czasu pozostający do rozpoczęcia faktycznych prac przy budowie bioelektrowni w Rzędowie oraz tempo jakie narzucone zostało w Końskich. Zaakceptowano przyjęcie do realizacji następujących spraw: 1. Powołanie do życia zabezpieczonego finansowo i organizacyjnie zespołu który zajmie się pod kierunkiem prof. Popczyka opracowaniem dokumentów: „Energetyczna mapa drogowa województwo świętokrzyskie 2050” oraz „Świętokrzyska doktryna energetyczna – pierwszy region w Polsce, neutralny w kontekście emisji CO2” 2. do końca roku powinna zostać zarejestrowana Fundacja Świętokrzyski Park OZE 3. do końca roku kalendarzowego powinien zostać rozstrzygnięty konkurs na kształt rozbudowanego obiektu Centrum naukowo – Dydaktycznego w Nizinach 4. Do następnego zebrania należy przeprowadzić inwentaryzację obiektów OZE na terenie województwa 5. Należy zastanowić się czy nie podjąć się organizacji międzynarodowej konferencji poświęconej biogazowi pod nazwą Świętokrzyskie Forum Biogazu, jako imprezy towarzyszącej targom ENEX Nowa Energia. 6. Należy uzyskać zgodę od Instytutu maszyn Przepływowych PAN a Gdańsku na zastosowanie z przekształceniem używanej przez nich nazwy Konferencji (Bałtyckie Forum Biogazu). Wstępną akceptację wyraził prof. Cenian. Forum świętokrzyskie odbywałoby się wiosną co dwa lata, przemiennie z forum bałtyckim i nie obejmowałoby utylizacji odpadów komunalnych. 7. Pracami badawczymi objęty zostanie pył dolomitowy z kopalni Józefka. 8. Ostateczne określenie roli inwestorów o nie- zdefiniowanych działaniach (Polski Wiatr i Kielce) na terenie gminy Tuczępy. 9. Zebrać w miarę szybko tematy prac które wejdą do programu Biostrateg 10.W krótkim czasie uzyskać od członków Zespołu propozycje dotyczące przebudowy DSP w Nizinach 11.Przygotowanie pól do uprawy na terenie gminy Tuczępy, Mirzec, Bejsce, Zawichost i Łoniów sorga hybrydowego 12.Przygotowanie do prac porównawczych (od wiosny 2015) uprawy sorga IHAR (dr Martyniak i prof. Żurek) i hybrydowego (dr Molas) 13.Kontynuacja staży w zakresie upraw roślin energetycznych 14.Opracowanie dla Centrum Naukowo – Dydaktycznego w Nizinach projektu domu energooszczędnego, maksymalnie zbliżonego do domu pasywnego z uwzględnieniem zielonego dachu. 15.Pozyskiwanie dla projektu Świętokrzyski Park OZE inwestorów odpowiedzialnych, gwarantujących realizację zdeklarowanego przedsięwzięcia w przeciwieństwie efemeryd pojawiających się w gminach i powodujących niepotrzebny zamęt. 16.Wystąpienie do Urzędu Marszałkowskiego o wystosowanie jednorazowych pism do wszystkich inwestorów OZE realizujących inwestycje na terenie województwa świętokrzyskiego (w oparciu o wydane decyzje środowiskowe i postanowienia RDOŚ) z propozycją spotkania w celu przedstawienia zadań jakie stoją przed Świętokrzyskim Parkiem OZE w kontekście „Energetycznej map[y drogowej – Województwo Świętokrzyskie 2050” 17.Rozpoczęcie prac nad „zasadami etyki inwestora OZE” określającymi formułę postępowania wobec lokalnych społeczeństw zwiększających przyszły sukces inwestycyjny IV spotkanie w Modliszewicach pokazało, że zawiązanie współpracy inwestorów, włodarzy województwa, powiatów, gmin i przedstawicieli nauki ma głęboki sens i może przynieść ogromne korzyści. Energetyka odnawialna bowiem może dać pełną gwarancję bezpieczeństwa energetycznego naszego województwa, regionu a w przyszłości całego kraju. Podziękowanie Dyrektor Świętokrzyskiego Parku OZE serdecznie dziękuje władzom Gminy Tuczępy za przekazanie członkom zespołu maskotki gminy w postaci misia Tuczępka, oraz kierownictwom Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii w Kielcach i Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach za wszystkie gadżety, pozwalające na przygotowanie i przekazanie naukowcom pakietu upominkowego. Anna Stępień, Wojciech Łukaszek 19 O T WAR C I E P L A C U Z ABAW w Jaro s ł aw ic ach Takiego wydarzenia jeszcze w naszej gminie nie było. Po raz pierwszy mieszkańcy jednej wsi doprowadzili do powstania placu zabaw i uroczyście go otworzyli. 17 sierpnia, w piękną słoneczną niedzielę na placu zabaw, które stało się teraz centrum wsi stawili się prawie wszyscy mieszkańcy Jarosławic i zaproszeni goście. Uroczystość zorganizowała Rada Sołecka ze swoim Sołtysem Czesławem Pawlickim, przy znaczącej pomocy radnegoWiceprzewodniczącego Rady Gminy Piotra Molendowskiego i Wójta Gminy Marka Kaczmarka. Oprócz nich przybyli pozostali zaproszeni goście: Przewodniczący Rady Gminy Jacek Wilk, ks. Jan Seweryn- Proboszcz Parafii Niziny, radni Andrzej Marek i Jarosław Jaskóła, Zofia Guz- radna Rady Powiatu Buskiego i Marcin Opozda. Amelia i Zuzia pięknie dziękowały Wójtowi Gminy Markowi Kaczmarkowi i Wiceprzewodniczącemu Rady Gminy Piotrowi Molendowskiemu. Nie byłoby tego placu, gdyby nie niezwykłe zaangażowanie mieszkańców, którzy nie pozwolili na sprzedaż działki, sami wzięli się do pracy i uporządkowali teren mocno zarośnięty krzakami i starymi drzewami. Potrzeba było nie mało wysiłku, aby doprowadzić go do takiego stanu, jaki ostatecznie przybrał. Podkreślali to w swoich przemówieniach wszyscy zaproszeni. Wszyscy też gratulowali mieszkańcom zapału i chęci do wspólnego działania. Wiadomo przecież, że „zgoda buduje” i w Jarosławicach przyniosła ona efekty. Po odmówieniu wspólnej modlitwy, proboszcz Jan Seweryn dokonał poświęcenia placu. Za nowy miejsce do zabawy najpiękniej podziękowały dzieci: Amelia Brzezina, Amelia Zgórska, Zuzanna Bąk i Patryk Wojtyś. W wyrecytowanych przez nie wierszach pojawiły się słowa wdzięczności za to miejsce i prośby o dodatkowe urządzenia do zabawy, a przede wszystkim zjeżdżalnię, skierowane do Wójta Gminy Marka Kaczmarka. Piękne wiersze i bukiety kwiatów ofiarowane przez dzieci zrobiły na władzach gminy wielkie wrażenie, bo po chwili Wójt obiecał najmłodszym zakup zjeżdżalni. Dzieci do występu przygotowały panie Katarzyna Wojtyś, Agnieszka Brzezina i mama Zuzi Bąk - Jagoda. To jeszcze nie koniec tej uroczystości. Wszyscy mieszkańcy, dzieci i dorośli przy słodkim po- Poświęcenia dokonuje ks. Jan Seweryn, obok Sołtys Jarosławic - Czesław Pawlicki. Zuzia, Amelia, Amelia oraz Patryk ze swoją mamą- Katarzyną Wojtyś. częstunku spędzali miłe chwile ciesząc się słońcem, pięknym popołudniem i wesołym gwarem swoich pociech, bawiących się na ich własnym kolorowym i bezpiecznym placu zabaw. Anna Stępień Róbmy swoje... „Róbmy swoje...”- tak śpiewał Wojciech Młynarski, słowa jakże aktualne szczególnie dziś, kiedy sami mamy wobec siebie obowiązek zadbania o własne sprawy. Nie powinniśmy czekać aż ktoś uczyni coś. Artykuł ten dotyczy wspaniałej inicjatywy, jaką przejawił Sławomir Zieliński – człowiek, którego korzenie wrastają w naszą gminę. Na tutejszym cmentarzu pochowani są jego przodkowie. Podczas jednej z wielu wizyt dostrzegł podupadający, niepielęgnowany pomnik Stanisława Żelazko – brata jego prababki Marianny Krawczyk. Piękny niegdyś nagrobek kruszył się, porastał mchem i grzybem. To jednak nie zaniedbanie najbliższych ale losy rodzin, które musiały stąd wyjechać były powodem takiego stanu. Pochylił się nad nim. Zamyślił. Pamięta opowiadania mamy, z których wynikało, ze Stanisław mieszał w Warszawie, a do Góry przyjechał w odwiedziny w 1945r. Zachorował i zmarł. Nie można było przewieźć ciała zmarłego, więc spoczął w rodzinnej 20 ziemi, a rodzina rozjechała się po Polsce. Skoro jestem stąd i jestem tu, nie zostawię tego wspaniałego pomnika w zapomnieniu – postanowił. Poprosił Wacława Staweckiego – naszego krajana i fachowca od rzeźby i pracy z kamieniem o pomoc. Rzeźbiarz zgodził się odnowić pomnik. Rozmontował go i przewiózł do swojej pracowni. Tam poddał zabiegom renowacyjnym, po czym 29 września tego roku z powrotem postawił na jego cmentarnym miejscu. Dziś wygląda wspaniale. Prace nad renowacją udokumentowała Telewizja Kielce. W najbliższym czasie (prawdopodobnie w listopadzie) program będzie emitowany w telewizji ogólnopolskiej. Sławomir Zieliński podsunął myśl o zorganizowaniu kwesty w dniu 1 listopada na cmentarzu w Tuczępach, której celem byłoby zebranie funduszy na renowację i uporządkowanie najstarszych pomników na cmentarzach w Tuczępach, a być może i w Kargowie. „ Obudźmy historie zapisane Głos Gminy Tuczępy w kamieniu” - to temat projektu edukacyjnego, który będzie realizowany w Gimnazjum w Jarosławicach w tym roku szkolnym. Cel projektu pokrywa się z opisanymi wyżej planami. Trójka uczniów gimnazjum ma zamiar przeprowadzić i udokumentować fotografią najstarsze pomniki na cmentarzach parafialnych w Tuczępach i Kargowie. Chcą ocalić pamięć tych, którzy tworzyli naszą wspólną historię, a jedynym świadkiem ich życia są ich nagrobki, naruszane i niszczone przez czas. Połączenie obydwu działań być może przyniesie niespodziewane efekty. D.M.S. (łac. dis Manibus sacrum, (grób) poświęcony zmarłym przodkom) – to napis spotykany na najstarszych nagrobkach. Tradycja czczenia pamięci przodków sięga starożytności. W tej kwestii nic nie zmieniło się do dziś. Na szczęście. W zagonionym świecie, w świecie miliona spraw na wczoraj, przychodzi taki jeden dzień, dzień w którym zatrzymujemy się i zamyślamy nad grobami naszych przodków. Naszą wdzięczność za to, że byli, możemy wyrazić dbałością o ich groby. To wszystko, co możemy dla Nich zrobić – więc Stan z sierpnia 2014 r. zróbmy to. Źródło: Informacje i fotografie uzyskane od Sławomira Zielińskiego – Dyrektora Biura Koordynacjii Programowej TVP. Informacje uzyskane od Wacława Staweckiego – rzeźbiarza i malarza. „To był wspaniały występ”, „Nigdy nie widziałem czegoś podobnego”, „Ci młodzi ludzie mają niesamowity potencjał” „Odejdźcie ja też chce zobaczyć”, „Skąd w was tyle energii, to piękne, że robicie to co kochacie” – między innymi te słowa usłyszeli tancerze „Polish Hard Dance Team” krótko po pierwszym oficjalnym występie tanecznej grupy projektu „Skacząc w dorosłość” podczas Dożynek Gminnych w Tuczępach 15 sierpnia 2014 roku. Wszyscy tancerze zaprezentowali się znakomicie. Na ogromne uznanie zasłużyli założyciele grupy - Dawid i Paweł, którzy popisali się układem duo. Swoje umiejętności wspaniale pokazały dziewczęta: Kamila Żak i Kasia Sztuk. To był pierwszy taneczny występ Kasi, mnóstwo prób, upadków, stłuczonych, bolących kostek, godziny ćwiczeń, chwile zwątpienia, motywacji - to wszystko, co towarzyszyło tancerce podczas wyczerpujących treningów. Opłacało się, ponieważ Kasia pozytywnie zaskoczyła wszystkich swoim tańcem. Należy zaznaczyć, iż swoją przygodę z Jumpstyle zaczęła kilka tygodni wcześniej. Cały pokaz zakończył Paweł - lider zespołu, który spróbował swoich sił również w innym rodzaju tańca – shuffle. To niesamowite widowisko zakończył ogromny aplauz braw. Jeśli ktoś z Państwa nie był na występie i chciałby go obejrzeć – nic straconego! Nagranie video znajduje się na naszym projektowym fanpage na faGłos Gminy Tuczępy Cały nagrobek ustawiony na swoim miejscu 29 września 2014 r. Zofia Kańska Kamila Jamroży Tanecznym krokiem ku scenie Projektowa grupa taneczna: od lewej u góry- Patryk Haczyk, Kamila Żak, Adam Wasilczuk, Dominik Wasilczuk, Kasia Sztuk, Karol Wilk i Kacper Kędziora, na dole od lewej: Dawor Olszewski, Igor Wilk, Konrad Kędziora, Dawid Kędziora, Paweł Drozdowski i Anna Stępień. 21 Dawid Kędziora, Kasia Sztuk. Paweł Drozdowski, Patryk Haczyk i Kamila Żak w tanecznym pokazie. cebooku –„Równać Szanse 2014 - Skacząc w dorosłość, gdzie również regularnie zamieszczamy najnowsze informacje i zdjęcia z naszych działań. Zapowiadamy, że to jeszcze nie koniec naszych występów! Grupa taneczna pokaże swoje umiejętności również m.in. podczas Walentynek w Gimnazjum w Jarosławicach, Święcie Śliwki w Szydłowie, Akcji „Polska Biega” w Tuczępach, na Dniach Pomocy Rodzinie w Pacanowie i wielu innych wydarzeniach. Tancerzy czeka masa pracy, ale oczywiście będą mieli nasze wsparcie. Mamy wielką nadzieję, że gdy skończymy projekt „Skacząc w Dorosłość” tancerze nadal będą się rozwijać – i oczywiście przygotowywać kolejne występy. Projektowa Grupa Prasowa: Weronika Mazur, Paulina Topór, Piotr Maj Ania Żal z Grzymały. Amelia Mazur z Tuczęp. A rt y st y czne wyst ępy naszej młodzi eży w Strzego m i u Taneczna grupa projektowa Jumpstyle. 22 Stres, adrenalina, ciekawość, satysfakcja to uczucia, które towarzyszyły naszym młodym artystom podczas występów na Święcie Runa Leśnego w Strzegomiu, gm. Rytwiany. Organizatorem całego zamieszania było Gminne Centrum Kultury, Sportu i Informacji Turystycznej w Rytwianach oraz Gmina Rytwiany. To na ich zaproszenie młodzi wykonawcy z gminy Tuczępy pojechali, by przed inną gminą pochwalić się swoimi talentami. W niedzielę, 27 lipca br. cała grupa młodzieży realizująca projekt „Skacząc w dorosłośc” - taneczna, prasowa, fotograficzno-filmowa oraz soliści z Centrum Kultury w Tuczępach wyruszyli na swoje małe tournee. Podczas Święta Runa Leśnego nasi tancerze „Jumpstyle” zaprezentowali się we wspaniałym tanecznym show, o czym świadczyły gromkie brawa, słowa uznania i zachwytu. Występ rozpoczęła grupa męska w składzie Dawid, Paweł, Patryk, Kacper i Karol, a następnie dołączyły do nich kolejne osoby prezentując swoje indywidualne układy choreograficzne. Swoim pierwszym Głos Gminy Tuczępy solo zadebiutował Dawor, który od niespełna miesiąca zaczął swoją przygodę z „Jumpstyle”. Poświęcenie dla występu było ogromne, o czym świadczył wybity palec tancerza. Całą uroczystość uświetniły popisy solistek z Centrum Kultury w Tuczępach. Amelia Mazur, Ela Patrzałek i Ania Żal uczą się śpiewu pod czujnym okiem i uchem p. Tomasza Mazura. Ich piękny śpiew zrobił wielkie wrażenie na gościach festynu. Po każdym występie rozlegały się burze oklasków. To był pierwszy taki wyjazd naszych dzieci na poza gminne występy. Miała okazję je obejrzeć i wysłuchać wielka rzesza publiczności. Festyn bowiem jest organizowany gminie Rytwiany już od kilkunastu lat i niezmiennie cieszy się dużą frekwencją. Nasi artyści pokazali się z jak najlepszej strony, a my jako ich opiekunowie i nauczyciele jesteśmy z nich dumni. Anna Stępień Elżbieta Patrzałek z Brzozówki. „Patrząc w przeszłość…” ... to słowa przyświecające akademii z okazji 75 rocznicy wybuchu II wojny światowej. Dlaczego należy patrzeć w przeszłość? Ponieważ „Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium” – powiedział Józef Piłsudski. Rok 1939 wpisał się do historii jako najtragiczniejszy okres dla narodu polskiego. Spadające bomby, pociski, strzały, obozy zagłady, łagry, tysiące ofiar ludności cywilnej, kobiet i dzieci - przywołując myślami taki obraz każdy z nas mówi - nigdy więcej, oby ten koszmar nigdy nie powtórzył się. Polacy nie poddali się, żołnierze walczyli o wolność na wszystkich frontach, ginęli, byśmy mogli dziś cieszyć się pokojem i wolnością. Musimy pamiętać o tym, co się wydarzyło. Opowieść o ludzkim cierpieniu nie może zniknąć wraz z upływem czasu. To żywa historia, która dociera do słuchacza czy też czytelnika bardziej niż jakakolwiek inna rzecz. Nie możemy zapomnieć o poświęceniu ze strony innych i ich desperackiej walce o wolność oraz podstawowe, ludzkie wartości, które wówczas zanikały wraz z wyrzutem kolejnej bomby. „ ...kto nie szanuje przeszłości , sam nie zasługuje na szacunek...”- to myśl rozpoczynająca akademię wrześniową w Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Uczniowie pod kierunkiem pani Zofii Kańskiej upamiętnili historię, oddali pamięć, hołd poległym, ofiarom i walczącym podczas II wojny światowej. Przedstawili scenę, w której ukazali dylematy współczesnego ucznia zgłaszającego się do dodatkowej pracy domowej - „Twoja refleksja na temat wojny obronnej Polski 1939 r.”. Okazało się, iż zadanie wcale nie jest takie łatwe. Dlaczego? Dlatego, że tam ginęli ludzie. Podczas próby odpowiedzi na zadany temat uczennice przedstawiły historię wojny, nie zapominały o Warszawie, Katyniu, Westerplatte, Monte Casino, nawią- Głos Gminy Tuczępy zały do współczesności – wojny między Ukrainą a Rosją,przywołały tych, którzy odeszli z naszej ziemi, walcząc na frontach podczas II wojny. Cała rozmowa przeplatana była patriotycznymi pieśniami oraz wierszami ukazującymi rzeczywistość tamtych czasów. Dzięki wspólnej dyskusji, wymianie myśli, poznaniu bliżej historii uczennica znalazła odpowiedz na zadaną pracę domową- „Patrząc w przeszłość, trzeba widzieć teraźniejszość. Nie można zamykać oczu na to co się dzieje we współczesnym świecie. Wiesz, my Polacy jesteśmy wyjątkowym narodem, może nie łatwym , ale wiesz co? Nie chciałabym mieszkać gdzie indziej…. I tak właśnie napiszę. I jeszcze, że zawsze warto być człowiekiem dla drugiego człowieka”. Druga część spotkania dotyczyła Księdza Majora Jana Francuza. Co roku gimnazjaliści biorą udział w Konkursie o Życiu i Działalności naszego krajana. Tu w Jarosławicach stawiał swe pierwsze kroki, swoim życiem dawał przykład wiary, dobra i patriotyzmu. Postać ta jest nam szczególnie bliska, gdyż na ziemi jego rodziców stoi nasze gimnazjum. Organizator konkursu pani Bożena Tałaj do drugiego etapu wyłoniła sześcioro uczniów. Wiedza uczestników była ogromna, na każde pytanie , bez dłuższego namysłu padała prawidłowa odpowiedz. Rywalizacja była bardzo wyrównana, niestety, jak w każdym konkursie należało wyłonić trójkę najlepszych I miejsce Marika Boroń, II miejsce- Konrad Lech, III miejsce Piotr Maj. Podczas uroczystości gościliśmy pana Jana Jakubika - chrześniaka i siostrzeńca ks. Jana Francuza. W tym roku otrzymaliśmy cenne pamiąt- 23 ki, związane z osobą księdza, które trafiły do Izby Pamięci. Zaszczycili nas również swoją obecnością: Wójt Gminy Tuczępy - Marek Kaczmarek, Radni Gminy Tuczępy p. Andrzej Marek i p. Piotr Molendowski, p. Stanisław Jaskuła – kombatant z Jarosławic. Pamiętajmy o ważnych świętach, o poległych, o naszych przodkach, nie tylko w dniu rocznicy, bo przecież jak śpiewa J. Kaczmarski –„pamięć jest dana po to, aby pamiętać”. Kamila Jamroży „DeuTSch - WAGeN - TOur” c Zyl I kOlOrOWy NIemIeckI Z DOST AW ą D O ucZNIA W NASZym GImNAZju m Uczymy się nazw owoców i warzyw. Klasy II z kolorowym samochodem. Układamy puzzle, czyli województwa w Polsce i landy w Niemczech. 24 Gimnazjum uczestniczyło w ogólnopolskim projekcie ”Deutsch-Wagen-Tour” realizowanym przez Instytut Goethego, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec, Niemiecką Centralę Wymiany Akademickiej (DAAD) oraz innych partnerów. Projektowi patronuje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Celem projektu jest promowanie w nietuzinkowy sposób języka i kultury Niemiec, zwiększenie motywacji uczniów do nauki języków obcych oraz zainspirowanie nauczycieli do zastosowania nowoczesnych metod. W ramach projektu nasi gimnazjaliści uczestniczyli w warsztatach językowych, które odbyły się 8 października br. Lektor języka niemieckiego – pani Joanna Lay przeprowadziła wyjątkowe zajęcia oparte na niekonwencjonalnych metodach nauczania. Zajęcia były bardzo interesujące, dynamiczne, prowadzone w formie ciekawych gier językowych, zabaw i konkursów z nagrodami. „Zabawowa” forma Głos Gminy Tuczępy zajęć pokazała uczniom inną stronę języka niemieckiego – że nauka języka może być lekka, łatwa i przyjemna. Uczniowie bardzo aktywnie brali udział w zajęciach, za co nagrodzeni zostali upominkami w postaci min. koszulek, długopisów, notesów z logo projektu. Projekt Deutsch Wagen Tour cieszy się w Polsce ogromną popularnością. Szkoła od dawna ubiegała się o możliwość przeprowadzenia warsztatów, jednak ze względu na zbyt duże zainteresowanie projektem – musieliśmy poczekać w długiej kolejce… i oczywiście było warto. nauczyciel j. niemieckiego: E. Majcher SeNIOrZy W AkcjI Wielopokoleniowy, plenerowy piknik zorganizowało dla mieszkańców Stowarzyszenie „Niziny Górą”. 23 sierpnia na placu przed Domem Strażaka w Nizinach spotkały się całe rodziny - starsi i młodsi, rodzice i dzieci, by razem spędzić sobotnie popołudnie. Piknik był przedsięwzięciem realizowanym w ramach projektu „Aktywny Senior wzorem dla Juniora”. Projekt trwa od 1 maja br., bierze w nim udział 80 uczestników, w tym 60 osób 60+ i 20 dzieci i młodzieży w wieku 8-16 lat. Różnorakie zajęcia: ruchowe z elementami gier zespołowych, fitness, Nordic Walking, warsztaty taneczne, rękodzieła artystycznego i kulinarne mają sprawić, że seniorzy wyjdą z domów, przestaną czuć się osamotnieni odrzuceni, staną się aktywni i lepiej zintegrowani z młodszym pokoleniem. Jakie efekty przyniosły dotychczasowe działania Seniorów? Otóż niemałe. Imprezę uroczyście otworzyła Prezes Stowarzyszenia „Niziny Górą”Zofia Guz, przedstawiając założenia projektu i witając zaproszonych gości: Wójta Gminy Tuczępy - Marka Kaczmarka, Przewodniczącego Rady GminyJacka Wilka, Wiceprzewodniczącego - Piotra Molendowskiego, RadnychAdama Stępnia i Stanisława Zgrzywę, członków Stowarzyszenia, strażaków i mieszkańców. Na placu czekała już gromada energicznych i roześmianych pań w lazurowych koszulkach. To właśnie do nich - uczestniczek projektu skierował pierwsze słowa powitania Wójt Gminy Marek Kaczmarek, gratulując im chęci do działania i odwagi do występów. Bo za chwilę rozpoczęła się właśnie prezentacja tego, co Panie wyćwiczyły na zajęciach ruchowych. Miło było patrzeć, jak ze swoimi trenerkami w rytm muzyki pięknie ćwiczą i tańczą, wprawiając w zachwyt męską część widowni. Po tym pokazie rozpoczęły się występy artystyczne. Na ludową nutę zaśpiewały zespoły „Tuczępianie” i przebrane już w ludowe stroje członkinie zespołu przy Stowarzyszeniu „Niziny Górą”. Coś dla ducha, ale też coś dla ciała. Po występach na wszystkich zgromadzonych czekały już stoły wypełnione smakołykami przygotowanymi, a jakże, podczas warsztatów kulinarnych. Ciastka, kanapki, szaszłyki, sałatki, owoce, chleb ze smalcem i ogórkiem, pieczone kiełbaski, kaszanki i mięsa- nie sposób wymienić wszystkich - zaspokoiły głód i gusta wszystkich gości. Dla najmłodszych przyjechały karuzele i dmuchańce, a także wesoły teatrzyk „Przygody Klary i Kubusia” prowadzony przez Studio Fama. Piknik zakończył turniej w piłkę plażową. Muzycznie czas umilał zespół muzyków ludowych Stanisława Kani z Sieczkowa. Założenia pikniku zostały zrealizowane. W to sobotnie popołudnie, przy pięknej pogodzie spotkały się i wspólnie bawiły całe rodziny: rodzice z dziećmi, dziadkowie z wnuczkami, a Seniorzy pokazali, że łamią stereotypy, że są aktywni i stać ich na wiele. Oby takich okazji i chęci do aktywności wszyscy mieli jak najwięcej. Anna Stępień Projektowa grupa Seniorek ze swoją Prezes Zofią Guz i Wójtem Gminy Markiem Kaczmarkiem. Nizinianki aktywne na każdym polu - tańczą, ćwiczą i śpiewają. WF Z klASą – TylkO W SZkOle PODSTAWOWej W kArGOWIe! Dzieci mają naturalną potrzebę ruchu, a sądząc po opiniach naszych uczniów, zajęcia wychowania fizycznego są najbardziej ulubionym i oczekiwanym przedmiotem w szkole. Aby zachęcać ich do różnych rodzajów aktywności ruchowej i urozmaicać lekcje wychowania fizycznego, nasza szkoła w ubiegłym roku szkolnym przystąpiła do projektu organizowanego przez Centrum Edukacji Obywatelskiej - ,,WF z klasą”. Realizacją projektu zajmuje się zespół nauczycieli – koordynatorem jest Pani Aleksandra Bugdalska, nauczyciel wychowania fizycznego, nauczycielem wspomagającym jest Pani Agnieszka Sojka, ucząca przyrody, a nadzoruje dyrektor szkoły – Pani Małgorzata Górecka. Wszystkie najważniejsze działania i wydarzenia podczas realizacji opisywane są na blogu, Głos Gminy Tuczępy założonym w tym celu i prowadzonym przez koordynatora. W projekcie uczestniczą czynnie i aktywnie wszyscy uczniowie naszej szkoły. Jednym z ważniejszych punktów jest przeprowadzenie debaty z udziałem nauczycieli i uczniów oraz ustalenie sposobu realizacji, biorąc pod uwagę oczekiwania, sugestie i pomysły uczniów. 25 Nagrodzeni w Lokalnej Akcji Sportowej. Debata o projekcie. W ciągu całego roku szkolnego w ramach projektu Pani Aleksandra Bugdalska prowadziła z uczniami zajęcia zumby. Uczestniczyły w nich dzieci z oddziału przedszkolnego, klasy pierwszej, oraz klas IV-VI. Swoje osiągnięcia zaprezentowali w czasie zabawy choinkowej w naszej szkole oraz podczas obchodów Dnia Dziecka w Tuczępach. W ramach projektu odbyły się także międzyszkolne turnieje piłki nożnej i ręcznej o puchar Dyrektora Szkoły. Dla młodszych dzieci atrakcją były ćwiczenia na specjalnym drewnianym zestawie gimnastycznym, zabawy z chustą animacyjną, tunelem i mega klockami oraz na placu zabaw obok szkoły. Jednak najciekawszą częścią projektu było zorganizowanie Lokalnej Akcji Sportowej. Ponieważ jednym z zadań projektu było połączenie aktywności ruchowej ze zdrowym odżywianiem, nasza akcja przebiegła właśnie pod takim hasłem. Wydarzenie to miało miejsce w Dniu Dziecka, więc dla uczniów było szczególnie atrakcyjne. W Lokalnej Akcji Sportowej wzięły udział drużyny uczniów, nauczycieli i rodziców. Dyscypliny podczas zawodów były zabawne i możliwe do wykonania dla wszystkich drużyn, np. bieg w workach, przeciąganie liny, ,,gąsienice”, gra ,,dwa ognie”, jedzenie marchewki na czas, wymyślanie haseł na temat zdrowego odżywiania itp. Między poszczególnymi konkurencjami odbyły się zabawy dla mam i dzieci. Na zakończenie każdy uczestnik ze wszystkich drużyn otrzymał nagrodę w postaci owoców: dzieci – jabłka, rodzice – mandarynki a nauczyciele – banany. Cała zabawa zakończyła się poczęstunkiem – grillowane kiełbaski i lody znikały w błyskawicznym tempie. Trudno się dziwić – po takim wysiłku! Zabawa była wspaniała i cudownie zintegrowała całą społeczność szkolną, chociaż duch rywalizacji był niezwykle silny. W tym roku szkolnym będziemy kontynuować realizację projektu ,,WF z klasą” i wprowadzać nowe, ciekawe formy zajęć ruchowych. Warto zachęcać dzieci, by spędzały wolny czas aktywnie a nie przed telewizorem lub komputerem. W naszej szkole nie ma uczniów zwolnionych z ćwiczeń na lekcjach wychowania fizycznego. Myślę, że ma na to wpływ różnorodność i atrakcyjność zajęć. Zachęcam wszystkich do odwiedzenia naszego bloga i obejrzenia zamieszczanych tam zdjęć. Odnośnik do bloga znajduje się na stronie internetowej naszej szkoły – www.spkargow.tuczepy.pl Małgorzata Górecka „...chlebA NASZeGO POWSZeDNIeGO...” Odpust parafialny. Tradycyjnie od najdawniejszych czasów najważniejsze wydarzenie roku w każdej polskiej parafii. Jest to uroczystość patrona danego kościoła. Według naukowej definicji: „odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już co do winy. Dostępuje go chrześcijanin odpowiednio usposobiony i pod pewnymi, określonymi warunkami, za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienie ze skarbca Chrystusa i świętych”. A dla nas? Wszyscy z radością oczekują na ten dzień. Dzieci – na kramy pełne zabawek, maskotek, błyskotek, które rodzice i dziadkowie chętnie przy takiej okazji kupują. Dorośli – bo to okazja do spotkań rodzinnych i przyjacielskich. A najstarsi – trochę refleksyjnie (,,bo to może ostatni…”) i z rozrzewnieniem wspominający jak dawniej czekało się na odpust, aby zjeść loda, obwarzanka, cukierki czy kupić jakieś świecidełko. Oj, łezka się w oku kręci! W Kargowie odpust przypada 26 sierpnia – święto Matki Bożej Częstochowskiej, która jest Patronką naszej parafii. Od sześciu lat proboszczem jest ks. Janusz Marzec, dzięki któremu odpust zdobył inną oprawę i nabrał nowego wymiaru. Tak było i w tym roku. Najpierw, o godz. 12.00, uroczysta suma odpustowa z tradycyjną procesją. Od lat strażacy Ochotniczej Straży Pożarnej z Kargowa i Bosowic ze sztandarami uświetniają tę i inne uroczystości parafialne. Feretrony, chorągwie, dzieci sypiące kwiaty, bicie dzwonów i tłumy wiernych wprowadzają niezwykły nastrój tego dnia. 26 Przygotowane dla wszystkich mieszkańców Kargowa i gości bochny chleba. W tym roku podczas uroczystej Mszy św. mogliśmy posłuchać pięknych pieśni we wspaniałym wykonaniu chóru parafialnego z Tucząp, prowadzonego przez tamtejszego organistę. Chór z parafii Tuczępy wystąpił u nas gościnnie na zaproszenie ks. Janusza. Jednak na szczególną uwagę zasługują dwa nowe zwyczaje, wprowadzone przez ks. Proboszcza. Na zakończenie sumy odpustowej zostają poświęcone, przygotowane wcześniej chleby. Chleby te księża celebrujący nabożeństwo rozdają wszystkim uczestnikom uroczystości. Zabieramy je do domów, aby spożyć wspólnie z domownikami i gośćmi. Bardzo piękny zwyczaj! Przywodzi na myśl dzielenie chleba przez Pana Jezusa i na pewno przyczynia się do jednoczenia wiernych, budowania wspólnoty parafialnej. Głos Gminy Tuczępy Ksiądz Janusz dzieli się chlebem ze swoimi parafianami. Po mszy - poczęstunek dla wszystkich na plebanii. Z tej świątyni wszyscy wychodzimy tak samo obdarowani, bo wszyscy jesteśmy tak samo Bożymi dziećmi. A po zakończeniu sumy odpustowej ksiądz proboszcz zaprasza wszystkich na poczęstunek przy plebanii. Można się posilić ciastem, przygotowanym i przyniesionym przez parafianki. Panie chętnie przynoszą swoje wypieki, starając się by były jak najsmaczniejsze. Myślę, że ma to szerszy wymiar. Dobrze byłoby, żebyśmy zawsze potrafili tak dzielić się z innymi, szczególnie tymi najbardziej potrzebującymi. Dawać jest trudniej niż brać, ale radość dużo większa! Te nowe zwyczaje już zadomowiły się w naszej parafii i są bardzo pozytywnie odbierane przez mieszkańców i przyjeżdżających do nas gości. Ksiądz obdarowuje nas chlebem, my rewanżujemy się ciastem. Jesteśmy wspólnotą modlitwy i chleba, potrafimy dostrzec drugiego człowieka. Nie tracąc duchowego aspektu odpustu, dbamy także o bardziej przyziemne sprawy. Może warto wziąć z nas przykład? A księdzu Januszowi dziękujemy za te zwyczaje, które już stają się naszą tradycją. Następny odpust za rok. Zapraszamy! Małgorzata Górecka JEDNOSTKA OSP GRZYMAŁA ŚWIĘTOWAŁA 85-LECIE Kiedy w 1929 roku 20-osobowa grupa mieszkańców Grzymały z inicjatywy ówczesnego kierownika szkoły Piotra Lecha tworzyła jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, mieli do dyspozycji jedynie sikawkę ręczną, trzy bosaki, drabinę i trzy odcinki węża. Dziś, po 85 latach jednostka należy do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, właśnie otrzymała drugi samochód pożarniczy i za chwilę ma dostać nowy sprzęt hydrauliczny, który zamknie całkowite ich wyposażenie. Piękną historię tej jednostki stworzyli ludzie- zaangażowani, pracowici i bohaterscy i wydarzenia - ważne, dramatyczne i szczęśliwe. Na czele kolumny - dumni strażacy z OSP Grzymała: Sylwester Trześniewski, Leszek Nowak i Damian Sadowski. Jeszcze przed wojną, w 1935 roku stanęła we wsi pierwsza remiza. Do Zarządu należeli wówczas: Stanisław Jamroży- Prezes, Paweł Łukasik- Naczelnik, Michał Opałka- Skarbnik i Tomasz Kucharczyk- Sekretarz. Po dramatycznych latach wojny strażacy dalej działają i wkrótce pod nowym zarządem Prezesa Stanisława Niewiadomskiego z ruin powstaje nowa remiza. W 1957 roku dostają pierwszą motopompę M-200, a osiem lat póżniej kolejną- M-300. Z okazji 50-lecia istnienia w 1979 roku jednostka otrzymuje sztandar, a strażacy zostają wyróżnieni i odznaczeni. Kolejnym ważnym momentem jest rok 1984, w którym zostaje wkopany kamień węgielny pod budowę nowej siedziby straży. Głos Gminy Tuczępy Powołany nowy Zarząd: Prezes - Franciszek Kwiatek, Naczelnik- Henryk Nowak, Sekretarz- Marian Góra, Skarbnik- Władysław Cesarz, Gospodarz- Jan Stroisz angażuje do budowy wszystkie siły swoje, kolegów strażaków i i mieszkańców wsi. 13 maja 1990 roku następuje uroczyste poświęcenie i przekazanie strażakom nowej siedziby. Zmienia się też Zarząd- Prezesem zostaje Marian Góra, Naczelnikiem- Henryk Nowak,, Skarbnikiem- Stefan Żal, Sekretarzem- Tadeusz Nowakowski, Gospodarzem- Władysław Stępień. Prężnie działającą jednostkę w 2004 roku odznaczono Złotym medalem za Zasługi dla Pożarnictwa, otrzymuje też wóz bojowy Star 244 i w końcu 30 września 2007 roku zostaje włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego, w którym funkcjonuj do dziś. Po latach zmienia się zarząd i obecnie tworzą go: Prezes Wiesław Żal. Wiceprezes- Henryk Nowak, Naczelnik - Adam Stępień, Sekretarz- Ryszard Basa, Skarbnik- Władysław Żal, Gospodarz- Ryszard Ziemniak. Jubileusz 85 lat to znaczący czas w historii. To powód do dumy, do wspomnień i do świętowania w gronie przyjaciół i zaproszonych gości. 13 lipca 2014 roku w Grzymale jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej świętowała swoje powstanie. Na ich zaproszenie przybyli: •Mirosław Pawlak- Prezes Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, Poseł na Sejm RP; •Kazimierz Ścibiło – Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Busku-Zdroju; •Jerzy Kolarz – Starosta Buski, Prezes Oddziału Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Busku-Zdroju; •Bożentyna Pałka- Koruba- Wojewoda Świętokrzyski; •Marek Kaczmarek – Wójt Gminy Tuczępy; •Jacek Wilk – Przewodniczący Rady Gminy Tuczępy; •Stanisława Stolarska – Sekretarz Gminy Tuczępy; •Radni Gminy Tuczępy; 27 W tłumie gości: Wójt Gminy Marek Kaczmarek, Wojewoda Świętokrzyska Bożentyna Pałka - Koruba, Mirosław Pawlak, Jerzy Kolarz, Kazimierz Ścibiło i Jacek Wilk. •Poczty Sztandarowe i członkowie jednostek Straży z: Nizin, Wierzbicy, rzędowa, Tuczęp, Kargowa, Jarosławic, Januszkowic, Szczaworyża, Gacek, Solca, Bosowic, Korytnicy i Szydłowa. Uformowany szyk pododdziałów straży pożarnych wprowadzony przez dowódcę uroczystości druha Janusza Łosina rozpoczął uroczystość. Wszyscy skupili się wokół ołtarza, gdzie ks. Krzysztof odprawił mszę świętą za strażaków, modlił się o błogosławieństwo i opiekę świętego Floriana- ich patrona. Nabożeństwo uświetniał śpiewem chór kościelny z Tuczęp prowadzony przez organistę- Stanisława Urbanowskiego. Mszę zakończyło poświęcenie nowych samochodów strażackich jednostek z Grzymały i Rzędowa. Raport dowódcy uroczystości- dh Janusza Łosina złożony Mirosławowi Pawlakowi rozpoczął kolejną cześć jubileuszu. Przy dźwiękach hymnu państwowego poczet flagowy w składzie: Sylwester Trześniewski, Damian Sadow- 28 Po poświęceniu samochodów symbolicznego pokropienia szampanem dokonał dh Dawid Rosiek z Grzymały. ski i Leszek Nowak wciągnął flagę na maszt. W imieniu strażaków przemówił następnie Prezes OSP Grzymała - Wiesław Żal, witając gości i dziękując kolegom strażakom za ofiarną służbę, a władzom - poprzednim i obecnym za możliwości rozwoju jednostki i nowy samochód oczywiście. W tym momencie bowiem odbyło się uroczyste wręczenie aktów przekazania samochodow i kluczyków do nich. Z rąk Wójta Gminy Tuczępy Marka Kaczmarka i Przewodniczącego Rady Gminy Jacka Wilka odebrali je: do samochodu Ford Transit dla OSP Grzymała- Prezes Wiesław Żal i kierowca Dawid Rosiek, do samochodu Citroen Jumper dla OSP Rzędów- Prezes Piotr Witek. Każdy jubileusz swoją specjalną formułą obejmuje także przedstawienie rysu historycznego jednostki- przybliżył ją wszystkim Dawid Rosiek. 85- lecie jednostki to wspaniała okazja do wręczenia odznaczeń i wyróżnień. Za zasługi dla pożarnictwa i wieloletnią służbę nagrodzeni zostali wyróżniający się w grzymalskiej jednostce strażacy. W pięknych słowach zwrócili się do strażaków zaproszeni goście przypominając o ogromnym znaczeniu Ochotniczych Straży Pożarnych dla społeczeństwa. Z okazji święta składali podziękowania i gratulacje skierowane do całej strażackiej rodziny. Za dobro, które czynią, pracę, dyspozycyjność i niesienie pomocy potrzebującym. Tak zakończyła się oficjalna cześć uroczystości. Ale święto wciąż trwało. Do artystycznych występów zaprosił wszystkich niezwykły prowadzący, uroczy mówca- Marcin Opozda. Kolejno dały popis gminne zespoły śpiewacze: przy stowarzyszeniu „Niziny Górą”, „Wierzbicanki” i „Tuczępianie”. Przy dźwiękach zespołu „Preludium” z Pacanowa strażacy i ich goście bawili się do późnych godzin nocnych. Życzymy strażakom następnych pięknych jubileuszy i aby ich społeczna służba była zawsze źródłem osobistej satysfakcji i społecznego uznania. Anna Stępień Za zasługi nagrodzeni - dh Ryszard Basa i Piotr Janus. Między nami strażakami... Głos Gminy Tuczępy P owsz e c h na ni e no r m a l no ś ć Powszechna nienormalność staje się normalnością. Czy jednak tak powinno być? Odpowiedź jest oczywista i brzmi: Nie, tak być nie powinno. Rzecz dotyczy niemiłosiernych kolejek do lekarza specjalisty. Wiadomo – trzeba zarejestrować się parę miesięcy, a nawet lat wcześniej na określoną godzinę. Jak w dowcipie rodem z PRL- u: Zainteresowany po otrzymaniu przydziału na mieszkanie, pyta: „ Kiedy je otrzymam?” „Za 15 lat”, „a o której?”, „no wie pan za 15 lat, a pan pyta o której? „no tak, boza 15 lat o 12.30 odbieram samochód!”. Wiadomo o co chodzi, ale wracam do teraźniejszości. Przychodzi wreszcie ten dzień – i co? Jesteśmy zarejestrowani na 7.00, lekarz zaczyna przyjmować o 7.00, zatem – o szczęście, jestem pierwsza! Wchodzę do poczekalni, a tu – niespodzianka! Czeka już tam trzech pacjentów. Grzecznie się witam i zagajam rozmowę. Początkowe uprzejmości szybko jednak przeradzają się w sztywną wymianę zdań. Otóż okazuje się, że mimo godziny rejestracji i tak wchodzi ten, kto był pierwszy w poczekalni, choć zarejestrowany jest na 11.00. Hmm. Nadal spokojnie pytam, czemu zatem jest już o 6.45 (tak jak ja). Odpowiedź jest zdumiewająca - „... żeby być pierwszym”, a godzina rejestracji? - pytam, po co zatem rejestrujemy się? W odpowiedzi słyszę: „wszędzie trzeba czekać po parę godzin! Wszyscy tak robią!” Moje zdumienie jest coraz większe. „Ale to jest nienormalne – mówię – po co czekać parę godzin, skoro można przyjść tylko nieco wcześniej? „ Bo tak jest wszędzie”, „I co z tego?” - ripostuję. „W takim razie sami jesteśmy sobie winni, sami skazujemy się na wielogodzinne czekanie i nerwówkę, jeśli godzimy się na takie sytuacje” – mówię mocno trzymając emocje na wodzy. „Pani wprowadza nerwową atmosferę” - słyszę w końcu i to rzuca mnie na kolana. Moje zdziwienie sięga zenitu. Ile nienormalności stało się normą? Dlaczego pacjenci sami sobie gotują takie przeżycia? A przede wszystkim dlaczego nie chcą nic zmienić? Nie reagują na nienormalność? Czemu nie zadzwonią, kiedy nie mogą zjawić się na rejestrowaną wizytę? Niewiele trzeba aby było inaczej, aby nie przeżywać horroru wielogodzinnego czekania w poczekalniach i normalnie skorzystać z wizyty u specjalisty. Nie wiem jak Państwo to widzą, ale ja jednak popłynę „pod prąd” mimo wszystko. Zapraszam ze sobą... Zdumiona pacjentka Wakacyjny Turniej Piłki Nożnej W dniu 27 lipca przy wspaniałej pogodzie odbył się Wakacyjny Turniej Piłki Nożnej 15+. W zawodach wzięło udział 10 drużyn, które zostały podzielone na trzy grupy. W grupie A znalazły się zespoły: Football Masters, Straż i Bombardierzy z Marsylii. Do grupy B wylosowane zostały ekipy: Piast Stopnica, ULKS Strzelec, Pomarańczowa Rewolucja. Grupa C liczyła cztery zespoły tj. Staszów, Królewscy, Jamroży i Sichów Duży. Mecze w grupach rozegrane zostały systemem „każdy z każdym”. Zdobyte punkty w grupach pozwoliły wyłonić drużyny z najlepszym dorobkiem punktowym co stanowiło przejście do fazy półfinałowej. Przebieg i wynik spotkań grupowych zapowiadał niezłe emocje i bardzo wyrównany poziom wszystkich drużyn. Na uwagę zasługują dwa mecze z wysokimi wynikami zespołów z naszej gminy: Jamroży kontra Staszów z wynikiem 5:0 i niespodzianka turnieju Pomarańczowa Rewolucja 5:0 z drużyną ULKS Strzelec. Mniej przyjemnym momentem były kary indywidualne w meczu Bombardierzy kontra Staszów gdzie sędzia słusznie pokazał trzy czerwone kartki. Do półfinału awansowały ekipy Staszowa, Stopnicy, Straży i Jamroży. Po kolejnym losowaniu i piękniej rywalizacji do finału awansowała Straż i Piast Stopnica. Natomiast drużyna Jamroży pretendenci do pierwszego miejsca musieli zadowolić się trzecim miejscem zdobytym w walce ze Staszowem. Warto dodać że obie drużyny grały ze sobą w grupie i w obu spotkaniach drużyna Jamroży okazała się lepsza. Finał z udziałem „Strażaków” i ekipy Stopnicy to prawdziwa uczta dla kibiców obserwujących całe zawody. Oba zespoły bardzo mądrze grali w obronie doprowadzając tym samym do serii rzutów karnych. ,,Jedenastki” lepiej wykonywali piłkarze Piasta Stopnica i to oni ostatecznie wznieśli puchar za I miejsce. Po zakończeniu i podsumowaniu Wójt Gminy Tuczępy Pan Marek Kaczmarek wręczył sześciu drużynom pamiątkowe dyplomy oraz puchary dla trzech najlepszych drużyn. Organizatorami turnieju byli animatorzy sportu Aleksandra Bugdalska i Michał Kwiatek. Sędzią głównym na całym turnieju był pan Szymon Zioło. Opiekę medyczną przez cały turniej sprawowała pielęgniarka z Gminnego Ośrodka Zdrowia w Tuczępach pani Krystyna Dukała. Autorką rewelacyjnej fotorelacji jest Eliza Mazur. Dziękujemy wymienionym osobom za pomoc w organizacji zawodów, a także kibicom, którzy jak zwykle nie zawiedli co w znacznej mierze przyczyniło się do wspaniałej sportowej atmosfery. Aleksandra Bugdalska, Michał Kwiatek II TURNIEJ PIŁKI PLAŻOWEJ W NIZINACH Już po raz drugi na boisku przy świetlicy wiejskie w Nizinach rozegrany został Turniej Piłki Plażowej. Zainteresowanie niezmiennie było duże, udział w rozgrywkach wzięło 6 drużyn. Pogoda sprzyjała zawodnikom, było ciepło i słonecznie.. Aby zawody przebiegały regulaminowo, w zgodzie i wzajemnym szacunku pieczę na nimi objął sędzia Kamil Durak i pomagająca mu organizatorka Karolina Poniewierska. Tegoroczny Turniej był bardzo wyrównany, a wszystkie drużyny reprezentowały naprawdę wysoki poziom. Wszyscy chcieli pokazac, że stać ich na zwycięstwo. Wygrany mógł być tylko jeden, ale za chęci do sportowej rywalizacji można gratulowac wszystkim zawodnikom. Po pięciu godzinach gry w piachu i pocie zane były wyniki: I miejsce- Drużyna Gżegżułki- Szymon Tobołkiewicz i Michał Walenciak. II miejsce- Drużyna SKRA Oleśnica- Albert Franusiak i Adrian Franusiak. III miejsce- Drużyna Stokrotki- Mateusz Karasek i Michał Wieczorek. Zwycięzcom gratulujemy, a wszystkich zapraszamy ponownie! Karolina Poniewierska Głos Gminy Tuczępy 29 „OGróD TO NASZe OcZkO W GłOWIe” Tak zgodnie twierdzą Państwo Helena i Tadeusz Gozdkowie z Wierzbicy, którzy w tegorocznej XVI edycji Konkursu „Piękna i Bezpieczna Zagroda – Przyjazna Środowisku” zajęli III miejsce w powiecie buskim. Celem ogłoszonego przez Świętokrzyską Izbę Rolniczą konkursu jest ochrona środowiska naturalnego polskiej wsi oraz mobilizacja mieszkańców do dbałości o utrzymanie czystości, porządku i bezpieczeństwa w gospodarstwie. Oprócz walorów estetycznych ocenie podlegały także prace w zakresie m.in.: zadrzewień, zakładania instalacji wodno – kanalizacyjnych, budowy oczyszczalni ścieków, segregacji i zagospodarowania śmieci. Uczestnikami konkursu mogli być właściciele gospodarstw rolnych prowadzący produkcję rolniczą. Konkurs odbywał się pod patronatem Marszałka Województwa Świętokrzyskiego – Adama Jarubasa. Helena i Tadeusz Gozdkowie pochodzą z naszej gminy: Pani Helena z Grzymały, Pan Tadeusz z Wierzbicy właśnie. Większość życia spędzili jednak na Śląsku- w Żorach, gdzie Pan Tadeusz pracował w kopalni i razem z żoną prowadzili małą działalność gospodarczą. Nigdy nie zapomnieli o swoich korzeniach i miłości do ziemi, mieli działkę, na której uprawiali warzywa i kwiaty, i gdzie spędzali całą rodziną każdą wolną chwilę. Wtedy też, jak sam mówi, Pan Tadeusz „złapał bakcyla” uprawy i pielęgnacji ogrodu. Na ich działce (kilkanaście lat temu!)pojawiały się jako pierwsze nieznane wówczas nikomu gatunki krzewów, takie choćby jak: kiwi kaukaskie czy borówka amerykańska. „Miejski” etap w życiu Państwa Gozdków skończył się, kiedy Pan Tadeusz, jako jedyny z pięciorga dzieci zdecydował się na przejęcie gospodarstwa po rodzicach i powrót do Wierzbicy. Ostatecznie stało się to w 2002 roku po zakończeniu budowy nowego domu. Dom Państwa Gozdków stoi dumnie pośrodku 40-arowej działki. Wychodząc z bramy mijam kawałek „prawdziwego” sosnowego lasu z wielkim skalnym grzybem, piękny, wypielęgnowany ogród z przyciętym równiutko trawnikiem, dziesiątkami, a może setkami krzewów i kwiatów. Tu wszystko ma swoje miejsce - doskonale wpasowane. Spotykam się z Gospodarzami w pięknym salonie: drewniane meble, na ścianach obrazy i stary zegar z 1966 roku, który właśnie dźwięcznie wybija godzinę 16.00. Pani Helena podejmuje gości kawą, ciastem upieczonym przez córkę Ewelinę i własnoręcznie zrobioną nalewką wiśniową. Na stole stają również owoce z ich ogrodu: to właśnie nieznane nam kiwi kaukaskie i winogrona, których mają trzy odmiany. Już po chwili rozmowy okazuje się, że to niezwykle ciepli, serdeczni, gościnni i pracowici ludzie. Obydwoje zajmują się domem, ogrodem i 4,5-hektarowym gospodarstwem rolnym. Uprawiają warzywa, zboża, ziemniaki, truskawki, a nawet melony i arbuzy. Kiedy odwiedzają ich znajomi są zdziwieni, że można je wyhodować w naszym klimacie. W domu mieszka z nimi córka Ewelina z mężem. Cieszą się, że młodzi zdecydowali się z nimi pozostać, nie lubią być sami. Dwoje pozostałych dzieci: córka i syn „poszli już na swoje”. Dzień wypełnia im praca. A ta w gospodarstwie nigdy się nie kończy. Pani Helena żartuje, że już niedługo przejdą z mężem na emeryturę i wtedy odpoczną, na co córka odpowiada ze śmiechem, że mama nie umie odpoczywać, ciągle coś ma do roboty, a nawet jak nie ma - to i tak coś grzebie w ogrodzie. Pracują razem, domem zajmuje się pani Helena, ogrodem i gospodarstwem różnie- każde ma swoje obowiązki, przyjemności i ulubione zajęcia. Kwiaty to domena Pani Heleny. To ona je sadzi, pielęgnuje, ustawia, a potem przestawia, kiedy nagle okazuje się, że właściwie lepiej będą wyglądać gdzie indziej. Rzeczywiście, odnoszę wrażenie, że tam wszystko jest na swoim miejscu. Idealnie. Moc kwiatów w ogrodzie, na tarasie przed domem, za domem, w klombach i w doniczkach: pelargonie, surfinie, aksamitki, róże, hortensje, liliowce, dalie, astry, cynie- teraz królują jesienne, ale jak mówi pani Helena- każda pora roku ma tu swoje kwiaty. Najpiękniej jest wiosną, kiedy klomby usłane są wielobarwnymi kobiercami. Nad nimi górują krzewy, przede wszystkim iglaste- to królestwo Pana Tadeusza. Wszystkie przycięte (ręcznie, sekatorem - nie mechanicznie!), przybrały różnorakie kształty i… nazwy. Stożki, spirale, kolumny, jest także spodek, wieża Babel, pałac kultury, zając(!), pięciolistna koniczyna, fontanna, bałwanek, tort i wiele innych iglaków, których formowanie trwa i nazw jeszcze nie posiadają. Tajemnica ich piękna tkwi w umiejętnym przycinaniu- jak mówi Pan Tadeusz - trzeba robić to o zmierzchu i zawsze ręcznie. Wiem już, że nie cały czas pochłania Państwu Gozdkom ogród. Jest jeszcze pole z uprawami, za domem różnego rodzaju drzewa i krzewy owocowe: jabłonie, wiśnie, maliny, jeżyna bezkolcowa, dwa gatunki pigwy, morwa, kiwi i winogrona. O nalewce wiśniowej Pani Heleny już wspomniałam, w przyszły roku ma być pigwówka, do tego jeszcze różnorakie przetwory, dżemy - (ciekawostka!) jabłkowo-dyniowe, wszystko to Jej wyrób i jest wyśmienity! Pan Tadeusz natomiast ma swój staw i hodowlę ryb, a w niej karpie, szczupaki, okonie, amury, liny, płocie i sumy. Ma też własną wędzarkę do ryb, w której przygotowuje dla rodziny i przyjaciół wspaniałe uczty. On też zajmuje się domowym ptactwem: w zagrodzie widać kilkadziesiąt sztuk kur i kaczek. Okazuje się też, że gospodarz jest innowatorem. Nigdzie dotąd tego nie widziałam: Pan Tadeusz zamontował na swoim domu 12 lat temu (!) chyba pierwszy w gminie kolektor słoneczny. Zrobiony ze starego grzejnika panelowego, podłączony do instalacji wodociągowej, ogrzewa wodę przez cały rok! Za chwilę będą na domu jeszcze trzy, ale już nowoczesne, takie, jakich w gminie będzie wiele. Całe gospodarstwo jest tradycyjne, jakich u nas wiele: kawałek pola, kawałek ogrodu, kawałek lasu. Ale żeby dojrzeć wyjątkowość tego gospodarstwa i samych gospodarzy trzeba wejść na posesję, zobaczyć to, czego nie widać z drogi i porozmawiać z nimi. Wtedy dopiero ukazuje się przepiękny obraz namalowany pasją, marzeniami, przemyślanymi projektami, perfekcyjną realizacją i dbałością o każdy szczegół, niesłychaną pracowitością i znakomitym zgraniem tych ludzi. Nic więc dziwnego, że to oni właśnie zdobyli wyróżnienie. Uroczyste wręczenie dyplomu i nagrody pieniężnej odbyło się w Starostwie Powiatowym w Busku Zdroju. Gratulacje złożył także Wójt Gminy Tuczępy Marek Kaczmarek, który podarował Państwu Gozdkom nową roślinę do ich wspaniałego ogrodu. Anna Stępień GAZETA GMINNA „GŁOS GMINY TUCZĘPY”, ISSN 2084-901X Wydawca: Gmina Tuczępy Adres Redakcji: Urząd Gminy w Tuczępach, Tuczępy 35, 28-142 Tuczępy, tel./fax 41 3533135, e-mail: [email protected] Redaktor naczelny: Anna Stępień Skład pomocniczy redakcji: Małgorzata Górecka, Kamila Jamroży, Zofia Kańska, Justyna Kwiecijasz, Marcin Opozda, Klaudia Pałka, Edyta Stefańska, Nina Wójcik-Skiba. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za teksty autorskie czytelników, ogłoszenia i informacje reklamowe. Redakcja zastrzega sobie prawo do niezamieszczenia lub przesunięcia terminu umieszczenia artykułu na późniejszy, oraz edycji i skracania artykułów. Nakład: 500 egz. Druk: Zakałd Poligraficzny STEMAG, 28-100 Busko-Zdrój, ul. Młyńska 15, tel./fax 41 378 12 87, e-mail: [email protected], www.stemag.pl 30 Głos Gminy Tuczępy PIĘKNA ZAGRODA HELENY I TADEUSZA GOZDKÓW Z WIERZBICY Gospodarze „Pięknej Zagrody” - Państwo Helena i Tadeusz Gozdkowie przyjęli gratulacje i prezent od Wójta Gminy Marka Kaczmarka. Głos Gminy Tuczępy 31