Liga_przyr_chemia

Karta pracy CHEMIA
(czas pracy: 30 minut)
Numer
drużyny:…...
Na podstawie prezentacji „Kolorowy Świat Chemii” oraz własnych obserwacji i wiedzy
rozwiąż poniższe zadania praktyczne i teoretyczne.
Słownik podstawowych pojęć:
 Odczyn roztworu: to cecha roztworu określająca, czy w roztworze znajduje się nadmiar cząstek
charakterystycznych dla kwasów - odczyn kwaśny, czy nadmiar cząstek charakterystycznych dla
zasad - odczyn zasadowy ,czy też są one w równowadze –odczyn obojętny.
 Wskaźniki kwasowo-zasadowe: to substancje, które pod wpływem zmian odczynu środowiska
zmieniają barwę.
 Skala pH - ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych.
CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA:
W 3 zestawach probówek umieszczono parami:
I – wodę i roztwór preparatu „Kret”
II - ocet (kwas octowy) i roztwór preparatu „Kret”,
III – kwas cytrynowy (sok z cytryny) i roztwór mydła
Dodaj do każdej probówki 2 krople odpowiedniego wskaźnika (jak na rysunku), zapisz jakie
zabarwienie pojawiło się w probówkach i na tej podstawie zidentyfikuj substancje obecne
w probówkach.
Wyniki wpisz do tabeli.
UWAGA! Zachowaj ostrożność podczas pracy. Nie dotykaj odczynników rękami, a także
uważaj by nie rozlać ich na ubranie.
Zestaw I
Fenoloftaleina
1
2
Zestaw II
Oranż metylowy
3
4
Zestaw III
Wywar z czerwonej kapusty
5
6
Numer probówki
Zabarwienie zawartości
probówki
Nazwa zidentyfikowanej
substancji
1
2
3
4
5
6
CZĘŚĆ TEORETYCZNA:
Zadanie 1
Opis doświadczenia:
Roślinę o jasnozielonych liściach zanurzono w roztworze wodnym ciemnozielonego barwnika. Po
upływie 24 godzin liście rośliny przyjęły również zabarwienie ciemnozielone.
Wyjaśnij przebieg doświadczenia wpisując w wykropkowane miejsca w tekście odpowiednie pojęcia
wybrane z poniższej listy. Pojęcia wpisz w odpowiedniej formie gramatycznej.
zjawisko kapilarne, mniejszy, kapilara, różnica ciśnień, większy
W łodygach wszystkich roślin znajdują się włoskowate kanaliki, tzw. ………….. . Ciśnienie wewnątrz
rośliny jest ………….. niż ciśnienie powietrza w pokoju i dlatego woda z barwnikiem przemieszcza się
w górę, do liści. Ruch ten nazywany jest ………………………… i spowodowany jest ……………… .
Zadanie 2
Purpura antyczna
W Starożytnym Rzymie szaty purpurowe przeznaczone były dla cesarza i najwyższych dostojników
państwowych. Źródłem barwnika były ślimaki śródziemnomorskie.
Pozyskiwanie barwnika doprowadziło do prawie całkowitego wyczerpania zasobów purpurodajnych
ślimaków w starożytności.
Oblicz z ilu ślimaków można było otrzymać 1 g tego barwnika, jeżeli z jednego ślimaka
otrzymywano 0,0001g tego barwnika.
Miejsce na obliczenia:
Odpowiedź:
Zadanie 3
Niektóre rośliny są naturalnymi wskaźnikami. Informują o odczynie kwasowo – zasadowym gleby za
pośrednictwem koloru swoich kwiatów. Na przykład kwiaty hortensji są niebieskie na glebie o odczynie
kwasowym , a różowe na glebie o odczynie zasadowym.
Jaki kolor będą miały kwiaty hortensji, jeżeli w danym roku użyjemy do nawożenia saletrę
amonową, czyli nawóz o pH = 5. Skorzystaj ze skali pH umieszczonej w słowniku pojęć.
Barwa kwiatu hortensji: ……………………………………………………………………….
Zadanie 4
Roztwory wodne mydeł wykazują odczyn zasadowy, niekorzystny dla skóry, której pH wynosi 5,5.
Na jaki kolor zabarwi się papierek uniwersalny po położeniu go na wilgotnym mydle? Skorzystaj
ze skali pH umieszczonej w słowniku pojęć.
Zabarwienie papierka uniwersalnego: ……………………………………………………… .
Zadanie 5
Do dyspozycji masz następujące substancje: kreda szkolna, atrament oraz pipetka.
Jak udowodnisz istnienie zjawiska dyfuzji?
Opis lub rysunek:
Obserwacje potwierdzające zjawisko:
Zadanie 6
Znalazłeś bryłkę żółtego metalu. Spodziewasz się, że może to być złoto. Do jego identyfikacji może
służyć wielkość fizyczna nazywana gęstością, której wartość możesz znaleźć w tabelach.
W jaki sposób wyznaczysz gęstość znalezionego metalu?
Do dyspozycji masz zlewkę, cylinder miarowy, wagę laboratoryjną oraz wodę.
Opis doświadczenia:
Zadanie 7
Wpisz w oznaczone pola krzyżówki odpowiedzi na poniższe pytania. Litery w zacienionych
kratkach dadzą rozwiązanie - inną nazwę dla pojęcia wskaźnik kwasowo – zasadowy.
1. Czarna substancja występująca w dużych ilościach na Śląsku.
2. Kolor produktu korozji (patyny), który pojawia się na miedzianych dachach pałaców lub
kościołów.
3. Metal o barwie różowo – czerwonej.
4. Zabarwienie substancji o nazwie manganian(VII) potasu, stosowanej jako środek grzybobójczy
np. w akwarium.
5. Substancja stosowana do rozpoznawania charakteru kwasowo – zasadowego substancji.
6. Czerwonawy produkt reakcji żelaza z wilgotnym powietrzem.
7. Metal o barwie żółtej.
8. Nazwa substancji o barwie zielonej występującej w roślinach, niezbędnej w procesie
fotosyntezy.
9. Żółta substancja stosowana w zapałkach.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Hasło: …………………………………………………………………………