OPISY KURSÓW • Kod kursu: MAP001141 • Nazwa kursu: Algebra z

Transkrypt

OPISY KURSÓW
• Kod kursu: MAP001141
• Nazwa kursu: Algebra z Geometrią Analityczną B
• Język wykładowy: polski
Forma kursu
Wykład
Ćwiczenia
Tygodniowa liczba godzin
2
2
Semestralna liczba godzin
30
30
egzamin
zaliczenie
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
2+2
Liczba godzin CNPS
120
Laboratorium
Projekt
Seminarium
• Poziom kursu: podstawowy
• Wymagania wstępne: Zalecana jest znajomość matematyki odpowiadająca maturze na poziomie
podstawowym
• Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego: Komisja programowa Instytutu Matematyki i
Informatyki
• Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Pracownicy naukowodydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
• Rok/Semestr: 1/1
• Typ kursu: obowiązkowy
• Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami algebry oraz
geometrii analitycznej na płaszczyźnie i w przestrzeni. Przygotowanie do stosowania aparatu
matematycznego do opisu i analizy obiektów i procesów technicznych.
• Forma nauczania: tradycyjna
• Krótki opis zawartości całego kursu: Wyrażenia algebraiczne, indukcja matematyczna, geometria
analityczna na płaszczyźnie i w przestrzeni, krzywe stożkowe, macierze, wyznaczniki, układy równań
liniowych, liczby zespolone, wielomiany. Kurs może być prowadzony w jęz. angielskim.
1
• Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Zawartość tematyczna
Liczba
godzin
1. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE. Wzory skróconego mnożenia. Przekształcanie wyrażeń
algebraicznych.INDUKCJA MATEMATYCZNA. Wzór dwumianowy Newtona.
Uzasadnianie tożsamości, nierówności itp. za pomocą indukcji matematycznej. (W2, W4 i
W7 do samodzielnego opracowania)
4
2. GEOMETRIA ANALITYCZNA NA PŁASZCZYŹNIE. Wektory na płaszczyźnie.
Działania na wektorach. Iloczyn skalarny. Warunek prostopadłości wektorów.Równania
prostej na płaszczyźnie (w postaci normalnej, kierunkowej, parametrycznej). Warunki
równoległości i prostopadłości prostych. Odległość punktu od prostej. Elipsa, hiperbola.
(W2, W4 i W7 do samodzielnego opracowania)
4
3. MACIERZE. Określenie macierzy. Mnożenie macierzy przez liczbę. Dodawanie i
mnożenie macierzy. Własności działań na macierzach. Transponowanie macierzy. Rodzaje
macierzy (jednostkowa, diagonalna, symetryczna itp.).
2
4. WYZNACZNIKI. Definicja wyznacznika – rozwinięcie Laplaceà. Dopełnienie
algebraiczne elementu macierzy. Wyznacznik macierzy transponowanej.
2
5. Elementarne przekształcenia wyznacznika. Twierdzenie Cauchyègo. Macierz
nieosobliwa. Macierz odwrotna. Wzór na macierz odwrotną.
2
6. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH. Układ równań liniowych. Wzory Cramera. Układy
jednorodne i niejednorodne.
2
7. Rozwiązywanie dowolnych układów równań liniowych. Eliminacja Gaussa –
przekształcenie do układu z macierzą górną trójkątną. Rozwiązywanie układu z macierzą
trójkątną nieosobliwą.
2
8. GEOMETRIA ANALITYCZNA W PRZESTRZENI. Kartezjański układ współrzędnych.
Dodawanie wektorów i mnożenie wektora przez liczbę. Długość wektora. Iloczyn skalarny.
Kąt między wektorami. Orientacja trójki wektorów w przestrzeni. Iloczyn wektorowy.
Iloczyn mieszany. Zastosowanie do obliczania pól i objętości.
2
9. Płaszczyzna. Równanie ogólne i parametryczne. Wektor normalny płaszczyzny. Kąt
między płaszczyznami. Wzajemne położenia płaszczyzn. Prosta w przestrzeni. Prosta jako
przecięcie dwóch płaszczyzn. Równanie parametryczne prostej. Wektor kierunkowy. Punkt
przecięcia płaszczyzny i prostej. Proste skośne. Odległość punktu od płaszczyzny i prostej.
3
10. LICZBY ZESPOLONE. Postać algebraiczna. Dodawanie i mnożenie liczb zespolonych
w postaci algebraicznej. Liczba sprzężona. Moduł liczby zespolonej.
2
11. Argument główny. Postać trygonometryczna liczby zespolonej. Wzór de Moivreà.
Pierwiastek n-tego stopnia liczby zespolonej.
2
12. WIELOMIANY. Działania na wielomianach. Pierwiastek wielomianu. Twierdzenie
Bezouta. Zasadnicze twierdzenie algebry. Rozkład wielomianu na czynniki liniowe i
kwadratowe. Funkcja wymierna. Rzeczywisty ułamek prosty. Rozkład funkcji wymiernej na
rzeczywiste ułamki proste.
3
13. Przestrzeń liniowa Rn. Liniowa kombinacja wektorów. Podprzestrzeń liniowa. Liniowa
niezależność układu wektorów. Rząd macierzy, Twierdzenie Croneckera-Capellego. Baza i
wymiar podprzestrzeni liniowej przestrzeni Rn.(dla W2, W4 i W7)
4
14. Przekształcenia liniowe w przestrzeni Rn. Obraz i jądro przekształcenia liniowego. Rząd
przekształcenia liniowego.Wartości własne i wektory własne macierzy. Wielomian
charakterystyczny. (dla W2, W4 i W7)
4
2
• Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Zadania ilustrujące materiał prezentowany na wykładzie.
30
• Literatura podstawowa
1. J. Klukowski, I. Nabiałek, Algebra dla studentów, WNT, Warszawa 2005.
2. T. Huskowski, H. Korczowski, H. Matuszczyk, Algebra liniowa, Wydawnictwo Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław 1980.
3. T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1. Przykłady i zadania, Oficyna Wydawnicza GiS,
Wrocław 2006.
4. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. A, PWN,
Warszawa 2003.
5. T. Trajdos, Matematyka, Cz. III, WNT, Warszawa 2005.
• Literatura uzupełniająca
1. G. Banaszak, W. Gajda, Elementy algebry liniowej, część I, WNT, Warszawa 2002.
2. B. Gleichgewicht, Algebra, Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2004.
3. T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1. Przykłady i zadania. Oficyna Wydawnicza GiS,
Wrocław 2006.
4. E. Kącki, D. Sadowska, L. Siewierski, Geometria analityczna w zadaniach, PWN, Warszawa 1993.
5. A. I. Kostrikin, Wstęp do algebry. Podstawy algebry, PWN, Warszawa 2004.
6. A. I. Kostrikin (red.), Zbiór zadań z algebry, PWN, Warszawa 2005.
7. F. Leja, Geometria analityczna, PWN, Warszawa 1972.
8. A. Mostowski, M. Stark, Elementy algebry wyższej, PWN, Warszawa 1963.
• Warunki zaliczenia: Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
3
OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW
Kod przedmiotu
MAP001143
Studia
ogólnouczelniane;
Tytuł przedmiotu
Analiza Matematyczna 1.1 B
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego
Komisja programowa Instytutu Matematyki i Informatyki
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego
Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
Forma zaliczenia kursu
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin
Forma zaliczenia
Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
3
2
Liczba
punktów
5+3
egzamin zaliczenie
Wymagania wstępne
Zalecana jest znajomość matematyki odpowiadająca maturze na poziomie podstawowym
Krótki opis zawartości całego kursu
Przegląd funkcji elementarnych. Granica i ciągłość funkcji jednej zmiennej. Pochodna funkcji
jednej zmiennej. Badanie funkcji. Zastosowania rachunku różniczkowego w fizyce i technice.
Całka nieoznaczona. Kurs może być prowadzony w jęz. angielskim.
4
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Liczba
godzin
1. Elementy logiki matematycznej i teorii zbiorów. Kwantyfikatory. Zbiory na
prostej.
2
2. Funkcja. Dziedzina, zbiór wartości, wykres. Funkcja monotoniczna. Przykłady
funkcji: liniowa, |x|, kwadratowa, wielomianowa, wymierna. Równania i
nierówności wymierne.
3
3. Składanie funkcji. Przekształcanie wykresu funkcji (przesunięcie, zmiana skali,
symetria względem osi i początku układu).
2
4. Funkcje trygonometryczne. Kąt skierowany, koło trygonometryczne. Wzory
redukcyjne i tożsamości trygonometryczne. Równania i nierówności
trygonometryczne.
4
5. Funkcje potęgowe, wykładnicze i logarytmiczne. Równania i nierówności
wykładnicze i logarytmiczne.
2
6. Funkcje różnowartościowe. Funkcje odwrotne. Wykres funkcji odwrotnej.
Funkcje cyklometryczne.
2
7. Ciąg liczbowy. Ciąg arytmetyczny i geometryczny. Granica właściwa i
niewłaściwa ciągu liczbowego. Liczba e. Obliczanie prostych granic.
4
8. Granica funkcji w punkcie (właściwa i niewłaściwa). Definicja Heinego. Granice
jednostronne funkcji. Granice w nieskończoności. Technika obliczania granic.
Wyrażenia nieoznaczone.
3
9. Asymptoty funkcji. Ciągłość funkcji w punkcie i na przedziale. Punkty
nieciągłości i ich rodzaje.
2
10. Pochodna funkcji w punkcie. Przykłady obliczania pochodnych podstawowych
funkcji. Reguły różniczkowania. Pochodne niewłaściwe. Pochodne jednostronne.
Pochodne wyższych rzędów.
4
11. Interpretacja geometryczna i fizyczna pochodnej. Styczna. Różniczka funkcji i
jej zastosowania do obliczeń przybliżonych. Przybliżone rozwiązywanie równań.
Reguła de L`Hospitala.
4
12. Przedziały monotoniczności funkcji. Ekstrema lokalne funkcji. Warunki
konieczne i wystarczające istnienia ekstremów lokalnych. Badanie przebiegu
zmienności funkcji.
4
13. Wartość największa i najmniejsza funkcji na zbiorze. Zadania z geometrii,
fizyki i techniki na ekstrema funkcji.
2
14. Całki nieoznaczone i ich ważniejsze własności. Całkowanie przez części.
Całkowanie przez podstawienie. Całkowanie funkcji wymiernych.
5
15. Temat do wyboru uzupełniający zagadnienia wykładu (np. wypukłość i punkty
przegięcia lub twierdzenie Lagrangeà i wzór Taylora).
2
5
Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Zadania ilustrujące materiał prezentowany na wykładzie.
30
Materiał do samodzielnego opracowania
Literatura podstawowa
1. G. Decewicz, W. Żakowski, Matematyka, Cz. 1, WNT, Warszawa 2007.
2. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 1. Definicje, twierdzenia, wzory, Oficyna
Wydawnicza GiS, Wrocław 2005.
3. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 1. Przykłady i zadania, Oficyna
4. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, Cz. I, PWN, Warszawa
2006.
Literatura uzupełniająca
1. G. M. Fichtenholz, Rachunek różniczkowy i całkowy, T. I-II, PWN, Warszawa 2007.
2. R. Leitner, Zarys matematyki wyższej dla studiów technicznych, Cz. 1-2, WNT, Warszawa
2006.
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy ze wstępem do równań różniczkowych, PWN,
Warszawa 2008.
4. H. i J. Musielakowie, Analiza matematyczna, T. I, Cz. 1-2, Wydawnictwo Naukowe UAM,
Poznań 1993.
5. R. Nowakowski, Elementy matematyki wyższej, T. I, Wydawnictwo Naukowo Oświatowe
ALEF, Wrocław 2000.
6. J. Pietraszko, Matematyka. Teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawnicza Politechniki
7. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. B, PWN,
Warszawa 2003.
Warunki zaliczenia
Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
6
OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW
Kod przedmiotu
MAP001145
Studia
ogólnouczelniane;
Tytuł przedmiotu
Analiza Matematyczna 2.2 B
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego
Komisja programowa Instytutu Matematyki i Informatyki
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego
Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
Forma zaliczenia kursu
Forma kursu
Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
Tygodniowa liczba
godzin
Forma zaliczenia
3
2
Liczba
punktów
5+3
egzamin zaliczenie
Wymagania wstępne
Analiza Matematyczna 1
Krótki opis zawartości całego kursu
Całka oznaczona, całka niewłaściwa, rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych, całki
podwójne i potrójne, szeregi liczbowe i potęgowe. Tematy dodatkowe wybierane przez
wydziały: całka potrójna, szeregi funkcyjne, równania różniczkowe zwyczajne. Kurs może
być prowadzony w jęz. angielskim.
7
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Liczba
godzin
1. Całka oznaczona. Definicja. Interpretacja geometryczna i fizyczna. Twierdzenie
Newtona - Leibniza. Całkowanie przez części i przez podstawienie.
2
2. Własności całki oznaczonej. Średnia wartość funkcji na przedziale. Zastosowania
całek oznaczonych w geometrii (pole, długość łuku, objętość bryły obrotowej, pole
powierzchni bocznej bryły obrotowej) i technice.
3
3. Całka niewłaściwa I rodzaju. Definicja. Kryterium porównawcze i ilorazowe
zbieżności. Przykłady wykorzystania całek niewłaściwych I rodzaju w geometrii i
technice.
2
4. Funkcje dwóch i trzech zmiennych. Zbiory na płaszczyźnie i w przestrzeni.
Przykłady wykresów funkcji dwóch zmiennych. Powierzchnie drugiego stopnia
3
5. Pochodne cząstkowe pierwszego rzędu. Definicja. Interpretacja geometryczna.
Pochodne cząstkowe wyższych rzędów. Twierdzenie Schwarza.
2
6. Płaszczyzna styczna do wykresu funkcji dwóch zmiennych. Różniczka funkcji i
jej zastosowania. Pochodne cząstkowe funkcji złożonych. Pochodna kierunkowa.
Gradient funkcji.
3
7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych. Warunki konieczne i wystarczające
istnienia ekstremum. Ekstrema warunkowe funkcji dwóch zmiennych. Najmniejsza i
największa wartość funkcji na zbiorze. Przykłady zagadnień ekstremalnych w
geometrii i technice.
4
8. Całki podwójne. Definicja całki podwójnej. Interpretacja geometryczna i fizyczna.
Obliczanie całek podwójnych po obszarach normalnych.
3
9. Własności całek podwójnych. Całka podwójna we współrzędnych biegunowych.
2
10. Zastosowania całek podwójnych w geometrii (pole obszaru, objętość bryły, pole
płata) i technice.
2
11. Szeregi liczbowe. Definicja szeregu liczbowego. Suma częściowa, reszta
szeregu. Szereg geometryczny. Warunek konieczny zbieżności szeregu. Kryteria
zbieżności szeregów o wyrazach nieujemnych ( całkowe, porównawcze, ilorazowe).
Kryteria Cauchyègo i dÀlemberta. Kryterium Leibniza. Przybliżone sumy
szeregów.
5
12. Szeregi potęgowe. Definicja szeregu potęgowego. Promień i przedział
zbieżności. Twierdzenie Cauchyègo – Hadamarda. Szereg Taylora i Maclaurina.
Rozwijanie funkcji w szereg potęgowy. Różniczkowanie i całkowanie szeregu
potęgowego. Przybliżone obliczanie całek.
4
13. Tematy do wyboru spośród 14 – 18.
10
14. Wybrane struktury algebraiczne – grupy, pierścienie, ciała.
6
15. Funkcje uwikłane.
2
16. Całka potrójna. Definicja. Interpretacja fizyczna. Zamiana całek potrójnych na
iterowane. Zamiana zmiennych na współrzędne walcowe i sferyczne. (dla W2, W7,
4
8
W12)
17. Szeregi funkcyjne i Fouriera (dla W3, W9, W12).
4
18. Równania różniczkowe zwyczajne. Równanie różniczkowe o zmiennych
rozdzielonych. Równanie różniczkowe liniowe I rzędu. Równanie różniczkowe
liniowe II rzędu o stałych współczynnikach. (dla W2, W3, W7, W9 i W12)
6
Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Rozwiązywanie zadań ilustrujących zagadnienia omawiane na wykładzie.
30
Materiał do samodzielnego opracowania
Literatura podstawowa
1. W. Żakowski, W. Kołodziej, Matematyka, Cz. II, WNT, Warszawa 2003.
2. W. Żakowski, W. Leksiński, Matematyka, Cz. IV, WNT, Warszawa 2002.
3. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2. Przykłady i zadania, Oficyna
4. M. Gewert, Z. Skoczylas, Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria, przykłady, zadania,
Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2007.
5. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, Cz. I-II, PWN, Warszawa
2006.
Literatura uzupełniająca
1. G. M. Fichtenholz, Rachunek różniczkowy i całkowy, T. I-II, PWN, Warszawa 2007.
2. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2, Definicje, twierdzenia, wzory. Oficyna
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy ze wstępem do równań różniczkowych, PWN,
Warszawa 2008.
4. R. Leitner, Zarys matematyki wyższej dla studiów technicznych, Cz. 1-2, WNT, Warszawa
2006.
5. H. i J. Musielakowie, Analiza matematyczna, T. I, Cz. 1-2 oraz T. II, Cz. 1, Wydawnictwo
Naukowe UAM, Poznań 1993 oraz 2000.
6. J. Pietraszko, Matematyka. Teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawnicza Politechniki
7. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. B, PWN,
Warszawa 2003.
9
Warunki zaliczenia
Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
10
Załącznik nr 3 do ZW 1/2007
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ETP001006
•
Nazwa kursu: Elektronika i Elektrotechnika
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
3
Punkty ECTS
90
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
2
Projekt
Seminarium
30
ocena
2
60
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany):
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr inż. Stefan Giżewski
• Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego:
Andrzej Hachoł Dr inż.
Adam Krzywaźnia Dr inż.
Henryk Juniewicz Dr inż.
Janusz Ociepka Dr inż.
Zbigniew Rucki Dr inż.
Zdzisław Szczepanik Dr inż.
Magdalena Kasprowicz Dr inż.
•
Rok: .....I....... Semestr:........2...............
•
Rok: .....II...... Semestr:......3.......dla kierunku Inżynieria materiałowa
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zrozumienie działania oraz zasad stosowania
podstawowych urządzeń elektrycznych i elektronicznych takich jak: urządzenia
zasilające, maszyny elektryczne, elektroniczne przyrządy i systemy pomiarowosterujące.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu:
Studenci poznają zasady działania, właściwości, parametry i zastosowania podstawowej
aparatury elektrycznej i elektronicznej, takiej jak: źródła napięcia i natężenia prądu,
generatory sygnałowe oraz generatory mocy, silniki elektryczne, woltomierze,
11
amperomierze, mierniki impedancji, wzmacniacze instrumentalne, oscyloskopy.
Nabywają wiedzę i umiejętności praktyczne z zakresu zasad działania i prawidłowej
eksploatacji aparatury pomiarowej. Zapoznają się z podstawowymi metodami analizy
obwodów prądu stałego i zmiennego oraz komputerową symulacją działania i
wyznaczania parametrów analogowych układów elektronicznych. Poznają podstawy
działania, opisu matematycznego i zasad wykorzystania elementów cyfrowych oraz
wykonują komputerową symulację działania cyfrowych układów logicznych. Zgłębiają
zasady działania i funkcje mikrokontrolerów we współczesnej aparaturze elektronicznej.
Badają wybrane układy elektroniczne stosowane do współpracy z czujnikami wielkości
nielektrycznych.
•
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin):
Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych
1. Podstawowe wielkości elektryczne, liniowe, nieliniowe elementy
obwodów elektrycznych. Źródła prądowe, napięciowe.
2. Sygnały. Parametry amplitudowe i czasowe. Metoda symboliczna.
Pojęcie impedancji. Podstawowe prawa elektrotechniki i ich
zastosowanie do analizy obwodów elektrycznych.
3. Pomiary napięć i prądów stałych i zmiennych. Pobór mocy przez
przyrząd pomiarowy z pola zjawiska badanego.
4. Moc czynna, bierna i pozorna, pomiary mocy i energii.
5. Transformatory, silniki elektryczne, generatory, instalacje
elektryczne, zabezpieczenia.
6. Elementy półprzewodnikowe: diody, tranzystory, tyrystory, triaki.
7. Prostowniki, stabilizatory, zasilacze impulsowe, sterowniki prądu
przemiennego.
8. Sprzężenie zwrotne, rodzaje, wzmacniacze operacyjne, generatory,
filtry, komparatory.
9. Czujniki wielkości nieelektrycznych.
10. Mostki zrównoważone i niezrównoważone, zastosowania.
11. Elementy i struktury logiczne. Przetwarzanie A/C i C/A sygnałów.
12. Mikrokontrolery, architektura, środowisko programowania.
13. Struktury mikroprocesorowych przyrządów pomiarowych, interfejsy.
14. Współczesna aparatura elektroniczna w technologii chemicznej.
15. Kolokwium zaliczeniowe.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna:
•
Seminarium - zawartość tematyczna:
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: studenci nabywają umiejętności praktyczne z
zakresu pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych (napięcia, natężenia prądu,
mocy, częstotliwości, rezystancji itp.), badają właściwości układów zasilających prądu
stałego i zmiennego, silników, generatorów małej mocy generatorów sygnałowych,
podstawowych bloków funkcjonalnych aparatury elektronicznej wzmacniaczy,
filtrów, przetworników A/C i C/A, mikrokontrolerów.
•
Projekt - zawartość tematyczna:
• Literatura podstawowa:
Hempowicz P. i inni, Elektrotechnika i Elektronika dla nieelektryków. WNT Warszawa
1999.
12
W. Nawrocki; Rozproszone systemy pomiarowe. WKŁ Warszawa 2006.
P. Horowitz, W Hill, Sztuka Elektroniki. WKŁ Warszawa 1995.
4. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.
• Literatura uzupełniająca:
1. Stacewicz T., Kotlicki A., Elektronika w laboratorium naukowym. PWN Warszawa
1994.
2. Robert L. Boylestad, Introductory circuit analysis. A Bell & Howell Company,
Columbus, Toronto, London, Sydney. 1986.
•
Warunki zaliczenia: wykład – ocena z kolokwium zaliczeniowego,
laboratorium- zaliczenie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem.
13
DESCRIPTION OF THE COURSES
•
Course code: ETP001006
•
Course title: Electronics and Electrotechnics
•
Language of the lecturer:
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
2
30
30
Test
Grade
assessment
2
60
3
90
Project
Seminar
•
Level of the course (basic/advanced): basic
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Stefan Giżewski Ph.D.
•
Names, first names and degrees of the team’s members:
Andrzej Hachoł Ph.D.
Adam Krzywaźnia Ph.D.
Henryk Juniewicz Ph.D.
Janusz Ociepka Ph.D.
Zbigniew Rucki Ph.D.
Zdzisław Szczepanik Ph.D.
Magdalena Kasprowicz Ph.D.
•
Year:....I., II........... Semester:........2., 3............
•
Type of the course (obligatory/optional): obligatory
•
Aims of the course (effects of the course): Understanding of operation pripciples and
rules of application of basic electric and electronic equipment, including supplying
devices, electronic measuring instrumentation and automatic control systems.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):traditional
• Course description:
Operating principles, basic parameters and applications of electrical and electronic
instrumentation are presented to students, particularly voltage and current sources, voltmeters,
power and signal generators, DC and AC motors, impedance meters, instrumentation
amplifiers. Students get practical training in exploitation of electronic measuring equipment.
Basic methods of analysis of direct current circuits and alternate current circuits as well as
computer simulation of operation of electronic analogue circuits, analysis and parameters
estimation are presented. Basic ideas, operation principle, mathematical description and rules
of application of digital logic elements are given, also with computer simulation. Students
14
study operating principles and functions of microprocessors in modern electronic
instrumentation. Students experimentally investigate selected electronic circuits, widely used
as interface to sensors.
•
Lecture:
Particular lectures contents
Number of hours
1.Basic electrical quantities. Linear and non-linear elements of electronic
2
circuits. Current and voltage sources.
2.Signals, amplitude and time parameters. Symbolic method of circuit
2
analysis. Electrical impedance.
3. Measurements of direct and alternate currents. Energy consumption by
2
measuring device from the phenomenon field.
4.Apparent power, active and reactive power. Measurement of electrical
2
power and energy.
5. Transformers, DC and AC Motors, power generators, electrical
2
installations, safety devices.
6.Semiconductor elements of electronic circuits: diodes, transistors,
2
thyristors, triacs.
7.Rectifiers, power supply circuits, linear and switching regulators.
2
8.Feedback and its application in electronics: operational amplifiers,
2
signal generators, active filters, comparators.
9.Sensors of non-electrical quantities.
2
10.Balanced and unbalanced four-arm bridges. Application.
2
11.Logic elements and circuits. Analog-to-digital and digital-to-analog
2
conversion.
12.Microcontrollers, architecture, programming tools.
2
13.Structure of microprocessor-based measuring devices.
2
14.Modern electronic equipment in chemical technology.
2
15.Test.
2
•
Classes – the contents:
•
Seminars – the contents:
•
Laboratory – the contents: Students get practical training in measurements of
fundamental electrical quantities (voltage, current, power, frequency, resistance etc.).
Characterization and measurements of features of AC and DC supplying circuits, AC
and DC motors, signal generators are provided. Fundamental functional building
blocks of electronic instrumentation as amplifiers, filters, analog-to-digital and digitalto-analog converters, logic circuits are demonstrated. Methods of analysis and
simulation of analogue and digital circuits by the means of computer software are
included.
•
Project – the contents:
•
•
•
•
Basic literature:
Hempowicz P. i inni, Elektrotechnika i Elektronika dla nieelektryków. WNT
Warszawa 1999.
W. Nawrocki; Rozproszone systemy pomiarowe. WKŁ Warszawa 2006.
P. Horowitz, W Hill, Sztuka Elektroniki. WKŁ Warszawa 1995.
•
Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.
•
Additional literature:
15
1. Stacewicz T., Kotlicki A., Elektronika w laboratorium naukowym. PWN Warszawa
1994.
3. Robert L. Boylestad, Introductory circuit analysis. A Bell & Howell Company,
Columbus, Toronto, London, Sydney. 1986.
•
Conditions of the course acceptance/credition:
Lecture –test,
Laboratory – assessment off all laboratory exercises.
* - depending on a system of studies
16
OPISY KURSÓW
• Kod kursu: FZP002080
• Nazwa kursu: Fizyka 3.2
● Język wykładowy: Polski
Forma kursu
Tygodniowa liczba godzin ZZU
Semestralna liczba godzin ZZU
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin CNPS
Wykład
Ćw.
Laboratorium
2
30
zaliczenie na ocenę
2
60
● Poziom kursu: podstawowy
• Wymagania wstępne: zaliczony pierwszy kurs fizyki.
• Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego: samodzielny pracownik nauki lub doktor nauk
fizycznych będący pracownikiem Instytutu Fizyki.
• Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: nauczyciele akademiccy
lub doktoranci Instytutu Fizyki.
● Rok: I. Semestr: zgodnie z planem studiów i programem nauczania zatwierdzonym uchwałą Rady
Wydziału.
● Typ kursu: obowiązkowy
• Cele zajęć i efekty kształcenia: nabycie wiedzy i umiejętności wykonywania pomiarów,
szacowania niepewności pomiarowych i określania podstawowych wielkości fizycznych;
interpretacja wyników pomiarów za pomocą praw fizyki.
• Forma nauczania: tradycyjna wspierana materiałami dydaktycznymi dostępnymi na stronie
Laboratorium Podstaw Fizyki http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Ćwiczenia laboratoryjne − zawartość tematyczna: Studenci w dwuosobowych zespołach
wykonują w semestrze 12-13 ćwiczeń laboratoryjnych wybieranych przez prowadzącego zajęcia z
listy dostępnej na stronie http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/. Zasady zaliczania określa prowadzący kurs
nauczyciel akademicki lub doktorant.
• Literatura podstawowa
1. D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, PODSTAWY FIZYKI, tom 1, tom 2, tom 3, tom 4, tom 5,
PWN, Warszawa 2003 oraz J. Walker, PODSTAWY FIZYKI. Zbiór zadań, PWN, Warszawa 2005.
2. J. Orear, FIZYKA, t. I i II, WNT, Warszawa 2008.
3. J. Massalski, M. Massalska, Fizyka dla inżynierów, cz. I i II, spis treści cz.I, spis treści cz. II, WNT,
Warszawa 2008.
4. H.D. Young, R. A. Freedman, SEAR’S AND ZEMANSKY’S UNIVERSITY PHYSICS WITH
MODERN PHYSICS, Addison-Wesley Publishing Company; D.C. Giancoli, Physics Principles with
Applications, Prentice Hall; J. W. Jewett, R. A. Serway, Physics for Scientists and Engineers with
Modern Physics, Thomson-Brooks/Cole; wydania wszystkich wymienionych podręczników z 2000 r.
i późniejszych lat; pojedyncze egzemplarze tych podręczników dostępne w bibliotece Instytutu Fizyki
PWr lub w Bibliotece Głównej PWr.
5. L. Jacak, Krótki wykład z fizyki ogólnej, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 2001; podręcznik
dostępny na stronie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej (The Low Silesian Digital Library).
6. R.P. Feynman, R.B. Leighton, M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, T. 1, cz.1; T.1. cz.2; T. 2,
cz. 1; T. 2, cz. 2, T. 3 − dotyczy mechaniki kwantowej; PWN, W-wa 2005-7; patrz także strona
http://www.feynmanlectures.info/
17
7. Strona Instytutu Fizyki http://www.if.pwr.wroc.pl zawiera wartościowe materiały dydaktyczne.
9. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, Cz. I-IV, Of. Wyd. PWr; część I dostępna po kliknięciu nazwy
Zasady opracowania wyników pomiarów z witryny Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej; opisy ćwiczeń
i instrukcje robocze dostępne na stronie pod adresem; http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
1. P.G. Hewitt, FIZYKA WOKÓŁ NAS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
2. Cz. Bobrowski, Fizyka. Krótki kurs, WNT, Warszawa 2007.
3. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami. Część I. Oficyna
Wyd. Scripta, Wrocław 2005; K. Sierański, P. Sitarek, K. Jezierski, Repetytorium. Wzory i
prawa z objaśnieniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2002; K. Jezierski, K. Sierański,
I. Szlufarska, Repetytorium. Zadania z rozwiązaniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław
2003. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z rozwiązaniami. Część I. Oficyna
Wyd. Scripta, Wrocław 2000.
4. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. II, Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005. K. Sierański, J. Szatkowski, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. III,
Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2008. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z
rozwiązaniami. Część II. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000.
• Warunki zaliczenia: zaliczenia na ocenę ćwiczeń laboratoryjnych.
18
•
•
•
Course code: FZP002080
Course title: Physics 3.2
Polish
Course form
Lecture
Classes
Laboratory
Number of hours/week
2
Number of hours/semester
30
Form of the course completion
pass of laboratory projects
ECTS credits
2
Total Student’s Workload
60
• Level of the course: basic
• Prerequisites: passed or parallel attended the first courses of Physics.
• Name, first name and degree of the lecturer and supervisor: professor, doctor of science or doctor
of physics employed in Institute of Physics.
• Names, first names and degrees of the team’s members: university teachers employed in Institute
of Physics or PhD students.
• Year: I. Semester: in accordance with the Faculty Council resolution.
• Type of the course: obligatory
• Aims of the course (effects of the course): the main aims of laboratory work are: training of skills
in carrying out physical measurements, working up the experimental data and analysis of
measurement uncertainties (according to ISO new standards); to acquire abilities in interpretation
of measurements results by means of physical laws.
• Form of the teaching: traditional aided by teaching materials available on students laboratory
webpage http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Labs – the contents: two person students teams realize 12-13 laboratory projects; the list of projects
is published on the students laboratory webpage http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/. Completion rules of
labs determines university teacher or PhD student.
• Basic literature
1. Fundamentals of Physics, 6th Edition, D. Halliday, R. Resnick, J. Walker; Polish translation:
PODSTAWY FIZYKI, tom 1, tom 2, tom 3, tom 4, tom 5, PWN, Warszawa 2003; see webpage
http://www.wiley.com/college/hrw and J. Walker, Problem Supplement 1 to accompany Fundamentals
of Physics; Polish translation: PODSTAWY FIZYKI. Zbiór zadań, PWN, Warszawa 2005.
2. J. Orear, FIZYKA, t. I i II, WNT, Warszawa 2008; in Polish.
3. J. Massalski, M. Massalska, Fizyka dla inżynierów, cz. I i II, spis treści (contents) cz.I, spis treści
(contents) cz. II, WNT, Warszawa 2008; in Polish.
4. H.D. Young, R. A. Freedman, SEAR’S AND ZEMANSKY’S UNIVERSITY PHYSICS WITH
MODERN PHYSICS, Addison-Wesley Publishing Company; D.C. Giancoli, Physics Principles with
Applications, Prentice Hall; J. W. Jewett, R. A. Serway, Physics for Scientists and Engineers with
Modern Physics, Thomson-Brooks/Cole; all edition of above mentioned academic books published in
2000 and later on; single copies of these books available in the library of Institute of Physics or in the
Main Library of Wroclaw Technical University.
5. L. Jacak, Short Lecture on General Physics, Oficyna Wyd. PWr. Wroclaw 1999r;
Krótki wykład z fizyki ogólnej, in Polish; Oficyna Wyd. PWr, Wrocław 2001; available on webpage
Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa (The Low Silesian Digital Library).
19
6. R.P. Feynman, R. B. Leighton, M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, T. 1, cz.1; T.1. cz.2; T. 2,
cz. 1; T. 2, cz. 2; T. 3 − Quantum Mechanics; PWN, W-wa 2005-7; in Polish; see also webpage
http://www.feynmanlectures.info/ .
7. The web site http://www.if.pwr.wroc.pl contains useful teaching materials; in Polish.
8. 9. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, parts I-IV, Oficyna Wyd. PWr, in Polish; part I available from
Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa; mouse click on Zasady opracowania wyników pomiarów opens the
highlighted document; students operating instructions, description of laboratory set up for each
laboratory project, laboratory regulations, computer programmes available on web page
http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Additional literature
1. P.G. Hewitt, FIZYKA WOKÓŁ NAS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
2. Cz. Bobrowski, Fizyka. Krótki kurs, WNT, Warszawa 2007.
3. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami. Część I. Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005; K. Sierański, P. Sitarek, K. Jezierski, Repetytorium. Wzory i prawa
z objaśnieniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2002; K. Jezierski, K. Sierański, I. Szlufarska,
Repetytorium. Zadania z rozwiązaniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2003. K. Jezierski, B.
Kołodko, K. Sierański, Zadania z rozwiązaniami. Część I. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000;
in Polish.
4. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. II, Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005. K. Sierański, J. Szatkowski, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. III,
Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2008. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z
rozwiązaniami. Część II. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000; in Polish.
● Conditions of the course acceptance/credition: to pass laboratory projects.
20
DESCRIPTION OF THE COURSES:
•
Course code: CHC013010
•
Course title: Fundamentals of Physical Chemistry
•
Language of the lecture: English
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
2
30
30
Exam
Laboratory
Project
Seminar
Acceptance
7
210
•
•
Prerequisites: "Fundamentals of inorganic chemistry" and „Physics II”
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. dr hab. inż. Marek
Samoć
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Dr inż. Katarzyna
Matczyszyn, dr inż. Marcin Nyk, mgr inż. Joanna Olesiak, prof. dr hab. inż.
Marek Samoć, mgr inż. Janusz Szeremeta.
Year:......2....... Semester:.......3............ the lecture and classes assigned for
students of the following options: Chemistry; Biotechnology; Chemical
Technology; Chemical Engineering; Materials Science.
•
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): introducing
students to fundamentals of physical chemistry
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional
•
Course description: The lecture contains: fundamentals of chemical
thermodynamics, description of chemical and phase equilibria, surface
phenomena, electrochemistry and elements of chemical kinetics. The topics
discussed during the lecture are illustrated with numerical examples solved at
classes.
21
•
Lecture:
1. Chemical thermodynamics. Heat and work. 1st law of thermodynamics.
Thermochemistry.
2. 2nd law of thermodynamics. Entropy, free energy and free enthalpy.
3. Chemical potential and chemical affinity. Chemical equilibrium. van't
Hoff's isobar.
4. Kinetic theory of gases. Equations of state. Real gases, fugacity.
5. Phase equilibria. Gibbs's phase rule. Phase equlibria in one-component
system (Clausius-Clapeyron equation).
6. Two-component systems. Liquid-vapour equilibrium (Raoult's and
Henry's equations). Distillation. Liquid-liquid equilibrium. Liquid-solid
equilibrium.
7. Three-component systems. Nernst's partition coefficient. Extraction.
8. Surface phenomena. Adsorption. Adsorption isotherms. Chromatography.
Surface tension.
9. Dispersed systems. Electrokinetic phenomena. Properties of colloids.
Transport phenomena: diffusion, viscous flow.
10. Electrochemistry. Electrochemical cells. Electromotive force.
electrochemical potentials. Cells as sources of energy.
11. Conductivity of electrolyte solutions. Electrolysis. Polarography.
Electrochemical methods in chemical analysis.
12. Chemical kinetics. Reaction rate. Formal kinetics: reaction order. Nonelementary reactions.
13. Temperature dependence of reaction rates. Activation energy. Theoretical
description.
14. Homogeneous and heterogeneous catalysis. Autocatalytic reactions.
Kinetics of ionic reactions. Kinetics of reactions in multiphase systems.
15. Kinetics of reactions in solids / Osmotic phenomena.
16. Contemporary problems of physical chemistry.
-
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
1
2
1st law of thermodynamics. Calculations of work, heat, and changes of internal energy and
enthalpy.
Calculating heats of chemical reactions. Hess and Kirchhoff's laws.
Entropy, free energy and free enthalpy. 2nd law of thermodynamisc applied to chemical reactions.
Chemical affinity of reaction. Chemical potential of a component.
Chemical equilibria. Equilibrium constants, temperature ans pressure dependences. van't Hoff's
isobar. Equilibria in real systems.
Phase equilibria in one-component systems. Phase diagrams. Clausius-Clapeyron equation.
Phase equilibria in multicomponent systems. Phase rule.
Two component systems: two liquids and liquid-vapour equilibria. Raoult and Henry’s laws.
Distillation. Two-component solid-liquid systems. osmotic phenomena. Three-component systems.
Gibbs's triangle.
Surface phenomena. Adsorption on solid surfaces. Surface tension. Szyszkowski and Gibbs
equations.
Ionic equilibria in solutions. Activities. Calculations of pH and of concentrations in acid-base
equilibria.
Electromotive force and electrode processes. Reactions and Nernst equations for typical halfcells. Calculating thermodynamic functions from EMF. Calculating solubility product from EMF.
22
-
-
Electrical conduction of electrolyte solutions. Determination of ion mobilities. Calculations of
electrolytic conductivity and molar conductivity of strong and weak electrolytes.
Determination of solubility product from measurements of conductivity. Determination of transfer
numbers.
Formal kinetics of elementary reactions. Determination of orders and rate constants of simple
reactions.
Kinetics of some non-elementary reactions. Stationary state approximation.
•
•
Laboratory – the contents:
•
•
Basic literature: Peter Atkins, Julio De Paula, "Atkins' Physical Chemistry",
Eighth edition, Oxford University Press, Oxford 2006
•
Additional literature: H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical
Chemistry. Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular
Machines, J. Wiley, Chichester 1999
•
Conditions of the course acceptance/credition: Acceptance of classes, passed
examination
23
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: CHC013010
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy: angielski
Fundamentals of physical chemistry
Forma kursu
Wykład
Ćwiczenia
Tygodniowa
2
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
Egzamin
Zaliczenie
zaliczenia
7
Punkty ECTS
210
Liczba godzin
CNPS
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Podstawowy
•
Wymagania wstępne: Zaliczony kurs "Podstawy chemii nieorganicznej" i „Fizyka
II”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. inż. Marek Samoć
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr inż.
Katarzyna Matczyszyn, dr inż. Marcin Nyk, mgr inż. Joanna Olesiak, prof. dr
hab. inż. Marek Samoć, mgr inż. Janusz Szeremeta.
•
Rok: .....2..... Semestr:.........3............
Grupa kursów (przedmiot); Wykład i ćwiczenia przeznaczone dla studentów
kierunków Chemia; Biotechnologia; Inżynieria chemiczna; Inżynieria
materiałowa; Technologia chemiczna.
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): Obowiązkowy
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie słuchaczy z podstawami chemii
fizycznej
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): Tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład zawiera: podstawy termodynamiki
chemicznej, elementy opisu równowag fazowych, zjawiska powierzchniowe,
elektrochemię, oraz elementy kinetyki chemicznej. Materiał wykładu jest
ilustrowany przykładami omawianymi na ćwiczeniach rachunkowych.
24
•
Liczba godzin
1. Termodynamika chemiczna. Ciepło i praca. I zasada termodynamiki.
Termochemia.
2
2. Termodynamika chemiczna. II zasada termodynamiki. Entropia, energia
swobodna i entalpia swobodna.
2
3. Termodynamika chemiczna. Potencjał chemiczny i powinowactwo
chemiczne. Równowaga chemiczna. Izobara van’t Hoffa
2
4. Kinetyczna teoria gazów. Równania stanu. Gazy rzeczywiste,
współczynnik lotności
2
5. Równowagi fazowe. Reguła faz Gibbsa. Równowaga fazowa w układzie
jednoskładnikowym (prawo Clausiusa-Clapeyrona).
2
6. Układy dwuskładnikowe. Równowaga ciecz-para (prawa Raoulta i
Henry’ego). Destylacja. Równowaga ciecz-ciecz. Równowaga ciecz-ciało
stałe.
2
7. Współczynnik podziału Nernsta. Ekstrakcja
1
8. Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja. Izotermy adsorpcji.
Chromatografia. Napięcie powierzchniowe.
2
9. Układy dyspersyjne. Zjawiska elektrokinetyczne. Właściwosci koloidów.
Zjawiska transportu: dyfuzja, lepkość.
2
10. Elektrochemia. Ogniwa elektrochemiczne. Siła elektromotoryczna.
Półogniwa. Ogniwa jako źródła energii.
2
11. Elektrochemia. Przewodność elektrolitów. Elektroliza. Polarografia.
Zastosowania analityczne metod elektrochemicznych.
2
12. Kinetyka chemiczna. Szybkość reakcji. Kinetyka formalna: rzędy reakcji.
Reakcje nieelementarne.
2
13. Zależność szybkości reakcji od temperatury. Energia aktywacji. Podstawy
teoretyczne
2
14. Kataliza homo- i heterogeniczna. Reakcje autokatalityczne. Kinetyka
reakcji jonowych. Kinetyka reakcji w układach wielofazowych.
2
15. Kinetyka reakcji w ciałach stałych / Zjawiska osmotyczne
1
16. Współczesne problemy chemii fizycznej – do wyboru wykładowcy
2
•
-
I zasada termodynamiki. Obliczanie pracy, ciepła, zmian energii wewnętrznej i entalpii.
Obliczanie ciepła reakcji. Prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.
Entropia, energia swobodna i entalpia swobodna. II zasada termodynamiki w zastosowaniu do
reakcji chemicznych. Powinowactwo chemiczne reakcji. Potencjał chemiczny składnika
Stan równowagi chemicznej. Stałe równowagi reakcji chemicznej, zależności od T i p. Izobara
van’t Hoffa. Stan równowagi w układach rzeczywistych
Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych. Wykresy fazowe układów
jednoskładnikowych. Prawo Clausiusa-Clapeyrona.
Równowagi fazowe w układach wieloskładnikowych. Reguła faz Gibbsa. Układy 2-składnikowe:
dwie ciecze i ciecz-para. Prawo Raoulta i prawo Henry’ego. Destylacja. Układy dwuskładnikowe
ciecz-ciało stałe. Zjawiska osmotyczne. Układy trójskładnikowe. Trójkąt Gibbsa
Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja na powierzchni fazy stałej. Napięcie powierzchniowe.
Równania Szyszkowskiego i Gibbsa.
Równowagi jonowe w roztworach. Aktywności. Obliczanie pH i stężeń w stanie równowagi
kwasowo-zasadowej.
25
-
Siła elektromotoryczna i procesy elektrodowe. Równania reakcji i wzory Nernsta dla typowych
półogniw. Obliczanie funkcji termodynamicznych z pomiaru SEM. Obliczanie iloczynu
rozpuszczalności z pomiaru SEM.
Przewodzenie prądu w roztworach elektrolitów. Określenie ruchliwości jonów. Obliczanie
przewodności elektrolitycznej i przewodności molowej mocnego i słabego elektrolitu.
Wyznaczenie iloczynu rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej z pomiaru przewodności.
Wyznaczenie liczb przenoszenia.
Kinetyka formalna reakcji elementarnych. Wyznaczanie rzędowości i stałych szybkości reakcji
prostych.
Kinetyka niektórych reakcji złożonych (reakcja prowadząca do stanu równowagi, reakcja
następcza, reakcje równoległe). Przybliżenie stanu stacjonarnego
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna:
•
•
Literatura podstawowa: Peter Atkins, Julio De Paula, "Atkins' Physical
Chemistry", Eighth edition, Oxford University Press, Oxford 2006
•
Literatura uzupełniająca: H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical
Chemistry. Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular
Machines, J. Wiley, Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia: Zaliczone ćwiczenia, pozytywna ocena na egzaminie.
* - w zależności od systemu studiów
26
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: GFC011001
•
Nazwa kursu: Grafika inżynierska
•
Język wykładowy: polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwium
2
60
•
•
Wymagania wstępne: znajomość podstawowej obsługi komputera
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego:
dr inż. Grażyna Kędziora, dr inż. Izabela Polowczyk
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego:
dr Jacek Kapłon, dr Zygmunt Ługowski, dr inż. Wanda Meissner, dr Jerzy Składzień,
dr Roman Szafran, dr Janusz Szymków
•
Rok: .....1....... Semestr:..........1..............
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Studenci po zaliczeniu kursu posiadają umiejętność
przedstawiania przedmiotów na rysunku zgodnie z zasadami rysunku technicznego,
mają wiedzę wystarczającą do czytania rysunków projektowych i znają zasady
obsługi aplikacji systemu CAD w zakresie wystarczającym do tworzenia rysunków
projektowych w programach tego systemu.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Program kursu obejmuje zasady rzutowania
aksonometrycznego i prostokątnego. Studenci poznają zasady tworzenia przekrojów
i wyznaczania linii przenikania. Poza zagadnieniami geometrii wykreślnej program
obejmuje podstawowe reguły dotyczące zapisu w rysunku inżynierskim: np.
wymiarowania, tolerancji i pasowania, rodzajów połączeń, tworzenia rysunków
złożeniowych i wykonawczych. Przez cały czas trwania kursu rysunki są
wykonywane w aplikacji systemu CAD.
27
•
Liczba godzin
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•
•
• Laboratorium - zawartość tematyczna:
Wprowadzenie do rysunku projektowego(rodzaje rysunków, formaty arkuszy, rodzaje i
grubości linii rysunkowych ,pismo). Odwzorowanie obiektów płaskich i przestrzennych w
rzutach ( rzutowanie aksonometryczne, rzutowanie prostokątne). Podstawy komputerowego
wspomagania projektowania (wstęp do obsługi aplikacji systemu CAD-przestrzeń robocza,
modus rysowania, modus edycji). Ustawienie żądanych parametrów pracy programu CAD
(zarządzanie warstwami, ustawianie atrybutów, układy współrzędnych). Przedstawianie na
rysunkach wewnętrznych zarysów przedmiotu (zasady wykonywania przekrojów, rodzaje
przekrojów). Zapis graficzny obiektów przestrzennych przenikających się. Wymiarowanie
przedmiotów na rysunkach projektowych (znaki wymiarowe, zasady wymiarowania).
Tolerancje wymiarów i pasowanie elementów konstrukcji, odchyłki kształtu, położenia oraz
chropowatość powierzchni. Rodzaje połączeń elementów konstrukcji. Zapis konstrukcji
maszyn, urządzeń (rysunki złożeniowe i wykonawcze). Wykonanie schematów instalacji
chemicznej .
1. Tadeusz Dobrzański – Rysunek Techniczny, WNT, Warszawa 1997
2. . A.Pikoń :AutoCAD 2007PL- pierwsze kroki, Helion, Gliwice 2006
3. Joanna Matelkin, Andrzej Setman, Paweł Zdrojewski – MegaCad 1.5, Helion,
Gliwice 1999
Literatura uzupełniająca:
•
Warunki zaliczenia:
Zaliczenie dwóch kolokwiów i wykonanie rysunków
projektowych
28
•
Course code: GFC011001
•
Course title: Engineering graphics
•
Language of the lecturer: Polish
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
2
60
•
•
Prerequisites: basic knowledge of computers
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Grażyna Kędziora, PhD,
Polowczyk Izabela, PhD
Names, first names and degrees of the team’s members: Jacek Kapłon, PhD, Zygmunt
Ługowski, PhD, Wanda Meissner, PhD, Jerzy Składzień, PhD, Roman Szafran, PhD,
Janusz Szymków, PhD
•
Year:....1........... Semester:..........I.........
•
•
Aims of the course (effects of the course): Familiarity with Computer Aided Design
of engineering objects. Working knowledge of Autodesk Mechanical Desktop and
Autodesk Inventor.
•
•
Course description: The topics of the course include the axonometric and
ortographic projections. During the course students make familiar with rules of
making sections and definition of intersection lines. Besides the descriptive
geometry, program includes fundamentals of technical drawing: dimensioning,
tolerance and fitting, types of joints, assembly and working drawings. During the
course students prepare drawings using CAD programs.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3.
4.
29
5.
6.
7.
•
•
•
Laboratory – the contents: Introduction to technical drawing (types of drawing,
drawing size, types and thickness of lines, fonts). Projection of 2D and 3D objects
(axonometric and ortographic methods). Basics of Computer Aided Design
(introduction to CAD-systems – working space, drawing modus, modus of edition).
Setting of desired parameters of CAD program (layer management, setting of
attributes, co-ordinate systems). Presentation of object’s appearance (types of
sections). Graphical representation of intersecting 3D objects. Dimensioning of
objects (dimensioning signs and notations, rules of dimensioning). Tolerance of
dimensions, fitting of elements, deviations of shape, position and surface roughness.
Types of joints. Design drawing (assembly and working drawings). Drawing of
chemical equipment.
•
Basic literature:
1. Tadeusz Dobrzański – Rysunek Techniczny, WNT, Warszawa 1997
2. A.Pikoń: AutoCAD 2007PL- pierwsze kroki, Helion, Gliwice 2006
3. Joanna Matelkin, Andrzej Setman, Paweł Zdrojewski – MegaCad 1.5, Helion,
Gliwice 1999
•
•
To get credits student has to pass two tests and finish his/her drawing projects
30
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii analitycznej
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
1
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
15
ZZU*
Forma
egzamin
zaliczenia
2
Punkty ECTS
Liczba godzin
60
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwia
2
60
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. zw.
•
prof. dr hab. Władysława Mulak, dr inż Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż Piotr
Jamróz, dr inż. Barbara Kułakowska-Pawlak, dr inż. Anna Leśniewicz, dr inż. Paweł
Pohl, dr inż. Bartłomiej Prusisz
•
Rok: ....II........ Semestr:......3 .................
•
Rok: ....II........ Semestr:....4..........dla kierunku Inżynieria materiałowa
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie z podstawami chemii analitycznej i
sposobem opracowania wyników analiz. Nabycie praktycznych umiejętności z zakresu
podstawowych technik laboratoryjnych stosowanych w ilościowej chemii analitycznej.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje podstawy teoretyczne i
praktyczne chemii analitycznej i metod analizy substancji
•
1.Podstawowe pojęcia i metody chemii analitycznej
2. Proces analityczny i jego etapy
3. Próbki i metody ich przygotowania do pomiaru
4. Podstawy teoretyczne analizy wagowej i miareczkowej
5. Analiza wagowa
Liczba godzin
2
1
2
2
2
31
6. Analiza miareczkowa
7. Metody rozdzielania składników próbek złożonych (ekstrakcja,
chromatografia)
8. Analiza śladowa i kalibracja. Analiza statystyczna wyników
2
2
2
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Miareczkowanie alkacymetryczne –
nastawianie miana HCl i oznaczanie NaOH. Oznaczanie zawartości Fe3+ i Ni2+
będących obok siebie w roztworze (analiza wagowa, miareczkowanie
redoksymetryczne i kompleksometryczne). Analiza chemiczna wody – oznaczanie
twardości wody, zawartości chlorków, tlenu oraz NH4+ (miareczkowanie
kompleksometryczne, strąceniowe, redoksymetryczne, oznaczenie kolorymetryczne).
•
Literatura podstawowa:
1. D.A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej.
Przekład z ang. WN PWN, Warszawa 2006
2. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej. Wyd. 5. WNT, Warszawa
1999
3. J. Minczewski, Z. Marzenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa 2001
4. T. Lipiec, Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej,
Wyd. 7. PZWL, Warszawa 1996
•
1. R. Kocjan (red.), Chemia analityczna. Tom 1. Analiza jakościowa. Analiza
klasyczna. PZWL, Warszawa 2000
2. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Wyd. 4. Warszawa
2002
•
Warunki zaliczenia:
Laboratorium: zaliczenie wszystkich ćwiczeń i pozytywnie napisane kolokwium (≥ 50%)
Wykład: zdany egzamin pisemny (≥ 50%)
32
•
•
Course title: Fundamentals of Analytical Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
1
2
15
30
exam
credit
2
60
2
60
Project
Seminar
•
Level of the course (basic/advanced):
basic
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Żyrnicki Wiesław, Prof.
•
Władysława Mulak, prof. dr hab.; Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż.; Piotr Jamróz,
dr inż.; Barbara Kołodziej, dr inż,; Barbara Kułakowska-Pawlak, dr inż.; Anna
Leśniewicz dr inż.; Paweł Pohl, dr inż.; Bartłomiej Prusisz, dr inż.; Bożena Ziółek, dr
inż.
•
Year:.......II........ Semester:......3, 4...............
•
Type of the course (obligatory/optional):
•
Aims of the course (effects of the course):
obligatory
Introduction of students into backgrounds of analytical chemistry including theory and
laboratory practice
•
•
Course description: The course includes theoretical fundamentals of analytical
chemistry and practical experience in analytical laboratory
•
Lecture:
1. Basic ideas and terms. Methods of analytical chemiastry.
2. Analytical process
3.Samples. Sampling. Sample treatment before measurement.
4.Theoretical introduction to gravimetry and titration methods.
5.Gravimetry
6.Titration methods
Number of hours
2
1
2
2
2
2
33
7. Separation of components of complex samples (extraction, 2
chromatography)
2
8.Trace analysis and calibration. Statistical treatment of data.
•
Laboratory - contents :
•
Acid - base titration (titrations by HCl and NaOH). Determination of the Fe3+ i Ni2+
contents in solution (by the use of gravimetry, redox ad complexometric titrations).
Chemical analysis of water – water hardness, concentrations of oxygen, Cl- and NH4+
(complexometric gravimetric and redox titrations, spectrophotometry)
•
Basic literature:
1. D.A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej.
Przekład z ang. WN PWN, Warszawa 2006
2. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej. Wyd. 5. WNT, Warszawa
1999
3. J. Minczewski, Z. Marzenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa 2001
•
2. R. Kocjan (red.), Chemia analityczna. Tom 1. Analiza jakościowa. Analiza
klasyczna. PZWL, Warszawa 2000
2. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Wyd. 4. Warszawa
2002
34
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii fizycznej -C
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
2
2
30
30
Egzamin
Zaliczenie
Laboratorium
Projekt
Seminarium
7
210
•
•
Wymagania wstępne:
„Fizyka II”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. Szczepan Roszak
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr hab. inż.
Wojciech Bartkowiak, dr hab. Józef Lipiński, prof. PWr, prof. dr hab. inż.
Tadeusz Luty, prof. dr hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna
Palewska, prof. dr hab. inż. Juliusz Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M.
Wójcik, dr Tadeusz Andruniów, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert Góra, dr
Krzysztof Janus, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab. Andrzej Miniewicz, dr
Izabella Mossakowska, mgr Bartłomiej Skwara, dr hab. Ilona Turowska-Tyrk.
•
Rok: 2 Semestr: 3
Zaliczony kurs "Podstawy chemii nieorganicznej" i
Grupa kursów (przedmiot); Wykład i ćwiczenia przeznaczone dla studentów
kierunku Chemia.
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie słuchaczy z podstawami chemii
fizycznej (termodynamika i równowagi fazowe)
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład zawiera: podstawy termodynamiki
chemicznej oraz elementy opisu równowag fazowych.
35
•
1. Pojęcia podstawowe: układ, składnik, faza, wielkości intensywne i
ekstensywne. Wielkości parcjalne.
2. I zasada termodynamiki. Termodynamiczne funkcje stanu: energia
wewnętrzna, entalpia. Podstawy termochemii.
3. Procesy odwracalne i nieodwracalne. II zasada termodynamiki. Entropia
4. Termodynamiczne funkcje stanu: energia swobodna i entalpia swobodna.
Kryteria samorzutności procesu i stanu równowagi. Powinowactwo
chemiczne reakcji
5. Potencjał chemiczny składnika. Równowaga chemiczna i fazowa.
6. Stałe równowagi reakcji chemicznej, zależności od T i p
7. Procesy nieodwracalne: przepływ lepki, dyfuzja, termodyfuzja,
przewodzenie cieplne.
8. Układy jednofazowe. Teoria kinetyczna: rozkład szybkości cząsteczek i
liczba zderzeń.
9. Gazy rzeczywiste.
10. Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych. Wykresy fazowe
układów jednoskładnikowych
11. Równowagi fazowe w układach wieloskładnikowych. Reguła faz Gibbsa
12. Układy 2-składnikowe: dwie ciecze i ciecz-para. Destylacja.
13. Układy dwuskładnikowe ciecz-ciało stałe.
14. Zjawiska osmotyczne. Układy trójskładnikowe. Trójkąt Gibbsa.
15. Współczesne problemy chemii fizycznej – do wyboru wykładowcy
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
• Ćwiczenia - zawartość tematyczna:
- Elementy zasad statystycznego opracowania wyników. Graficzne metody obliczeniowe.
Numeryczne metody obliczeniowe.
- Układy jednofazowe. Teoria kinetyczna: rozkład szybkości cząsteczek i liczba zderzeń.
Gazy rzeczywiste.
- I zasada termodynamiki. Obliczanie pracy objętościowej, zmian energii wewnętrznej i
entalpii.
- Obliczanie ciepła reakcji. Prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.
- II zasada termodynamiki. Entropia. Obliczanie entropii układu i jej zmian w procesach
odwracalnych i nieodwracalnych.
- Energia swobodna i entalpia swobodna. II zasada termodynamiki w zastosowaniu do reakcji
chemicznych. Kryteria samorzutności procesu i stanu równowagi. Powinowactwo chemiczne
reakcji.
- Równowaga chemiczna i fazowa. Potencjał chemiczny składnika.
- Stan równowagi chemicznej. Stałe równowagi reakcji chemicznej, zależności od T i p
- Izobara van’t Hoffa. Reguła przekory. Stan równowagi w układach rzeczywistych
- Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych. Wykresy fazowe układów
jednoskładnikowych. Prawo Clausiusa-Clapeyrona.
- Równowagi fazowe w układach wieloskładnikowych. Reguła faz Gibbsa Układy 2składnikowe: dwie ciecze i ciecz-para. Prawo Raoulta i prawo Henry’ego. Destylacja.
- Układy dwuskładnikowe ciecz-ciało stałe. Zjawiska osmotyczne.
- Układy trójskładnikowe. Trójkąt Gibbsa.
•
•
36
•
•
1. K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, wyd. V, PWN Warszawa 2005
2. J. Demichowicz-Pigoniowa, Obliczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. Pol.
Wroc. Wrocław, 1997.
•
1. P.W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN Warszawa 2001
2. H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry. Understanding
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley,
Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia:
Zaliczone ćwiczenia, pozytywna ocena na egzaminie.
37
•
•
Course title: Introduction to Physical Chemistry -C
•
Language of the lecturer: polish
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
2
30
30
Exam
Credit
Laboratory
Project
Seminar
7
210
•
•
Prerequisites: Completed courses “Introduction to Inorganic Chemistry” and “Physics
II”
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Szczepan Roszak
•
Names, first names and degrees of the team’s members: dr hab. inż. Wojciech
Bartkowiak, dr hab. Józef Lipiński, prof. PWr, prof. dr hab. inż. Tadeusz Luty, prof. dr
hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna Palewska, prof. dr hab. inż. Juliusz
Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M. Wójcik, dr Tadeusz Andruniów, dr Agnieszka
Dyonizy, dr Robert Góra, dr Krzysztof Janus, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab.
Andrzej Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, mgr Bartłomiej Skwara, dr hab. Ilona
Turowska-Tyrk.
•
Year:....2........ Semester:......3.............
Subject; the lecture and classes assigned for students of the option Chemistry
•
•
Aims of the course (effects of the course): The introductory knowledge of Physical
Chemistry including thermodynamics and phase equilibriums
•
•
Course description: The course includes: introduction to thermodynamics and
description of elements of phase equilibriums.
38
•
Lecture:
Number of hours
1. Basic definitions
2
2. The First Law. Thermodynamic state function: internal energy,
2
enthalpy.
3. Reversible and irreversible processes. The Second Law. Entropy.
2
4. Thermodynamic state function: Helmholtz and Gibbs energies.
2
5. The chemical potential of mixture. Chemical equilibriums.
2
6. Equilibrium constants of chemical reactions.
2
7. Molecules in motion. Diffusion.
2
8. Single-component phases.
2
9. Real gases.
2
10. Single-component phase equilibrium. Phase diagrams.
2
11. Multi-component phase equilibrium. The Gibbs phase rule.
2
12. Two-component diagrams: liquid-liquid and liquid-vapour.
2
13. Two-component diagrams: solid phase-solid phase.
2
14. Three-component diagrams.
2
15. The problems of modern physical chemistry.
2
•
Classes – the contents: Statistical methods. Numerical computational methods. The
kinetic theory. The First law. Computations of work, internal energy and enthalpy
variation. The heat of reaction. Hess and Kirchhoff rules. The Second Law. Entropy
Gibbs and Helmholtz free enthalpy. Spontaneous chemical reactions. Chemical
affinity. Chemical equilibrium. Chemical potential. Chemical constants. Van’t Hoff
equation. Single-component phase diagrams. Claussius-Clapeyron equation. Multicomponent phase diagrams. Raoults Law. Hanry’s Law. Two-component phase
diagrams. Three-component phase diagrams.
•
•
•
• Basic literature:
2. J. Demichowicz-Pigoniowa, Obliczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. Pol. Wroc.
Wrocław, 1997.
•
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley, Chichester
1999
Conditions of the course/creditation: passing grade on the exam
39
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Podstawy chemii nieorganicznej
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
2
30
30
egzamin
wykonanie i
zaliczenie
ćwiczeń
2
60
3
90
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: wykład z chemii ogólnej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Władysław Walkowiak prof. dr hab.
•
Wiesław Apostolukprof. dr hab. inż., Dariusz Bieńko dr, Tomasz Chmielewski dr,
Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Lucjusz Duda dr, Maria Golonka prof. dr hab.,
Andrzej T. Kowal dr, Maria Kucharska–Zoń dr, Iwona Rutkowska dr, Ewa
Matczak-Jon dr, Leszek Rycerz dr hab., Veneta Videnova-Adrabińska dr hab.,
Agnieszka Wojciechowska dr, Jerzy Wódka dr, Monika Zabłocka – Malicka dr,
•
Rok: I Semestr: 2
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia):
Celem kursu jest zapoznanie studentów wszystkich kierunków Wydziału
Chemicznego z podstawami chemii nieorganicznej. Kurs składa się z wykładu (2
godz) i ćwiczeń laboratoryjnych (2 godz.)
•
•
Kurs Podstawy Chemii Nieorganicznej przeznaczony jest dla studentów Wydziału
Chemicznego, którzy poznali chemię ogólną i ramach wykładu poznają elementy
elektrochemii, równowagami w roztworach wodnych i niewodnych, symetrią
cząsteczek chemicznych, budową krystaliczną ciała stałego, teoria pasmową ciała
stałego i związki kompleksowe. Dokonany zostanie również przegląd podstawowych
40
klas związków nieorganicznych pierwiastków s, p, d oraz f elektronowych oraz
omówione zostaną metody otrzymywania metali i ich roztwarzania w kwasach, zasadach i
wodzie.
•
Liczba godzin
1. Elementy elektrochemii: ogniwo elektrochemiczne, równanie Ernsta, ogniwa
2
użyteczne w tym paliwowe, elektroliza - produkty elektrolizy, prawa elektrolizy.
2. Równowagi w roztworach wodnych elektrolitów - dysocjacja kwasów
3
wieloprotonowych, dysocjacja słabych elektrolitów w obecności mocnych
elektrolitów. Definicje kwasów i zasad według Bronsteda i Lawry’ego, oraz
Lewis> teoria miękkich i twardych kwasów oraz zasad. Reguła faz Gibbsa,
wykres fazowy wody, wybrane właściwości roztworów wodnych: osmoza,
dyfuzja, efekty krio- i ebulioskopowe.
2
3. Równowagi w roztworach niewodnych elektrolitów - autodysocjacja
nieorganicznych rozpuszczalników niewodnych (ciekły NH3 i SO2) oraz
kwasy i zasady w tych rozpuszczalnikach. Super kwasy, ciecze
superkrytyczne, stopione sole.
4. Symetria cząsteczek - pojęcie symetrii, elementy i operacje symetrii
2
punktowej, symetria cząsteczek typu: BF3, CCl4, H2O, NH3, SF6 .
5. Budowa ciała stałego - ciała izotropowe i anizotropowe, ciekłe kryształy,
symetria kryształów, sieć przestrzenna, komórki elementarne, sieci metaliczne
A1, A2 i A3, sieci jonowe (NaCl, CsCl, CaF2, α-ZnS), sieci kowalencyjne
(diament), sieci molekularne (CO2), inne sieci (K2PtCl6, CaCO3), zestawienie
typów sieci, izomorfizm i polimorfizm, defekty sieci krystalicznej - defekty
Schottky'ego, Frenkla, centra barwne, dyslokacje, badania struktury kryształów –
rentgenografia: równanie Braggów, metoda obracanego kryształu i metoda
proszkowa.
6. Teoria pasmowa ciała stałego - pasma energetyczne, metale, półprzewodniki i
izolatory, półprzewodniki samoistne oraz domieszkowe typu n i p.
7. Związki kompleksowe - pojęcia podstawowe, nazewnictwo związków
kompleksowych, izomeria związków kompleksowych, równowagi w
roztworach wodnych związków kompleksowych, teoria pola krystalicznego w
chemii koordynacyjnej, wybrane typy związków kompleksowych: karbonylki
metali przejściowych, kompleksy cyjankowe i nitrozylowe, klastery, kompleksy
metali przejściowych z węglowodorami (ferrocen).
7. Przegląd podstawowych klas związków nieorganicznych pierwiastków s, p, d
oraz f elektronowych: wodorki, tlenki i nadtlenki, kwasy, sole, wodorotlenki,
azotki, węgliki, borki – stopnie utlenienia, nazwy, wzory, właściwości kwasowozasadowe.
8. Metale: metody otrzymywania metali (piro- i hydrometalurgia), roztwarzanie
metali w kwasach, zasadach i w wodzie, stopy i materiały kompozytowe.
•
•
7
2
6
4
2
41
•
- Podstawowe czynności laboratoryjne. Wytrącanie osadów. Sączenie i wirowanie.
Roztwarzanie osadów.
- Podstawowe czynności laboratoryjne – strącanie osadów, oddzielanie osadów od
roztworów, sporządzanie roztworów o określonym stężeniu.
- Reakcje chemiczne – reakcje syntezy, rozkładu, efekt cieplny reakcji, wpływ pH na
przebieg reakcji utleniania i redukcji, charakterystyka porównawcza utleniających
właściwości fluorowców, roztwarzanie metali w kwasach, szereg elektrochemiczny
metali.
- Kinetyka reakcji – wpływ temperatury, stężenia i powierzchni reagentów,
katalizatora na szybkość reakcji; biokatalizatory, wyznaczanie stałej szybkości reakcji.
- Równowaga chemiczna w roztworach elektrolitów – określanie odczynu
roztworów kwasów, zasad i soli, wskaźniki stosowane w laboratorium chemicznym,
wpływ wspólnego jonu na stopień dysocjacji elektrolitu, hydroliza, wpływ
temperatury na hydrolizę, roztwory buforowe.
- Substancje trudno rozpuszczalne – czynniki wpływające na rozpuszczalność
osadów, kolejność wytrącania osadów, wytrącanie osadów w roztworach buforowych.
•
1.
A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003.
2.
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa,
2003.
3.
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna – podstawy, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
4.
Podstawy chemii. Ćwiczenia laboratoryjne, Praca zbiorowa pod red. K.
Skudlarskiego, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992.
1. P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne, Wrocław, 1997.
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, Wyd. Pol. Wrocławskiej, Wrocław, 2001.
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek,
W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
•
Warunki zaliczenia:
o
wykład – egzamin pisemny – uzyskanie minimum 50 % maksymalnej liczby
punktów,
o laboratorium – wykonanie i zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych.
42
•
•
Course title: Fundamentals of inorganic chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Written
completion
exam
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Classes
3
90
Laboratory
2
Project
Seminar
30
Passing of all
excercises and
tests
2
60
•
•
Prerequisites: General chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Władysław Walkowiak prof.
•
Dariusz Bieńko dr, Tomasz Chmielewski dr, Piotr Drożdżewski prof. , Lucjusz Duda
dr, Maria Cieślak-Golonka prof. , Monika Grotowska dr, Andrzej T. Kowal dr,
Maria Kucharska–Zoń dr, Iwona Lisek-Rutkowska dr, Ewa Matczak – Jon dr,
Leszek Rycerz dr hab., Veneta Videnova-Adrabińska dr hab., Agnieszka
Wojciechowska dr, Jerzy Wódka dr, Monika Zabłocka – Malicka dr,. Bożena
Ziółek dr.
•
Year: 1 Semester: I
•
•
Learning the basic problems of inorganic chemistry, including lecture and laboratory.
The lecture is continuation of general chemistry lecture.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and partly e-learning
•
Course description:
A goal of the lecture is to present the fundamentals of inorganic chemistry. The
lecture contains electrochemistry, chemical equilibrium of electrolytes in aqueous and
non-aqueous solutions, symmetry of chemical molecules, and band theory of solid state.
The course also covers the structure of crystalline solids, review of basic classes of
inorganic compounds for s-, p-, d-, and f-electron elements (hydrides, oxides, acids, bases,
and salts), and methods of metals extraction. Accompanying laboratory covers the
elementary laboratory operations, basic chemical reactions, kinetics of reactions,
43
chemical equilibrium of electrolytes in aqueous solutions, and sparingly soluble
substances.
•
Lecture:
Number of hours
1. Fundamentals of electrochemistry – electrochemical cells, scheme of
2
electrochemical cell, cell potential, half-cell potential, electrochemical
order of metals. Corrosion of iron. Electrolysis – processes of oxidation
and reduction on electrodes, examples of electrolysis.
2. Aqueous solutions – electrolytes, solubility, dissociation, acids
3
according to Bronstead and Lawry’s, Lewis as well as soft and hard acids
and bases theory. Aqueous solutions – solvatation (hydrolysis), buffers,
solubility product, ionic strength, chemical activity, phases Gibbs rule,
plot of water phase, chosen properties of aqueous solutions: osmosis,
diffusion, ebullioscopy and cryoscopy effects.
2
3. Chemical equilibrium for electrolytes in non-aqueous solutions –
auto-dissociation of inorganic non-aqueous solvents (liquid NH3 and SO2)
and acids and bases in these solvents. Super acids, supercritical fluids,
and molten salts.
4. Symmetry of chemical molecules – ideas of symmetry, elements and
2
operations of point symmetry, symmetry of molecules such as BF3, CCl4,
H2O, NH3, and SF6.
5. Crystalline solids – anisotropic and isotropic substances, liquid crystals,
crystal lattices, units cells, metallic lattices of A1, A2 and A3 type, ionic
7
lattices of NaCl, CsCl, CaF2, α-ZnS type, covalent lattice of diamond type,
molecular lattice (CO2), other lattices (K2PtCl6, CaCO3), isomerism and
polymerism, defects of crystalline pattern - Schottky's and Frenkl’s defects,
color centers, investigations of crystal structures, rentgenography - Bragg’s
equation.
6. Band theory of solid state - energetic bands, metals, semiconductors,
and isolators, semiconductors of n and p type.
7. Coordination compounds – Fundamentals of coordination compounds,
nomenclature, isomers of coordination compounds, bonding in complexes,
equilibrium in aqueous solutions of coordination compounds, chosen types
of complexes: carbonyls of transition metals, cyanides and nitrosyls, clasters,
complexes with hydrocarbons (ferrocene).
8. Review of basic classes of inorganic compounds for s-, p-, d-, and felectron elements: hydrides, oxides, acids, bases, salts, nitrides, carbides,
and borides – oxidation states, names, chemical formulas, acidic-basic
properties.
8. Metals - methods of metals receiving (pyro- and hydrometallurgy),
dissolving of metals in acids, bases and water. Alloys and composite
materials.
2
6
4
2
44
• Classes – the contents:
• Seminars – the contents:
• Laboratory – the contents:
o Elementary laboratory operations – precipitation, separation of precipitate from
an aqueous solution, preparation of standard solutions.
o Chemical reactions – synthesis, decomposition, heat effect of reactions, effect of
pH on oxidation-reduction reactions, comparative characteristic of redox
properties of halogens, dissolving of metals in acids, electrochemical series of
metals.
o Kinetics of reactions – effect of concentration, temperature, surface and catalyst
on reaction rates, biological catalysts, determination of rate constant.
o Chemical equilibrium in electrolyte solutions – determination of pH in aqueous
solutions of acids, bases and salts, acid –base indicators used in chemical
laboratory, effect of common ion on acid dissociation degree, hydrolysis, effect
of temperature on hydrolysis, buffer solutions.
o Sparingly soluble substances – effect of chemical conditions on the solubility of
salts, fractional precipitation, precipitation in buffered solutions.
• Project – the contents:
1. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003.
2. P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa,
2003.
3. F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna – podstawy, Wyd. Naukowe
PWN, Warszawa, 1995.
4. Podstawy chemii. Ćwiczenia laboratoryjne, Praca zbiorowa pod red. K. Skudlarskiego,
Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992.
• Additional literature:
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne, Wrocław, 1997.
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek,
W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2002
• Conditions of the course acceptance/credition:
Lecture: minimum 50 % of points from the written exam.
Laboratory: passing of all exercises and minimum 50 % of points from all tests.
45
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii organicznej
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
2
Laboratorium
2
30
30
Egzamin
Zaliczenie
4
120
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: zaliczony kurs „Chemia ogólna”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Paweł Kafarski oraz Prof.
Dr hab. Jacek Skarżewski
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr A.
Mucha, Dr R. Siedlecka i inni
•
Rok: II Semestr: III
•
•
Po zaliczeniu kursu student powinien rozumieć podstawowe zależności pomiędzy budową
związków organicznych i ich właściwościami, tak fizycznymi, jak i chemicznymi, a nawet
w pewnym stopniu biologicznymi. Zajęcia laboratoryjne uzupełnią umiejętności studenta
o technikę prowadzenia prac laboratoryjnych (prowadzenie reakcji organicznej,
izolowanie i oczyszczanie produktu, pomiar temperatury topnienia, wrzenia,
współczynnika załamania światła itp.).
•
•
Kurs poświęcony jest omówieniu struktury, właściwości i reaktywności podstawowych
grup związków organicznych oraz podstawowych technik eksperymentalnych. Ćwiczenia
laboratoryjne stanowią praktyczną ilustrację oraz rozwinięcie treści programowych
wykładu.
•
46
1. Struktura związków organicznych: typy wiązań, hybrydyzacja, izomeria,
konfiguracja i konformacja.
2. Metody badania struktury związków: spektroskopia IR, NMR, MS.
3. Węglowodory nasycone (alkany i cykloalkany). Reakcje rodnikowe.
4. Węglowodory nienasycone (alkeny, dieny, alkiny). Reakcje addycji
elektrofilowej. Regio- i stereoselektywność.
5. Węglowodory aromatyczne. Reakcje substytucji elektrofilowej i
nukleofilowej. Kontrola kinetyczna i termodynamiczna reakcji.
6. Fluorowcowe pochodne węglowodorów. Reakcje substytucji
nukleofilowej i eliminacji. Stereospecyficzność.
7. Pochodne tlenowe: alkohole i fenole. Organiczne kwasy i zasady.
8. Pochodne tlenowe: aldehydy i ketony. Reakcje addycji nukleofilowej do
grupy karbonylowej. Enolizacja.
9. Kwasy karboksylowe i ich pochodne. Reakcje substytucji na acylowym
atomie węgla.
10. Azotowe pochodne węglowodorów: nitrozwiązki i aminy.
11. Pochodne siarki i związki heterocykliczne.
12. Produkty naturalne: lipidy, aminokwasy, peptydy, kwasy nukleinowe,
cukry.
13. Reakcje oligo- i polimeryzacji. Polimery naturalne i sztuczne.
14. Biologiczna aktywność związków organicznych. Leki.
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. Bezpieczeństwo pracy w laboratorium: substancje szkodliwe, palne, itp.
2. Podstawowa aparatura laboratoryjna (szklana i metalowa) i operacje ogrzewania oraz
chłodzenia.
3. Operacje jednostkowe: krystalizacja, destylacja (prosta, frakcjonowana, z parą
wodną).
4. Oznaczanie podstawowych stałych fizycznych: temperatura wrzenia, temperatura
topnienia, współczynnik załamania.
5. Chromatografia cienkowarstwowa.
6. Analiza jakościowa substancji organicznej (identyfikacja): rozpuszczalność, próby
chemiczne, widmo IR, 1H NMR, stałe fizyczne.
Praktycznemu zapoznaniu studentów z tymi zagadnieniami służyć będzie indywidualne
wykonanie przez nich 4 preparatów oraz 1 analizy.
•
•
Wykład:
1. P. Mastalerz, Chemia organiczna, PWN, Warszawa, 1986.
2. A. Zwierzak, Zwięzły kurs chemii organicznej, tom I i II, Wydawnictwo Politechniki
Łódzkiej, Łódź, 2000, 2002.
Laboratorium:
1. L. Achremowicz, M. Soroka, Chemia organiczna. Laboratorium, Skrypt Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław, 1980. Wersja elektroniczna: e-książki, www.bg.pwr.wroc.pl
47
2. A. I. Vogel, Preparatyka organiczna, WNT, Warszawa, 2006.
•
1. D. Buza, W. Sas, P. Szczeciński, Chemia organiczna. Kurs podstawowy, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2006.
2. J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1-5, PWN, Warszawa 2005.
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: egzamin (rozwiązywanie zadań i problemów analogicznych do ogłoszonych w
Internecie i rozwiązywanych na ćwiczeniach Chemia organiczna)
Laboratorium: poprawne wykonanie 5 zadań (4 preparatów i 1 analizy)
*- w zależności od systemu studiów
48
•
•
Course title: Principles of organic chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Exam
completion
4
ECTS credits
Total
Student’s 120
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Crediting
(mark
acceptance)
2
60
•
•
Prerequisites: completion of the “General chemistry” course
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr. hab. Paweł Kafarski
and Prof. Dr. hab. Jacek Skarżewski
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Dr. A. Mucha, Dr. R.
Siedlecka and others
•
Year: II Semester: III
•
•
After completion of the course students should understand basic relations between the
structure of organic compounds and their physical, chemical, and to some extent
biological properties. The practical laboratory course gives supplementary skills to
theoretical knowledge of students (laboratory techniques, preparation of experiments,
isolation and purification of obtained products, measurement of physical properties of
compounds).
•
•
Course description:
The course is dedicated to main aspects of the structure, properties and reactivity of basic
groups of organic compounds and fundamental experimental techniques. The laboratory
course represents further practical illustration of the lecture program.
49
•
Lecture:
1. The structure of organic compounds: bonding types, hybridization,
isomerism, configuration and conformation.
2. Methods for structure determination of organic compounds: IR
spectroscopy, NMR and MS.
3. Alkanes and cycloalkanes. Radical reactions.
4. Alkenes, dienes and alkynes. Electrophilic addition. Regio- and
stereoselectivity.
5. Aromatic compounds. Electrophilic and nucleophilic substitution.
Kinetic and thermodynamic reaction control.
6. Alkyl halides. Nucleophilic substitution and elimination.
Stereospecificity.
7. Oxygen derivatives: alcohols and phenols. Organic acid and bases.
8. Carbonyl compounds: aldehydes and ketones. Nucleophilic addition to
the carbonyl group. Enolization.
9. Carboxylic acids and their derivatives. Substitution on carboxyl carbon
atom.
10. Nitrogen derivatives: amines and nitro compounds.
11. Sulfur derivatives and heterocyclic compounds.
12. Natural products: lipids, amino acids, peptides, nucleic acids,
saccharides.
13. Oligo- and polymerization. Natural and synthetic polymers.
14. Biological activity of organic compounds. Drugs.
•
•
•
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. Safety working roles in the laboratory: harmful compounds, combustible compounds
and others.
2. Basic equipment in laboratory (glassware and hardware), operations like heating and
cooling.
3. Basic techniques: crystallization, distillation (simple, fractional, steam).
4. Measurement of basic physical properties: boiling point, melting point, refractive
index).
5. Thin layer chromatography.
6. Qualitative analysis of organic compounds (identification); solubility, physical
properties, chemical tests, spectral analysis.
Practical experience will be achieved by individual preparation of 4 compounds and 1
analysis (identification).
•
•
Basic literature:
Lecture:
Laboratory:
50
1. L. Achremowicz, M. Soroka, Chemia organiczna. Laboratorium, Skrypt Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław, 1980. Wersja elektroniczna: e-książki, www.bg.pwr.wroc.pl
2. A. I. Vogel, Preparatyka organiczna, WNT, Warszawa, 2006.
•
1 D. Buza, W. Sas, P. Szczeciński, Chemia organiczna. Kurs podstawowy, Oficyna
2 J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1-5, PWN, Warszawa 2005.
•
Lecture: exam (solving of problems analogous to those practiced during the Organic
chemistry course)
Laboratory: successful execution of 5 tasks (4 obtained products and 1 analysis)
51
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ICC013003
•
Nazwa kursu:
•
Podstawy inżynierii chemicznej
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
3
Punkty ECTS
Liczba godzin 90
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Projekt
Seminarium
1. Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż.
2. Andrzej Noworyta, prof. dr hab. inż.
•
zespół
•
Rok: ....2 Semestr:.........3 dla chemii, inżynierii chemicznej i procesowej, technologii
chemicznej
•
Rok: ...3
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność formułowania i rozwiązywania
podstawowych problemów technologiczno-inżynierskich, zasady realizowania
procesów jednostkowych
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Zjawiska transportu pędu, ciepła i masy.
Elementy hydrodynamiki. Procesy jednostkowe i aparatura do ich realizacji.
Semestr:........5 dla inżynierii materiałowej
52
•
1. Zasady bilansowania strumieni i aparatów. Prawa zachowania
2. Prawo Bernoulliego i jego zastosowania
3. Opory przepływu w aparaturze
4. Pompy, charakterystyka, dobór
5. Transport gazów, transport ciał stałych
6. Sedymentacja, odstojniki
7. Filtracja, filtry
8. Odpylanie gazów
9. Mieszanie i mieszalniki
10. Przewodzenie ciepłą, wnikanie ciepła
11. Przenikanie ciepłą, wymienniki ciepła
12. Wnikanie masy, kinetyka, modele
13. Procesy wielostopniowe
14. Procesy dyfuzyjne, aparatura
15. Reaktory chemiczne
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Projekt - zawartość tematyczna:
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
R. Koch, A. Noworyta: Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej, WNT, 1995
T. Hobler: Ruch ciepła i wymienniki, WNT 1971
Z. Kembłowski,…: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
1985
A. Senacki, L. Gradoń: Podstawowe procesy przemysłu chemicznego, WNT 1985
•
Warunki zaliczenia: egzamin z treści objętych programem wykładu dla kierunku
biotechnologia, kolokwium dla pozostałych kierunków
53
•
Course code: ICC013003
•
Course title: Chemical Engineering Fundamentals
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
colloquy
3
90
•
Level of the course (basic/advanced): advanced
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:
•
Andrzej Matynia, Prof. Dr. hab. Eng.
•
Andrzej Noworyta, Prof. Dr. hab. Eng.
•
•
Year:.......2........
technology,
•
Year:.........3...... Semester:.... 5 for material engineering
•
•
Aims of the course (effects of the course): Know-how definition and solution
fundamental engineering problems, methods of unit operation realization
•
•
Course description: Momentum, heat and mass transport phenomena. Hydrodynamics.
Unit operation and equipment for their realization.
•
Lecture:
Semester:.... 3 for chemistry, chemical engineering and chemical
1. Balance principies of streams and apparatus. Laws of conservation
2. Bernoullie’s law and its applications
3. Flow resistance
4. Pumps – characteristics and applications
5. Transport of gases and solids
6. Sedimentation, settlers
Number of hours
2
2
2
2
2
2
54
7. Filtration, equipment
8. Dust removal
9. Mixing, mixers
10. Heat conduction and convection
11. Total heat transfer coefficient. Heat exchangers
12. Mass transport, kinetics, models
13. Multisteps processes
14. Diffusional processes
15. Chemical reactors
•
•
•
Laboratory – the contents: Project – the contents:
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Z. Kembłowski, ….: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
1985
•
Conditions of the course acceptance/credition: Exam for problems presented in
lectures for biotechnology, colloquy for the others
55
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC014001
•
Nazwa kursu: Podstawy technologii chemicznej
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
zaliczenie
3
90
•
Poziom kursu (podstawowy):
•
Wymagania wstępne: Zalecenie: zaliczony kurs – chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
dr inż. A. Biskupski; dr inż. Ryszard Janik; dr inż. Ewelina Ortyl
•
Rok: ...II......... Semestr:..IV wiosenny......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie umiejętności złożenia prostego procesu
chemicznego w schemat technologiczny oraz wykonania obliczeń bilansowych i
projektowych podstawowych urządzeń przemysłu chemicznego
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy obliczeń w technologii chemicznej,
podstawy obliczeń projektowych
•
Liczba godzin
1.Chemiczna i technologiczna koncepcja procesu
2
2. Bilanse materiałowe
2
3.Symulacja diagramów strumieniowych
2
4.Bilanse energetyczne
4
5.Własności substancji chemicznych-dane projektowe, komputerowe bazy
4
danych
6.Analiza termodynamiczna procesu, równowaga chemiczna
4
7.Równania kinetyczne, interpretacja danych kinetycznych
2
8. Modele reaktorów chemicznych
4
9. Projektowanie reaktorów idealnych i rzeczywistych
4
10. Wspomaganie komputerowe obliczeń projektowych
2
56
•
•
1. S. Kucharski, J. Głowiński, „Podstawy obliczeń projektowych w technologii
chemicznej”, Oficyna Wyd. PWr., 2001
2. CHEMCAD User Guide, ver. 5, Houston, Chemstations Inc., 2003
•
•
1. Reed R.C., Prausnitz J.M., Poling B.E., „Properties of Gases and Liquids”,
McGraw-Hill, 1987
2. Fogler S.H., „Elements of Chemical Reaction Engineering“, Englewood Cliffs,
Prentice Hall, 2001
•
Warunki zaliczenia: wykonanie zadanych projektów
57
•
Course code: TCC014001
•
Course title: Fundamentals of chemical technology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
3
90
•
•
Prerequisites: recommended : finished Physical Chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
•
Year:.II............... Semester:...IV spring...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): gaining ability to transfer simple technological
process into flow-sheet and to carry out balance calculations of basic chemical process units
•
•
Course description: Basic calculations in chemical technology, fundamentals of design
calculations in chemical technology
•
Lecture:
1.Chemical and technological process concept
2. Material balances
3.Flow-sheet simulation
4.Energy balances
5.Properties of chemicals: design data, computer data bases
6.Thermodynamic analysis of process, chemical equilibrium
7.Kinetic equations, interpretation of kinetic data
8. Models of reactors
9. Design calculations of ideal and real reactors
10. Computer assisted design calculations
Number of hours
2
2
2
4
4
2
4
4
4
2
58
•
Laboratory– the contents:
•
Basic literature:
•
1. Reed R.C., Prausnitz J.M., Poling B.E., „Properties of Gases and Liquids”, McGrawHill, 1987
2. Fogler S.H., „Elements of Chemical Reaction Engineering“, Englewood Cliffs, Prentice
Hall, 2001
•
Conditions of the course acceptance/credition: execution of obligatory projects
59
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: FZC011002
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Fizyka I
2
2
Laboratorium
-
30
30
-
-
-
egzamin
zaliczenie
-
-
-
4
120
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
-
•
•
Wymagania wstępne: brak
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Andrzej Miniewicz
•
o Dr Andrzej Albiniak
o Dr Elżbieta Broniek
o Dr hab. Antoni Chyla
o Dr M. Klakocar - Ciepacz
o Mgr W. Kołodziejczyk
o Dr Włodzimierz Kusto
o Dr Aleksandra Lewanowicz
o Dr hab. Jan Masalski
o Dr Izabela Mossakowska
o Dr Jarosław Myśliwiec
o Dr Krzysztof Rohleder
o Mgr Katarzyna Szymborska
o Mgr Elżbieta Trzop
•
Rok: pierwszy Semestr: pierwszy .
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie podstawowych zasad
fizyki ogólnej, z naciskiem na problematykę fizyczną niezbędną w dalszym
studiowaniu kierunkowym na Wydziale Chemii. Kurs został zaprojektowany przy
założeniu minimalnej wiedzy studenta w dziedzinie fizyki oraz niewielkiego
przygotowania z matematyki.
60
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna oraz zdalna
•
•
1. Kinematyka: ruch krzywoliniowy, relacje między wielkościami
liniowymi i kątowymi.
2. Dynamika - równania ruchu; pęd, masa, siła, układy odniesienia
3. Praca, energia, moc, siły zachowawcze, energia potencjalna. Zasada
zachowania pędu - zderzenia, środek mas.
4. Moment siły, kręt bryły, moment bezwładności, tensor momentu
bezwładności, giroskop.
5. Energia w ruchu obrotowym. Zasada zachowania momentu pędu. Siła
grawitacyjna.
6. Własności sprężyste materiałów, mechanika płynu
7. Oscylator harmoniczny. Energia, składanie drgań, wahadła. Drgania
tłumione. Drgania wymuszone. Rezonans.
8. Ładunek i pole elektryczne. Twierdzenie Gaussa. Potencjał
elektryczny. Dipol elektryczny.
9. Kondensatory. Energia pola elektrycznego. Dielektryki, zjawiska
piezo-, ferroelektryczne
10. Prąd elektryczny - opis mikroskopowy. Właściwości elektryczne
metali: opór właściwy, nadprzewodnictwo. Prawa Kirchoffa, obwody
prądu stałego.
11. Wektor indukcji magnetycznej, ruch ładunku w polu magnetycznym,
spektrometria mas, cyklotron, efekt Halla.
12. Przewodnik z prądem w polu magnetycznym, dipol magnetyczny.
Prawo Biota-Savarta, oddziaływanie przewodników z prądem. Prawo
Ampere'a, strumień wektora indukcji magnetycznej.
13. Magnetyczne właściwości materii, substancje dia-, para- i
ferromagnetyczne.
14. Indukcja elektromagnetyczna; wytwarzanie i właściwości prądu
przemiennego
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka 1 i 2, PWN, 1999
•
Literatura uzupełniająca: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
Warunki zaliczenia: egzamin
•
- w zależności od systemu studiów
61
•
Course code: FZC011002
•
Course title: Physics I
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
2
30
30
exam
credit
4
120
2
60
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr hab. Andrzej
Miniewicz
•
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Dr Andrzej Albiniak
Dr Elżbieta Broniek
Dr hab. Antoni Chyla
Dr M. Klakocar - Ciepacz
Mgr W. Kołodziejczyk
Dr Włodzimierz Kusto
Dr Aleksandra Lewanowicz
Dr hab. Jan Masalski
Dr Izabela Mossakowska
Dr Jarosław Myśliwiec
Dr Krzysztof Rohleder
Mgr Katarzyna Szymborska
Mgr Elżbieta Trzop
•
Year: firs Semester: first
•
•
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and e-learning
•
Course description:
•
Lecture:
62
1. Kinematics: two and three dimensional motions, relations between
linear and angular
2. Dynamics – equations of motions mass, forces, Newton laws,
momentum
3. Work and energy conservational forces, potential energy conservation
of momentum, center of mass system
4. Forces momentum, rotation, gyroscope
5. Rotational energy, rigid body, gravity
6. Mechanics of solid and fluid
7. Oscillations, dumped oscillations, forced oscillations.
8. Charges, electrical field, potential, dipole.
9. Capacitors, energy of electrical field, dielektrics, piezo and
ferroelectrics.
10. Electrical current, metals, resistor Kirchhoffs laws.
11. Magnetic Induction moving point charge in magnetic field
12. Magnetic field of currents, Biot-Savart law, Ampoer law
13. Magnetization and magnetic susceptibility
14. Induced Emf, Faraday’s law
Number of hours
•
Classes – the contents: :the same as lectures
•
•
•
•
Basic literature: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka t. 1 i 2, PWN, 1999
•
Additional literature: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
63
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: FZC012002
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Fizyka II
Wykład
2
1
Laboratorium
2
-
30
15
30
egzamin
zaliczenie
zaliczenie
4
120
1
30
2
60
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
-
-
-
-
•
•
Wymagania wstępne: zaliczenie kursu Fizyka I
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Andrzej Miniewicz
•
o Dr Andrzej Albiniak
o Dr Elżbieta Broniek
o Dr hab. Antoni Chyla
o Dr M. Klakocar - Ciepacz
o Mgr W. Kołodziejczyk
o Dr Włodzimierz Kusto
o Dr Aleksandra Lewanowicz
o Dr hab. Jan Masalski
o Dr Izabela Mossakowska
o Dr Jarosław Myśliwiec
o Dr Krzysztof Rohleder
o Mgr Katarzyna Szymborska
o Mgr Elżbieta Trzop
•
Rok: pierwszy Semestr: drugi .
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie podstawowych zasad
fizyki ogólnej, z naciskiem na problematykę fizyczną niezbędną w dalszym
studiowaniu kierunkowym na Wydziale Chemii. Kurs został zaprojektowany przy
założeniu minimalnej wiedzy studenta w dziedzinie fizyki oraz niewielkiego
przygotowania z matematyki.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna oraz zdalna
64
•
•
Liczba godzin
1. Obwód z prądem przemiennym (układ RLC), moc wydzielana w
obwodzie.
2. Oscylacje w obwodzie LC; energia pola magnetycznego.
Transformator. Równania Maxwella.
3. Fale w ośrodkach sprężystych, równanie fali płaskiej; równanie
falowe. Prędkości fal w różnych ośrodkach, dyspersja.
4. Interferencja fal, fala stojąca. Fale dźwiękowe, elementy akustyki.
Fale elektromagnetyczne, równanie falowe; prędkość grupowa;
widmo fal, światło widzialne.
5. Oddziaływanie promieniowania z materią; odbicie i załamanie
światła. Elementy optyki geometrycznej.
6. Interferencja fal świetlnych, interferometr. Dyfrakcja: pojedyncza
szczelina, siatka dyfrakcyjna - zdolność rozdzielcza. Światło
spolaryzowane, dwójłomność, polarymetr.
7. Promienie Roentgena: otrzymywanie, dyfrakcja w kryształach.
Promieniowanie temperaturowe, ciało doskonale czarne.
8. Fizyka kwantów: efekt fotoelektryczny, efekt Comptona.
9. Falowa natura materii - fale de Broglie'a. Zasada nieoznaczoności
Heisenberga.
10. Fizyka jądrowa - terminologia; rozmiar jądra, oddziaływanie nukleonnukleon.
11. Struktura ciężkich jąder atomowych, rozpad alfa, beta i gamma.
Metody detekcji cząstek jonizujących, dozymetria, radiologiczne
zagrożenie. Rozszczepienie jąder atomowych; reakcja syntezy.
12. Cząstka w jamie potencjalnej, równanie Schroedingera, przenikanie
przez barierę.
13. Sens fizyczny równania Schroedingera, gęstość stanów, oscylator.
14. Teoria swobodnych elektronów w metalu. Teoria pasmowa ciał
stałych; półprzewodniki, domieszki; zastosowanie.
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
•
Literatura podstawowa: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka 1 i 2, PWN, 1999
•
Literatura uzupełniająca: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
•
65
•
Course code: FZC012002
•
Course title: Physics II
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
2
1
2
30
15
30
exam
credit
Credit
4
120
1
30
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Physics I
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr hab. Andrzej
Miniewicz
•
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Dr Andrzej Albiniak
Dr Elżbieta Broniek
Dr hab. Antoni Chyla
Dr M. Klakocar - Ciepacz
Mgr W. Kołodziejczyk
Dr Włodzimierz Kusto
Dr Aleksandra Lewanowicz
Dr hab. Jan Masalski
Dr Izabela Mossakowska
Dr Jarosław Myśliwiec
Dr Krzysztof Rohleder
Mgr Katarzyna Szymborska
Mgr Elżbieta Trzop
•
Year: firs Semester: first
•
•
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and e-learning
•
Course description:
•
Lecture:
66
1. RL circuit alternating current and LRC circuit
2. LC oscillator, magnetic energy, Maxwell’s equations.
3. Mechanical waves,
4. Interference of waves standing wave, acoustic, electromagnetic
wave, light, energy transport, group velocity
5. Reflection and refraction
6. Interference of light, iffraction patter of a single and double slit,
polariztion
7. X Ray, blackbody radiation,
8. Photoelectric effect, Compton scattering,
9. de Broglie'a waves, wave paricle duality
10. Nuclear physics
11. alpha beta gamma decay
12. Schroedinger equation, barrier penetration
13. Particle in the box, quantum theory of hydrogen atom
14. Band theory of solids, semiconductors, superconductors
Number of hours
•
Classes – the contents: the same as lectures
•
•
Laboratory – the contents: the same as lectures
•
•
Basic literature: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka t. 1 i 2, PWN, 1999
•
Additional literature: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
Conditions of the course acceptance/credition: exam
67
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Analiza chemiczna i śladowa
polski
2
Laboratorium
3
30
45
egzamin
zaliczenie
3
90
3
90
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
•
zaawansowany
•
Wymagania wstępne: ukończony kurs Chemia analityczna i Podstawy chemii
analitycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. dr hab. inż.
•
Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż.; Witold Charewicz, prof. dr hab. inż.; Monika
Grotowska, dr; Piotr Jamróz, dr inż.; Barbara Kołodziej, dr inż,; Barbara KułakowskaPwalak, dr inż.; Anna Leśniewicz dr inż.,; Paweł Pohl, dr inż.; Bartłomiej Prusisz, dr
inż.
•
Rok: ...III........ Semestr:.....V...................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny):
•
Cele zajęć: Zaznajomienie studentów z
podstawami teoretycznymi oraz problemami i zastosowaniami metod zaawansowanej
chemii analitycznej
obowiązkowy
Efekty kształcenia: Opanowanie podstaw teoretycznych i umiejętności wykorzystania
chemicznych, fizycznych i fizykochemicznych (instrumentalnych) metod identyfikacji
i oznaczenia makro- i mikroskładników oraz śladów. Umiejętność analizy
statystycznej wyników.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna):
tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje zagadnienia zaawansowanej
chemii analitycznej (ze szczególnym uwzględnieniem metod instrumentalnych)
zarówno od strony teoretycznej jak i praktycznej.
•
68
1.Cele i zadania analityki. Terminologia. Zielona chemia analityczna.
2.Klasyfikacja i kategorie metod analitycznych
3.Metody definitywne i komparatywne. Kalibracja
4.Metody spektroskopowe i ich charakterystyka. Widma atomów i molekuł.
5.Spektrometria atomowa (ASA, ICP-OES, ICP-MS)
6.Spektrofotometria absorpcyjna – UV-Vis IR i ramanowska (FT-IR).
7. Spektrometria masowa. Metody badania struktury.
8. Metody elektroanalityczne- podstawy, klasyfikacja
9. Charakterystyka analityczna i zastosowania metod elektrochemicznych
10. Metody przygotowania próbek do pomiaru
11. Metody elektrokinetyczne. Chromatografia. Elektroforeza
12. Metody ekstrakcyjne
13. Błędy. Propagacja błędów. Analiza statystyczna wyników
14. Problemy jakości. Walidacja. Spójność pomiarowa.
15. Metody sprzężone. Trendy rozwoju analizy
•
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Identyfikacja składników makro- i mikro- w próbkach naturalnych i syntetycznych
metodami spektrometrii atomowej (emisyjnej i absorpcyjnej). Przygotowanie próbek o
złożonej matrycy do analizy pierwiastkowej metodami instrumentalnymi. Oznaczanie
i zagęszczanie śladowych ilości analitu z wykorzystaniem spektrofotometrii i
chromatografii jonowymiennej. Analiza radiometryczna. Analiza preparatów
farmaceutycznych metodami klasycznymi i instrumentalnymi. Oznaczanie anionów w
wodach spożywczych i przemysłowych z wykorzystaniem elektrod jonoselektywnych.
Wykorzystanie miareczkowania potencjometrycznego do oznaczania stężonych
kwasów w roztworach porafinacyjnych oraz fosforanów w detergentach. Ocena
statystyczna wyników analitycznych (standaryzacja, ocena wiarygodności, granica
wykrywalności).
•
•
1. W. Szczepaniak „Metody instrumentalne w analizie chemicznej” , PWN Warszawa
2. "Analytical Chemistry by open learning", J. Wiley & Sons (ACOL) 1991-2004
3. "Analytical Chemistry", Ed. R.Kellner et al., Wiley VCH 1998
4. Skoog “Podstawy Chemii Analitycznej-Metody Instrumentalne” PWN, Warszawa
•
1. Z. Marczenko, M. Balcerzak, „Spektrofotometryczne metody w analizie
nieorganicznej” PWN Warszawa 1998
2. A. Cygański „Metody spektroskopowe w chemii analitycznej”, WNT Warszawa
1993
3. A. Cygański "Chemiczne metody analizy ilościowej", WNT Warszawa 1992
4. A. Cygański ”Metody elektroanalityczne”, WNT Warszawa 1991
5. A. Cygański, J. Krystek, B. Ptaszyński, „Obliczenia z chemicznych i
instrumentalnych metod analizy” Politechnika Łódzka, Łódź 1996
•
Warunki zaliczenia:
69
Wykład: zdany egzamin pisemny (≥ 50%)
70
•
•
Course title: Chemical and trace analysis
• Language of the lecturer:
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course exam
completion
3
ECTS credits
Total
Student’s 90
Workload
polish
Classes
Laboratory
Project
Seminar
3
45
credit
3
90
•
advanced
•
Prerequisites: passed courses Analytical Chemistry and Base of Analytical Chemistry
•
•
Żyrnicki Wiesław, Prof.
Jolanta Borkowska-Burnecka, Dr., Witold Charewicz, Prof., Monika Grotowska, Dr.,
Piotr Jamróz, Dr., Barbara Kołodziej, Dr., Barbara Kułakowska-Pwalak, Dr., Anna
Leśniewicz Dr., Paweł Pohl, Dr., Bartłomiej Prusisz, Dr.,
•
Year:.....III........... Semester:........V..............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Aim of the course: The course provides
knowledge and practical application of advanced analytical chemistry methods.
obligatory
Effects of the course: Proficiency in application of analytical instrumental methods for
identification and/or determination of macro- and microconstituents and traces. Ability
of statistical assessment of analytical results.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):
traditional
•
Course description: The course includes problems and topics of advanced analytical
chemistry (with special attention to instrumental methods) dealing with theoretical and
practical aspects.
•
Lecture:
1.Analytical chemistry - bases and aims. Green Analytical Chemistry.
2. Classification and description of analytical methods.
3.Definitive and comparative methods. Calibration.
4 .Spectroscopic methods. Spectra of atoms and molecules.
5. Atomic Spectrometry (AAS, ICP-OES, ICP-MS)
6. Absorption spectrophotometry (UV-Vis, IR).Raman spectroscopy.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
71
7. Mass spectrometry. Structure analysis.
8. Electroanalytical methods - fundamentals and classification
9. Characteristics of electroanalytical methods
10. Sample pretreatment and treatment
11. Chromatography and electrophoresis
12. Extraction techniques
13. Errors. Statistical analysis.
14. Quality of measurements. Validation. Traceability.
15. Hyphenated techniques. Trends in modern analytical chemistry.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Laboratory – the contents: Identification of macro- and micro- elements in natural and
synthetic samples by atomic spectrometry methods (emission and absorption). Pretreatment and preparation of samples with complex matrix for elemental analysis by
instrumental methods. Preconcentration, determination of trace elements using ionexchange chromatography and spectrophotometry. Radiochemical analysis.
Determination of anions in industrial and tap waters by ion-selective electrodes.
Application of potentiometric titration for determination of concentric acids in
industrial solutions and phosphates in detergents. by electrochemical methods.
Statistical assessments of analytical results (standardization, reliability, detection
limit).
•
•
Basic literature:
1996
2. "Analytical Chemistry by open learning", J. Wiley & Sons (ACOL) 1991
3. Skoog “Podstawy Chemii Analitycznej-Metody Instrumentalne”, PWN Warszawa
2006
4. Analytical Chemistry. Ed. Kellner et al. , Wiley VCH 1998
•
1. Z. Marczenko, M. Balcerzak, „Spektrofotometryczne metody w analizie
nieorganicznej” PWN Warszawa 1998
1993
3. A. Cygański "Chemiczne metody analizy ilościowej", WNT Warszawa 1992
4. A. Cygański ”Metody elektroanalityczne”, WNT Warszawa 1991
instrumentalnych metod analizy” Politechnika Łódzka, Łódź 1996
•
Lab: Completion of all scheduled analyses and satisfactorily scored test (≥ 50%)
Lecture: Passed written exam (≥ 50%)
72
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
Analiza i monitoring środowiska
•
Język wykładowy:
polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
4
Projekt
Seminarium
60
4
120
•
•
•
•
Jolanta Borkowska-Burnecka, dr, Grażyna Gryglewicz, dr hab. inż., prof. nadzw., Piotr
Jamróz, dr inż., Barbara Kułakowska-Pawlak, dr inż., Anna Leśniewicz, dr inż., Paweł
Pohl, dr inż., Bartłomiej Prusisz, dr inż., Krystyna Palewska dr hab.
•
Rok: .....3..... Semestr: .....VI......
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie metod analizy i monitoringu; sposobu
pobierania i przygotowania próbek środowiskowych. Nabycie umiejętności analizy
zanieczyszczeń nieorganicznych i organicznych na poziomie śladowym i
opracowywania wyników pomiarów, z uwzględnieniem problemów zapewnienie i
kontroli jakości.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Badanie, analiza i ocena wybranych składników
środowiska naturalnego (wody, gleby, roślinność, powietrze) w celu obserwacji
zachodzących w nim zmian. Monitoring wybranych elementów środowiska (części
abiotycznej
i
biotycznej).
Zastosowanie
metod
spektroskopowych,
elektrochemicznych i chromatografii gazowej i cieczowej.
73
Liczba godzin
1.
2.
3…
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Zasady poboru i pobór próbek gleby,
powietrza, roślin i wody. Przygotowanie różnych próbek środowiskowych do
pomiaru. Analiza frakcjonowana. Mineralizacja i techniki ekstrakcyjne. Zastosowanie
spektroskopii absorpcyjnej i emisyjnej. Chromatografia cieczowa. Analiza lotnych
zanieczyszczeń środowiska - chromatografia gazowa i techniki sprzężone (GC-MS).
Oznaczanie śladów metodami elektroanalitycznymi. Wykorzystanie roślinnych
bioindykatorów zanieczyszczeń środowiska. Zapewnienie i kontrola jakości
pomiarów, walidacja metody badań. Analiza materiałów referencyjnych.
• Projekt - zawartość tematyczna:
1. Minczewski J., Marczenko Z.: Chemia Analityczna, PWN, Warszawa, 1997, t:1-3;
2. Namieśnik J., Łukasiak J., Jamrógiewicz Z.: Pobieranie próbek środowiskowych do
analizy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995;
3. Namieśnik J., Jamrógiewicz Z., Pilarczyk M., Torres L.: Przygotowanie próbek
środowiskowych do analizy. WNT, Warszawa 2000;
4. Allaway B. J., Ayers D. C.: Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska. PWN,
Warszawa 1999;
5. Zakrzewski S.F.: Podstawy toksykologii środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 1995;
6. Szczepaniak W.: Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa,
1996.
1. Andrews J.E., Brimblecombe P., Jickells T.P., Liss P.S.: Wprowadzenie do chemii
środowiska. WNT, Warszawa 1999;
2. O’Neill P.: Chemia środowiska. Wyd. PWN Warszawa-Wrocław 1998;
3. Praca zbiorowa. Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska. WNT,
1998;
4. Cygański A.: Metody spektroskopowe w chemii analitycznej. WNT, Warszawa, 2002.
•
Warunki zaliczenia: realizacja programu badań oraz pozytywne oceny z raportów i z
kolokwium
74
•
•
Course title: Environmental Analysis and Monitoring
• Language of the lecturer: polish
Course form
Lecture
Classes
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Laboratory
Project
Seminar
4
60
4
120
•
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Wiesław Żyrnicki, prof. dr
hab. inż.
•
Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż., Monika Grotowska, dr, Grażyna Gryglewicz, dr
hab. inż., prof. nadzw., Piotr Jamróz, dr inż., Barbara Kułakowska-Pawlak, dr, Anna
Leśniewicz, dr inż., Paweł Pohl, dr inż., Bartlomiej Prusisz, dr Krystyna Palewska dr hab.
•
Year: .....3..... Semester: .....VI......
•
•
Aims of the course (effects of the course): Introduction to the monitoring and analysis
methods. Sampling and environmental sample preparation strategies. Development of
the analytical skills devoted to the analysis of trace inorganic and organic
contaminates of the natural environment. Data analysis in quality control and quality
assurance.
•
•
Course description: Examination, analysis and pollution assessment of the selected
components of the environment (soil, water, plant and air). Biotic and abiotic
constituents of the natural environment monitoring. Environmental analysis by means
of the spectroscopic, electrochemical and chromatographic methods.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3….
•
75
•
•
Laboratory – the contents: Soil, water, plant and air sampling and it’s requirements.
Environmental samples preparation methods. Fractionation analysis. Mineralization
and extraction techniques. Application of the absorption and emission spectroscopy to
the pollution analysis. Liquid chromatography. Volatile impurities of the environment
analysis – gas chromatography and coupled techniques (GC-MS). Electroanalytical
methods in traces determination. Bioinicators in the natural environment pollution
assessment and monitoring. Quality assurance and quality control, methods validation.
Reference material analysis.
•
1. Minczewski J., Marczenko Z.: Chemia Analityczna, PWN, Warszawa, 1997, t:1-3;
2. Namieśnik J., Łukasiak J., Jamrógiewicz Z.: Pobieranie próbek środowiskowych do
analizy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995;
3. Namieśnik J., Jamrógiewicz Z., Pilarczyk M., Torres L.: Przygotowanie próbek
środowiskowych do analizy. WNT, Warszawa 2000;
4. Allaway B. J., Ayers D. C.: Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska. PWN,
Warszawa 1999;
5. Zakrzewski S.F.: Podstawy toksykologii środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 1995;
6. Szczepaniak W.: Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 1996.
1. Andrews J.E., Brimblecombe P., Jickells T.P., Liss P.S.: Wprowadzenie do chemii
środowiska. WNT, Warszawa 1999;
2. O’Neill P.: Chemia środowiska. Wyd. PWN Warszawa-Wrocław 1998;
3. Praca zbiorowa. Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska. WNT,
1998;
4. Cygański A.: Metody spektroskopowe w chemii analitycznej. WNT, Warszawa, 2002.
•
Realization of the studies program and positive verification of laboratory reports and
theoretical knowledge.
76
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: PRC017001
•
Nazwa kursu: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia
•
Język wykładowy: Polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
1
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
15
zaliczenie
1
30
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr inż. Marek Kułażyński
•
•
Rok: IV Semestr:.7.
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie się z zasadami bezpieczeństwo pracy i
ergonomii a w szczególności w technologii chemicznej.
•
•
•
Możliwości psychofizyczne człowieka w środowisku pracy.
Zagrożenie człowieka w procesie pracy.
Wypadki przy pracy, ich przyczyny, skutki, profilaktyka.
Choroby zawodowe.
Podstawowe czynniki zagrożeń w środowisku pracy.
Pomiar i ocena czynników szkodliwych.
Wymagania prawne i normatywne.
Projektowanie ergonomiczne.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
•
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
3
2
1
1
77
•
1. Praca zbiorowa pod red. Knapika St.: "Ergonomia i ochrona pracy", skrypt.
1238/1991 i nr 1464/1996 (wydanie 2-gie), Wyd. AGH, Kraków 1996
2. Praca zbiorowa pod red. Koradeckiej D.: "Bezpieczeństwo pracy i ergonomia", T. 1 i
2, Wyd. CIOP, Warszawa 1997
3. E. Górska, Ergonomia: projektowanie, diagnoza, eksperymenty, Warszawa 2002
J. Bugajska, A. Gedlicka, M. Konarska, D. Roman-Liu, J. Słowikowski, Ergonomia,
Warszawa 1998
4. Wykowska M.(1994): "Ergonomia", Wyd. AGH, Kraków
5. E. Kowal, Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Warszawa-Poznań 2002
1. Z. W. Jóźwiak, Stanowiska pracy z monitorami ekranowymi - wymagania
ergonomiczne, Łódź 2001
2. W. Rybarczyk, Rozważania o ergonomii w gospodarce, Zielona Góra 2000
3. M. Kamieńska-Żyła, Ergonomia stanowiska komputerowego, Kraków 2000
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie –test
78
•
Course code: PRC017001
•
Course title: Work safety and ergonomics
• Language of the lecturer: polish
Course form
Lecture
Classes
Number
1
of hours/week*
Number
15
of hours/semester*
Form of the course credit
completion
1
ECTS credits
Total
Student’s 30
Workload
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: -
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr inż. Marek Kułażyński
•
•
Year: IV Semester 7
•
•
Aims of the course (effects of the course): Familiarization with the principles of work
safety and ergonomics especially useful in chemical technology processes.
•
•
Course description:
•
Lecture:
Selected problems connected with work safety and ergonomics
Psychophysical human possibility in work surroundings;
The base threat of human being in the course of working,
Accidents in the place of employment, their reasons, effects and
preventive action:
Occupational diseases, the base threat types in work surroundings:
Determination and estimation of the unwholesome agents (factors);
Legal and normative requirements;
Ergonomic designing.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
•
•
•
•
Number of hours
2
2
2
2
3
2
1
1
79
1. Praca zbiorowa pod red. Knapika St.: "Ergonomia i ochrona pracy", skrypt.
1238/1991 i nr 1464/1996 (wydanie 2-gie), Wyd. AGH, Kraków 1996
2. Praca zbiorowa pod red. Koradeckiej D.: "Bezpieczeństwo pracy i ergonomia", T. 1 i
2, Wyd. CIOP, Warszawa 1997
3. E. Górska, Ergonomia: projektowanie, diagnoza, eksperymenty, Warszawa 2002
J. Bugajska, A. Gedlicka, M. Konarska, D. Roman-Liu, J. Słowikowski, Ergonomia,
Warszawa 1998
4. Wykowska M.(1994): "Ergonomia", Wyd. AGH, Kraków
5. E. Kowal, Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Warszawa-Poznań 2002
1. Z. W. Jóźwiak, Stanowiska pracy z monitorami ekranowymi - wymagania
ergonomiczne, Łódź 2001
2. W. Rybarczyk, Rozważania o ergonomii w gospodarce, Zielona Góra 2000
3. M. Kamieńska-Żyła, Ergonomia stanowiska komputerowego, Kraków 2000
•
Conditions of the course acceptance/credition: credit
80
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: BTC016008
•
Nazwa kursu: Biochemia i biotechnologia
•
Język wykładowy: polski/angielski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zal
3
90
•
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. Wanda Peczyńska-Czoch
•
•
Rok: ....3........ Semestr:...6.....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): przedstawienie podstawowych procesów
biochemicznych zachodzących w żywej komórce w kontekście ich wykorzystania do
produkcji związków biologicznie czynnych i bioremediacji środowiska naturalnego.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: w ramach kursu omówione zostaną podstawowe
funkcje życiowe komórek pro- i eukariotycznych oraz procesy metaboliczne
wykorzystywane w biosyntezie, biotransformacji, syntezie chemoenzymatycznej
związków biologicznie czynnych i biodegradacji ksenobiotyków.
Liczba godzin
1.Molekularne podstawy funkcjonowania organizmów. Budowa oraz funkcje
biologiczne białek, kwasów nukleinowych, lipidów i węglowodanów jako
składników komórki.
2.Budowa i fizjologia organizmów jedno- i wielokomórkowych.
3.Enzymy jako biokatalizatory w procesach życiowych. Charakterystyka
poszczególnych klas enzymów.
4.Podstawowe szlaki metaboliczne organizmów pro- i eukariotycznych.
5.Uzyskiwanie energii w procesach metabolicznych i sposoby jej
•
81
magazynowania w komórce.
6.Sposoby gromadzenia, przekazywania i ekspresji informacji genetycznej.
7.Zasady regulacji procesów metabolicznych w organizmie.
8.Procesy biotransformacji i biodegradacji ksenobiotyków.
Zjawisko bio-aktywacji i bio-inaktywacji. Procesy detoksykacji.
9.Biosynteza związków biologicznie czynnych w organizmach pro- i
eukariorycznych. Procesy mutasyntezy.
10.Biotransformacje jako technika „zielonej chemii”. Dobór i modyfikacja
drobnoustrojów.
11. Zastosowanie enzymów lub kultur drobnoustrojów do produkcji leków
(m.in. antybiotyków, steroidów etc.) i środków zapachowych.
12.Enzymy jako biokatalizatory w metodach otrzymywania związków
chiralnych i syntezie chemoenzymatycznej.
13. Kultury tkankowe roślin i zwierząt w procesach biotechnologicznych.
14.Procesy bioremediacji środowiska naturalnego przy udziale
drobnoustrojów.
•
•
•
•
•
•
•
Warunki zaliczenia:
82
•
Course code: BTC016008
•
Course title: Biochemistry and biotechnology
• Language of the lecturer: polish/english
Course form
Lecture
Classes
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course zal
completion
3
ECTS credits
Total
Student’s 90
Workload
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: organic chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. dr hab. Wanda
Peczyńska-Czoch
•
•
Year:.......3......... Semester:...6...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): description of biochemical processes in
living cells in terms of their application to production of fine chemicals, biologically
active compounds and bioremediation.
•
•
Course description: presentation of basic biochemical processes in living pro- and
eucaryotic cells, application of selected metabolic routes (biosynthesis,
biotransformation) or isolated enzymes (chemoenzymatic synthesis) to production
biologically active compounds and biodegradation of xenobiotics.
•
Lecture:
Number of hours
1.Molecular structure and function of proteins, nucleic acids, lipids and
carbohydrates in living cells.
2.Structure and physiology of single and multicellular organisms.
3.Enzymes as biocatalysts in processes of life.
4.Fundamental metabolic processes in pro- and eucaryotic organisms.
5.Energy acquisition in metabolic processes and its storage.
6.Collection, transmission and expresion of genetic information in living
systems.
83
7.Regulation of metabolic processes.
8.Biotransformation and biodegradation of xenobiotics. Detoxication
processes.
9. Biosynthesis of biologically active compounds in pro- and eucaryotic
organisms. Mutational biosynthesis.
10.Biotransformation as a tool in “green chemistry”. Selection and
modification of microbial strains.
11. Enzymes or microbial cells application to production of
pharmaceuticals (antibiotics, steroids etc.) and flavour-compounds.
12. Enzymes as biocatalysts in chemoenzymatic synthesis and production
of chiral compounds.
13. Plant and animal cell tissue cultures in biotechnological processes.
14. The role of microorganisms in bioremediation of environment.
•
•
•
•
•
Basic literature:
•
•
84
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia analityczna
Wykład
polski
Ćwiczenia
2
Laboratorium
2
30
30
zaliczenie
zaliczenie
2
60
2
60
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne:
•
•
inż.
•
Rok: ......II...... Semestr:.........IV...............
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Cele zajęć: Wykorzystanie wiedzy teoretycznej z
zakresu metod chemicznej analizy ilościowej do rozwiązywania doświadczalnych i
obliczeniowych zadań analitycznych.
obowiązkowy
Efekty kształcenia: Nabycie umiejętności swobodnego posługiwania się wybranymi
metodami analizy chemicznej. Umiejętność interpretacji, ilościowego opisu oraz
rozwiązywania zagadnień analitycznych. Przygotowanie do kształcenia na poziomie
przedmiotów kierunkowych.
•
tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje ćwiczenia laboratoryjne i
obliczeniowe z analizy chemicznej. Przedmiotem analizy są substancje
wieloskładnikowe.
85
•
Liczba godzin
1.
2.
3…
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Grawimetria – obliczanie wyników analiz,
odważek analitycznych, błędy w analizie wagowej. Zasady analizy objętościowej.
Alkacymetria – krzywe miareczkowania mocnych i słabych kwasów i zasad, pH
punktu końcowego i równowagowego, oznaczanie jednego składnika oraz analiza
mieszaniny. Redoksymetria – kierunek i równowaga reakcji redoks, krzywe
miareczkowań redoksymetrycznych, obliczanie potencjału redoks w punkcie
końcowym i równowagowym; manganometria, chromianometria, jodometria,
cerometria, bromianometria. Kompleksometria – wpływ pH na rekcje
kompleksowania, miareczkowanie roztworem EDTA, krzywe miareczkowania
kompleksometrycznego, wpływ kompleksowania na rozpuszczalność osadów.
Miareczkowanie strąceniowe – krzywe miareczkowania argentometrycznego,
oznaczanie wybranych anionów. Obliczanie błędów w analizie objętościowej.
Podstawy oceny statystycznej wyników analitycznych.
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Złożone zadania analityczne: oznaczanie
NaOH obok Na2CO3, oznaczanie śladowych ilości Fe3+ obok Cu2+, analiza stopu na
bazie miedzi (oznaczanie składników głównych i śladowych).
•
•
1. „Ćwiczenia rachunkowe z chemii analitycznej”. Praca zbiorowa pod red. Z.
Galusa, PWN Warszawa 1993
2. A. Cygański, „Chemiczne metody analizy ilościowej”. WNT Warszawa 1999
3. D.A. Skoog. D.M. West, F.J. Holler, S.R.Crouch, „Podstawy chemii
analitycznej”, PWN Warszawa 2006
•
instrumentalnych metod analizy”. Politechnika Łódzka, Łódź 1996
2. T.P. Hadjiioannou, G.D. Christian, C.E. Efstathiou, D.P. Nikolelis, “Problem
solving in analytical chemistry”, Pergamon Press 1988
3. E. Szłyk i inni, "Ilościowa analiza chemiczna. Metody wagowe i
miareczkowe". Wyd. Uniwersytetu im. M. Kopernika, Toruń 2003
4. M. Wesołowski, K. Szefer, D. Zimna, „Zbiór zadań z analizy chemicznej”.
WNT Warszawa 1997
5. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa
2001
6. T. Lipiec, Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy
instrumentalnej, Wyd. 7. PZWL, Warszawa 1996
•
Warunki zaliczenia:
Ćwiczenia -pozytywnie napisane kolokwium (≥ 50%).
Laboratorium – pozytywne zaliczenie analiz i kartkówek.
86
•
•
Course title: Analytical chemistry
• Language of the lecturer:
polish
Course form
Lecture
Classes
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course
credit
completion
2
ECTS credits
60
Total
Student’s
Workload
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
2
60
•
basic
•
Prerequisites:
•
•
inż.
•
Year:.......II........ Semester:......IV................
•
•
obligatory
Aims of the course: Application of theoretical knowledge on quantitative analytical
chemistry methods to solving experimental and computational analytical tasks.
Effects of the course: Proficiency in application of analytical chemistry methods.
Ability to interpretation, quantitative description and solving basic analytical
problems. Background for education at more advanced level.
•
•
Course description: The course includes classes and laboratory training in the area of
analytical chemistry. Multicomponent samples are subject of study.
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3….
87
•
Classes – the contents: Gravimetric analysis – base, calculation of analytical results,
errors in gravimetric analysis. Base of volumetric analysis. Acid-base titration titration curves of strong and weak acids and bases, indicators, calculation of pH at the
equivalence and end points, determination of one component and analysis of complex
samples. Oxidation-reduction titration – direction and equilibrium of redox reactions,
titration curves, calculation of the half-cell potential at the equivalence and end points,
titration involving permanganate, dichromate, cerium, bromate; iodimetry-iodometry.
Complexometric titration – effect of pH on complexation, complexometric titration
with EDTA, effect of complexation on precipitate solubility. Precipitation titration –
titration curves for titration involving Ag(I), determination of some anions. Errors in
volumetric analysis. Base of statistical assessment of analytical results.
•
•
Laboratory – the contents: Complex analytical tasks: the analysis of solution
containing Na2CO3 and NaOH. Determination of trace amounts of Fe3+ ions in Cu2+
solution. Multielemental analysis of Cu-base alloys.
•
•
Basic literature:
1. „Ćwiczenia rachunkowe z chemii analitycznej”. Praca zbiorowa pod red. Z.
Galusa, PWN Warszawa 1993
2. A. Cygański, „Chemiczne metody analizy ilościowej”. WNT Warszawa 1999
3. D.A. Skoog. D.M. West, F.J. Holler, S.R.Crouch, „Podstawy chemii
analitycznej”, PWN Warszawa 2006
•
instrumentalnych metod analizy”. Politechnika Łódzka, Łódź 1996
2. T.P. Hadjiioannou, G.D. Christian, C.E. Efstathiou, D.P. Nikolelis, “Problem
solving in analytical chemistry”, Pergamon Press 1988
3. E. Szłyk i inni, "Ilościowa analiza chemiczna. Metody wagowe i
miareczkowe". Wyd. Uniwersytetu im. M. Kopernika, Toruń 2003
4. M. Wesołowski, K. Szefer, D. Zimna, „Zbiór zadań z analizy chemicznej”.
WNT Warszawa 1997
5. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa 2001
•
Conditions of the course acceptance/credition: Classes - written test scored ≥50%.
Laboratory – all experiments done and written tests scored.
88
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia materiałów
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Test
2
60
•
Poziom kursu (podstawowy): podstawowy
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. S. Kucharski, prof. J. Sworakowski,
prof. W. Charewicz, prof. B. Szczygieł, dr hab. J. Masalski, prof. J. Pigłowski, dr hab. S.
Bartkiewicz
•
Rok: ...I......... Semestr:..2
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): wprowadzenie w szeroką tematykę nauki o różnych rodzajach
materiałów i ich właściwościach; przegląd zagadnień, którymi zajmować się będą studenci w
toku dalszych studiów
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Materiały metaliczne, metaloorganiczne, metalurgia
konwencjonalna i chemiczna, materiały polimerowe, włókna, światłowody, technologie
materiałów zaawansowanych
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Rys historyczny, chemia jako źródło materiałów
Użyteczne właściwości materiałów(mechaniczne, elektryczne, magnetyczne)
Metale, stopy, metale rzadkie
Metalurgia konwencjonalna a metalurgia chemiczna
Materiały ceramiczne: konwencjonalne i specjalne
Małocząsteczkowe materiały organiczne
Materiały metaloorganiczne
Polimery konstrukcyjne
Polimery w elektronice i fotonice
Materiały ciekłokrystaliczne
Włókna naturalne i sztuczne
Światłowody
Cienkie warstwy, folie, powłoki
Kompozyty i proszki
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
89
15. Test
•
2
Literatura podstawowa: M. Blicharski, „Wstęp do inżynierii materiałowej” ,
L. A. Dobrzański, Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, Wydawnictwa
Naukowo Techniczne, Gliwice, 2002
•
Warunki zaliczenia: test
90
•
•
Course title: Chemistry of materials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
Test
2
60
•
•
Prerequisites: recommended finished course:
•
Name, first name and degree of the lecturers: prof. S. Kucharski, prof. J. Sworakowski,
prof. W. Charewicz, prof. B. Szczygieł, dr hab. J. Masalski, prof. J. Pigłowski, dr hab. S.
Bartkiewicz
•
•
Year:.I............ Semester:.2.....................
•
•
Aims of the course (effects of the course): introduction into broad area of science of the
materials and their properties, review of topics for further course of studies
•
•
Course description: Metalic and metaloorganic materials, conventional and chemical
metalurgy, polymeric materials, fibers, waveguides, technologies of advanced materials
•
Lecture:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Historical background, chemistry as a source of materials
Materials properties (mechanical, electrical, magnetic)
Metals, alloys, rare metals
Conventional vs. chemical metallurgy
Ceramic materials: conventional and special
Low-molecular organic materials
Metaloorganic materials
Polymers for constructions
Polymers for electronics and photonics
Liquid crystals
Natural and synthetic fibers
Waveguides
Thin films, foils, coatings
Composites, powders
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
91
15. Test
•
2
Basic literature:
M. Blicharski, „Wstęp do inżynierii materiałowej” ,
L. A. Dobrzański, Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, Wydawnictwa
Naukowo Techniczne, Gliwice, 2002
92
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia fizyczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
4
60
Zaliczenie na
stopień
4
120
•
•
Wymagania wstępne: Zaliczony kurs "Podstawy chemii fizycznej - A" lub
"Podstawy chemii fizycznej - C"
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr hab. Antoni Chyla
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr Tadeusz
Andruniów, dr hab. Wojciech Bartkowiak, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert
Góra, dr Krzysztof Janus, prof. dr hab. Józef Lipiński, dr Paweł Lipkowski, prof.
dr hab. Andrzej Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, dr hab. Krystyna
Palewska, dr hab. Ilona Turowska-Tyrk.
•
Rok:
•
•
Eksperymentalna ilustracja podstawowych
działów chemii fizycznej. Studenci, samodzielnie wykonując ćwiczenia, nabierają
doświadczenia w prowadzeniu prostych eksperymentów fizykochemicznych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Eksperymenty wykonywane w trakcie kursu
ilustrują następujące działy chemii fizycznej: Termochemia (2 ćwiczenia),
Równowagi chemiczne (2 ćwiczenia), Równowagi fazowe (3 ćwiczenia), Przepływy
(2 ćwiczenia), Zjawiska powierzchniowe (2 ćwiczenia), Elektrochemia (3
ćwiczenia), Kinetyka chemiczna (2 ćwiczenia)
•
2 Semestr:
4
Liczba godzin
1.
2.
3….
93
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: W trakcie kursu wykonywane są
następujące eksperymenty: 7- Bomba kalorymetryczna, 8 – Ciepło
rozpuszczania, 12 – pK indykatora, 13 – pK kwasów i zasad, 15 – Analiza
termiczna, 16 – Współczynnik podziału Nernsta, 25 – Wzajemna rozpuszczalność
w układzie 3 cieczy, 6 – Pomiar wsp. dyfuzji, 22 – Pomiar wsp. lepkości metodą
dynamiczną,
24
–
Pomiar
napięcia
powierzchniowego
metodą
stalagmometryczną, 28 – Adsorpcja, 9 – Termodynamika ogniw, 17 –
Przewodnictwo elektrolitów, 18 – Pomiar SEM ogniw, 19 - Badanie kinetyki
reakcji Landoldta, 20 – Badanie kinetyki rozkładu kompleksu. Liczby przy
nazwach ćwiczeń podają numerację używaną w Pracowni Chemii Fizycznej.
•
•
1. A. Olszowski, Doświadczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. PWr 2004
2. K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN 2005
•
5. P.W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001
Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia:
Uczestnik kursu winien zaliczyć 14 spośród wymienionych powyżej ćwiczeń i
zdać kolokwium wejściowe przed każdym ćwiczeniem.
Kurs przeznaczony dla studentów kierunków: Chemia, Inżynieria chemiczna, Inżynieria
materiałowa
94
•
Course code: : CHC014003
•
Course title: Physical chemistry
• Language of the lecturer: Polish
Course form
Lecture
Classes
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Laboratory
Project
Seminar
4
60
Acceptance
4
120
•
Level of the course (basic/advanced): Basic
•
Prerequisites: "Physical chemistry - A" completed
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr hab. Antoni Chyla
•
Names, first names and degrees of the team’s members: dr Tadeusz Andruniów, dr
hab. Wojciech Bartkowiak, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert Góra, dr Krzysztof
Janus, prof. dr hab. Józef Lipiński, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab. Andrzej
Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, dr hab. Krystyna Palewska, dr hab. Ilona
Turowska-Tyrk.
•
Year:....2.......... Semester:.........4...........
•
•
Aims of the course (effects of the course): Experimental illustration of main
branches of physical chemistry. Students are introduced to simple
physicochemical experiments.
•
•
Course description: The experiments executed are illustrations to the following
branches of physical chemistry: Thermochemistry (2 experiments); Chemical
equilibria (2 experiments); Phase equilibria (3 experiments); Flows (2
experoiments); Surface phenomena (2 experiments); Electrochemistry (3
experiments); Chemical kinetics (2 experiments)
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3…
•
•
95
•
The following experiments are available: 7 – Heat of combustion; 8 – Heat of
solvation; 12 – pK of indicator; 13 – pK of acids and bases; 15 – Thermal analysis
of alloys; 16 – Nernst partition coefficient; 25 – Mutual solubility of three
liquids; 6 – Diffusion coefficient; 24 – Stalagmometric measurements of surface
tension; 9 – Thermodynamics of electrochemical cells; 17 – Measurements of
electrolytic conductivity; 18 – EMF of electrochemical cells; 19 – Kinetics of the
Landolt reaction; 20 – Kinetics of decomposition of a complex.
•
•
Basic literature:
1. A. Olszowski, Doświadczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. PWr 2004
2. K. Pigoń and Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN 2005
•
7. P.W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001
8. H. Kuhn and H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry.
Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines,
J. Wiley, Chichester 1999
•
Students should complete 14 among the above mentioned experiments and pass
entrance colloquium before each experiment.
The course is assigned for students of the following options: Chemistry, Chemical
Engineering, Materials Science
96
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemii fizyczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
2
2
30
30
Egzamin
Zaliczenie
3
90
2
60
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Zaawansowany
•
Wymagania wstępne: Zaliczony kurs "Podstawy chemii fizycznej - C" i „Fizyka
II”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. Szczepan Roszak
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr hab. inż.
Wojciech Bartkowiak, dr hab. Józef Lipński, prof. PWr, prof. dr hab. inż.
Tadeusz Luty, prof. dr hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna
Palewska, prof. dr hab. inż. Juliusz Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M.
Wójcik, dr Tadeusz Andruniów, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert Góra, dr
Krzysztof Janus, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab. Andrzej Miniewicz, dr
Izabella Mossakowska, mgr Bartłomiej Skwara, dr hab. Ilona Turowska-Tyrk.
•
Rok: 2 Semestr: 4
•
•
Zaznajomienie słuchaczy ze zjawiskami
powierzchniowymi, elektrochemią i kinetyką chemiczną.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład zawiera: zjawiska powierzchniowe
elktrochemię oraz kinetykę chemiczną.
•
1. Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja na powierzchni fazy stałej.
2. Energia powierzchniowa i napięcie powierzchniowe. Równania
Szyszkowskiego i Gibbsa.
Liczba godzin
2
2
97
3. Układy koloidalne, zjawiska elektrokinetyczne.
4. Równowagi jonowe w roztworach. Teoria mocnych elektrolitów.
5. Różnice potencjałów na granicach faz. Elektryczna warstwa podwójna.
Ogniwa elektrochemiczne.
6.Siła elektromotoryczna ogniwa. Półogniwo, potencjał półogniwa.
7. Pomiar SEM ogniwa. Ogniwa jako źródła energii
8. Polaryzacja elektrod i procesy elektrodowe. Elektroliza i nadpotencjał
9. Reakcje chemiczne związane z przepływem ładunku: przepływ prądu
stałego przez przewodniki jonowe. Liczby przenoszenia.
10. Elektrochemiczne metody analizy
11. Podstawy kinetyki. Teoria zderzeniowa.
12. Kinetyka formalna procesów elementarnych.
13. Kinetyka niektórych reakcji złożonych (reakcja prowadząca do stanu
równowagi, reakcja następcza, reakcje równoległe). Przybliżenie stanu
stacjonarnego
14. Reakcje łańcuchowe i wybuchowe. Teoria kompleksu aktywnego.
Kataliza homogeniczna i heterogeniczna.
15. Współczesne problemy chemii fizycznej – wybór wykładowcy.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
- Wymogi wstępne, przedstawienie zakresu kursu, podręczniki. Graficzne i numeryczne
metody obliczeniowe.
- Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja na powierzchni fazy stałej. Izotermy adsorpcji.
- Energia powierzchniowa i napięcie powierzchniowe. Równania Szyszkowskiego i Gibbsa.
Obliczanie nadmiaru powierzchniowego Gibbsa.
- Równowagi jonowe w roztworach. Termodynamiczny opis elektrolitu, aktywność.
Równowagi kwasowo-zasadowe, pH. Obliczanie pH i stężeń w stanie równowagi kwasowozasadowej.
- Siła elektromotoryczna i procesy elektrodowe. Równania reakcji i wzory Nernsta dla
typowych półogniw. Związki między potencjałami półogniw. Obliczanie powinowactwa
reakcji z SEM ogniwa.
- Obliczanie funkcji termodynamicznych z pomiaru SEM. Obliczanie iloczynu
rozpuszczalności z pomiaru SEM. Stan równowagi reakcji zachodzącej w ogniwie
- Przewodzenie prądu w roztworach elektrolitów. Określenie ruchliwości jonów. Obliczanie
przewodności elektrolitycznej i przewodności molowej mocnego i słabego elektrolitu.
- Wyznaczenie iloczynu rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej z pomiaru
przewodności. Wyznaczenie liczb przenoszenia metodą Hittorfa i metodą ruchomej granicy.
- Kinetyka formalna reakcji elementarnych.
- Wyznaczanie rzędowości i stałych szybkości reakcji prostych.
- Kinetyka niektórych reakcji złożonych (reakcja prowadząca do stanu równowagi, reakcja
następcza, reakcje równoległe). Przybliżenie stanu stacjonarnego
- Zastosowanie teorii zderzeń aktywnych i teorii stanu przejściowego w zagadnieniach
kinetyki chemicznej
- Określenie mechanizmów reakcji. Reakcje łańcuchowe i wybuchowe. Kataliza
homogeniczna i heterogeniczna.
•
•
•
•
98
•
Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia:
Zaliczone ćwiczenia, pozytywna ocena na egzaminie.
Grupa kursów (przedmiot); Wykład i ćwiczenia przeznaczone dla studentów kierunku
Chemia.
99
•
•
Course title: Physical Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
2
30
30
Exam
Credit
3
90
2
60
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Completed “Introduction to Physical Chemistry - C”
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. Szczepan Roszak
•
Names, first names and degrees of the team’s members: dr hab. inż. Wojciech
Bartkowiak, dr hab. Józef Lipiński, prof. PWr, prof. dr hab. inż. Tadeusz Luty, prof. dr
hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna Palewska, prof. dr hab. inż. Juliusz
Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M. Wójcik, dr Tadeusz Andruniów, dr Agnieszka
Dyonizy, dr Robert Góra, dr Krzysztof Janus, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab.
Andrzej Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, mgr Bartłomiej Skwara, dr hab. Ilona
Turowska-Tyrk.
•
Year:.....2........ Semester:.......4.........
•
•
Aims of the course (effects of the course): The introduction to properties of surfaces,
electrochemistry, and chemical kinetics
•
•
Course description: The course includes: surface properties, electrochemistry, and
chemical kinetics.
•
Lecture:
1. The surface effects. Adsorption on solid phase.
2. The surface energy and surface tension. Szyszkowski and Gibbs equations.
3. Colloid systems, electro-kinetic effects.
4. Ionic equilibrium in solution.
5. Electrochemical cells. The electrical double layer.
6. The cell potential. Zero-current cell potential
7. The measurement of zero-current cell potential. Fuel cells.
Number of
hours
2
2
2
2
2
2
2
100
8. Polarization effects on electrodes. Electrolysis.
9. Dynamic electrochemistry.
10. Electrochemical methods of analysis.
11. Introduction to kinetics.
12. Elementary reactions.
13. The kinetics of complex reactions.
14. Explosions and polymerization kinetics.
15. The problems in modern physical chemistry.
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Classes – the contents: Numerical methods. Surface effects. Adsorption. Surface
energy and surface tension. Ionic equilibriums in solutions. Acid-base equilibriums.
Electrodes processes and zero-current cell potential. Thermodynamic functions
calculated from zero-current cell potential. Dynamic electrochemistry. Ele\mentary
and complex chemical kinetics. Mechanisms of reactions. Explosions and
polymerization kinetics. Catalysis.
•
•
•
•
Basic literature:
•
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley, Chichester
1999
•
Conditions of the course/creditation: passing grade on the exam
Subject; the lecture and classes assigned for students of the option Chemistry
101
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia Nieorganiczna
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
4
30
60
egzamin
wykonanie i
zaliczenie
ćwiczeń
4
120
3
90
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: wykład z Chemia Ogólna, wykład i laboratorium z Podstaw
Chemii
•
•
Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Maria Cieślak-Golonka prof. dr hab., dr hab. Leszek
Rycerz, Lucjusz Duda dr, Monika Zabłocka – Malicka dr, Iwona Rutkowska dr,
Jerzy Wódka dr, Barbara Kozłowska – Kołodziej doc. dr, Tomasz Chmielewski dr,
Ewa Ingier – Stocka dr, Wiesław Apostoluk prof. dr hab., Mirosław Miller prof. dr
hab., Dariusz Bieńko dr, Danuta Dobrzyńska dr, Andrzej T. Kowal dr, Barbara
Kułakowska-Pawlak dr, Teresa Tłaczała dr, Agnieszka Wojciechowska dr , Jerzy
Wódka dr, Rafał Wysokiński dr, Wiktor Zierkiewicz dr, Bożena Ziółek doc. dr.
•
Rok: I i II Semestr: 2 i 3
•
•
Celem kursu jest zapoznanie studentów wybranych kierunków Wydziału
Chemicznego z chemią nieorganiczną w zakresie teorii, obliczeń jak i manualnym
(laboratorium).
•
•
Kurs Chemia Nieorganiczna składa się z wykładu (2 godz./tydz.), ćwiczeń
laboratoryjnych (4 godz/tydz.) oraz audytoryjnych (2 godz./tydz.). W wykładzie
102
omówiona zostanie systematyka poszczególnych grup pierwiastków: wodór, helowce,
fluorowce, tlenowce, azotowce, węglowce, borowce, berylowce i litowce. Wykład
zawiera także omówienie wybranych pierwiastków d- i f- elektronowych a także
podstawy chemii bionieorganicznej.
•
1.
Liczba godzin
Wodór – struktura elektronowa, elektroujemność, stopnie utlenienia,
2
metody otrzymywania, orto- i parawodór, izotopy wodoru,
właściwości chemiczne, wodorki, woda – budowa cząsteczki,
nadtlenek wodoru – budowa cząsteczki i właściwości.
2.
Helowce - właściwości ogólne, występowanie i otrzymywanie,
związki chemiczne a klatraty, radon jako pierwiastek
promieniotwórczy,
zawartość radonu w pomieszczeniach
mieszkalnych, przykłady związków chemicznych.
2
3.
Fluorowce - właściwości ogólne, występowanie, najważniejsze
minerały, metody otrzymywania fluorowców, rozpuszczalność w
wodzie i wodorotlenkach, wodorki, związki z tlenem - tlenki i kwasy
(oksokwasy chloru, bromu i jodu).
2
4.
Tlenowce - właściwości ogólne, występowanie w przyrodzie, dziura
ozonowa, otrzymywanie tlenu i siarki, struktura cząsteczek tlenu,
ozonu i siarki - alotropia, związki tlenowców z wodorem, połączenia z
tlenem - tlenki, kwasy, kwaśny deszcz, związki z fluorowcami,
mezomeria cząsteczki SO2, wzory elektronowe kwasów siarki, sole
tlenowców.
2
5.
Azotowce - ogólna charakterystyka, występowanie i otrzymywanie,
alotropia azotowców, połączenia z wodorem, tlenowe połączenia
azotowców (tlenki, kwasy), nawozy azotowe i fosforowe.
Otrzymywanie amoniaku i kwasu azotowego, aminy i ich pochodne,
amidki, imidki i azotki, polifosforany, mezomeria anionu NO3-
6.
7.
Węglowce - ogólna charakterystyka, odmiany alotropowe węgla,
(fullereny i ich związki), formy występowania węglowców, ropa
naftowa i gaz ziemny, połączenia węglowców z wodorem, związki
węglowców z tlenem (tlenki, kwasy), struktury krzemianów, efekt
cieplarniany, węgliki, szkła, związki z pierwiastkami grupy 16 i 17-tej.
Borowce - właściwości ogólne - otrzymywanie, alotropia, bor,
połączenia boru z wodorem, wiązania w cząsteczce B2H6, związki
boru z azotem, fosforem, węglem i metalami, aluminium, tlenki i
4
4
2
103
8.
9.
10.
11.
wodorotlenki glinu, amfoteryczność glinu i galu, sole glinowców,
ałuny, wyroby ceramiczne.
Berylowce - występowanie w przyrodzie i otrzymywanie, związki
berylowców z wodorem i tlenem, wodorotlenki, sole, twardość wody,
cement, zaprawa murarska, gips.
Litowce - właściwości ogólne, występowanie, minerały,
otrzymywanie sody i wodorotlenku sodu, sole litowców, zastosowania
wybranych związków.
Wybrane zagadnienia z systematyki pierwiastków d- oraz felektronowych - odstawowe właściwości wybranych pierwiastków i
ich związków - tytan, wanad, chrom, molibden, mangan, żelazo,
nikiel, kobalt, platynowce, miedź, srebro, złoto, cynk, kontrakcja
lantanowców, stopnie utlenienia skandowców i lantanowców, tor i
uran, lantanowce, izo- i heteropolikwasy.
Podstawowe pojęcia z chemii bionieorganicznej - występowanie i
znaczenie biologiczne jonów metali. Makro- i mikroelementy,
biokompleksy (chlorofil, witamina B12). Właściwości fizyczne (np.
promień jonowy, konfiguracja elektronowa, pot. jonizacji) i chemiczne
(np. potencjał red-oks) pierwiastków w relacji do ich funkcji
biologicznych. Rola liganda w chemii bionieorganicznej (aniony
proste oraz biopolimery). Metale w środowisku naturalnym i
medycynie.
2
2
6
2
o Zasady prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Obliczanie pH i pOH w roztworach
mocnych kwasów i zasad. Iloczyn jonowy wody. Siła jonowa, aktywność i
współczynnik aktywności. Stała i stopień dysocjacji elektrolityczna ( 2 godz.)
o Dysocjacja słabych elektrolitów w roztworach o stałej sile jonowej. Prawo
rozcieńczeń Ostwalda. Mieszanie roztworów słabych kwasów lub słabych zasad.
Obliczanie pH i stopnia dysocjacji (4 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów w obecności mocnych kwasów oraz słabych zasad w
obecności mocnych zasad. Graniczne rozcieńczenie mocnych kwasów i zasad (2
godz.)
o Dysocjacja kwasów wielozasadowych (2 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów i zasad w obecności ich soli. Reakcje powstawania
buforów i ich właściwości (4 godz.)
o Dodawanie mocnych kwasów lub zasad do roztworów buforowych (2 godz.)
o Równowagi jonowe w roztworach soli pochodzących od słabych kwasów i słabych
zasad. Hydroliza soli typu NH4Cl, CH3COONa, Na2CO3 (4 godz.)
o Mieszanie roztworów: słabego kwasu i mocnej zasady lub mocnego kwasu i słabej
zasady. Dodawanie mocnego kwasu do soli pochodzącej od słabego kwasu lub
mocnych zasad do soli pochodzących od słabych zasad. Stechiometria, ustalanie
składu roztworu po reakcji, obliczanie pH (2 godz.)
o Iloczyn rozpuszczalności. Wytrącanie i rozpuszczanie osadów substancji słabo
rozpuszczalnych. Rozpuszczalność substancji słabo rozpuszczalnych w roztworach
zawierających wspólne jony z osadem (4 godz.)
104
o Równowagi jonowe w wodnych roztworach związków kompleksowych (2 godz).
•
•
o Reakcje charakterystyczne kationów I grupy – Ag+, Pb2+, Hg22+. Rozdział i
identyfikacja kationów I grupy.
o Reakcje charakterystyczne kationów II grupy – Ba2+, Ca2+, Sr2+ .rozdział i
identyfikacja kationów II grupy.
o Reakcje charakterystyczne kationów III grupy – Hg2+, Bi3+, Cu2+, Cd2+, As(V),
Sb3+. Rozdział i identyfikacja kationów III grupy.
o Reakcje charakterystyczne kationów IV grupy – Ni2+, Co2+, Fe3+ , Cr3+, Mn2+,
Zn2+, Al3+. Rozdział i identyfikacja kationów IV grupy. Rozdział i identyfikacja
kationów grup I do IV.
o Reakcje charakterystyczne kationów V grupy – Mg2+, Na+, K+, NH4+.
o Reakcje charakterystyczne anionów I grupy – CO32-, S2-, SO32-, S2O32-, NO2-.
Reakcje charakterystyczne anionów II grupy – AsO43-, PO43-, SO42-, SiO32-, C2O42-.
Reakcje charakterystyczne anionów III grupy – Cl-, Br-, I-.
o Identyfikacja soli rozpuszczalnych w wodzie.
•
•
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna –
podstawy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson
Educational Limited, Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy
instrumentalnej”. PZWL, Warszawa 1997
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B.
Ziółek, W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2002.
•
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne,
Wrocław, 1997.
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, Wyd. Pol. Wrocławskiej,
Wrocław, 2001.
E-learning
•
Warunki zaliczenia:
o - wykład – egzamin pisemny – uzyskanie minimum 50 % maksymalnej liczby
punktów,
105
o ćwiczenia laboratoryjne – uzyskanie z kolokwiów co najmniej 50% punktów,
wykonanie i zaliczenie wszystkich rozdziałów i identyfikacji kontrolnych,
o ćwiczenia audytoryjne – 2 kolokwia sprawdzające – uzyskanie minimum 50 %
możliwych do uzyskania punktów.
106
•
•
Course title: Inorganic chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Written
completion
exam
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
3
90
Classes
Laboratory
4
Project
Seminar
60
Passing all
excercises and
written tests
4
120
•
•
Prerequisites: General Chemistry and Fundamentas of Inorganic Chemistry
•
•
•
Year: 1 i 2 Semester: II, III
•
•
Continuation of learning of the basic problems of inorganic chemistry, including
laboratory and chemical calculations, necessary for further study.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):traditional and partly e-learning
•
Course description: A goal of the lecture is to present the inorganic chemistry of
elements and their compounds. The lecture contains the basic properties, occurrence,
extraction and uses. The course also covers the fundamentals of bioinorganic chemistry.
Accompanying classes are devoted to chemical calculations related to dissociation of
weak acids and bases itself as well as in the presence of strong acids and bases, and in
the presence of their salts, effect of strong acids and bases on the pH of buffer
solutions, ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and
weak bases (hydrolysis), solubility product, and ionic equilibriums in the aqueous
107
solutions of complex ions. The classes are partially supported by e-learning (tutorial).
The laboratory includes characteristic reactions of I, II, III, IV and V group cations,
identification of these groups cations, as well as identification of water soluble
compounds.
•
12.
Lecture:
Number of hours
Hydrogen – electron structure, electronegativity, oxidation states,
2
determining methods, ortho- i para-hydrogen, isotopes, chemical
properties, hydrides, water – structure of molecule , hydrogen
peroxide – structure of molecule and properties.
13.
Noble gases – general properties, occurrence, extraction, and uses,
chemical compounds vs. clathrates, radon as radioactive element,
radon in buildings, examples of compounds for xenon and krypton.
14.
Halogens - general properties, occurrence, extraction, and uses,
minerals, solubility on water and sodium hydroxide, hydrogen
halides, oxides, oxoacids and their salts.
2
Chalcogens - general properties, occurrence, extraction, and uses,
minerals, hydrogen chalcogens, oxides, oxoacids and their salts.
ozone hole, structure of oxygen, ozone and sulfur molecules,
allotropy, acid rain, compounds with halogens, mezomery of SO2
molecule, electron formulas of sulfur acids, halides and oxohalides
of sulfur, selenium and tellurium.
2
The group 15 elements - general properties, occurrence,
extraction, and uses, minerals, allotropy of phosphorus, arsenic
and antimony, hydrides, oxides and oxoacids and their salts,
fertilizers of nitrogen and phosphorus, ammonia – determination
and properties, amines and their derivatives, nitrides, phosphides,
halides, oxohalides, mezomery of NO3-
4
15.
16.
17.
18.
extraction, and uses, allotropes of carbon, fullerenes and their
compounds, crude oil and natural gas, green house effect,
hydrides, oxides, oxoacids, carbides, halides, silicate structures,
aluminosilicates.
extraction, and uses, electron deficient borane, structure of B2H6
molecule, boron compounds with nitrogen, nitrides, oxides and
acids and hydroxides, amphoteric properties of aluminum and
2
4
2
108
19.
20.
21.
22.
gallium.
The group 2 elements - general properties, occurrence, extraction,
and uses, hydrides, oxides, hydroxides and their salts, “hard”
water, cement, gypsum.
The alkali metals - general properties, occurrence, extraction, and
uses, oxides and hydroxides, sodium carbonate ( sodium ash).
d- and f-elements – Basic properties and elements and their
compounds – titanium, vanadium, chromium, molybdenum,
manganese, iron, nickel, cobalt, platinum group, copper, silver,
gold, zinc, thorium, uranium, lanthanides, iso- and heteropoly
acids, paramagnetic properties.
Fundamentals of bioinorganic chemistry – occurence and
biological importance of metal ions. Macro- i micro-elements,
biocomplexes (chlorofil, B12 vitamin). Physical properties (ionic
radii, electron configurations, ionic potentials),
chemical
properties (red-oks potential). Elements in relation to their
biological functions. Rule of ligands in bioinorganic chemistry.
Metals in natural environment and medicine.
2
2
6
2
o Description of the course syllabus. Calculation of pH and pOH in the solutions of
strong acids and bases. Ionic strength, activity, activity coefficient. Ionization constant,
degree of ionization. 2 hrs.
o Dissociation of weak electrolytes in solutions having constant ionic strength.
Ostwald's law of dilution. Mixing the solutions of weak acids or weak bases. Calculation
of pH and degree of dissociation.
4 hrs.
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of strong acids and bases,
respectively. Diluted solutions of strong electrolytes, dissociation of water. 2 hrs
o Dissociation of multiprotic acids. 2 hrs
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of their salts. Formation of buffer
solutions and their properties. 4 hrs.
o Effect of strong acids and bases on the pH of buffer solutions. 2 hrs.
o Ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and weak bases.
Hydrolysis of salts belonging to NH4Cl, CH3COOH, and Na2CO3 types. 4 hrs.
o Mixing of solutions: weak acid plus strong base; weak base plus strong acid. Adding
strong acid to the salt of a weak acid; adding strong base to the salt of a weak base.
Stoichiometry , calculation of amounts of reactants after the reaction, calculation of pH of
the resultant solution. 2 hrs.
o Solubility product. Precipitation and dissolution of weakly soluble inorganic salts.
Solubility of weakly soluble electrolytes in the presence of common ion (common ion
effect). 4 hrs.
o
Ionic equilibriums in the aqueous solutions of complex ions. 2hrs.
109
Characteristic reactions of I group cations - Ag+, Pb2+, Hg22+ . Identification of I group
cations.
Characteristic reactions of II group cations - Ba2+, Ca2+, Sr2+. Identification of II group
cations.
Characteristic reactions of III group cations - Hg2+, Bi3+, Cu2+, Cd2+, As(V), Sb3+.
Identification of III group cations.
Characteristic reactions of IV group cations - Ni2+, Co2+, Fe3+ , Cr3+, Mn2+, Zn2+, Al3+.
Identification of IV group cations.
Identification of I - IV group cations. .
Characteristic reactions of V group cations - Mg2+, Na+, K+, NH4+.
Characteristic reactions of I group of anions CO32-, S2-, SO32-, S2O32-, NO2-.
Characteristic reactions of II group of anions - AsO43-, PO43-, SO42-,SiO32-, C2O42- .
Characteristic reactions of III group of anions - Cl-, Br--, I-.
Identification of water soluble compounds.
2003.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson Educational Limited,
Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej”.
PZWL, Warszawa 1997.
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek, W.
Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
E-learning.
o lecture– written exam – minimum 50 % of points
o laboratory –
tests
passing of all exercises and minimum 50 % of points from all
o classes: : minimum 50 % of points from 2 classes exams
110
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia Nieorganiczna
Wykład
Ćwiczenia
2
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne: wykład z Chemia Ogólna, wykład i laboratorium z Podstaw
Chemii
•
•
•
Rok: I Semestr: 2
•
•
Celem kursu jest zapoznanie studentów wybranych kierunków Wydziału
Chemicznego z chemią nieorganiczną w zakresie teorii, obliczeń jak i manualnym
(laboratorium).
•
•
Kurs Chemia Nieorganiczna składa się z wykładu (2 godz./tydz.), ćwiczeń
laboratoryjnych (4 godz/tydz.) oraz audytoryjnych (2 godz./tydz.). W wykładzie
omówiona zostanie systematyka poszczególnych grup pierwiastków: wodór, helowce,
111
fluorowce, tlenowce, azotowce, węglowce, borowce, berylowce i litowce. Wykład
zawiera także omówienie wybranych pierwiastków d- i f- elektronowych a także
podstawy chemii bionieorganicznej.
•
o Zasady prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Obliczanie pH i pOH w roztworach
mocnych kwasów i zasad. Iloczyn jonowy wody. Siła jonowa, aktywność i
współczynnik aktywności. Stała i stopień dysocjacji elektrolityczna ( 2 godz.)
o Dysocjacja słabych elektrolitów w roztworach o stałej sile jonowej. Prawo
rozcieńczeń Ostwalda. Mieszanie roztworów słabych kwasów lub słabych zasad.
Obliczanie pH i stopnia dysocjacji (4 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów w obecności mocnych kwasów oraz słabych zasad w
obecności mocnych zasad. Graniczne rozcieńczenie mocnych kwasów i zasad (2
godz.)
o Dysocjacja kwasów wielozasadowych (2 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów i zasad w obecności ich soli. Reakcje powstawania
buforów i ich właściwości (4 godz.)
o Dodawanie mocnych kwasów lub zasad do roztworów buforowych (2 godz.)
o Równowagi jonowe w roztworach soli pochodzących od słabych kwasów i słabych
zasad. Hydroliza soli typu NH4Cl, CH3COONa, Na2CO3 (4 godz.)
o Mieszanie roztworów: słabego kwasu i mocnej zasady lub mocnego kwasu i słabej
zasady. Dodawanie mocnego kwasu do soli pochodzącej od słabego kwasu lub
mocnych zasad do soli pochodzących od słabych zasad. Stechiometria, ustalanie
składu roztworu po reakcji, obliczanie pH (2 godz.)
o Iloczyn rozpuszczalności. Wytrącanie i rozpuszczanie osadów substancji słabo
rozpuszczalnych. Rozpuszczalność substancji słabo rozpuszczalnych w roztworach
zawierających wspólne jony z osadem (4 godz.)
o Równowagi jonowe w wodnych roztworach związków kompleksowych (2 godz).
•
•
•
•
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna –
podstawy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson
Educational Limited, Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy
instrumentalnej”. PZWL, Warszawa 1997
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B.
Ziółek, W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2002.
112
•
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne,
Wrocław, 1997.
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, Wyd. Pol. Wrocławskiej,
Wrocław, 2001.
E-learning
•
Warunki zaliczenia:
o - wykład – egzamin pisemny – uzyskanie minimum 50 % maksymalnej liczby
punktów,
o ćwiczenia laboratoryjne – uzyskanie z kolokwiów co najmniej 50% punktów,
wykonanie i zaliczenie wszystkich rozdziałów i identyfikacji kontrolnych,
o ćwiczenia audytoryjne – 2 kolokwia sprawdzające – uzyskanie minimum 50 %
możliwych do uzyskania punktów.
113
•
•
Course title: Inorganic chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
Laboratory
Project
Seminar
30
Written 2
tests
2
60
•
•
Prerequisites: General Chemistry and Fundamentas of Inorganic Chemistry
•
•
•
Year: 1 Semester: II,
•
•
Continuation of learning of the basic problems of inorganic chemistry, including
laboratory and chemical calculations, necessary for further study.
•
•
Course description: A goal of the lecture is to present the inorganic chemistry of
elements and their compounds. The lecture contains the basic properties, occurrence,
extraction and uses. The course also covers the fundamentals of bioinorganic chemistry.
Accompanying classes are devoted to chemical calculations related to dissociation of
weak acids and bases itself as well as in the presence of strong acids and bases, and in
the presence of their salts, effect of strong acids and bases on the pH of buffer
solutions, ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and
weak bases (hydrolysis), solubility product, and ionic equilibriums in the aqueous
solutions of complex ions. The classes are partially supported by e-learning (tutorial).
114
The laboratory includes characteristic reactions of I, II, III, IV and V group cations,
identification of these groups cations, as well as identification of water soluble
compounds.
•
Lecture:
o Description of the course syllabus. Calculation of pH and pOH in the solutions of
strong acids and bases. Ionic strength, activity, activity coefficient. Ionization constant,
degree of ionization. 2 hrs.
o Dissociation of weak electrolytes in solutions having constant ionic strength.
Ostwald's law of dilution. Mixing the solutions of weak acids or weak bases. Calculation
of pH and degree of dissociation.
4 hrs.
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of strong acids and bases,
respectively. Diluted solutions of strong electrolytes, dissociation of water. 2 hrs
o Dissociation of multiprotic acids. 2 hrs
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of their salts. Formation of buffer
solutions and their properties. 4 hrs.
o Effect of strong acids and bases on the pH of buffer solutions. 2 hrs.
o Ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and weak bases.
Hydrolysis of salts belonging to NH4Cl, CH3COOH, and Na2CO3 types. 4 hrs.
o Mixing of solutions: weak acid plus strong base; weak base plus strong acid. Adding
strong acid to the salt of a weak acid; adding strong base to the salt of a weak base.
Stoichiometry , calculation of amounts of reactants after the reaction, calculation of pH of
the resultant solution. 2 hrs.
o Solubility product. Precipitation and dissolution of weakly soluble inorganic salts.
Solubility of weakly soluble electrolytes in the presence of common ion (common ion
effect). 4 hrs.
o
Ionic equilibriums in the aqueous solutions of complex ions. 2hrs.
2003.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson Educational Limited,
Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej”.
115
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek, W.
Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
E-learning.
o lecture– written exam – minimum 50 % of points
o laboratory –
tests
passing of all exercises and minimum 50 % of points from all
o classes: : minimum 50 % of points from 2 classes exams
116
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: CHEMIA OGÓLNA
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
2
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Zaliczenie
2
60
•
•
•
prof. dr hab. inż. Piotr Drożdżewski
•
prof. dr hab. inż. Danuta Michalska-Fąk
prof. dr hab. inż. Ludwik Komorowski
prof. dr hab. inż Witold Charewicz
dr inż.Monika Zabłocka-Malicka
dr Dariusz Bieńko
dr inż.Danuta Dobrzyńska
dr inż. Andrzej T. Kowal
dr inż. Teresa Tłaczała
dr inż.Agnieszka Wojciechowska
dr inż.Rafał Wysokiński
dr Wiktor Zierkiewicz
dr inż.Ewa Ingier-Stocka
dr inż. Barbara Kozłowska-Kołodziej
dr inż.Barbara Kułakowska-Pawlak
dr inż.Iwona Rutkowska
dr inż.Jerzy Wódka
dr inż.Bożena Ziółek
•
Rok: I Semestr: I
•
117
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z podstawową terminologią i
symboliką chemiczną oraz dostarczenie im wiedzy teoretycznej i praktycznej
(umiejętności wykonywania obliczeń) niezbędnej do dalszego studiowania chemii.
•
•
•
Treść ćwiczeń
1. Sposób prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Dokładność obliczeń.
2. Prawa gazowe. Równanie stanu gazu doskonałego i jego przekształcenia.
Mieszaniny gazów.
3. Obliczanie stężeń jonów i cząstek w ciałach stałych, cieczach i gazach: ułamek
masowy (wagowy), procent wagowy (masowy), ułamek molowy, procent
molowy i objętościowy, stężenie molowe, pH, pOH i pJon.
4. Sporządzanie roztworów o określonym stężeniu (kwasy, zasady, sole).
Obliczanie zawartości składników w roztworach o określonym stężeniu.
Przeliczanie stężeń wyrażonych w różnych jednostkach.
5. Rozcieńczanie i mieszanie roztworów o różnych stężeniach.
6. Reakcje chemiczne, stechiometryczny zapis przemian chemicznych, stopnie
utlenienia – reguły określania stopni utlenienia. Metody doboru współczynników
w reakcjach utleniania i redukcji.
7. Reakcje redoks. Dobór współczynników w reakcjach zapisanych jonowo i
cząsteczkowo.
8. Powtórzenie materiału i I kolokwium
9. Stechiometria. Obliczanie mas i liczności reagentów (zapis reakcji).
10. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów oraz objętości
odpowiednich roztworów.
11. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów z uwzględnieniem
wydajności reakcji.
12. Stan równowagi w układach gazowych. Układanie bilansu liczności substratów i
produktów w stanie równowagi („tabelka”). Stopień przereagowania. Stała
równowagi.
13. Dysocjacja słabych elektrolitów: stała dysocjacji elektrolitycznej, autodysocjacja
wody, stopień dysocjacji, obliczanie pH.
14. Stała dysocjacji elektrolitycznej, prawo rozcieńczeń Ostwalda. Obliczanie pH
roztworów buforowych i pH roztworów soli pochodzących od słabych kwasów
lub zasad. (typu NH4Cl, CH3COOH).
15. Powtórzenie materiału i II kolokwium
•
Lg.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
M.J. Sienko, R.A. Plane, Chemia - podstawy i zastosowania, WNT Warszawa, 2002
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy Chemii, Wyd. P.Wr., Wrocław, 2001
P. Mastalerz, Elementarna Chemia Nieorganiczna, Wydaw. Chem. 1997
L. Jones, P. Atkins., Chemia ogólna, PWN, 2004
118
A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003
•
J. E. Brady, J. R. Holum, Fundamentals of chemistry, Wiley & Sons, New York, 2002
Praca zbiorowa, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Wyd. PWr., 2002
System elektronicznych korepetycji (e – learning)
•
Warunki zaliczenia:
wykład - uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego
ćwiczenia – uzyskanie wymaganej liczby punktów z dwóch testów.
119
•
•
Course title: GENERAL CHEMISTRY
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
Laboratory
Project
Seminar
30
Tests
2
60
•
•
Prerequisites: none
•
•
dr Dariusz Bieńko
•
Year: I Semester: I
•
•
Learning the basic problems of chemistry, including chemical calculations, necessary for
further study
120
•
•
Course description:
•
Lecture:
•
Classes – the contents: Calculation precision and accuracy. Ideal gas law, mixtures of
gases. Ways of defining concentrations of ions and molecules in solids, liquids and
gases: weight fraction, weight percent, mole fraction, mole and volume percent, molar
concentration (molarity), pH, pOH, and pIon. Conversion among concentration units.
Dilution of solutions, mixing of solutions of different concentrations. Chemical
reactions – stoichiometric record of chemical conversions, oxidation – reduction
reactions: balancing equations methods (in ionic and molecular reactions).
Stoichiometry - calculating the amounts and masses of reagents, volumes of reacting
solutions, reactions yield. Chemical equilibrium state in gaseous systems. Balancing
the amounts of reagents in equilibrium state. Degree of the reaction, equilibrium
constant. Electrolyte dissociation constant, Ostwald's dilution law, pH calculations in
hydrolysis and buffers.
•
•
•
•
Basic literature:
•
E – learning
•
lecture – positive grade of final examination
classes – collecting required number of points from of two tests
121
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: CHEMIA OGÓLNA
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Egzamin
3
90
•
•
•
•
dr Dariusz Bieńko
•
Rok: I Semestr: I
•
122
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z podstawową terminologią i
symboliką chemiczną oraz dostarczenie im wiedzy teoretycznej i praktycznej
(umiejętności wykonywania obliczeń) niezbędnej do dalszego studiowania chemii.
•
• Krótki opis zawartości całego kursu:
Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć dotyczących budowy materii,
właściwości pierwiastków i ich związków oraz przemian chemicznych. Wykład zawiera
zagadnienia dotyczące budowy atomu i cząsteczki, chemii jądrowej, okresowości we
właściwościach pierwiastków, wiązań chemicznych oraz różnych typów reakcji chemicznych.
Omawiane są również podstawowe problemy kinetyki i równowagi chemicznej, roztwory i
stężenia oraz równowagi w roztworach elektrolitów. Towarzyszące wykładowi ćwiczenia
obejmują rozwiązywanie problemów rachunkowych związanych z następującymi tematami
wykładu: stężenia, dobieranie współczynników reakcji chemicznych i obliczenia
stechiometryczne z uwzględnieniem substancji gazowych oraz równowagi w roztworach
elektrolitów. Ćwiczenia są wspomagane elektronicznymi korepetycjami.
•
Liczba
godzin
2
1. Pojęcia podstawowe. Przedmiot chemii: zjawiska chemiczne i fizyczne,
substancje proste i złożone, pierwiastki i związki chemiczne, mieszaniny
fizyczne. Główne działy chemii: analityczna, fizyczna, nieorganiczna,
organiczna.
Atom jako najmniejsza, chemicznie niepodzielna część pierwiastka: podstawowe
składniki – jądro (protony i neutrony), elektrony. Względna masa atomowa.
Nuklid, liczba atomowa i masowa, symbol nuklidu. Izotopy – średnia masa
atomowa.
Cząsteczka jako najmniejsza część związku chemicznego: masa cząsteczkowa,
prawo stałości składu. Mol jako jednostka liczności, liczba Avogadra –
przykłady
ilustrujące
jej
wielkość.
Masa
molowa.
Symbole i wzory chemiczne. Symbole pierwiastków: pochodzenie, zasady
pisowni. Wzory związków chemicznych: empiryczne, cząsteczkowe i
strukturalne. Wzory jonów. Modele cząsteczek.
2. Roztwory i stężenia. Roztwór a mieszanina. Rozpuszczalnik, substancja
rozpuszczona, masa i gęstość roztworu. Stężenie molowe, ułamek wagowy,
ułamek molowy. Przeliczanie stężeń. Sporządzanie roztworu o zadanym
stężeniu, bilans liczności lub masy składnika rozpuszczonego.
2
3. Reakcje chemiczne. Równanie reakcji chemicznej i jego interpretacja na
poziomie cząsteczkowym i makroskopowym. Klasyfikacja reakcji chemicznych
według: schematu reakcji, rodzaju reagentów, efektu energetycznego, składu
fazowego reagentów, odwracalności reakcji, wymiany elektronów. Efekt
energetyczny reakcji. Zasady obliczeń stechiometrycznych – prawo zachowania
masy, prawo stosunków stałych.
2
4. Reakcje utleniania i redukcji. Definicja stopnia utlenienia. Reakcje
oksydacyjno-redukcyjne – utleniacz i reduktor. Metody dobierania
współczynników stechiometrycznych w reakcjach redoks. Uszeregowanie
utleniaczy (jakościowo „szereg elektrochemiczny”). Roztwarzanie metali w
kwasach – metale szlachetne i nieszlachetne.
2
123
5. Teorie budowy atomu. Miejsce i rola teorii w nauce. Wpływ wyników
doświadczalnych na rozwój teorii budowy atomu: promieniowanie katodowe i
kanalikowe - model Thompsona, doświadczenie i model atomu Rutherforda.
Teoria kwantów Plancka - model Bohra. Dwoistość natury światła (Einstein) i
materii (de Broglie)) – opis falowy elektronu.
2
6. Orbitale i liczby kwantowe. Orbital jako funkcja falowa opisująca stan
elektronu w atomie. Liczby kwantowe n, l, m, s - ich sens fizyczny i możliwe
wartości. Rozkłady gęstości elektronowej dla orbitali typu s, p i d. Zakaz
Pauliego. Energie orbitali atomowych. Struktury elektronowe atomów i jonów.
2
7. Układ okresowy pierwiastków. Powiązanie układu okresowego z kwantowym
modelem budowy atomu. Okresy i grupy pierwiastków s, p, d i f –
elektronowych. Periodyczność objętości atomowych, promieni atomowych,
energii jonizacji i powinowactwa elektronowego. Podział na metale, półmetale i
niemetale oraz wynikające stad właściwości kwasowe, amfoteryczne i zasadowe
pierwiastków oraz ich tlenków. Przewidywanie niektórych właściwości
pierwiastków na podstawie ich położenia w układzie okresowym.
2
8. Wiązania chemiczne. Elektrostatyczny charakter wiązań chemicznych. Rodzaje
wiązań: jonowe, kowalencyjne, metaliczne i międzycząsteczkowe. Zarys Teorii
Orbitali Molekularnych (LCAO) – orbitale σ i π wiążące, antywiążące, ich
względne energie i kształty (wyprowadzenie graficzne). Struktura elektronowa
cząsteczek dwuatomowych, rząd wiązania.
2
9. Wiązania chemiczne w cząsteczkach wieloatomowych. Hybrydyzacja typu sp,
sp2, sp3. Wiązania spolaryzowane, momenty dipolowe prostych cząsteczek,
udział wiązania jonowego. Skale elektroujemności Paulinga i Mullikana. Teoria
wiązań walencyjnych – wzory strukturalne (kreskowe) i elektronowe
(kropkowe). Wiązania międzycząsteczkowe, w tym wiązanie wodorowe.
2
10. Kinetyka chemiczna i kataliza. Postęp reakcji chemicznej, definicja szybkości
reakcji. Równanie kinetyczne i rząd reakcji. Wykres przebiegu energetycznego
reakcji egzo- i endotermicznej. Reakcje elementarne jedno-, dwu- i
trójcząsteczkowe.
2
11. Równowaga chemiczna. Reakcje odwracalne, pojęcie równowagi dynamicznej.
Prawo działania mas, stała równowagi i jej zależność od temperatury. Zależność
położenia stanu równowagi od stężenia, temperatury i ciśnienia (reguła przekory).
Dobór optymalnych warunków reakcji na przykładzie syntezy amoniaku.
2
12. Elektrolity, kwasy, zasady i sole. Definicja elektrolitu, stopień dysocjacji,
podział na elektrolity mocne i słabe. Reakcje jonów w roztworach.
Autodysocjacja wody, iloczyn jonowy wody, pH. Definicje kwasów i zasad
według Arrheniusa. Reakcje zobojętniania – sole. Chemiczne wskaźniki pH
roztworu.
2
13. Równowagi w roztworach elektrolitów. Równowagi w wodnych roztworach
słabych kwasów i zasad. Stałe równowagi, prawo rozcieńczeń Ostwalda.
1
124
14. Hydroliza, bufory, sole trudnorozpuszczalne. Powiązanie zjawiska hydrolizy
ze słabymi elektrolitami. Reakcja hydrolizy. Stała hydrolizy i jej wyznaczanie ze
stałej dysocjacji. Definicja roztworu buforowego. Przykłady buforów kwaśnych i
zasadowych. Zakres buforowania i pojemność buforu. Równowaga w
nasyconych roztworach soli. Iloczyn rozpuszczalności i jego związek z
rozpuszczalnością.
3
15. Chemia jądrowa. Rozmiary i trwałość jąder. Przemiany jądrowe, zapis reakcji
jądrowych. Rozpad promieniotwórczy, okres połowicznego rozpadu, szeregi
promieniotwórcze. Reakcje rozszczepienia i reakcje syntezy termojądrowej.
Powstawanie pierwiastków.
2
•
Treść ćwiczeń
16. Sposób prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Dokładność obliczeń.
17. Prawa gazowe. Równanie stanu gazu doskonałego i jego przekształcenia.
Mieszaniny gazów.
18. Obliczanie stężeń jonów i cząstek w ciałach stałych, cieczach i gazach: ułamek
masowy (wagowy), procent wagowy (masowy), ułamek molowy, procent
molowy i objętościowy, stężenie molowe, pH, pOH i pJon.
19. Sporządzanie roztworów o określonym stężeniu (kwasy, zasady, sole).
Obliczanie zawartości składników w roztworach o określonym stężeniu.
Przeliczanie stężeń wyrażonych w różnych jednostkach.
20. Rozcieńczanie i mieszanie roztworów o różnych stężeniach.
21. Reakcje chemiczne, stechiometryczny zapis przemian chemicznych, stopnie
utlenienia – reguły określania stopni utlenienia. Metody doboru współczynników
w reakcjach utleniania i redukcji.
22. Reakcje redoks. Dobór współczynników w reakcjach zapisanych jonowo i
cząsteczkowo.
23. Powtórzenie materiału i I kolokwium
24. Stechiometria. Obliczanie mas i liczności reagentów (zapis reakcji).
25. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów oraz objętości
odpowiednich roztworów.
26. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów z uwzględnieniem
wydajności reakcji.
27. Stan równowagi w układach gazowych. Układanie bilansu liczności substratów i
produktów w stanie równowagi („tabelka”). Stopień przereagowania. Stała
równowagi.
28. Dysocjacja słabych elektrolitów: stała dysocjacji elektrolitycznej, autodysocjacja
wody, stopień dysocjacji, obliczanie pH.
29. Stała dysocjacji elektrolitycznej, prawo rozcieńczeń Ostwalda. Obliczanie pH
roztworów buforowych i pH roztworów soli pochodzących od słabych kwasów
lub zasad. (typu NH4Cl, CH3COOH).
30. Powtórzenie materiału i II kolokwium
•
•
•
Lg.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
125
•
•
System elektronicznych korepetycji (e – learning)
•
Warunki zaliczenia:
wykład - uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego
ćwiczenia – uzyskanie wymaganej liczby punktów z dwóch testów.
126
•
•
Course title: GENERAL CHEMISTRY
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Examination
completion
3
ECTS credits
90
Total Student’s
Workload
Classes
Laboratory
•
•
Prerequisites: none
•
Project
Seminar
•
dr Dariusz Bieńko
•
Year: I Semester: I
•
•
127
Learning the basic problems of chemistry, including chemical calculations, necessary for
further study
•
•
Course description:
A goal of the lecture is to present the fundamental ideas regarding the structure of matter, the
properties of elements and their compounds and the chemical changes. The lecture contains
the concepts of atomic structure, periodicity of elements, nuclear chemistry, chemical
bonding, structure of molecules and different types of chemical reactions. The course also
covers the chemical kinetics and equilibrium, solutions, concentrations and equilibria in
electrolytes. Accompanying classes are devoted to chemical calculations related to particular
topics of the lecture: concentrations, balancing the chemical equations, stoichiometric
calculations including gases and equilibria in electrolytes. The classes are partially supported
by e-learning (tutorial).
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lecture:
Number of hours
Basic Concepts. Definition of chemistry. Physical and chemical
2
phenomena, classification of substances. Division of chemistry.
Theory of atom structure: main components - nucleus (protons and
neutrons) and electrons. Relative atomic mass unit. Nuclides, mass
and atomic number, nuclide symbol. Isotopes – average atomic mass.
Molecule: molecular mass, chemical law of define proportions. Mole,
Avogadro’s number, mole mass.
Chemical symbols and formulas. Element symbols. Chemical
formulae: experimental, molecular and structural. Formulae of ions.
Molecular models.
Solutions and concentrations. Solution versus mixture. Solvent,
2
dissolved substance, solution mass and density. Molar concentration
(molarity), weight fraction, weight percent, mole fraction. Conversion
among concentration units. Dilution of solutions, mixing the different
solutions.
Chemical reactions. Chemical reaction equation. Types of chemical
2
reactions: scheme of reaction, reagent types, energetic effect, phase
structure of reagents, reversibility of reactions and exchange of
electrons. Principles of stoichiometric calculations - chemical laws of
mass conservation and multiply proportions.
Oxidation – reduction reactions. Oxidation numbers. Methods of
2
balancing redox equations (in ionic and molecular reactions). Order of
oxidants (related to electrochemical order). Dissolving metals in acids
– noble metals.
Theory of atom structure. Theory in science. History of atom
2
concept: Thompson’s and Rutherford’s models. Quantum theory –
Bohr’s model of atom. Wave-particle duality of light (Einstein) and
matter (de Broglie) – the wave nature of electron.
Orbitals and quantum numbers. Orbital as a wave function.
2
Quantum numbers n, l, m, s - their physical meaning and possible
values. Electron density for s, p and d orbitals. Pauli’s exclusion
principle. Energy of atomic orbitals – electronic structures of atoms
and ions.
128
7. Periodic table of elements. Connection between periodic table and
atomic structures. Periods and groups of s, p, d and f elements.
Periodicity of atomic volumes, atomic radii and ionization energy,
electron affinity. Metals, nonmetals and semimetals. Acidic, basic and
amphoteric elements. Prediction of selected element properties from
its position in periodic table.
8. Chemical bondings. Electrostatic character of chemical bonding.
Types of chemical bonding: ionic, covalent, metallic and
intermolecular. Theory of molecular orbitals (LCAO) – orbitals: σ and
π, bonding, unbonding and antybonding, energy and shape of orbitals.
Electronic structure of two-atomic molecules, bond order.
9. Chemical bonding in polyatomic molecules. Hybridization of sp,
sp2, sp3, type, dipole moments of simple molecules, contribution of
ionic character of the bond. Electronegativity scales by Pauling and
Mullikan. Valence Bond Theory (VB) – structural and electron-dot
formulae. Intermolecular bonds, including hydrogen bond.
10. Chemical kinetics and catalysis. Progress of chemical reaction,
reaction rate, order of reaction. Reaction energy diagrams for exoand endothermic processes. Elementary reactions.
11. Chemical equilibrium. Reversible reactions. The idea of dynamic
equilibrium, equilibrium constant and its temperature dependence, Le
Chatelier’s principle. Changes of equilibrium state as a function of
temperature, pressure and concentration of reactants. Synthesis of
ammonia as an example of chemical equilibrium.
12. Electrolytes, acids, bases and salts. The definition of electrolyte,
electrolytic dissociation, dissociation degree, strong and weak
electrolytes. Dissociation of water, Kw, pH. Arrhenius definition of
acids and bases. Neutralization – salts. Chemical pH indicators
13. Equilibria in electrolytes. Equilibria in water solutions of weak acids
and bases. Dissociation constants, Ostwald's dilution law.
14. Hydrolysis, buffers and insoluble salts. Hydrolysis of salts.
Hydrolysis constant and relation to dissociation constant. Buffers,
examples of acidic and alkaline buffer solutions. Buffer pH range and
capacity. Equilibrium in saturated solutions. Solubility product and its
relation to molar solubility.
15. Nuclear chemistry. Dimensions and stabilities of atomic nuclei.
Nuclear changes and corresponding equations. Radioactive decay,
half-life, natural radioactive series. Nuclear fission and fusion. Origin
of elements.
•
2
2
2
2
2
2
1
3
2
Calculation precision and accuracy. Ideal gas law, mixtures of gases. Ways of defining
concentrations of ions and molecules in solids, liquids and gases: weight fraction, weight
percent, mole fraction, mole and volume percent, molar concentration (molarity), pH, pOH,
and pIon. Conversion among concentration units. Dilution of solutions, mixing of solutions of
different concentrations. Chemical reactions – stoichiometric record of chemical conversions,
oxidation – reduction reactions: balancing equations methods (in ionic and molecular
reactions). Stoichiometry - calculating the amounts and masses of reagents, volumes of
reacting solutions, reactions yield. Chemical equilibrium state in gaseous systems. Balancing
the amounts of reagents in equilibrium state. Degree of the reaction, equilibrium constant.
129
Electrolyte dissociation constant, Ostwald's dilution law, pH calculations in hydrolysis and
buffers.
•
•
•
•
Basic literature:
•
E – learning
•
lecture – positive grade of final examination
classes – collecting required number of points from of two tests
130
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia organiczna - mechanizmy reakcji
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
2
Laboratorium
2
30
30
15
3
90
2
60
1
30
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
1
•
Poziom kursu (zaawansowany):
•
Wymagania wstępne: Kurs: Chemia organiczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Roman Gancarz, prof PW.
•
•
Rok: ..II,..III........ Semestr:..4,..5....................
•
Typ kursu (obowiązkowy):
•
Umięjętność tłumaczenia i przewidywania przebiegu reakcji.
•
Forma nauczania (tradycyjna):
•
•
- formalizm zapisu mechanizmu reakcji chemicznych, wiązanie chemiczne,
rozkład gęstości elektronowej, przepływ elektronów
- stabilność i reaktywność produktów przejściowych; karbokationy,
karboaniony, wolne rodniki, karbeny, nitreny, stan przejściowy a produkt
przejściowy
- kinetyka reakcji chemicznych, rownania kinetyczne, termodynamika reakcji
chemicznych, energetyka reakcji, równania korelacyjne
-zalezność struktury od reaktywności, kryteria sterteochemicze, wpływ grupy
sąsiadujacej
- wpływ środowiska na przebieg reakcji chemicznych
- silne i słabe oddziaływania w chemii, wiazanie wodorowe, zlokalizowane i
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
131
zdelokalizowane, rezonans, mezomeria
- metody ksperymentalne badania mechanizmów reakcji
- metody teoretyczne w analizie mechanizmów reakcji
-. reakcje eliminacji i addycji ,cykloaddycja, reakcje pericykliczne
-. mechanizmy reakcji podstawienia, podstawienie elektrofilowe,
nukleofilowe, rodnikowe., silne, słabe, miękkie i twarde nukleofile i
elektrofile
- reakcje przegrupowania i izomeryzacji, reakcje fotochemiczne
- komleksy metali grup głównych jako produkty pośrednie w reakcjach
chemii organicznej, struktura i właściwości
- komleksy metali przejściowych jako produkty pośrednie w reakcjach
chemii organicznej, struktura i właściwości
- kwasy i zasady
- reakcje utleniania i redukcji
•
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Rozwiązywanie problemów i przykładów związanych z tematyką przedstawiobną na
wykładzie
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Eksperymenty ściśle związane z tematyką
wykładu
•
•
Zaawansowa chemia organiczna, J.March
Fizyczna Chemia organiczna, R.A.Y., Jones
Badania mechanizmów reakcji, P.S., Sykes
•
Writing reaction mechanisms in Organic Chemistry, A.Miller
Electron flow in organic chemistry, P.H., Scudder
Mettalo-organic chemistry, A.J., Pearson
•
132
•
•
Course title: Organic chemistry - reaction mechanisms
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
2
1
30
30
15
3
90
2
30
1
30
•
Level of the course (advanced):
•
Prerequisites: Organic chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr hab Roman Gancarz, Prof.
PWr
•
•
Year:....II,...III......... Semester:......4,..5..............
•
Type of the course (obligatory):
•
The ability of writing, explaining and prediction of the reaction
•
Form of the teaching (traditional):
•
Course description:
•
Lecture:
- writing the reaction mechanism, chemical bond, electron distribution,
electron flow
- stability and reactivity of reaction products; carbocations, carboanions,
free radicals, carbebes, nitrenes, transition state, intermediate
- kinetics and thermodynamics of chemical reaction, kinetic equation,
reaction energetic, correlation equations
- structure - reactivity relation, stereochemical cryteria, neighbouring
group participation
- inluence of the enviroment on the reaction course
- strong and weak interaction in chemistry, hydrogen bonding, localised
and delocalised bond, resonans
Number of hours
2
2
2
2
2
2
133
- experimental methods of reaction mechanism studies
- theoretical methods of reaction mechanism studies
- elimination and addition reactions, cycloaddition, pericyclic reactions
- substitution reactions, electrophilic, nucleophilic, radical, strong weak,
hard, soft nuclephiles
- rearrangement, isomerisation and photochemical reactions
- structure and reactivity of main element complexes as reaction
intermediates
- structure and reactivity of transition element complexes as reaction
intermediates
- acids and bases
- oxidation and reduction reactions
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
Seminars – the contents: The problem solving according to the class theme
•
Laboratory – the contents: Experiments adequate to the lecture themes
•
•
Basic literature:
Zaawansowa chemia organiczna, J.March
Fizyczna Chemia organiczna, R.A.Y., Jones
Badania mechanizmów reakcji, P.S., Sykes
•
Conditions of the course acceptance/credition: Writing reaction mechanisms in
Organic Chemistry, A.Miller
Electron flow in organic chemistry, P.H., Scudder
Mettalo-organic chemistry, A.J., Pearson
134
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia organiczna - reakcje
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
2
1
30
15
Egzamin
Zaliczenie
3
90
1
30
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: zaliczony kurs Podstawy chemii organicznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. Jacek Skarżewski
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr Rafał
Kowalczyk
•
Rok: ......III
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Po zaliczeniu kursu student powinien rozumieć
reaktywność związków chemicznych i wykorzystując poznane reakcje powinien być
w stanie zaproponować racjonalną syntezę założonej cząsteczki docelowej o
umiarkowanie złożonej strukturze.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs stanowiący rozwinięcie jednosemestralnego
wykladu „Podstawy chemii organicznej” prezentuje najważniejsze reakcje, jakim
ulegają związki organiczne. Omawiane są takie przemiany związków organicznych,
które znajdują najważniejsze zastosowania w syntezie chemicznej.
•
Semestr:.........5
1. Typy reakcji (związki pośrednie), stan przejściowy, postulat Hammonda
2. Reakcje związków karbonylowych: alkilowanie enolanów i enamin
3. Reakcje kondensacji aldolowej, estrowej. Addycja Michaela
4. Addycja związków metaloorganicznych (Li, Mg, Zn,...)
5. Reakcje stereokontrolowane: diastereo- i enancjostereoselektywne
Liczba godzin
2
2
2
2
2
135
6. Reakcje organicznych związków boru, krzemu i cyny
7. Reakcje organicznych związków fosforu
8. Reakcje organicznych związków siarki i selenu
9. Stechiometryczne i katalityczne reakcje związków metali przejściowych
10. Reakcje z udziałem rodników i karbenów
11. Reakcje pericykliczne
12. Selektywne metody redukcji związków organicznych
13. Selektywne metody utleniania związków organicznych
14. Selektywne przekształcanie i ochrona grup funkcyjnych
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Ćwiczenia poświęcone są rozwiązywaniu przykładów/problemów bezpośrednio
związanych z tematyką kolejnych wykładów. Ogłaszane zadania powinny być
rozpatrywane przez studentów w domu, a na ćwiczeniach rozwiązania te będą
weryfikowane i dyskutowane.
•
•
•
•
1. J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1 – 5, PWN, Warszawa, 2005.
2. J. Skarzewski, Wprowadzenie do syntezy organicznej, PWN, Warszawa, 1999.
•
J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wothers, Organic Chemistry, Oxford, 2000.
•
Warunki zaliczenia:
Pisemny egzamin + ocena z rozwiązywanie zadań domowych (ćwiczenia).
136
•
•
Course title: Organic Chemistry - Reactions
•
Language of the lecturer: Polish or English
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
1
30
15
Exam
Pass
3
90
1
30
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: passed course “Fundamentals of organic chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Jacek Skarżewski
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Dr Rafał Kowalczyk
•
Year:.....III
•
•
Aims of the course (effects of the course): Passing the course students should
understand the reactivity of main groups of organic compounds. They should be able
to apply the mastered organic reactions to design the rational synthesis of moderately
complex target molecule.
•
•
Course description: A general knowledge of the generation, detection and structure of
important classes of reactive compounds as well as charged and neutral reactive
intermediates, e.g. carbocations, anions, radicals, carbenes, and arynes. Knowledge of
how the reactions involving such compounds and intermediates can be used in organic
synthesis.
•
Lecture:
Semester:........5
Number of hours
1. Reaction intermediates, transition state, Hammond postulate
2
2. Reactions of carbonyl compounds: Alkylation of enolates and
enamines
2
3. Aldol and Claisen condensations. Michael addition.
2
4. Reactions of organometallic compounds (Li, Mg, Zn,...).
2
5. Stereocontrolled reactions: diastereo- i enantiostereoselectivity
2
6. Reactions of organoboron, -silicon, and -tin compounds.
2
137
7. Reactions of organophosphorous compounds.
8. Reactions of organic sulfur and selenium compounds.
9. Stoichiometric and catalytic reactions of transition-metal compounds.
10. Radical and carbene reactions
11. Pericyclic reactions.
12. Selective methods for reductions of organic compounds.
13. Selective methods for oxidations of organic compounds.
14. Selective transformations and protections of functional groups. .
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
o J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1 – 5, PWN, Warszawa, 2005.
o J. Skarzewski, Wprowadzenie do syntezy organicznej, PWN, Warszawa, 1999.
o L. G. Wade, Organic Chemistry, Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ, 2006.
•
Additional literature: J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wothers, Organic
Chemistry, Oxford, 2000.
•
138
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: CHC013009c
•
Nazwa kursu: Chemia organiczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr A. Mucha, Dr R. Siedlecka
•
•
Rok: II Semestr: III
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Ogłaszane problemy i zadania do samodzielnego
rozwiązywania przygotują absolwenta do planowania prostej syntezy oraz analizy
związków organicznych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs poświęcony jest omówieniu struktury,
właściwości i reaktywności podstawowych grup związków organicznych. Stanowi
ilustrację oraz rozwinięcie treści programowych wykładu Podstawy chemii
organicznej.
•
Liczba godzin
1.
2.
3….
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Struktura związków organicznych. Konstytucja,
konfiguracja i konformacja. Izomeria. Spektroskopowe metody badania struktury
związków organicznych. Omówienie podstawowych typów reakcji: reakcje
rodnikowe, reakcje substytucji, addycji i eliminacji Regio- i stereoselektywność,
139
stereospecyficzność. Kontrola kinetyczna i termodynamiczna reakcji. Charakterystyka
różnych typów węglowodorów. Grupy funkcyjne: fluorowcowe, pochodne tlenowe
(alkohole, fenole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe i ich pochodne), pochodne
azotowe i siarkowe, związki heterocykliczne: Produkty naturalne. Polimery.
Kolokwium zaliczeniowe.
•
•
•
•
6. W internecie ogłoszone są zadania i problemy do rozwiązywania.
•
•
Warunki zaliczenia:
Kolokwium zaliczeniowe (pisemne)
140
•
Course code: CHC013009c
•
Course title: Organic Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Crediting
(mark
acceptance)
2
60
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr. A. Mucha, Dr. R.
Siedlecka
•
•
Year: II Semester: III
•
•
Aims of the course (effects of the course): Questions and problems for individual
solving will help students to plan a simple synthesis or structural analysis of organic
compounds by themselves.
•
•
Course description: The course is dedicated to main aspects of the structure, properties
and reactivity of basic groups of organic compounds. The course represents practical
illustration of the lecture program (Principles of organic chemistry).
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3….
•
The structure of organic compounds. Constitution, configuration and conformation.
Isomerism. Spectroscopic methods for structure determination of organic compounds. Basic
reaction types: radical reactions, substitution, addition and elimination. Regio- and
141
stereoselectivity, stereospecificity. Kinetic and thermodynamic control. Characterization of
different types of hydrocarbons. Functional groups: alkyl halides, oxygen derivatives
(alcohols, phenols, aldehydes, ketones, carboxylic acids and their derivatives), nitrogen and
sulfur derivatives, heterocyclic compounds. Natural products. Polymers. Writing completion
test.
•
•
•
•
Basic literature:
6. Tests and problems to solve published in internet
•
•
To pass a writing test
142
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia organiczna – metody syntezy
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
4
Projekt
Seminarium
60
Zaliczenie na
ocenę
4
120
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany
•
Wymagania wstępne: Podstawy chemii organicznej – laboratorium
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr inż. Renata Siedlecka; Dr inż. Artur
Mucha
•
•
Rok: 2 Semestr: 4
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie fizykochemicznych właściwości związków
organicznych; Manualne umiejętności konstrukcji aparatury; Opanowanie
eksperymentalnych technik syntezy organicznej, a także technik izolacji i
oczyszczania produktów; Umiejętność praktycznego wykorzystania różnych metod
transformacji grup funkcyjnych i typów reakcji organicznych; Identyfikacja i
charakteryzowanie produktów syntezy.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Przypomnienie zasad bezpiecznej pracy;
Opanowanie bardziej zawansowanych technik eksperymentalnych stosowanych w chemii
organicznej: różne rodzaje destylacji (prosta, z parą wodną, pod zmniejszonym
ciśnieniem, azeotropowa), chromatografia;
Transformacje z zastosowaniem różnych typów reakcji - przekształcenia na alkoholach,
związkach karbonylowych, kwasach karboksylowych i ich pochodnych, oraz aminach;
Synteza wieloetapowa, rola grup ochronnych w syntezie;
Identyfikacja i charakteryzowanie związków organicznych, spektroskopia.
•
143
Liczba godzin
1.
2.
3….
•
•
•
Reakcje substytucji nukleofilowej;
Substytucja elektrofilowa w pierścieniu aromatycznym;
Reakcje eliminacji – dehydratacja;
Przykłady reakcji utleniania i redukcji;
Wprowadzanie i usuwanie grup ochronnych;
Cykloaddycja – reakcja Dielsa-Aldera;
Przegrupowania – przegrupowanie Beckmanna;
Synteza wieloetapowa.
•
1. A. I. Vogel: Preparatyka organiczna, WNT, 2006;
2. L. Achremowicz, M. Soroka: Laboratorium Chemii Organicznej, Wydawnictwo
Politechniki Wrocławskiej, 1980;
3. B. Bochwic: Preparatyka organiczna, PWN, 1975.
•
J. Gawroński, K. Gawrońska, K. Kacprzak, M. Kwit: Współczesna synteza
organiczna, PWN, 2004.
•
Warunki zaliczenia: Przeprowadzenie zaplanowanych eksperymentów syntetycznych;
Prowadzenie dziennika laboratoryjnego / przygotowanie sprawozdań; Zaliczenie
kolokwium.
•
144
•
•
Course title: Organic chemistry – synthetic methods
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
4
60
crediting
(mark
acceptance)
4
120
•
•
Prerequisites: Fundamentals of organic chemistry – laboratory
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr. Renata Siedlecka; Dr.
Artur Mucha
•
•
Year: 2 Semester: 4
•
•
Aims of the course (effects of the course): Knowledge on physical and chemical
properties of organic compounds; Manipulative skills; Experimental techniques of
organic chemistry; Isolation and purification techniques; Practical use of various
synthetic transformation methods and reaction types; Product characterization and
identification.
•
•
Course description:
Laboratory safety issues;
Advanced experimental techniques of organic chemistry: distillation (simple, steam, under
reduced pressure, azeotropic), chromatography;
Transformation with the use of various reaction types – reactions involving alcohols,
carbonyl compounds, carboxylic acids and their derivatives, amines;
Multistep synthesis, functional group protection and deprotection;
Characterization and identification of organic compounds, spectroscopy.
145
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3….
•
•
•
Nucleophilic substitution;
Electrophilic substitution in the aromatic ring;
Elimination – dehydration;
Oxidation and reduction reactions;
Introduction and removal of protecting groups;
Cycloaddition – Diels-Alder reaction;
Rearrangement – Beckmann rearrangement;
Multistep synthesis.
•
•
Basic literature:
1 A. I. Vogel: Preparatyka organiczna, WNT, 2006;
2 L. Achremowicz, M. Soroka: Laboratorium Chemii Organicznej, Wydawnictwo
3 B. Bochwic: Preparatyka organiczna, PWN, 1975.
•
J. Gawroński, K. Gawrońska, K. Kacprzak, M. Kwit: Współczesna synteza
organiczna, PWN, 2004.
•
Conditions of the course acceptance/credition: Synthetic experiments completion;
Laboratory notebooks (reports); Passing a test
146
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia środowiska
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
2
Projekt
Seminarium
1
30
30
15
Test
pisemny
Wykonanie i
zaliczenie
wszystkich
ćwiczeń
2
60
Wygłoszenie
referatu
2
60
1
30
•
•
Wymagania wstępne: Podstawy chemii nieorganicznej i Podstawy chemii organicznej
(wykład i laboratorium)
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Władysław Walkowiak, prof. dr hab.
•
Barbara Kołodziej doc. dr, Tomasz Chmielewski dr, Leszek Rycerz dr hab.
•
Rok: 3
Semestr: VI
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursów z chemii środowiska jest zapoznanie
studentów ze stanem i opisem środowiska naturalnego człowieka oraz zmianami
antropogenicznymi. Efektem kształcenia będzie znajomość współczesnych zagrożeń
środowiska tak naturalnego jak i sztucznego oraz sposobów ich zapobiegania.
Studenci będą rozumieć takie zagadnienia jak kwaśny deszcz, dziura ozonowa,
globalne ocieplenie, zagrożenia radonem i promieniotwórczością sztuczna,
problematyka odpadów przemysłowych, komunalnych i
ochrony wód przed
zanieczyszczeniami. Studenci zostaną zapoznani z koncepcję zrównoważonego
rozwoju zapoznają się z regulacjami prawnymi w zakresie ochrony środowiska w UE i
w Polsce.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna i częściowa zdalna (internet)
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy podstaw chemii środowiska
naturalnego oraz zmian jakie na środowisko wywarła działalność człowieka. W
szczególności wykład obejmuje zag. promieniotwórczości naturalnej i sztucznej oraz
147
promieniowania niejonizującego. W grupie zagadnień związanych z przekształceniami
w środowisku wywołanymi przez człowieka znajdują się: związki biogenne, kwaśny
deszcz, efekt cieplarniany, ozon w tropo- i stratosferze, azbest, związki
powierzchniowo czynne, pestycydy, dioksyny, węglowodory aromatyczne. Omówione
będą zag. degradacji środowiska powodowane metalami toksycznymi i ich
związkami chemicznymi. Wykład obejmuje też zatrucia środowiska przez spaliny
samochodowe i dym papierosowy. Omówione zostaną zagadnienia związane z
zespołem niezdrowego domu (mieszkania).
•
Liczba godzin
4
1. Charakterystyka środowiska naturalnego człowieka – gleby, wody,
powietrze atmosferyczne, rośliny, zwierzęta i człowiek. Elementy geochemii
środowiska.
2. Przekształcenia chemiczne w środowisku spowodowane działalnością
człowieka – procesy degradacji gleb i ich zanieczyszczenia oraz rekultywacji,
uzdatnianie i wykorzystanie wody do celów komunalnych, konsumpcyjnych i
przemysłowych, oczyszczanie ścieków,
zanieczyszczenie i ochrona
powietrza.
3. Związki biogenne – azot, fosfor, potas. Nawozy naturalne i sztuczne.
4. Kwaśny opad (deszcz) – zakwaszenie gleb i wód.
5. Efekt cieplarniany i jego wpływ na zmiany klimatu. Odnawialne źródła
energii i surowców.
6. Degradacja środowiska spowodowana metalami toksycznymi i ich
związkami – ołów, rtęć, kadm, glin, chrom, cynk, azbest.
7. Skażenia związkami organicznymi: środki ochrony roślin - – stosowanie,
szkodliwość i zabezpieczenie w trakcie używania, dioksyny, jedno i wielo
pierścieniowe węglowodory aromatyczne, chlorowcopochodne biofenoli,
rozpuszczalniki organiczne i ich szkodliwość.
8. Promieniowanie jonizujące – promieniotwórczość naturalna (radon) i
sztuczna (elektrownie jądrowe) oraz promieniowanie niejonizujące.
9. Zespół niezdrowego domu (sick building syndrome). Zanieczyszczenia
powietrza w domach (mieszkaniach), rola wentylacji i odkurzania, bakterie i
grzyby, jakość wody do picia i przygotowywania posiłków, radon, źródła
promieniowania niejonizującego.
10. Problematyka odpadów z gospodarstw domowych, przemysłowych i
niebezpiecznych – ich segregacja, recykling, utylizacja i zagospodarowanie.
Materiały budowlane, powłoki malarskie, paliwa, oleje – zabezpieczenia w
trakcie ich stosowania oraz postępowanie z odpadami. i Środki piorące i
czyszczące – ich stosownie i oddziaływanie na środowisko.
2
2
2
3
2
3
3
2
3
11. Problematyka zdrowej żywności, dodatki do produktów spożywczych i
ich szkodliwość.
12. Regulacje prawne w zakresie ochrony środowiska – konwencje
międzynarodowe, dyrektywy Unii Europejskiej oraz polskie ustawy i
rozporządzenia. Koncepcja zrównoważonego rozwoju.
2
3
148
•
•
Seminarium - zawartość tematyczna: Studenci przygotują indywidualnie pracę
kontrolną na wybrany przez siebie temat dot. zag. chemii środowiska powiązanych z
miejscem zamieszkania lub pracy (miasto, wieś, gmina, powiat, województwo, zakład
pracy). Pracę tą napiszą w oparciu o dostępną literaturę i informacje z internetu a także
o uregulowania prawne obowiązujące Unii Europejskiej im Polsce. Przygotowaną
pracę zreferują na seminarium używając dostępne środki audiowizyjne.
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Wykonywane doświadczenia przybliżą
studentowi problemy związane z powstawaniem, rozprzestrzenianiem się ,
wzajemnym oddziaływaniem i zanikaniem zanieczyszczeń chemicznych w
środowisku.
Wprowadzenie do ćwiczeń ( 2h )
Ćwiczenie 1. ( 4h ) Oznaczanie ozonu w powietrzu.
Ćwiczenie 2. ( 8h ) Wydzielanie kwasów huminowych i fulwowych z gleby uprawnej
oraz chemicznie zdegradowanej.
Ćwiczenie 3. ( 4h ) Usuwanie jonów żelaza i manganu z wody.
Ćwiczenie 4. (4h ) Promieniowanie alfa, beta i gamma w środowisku naturalnym.
Pomiar mocy dawki promieniowania jonizującego.
Ćwiczenie 5. (8h ) Otrzymywanie biopaliwa - estrów etylowych wyższych kwasów
tłuszczowych.
•
•
1. W. Chełmiński, Woda – zasoby, degradacja, ochrona, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 2001.
2. Cz. Rosik-Dulewska, Podstawy gospodarki odpadami, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 2002.
3. Z. Zieliński, Skażenie chemiczne środowiska, Oficyna Wydawnicza Politechniki
4. P. O'Neill, Chemia Środowiska, PWN, Warszawa 1999.
5. B.J. Alloway, D.C. Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska,
Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1999.
6. J.E. Andrews, P. Brimble, T.A. Jickells, P.S. Liss, Wprowadzenie do chemii
środowiska, WNT, Warszawa 2002.
7. W.M. Lewandowski, Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa
2006.
8. A. Hrynkiewicz, Człowiek i promieniowanie jonizujące, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 2001.
9. Z. Migaszewski, A. Gałuszka, Podstawy geochemii środowiska, WNT, Warszawa
2007.
10. Chemia środowiska ćwiczenia i seminaria. Cz.1,2. Praca zbiorowa pod redakcją E.
Szczepaniec - Cięciak i P. Kościelniaka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego,
Kraków 1999.
•
1.
Raport o stanie środowiska w Polsce, Państwowa Inspekcja Ochrony
Środowiska, Warszawa 2005 lub nowsze wydanie.
149
2.
Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2005 r. lub
nowsze wydanie, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Wrocław 2006.
•
Warunki zaliczenia:
Wykład – test pisemny – uzyskanie minimum 50 % punktów,
Seminarium – wygłoszenie referatu na wybrany temat,
Laboratorium – zaliczenie wszystkich ćwiczeń.
150
•
•
Course title: Environmental Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
2
Project
Seminar
1
30
30
15
Written
test
2
60
Passing of all
excercisses
2
60
Oral
presentation
1
30
•
•
Prerequisites: General chemistry, Basics of inorganic chemistry
•
•
Barbara Kołodziej doc. dr, Tomasz Chmielewski dr, Leszek Rycerz dr hab.
•
Year: 3 Semester: VI
•
•
Aims of the course (effects of the course): Learning the basic problems of
environmental chemistry, including lecture, laboratory and seminar.
•
•
Course description: Principles of natural environmental chemistry and changes caused
by human activity. In particular this lecture concern natural and artificial radioactivity
(radon). Also antropogenic transformations will be presented, i.e.
biogenic
compounds, acid precipitation (rain), green house effect, ozone in atmosphere,
asbestos, surface active compounds, pesticides, dioxines, aromatic hydrocarbons.
Degradation of environment by toxic metals and their compounds will be shown. In
lecture will be also presented the effect of car combustion gases as well as cigarette
smoke. Sick building syndrome is discussed as well.
•
Lecture:
Number of hours
4
1. Characteristics of man natural environment – soils, waters, atmospheric
air, plants, animals and a man. Elements of environmental geochemistry.
2. Chemical transformtions in environment caused by men – degradation
of soil, recultivation and its decontamination, utilization of water for
drinking and for industry, decontamination of wastes, protection of
2
151
atmosphere.
3. Biogenic compounds - nitrogen, phosphorus, potassium. Natural and
artificial fertilizers.
4. Acid rain (precipitation) –acidification of soils and waters.
2
5. Green house effect and its influence on climate changes.
6. Transformations of environment caused by toxic metals and their
compounds –lead, mercury, cadmium, chromium, asbestos.
7. Organic compounds pollution: pesticides, dioxins, mono- and multiaromatic carbohydrates, chloride derivatives of biphenyls, organic
solvents and their toxicity.
8. Ionizing radiation – natural (radon) and artificial radioactivity
(nuclear powers) and no ionizing radiation.
2
3
2
3
9. Sick building syndrome – contamination o air inside houses (flats),
ventilation systems, bacteria and fungicides, quality of drinking water,
radon, sources of no ionizing radiation.
10. Wastes from industry, and houses – their segregation, utilization and
recycling. Building materials, paints, fuels, oils – treatment during their
using and with their wastes with wastes. Landry and cleaning materials –
their uses and influence on environment.
3
2
11. Problematyka zdrowej żywności, dodatki do produktów spożywczych
i ich szkodliwość.
12. Law regulations in Europe Union (EU) and Poland in case of
environment protection – international conventions, directives of UE,
and polish rules. Conception of sustainable development.
2
3
• Laboratory – the contents: Introduction to laboratory work. Air, water and soil sampling
techniques. Learning about apparatus and equipment used in environmental chemistry
laboratory.
Determination of ozone content in the air. Air sampling at ozone emission locations.
Ozone determination by iodometric method.
Release of humin and fulvic acids from soil. Separation and quantitative determination
of humin and fulvic acids in soil. Comparison between content of those acids in
cultivated soil and in chemically degraded soil near the Żelazny Most waste dump.
Removal of iron and manganese ions from water. Water treatment methods for potable
water and process water. Removal of iron and manganese ions from water by sorption
and chemical precipitation.
Alpha, beta and gamma radiation in natural environment. Ionizing radiation dose and
power measurement.
Production of biofuel – esters of ethanol and higher fatty acids from rape-seed oil.
Calculations: yield of the synthesis reaction, biofuel quality and specific parameters.
152
- lecture: minimum 50 % of points from the written test.
- laboratory: passing of all exercises and minimum 50 % of points from all tests.
- seminar: oral presentation of chosen topic.
153
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia związków makromolekularnych
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Wykład
Tygodniowa
2
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
Zal.
Zal.
zaliczenia
3
2
Punkty ECTS
60
Liczba godzin 90
CNPS
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy
Seminarium
-
•
Wymagania wstępne: zaliczony wykład z Chemii organicznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej W. Trochimczuk, dr hab.inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dorota
Jermakowicz-Bartkowiak, dr inż., Andrzej W. Trochimczuk, dr hab.inż.
•
Rok: .III......... Semestr:...V.....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z podstawami chemii
polimerów, mechanizmami i przebiegiem reakcji polimeryzacji
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: podstawy chemii polimerów z opisem typów
polimeryzacji, kopolimeryzacji oraz podstawami chemicznej modyfikacji polimerów
•
1.Wstęp – makrocząsteczki (definicja, polimery naturalne i syntetyczne)
2. Mechanizmy reakcji (reakcje stopniowe i łańcuchowe, cechy
charakterystyczne)
3.Polimeryzacja rodnikowa (etapy, procesy uboczne)
4.Inhibicja i spowalnianie procesów polimeryzacji
5. Kopolimeryzacja i kopolimery
6. Polimeryzacja jonowa (mechanizm i przebieg procesów)
7.Polimeryzacja żyjąca
8. Inne rodzaje polimeryzacji(plazmowa)
9. Polimeryzacja koordynacyjna (cechy ogólne, katalizatory Zieglera-Natty,
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
154
mechanizm polimeryzacji)
10. Polimeryzacja koordynacyjna olefin, dienów sprzężonych, cykloolefin,
monomerów heterocyklicznych)
11. Polikondensacja (stechiometryczna, niestechiometryczna, kontrola
stopnia polimeryzacji)
12. Metody syntezy polimerów (polimeryzacja w masie, rozpuszczalnikowa,
emulsyjna, suspensyjna)
13. Charakterystyka podstawowych polimerów (poliolefiny, polistyren,
poli(octan winylu), poliakrylany,
14.Charakterystyka
podstawowych
polimerów(poliestry,
poliamidy,
poliuretany)
15. Chemiczna modyfikacja polimerów
2
2
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: (polimeryzacja metakrylanu metylu w masie,
kopolimeryzacja styrenu i bezwodnika maleinowego, polimeryzacja suspensyjna,
polimeryzacja emulsyjna, sieciowanie polimerów)
•
•
•
•
‘Chemia polimerów’, praca zbiorowa pod red. Z. Florjańczyka, Stanisława Penczka,
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1995.
•
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie kolokwium
155
•
•
Course title: Macromolecular chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
2
2
30
30
Zal
zal
3
90
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Organic Chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Trochimczuk, Andrzej DSc,
PhD, Eng.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Trochimczuk, Andrzej DSc,
PhD, Eng., Jermakowicz-Bartkowiak Dorota PhD, Eng.
•
Year:...III.............Semester:.....5.................
•
•
Aims of the course (effects of the course): teaching of the basics of polymer
chemistry, mechanisms and course of the polymerization reactions
•
•
Course description: basic polimer chemistry, description of the most frequent types of
polymerization and copolymerization reactions, some element sof chemical
modification of polymers
•
Lecture:
1. Introduction – macromolecules (definition, natura and synthetic
polymers)
2. Mechanizm sof reactions (step reactions and chain reactions,
characteristics features)
3. Radical polymerization (stages, side processes)
4. Inhibition and retardation of polymerization processes
5. Copolymerization and copolymers
6. Ionic polymerization (mechanizms and kinetics)
7. Living polymerization
8. Other types of polymerization (plasma)
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
156
9. Coordination polymerization (general features, Ziegler-Natta catalysts,
polymerization mechanizm
10. Coordination polymerization of olefines, dienes, cycloolefines,
heterocyclic monomers
11. Polycondensation (stoichiometric, non-stoichiometric, control of
polymerization degree)
12. Methods of polymer synthesis (bulk polymerization, solution
polymerization, emulsion polymerization, suspension polymerization)
13. Characteristics of basic polymers (polyolefines, polystyrene,
poly(vinyl acetate), poly(acrylates)
14. Characteristics of basic polymers (polyesters, polyamides,
poliurethanes)
15. Chemical modification of polymers
2
2
2
2
2
2
2
•
•
Seminars – the contents: Laboratory – the contents: polymerization of metyl
methacrylate (bulk), copolymerization of styrene and maleic acid anhydride,
suspension polymerization, emulsion polymerization, crosslinking of polymers
•
•
Basic literature: ‘Chemia polimerów’, praca zbiorowa pod red. Z. Florjańczyka,
Stanisława Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa
1995.
•
•
157
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Fizykochemia polimerów
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
E.
zaliczenia
3
Punkty ECTS
Liczba godzin 90
CNPS
Ćwiczenia
-
Laboratorium
3
Projekt
-
Seminarium
-
45
Zal.
3
90
•
•
Wymagania wstępne: zaliczony wykład z Chemii Fizycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej W. Trochimczuk, dr hab.inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dorota
Jermakowicz-Bartkowiak, dr inż., Andrzej W. Trochimczuk, dr hab.inż.
•
Rok: .III......... Semestr:...VI.....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z podstawami chemii fizycznej
polimerów
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: podstawy fizykochemii polimerów z
uwzględnieniem oddziaływań międzycząsteczkowych, struktury łańcucha głównego,
oddziaływań polimer-rozpuszczalnik, mieszalności polimerów , sieci polimerowych.
•
1.Wstęp – makrocząsteczki
2.Budowa polimerów i oddziaływania miedzycząsteczkowe
3.Struktura I, II, III rzędowa.
4.Polimery usieciowane i rozgałęzione
5. Żele polimerowe
6. Mieszalność polimerów
7.Polimery amorficzne, semikrystaliczne i krystaliczne.
8. Właściwości temperaturowe polimerów (temperatura zeszklenia, płynięcia)
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
158
10. Kinetyka procesów polimeryzacji i kopolimeryzacji
11. Kinetyka procesów polikondensacji (autokataliza)
12. Metody badania polimerów
13. Rodzaje mas cząsteczkowych polimerów ich wyznaczanie
14.Procesy degradacji polimerów
2
2
2
2
4
•
•
Seminarium - zawartość tematyczna: Laboratorium - zawartość tematyczna:
(wyznaczanie parametrów rozpuszczalności, pęcznienie polimerów, oznaczanie
stopnia krystaliczności, oznaczanie masy cząsteczkowej, oznaczanie energii
powierzchni polimerów, wyznaczanie gęstości materiałów polimerowych)
•
•
‘Podstawy fizykochemii polimerów’,
•
•
J.F.
Rabek,
Wydawnictwo
Politechniki
159
•
•
Course title: Physicochemistry of polymers
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
2
3
30
45
E
zal
3
90
3
90
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Physical Chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Trochimczuk, Andrzej W.,
DSc, PhD, Eng.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Jermakowicz-Bartkowiak,
Dorota PhD, Eng., Trochimczuk, Andrzej W., DSc, PhD, Eng.
•
Year:.III............... Semester:...VI..
•
•
Aims of the course (effects of the course): and introduction to the physicochemistry
of polymers
•
•
Course description:
•
Lecture: basics of the physicochemistry of polymers and intra- and intermolecular
interactions, structure of polymer chain, polymer-sovent interactions, miscibility of
polymers, polymeric networks.
•
Lecture:
1.Introduction- macromolecules
2.Polymerstructure and intermolecular interactions
3.I, II, III order structure
4.Crosslinked and branched polymers
5. Polymeric gels
6. Polymer miscibility
7.Amorphous, semi-crystalline and crystalline polymers
8. Temperature dependent properties of polymers (glass temperature)
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
160
10. Kinetics of polymerization and copolymerization
11. Kinetics of polycondensation processesi (autocatalysis)
12. Methods of polymer investigations
13. Types of molecular mass and their determination
14.Degradation processes of polymers
2
2
2
2
4
•
•
Seminars – the contents: Laboratory – the contents: (determination of solubility
parameters, swelling of polymers, determination of the degree of crystallinity,
metermination of molecular weight, determination of the surface energy of polymers,
determination of polymers’ density)
•
•
Basic literature: ‘Podstawy fizykochemii polimerów’, J.F. Rabek, Wydawnictwo
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1977.
•
•
Conditions of the course acceptance/credition: passing the exam
161
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: INC014001
•
Nazwa kursu: Informatyka chemiczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Wykonanie
zadan indywid.
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zdanie testu z zakresu technologii informacyjnych
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr inż. Borys Szefczyk
•
dr inż. Robert Góra, mgr inż. Edyta Dyguda-Kazimierowicz, mgr inż. Paweł Wielgus,
mgr inż. Karol Langner
•
Rok: 2
Semestr: 4
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): opanowanie umiejętności korzystania z komputera
jako wsparcia w rozwiązywaniu zagadnień chemii eksperymentalnej i obliczeniowej
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna z elementami zdalnej
•
Krótki opis zawartości całego
kursu: Zastosowanie oprogramowania do wizualizacji danych eksperymentalnych,
struktury cząsteczki, kreślenie wykresów, przetwarzanie informacji z chemicznych
baz danych.
•
Liczba godzin
1.
2.
3….
•
•
162
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Praca w systemie UNIX (Linux);
pobieranie i przetwarzanie danych strukturalnych z baz PDB i CSD; wyszukiwanie
informacji o reakcjach chemicznych (baza Beilstein) oraz o właściwościach
fizykochemicznych cząsteczek (bazy udostępniane przez NIST); optymalizacja oraz
wizualizacja struktury cząsteczki i przygotowanie ilustracji (programy VMD, PyMOL,
Molden); podstawy grafiki komputerowej (program GIMP); wyszukiwanie i
gromadzenie danych bibliograficznych (baza SCI); korzystanie z biochemicznych
bazy sekwencji (baza SwissProt); rysowanie wzorów i schematów reakcji (program
BKChem); wizualizacja danych przy pomocy wykresów (program Gnuplot).
•
•
•
•
Warunki zaliczenia:
Wykonanie indywidualnie wyznaczonych zadań
•
163
•
Course code: INC014001
•
Course title: computational chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
individual
assignment
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr Borys Szefczyk
•
dr inż. Robert Góra, mgr inż. Edyta Dyguda-Kazimierowicz, mgr inż. Paweł Wielgus,
mgr inż. Karol Langner
•
Year: 2
Semester: 4
•
•
Aims of the course (effects of the course): acquire skills of using the computer as a
tool to solve problems in experimental and computational chemistry
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional with electronic resources
•
Course description: Application of computer software to visualization of
experimental data and molecule structure, preparation of graphs, processing of data
from chemical data bases.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3….
•
•
164
•
Laboratory – the contents: Working in UNIX (Linux) operating system;
accessing and processing of structural data from PDB and CSD databases; searching
for information about chemical reactions (Beilstein database) and molecular properties
(NIST databases); optimization and visualization of the molecular structures and
preparation of images (VMD, PyMOL, Molden); basic computer graphics (GIMP);
retrieving bibliographical data (SCI); biochemical sequence databases (SwissProt);
chemical formulas and schemes (BKChem); data processing and visualization using
Gnuplot.
•
•
Basic literature:
•
•
Completing graded individual assignments
165
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria chemiczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
1
Laboratorium
2
15
30
zaliczenie
zaliczenie na
podstawie
sprawozdań
2
60
1
30
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Noworyta, prof. dr hab. inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: zespół
•
Rok: ....II........ Semestr:.........3
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność formułowania i rozwiązywania
podstawowych problemów technologiczno-inżynierskich, zasady realizowania
procesów jednostkowych
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Zjawiska transportu pędu, ciepła i masy.
Elementy hydrodynamiki. Procesy jednostkowe i aparatura do ich realizacji.
•
Liczba godzin
1.
2.
3…
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Rozwiązywanie zagadnień rachunkowych
związanych z treścią wykładu Podstawy inżynierii chemicznej, w szczególności:
bilanse masy i energii dla elementów skończonych i różniczkowych, opory przepływu,
charakterystyka rurociągów, dobór pomp, sedymentacja, filtracja, transport ciepła i
166
wymienniki ciepła, transport masy i wymienniki masy, reaktor okresowy i ciągły
mieszalnikowy.
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Doświadczalne wyznaczanie typowych
wielkości charakteryzujących procesy przepływu, transportu masy i transportu ciepła
oraz weryfikacja eksperymentalnych wartości z poznanymi metodami ich obliczania.
•
•
Z. Kembłowski,…: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
•
Warunki zaliczenia: Każda forma kursu rozliczana jest oddzielnie, ćwiczenia na
podstawie kolokwium a laboratorium na podstawie sprawozdań
167
•
•
Course title: Chemical engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
1
Laboratory
2
15
30
colloquy
reports
1
30
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Noworyta, Prof. Dr.
hab. Eng.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: team
•
Year:...II Semester:....3..................
•
•
Aims of the course (effects of the course): Know-how definition and solution
fundamental engineering problems, methods of unit operation realization
•
•
Course description: Momentum, heat and mass transport phenomena. Hydrodynamics.
Unit operation and equipment for their realization.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3…
•
Classes – the contents: Solutions of calculations problems connected with program of
lecture Chemical Engineering Fundamentals: mass and energy balance for differential
and ….elements, flow resistance, pipeline characteristics, pumps selection,
sedimentation, filtration, heat transport and exchangers, mass transport and apparatus.
•
168
•
Laboratory – the contents: Experimental determination of parameters characterizing
hydrodynamics, heat and mass transport and verification with method of their
calculations.
•
•
Basic literature:
•
Z. Kembłowski, ….: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
1985
•
Conditions of the course acceptance/credition: Each course form is cleared separately,
classes - colloquy, laboratory- reports.
169
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: PRC017002
•
Nazwa kursu: Ochrona własności intelektualnej i przemysłowej
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
1
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
15
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
zal.
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
Seminarium
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Ryszard Poźniak, dr inż.
•
•
Rok: III............ Semestr:...7.....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem wykładu jest wyjaśnienie w sposób przystępny
i zrozumiały zagadnień z zakresu prawa własności intelektualnej i przemysłowej.
Poruszane zagadnienia będą dotyczyły zarówno problematyki polskiej jak i światowej,
a zwłaszcza wspólnotowej, gdyż integracja z Unią Europejską wpływa w istotny
sposób na stan prawny w Polsce.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wybrane zagadnienia z zakresu praw własności
intelektualnej i przemysłowej, badań patentowych i literatury patentowej.
•
1. Własność intelektualna oraz prawa własności intelektualnej i przemysłowej
2. Ochrona wynalazków, znaków towarowych, wzorów użytkowych, oznaczeń
geograficznych oraz ochrona praw autorskich.
3. Struktura opisu patentowego i klasyfikacje patentowe.
4. Informacja patentowa i jej źródła.
5. Badania patentowe w pracach naukowo-badawczych.
6. Zagadnienia ochrony związków chemicznych, produktów farmaceutycznych
i produktów biotechnologicznych
7. Działalność gospodarcza w świetle prawa własności przemysłowej.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
3
170
•
•
•
•
•
1. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz: Prawo autorskie, wyd. Oficyna a Wolters
Kluwer, Warszawa 2008.
2. Michał du Vall: Prawo patentowe, (stan prawny 01-01-2008), wyd. Oficyna
a Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
3. J. Sozański: Własność intelektualna i przemysłowa w Unii Europejskiej, Polskie
Wydawnictwo Prawnicze Iuris Sp. z o.o., Warszawa 2005.
1. Andrzej Kisielewicz /red./: Własność przemysłowa, Wydawnictwa Prawnicze
Lexis Nexis, Warszawa 2007.
2. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE,
Warszawa, 2006.
3. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN,
Warszawa 2004.
• Warunki zaliczenia: kolokwium zaliczeniowe.
171
•
Course code: PRC017002
•
Course title: Protection of intellectual and industrial property
•
Course form
Lecture
Number
of hours/week*
1
Number
of hours/semester*
15
Form of the course credit
completion
colloq.
1
ECTS credits
30
Total
Student’s
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: noun
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Ryszard Poźniak, dr
•
•
Year:..III.............. Semester:.....7................
•
•
•
•
Course description: Selected questions of industrial property rights, inventions
research and patent bibliography.
•
Lecture:
Number of hours
1. Intellectual and industrial property rights.
2
2. Protection of inventions (patents), trademarks, industrial designs,
utility models, geographical indications and copyright.
2
3. Structure o invention and patent classifications.
2
4. Patent information services.
2
5. Invention research in scientific works.
2
6. Protection of chemical substances, pharmaceutical products and
biotechnological products.
2
7. Industrial property rights for business.
3
•
•
•
172
•
•
Basic literature:
4. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz: Prawo autorskie, wyd. Oficyna a Wolters
Kluwer, Warszawa 2008.
5. Michał du Vall: Prawo patentowe, (stan prawny 01-01-2008), wyd. Oficyna
a Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
6. J. Sozański: Własność intelektualna i przemysłowa w Unii Europejskiej, Polskie
Wydawnictwo Prawnicze Iuris Sp. z o.o., Warszawa 2005.
•
1. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE,
Warszawa, 2006.
2. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN,
Warszawa 2004.
3. Andrzej Kisielewicz /red./: Własność przemysłowa, Wydawnictwa Prawnicze
Lexis Nexis, Warszawa 2007.
•
Conditions of the course acceptance/credition: credit colloq.
173
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy Chemii Kwantowej
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
2
2
Laboratorium
Projekt
0
0
30
30
0
Egzamin
Zaliczenie
3
90
2
60
Wykład
Ćwiczenia
0
Seminarium
0
0
•
•
Wymagania wstępne: Fizyka II
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Szczepan Roszak, prof.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Wojciech
Bartkowiak, dr hab.; Robert Góra, dr; Paweł Kędzierski, dr; J. Lipiński, dr hab.; Paweł
Lipkowski dr, Andrzej Sokalski, prof.; Krzysztof Strasburger, dr; Borys Szefczyk, dr;
•
Rok: 3 Semestr: V
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): umiejętność opisu atomów i cząsteczek z
wykorzystaniem podstawowych metod chemii kwantowej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: kurs obejmuje podstawową metodologię chemii
kwantowej wraz z podstawami mechaniki kwantowej niezbędnymi do jej
sformułowania oraz zastosowanie metod chemii kwantowej do opisu właściwości i
struktury atomów i cząsteczek oraz reaktywności układów chemicznych.
•
1. Geneza mechaniki kwantowej
2. Aparat matematyczny mechaniki kwantowej
3. Postulaty mechaniki kwantowej
4. Oscylator harmoniczn, rotator sztywny
5. Atom wodoru
6. Rachunek zaburzeń, przybliżenie adiabatyczne
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
174
7. Metoda wariacyjna
8. Przybliżenie orbitalne (jednoelektronowe)
9. Stany elektronowe atomów i cząsteczek
10. Metoda Hartree-Focka
11. Metoda pola samouzgodnionego
12. Wiązanie chemiczne – analiza populacyjna, gęstość elektronowa
13. Wiazanie chemiczne – hybrydyzacja orbitali atomowych
13. Eksploracja powierzchni energii potencjalnej
14. Metody uwzględniania korelacji elektronowej
15 Oddziaływania molekularne
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: wykorzystanie metod chemii kwantowej do opisu
struktury elektronowej atomów i cząsteczek. Elementy modelowania układów molekularnych
oraz interpretacji ich budowy i właściwości w oparciu o zastosowanie metod kwantowochemicznych.
•
Literatura podstawowa: W. Kołos, J. Sadlej, Atom i Cząsteczka – WNT Warszawa,
1998; R. F. Nalewajski, Chemia kwantowa, PWN, Warszawa,2002.
•
Literatura uzupełniająca: L. Piela, Idee Chemii Kwantowej, PWN, Warszawa, 2006;
K. Pigoń, K. Ruziewicz, Chemia Fizyczna, t. 2., PWN Warszawa, 2005.
•
Warunki zaliczenia: opanowanie podstawowych metod chemii kwantowych oraz
umiejętności ich wykorzystania w celu opisu prostych układów modelowych, atomów
i cząsteczek.
175
•
•
Course title: Introduction to Quantum Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
2
0
0
0
30
30
0
0
0
Exam
Credit
3
90
2
60
•
Level of the course (basic/advanced):basic
•
Prerequisites: Physics II
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Szczepan Roszak, prof.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Wojciech Bartkowiak, dr
hab.; Robert Góra, dr; Paweł Kędzierski, dr; J. Lipiński, dr hab.; Paweł Lipkowski dr,
Andrzej Sokalski, prof.; Krzysztof Strasburger, dr; Borys Szefczyk, dr;
•
Year:..3...... Semester:..V
•
•
Aims of the course (effects of the course): The knowledge of the description of atoms
and molecules applying the basic methods of quantum chemistry
•
•
Course description: the course includes basic methodology of quantum chemistry
including necessary elements of quantum mechanics and the application of the
quantum-chemical approaches for the description of structure and properties of atoms
and molecules and the reactivity of chemical systems.
•
Lecture:
1. The origin of quantum mechanics
2. Matematical tools of quantum mechanics
3. Postulates of quantum mechanics
4. Harmonic oscillator and rigid rotator
5. Hydrogen atom
6. Perturbation theory- adiabatic approximation
7.Variational method
8. Orbital approximation (single-electron)
9. Electronic states of atoms and molecules
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
176
10. Hartree-Fock method
11. Self consistent field theory
12. Chemical bond – population analysis, electronic density
13. Chemical bond – atomic orbital hybridization
14. The methods of electron correlation
15. Molecular interactions
2
2
2
2
2
2
•
Classes – the contents: The application of quantum chemistry for the description of
atoms and molecules. Elements of molecular modeling and the interpretation of
structure and properties applying quantum-chemical approaches.
•
Seminars – the contents: none
•
Laboratory – the contents: none
•
Project – the contents: none
•
Basic literature: W. Kołos, J. Sadlej, Atom i Cząsteczka – WNT Warszawa, 1998; R.
F. Nalewajski, Chemia kwantowa, PWN, Warszawa,2002.
•
Additional literature: L. Piela, Idee Chemii Kwantowej, PWN, Warszawa, 2006; K.
Pigoń, K. Ruziewicz, Chemia Fizyczna, t. 2., PWN Warszawa, 2005.
•
Conditions of the course acceptance/credition: the knowledge of basic quantumchemical methods including their application to the description of simple model
systems, atoms, and molecules.
177
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Spektroskopia atomowa i molekularna
Wykład
polski
1
Laboratorium
3
15
45
15
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
2
60
3
90
1
30
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
1
•
podstawowy
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. dr hab.,
Krystyna Palewska dr hab. Piotr Drożdżewski prof. dr hab.
•
Krystyna Palewska dr hab.; Jolanta Borkowska-Burnecka, dr; Barbara KułakowskaPawlak; Piotr Drożdżewski prof. dr hab.
•
Rok: ...IV........ Semestr:.....7..................
•
•
obowiązkowy
Cele zajęć: Zaznajomienie studentów z podstawami teoretycznymi i zastosowaniami
współczesnej spektroskopii atomowej i molekularnej
Efekty kształcenia: Opanowanie podstaw teoretycznych i zapoznanie się z różnymi
eksperymentalnymi metodami spektroskopowymi
•
tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs zapoznaje studentów z różnymi
nowoczesnymi metodami spektroskopii atomowej i molekularnej od strony
teoretycznej i praktycznej
178
•
1.Spektroskopia - Wprowadzenie, podstawowe pojęcia, metody
2.Ciało doskonale czarne. Kwanty.- Widmo ciągłe i dyskretne
3.Widmo atomów i jonów- termy, reguły wyboru. Zjawisko Zemana i Starka.
4.Spektroskopia molekularna – struktura elektronowo-oscylacyjno- rotacyjna
5.Widma emisyjne, absorpcyjne, ramanowskie
6.Lasery – podstawy teoretyczne, rodzaje i zastosowanie
7. Rezonans jądrowy i elektronowy. Widma rezonansowe – NMR, EPR
8. Trendy rozwoju i nowe aplikacje spektrometrii. Kolokwium zaliczeniowe
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
1
•
•
Seminarium - zawartość tematyczna: Charakterystyka widmo ciągłego i dyskretnego.
Spektroskopia atomów i jonów. Spektroskopia molekularna – struktura poziomów
energetycznych i widm. Charakterystyka widm - emisja, absorpcja, luminescencja.
Widma w podczerwieni i ramanowskie. Lasery fizyczne i chemiczne oraz ich
zastosowanie. jądrowy i elektronowy. Widma rezonansu jądrowego i elektronowego.
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Analiza widm atomów i jonów – identyfikacja
pierwiastków. Badanie populacji stanów elektronowych atomów i jonów – rozkład
Boltzmanna, jonizacja. Analiza widm elektronowo-oscylacyjno-rotacyjnych.
Fotometria płomieniowa – oznaczanie sodu i potasu. Spektrofotometria absorpcyjna –
oznaczanie KMnO4 i K2Cr2O7. Luminescencja – wyznaczanie stężenia substancji
fluoryzującej. Fluorescencja – pomiar średniego czasu życia. Analiza widm w
podczerwieni.
•
•
2. Z. Kęcki „Podstawy spektroskopii molekularnej”
4. Handbook of analytical techniques. Ed. H. Gunzler and A. Williams. Wiley VCH
2002
•
1. W. Kołos i A. Sadlej „Atom i cząsteczka” WNT Warszawa
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: zdane kolokwium pisemne (≥ 50%)
Seminarium : aktywne uczestnictwo (referaty)
179
•
•
Course title: Atomic and Molecular Spectroscopy
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
Project
Seminar
1
3
1
15
45
15
2
60
3
90
1
30
•
basic
•
Prerequisites:
•
hab., Krystyna Palewska dr hab. Piotr Drożdżewski prof. dr hab.
•
•
Year:.......IV........ Semester:.........7.............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Introduction of students into fundamentals
and applications of modern atomic and molecular spectroscopy, including a practical
knowledge and training in area of various spectroscopic techniques.
•
•
Course description: The course acquaints students with various methods and
techniques of atomic and molecular spectrometry, dealing with theoretical and
practical aspects.
180
•
Lecture:
1. Spectroscopy - introduction, basic concepts, methods
2. Black body and quantum theory. Continuous and discrete radiation.
3. Spectra of atoms and ions. Zeeman and Stark effects.
4. Molecular spectroscopy. Electronic, vibrational and rotational
structures.
5.Emission, absorption and Raman spectra
6.Lasers - theoretical fundamentals, types of lasers, applications
7. Nuclear magnetic resonance and Electron spin resonance
8. Trends and new applications of spectrometry. Test for credit.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
1
•
•
Seminars – the contents: Characteristics of continuous and discrete spectra.
Spectroscopy of atoms and ions. Molecular spectroscopy - energy (electronic,
vibrational and rotational levels), structures of spectra. Emission, absorption and
luminescence spectra. IR and Raman spectroscopy. Physical and chemical lasers and
their applications. Nuclear magnetic resonance and electron spin resonance
spectroscopy.
•
Laboratory – the contents: Analysis of atom and ion spectra - element identification.
Energy distributions and level populations - the Boltzmann law, ionization. Analysis
of electronic-vibrational-rotational spectra. Flame spectrophotometry - determination
of Na and K. Absorption spectrophotometry - determination of KMnO4 and K2Cr2O7.
Luminescence analysis. Fluorescence - life time measurements. Analysis of IR
spectra.
•
Basic literature:
2002
•
•
Seminar : active participation
Lecture: Passed written test (≥ 50%)
181
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Spektroskopia atomowa i molekularna
Wykład
polski
1
Laboratorium
3
15
45
15
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
2
60
3
90
2
60
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
1
•
podstawowy
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. dr hab.,
Krystyna Palewska dr hab. Piotr Drożdżewski prof. dr hab.
•
•
Rok: ...IV........ Semestr:.....7..................
•
•
obowiązkowy
Cele zajęć: Zaznajomienie studentów z podstawami teoretycznymi i zastosowaniami
współczesnej spektroskopii atomowej i molekularnej
Efekty kształcenia: Opanowanie podstaw teoretycznych i zapoznanie się z różnymi
eksperymentalnymi metodami spektroskopowymi
•
tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs zapoznaje studentów z różnymi
nowoczesnymi metodami spektroskopii atomowej i molekularnej od strony
teoretycznej i praktycznej
182
•
1.Spektroskopia - Wprowadzenie, podstawowe pojęcia, metody
2.Ciało doskonale czarne. Kwanty.- Widmo ciągłe i dyskretne
3.Widmo atomów i jonów- termy, reguły wyboru. Zjawisko Zemana i Starka.
4.Spektroskopia molekularna – struktura elektronowo-oscylacyjno- rotacyjna
5.Widma emisyjne, absorpcyjne, ramanowskie
6.Lasery – podstawy teoretyczne, rodzaje i zastosowanie
7. Rezonans jądrowy i elektronowy. Widma rezonansowe – NMR, EPR
8. Trendy rozwoju i nowe aplikacje spektrometrii. Kolokwium zaliczeniowe
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
1
•
•
Seminarium - zawartość tematyczna: Charakterystyka widmo ciągłego i dyskretnego.
Spektroskopia atomów i jonów. Spektroskopia molekularna – struktura poziomów
energetycznych i widm. Charakterystyka widm - emisja, absorpcja, luminescencja.
Widma w podczerwieni i ramanowskie. Lasery fizyczne i chemiczne oraz ich
zastosowanie. jądrowy i elektronowy. Widma rezonansu jądrowego i elektronowego.
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Analiza widm atomów i jonów – identyfikacja
pierwiastków. Badanie populacji stanów elektronowych atomów i jonów – rozkład
Boltzmanna, jonizacja. Analiza widm elektronowo-oscylacyjno-rotacyjnych.
Fotometria płomieniowa – oznaczanie sodu i potasu. Spektrofotometria absorpcyjna –
oznaczanie KMnO4 i K2Cr2O7. Luminescencja – wyznaczanie stężenia substancji
fluoryzującej. Fluorescencja – pomiar średniego czasu życia. Analiza widm w
podczerwieni.
•
•
2002
•
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: zdane kolokwium pisemne (≥ 50%)
Seminarium : aktywne uczestnictwo (referaty)
183
•
•
Course title: Atomic and Molecular Spectroscopy
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
Project
Seminar
1
3
1
15
45
15
credit
credit
credit
2
60
3
90
2
60
•
basic
•
Prerequisites:
•
hab., Krystyna Palewska dr hab. Piotr Drożdżewski prof. dr hab.
•
•
Year:.......IV........ Semester:.........7.............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Introduction of students into fundamentals
and applications of modern atomic and molecular spectroscopy, including a practical
knowledge and training in area of various spectroscopic techniques.
•
•
Course description: The course acquaints students with various methods and
techniques of atomic and molecular spectrometry, dealing with theoretical and
practical aspects.
184
•
Lecture:
1. Spectroscopy - introduction, basic concepts, methods
2. Black body and quantum theory. Continuous and discrete radiation.
3. Spectra of atoms and ions. Zeeman and Stark effects.
4. Molecular spectroscopy. Electronic, vibrational and rotational
structures.
5.Emission, absorption and Raman spectra
6.Lasers - theoretical fundamentals, types of lasers, applications
7. Nuclear magnetic resonance and Electron spin resonance
8. Trends and new applications of spectrometry. Test for credit.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
1
•
•
Seminars – the contents: Characteristics of continuous and discrete spectra.
Spectroscopy of atoms and ions. Molecular spectroscopy - energy (electronic,
vibrational and rotational levels), structures of spectra. Emission, absorption and
luminescence spectra. IR and Raman spectroscopy. Physical and chemical lasers and
their applications. Nuclear magnetic resonance and electron spin resonance
spectroscopy.
•
Laboratory – the contents: Analysis of atom and ion spectra - element identification.
Energy distributions and level populations - the Boltzmann law, ionization. Analysis
of electronic-vibrational-rotational spectra. Flame spectrophotometry - determination
of Na and K. Absorption spectrophotometry - determination of KMnO4 and K2Cr2O7.
Luminescence analysis. Fluorescence - life time measurements. Analysis of IR
spectra.
•
Basic literature:
2002
•
•
Seminar : active participation
Lecture: Passed written test (≥ 50%)
185
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Spektroskopowe Metody Identyfikacji Związków
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
E
zaliczenia
Punkty ECTS 3
Liczba godzin 90
CNPS
Seminarium
1
15
Zal.
1
30
•
Wymagania wstępne: kursy: Podstawy Chemii Organicznej; Chemia Organicznareakcje.
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Bogdan Boduszek, dr hab. inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Zespół
Dydaktyczny ZN-5/W-3; Bogdan Boduszek, dr hab. inż.
•
Rok: III Semestr: 6
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zastosowanie metod spektroskopowych (UV, IR, MS,
NMR) do określania struktury, reaktywności i fizyko-chemicznych własności
związków organicznych. Wybór technik spektroskopowych do rozwiązywania
postawionego problemu. Interpretacja widm pod kątem relacji między budową
związku i danymi spektroskopowymi.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawowym celem kursu jest przedstawienie i
omówienie podstawowych technik spektroskopowych, służących do badania i
określania struktury związków organicznych. Przedstawiono i omówiono
spektroskopię NMR, IR , UV- VIS oraz MS. Przedstawiono również zastosowania
praktyczne wyżej wymienionych metod.
186
•
1. Wprowadzenie do spektroskopii związków organicznych (IR, UV-VIS,
NMR, MS)
2. Fizyczne podstawy magnetycznego rezonansu jądrowego.
a)Zjawisko rezonansu magnetycznego
b) Rejestracja widm NMR
c) Widmo NMR i jego cechy
3. Spektroskopia magnetycznego rezonansu protonowego 1H NMR
a) Symetria związku; równoważność chemiczna i magnetyczna protonów
b) Przesunięcie chemiczne, sprzężenie spinowo-spinowe
4. Spektroskopia magnetycznego rezonansu protonowego 1H NMR
a) Technika pomiaru widm 1H NMR
b) Interpretacja widm 1H NMR
c) Efekt Overhausera
5. Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego węgla 13C
a) Warunki i specyfika magnetycznego rezonansu węglowego
b) Rejestracja widm 13C NMR
c) Czynniki wpływające na sygnały węglowe 13C
6. Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego węgla 13C
a) Odprzęganie oddziaływań spinowo-spinowych 1H-13C
b) Przesunięcie chemiczne 13C w korelacji do budowy cząsteczki
c) Metoda DEPT. Określanie liczby atomów wodoru związanych z atomem
węgla.
7. Spektroskopia jąder 31P,
a) Ogólne dane o spektroskopii 31P NMR
b) Rejestracja widm 31P NMR, zakres pomiaru.
c) Przesunięcia chemiczne 31P NMR, multipletowość sygnałów, wartości
stałych sprzężeń.
8. Spektroskopia jąder 19F, 14N i 15N
a) Rejestracja widm 19F
b) Przesunięcia chemiczne 19F
c) Spektroskopia NMR 14N i 15N
d) Rejestracja i przesunięcia chemiczne 14N i 15N.
9. Dwuwymiarowa spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego 2D
NMR
a) Rejestracja widm 2D NMR
b) Widma 1H-1H COSY. Identyfikacja sąsiadujących protonów.
protonów) Widma 13C-1H COSY. Wykrywanie protonów bezpośrednio
związanych z atomem węgla.
10. Spektroskopia w podczerwieni
a)Spektroskopia oscylacyjno-rotacyjna
b) Rejestracja widm w podczerwieni IR
c) Interpretacja widma IR
11. Spektroskopia elektronowa
a) Pojęcia podstawowe, budowa spektrofotometru
b) Widma elektronowe związków organicznych
12. Przykłady zastosowań spektroskopii UV-VIS
a)Identyfikacja związków, analiza widm elektronowych
13. Spektometria masowa
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
187
a) Pomiar widma masowego, aparatura
b) Metody jonizacji próbki
C) Detektor i jonizator
14. Spektometria masowa
a) Określenie masy cząsteczkowej
b) Proces fragmentacji
c) Interpretacja widma masowego
15. Podsumowanie omówionych metod spektroskopowych
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: -
•
•
a) Rozwiązywanie
magnetycznego.
zadań
i
•
b) Rozwiązywanie
magnetycznego.
zadań
i
•
c) Rozwiązywanie zadań i zagadnień z zakresu spektroskopii w podczerwieni i widm
elektronowych.
•
d) Rozwiązywanie zadań i zagadnień z zakresu spektrometri masowej.
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: -
•
Projekt - zawartość tematyczna: -
•
Literatura podstawowa: Praca zbiorowa: R. Mazurkiewicz, A. Rajca, E. Kalwińska, A.
Skibiński, J. Suwiński, W. Zieliński „Metody Spektroskopowe i ich zastosowanie do
identyfikacji związków Organicznych” W N-T, Warszawa 1995.
•
Literatura uzupełniająca: R.M. Silverstein, G.C. Bassler „Spektroskopowe Metody
identyfikacji związków organicznych” PWN, Warszawa 1970.
•
zagadnień
zagadnień
z
z
zakresu
zakresu
protonowego
rezonansu
węglowego
rezonansu
188
•
•
Course title: Spectroscopic Methods of Identification of Compounds
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
-
-
-
1
30
-
-
-
15
E
-
-
-
Pass
3
90
1
30
•
•
Prerequisites: Organic Chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Bogdan Boduszek, Dr. Sc.
eng.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Didactic Team: Z-05/W-3;
Bogdan Boduszek, Dr. Sc. eng.
•
Year: III Semester: 6
•
•
Aims of the course (effects of the course): Application of spectroscopic methods (UV,
IR, MS, NMR) to determination of the structure, reactivity and physico-chemical
properties of organic compounds. A choice of basic spectroscopic techniques for
solution of the problems. Interpretation of the spectra for establishing of the structures
of compounds.
•
•
Course description: An aim of the course is presentation and description of basic
spectroscopic techniques for determination of the structures of organic compounds.
The spectroscopy of UV, IR, MS and NMR will be presented, described and, as well
the practical application.
•
Lecture:
1.An introduction to spectroscopy of organic compounds (IR, UV-Vis,
NMR, MS)
2. Physical backgrounds of a magnetic nuclear resonance
3.Spectroscopy of proton magnetic resonance 1H NMR
4. Spectroscopy of proton magnetic resonance 1H NMR (continuation)
5.Spectroscopy of carbon nuclear resonance 13C NMR
6. Spectroscopy of carbon nuclear resonance 13C NMR (continuation)
Number of hours
2
2
2
2
2
2
189
7.Spectroscopy of phosphorus nucleus 31P
8. Spectroscopy of nuclei 19F, 14N, and 15N
9. Two-dimensional spectroscopy NMR 2D
10. IR spectroscopy
11. Electronic spectroscopy
12. Examples of applications of the spectroscopy UV-VIS
13. Mass spectroscopy
14. Mass spectroscopy (continuation)
15. Recapitulation of the presented spectroscopic methods
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Classes – the contents: -
•
Seminars – the contents: a) Answering of the homework and problems of proton
magnetic resonance (1H NMR)
•
b) Answering of the homework and problems of carbon magnetic resonance (13C
NMR)
•
c) Solutions of the problems of IR, UV-VIS spectroscopy
•
d) Solutions of the problems of the MS spectroscopy
•
Laboratory – the contents: -
•
Project – the contents: -
•
Basic literature: Praca zbiorowa: R. Mazurkiewicz, A. Rajca, E. Kalwińska, A.
Skibiński, J. Suwiński, W. Zieliński „Metody Spektroskopowe i ich zastosowanie do
identyfikacji związków Organicznych” W N-T, Warszawa 1995.
•
Additional literature: R.M. Silverstein, G.C. Bassler „Spektroskopowe Metody
identyfikacji związków organicznych” PWN, Warszawa 1970.
•
Conditions of the course acceptance/credition: Examination
190
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Technologia chemiczna-podstawy
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
2
Projekt
Seminarium
30
zaliczenie
2
60
•
Poziom kursu (podstawowy):
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
•
Rok: ...II, III......... Semestr:..4, 5
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie umiejętności złożenia prostego procesu
chemicznego w schemat technologiczny oraz wykonania obliczeń bilansowych i
projektowych podstawowych urządzeń przemysłu chemicznego
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy obliczeń w technologii chemicznej,
podstawy obliczeń projektowych
•
1. Program „CHEMCAD”, zapoznanie z programem
2. Obliczenia
bilansów
masowych
wybranych
procesowych
3. Bilanse energetyczne
4. Obliczanie stanów (składów) układów reagujących
5. Bilanse stanów niestacjonarnych
6. Wykonanie projektu
•
Liczba godzin
2
jednostek
4
4
4
4
4
8
191
•
McGraw-Hill, 1987
Prentice Hall, 2001
•
Warunki zaliczenia: wykonanie zadanych projektów
192
•
•
Course title: Chemical Technology-Fundamentals
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
tests
2
60
•
•
Prerequisites: recommended : finished Physical Chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
•
Year:.II............... Semester:...IV spring...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): gaining ability to transfer simple technological
process into flow-sheet and to carry out balance calculations of basic chemical process units
•
•
Course description: Basic calculations in chemical technology, fundamentals of design
calculations in chemical technology
•
Lecture:
•
Liczba godzin
7. Introduction to CHEMCAD program, starting using it
2
8. Material balances of selected process units
4
9. Energy balances
4
10. Determination of equilibrium state (compositions) of reacting
4
systems
4
11. Calculations of non-stationary states
4
12. Project
8
193
•
Basic literature:
•
McGraw-Hill, 1987
Prentice Hall, 2001
•
Conditions of the course acceptance/credition: execution of obligatory projects
194
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: MDM000147
•
Nazwa kursu: BIOMATERIAŁY
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
2
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
30
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
Punkty ECTS
2
Liczba godzin
60
CNPS
•
•
•
•
•
•
•
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Zaawansowany
•
Wymagania wstępne: Materiałoznawstwo; Biomechanika inżynierska
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Krzysztof Ścigała dr inż.
•
Imiona i nazwiska oraz
Celina Pezowicz dr inż.
•
Rok: III Semestr: 6
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W ramach kursu omawiane są podstawowe pojęcia z
zakresu inżynierii biomateriałów stosowanych w ortopedii i chirurgii kostnej. Przedstawiana
jest klasyfikacja biomateriałów oraz omawiana jest struktura, skład chemiczny, zastosowania.
Omawiane są problemy stosowania biomateriałów metalicznych, bioceramiki oraz tworzyw
sztucznych.
•
tytuły/stopnie
członków
zespołu
Wprowadzenie do biomateriałów. Klasyfikacja biomateriałów.
Wybrane własności mechaniczne tkanek miękkich i twardych.
Reakcja organizmu na biomateriały. Biofilmy.
Korozja implantów.
Stale chirurgiczne. Stopy Co-Cr-Mo.
Stopy tytanu stosowane na implanty.
Stopy z pamięcią kształtu.
dydaktycznego:
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
195
•
•
•
•
•
•
•
•
Struktura i właściwości warstw nakładanych na biometale.
Stale stosowane na instrumentarium medyczne.
Biomateriały stosowane w stomatologii.
Bioceramika jako materiał na implanty.
Tworzywa sztuczne jako biomateriały.
Kompozyty o osnowie z tworzyw sztucznych stosowane na implanty.
Hybrydowe materiały kompozytowe do zastosowań medycznych.
Materiały bioresorbowalne.
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
Marciniak J.: Biomateriały w chirurgii kostnej. Wyd.Pol.Śl. Gliwice 1992.
Kuś.H. pod red.: Biomateriały, Tom 4, WKiŁ W-wa 1990.
Święcki Z.: Bioceramika dla Ortopedii, IPPT Warszawa 1992.
•
Czasopisma:
Inżynieria Biomateriałów
Biomaterials
•
Warunki zaliczenia: kolokwium
196
•
Course code: MDM000147
•
Course title: Biomaterials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
test
2
60
•
•
Prerequisites: Material Science, Physics, Biomedical Engineering
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Anna NIKODEM PhD
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Celina Pezowicz Prof. DSc,
Krzysztof ŚCIGAŁA PhD
•
Year: III Semester: 6
•
Type of the course (obligatory/optional): optional
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): The main aim of
course is to give a knowledge on Biomedical Engineering and Biomaterials. It
concerns biomaterials’ structures, mechanical properties and biological reactions to
introduction of biomaterials (metal implants, ceramics, polymers) into human
organism.
•
•
Course description: During this course students will have opportunities to get
knowledge about basic concepts of Biomaterials which are used in Orthopaedic
Surgery. Course starts from classification of biomaterials thought the details of
structure, chemical composition to their applications. The problems of applications of
metal implants, bioceramics and plastic materials will be also discussed.
•
Lecture:
Number
of hours
1. Introduction into Biomaterials Science: classification of biomaterials.
2
Requirements for Biomaterials.
2. Chosen properties of soft and hard tissues.
2
3. Phenomena on phase border between biomaterial-tissue (proteins
197
adsorption, cell adhesion, inflammatory, regeneration).
4. Corrosion aspects. Metals and alloys applied in medicine: Co-Ni-Mo
alloys, Ti alloys
5. Shape memory alloys.
6. Synthetic Polymers: biostable and bioresorbable.
7. Natural Biopolimers.
8. Bioactivity of Bioceramic Materials.
9. Biomimetic Composites.
10. Carbon materials for Medicine.
11. Osteosynthesis. Biomaterials for Orthopedic Surgery.
12. Biomaterials for cardiovascular, ophthalmology and laryngology
applications.
13. Dental Biomaterials.
14. Polymers as Drug Carriers.
15. European Standards (ISO 10993) and regulatory aspects of Clinical
investigations. Organization and monitoring of clinical investigations
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Błażewicz S., Stoch L., „Biomateriały Tom 4” w serii „Biocybernetyka i inżynieria
biomedyczna 2000”, Exit 2004;
o Marciniak J., “Biomateriały” Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2002;
o Ellingsen J.E., Lyngstadaas S.P., „ Bio-implant interface. Improving Biomaterials and
Tissue Reactions. 2003;
o Vadgama P. „Surface and interfaces for biomaterials” Cambridge England.2000
o Będziński R.: Biomechanika inżynierska, zagadnienia wybrane. Wydawnictwa
o Jan Łaskawiec, Rafał MICHALIK „Zagadnienia teoretyczne i aplikacyjne w implantach”,
Gliwice 2002.
•
o Jaegermann Z., Ślósarczyk A., „Gęsta i porowata bioceramika korundowa
w zastosowaniach medycznych”, AGH Kraków 2007;
o Święcki Z.: Bioceramika dla Ortopedii, IPPT Warszawa 1992;
o Marciniak J., Karczmarek M., Ziębowicz A.,” Biomateriały w stomatologii”
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej 2008.
•
Conditions of the course acceptance/credition: final test
198
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Przemysłowe aspekty biotechnologii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwium
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone wykłady z mikrobiologii, enzymologii, inżynierii
bioreaktorów oraz bioseparacji
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Jolanta Bryjak
•
•
Rok: ........... Semestr:......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z problematyką związaną z
prowadzeniem procesów biotechnologicznych w skali przemysłowej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs przedstawia zagadnienia związane z
przemysłową biokatalizą. Zawiera przykłady zastosowania enzymów i
mikroorganizmów w skali wielkotonażowej z omówieniem etapów przygotowania
reagentów, prowadzeniem reakcji, izolacją i oczyszczaniem produktów, kontrolą
jakości oraz procedur zapewnienia bezpieczeństwa i usuwaniem niebezpiecznych
związków/mikroorganizmów.
•
1. Biokataliza w skali przemysłowej
2. Inżynieria metaboliczna. Mikroorganizmy w przemyśle
3. Metody hodowli i aparatura. Utylizacja modyfikowanych mikroorganizmów
4. Produkcja enzymów przemysłowych
Liczba godzin
2
2
2
2
199
5. Stabilność i stabilizacja komórek i enzymów
6. Inżynieria reakcji
7. Stabilność operacyjna biokatalizatorów
8. Izolacja bioproduktów
9. Formy handlowe produktów. Utylizacja ścieków
10. „Technologia” analityczna. Kontrola jakości
11. Wybrane schematy technologiczne procesów prowadzonych przez
mikroorganizmy
12. Wybrane schematy technologiczne procesów prowadzonych przez enzymy
13. Wdrażanie nowych technologii
14. Trendy: od metrów sześciennych do nanolitrów
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: brak literatury podstawowej
•
Literatura uzupełniająca: Vogel H.C., Tadaro C.L., Fermentation and Biochemical
Engineering Handbook (2nd Edition) (Knovel); Adams M.R., Naut M.J.R.,
Fermentation and Food Safety (Springer-Verlag); Grandison A.S., Lewis M.J.,
Separation Processes in Food and Biotechnology Industries (Woodhead Publ.)
•
Warunki zaliczenia: sprawdzian pisemny na zakończenie kursu oraz streszczenie i
skomentowanie wybranego artykułu z czasopisma dotyczącego zagadnień
procesowych w biotechnologii.
200
•
•
Course title: Industrial aspects of biotechnology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
written
test and
literature
review
2
ECTS credits
Total
Student’s 60
Workload
•
•
Prerequisites: Lectures completion:
engineering, bioseparation
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jolanta Bryjak, D.Sc.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): The student is assumed to have a basic
knowledge on the principles of the large scale bioprocessing area.
•
•
Course description: The course applies biological processes in industry. It includes
examples of enzymes and microorganism applications with upstream and downstream
processing as well as quality control and safety formulation.
•
Lecture:
microbiology,
enzymology,
1. Biocatalysis in an industrial scale
2. Metabolic engineering. Microorganisms in industry
3. Cultivation processes. Utilizing genetically engineered organisms
4. Processing steps for enzyme manufacture
5. Stability and stabilization of cells and proteins
6. Reaction engineering
7. Operational stability of biocatalysts
8. Bioseparation
bioreactors
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
201
9. Aseptic products and packaging. Waste treatment
10. Process analytical “technologies”. Quality control
11. Examples of microbial processes in industry
12. Examples of enzymatic processes in industry
13. New processes in a pilot scale
14. Trends: from cubic meters to nanoliters
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature: There are no recommended texts for this course
•
Additional literature: Vogel H.C., Tadaro C.L., Fermentation and Biochemical
Engineering Handbook (2nd Edition) (Knovel); Adams M.R., Naut M.J.R.,
Fermentation and Food Safety (Springer-Verlag); Grandison A.S., Lewis M.J.,
Separation Processes in Food and Biotechnology Industries (Woodhead Publ.)
•
Conditions of the course acceptance/credition: written test at the end of the course and
literature review throughout semester (the student should summarize an article from a
journal relevant to some aspects of processing in biotechnology).
202
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Tendencje rozwoju biotechnologii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
esej
2
60
•
•
Wymagania wstępne: bez wymagań
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż. Paweł Kafarski
•
•
Rok: Semestr:
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny zalecany
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z nowymi trendami rozwoju
biotechnologii akademickiej i przemysłowej
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjne
•
Krótki opis zawartości całego kursu: kurs ma polegać na wykładach zaproszonych
referentów z Politechniki wrocławskiej, innych Uczelni i przemysłu celem
przedstawienia nowych tendencji w badaniach i przemyśle biotechnologicznym.
Ponieważ tematyka każdego wykładu będzie zależna od wyboru wykładowcy nie
podano zawartości tematycznej wykładów.
•
Liczba godzin
1.
2.
3.
•
•
•
203
•
•
•
•
Warunki zaliczenia:
204
•
•
Course title: Trends in biotechnology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
essay
2
60
•
•
Prerequisites: no prerequisites
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. Paweł Kafarski
•
•
Year:
•
Type of the course (obligatory/optional): optional/recommended
•
Aims of the course (effects of the course): to show new tendencies in development of
both academic and industrial biotechnology
•
•
Course description: course will relay on two-hour presentations of novel problems and
trends in both academic and industrial biotechnology. Lectures will be given by
presenters from Wrocław University of Technology, other Universities and from
industry. Since the program of the course is optional and dependent on lecturer it is
not given below.
•
Lecture:
Semester:
Number of hours
1.
2.
3.
•
•
•
•
205
•
Basic literature:
•
•
206
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ZMC016001
•
Nazwa kursu: Zarządzanie jakością
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Józef Hoffmann, dr hab. inż., prof
•
Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż.
Krystyna Hoffmann, dr inż.
•
Rok: .....III...... Semestr:.........6..............
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): rozwój zrównoważonych technologii, zarządzanie
jakością, zarządzanie środowiskiem, zarządzanie produkcją, zarządzanie
bezpieczeństwem i higieną pracy
•
•
Podstawowe zagadnienia z zakresu stosowanych w praktyce systemów zarządzania
jakością, środowiskiem, bezpieczeństwem i higieną pracy w produkcji z
uwzględnieniem wymagań branżowych związanych z technologią chemiczną. Kurs
obejmuje metodykę projektowania jakości, koszty jakości oraz narzędzia doskonalenia
jakości.
207
•
Liczba godzin
1. Jakość, geneza, podstawowe pojęcia, definicje
2
2. Zarządzanie przez jakość – TQM
2
3. Koncepcje i modele zarządzania (Deminga, Jurana, Crosby’ego,
Feinbauma, Kaizen)
2
4. Systemy zarządzania jakością - ISO serii 9000
2
5. Normy ISO 9000, 9001, 9004
2
6. Zarządzanie środowiskiem – ISO serii 14000
2
7. Zarządzanie środowiskiem – Ocena cyklu życia, EMAS
2
8. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – ISO serii 18 000
2
9. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – ocena ryzyka
zawodowego
2
10. Zarządzanie chemikaliami
2
11. Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności – ISO serii 22 000
2
12. Dokumentacja w systemach zarządzania jakością – ISO/TR 10 013
2
13. Branżowe systemy zarządzania jakością
2
14. Modele i narzędzia doskonalenia jakości (FMEA, QFD, SPC)
2
15. Certyfikacja i akredytacja systemów jakości
2
•
•
•
•
•
o Łańcucki J., Podstawy Kompleksowego Zarządzania Jakością TQM, Wyd. AE,
Poznań, 2006
o Karaszewski R., TQM teoria i praktyka, Toruń 2001
o Hamrol A., Mantura W., Zarządzania jakością, teoria i praktyka, PWN, Poznań, 1999
o Nowak Z., Zarządzania środowiskiem, cz. I i II, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2001
•
o Urbaniak M., Systemy zarządzania w praktyce gospodarczej, Difin, Warszawa, 2006
o Wawak S., Zarządzania jakością – teoria i praktyka, Helion, Gliwice, 2002
o Żuchowski J., Łagowski E., Narzędzia i metody doskonalenia jakości, Wyd. Pol.
Radomskiej, Radom, 2004
o Konarzewska-Gubała E., Zarządzania przez jakość, koncepcje, metody, studia
przypadków, Wyd. AE Wrocław, 2003
o Kubera H., Zachowanie jakości produktu, Wyd. AE Poznań, 2002
•
Warunki zaliczenia: test, projekt procedury
208
•
Course code: ZMC016001
•
Course title: Quality management
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Test
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Józef Hoffmann, dr hab. inż.
•
Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż.
Krystyna Hoffmann, dr inż.
•
Year:....III............ Semester:......6...............
•
•
Development of sustainaible technologies, quality management, management of
environment, management of production, management of safety and hygiene of labour
•
•
Course description:
Basic questions from applied in practice of systems quality management, environment
management, safety and hygiene of labour in production from regard the trade
requirements connected with chemical technology; methodology of projecting the
quality, costs of quality as well as tool of improvement of quality.
209
•
Lecture:
Number of hours
2
1. Quality, fundamentals, definitions
2. Total quality management - TQM
2
3. Conceptions and models of management (Deminga, Jurana,
2
Crosby'ego, Feinbauma, Kaizen)
2
4. Quality management systems - ISO series 9000
2
5. Standards ISO 9000, 9001, 9004
6. Environment management- ISO series 14000
2
2
7. Environment management - Life cycle assessment, EMAS
2
8. Safety and hygiene of labour management systems - ISO series 18 000
9. Safety and hygiene of labour management systems
the
assessment of professional risk
2
10. Chemicals management
2
11. Safety of food management systems - the ISO of series 22 000
2
2
12. Documents in quality management systems- ISO / TR 10 013
13. Quality management trade systems
2
14. Models and tools of improvement of quality ( the FMEA, QFD, SPC)
2
15. Certification and accreditation of quality systems
2
•
•
•
•
•
Basic literature:
1. Łańcucki J., Podstawy Kompleksowego Zarządzania Jakością TQM, Wyd. AE,
Poznań, 2006
2. Karaszewski R., TQM teoria i praktyka, Toruń 2001
3. Hamrol A., Mantura W., Zarządzania jakością, teoria i praktyka, PWN, Poznań, 1999
4. Nowak Z., Zarządzania środowiskiem, cz. I i II, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2001
•
1. Urbaniak M., Systemy zarządzania w praktyce gospodarczej, Difin, Warszawa, 2006
2. Wawak S., Zarządzania jakością – teoria i praktyka, Helion, Gliwice, 2002
3. Żuchowski J., Łagowski E., Narzędzia i metody doskonalenia jakości, Wyd. Pol.
Radomskiej, Radom, 2004
4. Konarzewska-Gubała E., Zarządzania przez jakość, koncepcje, metody, studia
przypadków, Wyd. AE Wrocław, 2003
5. Kubera H., Zachowanie jakości produktu, Wyd. AE Poznań, 2002
•
test, project of procedure
210
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Zielona chemia
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
2
Semestralna
liczba godzin
30
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
ZZU*
Forma
zaliczenia
zal.
Punkty ECTS
2
Liczba
CNPS
60
godzin
•
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna, chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż. Kazimiera A. Wilk, dr
hab. inż. Andrzej Piasecki, prof. PWr
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie się z nowym podejściem, nową filozofią
prowadzenia badań chemicznych, wpisujących się w paradygmat zrównoważonego
rozwoju cywilizacji ziemskiej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: problematyka zielonej chemii: opracowanie
nowych syntez użytecznych produktów na podstawie surowców odnawialnych i
biomasy odpadowej; poszukiwanie nowych metod syntezy z użyciem oryginalnych,
aktywnych i selektywnych katalizatorów oraz nowych, bezpiecznych reagentów;
rozwijanie czystych i oszczędnych metod prowadzenia reakcji elektrochemicznych,
fotochemicznych,
sonochemicznych
i
wspomaganych
promieniowaniem
mikrofalowym; stosowanie nowych mediów rekacyjnych w syntezie chemicznej:
wody, płynów nadkrytycznych, cieczy jonowych i cieczy fluorowych
211
1.Źródła i filozofia zielonej chemii. Paradygmat zrównoważonego rozwoju.
2. Rozwój koncepcji zielonej chemii (zielona inżynieria, zrównoważona
chemia).
3. Surowce odnawialne w syntezie organicznej (surowce tłuszczowe).
4. Surowce odnawialne w syntezie organicznej (surowce węglowodanowe).
5. Chemiczne i biotechnologiczne przetwarzanie surowców odnawialnych.
6. Procesy transformacji biomasy odpadowej.
7. Procesy bioinspirowania i inżynieria odtworzeniowa.
8. Nowe reakcje i alternatywne reagenty.
9. Niekonwencjonalne sposoby prowadzenia reakcji chemicznych.
10. Nowe media reakcyjne (woda, układy dwufazowe, płyny nadkrytyczne).
11. Nowe media reakcyjne (ciecze jonowe, ciecze fluorowe).
•
Liczba godzin
2
4
2
2
2
2
4
4
4
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Zielona Chemia. Zarys, Bogdan Burczyk: Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006
•
Literatura uzupełniająca: Handbook of Green Chemistry and Technology, J. Clark, D.
Macquarrie (red): Blackwell Science Ltd., Oxford 2002; Chemistry in Alternative
Reaction Media, D. J. Adams, P. J. Dyson, S. J. Tavener: Wiley , New York, 2003;
Zielona chemia, T. Paryjczak, A. Lewicki, M. Zaborski: Polska Akademia Nauk,
Oddział w Łodzi, Komisja Ochrony Środowiska, 2005; Enviromental Chemistry, C.
Baird, M. Cann : W.H. Freeman Co., 2005
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie
212
•
•
Course title: Green chemistry
•
Course form
Number
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course
completion
accept.
ECTS credits
2
Total
Student’s
Workload
60
•
•
Prerequisites: organic chemistry, physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. dr hab. inż. Kazimiera A.
Wilk, dr hab. inż. Andrzej Piasecki, prof. PWr
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): acquiring knowledge on a new chemical
research approach which comprises a sustainable development of our civilization.
•
•
Course description: topics of green chemistry: new synthesis of useful products based
on renewable materials and waste biomass; new synthetic methods by means of
original, active and selective catalysts and new safe reagents; clean and economical
methods of electrochemical, photochemical, sonochemical and microwave – supported
reactions; new reaction media in chemical synthesis – water, supercritical fluids, ionic
liquids and fluoroliquids.
213
•
Lecture:
Number of hours
1. Sources and philosophy of green chemistry. Paradigm of sustainable
2
development.
4
2. Development of green chemistry concept (green engineering and
sustainable chemistry).
2
3. Renewable materials in organic synthesis (fatty-based materials).
4. Renewable materials in organic synthesis (saccharide-based
2
materials).
2
5. Chemical and biotechnological transformation of renewable materials.
6. Transformation processes processes of waste biomass.
2
7. Bioinspiring processes and reverse engineering.
4
8. New reactions and alternative reagents.
4
9. Nonconventional methods of chemical reactions.
4
2
10. New reaction media (water, two phase systems, supercritical fluids).
11. New reaction media (ionic liquids and fluoroliquids).
2
•
•
•
•
•
Basic literature: Zielona Chemia. Zarys, Bogdan Burczyk: Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006
•
Additional literature: Handbook of Green Chemistry and Technology, J. Clark, D.
Macquarrie (red): Blackwell Science Ltd., Oxford 2002; Chemistry in Alternative
Reaction Media, D. J. Adams, P. J. Dyson, S. J. Tavener: Wiley , New York, 2003;
Zielona chemia, T. Paryjczak, A. Lewicki, M. Zaborski: Polska Akademia Nauk,
Oddział w Łodzi, Komisja Ochrony Środowiska, 2005; Enviromental Chemistry, C.
Baird, M. Cann : W.H. Freeman Co., 2005
•
Conditions of the course acceptance/credition: acceptance
214
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy: polski (angielski)
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia związków koordynacyjnych
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Egzamin
3
90
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone: chemia nieorganiczna, organiczna i fizycznaI
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Maria Cieślak-Golonka, prof.dr hab.
•
•
Rok: ......... Semestr: .......................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): (wybieralny)
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z podstawami chemii związków
kompleksowych-ważnego z punktu widzenia zarówno teoretycznego jak i
aplikacyjnego- działu chemii.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy chemii koordynacyjnej
zarówno w aspekcie podstawowym (teorii leżących u podstaw tej dziedziny
nauki) jak i metod preparatywnych związków kompleksowych oraz licznych
zastosowań np. w katalizie, medycynie i ochronie środowiska.
215
•
1. Wprowadzenie: rys historyczny, nazewnictwo, najważniejsze
definicje: liczba koordynacyjna, geometria otoczenia (typ
chromoforu), struktura cząsteczek, klasyfikacja związków
kompleksowych oraz ligandów. Rola anionów jako ligandów. Lektura
uzupełniająca
2. Synteza związków kompleksowych. Metody preparatywne. Rola
rozpuszczalnika. Metoda hydrotermalna. Synteza w ciele stałym.
Krystalizacja selektywna. Projektowanie ligandów o określonych
właściwościach
Projektowanie
związków
kompleksowych..
Otrzymywanie związków
wykazujących zależność: strukturaaktywność o wysokiej selektywności pod względem rozmiarów,
kształtów i grup funkcyjnych.
3. Wiązania chemiczne w związkach kompleksowych. Najważniejsze
teorie stosowane do opisu wiązań w związkach kompleksowych.
Teoria pola krystalicznego, teoria pola ligandów, teoria orbitali
molekularnych, stany energetyczne jonów metali. Szereg
nefeloauksetyczny.
4. Izomeria związków kompleksowych. Izomeria geometryczna
i optyczna. Inne rodzaje izomerii.
5. Reaktywność związków kompleksowych. Reakcje podstawienia
i ich mechanizmy. Mechanizmy innych typów reakcji (np. redoks,
addycji utleniającej oraz insercji)
6. Trwałość
związków
kompleksowych.
Właściwości
termodynamiczne i kinetyczne. Metody wyznaczania stałych
trwałości. Główne czynniki determinujące trwałość związków
kompleksowych. Szereg Irwinga-Williamsa.
7. Kompleksy metaloorganiczne, klastery.
Metaloceny. Kompleksy π. Chemia metalonieorganiczna.
8. Periodyczna chemia koordynacyjna i chemia supramolekularna.
Polimery
koordynacyjne.
Samoorganizacja
związków
kompleksowych. Inżynieria krystaliczna
9. Metody badawcze w chemii koordynacyjnej. Najważniejsze
narzędzia stosowane do opisu związku kompleksowego:
rentgenografia strukturalna, spektroskopie: NMR, ESR, IR, FIR,
elektronowa. Spektroskopia Mosbauera oraz EXAFS.
10. Związki kompleksowe w analizie chemicznej, katalizie,
środowisku naturalnym, biologii i medycynie.
Identyfikacja, maskowanie, rozdzielanie, kompleksometria. Katalizatory
w syntezie organicznej i nieorganicznej (m.in. w reakcjach polimeryzacji
oraz alkilowania). Chemia koordynacyjna w elektronice (kompleksy
metali jako trwałe, rozpuszczalne półprzewodniki) . Zastosowanie
związków metaloorganicznych w optyce nieliniowej.
Kompleksy metali w rekultywacji zanieczyszczonych gleb oraz wód.
Enzymy metalozależne. Związki kompleksowe jako nośniki leków do
komórek. Kompleksy metali jako leki przeciwnowotworowe, regulujące
ciśnienie krwi,
w terapii fotodynamicznej oraz jako leki
przeciwreumatyczne. Kompleksy lantanowców
w diagnostyce
medycznej -radiofarmaceutyki na bazie metali.
Liczba godzin
2
2
4
2
3
3
2
2
4
6
216
•
•
•
•
1. D.W.R. Kettle „Fizyczna chemia nieorganiczna” tłum. z j. angielskiego PWN, Warszawa
1999
2. A. Bielański, „Podstawy chemii nieorganicznej”, PWN Warszawa 1994 (oraz wydania
późniejsze)
3. Comprehensive Coordination Chemistry, t.1-9, Pergamon (1987) ; nowe wydanie (2004)
w przygotowaniu:
4. M. Cieślak-Golonka, J. Starosta , M. Wasielewski, Podstawy chemii koordynacyjnej,
(podręcznik). Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław (2008)
• Literatura uzupełniająca
1. Wszystkie numery czasopisma „Coordination Chemistry Reviews” dostępne w
Wydziałowej Bibliotece
2. S.J. Lippard, J.M. Berg, Podstawy chemii bionieorganicznej”, tłumacz. z jęz.
Angielskiego, PWN Warszawa 1998
•
Warunki zaliczenia: egzamin pisemny-uzyskanie minimum 50% maksymalnej liczby
punktów.
217
•
•
Course title: Chemistry of coordination compounds
•
Language of the lecturer: Polish(English)
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:inorganic chemistry, organic chemistry, physical chemistryI
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:Maria Cieslak-Golonka, prof.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
Type of the course (obligatory/optional): (optional)
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): to obtain the
knowledge on the fundamentals of chemistry of complex compounds. In the lectures
the application of the complexes in various fields of human activities , like e.g.
catalysis, medicine and environmental protection will be presented.
•
•
Course description: In the course the fundamentals of coordination chemistry in
both basic and application aspects will be presented. A special attention will be
paid to the using of the metal complexes in catalysis, medicine and environmental
protection.
•
Lecture:
Number
of hours
1. Introduction; historical outline, nomenclature, most important definitions: 2
coordination number, geometry of metal environment (chromophore type) ,
structure of the compounds, ligand and complexes classification. Anions as
ligands. Additional reading.
2. Synthesis of complex compounds. Preparative methods. Solvent. 2
Hydrothermal method. Solid state synthesis. Selective crystallization Ligand
design. Synthesis of compounds exhibiting structure-activity relationship
218
with strong selectivity towards dimentions, shapes and functional groups.
3. Chemical bonding in complex compounds. Most important theories.
Crystal field and ligand field , molecular orbitals. Nefelauxectic row.
4.Isomerism of complex compounds. Geometric and optic isomerism.
5. Reactivity of complexes. Mechanisms of substitution reactions.
Mechanisms of other type of reactions (e.g. red-ox, insertion and oxidative
addition types)
6. Stability of complex compiounds. Thermodynamic and kinetic properties
Methods of stability constant determination\n. Main factors determining of
stability of the complexes.The Irving-Williams series.
Π-complexes.
7 Organometallic complexes, clusters.
Metallocenes,
Inorganometallic chemistry.
8. Chemistry of complex copounds in catalysis. Homo- and heterogenic
catalysis. Metal based catalysts in organic and inorganic syntheses.
Biocatalysis. Application of metal complexes in the petrochemical,
farmaceutical (asymmetric catalysis) , hydrometallurgy and environmental
protection.
9. Periodical coordination chemistry and supramolecular chemistry.
Coordination polymers. Self-organization of complex compounds. Crystal
engineering.
10.Research methods in coordination chemistry. The most important tools:
X-ray structure, NMR, ESR, IR, FIR, UV-vis, Moesbauer spectroscopies
EXAFS.
11.Coordination compounds in chemical analysis,electronics, environment,
biology and medicine. Identification, masking, separation, complexometry.
Coordination chemistry in electronics ( stable, soluble semicondactors, nonlinear optics). Complexes in re-cultivation of polluted soils and water.
Metalloenzymes. Complexes as the drug transportyers to the cells. Anticancer
compounds, blood pressure regulators, anti-rheumatic drugs. Lantanide
complexes in medical diagnposis. Radiopharmaceuticals.
4
2
3
3
2
2
2
2
6
Basic literature:
•
J.R. Gispert „Coordination Chemistry”, Wiley-VCh Weinheim (2008)
•
G.A. Lawrance „Introduction to Coordination Chemistry”, Wiley, Chippenham (2010)
•
M. Cieslak-Golonka, J. Starosta, M. Wasielewski,” Wstęp do chemii koordynacyjnej”
PWN, Warszawa (2010)
•
Coordination Chemistry Reviews (a Journal) ed. A.B.P. Lever, Elsevier
•
“Comprehensive Coordination Chemistry” 1-9, Pergamon (1987), new edition
Elsevier (2004)
•
“Comprehensive Organometallic Chemistry ” 1-10, Elsevier (2006)
•
Conditions of the course acceptance/credition
219
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia medyczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zal
2
60
•
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna, biochemia I i II, chemia fizyczna,
mikrobiologia
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Józef Oleksyszyn, dr hab. prof. P.Wr.
•
•
Rok: ............ Semestr:.......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznać studentów z rynkiem leków, regulacjami
prawnymi, metodami poszukiwań leków, i nowymi kierunkami poszukiwań leków.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: opis rynku leków i jego prawne regulacje. GMP.
Leki generyczne. Klasyfikacja leków. Metody poszukiwań nowych leków. Nowe
eksperymentalne terapeutyki. Terapia genowa. siRNA. Monoklonalne przeciwciała.
Metody diagnostyczne.
•
1.Rynek leków, USA, EU, Polska. Leki generyczne
Regulacje dotyczące wprowadzania nowych leków na rynek. GMP
2.Metody poszukiwań nowych leków
Rola chemii kombinatorycznej
3.Klasyfikacja leków
Inhibitory enzymów
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
220
4.Antagoniści i agoniści receptorów
Leki działające na DNA
5.Metabolizm leków
Proleki i systemy dostarczania leków
6.Przykłady leków biotechnologicznych
Nowe leki na rynku 2002-2009
7.Nowe leki na rynku 2002-2009
Nowe leki na rynku 2002-2009
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: „Chemia medyczna” Graham L. Patrick, WNT, Warszawa
2003.
•
Literatura uzupełniająca: „Chemia Leków” pod redakcją A. Zejca i M. Gorczycy,
„Comprehensive Medicinal Chemistry” Pergamon, 1994.
•
221
•
•
Course title: Medicinal chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
zal
2
60
•
•
Prerequisites: organic chemistry, biochemistry I and II, physical chemistry,
microbiology
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Józef Oleksyszyn, dr hab.
prof.P.Wr
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): to provide a basic
information concerning drug market, law regulation including patent law, methods of
drug development and new direction in drug development.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditionale
•
Course description: Description of drug market and law regulation, GMP. Generic
drugs. Drug classification. Methods of drug development. New experimental
therapeutics. Gene therapy. siRNA. Monoclonal antibodies. Diagnostics methods.
•
Lecture:
1.Drug market, USA, EU, Poland. Generic drugs
Law regulations concerning introduction of new drug on the market.GMP.
2.Methods of drug development.
Combinatorial chemistry
3.Drug classification
Enzyme inhibitors
4.Antagonist and agonist of the receptors.
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
222
Drugs interacting with DNA
5.Drug metabolism
Prodrugs and system of drug delivery
6.Examples of biotechnology drugs
New drug on the market 2002-2009
7.New drugs on the market 2002-2009
New drugs on the market 2002-2009
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: „Chemia medyczna” Graham L. Patrick, WNT, Warszawa
2003.
•
Literatura uzupełniająca: „Chemia Leków” pod redakcją A. Zejca i M. Gorczycy,
•
„Comprehensive Medicinal Chemistry” Pergamon, 1994
•
223
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: CHC010005w
•
Nazwa kursu: Horyzonty nowoczesnej chemii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
1
15
opracowanie
jednego
wykładu
Punkty ECTS 1
Liczba godzin 30
CNPS
•
•
Wymagania wstępne: nie ma
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jerzy Zoń, dr hab. inż.
•
•
Rok: ..I.......... Semestr:.2
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie przeglądu wybranych
zagadnień współczesnej chemii w sposób przystępny. Wykłady prowadzą różni
wykładowcy wydziału.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje bardzo szeroki wachlarz
zagadnień na poziomie popularno-naukowym.
•
1. Naturalne związki fenylopropanoidowe orężem rośliny.
2. Allelopatia: roślina wilkiem mikroorganizmom i zwierzętom.
3. Ciekłe kryształy w fotonice.
4. Zastosowanie modelowania molekularnego w chemii.
5. Fotochemia a medycyna.
6. Molekularna gościnność. Przychodzi gość do gospodarza.
7. Perspektywy wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
224
2
8. Nikiel – metal który oszalał.
2
9. Fizjologia smaku.
2
10.Fotochemia – związki biologicznie aktywne.
11.Dlaczego jesteśmy asymetryczni („lewi”)?
2
12.Jak znaleźć „pomocnika do pracy”, czyli o reakcjach katalitycznych w 2
chemii organicznej.
2
13.Elektronika molekularna.
14.Organiczne związki krzemu – silikony.
2
15.Molekularna optyka nieliniowa – wyzwanie dla współczesnej chemii.
2
•
Warunki zaliczenia: opracowanie pisemne lub elektroniczne jednego wykładu.
225
•
Course code: CHC010005w
•
Course title: Frontiers of chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
1
15
Essay
based on
one
lecture
1
ECTS credits
Total
Student’s 30
Workload
•
•
Prerequisites: no
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zoń Jerzy , DSc.
•
•
Year:I Semester:2
•
•
Aims of the course (effects of the course): Presentation of selected topics from the
chemistry on basic level. Each week the lecture is provided by the different instructors
of Department.
•
•
Course description: Different topics of chemistry presented by specialists on basic
level.
•
Lecture:
1. Natural phenylpropanoids as the defence compounds.
2. Allelopathy: plant as a wolf for microorganisms and animals.
3. Liquid crystals for photonics.
4. Applications of molecular modeling in chemistry.
5.Photochemistry and medicine.
6. Hospitality on molecular level. Guest is coming to a host.
7. Perspectives of utilization of renewable energy resourses.
8. Nickel the metal which went crazy.
9. Physiology of taste.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
226
10.Phytochemistry and biologically active compounds.
11.Why the world is dyssymetric?
12.How to find an assistance in work? Catalysis in organic reactions.
13.Molecular electronics.
14.Organic compounds of silicon: silicons.
15.Challenge for modern chemistry: molecular non-linear optics.
•
2
2
2
2
2
2
Conditions of the course acceptance/credition: Written or electronic essay based on
one lecture.
227
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Metrologia w chemii i analityce
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
egzamin
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone kursy z podstaw chemii analitycznej i fizycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. zw.
•
dr inż Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż. Paweł Pohl
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny zalecany
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z zagadnieniami metrologii ze
szczególnym uwzględnieniem współczesnej problematyki pomiarów w chemii i
analityce
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs omawia zagadnienia współczesnej
metrologii, metrologię teoretyczną i stosowaną, aspekty prawne, narzędzia i
mechanizmy oraz aplikacje w chemii analitycznej oraz chemii i fizyce.
•
1. Wprowadzenie - podstawy, cele i rozwój metrologii
2. Kategorie, podstawowe pojęcia, mechanizmy i narzędzia metrologii
3. Międzynarodowe i narodowe systemy i instytucje metrologiczne
4. Metrologia teoretyczna i stosowana (przemysłowa)
5. Metrologia a prawo. Problemy harmonizacji
6. Międzynarodowe systemy jednostek.
7. Jakość, zapewnienie jakości i zarządzanie jakością
8. Parametry charakteryzujące wynik. Spójność pomiarowa. Walidacja
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
228
9. Metrologia w pomiarach chemicznych i fizycznych.
10. Wzorce, standardy i wielkości pomiarowe w chemii i fizyce.
11. Metrologia w pomiarach analitycznych.
12. Wzorce, standardy i wielkości pomiarowe w analityce
13. Kalibracja
14. Analiza statystyczna i rozkłady zmiennych
15. Trendy i problemy współczesnej metrologii
•
2
2
2
2
2
2
2
Fundamentals of Dimensional Metrology, T. Bush, Wilkie Bross Foundation, Delmar
Publishers, ISBN 0-8273-2127-9
Przewodniki, normy i dyrektywy ISO, NIST, FDA
•
Warunki zaliczenia: zdany egzamin pisemny (≥ 50%)
229
•
Course code: : CHC010009
•
Course title: Metrology in chemistry and analytical chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
exam
2
60
•
basic
•
Prerequisites: after courses of fundamentals of analytical and physical chemistry
•
•
dr Jolanta Borkowska-Burnecka, dr Paweł Pohl,
•
Year:.............. Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): Introduction of students into problems of
modern metrology with a special attention paid to theory and practice of
measurements in analytical chemistry, as well as in chemistry and physics.
•
•
Course description: The course brings modern knowledge about theory, backgrounds,
problems and applications of metrology with a focuss on analytical chemistry, as
well as chemistry and physics
•
Lecture:
optional advised
1.Introduction. Fundamentals and aims of metrology
2. Basic ideas, mechanisms and tools of metrology
3.International and national institutionsacting in metrology
4.Theoretical and applied (industry) metrology
5.Legal metrology. Harmonization.
6.Unit systems
7.Quality - assurancy (QA) and menagement of quality
8.Basic terms in metrology. Traceability. Validation.
9. Metrology in chemistry and physics
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
230
10. Standards and parameters measured in chemistry and physics
11. Metrology in analytical chemistry
12. Standards and parameters in analytical measurements
13. Calibration
14. Statistical analysis and distributions
15. Trends and aspects of modern metrology
•
2
2
2
2
2
2
Basic literature:
Fundamentals of Dimensional Metrology, T. Bush, Wilkie Bross Foundation, Delmar
Publishers, ISBN 0-8273-2127-9
Guides and instructions and orders of ISO, NIST, FDA
231
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Radioizotopy i ochrona przed promieniowaniem
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Test
pisemny
3
90
•
•
Wymagania wstępne: fizyka i chemia na poziomie kursu podstawowego
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Witold CHAREWICZ, prof.dr hab. inż.
•
•
Rok: ............ Semestr: .....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): pozyskanie wiedzy o radioaktywności, radioizotopach,
ich zastosowaniu i oddziaływaniu promieniowania jądrowego z materią
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy wiedzy o promieniotwórczości,
elementy chemii jądrowej oraz zastosowania radioizotopów a także elementy ochrony
radiologicznej
•
1. Rozpad promieniotwórczy; natura, mechanizmy i prawa rozpadu
2. Równowaga promieniotwórcza
3. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią; mechanizmy
4. Detekcja promieniowania jądrowego
5. Aktywność preparatów promieniotwórczych
6. Elementy dozymetrii
7. Reakcje jądrowe; definicje, klasyfikacja
8. Przekrój czynny
9. Reakcje rozszczepienia i fuzji
Liczba godzin
4
2
4
2
2
2
2
2
2
232
10. Techniki atomów znaczonych
11. Analityczne i badawcze zastosowania radioizotopów
12. Techniczne zastosowania radioizotopów
13. Inne zastosowania
2
2
2
2
•
•
•
•
•
•
W.Szymański, Chemia jądrowa, PWN, Warszawa 1996
•
M.Haissinsky, Chemia jądrowa i jej zastosowania, PWN, Warszawa 1959
•
•
Zastosowanie nuklidów promieniotwórczych w chemii, red. J.Sobkowski, PWN,
Warszawa 1989
•
G.Friedlander et al., Nuclear and Radiochemistry, Willey, N.Y., 1981
•
Warunki zaliczenia:
•
zdanie testu
233
•
•
Course title: Radioisotopes and radiation protection
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Written
test
3
90
•
•
Prerequisites: physics and chemistry at undergraduate level
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: CHAREWICZ Witold, prof.dr
hab.inż.
•
•
Year:................ Semester:...............
•
•
Aims of the course (effects of the course): to receive the knowledge about
radioactivity, radioisotopes, their applications and on the interaction of nuclear
radiation with matter.
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Radioactive disintegration: nature, mechanisms and laws
2. Radioactive equilibrium
3. Interaction of ionizing radiation with matter; mechanisms
4. Detection of nuclear radiation
5. Activity of radioactive sources
6. Elements of dosimetry
7. Nuclear reactions; definitions, classification
8. Cross section
9. Nuclear fission and fusion
10. Tracing techniques
11. Analytical and scientific applications of radioisotopes
Number of hours
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
234
12. Technical application of radioisotopes
13. Other applications
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature:
•
W.Szymański, Chemia jądrowa, PWN, Warszawa 1996
•
M.Haissinsky, Chemia jądrowa i jej zastosowania, PWN, Warszawa 1959
•
•
Zastosowanie nuklidów promieniotwórczych w chemii, red. J.Sobkowski, PWN,
Warszawa 1989
•
G.Friedlander et al., Nuclear and Radiochemistry, Willey, N.Y., 1981
•
Conditions of the course acceptance/credition: passing the written test
235
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC010005w
•
Nazwa kursu:
•
Horyzonty technologii chemicznej
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
1
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
Zaliczenie
zaliczenia
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jacek Machnikowski, prof. dr hab.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Kazimiera
Wilk, prof. dr hab., Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw.
•
Rok: ....I..... Semestr:...2............
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W przystępnej formie zostaną przedstawione
wybrane aktualnie ważne zagadnienia z zakresu technologii chemicznej, postęp w
rozwiązaniu których ma duże znaczenie dla poziomu życia, rozwoju cywilizacyjnego i
ochrony środowiska.
•
1.Układy dyspersyjne
2.Podstawy zielonej chemii
3.Nowe surowce i nowe rozwiązania w produkcji amoniaku
4.Kierunki rozwoju przemysłu galwanicznego
5.Elektrosynteza związków organicznych
6.Co nam da zgazowanie węgla
7.Systemy magazynowania energii
8.Perspektywy „gospodarki wodorowej”
Liczba godzin
2
2
2
2
1
2
2
2
236
•
•
•
•
•
•
•
237
•
Course code: TCC010005w
•
Course title: Horizons of chemical technology
•
Course form
Lecture
Number
1
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course Credit
completion
1
ECTS credits
Total
Student’s 30
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jacek Machnikowski, prof.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Kazimiera Wilk, prof. Bogdan
Szczygieł, prof.
•
Year:......I.......... Semester:..2.................
•
•
•
•
Course description: Selected current problems of chemical technology which are of
great importance for life level, social development and environmental protection are
presented in an easily understandable way.
•
Lecture:
1.Dispersive systems
2.Fundamentals of green chemistry
3.New raw materiale and new solutions for ammonia production
4.Development trends sof galvanic industry
5.Electrosynthesis of organic compounds
6.Benefits of coal gasification
7.Energy storage systems
8.Perspectives of „hydrogen economy”
•
•
Number of hours
2
2
2
2
1
2
2
2
238
•
•
•
Basic literature:
•
•
Conditions of the course acceptance/credition: colloquium
239
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria surowców mineralnych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
2
60
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Zygmunt Sadowski, profesor
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Przekazanie najważniejszych informacji o przeróbce
surowców mineralnych
•
•
•
1. Surowce mineralne i ich przeróbka
2. Rozdrabnianie surowców mineralnych
3. Analiza sitowa – przesiewacze
4. Sedymentacja zawiesin mineralnych
5. Zgęszczanie zawiesin mineralnych
6. Separacja grawitacyjna
7. Separacja magnetyczna
8. Separacja elektryczna
9. Podstawy procesu flotacji
10. Flotacja surowców mineralnych
11. Koloidalne metody wzbogacania
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
240
12. Agregacja cząstek mineralnych
13. Podstawy metod hydrometalurgicznych
14. Biohydrometalurgia
15. Zastosowanie procesów hydro i bio-metalurgicznych
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: J.Drzymała Podstawy mineralurgii
•
Literatura uzupełniająca: Z.Sadowski Biogeochemia – wybrane zagadnienia
•
241
•
•
Course title: Minerals Engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski professor
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Mineral sources and mineral processsing
2. Mineral liberation and comminution
3. Size classification
4. Sedimentation of mineral suspensions
5. Solid-liquid separation
6. Gravity separation
7. Magnetic separation
8.Electric separation
9. The base of flotation
10. Ore flotation
11 Colloidal method of separation
12. Fine particle aggregation
13 The bade of hydrometallurgy
14. Biohydrometallurgy
15 Application of hydro- and buiohydrometallurgy
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
242
•
•
•
•
•
Basic literature:
•
•
243
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria układów zdyspergowanych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
1.
2.
3.
4.
5.
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zal
3
90
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Adam Sokołowski, dr hab. inż, prof.
PWr
•
•
Rok:.. Semestr :.7...
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Szeroki opis zagadnień związanych z
podstawowymi zagadnieniami fizykochemii granic międzyfazowych i układów
koloidalnych. Podaje opis i znaczenie struktur wielofazowych, w procesach
agregowania, tworzenia makro- i mikroemulsji oraz szeregu innych zagadnień.
Równowagowe i dynamiczne właściwości granic międzyfazowych ciecz/gaz,
ciecz/ciecz i ciecz/ciało stałe, molekularne struktury zagregowane, i oddziaływania
międzycząsteczkowe.
•
Podstawy termodynamice układów międzyfazowych
Oddziaływania międzycząsteczkowe, struktury zorganizowane
Zjawiska elektryczne na granicach faz: podstawy, pomiary i zastosowanie
Kąt zwilżania i metody jego pomiaru
Koagulacja i flokulacja: teoria i praktyka
Liczba godzin
2
2
2
2
2
244
6. Układy polimer-surfaktant
7. Nierównowagowe zjawiska w układach koloidalnych
8. Złożone układy zawierające emulsje i mikroemulsje
9. Piany: teoria, pomiary i zastosowania
10. Micele,
11. Pęcherzyki,
12. Ciekłe membrany,
13. Zjawisko transportu
14. Dynamiczne i statyczne rozpraszanie światła
15. Inne techniki pomiarowe układów miedzyfazowych
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Textbook: Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997
Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press.
Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000
Kwak, Polymer Surfactant Systems, Marcel Dekker, 1998
Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989
• Warunki zaliczenia:
Odbęda się 2 testy i końcowy egzamin. Ocena będzie wypadkową: testy 40%, końcowy
egzamin 60%.
245
•
•
Course title: Engineering of disperse systems
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Adam Sokolowski, dr hab inż,
prof. PWr
•
•
Year:................ Semester: ......................
•
•
•
•
Course description: Wide variety of topics associated with the fundamental aspects of
colloids and surface chemistry. It will examine the nature and structure of surfactant
phase behavior, macro and microemulsions, and other topics. Equilibrium and
dynamic properties of adsorption layer at liquid/gas, liquid/liquid and liqwuid/solid
interfaces, molecular self-assemblays and self-organizung structures, particle
interactions.
•
Lecture:
1. Fundamental thermodynamic properties of interfacial systems
2. Particle interactions, self-organizing structures
3. Electrical phenomena at interfaces: fundamentals, measurements, and
applications
4. Contact angle phenomena and determine the appropriate method for
measuring it
5. Coagulation and floculation: theory and practice
6. Polymer-surfactant systems
Number of hours
2
2
2
2
2
2
246
7. Non-equilibrium colloidal phenomena
8. Complex systems include emulsions and microemulsions
9. Foams: theory, measurements, and applications
10. Micelles,
11. Vesicles,
12. Liquid mambranes,
13 Transport phenomena
14. Dynamic and static light scattering by liquid surfaces
15. Complementary techniques of interface systems
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Textbook: Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997
Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press.
Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000
•
Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989.
Kwak, Polymer Surfactant Systems, Marcel Dekker, 1998
•
There will be 2 tests, and comprehensive final. The grade will be determined by: Tests: 40% ,
Final Exam 60%.
247
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy inżynierii produktu
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
egzamin
3
90
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Zygmunt Sadowski profesor
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Przekazanie podstawowych informacji o produktach
przemysłu chemicznego
•
•
•
1. Relacja między produktem a procesem wytwarzania.
2. Dobór surowców
3. Surowce mineralne
4. Dobór metod wytwarzania produktu
5. Cechy produktu
6. Krystalizacja metali i stopów
7. Stop żelaza z węglem
8. Stopy metali nieżelaznych
9. Tworzywa sztuczne
10. Materiały ceramiczne
11. Spieki i kompozyty
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
248
12. Nanocząstki i nanotechnologia
13. Drobne cząstki w przemyśle chemicznym
14. Projektowanie produktu
15. Marketing i logistyka
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: K.Przybyłowicz, J.Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w
pytaniach i odpowiedziach Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000.
•
•
249
•
•
Course title: Base of product engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski , professor
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Correlation between product and process
2. Selection of row materials
3. Mineral materials
4. Product processing selection
5. Product quality
6. Metals and alloys crystallization
7. Iron and coal alloy
8. Nonferrous alloys
9. Plastics
10. Ceramics
11. Sintered products
12. Nanopaticles and nanotechnology
13. Process development in the fine chemical products
14. Product design and development
15 .Logistic and marketing
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
250
•
•
•
•
•
Basic literature: K.Przybyłowicz, J.Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w pytaniach i
odpowiedziach Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000.
•
•
251
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Procesy destylacyjne i sorpcyjne
•
Forma kursu Wykład
Tygodniowa
1
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
15
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Kurs podstawowy
•
Wymagania wstępne: Chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wojciech Skrzypiński, dr inż.
•
•
Rok: ......... Semestr:.....................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): Kurs wybieralny
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zdobycie umiejętności doboru i projektowania
prostych wymienników masy
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs stanowi zbiór informacji o
podstawowych procesach i aparatach służących do konwencjonalnego
rozdzielania mieszanin.
•
1. Procesy termicznego rozdziału mieszanin dwu i wieloskładnikowych
- Rektyfikacja roztworów dwu i wieloskładnikowych
- Bilanse masowe i cieplne
- Niepełne zestawy destylacyjne
- Zestawy dwukolumnowe do rozdzielania azeotropów
2. Zasady wyznaczania minimalnego stosunku orosienia. Metody obliczania
liczby półek teoretycznych
3. Konstrukcja i sprawność półek rzeczywistych. Rodzaje wypełnień
stosowanych w rektyfikacji – metody obliczeń aparatów wypełnionych
Liczba godzin
3
3
1
252
4. Procesy absorpcyjne, metody projektowania aparatów
5. Adsorpcja, metody obliczania adsorberów
6. Przemysłowe zastosowania ekstrakcji, projektowanie ekstraktorów.
2
2
3
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Z. Ziołkowski, Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym,
WNT 1980, R. Billet, Oszczędność energii w procesach termicznego rozdziału substancji,
WNT 1992, Z. Ziołkowski, Ekstrakcja cieczy w przemyśle chemicznym, WNT 1980, T. Hobler
– Dyfuzyjny ruch masy i adsorbery, WNT 1976, P.C. Wakant – Equilibrium Staged
Separations, Elsevier 1988.
•
•
Warunki zaliczenia: Kolokwium
253
•
•
Course title: Distillation and Sorption Processes
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lecture
1
Classes
Laboratory
Project
Seminar
15
test
1
30
•
Level of the course (basic/advanced): Basic course
•
Prerequisites: Physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Wojciech Skrzypiński, dr eng.
•
•
Year:............. Semester:..................
•
Type of the course (obligatory/optional): Optional course
•
Aims of the course (effects of the course): The aim of this course is to gain knowhow to design and choice of basic mass transfer apparatus
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional lecture
•
Course description: The course is set of informations about basic processes and
apparatus for separation of fluid mixtures.
•
Lecture:
Thermal processes of two- and multicomponent mixtures separation:
- Rectification of two- and multicomponent mixtures.
- Mass and heat balances.
- Stripping and enriching columns.
- Two-column distillation for separation of azeotropis mixtures.
The rules of the minimum reflux calculation. Methods of calculation
of the number of the theoretical stages.
Construction and efficiency of real trays. Packed bed used in
rectification processes – design methods of packed bed columns.
Absorption processes, design methods of apparatus.
Adsorption, design methods of adsorbers.
Industrial application of extraction process, design methods of
extractors.
Number of hours
3
3
1
2
2
3
254
•
•
•
•
•
Basic literature: Z. Ziołkowski, Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym, WNT
1980, R. Billet, Oszczędność energii w procesach termicznego rozdziału substancji, WNT
1992, Z. Ziołkowski, Ekstrakcja cieczy w przemyśle chemicznym, WNT 1980, T. Hobler –
Dyfuzyjny ruch masy i adsorbery, WNT 1976, P.C. Wakant – Equilibrium Staged Separations,
Elsevier 1988.
•
•
Conditions of the course acceptance/credition: test
255
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: PROCESY MEMBRANOWE
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone Podstawy chemii fizycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Kołtuniewicz, dr hab. inż.,
prof. PWr.
•
•
Rok: Semestr:
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest zapoznanie z zaawansowanymii
technikami membranowymi w zastosowaniach do separacji, kontrolowanego
dozowania, immobilizacji w nowoczesnych i czystych technologiach przemysłowych,
biotechnologii, medycynie, ochronie środowiska naturalnego i innych.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna.
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs zapoznaje z podstawami procesów
membranowych, urządzeniami i ich zastosowaniami w wielu dziedzinach i rozmaitych
technologiach przemysłowych. Charakteryzuje praktyczne możliwości rozdzielania
mieszanin jednorodnych i niejednorodnych za pomocą membranowych technik
separacyjnych.
•
1. Historia i rozwój procesów membranowych
2. Klasyfikacja membran i procesów membranowych.
3. Materiały mikrostruktura, morfologia membran i techniki
wytwarzania.
Liczba godzin
2
2
2
256
4. Charakterystyka ciśnieniowych procesów membranowych
odwróconej osmozy, nanofiltracji, ultrafiltracji, mikrofiltracji i
separacji gazów.
5. Charakterystyka dyfuzyjnych procesów separacji membranowej:
Perwaporacja, dializa, elektrodializa, zjawisko Donann’a.
6. Charakterystyka i zastosowania kontaaktorów membranowych: Zalety
kontraktorów membranowych, ekstrakcja membranowa, destylacja
membranowa, absorpcja membranowa.
7. Membrany ciekłe, transport aktywny i ułatwiony, separacja
affinitywna.
8. Kontrolowane dozowanie.
9. Transport masy w membranach. Transport wieloskładnikowy.
Mechanizmy separacji
10. Polaryzacja stężeniowa i zjawiska w warstewkach przyściennych
membran. Fouling w procesach membranowych
11. Inżynieria procesów membranowych, konstrukcje modułów
membranowych, tryby pracy i budowa instalacji, aparaty i tryby
pracy, układy hybrydowe, ekonomika procesów membranowych.
12. Przyjazne dla człowieka zastosowania membran. Membrany w
medycynie. Membrany w biotechnologii. Membrany w ochronie
powietrza. Membrany w ochronie wód. Membrany w ochronie gleb.
13. Zastosowania przemysłowe membran. Membrany w przemyśle
spożywczym, chemicznym, papierniczym, tekstylnym,
elektronicznym, rafineryjnym.
14. Zastosowania membran w technologiach produkcji wody i
przerabiania ścieków.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
A. Kołtuniewicz and E. Drioli, Membranes in Clean Technologies, Wiley 2007.
A. Selecki, Podstawy wybranych procesów rozdziału mieszanin ,WNT 1992, P. M.
A. Narębska, Procesy membranowe
A. Kołtuniewicz, Wydajność ciśnieniowych procesów membranowych
•
R. Rauntenbach, Membrane processes, J. Willey, 1989
P. M. Bungay, Synthetic membranes, Reidel Pub. Co. 1986
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: kolokwium
257
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: IMC010005
•
Nazwa kursu: Inżynieria powierzchni
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Test
3
90
•
Poziom kursu (podstawowy): podstawowy
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. S. Kucharski,
•
dr inż. Ewelina Ortyl
•
Rok: ...III......... Semestr:..V zimowy......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie wiedzy na temat wpływu zjawisk
powierzchniowych na właściwości materiałów
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: zjawiska fizykochemiczne na granicach faz,
wykorzystanie zjawisk powierzchniowych w inżynierii materiałów
•
Liczba godzin
16. Termodynamika powierzchni i granic międzyfazowych
4
17. Aktywność powierzchniowa, napięcie powierzchniowe ciała stałego,
4
adhezja, kohezja
18. Elektryczna warstwa podwójna
2
19. Siły przyciągające(dyspersyjne)
2
20. Stabilność układów zdyspergowanych, teoria DLVO
2
21. Filmy powierzchniowe, technika L-B
2
22. Depozycja filmów, depozycja w fazie parowej
2
23. Nukleacja, homoepitaksja, heteroepitaksja
2
24. Zjawiska optyczne na powierzchniach
2
25. Charakterystyka cienkich filmów
2
26. Wytwarzanie mikro, i– nanostruktur na powierzchniach stałych
2
27. Powłoki powierzchniowe, powłoki ochronne
2
258
28. Test
•
•
1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces,
2
2. Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science
•
Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,
•
259
•
Course code: IMC010005
•
Course title: Surface engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
Test
3
90
•
•
Prerequisites: recommended finished course: Physical Chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski,
•
dr inż. Ewelina Ortyl
•
Year:.III.............. Semester:...V winter...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): gaining knowledge of influence of surface
structures (layers) on material properties
•
•
Course description: Physicochemical phenomena at interfaces, application of surface
phenomena in material engineering
•
Lecture:
29. Thermodynamics of surfaces and phase boundaries
30. Surface activity, surface tension of solids, adhesion, cohesion
31. Electric double layer
32. Attraction forces
33. Stability of dispersed systems, DLVO theory
34. Thin surface films, L-B technique
35. Thin film deposition, vapor phase deposition
36. Nucleation, homoepitaxy, heteroepitaxy
37. Optics at interfaces
38. Thin film characterization
39. Fabrication of micro- and nanostructures at the surface
40. Surface coatings and protection
41. Test
Number of hours
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
260
•
Basic literature:
•
1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces,
•
2. Lyklema J. , Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science
Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,
261
Zał. nr 3
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ETD005952
•
Nazwa kursu: Materiały elektroniczne
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
1.
2.
3.
4.
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
3
90
•
•
Wymagania wstępne: zaliczenie podstawowych kursów z chemii i fizyki
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Regina Paszkiewicz, dr hab. inż.
•
•
Rok: III Semestr: zimowy
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): poznanie zaawansowanych materiałów do
wytwarzania elementów mikro- i nanoelektronicznych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład stanowi wprowadzenie do nauki o
materiałach współczesnej mikro- i nanoelektroniki. Omówione zostaną podstawowe
klasy materiałów stosowane do wytwarzania zaawansowanych elementów i układów
mikro- i optoelektronicznych (sensory, układy scalone, procesory, baterie słoneczne,
diody LED, lasery, wyświetlacze) oraz metody ich wytwarzania i charakteryzacji.
•
Zaawansowane materiały dla mikro- i nanoelektroniki – klasyfikacja,
obszary zastosowań, czynniki warunkujące rozwój.
Półprzewodniki elementarne dla elektroniki – krzem objętościowy, SOI,
SSOI, wytwarzanie monokryształów i podłoży, domieszkowanie, złącze p - n.
Przewodniki złożone dla elektroniki, optoelektroniki i techniki
mikrofalowej.
Półprzewodniki z szeroką przerwą wzbronioną (GaN, SiC, diament) dla
Liczba godzin
2
2
2
2
2
262
optoelektroniki, sensoryki, elektroniki wysokich mocy i wysokich
temperatur.
5. Warstwy epitaksjalne i nanostruktury półprzewodnikowe – inżynieria
przerwy wzbronionej, techniki CVD, MOVPE, MBE.
6. Materiały i techniki litograficzne.
7. Materiały izolacyjne do pasywacji elementów i skrzyżowań metalizacji.
8. Cienkie warstwy dielektryczne do wytwarzania dielektryków bramki
tranzystorów MOSFET i kondensatorów w elementach pamięci.
9. Materiały do wytwarzania kontaktów metalicznych i połączeń elementów
w strukturze przyrządowej
10. Alternatywnych materiały połączeń – CNT i optyczne.
11. Funkcjonalne materiały gradientowe dla elektroniki, sensoryki, konwersji
energii i optoelektroniki.
12. Materiały elektroniki molekularnej, cienkowarstwowe tranzystory
organiczne, diody LED.
13. Materiały do wytwarzania wyświetlaczy SED, OLED i LCD
14. Ferroelektryczne i magneto-rezystywne materiały do wytwarzania
nielotnych elementów pamięci i ferromagnetyczne materiały do
Spin_FET.
15. Materiały do montażu i wytwarzania obudów.
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o S. Adachi, Properties of group-IV, III-V and II-VI semiconductors, Chichester, John
Wiley & Sons, 2006
o Nanoelectronics and information technology :advanced electronic materials and novel
devices, ed. R.Waser, Weinheim, Wiley -VCH, 2005
•
•
Warunki zaliczenia:
•
263
•
Course code: ETD005952
•
Course title: Electronic Materials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
3
90
•
•
Prerequisites: to receive a credit for a basic course in chemistry and physic
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Regina Paszkiewicz, Ph.D.,
D.Sc.
•
•
Year:III.......... Semester: winter.....................
•
•
Aims of the course (effects of the course): to introduce students to advanced materials
for fabrication of micro- and nanoeletronics devices
•
•
Course description: This course focuses on introduction to science of micro- and
nanoelectronic materials. The basic classes of materials applied for fabrication of
advanced elements and integrated micro- and optoelectronic circuits (sensors,
processors, solar cells, LED diode, lasers, display) as well as theirs fabrication and
characterization techniques will be presented.
•
Lecture:
1. Advanced materials for micro- and nanoelectronics – classification,
application area, factors influencing the development.
2. Elemental semiconductors – bulk silicon, SOI, SSOI, fabrication of
monocrystals and wafers, doping, p-n junction.
3. Compound semiconductors for electronic, optoelectronic and
microwave techniques.
4. Wide band semiconductors (GaN, SiC, diamond) for optoelectronic,
sensor technique, high power and high temperature electronic.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
264
5. Epitaxial layers and semiconductor nanostructures – band gap
engineering, CVD, MOVPE, MBE techniques.
6. Materials and lithographic techniques.
7. Dielectric materials for passivation of devices and metallization
crossings.
8. Dielectric thin layers for fabrication of gate of MOSFET transistors
and capacitors of memory element.
9. Materials for fabrication of metallic contact and connection of
elements in device’s structure
10. Alternative materials for connection – CNT and optical.
11. Functionally graded materials for electronics, sensor technique,
energy conversion and optoelectronics.
12. Materials for molecular electronics: organic thin film transistors,
LED diodes.
13. Materials for displays fabrication: SED, OLED and LCD.
14. Ferroelectric and magneto-resistive materials for fabrication of
volatile elements of memory and ferromagnetic materials for
Spin_FET.
15. Materials for packaging and package fabrication.
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. S. Adachi, Properties of group-IV, III-V and II-VI semiconductors, Chichester, John
Wiley & Sons, 2006
2. Nanoelectronics and information technology :advanced electronic materials and novel
devices, ed. R.Waser, Weinheim, Wiley -VCH, 2005
•
•
•
265
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Materiały węglowe
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenie
zaliczenia
3
Punkty ECTS
90
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: Podstawy chemii organicznej, Podstawy chemii fizycznej,
Podstawy technologii chemicznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż.Jacek Machnikowski
•
•
Rok: ...III......... Semestr:...6.....................
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy węgla jako materiału
charakteryzującego się dużym bogactwem struktur i form morfologicznych i w wielu
przypadkach unikatowymi właściwościami. Zostaną zaprezentowane różnorodne możliwości
kształtowania struktury, tekstury i właściwości konwencjonalnych materiałów
konstrukcyjnych i porowatych oraz metody otrzymywania i perspektywy zastosowania
nanostruktur węglowych. Omówione będą tradycyjne i nowe dziedziny zastosowań
materiałów węglowych w metalurgii, przemyśle maszynowym i chemicznym, elektronice,
transporcie, ochronie środowiska i medycynie.
•
1. Krystaliczne formy pierwiastka węgla i materiały węglowe.
2. Struktura i tekstura a właściwości materiałów węglowych.
3. Metody badań struktury, tekstury i właściwości materiałów węglowych.
4. Procesy pirolizy i karbonizacji substancji organicznych, mezofaza
węglowa.
Liczba godzin
2
2
2
2
266
5. Mechanizm i kinetyka grafityzacji.
6. Klasyczna technologia wytwarzania wyrobów węglowych i grafitowych.
7. Porowate materiały węglowe, zjawisko adsorpcji, metody badania
8. Węgle aktywne, surowce, otrzymywanie, zastosowanie,
9. Sadze węglowe i węgle pirolityczne.
10. Włókniste materiały węglowe.
11. Kompozyty C/C, C/tworzywa sztuczne, C/metal i C/materiały ceramiczne.
12. Interkalacyjne związki węgla i grafitu.
13. Nanostruktury węglowe – fulereny, nanorurki, nanowłókna.
14. Materiały węglowe w procesach magazynowania energii.
15. Materiały węglowe w bioinżynierii.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: H.Marsh, Introduction to Carbon Science, Elsevier 1996,
A.Huczko, Fulereny, WNT, Warszawa 2003
•
•
•
267
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Nanomateriały
•
Język wykładowy:polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
test
3
90
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany
Wymagania wstępne: podstawy chemii organicznej, fizycznej, polimerów
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Jadwiga Sołoducho
•
•
Rok: III. Semestr: VI letni
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): opanowanie wiedzy i umiejętności określonych przez
podstawy programowe, przygotowanie do aktywnego i samodzielnego zdobywania
wiedzy
•
• Krótki opis zawartości całego kursu:
Wykład „Nanomateriały” dotyczy charakterystyki i niekonwencjonalnych metod
wytwarzania nanomateriałów. W ramach wykładu przedstawione zostaną również
tworzywa mające zastosowanie w ceramice i elektronice, optyce, sensoryce,
nanoanalityce i nanomedycynie.
•
1. Rozwój nanomateriałów - nowe trendy
2. Budowa i charakterystyka nanomateriałów
3. Podział nanomateriałów
4 Nanostruktury i ich otrzymywanie
5. Nanomateriały metaliczne
6. Nanomatriały ceramiczne i szklano-ceramiczne
7. Nanomateriały polimerowe
Liczba godzin
4
4
2
2
4
2
4
268
8. Nanokompozytowe materiały inżynierskie
9. Biomateriały ceramiczne – zajęcia seminaryjne
10.Materiały dla biologii i medycyny- zajęcia seminaryjne
•
•
•
4
2
2
• Projekt - zawartość tematyczna:
Chemia Organiczna, John Mc Murry, PWN, Warszawa 2000
Florjańczyk Z., Penczka St., (red.), Chemia Polimerów, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 1998.
Nanomateriały. Wybrane zagadnienia. M. Jurczyk, Wydawnictwo PP 2001
•
Materials Science and Engineering: An Introduction,W.D. Callister,
(John Wiley1999, 5th edition);
Nanostructured Materials and Nanotechnology, Hari Sing Malvaed.,
(AcademicPress2002, 2nd conciseedition);
•
•
•
269
•
Course code: IMC010007
•
Course title: Nanomaterials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
Test
3
90
•
•
Prerequisites: physicochemistry, organic chemistry, chemistry of polymers – basic
information
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr hab. Jadwiga Sołoducho
•
•
Year:.III, Semester:VI spring
•
•
Aims of the course (effects of the course):knowledge of abilities characterized by
basic education program, to roadie high active form of education
•
Course description:
The proposed lecture is concerned with characteristics and novel methods of fabrication
nanomaterials. Students would have known about plastics used in ceramics, electronics,
optics, sensorics, nanodiagnostics and nanomedicines.
•
Lecture:
1. Development in nanomaterials-novel trends
2. Characteristics and nanomaterial blocks
3. Division of nanomaterials
4. Nanostructures and methods of preparation
5. Metallic nanomaterials
6. Ceramic nanomaterials and glass-ceramic nanomaterials
7. Polymer nanomaterials
8. Nanocomposite engineering materials
9. Ceramic biomaterials – seminary classes
10. Novel materials for biology and medicine-seminary classes
Number of hours
4
4
2
2
4
2
4
4
2
2
270
•
•
•
•
Basic literature:
Organic Chemistry, John Mc Murry, PWN, Warszawa 2000
Florjańczyk Z., Penczka St., (red.), Chemistry of Polymers, PWar Warsov 1998
Nanomaterials. Selected issues. M. Jurczyk, PP 2001
Materials Science and Engineering: An Introduction,W.D. Callister,
(John Wiley1999, 5th edition);
Nanostructured Materials and Nanotechnology, Hari Sing Malvaed.,
Academic Press 2002 (2nd conciseedition);
•
Conditions of the course acceptance/credition: test
271
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Zrównoważony rozwój a technologia chemiczna
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Wykład
Tygodniowa
liczba
1
godzin ZZU *
Semestralna
liczba
15
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
kolokwium
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin CNPS
Laboratorium
Projekt Seminarium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Janusz Trawczyński, profesor
•
•
Rok: Semestr:
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Celem wykładu jest zapoznanie słuchacza z
problematyką zrównoważonego rozwoju w obszarze technologii chemicznej.
•
Liczba godzin
1
Wstęp – pojęcie, cele zrównoważonego rozwoju
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju
2
2
Strategie zrównoważonego rozwoju
Zielona chemia, inżynieria i technologia
2
Zrównoważony rozwój w technologii chemicznej
2
Metodologia czasu życia produktu – rola surowców odnawialnych i
2
recyklingu
2
7. Nowe źródła energii,
2
8. Nowe media reakcyjne, katalizatory i technologie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
•
•
•
•
272
•
o B. Burczyk; Zielona Chemia. Oficyna Wydaw. Pol. Wroc., 2006.
o J. Machowski: Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój. WA
„Żak” 2003
o A. Johansson: Czysta technologia, WNT, 1997
•
-
•
M.B. Hocking; Chemical technology and pollution control. AP 1993
Warunki zaliczenia: pozytywny wynik kolokwium
273
•
•
Course title: Sustainable development and chemical technology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
1
Classes
Laboratory
Project
Seminar
15
credit
1
30
•
•
Prerequisites: -
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:professor; Janusz Trawczyński,
professor
•
•
Year:
•
•
•
•
Course description: The of the lecture is to acquaint auditors with a problems of
sustainable development in the field of chemical technology.
•
Lecture:
Semester
Number of hours
9. Introduction – conception and aims of sustainable development
1
10. Social and economic conditions of sustainable development
2
11. Strategies of sustainable development
2
12. Green chemistry, engineering and technology
2
13. Sustainable development in chemical technology
2
2
14. Product time of life methodology – a role of renewable raw
materials and recycling
15. New sources of energy
2
16. New reaction mediums, catalysts and technologies
2
•
•
274
•
•
•
Basic literature:
o B. Burczyk; Zielona Chemia. Oficyna Wydaw. Pol. Wroc., 2006.
o J. Machowski: Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój. WA
„Żak” 2003
o A. Johansson: Czysta technologia, WNT, 1997
•
- M.B. Hocking; Chemical technology and pollution control. AP 1993
•
Conditions of the course acceptance/credition: to pass a test
275
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu:TCC010021w
•
Nazwa kursu: Techniki zabezpieczeń antykorozyjnych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Piotr Falewicz dr hab. inż.
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność stosowania metod zapobiegania korozji i
ochrony przed korozją wyrobów i konstrukcji metalowych w różnych środowiskach.
procesy
Poznanie
przemysłowych
metod
produkcji,
wykorzystujących
elektrochemiczne i galwaniczne.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje techniki zabezpieczeń przed
korozją oraz zasady ich stosowania i kontroli.
•
1.Ogólne kryteria ochrony przed korozją.
2. Ochrona na etapie peojektowania.
3. Dobór materiałów.
4.Modyfikacja środowiska korozyjnego.
5.Ochrona elektrochemiczna – katodowa.
6. Ochrona elektrochemiczna – anodowa.
7. Powłoki ochronne – organiczne powłoki malarskie.
8. Powłoki ochronne – powłoki nieorganiczne.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
276
9. Powłoki ochronne – powłoki metalowe.
10.Powłoki ochronne – wykładziny z tworzyw sztucznych.
11. Ochrona inhibitorowa.
12. Ochrona czsowa.
13. Środki i metody renowacji.
14. Kontrola zabezpieczeń.
15. Kolowiuium.
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa:L.L. Shreir: Corrosion, v.2,Newnes-Butterworth, London
1978; H.H.Uhlig: Korozja i jej zapobieganie, WNT Warszawa 1976;
•
Literatura uzupełniająca: V.R. Pludek: Projektowanie konstukcji metalowych a
ochrona przed korozją, WNT, Warszawa 1982.
•
Warunki zaliczenia: kolokwium
277
•
•
Course title: Techniques of corrosion protection.
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Falewicz, Piotr dr hab. inż.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): Skill in application
of corrosion prevention methods and in corrosion protection of metallic products and
systems in various environments. Acquaintance with industrial electrochemical and
galvanic processes.
•
•
Course description: The course comprises basic technics of corrosion prevention and
elucidates the rules of corrosion control.
•
Lecture:
1. General principles of corrosion protection.
2. Corrosion protection at design stage.
3. Material selection.
4. Modification of corrosion envireonments.
5. Cathodic protection.
6. Anodic protection.
7. Protective coatings.
8. Nonorganic coatings.
9. Metallic coatings.
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
278
10. Plastic linings.
11. Corrosion inhibition.
12. Temporary protection.
13. Means and methods of maintenance and renovation.
14. Inspection of corrosion protection.
15. Informal exam.
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature: L.L. Shreir: Corrosion, v.2,Newnes-Butterworth, London 1978;
H.H.Uhlig: Korozja i jej zapobieganie, WNT Warszawa 1976;
•
Additional literature: V.R. Pludek: Projektowanie konstukcji metalowych a ochrona
przed korozją, WNT, Warszawa 1982.
•
279
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC010024w
•
Nazwa kursu: Recykling materiałów
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr inż. Konrad Szustakiewicz
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Przedstawienie podstawowych zagadnień
dotyczących produktów poużytkowych, cyklu ich życia, odzysku i recyklingu;
selektywne systemy zbiórki odpadów w kraju i na świecie, recykling i odzysk
tworzyw (opakowania, części RTV, AGD), recykling i odzysk metali i detali
metalowych (opakowania metalowe, części samochodowe), recykling opon, recykling
papieru i drewna, recykling odpadów medycznych, składowanie i wysypiska
odpadów, podstawowe aspekty ekologiczne spalarni odpadów, gospodarka odpadami.
280
•
1. Selektywne systemy zbiórki odpadów
2. Klasyfikacja, oznakowanie i standardy emisji
3. Gospodarka odpadami w Polsce, logistyka odpadów
4. Analiza cyklu życia materiałów użytkowych
5. Recykling tworzyw (opakowania)
6. Recykling sprzętów gospodarstwa domowego
7. Recykling samochodów
8. Recykling metali (opakowania, detale metalowe)
9. Recykling papieru i drewna, szkła
10. Recykling odpadów medycznych
11. Przerób odpadów organicznych, kompostowanie
12. Aspekty ekologiczne spalarni odpadów
13. Unieszkodliwianie odpadów chemicznych
14. Odpady niebezpieczne (dezodoranty, baterie, akumulatory)
15. Kolokwium zaliczeniowe
•
•
•
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Wybrane zagadnienia recyklingu samochodów, Jerzy Osiński, Piotr Żach,
Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006
o Odzysk ciepła w procesie termicznej utylizacji odpadów medycznych / Janusz
Wojciech Bujak, Oficyna Wyd.Politechniki Wrocławskiej, 2010
o Systemy recyklingu odpadów opakowaniowych w aspekcie wymagań ochrony
środowiska / Hanna Żakowska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 2008
o Logistyka odpadów, Józef Bendkowski, Maria Wengierek, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, 2004
o Biologiczne przetwarzanie odpadów, Andrzej Jędrczak, Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2007
•
o Odpady komunalne: zbiórka, recykling,
komunalnych
i
komunalnopodobnych,
Krakowskiej, 2005
•
unieszkodliwianie odpadów
Wydawnictwo
Politechniki
281
•
•
Course title: Recycling of materials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
credit
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr inż. Konrad Szustakiewicz
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities):
•
•
Course description: Basic knowledge of waste collection systems and recycling of
materials (glass, metals, paper, polymers) as well as organic and chemical waste
disposal.
282
•
Lecture:
1. Selective waste collection systems
2. Emission standards, labeling requirements
3. Waste management and logistics of waste
4. Analysis of the life cycle of consumables
5. Recycling of plastics (packaging)
6. Recycling of appliances
7. Car recycling
8. Recycling of metals
9. Recycling of paper wood and glass
10. Medical waste recycling
11. Composting of organic waste
12. Environmental aspects of waste incineration plant
13. Disposal of chemical waste
14. Hazardous waste (deodorant, batteries, rechargeable batteries)
15. Test
•
•
•
•
•
Basic literature:
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Wybrane zagadnienia recyklingu samochodów, Jerzy Osiński, Piotr Żach,
Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006
o Odzysk ciepła w procesie termicznej utylizacji odpadów medycznych / Janusz
Wojciech Bujak, Oficyna Wyd.Politechniki Wrocławskiej, 2010
o Systemy recyklingu odpadów opakowaniowych w aspekcie wymagań ochrony
środowiska / Hanna Żakowska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 2008
o Logistyka odpadów, Józef Bendkowski, Maria Wengierek, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, 2004
o Biologiczne przetwarzanie odpadów, Andrzej Jędrczak, Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2007
•
o Odpady komunalne: zbiórka, recykling,
komunalnych
i
komunalnopodobnych,
Krakowskiej, 2005
•
unieszkodliwianie odpadów
Wydawnictwo
Politechniki
283

OPISY KURSÓW • Kod kursu: MAP001141 • Nazwa kursu: Algebra z

Transkrypt

Podobne dokumenty