Poświęcenie Krzyża Powstania Styczniowego

Poświęcenie Krzyża Powstania Styczniowego
Krzyż stoi w rozwidleniu dróg na skraju lasu. Przy drodze prowadzącej przez las do Mięćmierza (z rozwidleniem
do Albrechtówki) i przy drodze prowadzącej wzdłuż lasu ku Wiśle i kamieniołomowi. Według tradycji jest to
miejsce, w którym Powstańcy Styczniowi opuszczający kilkoma drogami Kazimierz Dolny 1-go lutego 1863 roku
spotkali się tu, pod krzyżem, który stał tam wtedy drewniany. Została odmówiona modlitwa pod przewodnictwem
kapelana zgrupowania kazimierskiego i stąd powstańcy udali się w dalszą drogę. Jedna grupa powstańców udała
się do przeprawy przez Wisłę w pobliskim Mięćmierzu, druga grupa udała się w górę Wisły pieszo i dopiero w
Piotrawinie przeprawiła się na drugą stronę Wisły, by potem, już pod Sandomierzem stoczyć bitwę z wojskiem
carskim. Potyczka ta miała miejsce koło wsi Dwikozy i Słupczy 8 lutego 1963 roku (w Dwikozach znajduje się
piękny pomnik upamiętniający tę bitwę). Walka ta zakończyła się całkowitą klęską, poległo wtedy 66-ściu
powstańców, a kazimierski przywódca Leon Frankowski został schwytany i wkrótce potem, 16-go kwietnia 1863
roku, powieszony w Lublinie. Wśród powstańczych rozbitków spod Dwikoz był Adam Chmielowski
święty brat Albert. Pozostałych przy życiu powstańców wyprowadził do Sandomierza pułkownik Piotr Ulatowski.
Trzeba zaznaczyć, że Adam Chmielowski był jednym z 400-stu studentów puławskiej Szkoły Rolniczej
Politechnicznego, którzy wszyscy(!!!) wzięli udział w walkach powstańczych. Bezbronna grupa tych studentów
pod przewodnictwem Leona Frankowskiego, bohatera straconego wkrótce w Lublinie, z grupą włościan
uzbrojonych w kosy (razem w liczbie około 800 powstańców) zebrała się właśnie w tym miejscu, gdzie teraz stoi
ten betonowy krzyż. Adam Chmielowski, późniejszy św. Brat Albert (patron Puław), również był w tym miejscu!
W okresie międzywojennym, w roku 1923, w 60-tą rocznicę wybuchu Powstania, na drewnianym krzyżu
postawionym w tym samym miejscu umieszczono datę 1863. Po drugiej wojnie światowej, w roku 1963
drewniany krzyż został zastąpiony krzyżem betonowym. Umieszczono na nim datę 1963 mającą przypominać
setną rocznicę Powstania. W tamtym czasie wyrycie pamiątkowego tekstu, czy chociażby daty 1863 nie było
możliwe. Komunistyczne władze nie zezwalały na to. Wzniesienie nowego krzyża odbyło się potajemnie wysiłkiem
mieszkańców Mięćmierza, Albrechtówki i Kazimierza pod patronatem księdza Andrzeja Kamińskiego (ur. 28 XI
1890 zm. 13 II 1965), żarliwego patrioty, oficera Wojska Polskiego, kapelana wojskowego, po zwolnieniu ze
służby będącego proboszczem parafii kazimierskiej.
Dobry w proporcjach krzyż został wykonany z betonu przez pana Władysława Gila. Był wykonany w typie
podobnych krzyży stawianych od początku wieku XX-go na podstawie rysunków ks. A. Kamińskiego, który
również zajmował się projektowaniem architektonicznym (np. projekt kościoła parafii wojskowej w
Skierniewicach) i z pewnością przy konsultacjach z inżynierem architektem Karolem Sicińskim (1884 -1965),
powojennym konserwatorem zabytków Kazimierza Dolnego, pozostającym w serdecznej przyjaźni z księdzem
Andrzejem Kamińskim.Z inspiracji pana Kazimierza Parfianowicza, historyka i wielkiego znawcy tematyki
Powstania Styczniowego, staraniem miejscowej społeczności krzyż został odnowiony w roku 2012. Została na
nim wmurowana pamiątkowa, granitowa tablica upamiętniająca 150-cio lecie wybuchu powstania styczniowego.
Cześć bohaterom Powstania Styczniowego!!!
Tadeusz Strzępek, grudzień 2012
Niniejszy tekst został napisany w oparciu o materiały przekazane mi przez p. Kazimierza Parfianowicza, oraz w
oparciu o materiały źródłowe, jak też w oparciu o ustne relacje miejscowej ludności i żyjącej jeszcze żony pana
Gila.
RENOWACJA KRZYŻA
Oczyszczenie krzyża z czerwonej farby. Przywrócenie krzyżowi pierwotnej betonowej szarości.
Oczyszczenie betonu i uzupełnienie ewentualnych drobnych uszkodzeń.
Impregnacja betonu specjalnym do tego celu impregnatem.
Posadzenie dwóch, brakujących brzóz.
Strona 1/2
Uzupełnienie słupków betonowych, ich posadowienie i spięcie odpowiednim, wykonanym u kowala łańcuchem.
Oczyszczenie otoczenia krzyża i nasadzenie wokół kwiatów.
Ufundowanie pamiątkowej tablicy (starannie zaprojektowanej przedtem)
sugerujemy wmurować w tył krzyża w rocznicę powstania, w styczniu 2013 roku.
Wyznaczenie opiekunów społecznych do stałej pielęgnacji krzyża i jego otoczenia
Strona 2/2
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)