Instrukcja obsługi

Transkrypt

Instrukcja obsługi
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Instrukcja obsługi
VIMEK 404 T5
Wersja A
Centrala
Lidvägen 11
SE-922 31 Vindeln
www.vimek.se
Tel.: +46(0)933-135 15
Faks: +46(0)933-710 56
1
Nr art. 911292
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
Dziękujemy za okazane nam zaufanie i zakup modelu
VIMEK 404 T5
VIMEK 404 T5 jest maszyną skonstruowaną i wyprodukowaną w oparciu o wieloletnie
doświadczenie w dziedzinie robót leśnych.
Jesteśmy przekonani, że będzie to dla Państwa dobra inwestycja i że będą Państwo
zadowoleni z tego produktu firmy VIMEK!
Niniejsza instrukcja obsługi dotyczy maszyny VIMEK 404 T5.
Oprócz niniejszej instrukcji obsługi do maszyny dołączone są również inne instrukcje i
katalogi części zamiennych dotyczące zamontowanego w niej wyposażenia.
Instrukcje obsługi zawierają informacje, z którymi należy się zapoznać, aby móc w jak
najlepszy sposób prowadzić obsługę i konserwację maszyny VIMEK 404 T5. Przed
uruchomieniem maszyny należy dokładnie zaznajomić się z treścią instrukcji i podanymi
wskazówkami. Zapewni to uzyskanie najlepszych warunków dla długotrwałego i
bezusterkowego działania maszyny przy zachowaniu ekonomicznej eksploatacji.
Przy zamawianiu części zamiennych należy podać numer części zamiennej i numer maszyny,
aby zagwarantować sobie otrzymanie właściwej części.
Ze względu na ciągłe doskonalenie produktów firma VIMEK zastrzega sobie prawo
swobodnej zmiany treści zaleceń, wskazówek i danych technicznych bez wcześniejszego
powiadomienia.
Szczególnie ważne informacje oznaczono poniższymi symbolami:
Maszynę mogą obsługiwać wyłącznie przeszkoleni i wykwalifikowani pracownicy.
Ryzyko wystąpienia obrażeń ciała lub szkód materialnych
Natychmiast przerwij prowadzoną pracę
Ważna informacja
Obszar zastosowania
Maszyna w tej wersji wykonania jest przeznaczona do wycinki drewna i gałęzi oraz
oczyszczania rowów za pomocą łyżki chwytakowej.
Maszynę należy eksploatować i konserwować zgodnie z instrukcją.
Szczególnie ważne jest przestrzeganie podanych przepisów dotyczących bezpieczeństwa.
2
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
Spis treści
1
1.1
2
VIMEK 404 T5.......................................... 4
6
Bezpieczeństwo ............................. 5
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
Identyfikacja .................................. 7
4
Dane techniczne............................. 8
4.1
6.2
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
6.8
6.9
6.10
6.11
6.12
6.13
Rodzaje oleju .......................................... 8
Opis techniczny .............................. 9
5.1
5.2
5.3
5.4
5.5
5.6
5.7
5.8
5.9
5.10
5.11
5.12
5.13
5.14
5.15
5.16
5.17
5.18
5.19
Maszyna .................................................. 9
Żuraw .................................................... 10
Głowica ścinkowa ................................. 10
Silnik...................................................... 11
Układ przeniesienia napędu ................. 12
Hamulec ................................................ 13
Hamulec rezerwowy/postojowy ........... 13
Stabilizacja przegubu ............................ 14
Ogrzewanie/klimatyzacja ..................... 14
Elementy sterowania maszyny ............. 15
Elementy sterowania maszyny, funkcje
elektryczne ........................................... 16
Wyświetlacz .......................................... 17
Drukarka, przetwornik napięcia i moduły
komputerowe ....................................... 18
Zewnętrzne gniazdo elektryczne 12 V .. 18
Elementy sterowania żurawia i maszyny
podstawowej ........................................ 19
Elementy sterowania głowicy
ścinkowej.............................................. 20
Bezpieczniki, deska rozdzielcza............. 21
Bezpieczniki, krótszy bok panelu
środkowego .......................................... 22
Układ hydrauliczny ............................... 23
6.14
6.15
6.16
7
W przypadku niskich temperatur
zewnętrznych ....................................... 24
Uruchamianie silnika ............................ 24
Obroty wsteczne .................................. 25
Wyłączanie silnika ................................ 25
Praca..................................................... 25
Regulator gazu ..................................... 26
Układ kierowniczy ................................ 26
Zmiana biegów ..................................... 26
Parkowanie........................................... 26
Napęd na 4 koła ................................... 27
Blokada mechanizmu różnicowego ...... 27
Ogrzewanie kabiny ............................... 27
Klimatyzacja (wyposażenie
dodatkowe).......................................... 28
Nagrzewnica paliwowa (wyposażenie
dodatkowe).......................................... 28
Jazda w terenie .................................... 28
Eksploatacja żurawia ............................ 28
Transport maszyny ....................... 29
7.1
Holowanie ............................................ 29
8
Długotrwałe odstawienie maszyny 29
9
Części zamienne ........................... 30
10
Złomowanie ................................. 30
11
Warunki gwarancji ....................... 31
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
3
Czystość układu hydraulicznego ........... 23
Napełnianie olejem hydraulicznym ...... 24
Instrukcja eksploatacji .................. 24
6.1
Uwagi ogólne .......................................... 5
Zasady bezpieczeństwa .......................... 5
Ochrona przeciwpożarowa ..................... 6
Środki ochrony osobistej ........................ 6
Wyłącznik bezpieczeństwa ..................... 6
3
5
5.20
5.21
Wstęp ............................................ 4
Okres gwarancji .................................... 31
Obowiązki właściciela maszyny ............ 31
Zakres ................................................... 31
Koszty robocizny i podróży ................... 32
Materiały .............................................. 32
Części zamienne ................................... 32
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
1 Wstęp
1.1
VIMEK 404 T5
VIMEK 404 T5 to kombajn zrębowy (harvester) z napędem na 4 koła o optymalnej
charakterystyce do prac przy trzebieży lasu.
Maszyna jest wyposażona w wydajną głowicę ścinkową.
Trzebież można przeprowadzać przy minimalnej szerokości drogi przejazdowej dzięki temu,
że maszyna ma przegubowy i zwrotnicowy układ kierowniczy oraz szerokość wynoszącą
zaledwie 1,84 m.
Maszyna jest wyposażona w kabinę odporną na uderzenia.
Maszynę mogą obsługiwać wyłącznie przeszkoleni i wykwalifikowani pracownicy.
Nieostrożne lub niewłaściwe posługiwanie się maszyną może spowodować poważne
obrażenia ciała lub szkody majątkowe.
Przed rozpoczęciem użytkowania maszyny przeczytaj ze zrozumieniem przepisy
bezpieczeństwa!
4
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
2 Bezpieczeństwo
2.1
Uwagi ogólne
Postępowanie zgodnie z poniższymi zasadami nie zwalnia operatora z obowiązku
przestrzegania wymagań ustawowych lub innych obowiązujących w danym kraju przepisów z
dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy.
Niewłaściwe użytkowanie, niedostateczna konserwacja lub nieostrożność może spowodować
obrażenia ciała, uszkodzenie sprzętu lub szkody środowiskowe.
Dlatego ważne jest przeczytanie ze zrozumieniem podręcznika operatora i przestrzeganie
zawartych w nim instrukcji.
Osoby przeprowadzające prace instalacyjne i serwisowe lub inne czynności związane z maszyną
powinny posiadać wymagane przeszkolenie oraz kwalifikacje niezbędne do wykonania
określonego zadania.
Ważne tabliczki:
Przed rozpoczęciem eksploatacji maszyny zapoznaj się z instrukcją obsługi.
2.2
Zasady bezpieczeństwa
Operator powinien przejść szkolenie prowadzone
przez wykwalifikowanego instruktora.
Wyłącz silnik przed rozpoczęciem serwisu,
konserwacji lub przeglądu. Zawsze wyłączaj napięcie
zasilania wyposażenia przed rozpoczęciem prac
konserwacyjnych lub serwisowych.
Nie wchodź pod podniesiony ładunek.
Natychmiast wymień uszkodzone lub wadliwe części.
Nigdy nie otwieraj korka chłodnicy podczas pracy
silnika lub tuż po jego wyłączeniu. W układzie
chłodzenia znajduje się gorąca ciecz pod ciśnieniem.
Strefa zagrożenia wokół maszyny wynosi 75 metrów.
Żuraw nie jest przeznaczony do podnoszenia osób.
Podczas eksploatacji maszyny w lesie prace należy
wykonywać w taki sposób, by nie narażać maszyny,
operatora ani otoczenia na żadne niebezpieczeństwo.
Szczególną ostrożność należy zachować wtedy, gdy w
pobliżu maszyny znajdują się ludzie.
Dopilnuj, by niezamierzone uruchomienie silnika było
niemożliwe.
Operator powinien w trakcie pracy maszyny zwracać
uwagę na występowanie odbiegających od normy
dźwięków oraz wycieków.
Przewody giętkie i elementy instalacji mogą być pod
ciśnieniem, nawet gdy maszyna jest wyłączona.
Wykryte usterki, które mogą doprowadzić do obrażeń
ciała lub szkód materialnych, trzeba naprawić przed
kontynuacją jazdy.
W pobliżu linii energetycznych prace żurawiem należy
wykonywać z zachowaniem ostrożności, a żuraw nie
może znaleźć się w odległości mniejszej niż 6 metrów
od przewodów.
Skuteczność hamulców jest zmniejszona, gdy skrzynia
biegów znajduje się w położeniu neutralnym oraz gdy
napęd na 4 koła jest wyłączony.
Pamiętaj, że wycieki płynów z maszyny mogą
spowodować niebezpieczeństwo poślizgnięcia się,
pożaru lub inne szkody. Zbieraj ewentualne
pozostałości wycieków.
Blokada przegubu zostaje wyłączona po naciśnięciu
pedału jazdy maszyny. Istnieje niebezpieczeństwo
przewrócenia się maszyny.
Przed rozpoczęciem serwisu podzespołów
hydraulicznych oraz po jego zakończeniu zawsze
oczyść stanowisko pracy.
W razie uruchamiania silnika w pomieszczeniu należy
zapewnić skuteczną wentylację. Niebezpieczeństwo
zatrucia.
Upewnij się, że podczas obracania fotel nie może
uruchomić żadnych urządzeń sterujących maszyny.
Nie mieszaj paliwa z innymi substancjami z uwagi na
niebezpieczeństwo wybuchu.
5
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
2.3 Ochrona przeciwpożarowa
Maszyna może zostać wyposażona w instalację gaśniczą. Zapoznaj się z dołączoną do niej
instrukcją. Zachowaj ostrożność podczas mycia i wykonywania innych czynności, które mogą
spowodować uszkodzenie lub uruchomienie instalacji.
Maszyna jest w momencie dostawy wyposażona w 2 gaśnice. Jedna znajduje się na zewnątrz,
a druga w kabinie.
Za przestrzeganie obowiązujących przepisów ochrony przeciwpożarowej odpowiada
właściciel maszyny. Skontaktuj się ze swoim towarzystwem ubezpieczeniowym
Zachowaj szczególną ostrożność związaną z możliwością powstania pożaru, gdy
maszyna jest wyposażona w łańcuchy. Występuje niebezpieczeństwo powstawania
iskier w razie ocierania się łańcuchów o kamieniste podłoże.
Gaśnica
2.4 Środki ochrony osobistej
Używaj ochronników słuchu.
Używaj odpowiednich środków ochrony podczas serwisu.
2.5
Wyłącznik bezpieczeństwa
Maszyna posiada wyłącznik bezpieczeństwa, który sprawdza, czy fotel jest zablokowany i zwrócony w
kierunku żurawia. Jeśli blokada fotela nie jest włączona, drążki i głowica ścinkowa przestają działać.
Dlatego upewnij się, że fotel został zablokowany w odpowiednim położeniu.
Wyłącznik bezpieczeństwa przy ułożyskowaniu fotela
6
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
3 Identyfikacja
Na tabliczce znamionowej podano typ maszyny, numer fabryczny, rok produkcji, nazwę
producenta, informację o oznaczeniu CE itp.
Ważne jest, by znać te informacje podczas zamawiania części zamiennych lub kontaktowania
się z producentem w sprawach wymagających identyfikacji maszyny.
Umiejscowienie i wygląd tabliczki pokazano poniżej.
…
7
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
4 Dane techniczne
Silnik
Marka/model
Liczba cylindrów
Maks. moc przy prędkości
obrotowej
Pojemność skokowa
CAT 2.2 (T)
4 szt.
36,4, alternatywnie 44,7 kW
2216 cm3
Układ przeniesienia napędu / układ kierowniczy
Skrzynia biegów
Napęd skrzyni biegów
Układ przeniesienia napędu
Układ kierowniczy
Nawrotna, zakres prędkości 0-15 km/godz.
Silnik hydrauliczny
Mechaniczny
Hydrauliczne kierowanie przegubem ramy i zwrotnicami osi
Układ hydrauliczny
Ciśnienie
Przepływ
220 barów
Uzależniony od obciążenia, maks. 120 l/min
Pojemności
Pojemność oleju w skrzyni
biegów
Pojemność oleju w silniku
Pojemność paliwa
Pojemność oleju
hydraulicznego
Oś kierowana
22 l
9l
52 l
52 l
7l
Wymiary
Opony
Długość
Szerokość
Wysokość dachu kabiny
razem z instalacją gaśniczą
Prześwit nad ziemią
Masa
405/70-24 (14 warstw)
3350 mm
1840/2150 mm (wymiar zewnętrzny na kołach napędowych)
2,8 m
400 mm
Masa łącznie z głowicą 4,1 tony
Instalacja elektryczna
Napięcie
Akumulator
Alternator
4.1
12 V i 24 V
12 V-95 Ah
12 V 65 A, alternatywnie 85 A
Rodzaje oleju
Silnik
Skrzynia biegów
Oś kierowana
API CG-4, CI-4 z Caterpillar ECF-1
GL4, GL5, wymagany dodatek do mokrych hamulców
GL5, wymagany dodatek LS
8
Nr art. 911292
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5 Opis techniczny
5.1 Maszyna
Maszyna składa się z podwozia ciągnika z przegubem kierowniczym, żurawia i głowicy
ścinkowej.
2
1
3
6
11
4
5
10
4
4
8
9
5
1. Kabina operatora
2. Żuraw
3. Rotator/łącznik
4. Głowica ścinkowa / inny osprzęt
5. Opony
6. Osłona silnika
7. Oświetlenie robocze
8. Płyta dolna
9. Przegub
10. Zbiornik paliwa
11. Stabilizacja przegubu
12. Oś przednia
13. Skraplacz układu klimatyzacji
(wyposażenie dodatkowe)
7
13
7
7
12
9
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
5.2
Nr art. 911292
Żuraw
Patrz oddzielna instrukcja obsługi dotycząca modelu żurawia zamontowanego w maszynie.
Tabliczka znamionowa żurawia znajduje się w miejscu pokazanym na poniższej ilustracji.
Tabliczka znamionowa
5.3
Głowica ścinkowa
Patrz oddzielna instrukcja obsługi.
10
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
5.4
Nr art. 911292
Silnik
Silnik jest czterocylindrowym silnikiem wysokoprężnym z turbodoładowaniem marki CAT.
Szczegółowy opis silnika zamieszczono w oddzielnej instrukcji.
3
6
4
11
12
14
1
2
13
3
9
10
7
5
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Silnik
Chłodnica
Wlew oleju
Filtr powietrza
Bagnet oleju
Rura wydechowa
8
7. Filtr oleju
12. Turbosprężarka
8. Alternator
13. Nagrzewnica paliwowa
9. Filtr paliwa
(wyposażenie dodatkowe)
10. Rozrusznik
14. Akumulator
11. Sprężarka układu
klimatyzacji
(wyposażenie dodatkowe)
11
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
5.5
Nr art. 911292
Układ przeniesienia napędu
Silnik hydrauliczny napędza skrzynię biegów.
Siła napędowa ze skrzyni biegów jest przenoszona na oś przednią za pośrednictwem
wału Cardana.
Skrzynia biegów ma 4 przełożenia oraz regulator prędkości o 4 położeniach.
Działają one w obu kierunkach jazdy, zarówno do przodu, jak i do tyłu.
Kierunek określa pedał jazdy.
Skrzynia biegów jest wyposażona w mechanizm różnicowy, który można w razie potrzeby
zablokować.
Blokada działa na koła części kabinowej i jest wykorzystywana tylko w przypadku ślizgania
się kół.
Po zablokowaniu mechanizmu różnicowego maszyną bardzo trudno się kieruje, ponieważ
dąży ona do jazdy na wprost.
Maszyna ma napęd na 4 koła, który można włączyć lub wyłączyć.
Napęd na cztery koła powinien być włączony zawsze podczas jazdy terenowej.
Podczas przemieszczania maszyny w łatwym terenie napęd na cztery koła należy wyłączyć.
12
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
5.6
Nr art. 911292
Hamulec
Maszyna posiada funkcję utrzymania obciążenia, która w razie potrzeby hamuje napęd maszyny,
jeśli chce ona jechać szybciej niż to wynika ze stopnia wciśnięcia pedału jazdy przez operatora.
5.7
Hamulec rezerwowy/postojowy
Maszyna jest wyposażona w hamulce ujemne na osi kierowanej.
Hamulce zostają włączone automatycznie, gdy:
 maszyna jest wyłączona;
 maszyna jest włączona, a pedał jazdy znajduje się w położeniu neutralnym.
Hamulce zostają wyłączone automatycznie w momencie wciśnięcia pedału jazdy, nawet jeśli
skrzynia biegów maszyny jest w położeniu neutralnym.
Manometr ciśnienia hamulca
postojowego/rezerwowego
Gdy manometr pokazuje 0 barów, hamulce są włączone.
Po wciśnięciu pedału jazdy manometr powinien pokazywać ciśnienie ok. 20-40 barów
(do zwolnienia hamulców wymagane jest ciśnienie co najmniej 13 barów).
Przed zmianą biegu sprawdź wskazanie manometru.
Skontaktuj się z personelem serwisu, jeśli ciśnienie hamulca jest nieprawidłowe.
Gdy któraś z dźwigni zmiany biegów zostanie przestawiona w położenie neutralne,
silnik hydrauliczny nie hamuje maszyny.
Unikaj zmiany biegów w maszynie stojącej na pochyłym terenie. Jeśli zmiana biegu na
pochyłości jest konieczna, spróbuj wykorzystać żuraw i skręt układu kierowniczego
jako dodatkowy hamulec.
13
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.8 Stabilizacja przegubu
Zadaniem siłowników stabilizujących jest zapobieganie przewróceniu się maszyny.
Przegub jest zablokowany, gdy:


maszyna jest wyłączona;
maszyna jest włączona, a pedał jazdy znajduje się w położeniu neutralnym.
Stabilizacja zostaje zwolniona automatycznie po naciśnięciu pedału jazdy. Ciśnienie otwarcia
blokady stabilizacji należy wyregulować, jeśli blokowanie i odblokowanie nie przebiega
prawidłowo.
Regulacja blokady
przegubu
Dodatkowe ciśnienie można doprowadzić do jednego z siłowników stabilizujących, naciskając
jeden z przycisków stabilizacji na drążku. Patrz „Elementy sterowania żurawia i maszyny
podstawowej”
5.9 Ogrzewanie/klimatyzacja
Bezpieczeństwo
Pamiętaj, że obwód czynnika chłodniczego jest zamkniętym układem ciśnieniowym, a prace
instalacyjne i serwisowe może wykonywać wyłącznie autoryzowana firma.
Obsługa układu klimatyzacji
Agregat układu klimatyzacji znajduje się na dachu pojazdu.Dmuchawa nawiewu kabiny
doprowadza powietrze przez dwa otwory w dachu, a do jej sterowania służy trzypozycyjny
regulator na pulpicie sterowniczym klienta. Aby uzyskać chłodzenie powietrza, należy włączyć
przełącznik, co powoduje uruchomienie sprężarki. Po włączeniu sprężarki następuje także
uruchomienie jednostki skraplacza, która znajduje się na dachu. Regulacji temperatury powietrza
napływającego do kabiny dokonuje się poprzez zmianę ilości ciepłej wody doprowadzanej do
układu klimatyzacji. Klimatyzację należy włączać 1 raz na tydzień, nawet jeśli nie jest potrzebna,
aby zapobiec wyschnięciu uszczelek sprężarki prowadzącemu do ich uszkodzenia.
Obsługa układu ogrzewania
Agregat układu klimatyzacji znajduje się na dachu pojazdu. Dmuchawa nawiewu kabiny
doprowadza powietrze przez dwa otwory w dachu, a do jej sterowania służy trzypozycyjny
regulator na pulpicie sterowniczym klienta. Regulacji temperatury powietrza napływającego
do kabiny dokonuje się poprzez zmianę ilości ciepłej wody doprowadzanej do układu
klimatyzacji.
14
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.10 Elementy sterowania maszyny
4
3
2
1
11
5
9
8
6
7
10
…
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Pedał jazdy, do przodu / do tyłu
Lewa dźwignia / panel
Prawa dźwignia / panel
Komputer, głowica ścinkowa
Regulator ogrzewania
Przekładnia prędkości I-III
7. Skrzynia biegów 1-4
8. Manometr hamulców
9. Regulator prędkości obrotowej silnika
10. Włączanie/wyłączanie napędu na 4 koła
11. Przycisk odciążający silnik hydrauliczny
Pamiętaj, że blokada przegubu odblokowuje się po naciśnięciu pedału jazdy
maszyny. Dlatego nie opieraj stopy na pedale jazdy, gdy nie jest on używany.
15
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.11 Elementy sterowania maszyny, funkcje elektryczne
15
3
9
8
6
10
11
7
13
4
5
1
2
13
14
1. Sygnał dźwiękowy niskiego poziomu
oleju / wysokiej temperatury
2. Gniazdo 12 V
3. Oświetlenie robocze tylne
4. Żarzenie, lampka zielona
5. Prędkość wentylatora
6. Oświetlenie przednie
7. Wyłącznik zapłonu
8. Oświetlenie robocze bagażnika
9. Oświetlenie robocze na dachu,
zewnętrzne/boczne
10. Oświetlenie żurawia
11. Klimatyzacja, włączanie/wyłączanie
12. Gniazda bezpieczników
13. Główny wyłącznik zasilania
14. Wyświetlacz informacyjny
16
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.12 Wyświetlacz
Wyświetlacz pokazuje informacje o temperaturach, ostrzeżeniach i alarmach oraz
prędkości obrotowej silnika.
Rpm
Temperatura silnika. Jeżeli temperatura silnika wzrośnie do 97 stopni, tło przyrządu
pomiarowego zmieni kolor z czarnego na czerwony. Jeżeli silnik osiągnie
temperaturę 103 stopni, emitowany jest również sygnał dźwiękowy.
Temperatura oleju. Jeżeli temperatura oleju wzrośnie do 70 stopni, tło przyrządu
pomiarowego zmieni kolor z czarnego na czerwony. Jeżeli temperatura oleju
przekroczy 85 stopni, emitowany jest również sygnał dźwiękowy.
Ładowanie nie działa.
Niskie ciśnienie oleju silnikowego.
Filtr średniego ciśnienia zużyty w 75%. Jeżeli lampka ta świeci się po osiągnięciu
przez olej hydrauliczny temperatury roboczej, należy w krótkim czasie wymienić
filtr. Normalne jest, że lampka świeci się, gdy olej jest zimny.
Niski poziom oleju hydraulicznego. Uzupełnij olej.
Rpm
Prędkość obrotowa (więcej informacji znajduje się w rozdziale „Regulator gazu”).
17
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.13 Drukarka, przetwornik napięcia i moduły komputerowe
Jeśli w maszynie zainstalowana jest drukarka, znajduje się ona w otwieranym schowku pod tablicą
rozdzielczą. Moduły komputerowe głowicy ścinkowej są zabezpieczone osłoną. Przetwornik napięcia
12 V na 24 V do zasilania głowicy ścinkowej znajduje się po prawej stronie drukarki.
3
1
2
1. Osłona modułów komputerowych
2. Drukarka (wyposażenie opcjonalne)
3. Przetwornik napięcia
5.14 Zewnętrzne gniazdo elektryczne 12 V
Pod osłoną znajduje się gniazdo elektryczne 12 V odpowiednie do zasilania małych pomp elektrycznych
lub podobnych urządzeń.
12 V
Uziemienie
18
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.15 Elementy sterowania żurawia i maszyny podstawowej
Do sterowania żurawiem służy układ 2 dźwigni.
Funkcje:
Sterowanie przegubem
Stab.
Stab.
Prawa
Lewa
Wysuwanie
ramienia
wychylnego
Opuszczanie
ramienia
głównego
Obrót
żurawia
Mech. różn.
Obrót
żurawia
Wsuwanie
ramienia
wychylnego
Układ
kierownicz
y
Układ
kierownicz
y
Rotator
Podnoszenie
ramienia
głównego
19
Rotator
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.16 Elementy sterowania głowicy ścinkowej
Ten opis funkcji przedstawia rozmieszczenie funkcji przycisków w momencie dostawy maszyny.
Niektóre przyciski są programowalne. Dlatego nie można zagwarantować, że poniższy opis
będzie prawidłowy w odniesieniu do wszystkich maszyn.
Przed rozpoczęciem eksploatacji sprawdź, czy funkcje przycisków są zgodne ze spodziewanymi
ruchami maszyny.
Prawa
Lewa
Przechylanie
w dół
Układ
kierowniczy
Otwarcie
chwytaka
Układ
kierowniczy
Stab.
Shift
Blokada
mech. różn.
Stab.
Nowy pień
Rezerwa
Taśma g.
Przesuw.
do tyłu
Przesuw. do
Nóż
przodu
okrzesujący g.
Sosna
Świerk
Liście
Piłowanie/
cięcie
Masa
Przechylanie
w górę
Drewno
20
Sortymentacja 8
Sortymentacja 7
Moduł +
Moduł Sortyment 5
Próchno
Rezerwa (push push)
Sortyment 3
Odpad
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.17 Bezpieczniki, deska rozdzielcza
1
7
2
8
3
9
4
10
11
5
12
6
F1. Zapłon ........................................................ 25 A
F2. Oświetlenie tylne ....................................... 15 A
F3. Oświetlenie przednie zewnętrzne .............. 20 A
F4. Komputer głowicy ścinkowej ...................... 10 A
F5. Wycieraczka szyby przedniej / radio ........... 15 A
F6. Pusty ............................................................
F7. Oświetlenie przednie wewnętrzne ............. 20 A
F8. Oświetlenie żurawia .................................... 20A
F9. Oświetlenie robocze bagażnika .................. 20 A
F10. Wentylator .............................................. 15 A
F11. Klimatyzacja ............................................ 20 A
F12. Pusty .........................................................
21
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.18 Bezpieczniki, krótszy bok panelu środkowego
13
19
14
20
15
21
16
22
23
17
18
24
F13.
F14.
F15.
F16.
F17.
F18.
F19.
F20.
F21.
F22.
F23.
F24.
Zasilanie zestawu przekaźników ...................... 10 A
Pusty ............................................................
Fotel pneumatyczny ....................................... 15 A
Chłodnica oleju hydraulicznego ....................... 15 A
Odciążanie bieg. ............................................. 15 A
Gniazdo zapalniczki 12 V ................................. 15 A
Controller ...................................................... 10 A
Sterowanie bezp. el. ....................................... 15 A
Gniazdo zewnętrzne 12 V ................................ 20 A
Oświetlenie gniazd bezpieczników ................... 3 A
Rezerwa .........................................................
Instalacja gaśnicza .......................................... 7,5 A
22
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.19 Układ hydrauliczny
Układ hydrauliczny posiada funkcję wyczuwania obciążenia.
Pompa hydrauliczna zasysa olej ze zbiornika i tłoczy go do zaworu sterującego.
Zanim olej powrotny trafi do zbiornika, jest w razie potrzeby chłodzony i oczyszczany przez
filtr powrotny.
W filtrze znajduje się manometr, który pokazuje stopień zapchania filtra.
Wymień filtr, gdy wskaźnik pokazuje zbyt wysokie ciśnienie powrotne.
Patrz instrukcja serwisowa
3
6
8
2
5
7
1
4
1.
2.
3.
4.
Zbiornik oleju hydraulicznego
Pompa hydrauliczna
Filtr powrotny oleju
Chłodnica oleju hydraulicznego
5.
6.
7.
8.
Blok zaworów
Czujnik poziomu
Pompa obiegowa
Manometr
 Oleje hydrauliczne:
W celu zapewnienia maksymalnej sprawności i żywotności układu hydraulicznego należy
stosować olej przeznaczony do zastosowań zewnętrznych i dostosowany do szerokiego
zakresu temperatur.
Olej powinien zawierać dodatki zapobiegające pienieniu, zwiększające wytrzymałość filmu
olejowego oraz zmniejszające zależność lepkości od temperatury.
Zalecamy stosowanie oleju ekologicznego.
W momencie dostawy maszyna jest napełniona olejem zgodnym ze specyfikacją (podaną w
osobnym dokumencie).
Przed wlaniem innego oleju należy skontaktować się z jego dostawcą i upewnić się,
czy oleje te można ze sobą mieszać. Klasa nowego oleju musi być zgodna z podaną
w specyfikacji.
5.20 Czystość układu hydraulicznego
Podzespoły hydrauliczne są wrażliwe na zanieczyszczenia. Zawsze uważaj, by do układu
hydraulicznego nie przedostały się zabrudzenia lub woda. Raz w roku lub co 500 godzin pracy
należy z pomocą dostawcy oleju wykonać analizę oleju, aby upewnić się, że jego stan jest
dobry.
23
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
5.21 Napełnianie olejem hydraulicznym
Za pomocą bagnetu sprawdź poziom oleju hydraulicznego w zbiorniku. Poziom powinien
sięgać do ok. 5-10 cm poniżej maksymalnej pojemności zbiornika.
Poziom można również sprawdzić w menu informacyjnym na wyświetlaczu znajdującym się na
desce rozdzielczej maszyny. Wskazuje on „100%”, jeżeli poziom oleju jest prawidłowy.
Do napełniania układu olejem użyj pompy wyposażonej w filtr.
6 Instrukcja eksploatacji
6.1 W przypadku niskich temperatur zewnętrznych
W przypadku niskich temperatur zewnętrznych zawsze przed rozpoczęciem pracy z użyciem
maszyny rozgrzej silnik i układ hydrauliczny.
Uruchom silnik na niskich obrotach i nigdy nie obciążaj go mocno, zanim osiągnie właściwą
temperaturę roboczą.
Wszystkie funkcje hydrauliczne uruchamiaj bardzo ostrożnie, zanim układ hydrauliczny
osiągnie właściwą temperaturę roboczą.
6.2 Uruchamianie silnika
Jeżeli silnik jest zimny, przed jego uruchomieniem należy włączyć żarzenie.
Położenie żarzenia jest oznaczone jako (GL).
Temperatura zewnętrzna
Powyżej 10°C
od +10°C do -5°C
Poniżej -5°C
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Czas żarzenia
ok. 3 sekundy
ok. 6 sekund
ok. 10 sekund
Sprawdź, czy włączony jest główny wyłącznik zasilania.
Upewnij się, że oświetlenie główne, wentylator oraz ewentualnie dodatkowe oświetlenie i
klimatyzacja są wyłączone.
Przekręć kluczyk w położenie (ON).
Sprawdź, czy podświetliły się przyrządy pomiarowe.
Przekręć kluczyk w położenie żarzenia (GL) zgodnie z powyższą tabelą.
Przekręć kluczyk dalej w położenie rozruchu oznaczone jako (ST).
Puść kluczyk, gdy tylko nastąpi uruchomienie silnika.
Jeżeli silnik nie uruchomi się w ciągu 10 sekund, odczekaj 30 sekund i ponów próbę od
punktu 6.
Po uruchomieniu:
 Sprawdź kolor spalin. Nienormalnie ciemne spaliny mogą świadczyć o poważnej
usterce silnika.
 Posłuchaj, czy silnik nie wydaje odbiegających od normy odgłosów.
 Przed pełnym obciążeniem silnika poczekaj zawsze, aż osiągnie właściwą
temperaturę roboczą.
24
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
6.3 Obroty wsteczne
W przypadku szybkiego obciążenia, a w szczególności gdy moc silnika przy nastawionych
obrotach roboczych jest niższa niż pobierana moc hydrauliczna, może dojść do obrotów
wstecznych. Silnik trzeba wtedy natychmiast wyłączyć, ponieważ nie działa jego smarowanie.
Gdy do tego dojdzie, można to usłyszeć po odgłosie silnika:
 Ponieważ strony dolotowa i wydechowa zamieniają się miejscami, następuje zmiana
odgłosu pracy silnika, a spaliny wydostają się przez filtr powietrza.
 Z silnika dochodzi głośniejsze stukanie.
6.4
1.
2.
3.
4.
Wyłączanie silnika
Silnik powinien pracować bez obciążenia na biegu jałowym.
Pozostaw silnik, który został poddany lżejszemu obciążeniu, na biegu jałowym przez
30 sekund.
Jeżeli silnik został poddany większemu obciążeniu, powinien pracować bez obciążenia
na biegu jałowym przez 3-5 minut.
Przekręć kluczyk w położenie (OFF).
Wyłącz silnik natychmiast, jeżeli:
zapali się lampka ciśnienia oleju;
nastąpi nagły wzrost lub spadek prędkości obrotowej;
z silnika zaczną dochodzić odbiegające od normy odgłosy;
kolor spalin stanie się nagle ciemny;
temperatura cieczy chłodzącej nagle wzrośnie.
6.5
Praca
Funkcja bezpieczeństwa: Fotel operatora musi być obrócony w kierunku jazdy, a jego
blokada musi być włączona, aby aktywowane zostały funkcje dźwigni kierowniczych.
Nigdy nie dopuszczaj do całkowitego opróżnienia zbiornika paliwa.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Obróć fotel w położenie jazdy.
Zapnij pas bezpieczeństwa, jeżeli jest zamontowany.
Uruchom silnik i poczekaj, aż prędkość obrotowa spadnie do obrotów biegu jałowego.
Sprawdź funkcje zaworu sterującego.
Uruchamiaj funkcje miękkimi ruchami, aby rozgrzać olej hydrauliczny.
Sprawdź, czy wszystkie funkcje działają w zadowalający sposób.
Sprawdź, czy giętkie przewody hydrauliczne między maszyną podstawową a żurawiem
przebiegają swobodnie.
8. Wciśnij ostrożnie pedał jazdy.
9. Sprawdź działanie hamulca.
10. Sprawdź temperaturę silnika i ciśnienie oleju podczas jazdy.
11. Sprawdź ilość paliwa w zbiorniku przed rozpoczęciem jazdy. Nigdy nie dopuszczaj do
całkowitego opróżnienia zbiornika paliwa.
25
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
6.6 Regulator gazu
Zalecana robocza prędkość obrotowa mieści się w
zakresie 2100-2300 RPM. Gdy prędkość obrotowa
znajdzie się w tym zakresie, obrotomierz na wyświetlaczu
zmieni kolor na zielony.
Jazda na wyższych obrotach zwiększa moc, ale może
spowodować przegrzanie układu hydraulicznego i
wiąże się z nadmiernym zużyciem oleju napędowego
przez silnik.
Zmniejsz prędkość obrotową silnika i pozostaw go na
biegu jałowym przez minutę przed wyłączeniem.
Nr art. 911292
R
p
m
6.7 Układ kierowniczy
Maszyna jest wyposażona w przegubowy układ kierowniczy oraz układ kierowniczy
przedniej osi.
Do manewrowania maszyną służą dźwignie kierownicze. Patrz „Elementy sterowania żurawia i
maszyny podstawowej”.
6.8
Zmiana biegów
Zmiany biegów należy dokonywać, gdy pedał jazdy znajduje się w położeniu neutralnym. Jeśli
bieg nie chce się włączyć lub wyłączyć, spróbuj wcisnąć przycisk odciążający (patrz ilustracja),
jednocześnie przesuwając dźwignię zmiany biegów w żądane położenie.
Położenia skrzyni biegów pokazano na naklejce.
Gdy przycisk jest wciśnięty, silnik hydrauliczny nie hamuje maszyny.
Przycisk odciążający
6.9
1.
2.
3.
4.
5.
Parkowanie
Parkuj maszynę na płaskiej powierzchni.
Ustaw pedał jazdy w położeniu neutralnym.
Oprzyj głowicę o ziemię.
Wyłącz silnik.
Obejdź maszynę dokoła i sprawdź, czy nie ma uszkodzeń.
26
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
6.10 Napęd na 4 koła
Włączanie i wyłączanie napędu na 4 koła maszyny odbywa się zgodnie z ilustracją. Jeśli napęd
na cztery koła nie chce się włączyć lub wyłączyć, spróbuj przemieścić ostrożnie maszynę do
przodu lub do tyłu, naciskając pedał jazdy.
Włączanie:
 Przestaw dźwignię w kierunku wskazanym strzałką.
Włączanie
6.11 Blokada mechanizmu różnicowego
W trudnym terenie mechanizm różnicowy można zablokować, aby poprawić przejezdność
maszyny. Blokadę włącza się podczas jazdy, gdy jedno z kół ślizga się.
Włączanie:

Przytrzymanie wciśniętego przycisku powoduje włączenie mechanizmu różnicowego.
Włączanie
Nie należy jeździć maszyną na długich odcinkach z włączoną blokadą mechanizmu
różnicowego. Powoduje to zwiększone zużywanie się maszyny!
6.12 Ogrzewanie kabiny
Wyreguluj ogrzewanie kabiny, otwierając lub zamykając w odpowiednim stopniu zawór.
27
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
Patrz „Elementy sterowania maszyny”.
Wentylator w kabinie powinien być zawsze włączony.
6.13 Klimatyzacja (wyposażenie dodatkowe)
Maszyna może być wyposażona w klimatyzację.
Patrz „Elementy sterowania maszyny”, gdzie opisano sposób włączania/wyłączania.
Dodatkowe informacje można znaleźć w oddzielnej instrukcji.
6.14 Nagrzewnica paliwowa (wyposażenie dodatkowe)
Maszyna może być wyposażona w nagrzewnicę paliwową.
Dodatkowe informacje można znaleźć w oddzielnej instrukcji.
Postępuj zgodnie z instrukcją konserwacji.
Aby nagrzewnica paliwowa mogła działać, zawór ogrzewania kabiny musi być całkowicie
otwarty, gdyż w przeciwnym razie do kabiny nie będzie dopływać ciepło, a nagrzewnica
wyłączy się po krótkim czasie z powodu przegrzania.
6.15 Jazda w terenie
Nigdy nie należy jeździć z prędkością, która powoduje, że jazda przestaje być komfortowa.
Jest to korzystne dla operatora, maszyny i środowiska.
Podczas jazdy w terenie pagórkowatym transport powinien odbywać się w taki sposób, by
maszyna była ustawiona równolegle do kierunku nachylenia zbocza (skierowana pod górę lub
w dół), co pozwoli zmniejszyć niebezpieczeństwo wywrócenia się maszyny.
6.16 Eksploatacja żurawia

Obsługuj żuraw miękkimi ruchami. Prawidłowa eksploatacja pozwala znacznie wydłużyć
żywotność maszyny podstawowej, żurawia, układu hydraulicznego i głowicy ścinkowej.
W przypadku jazdy w pobliżu linii energetycznych należy zachować zwiększoną
ostrożność. Żuraw nie może znaleźć się w odległości mniejszej niż 6 metrów od
przewodów.
28
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
7 Transport maszyny
Maszyną nie wolno jeździć po drogach publicznych.
Podczas transportowania maszyny na innym pojeździe zawsze zadbaj o jej
odpowiednie zamocowanie.
7.1
Holowanie
Skrzynia biegów maszyny musi znajdować się w położeniu neutralnym, a jej hamulce muszą być
odblokowane (patrz instrukcja serwisowa), o ile nie są wykonywane manewry maszyną.
8 Długotrwałe odstawienie maszyny
Instrukcje serwisowe zamieszczono w rozdziale „Serwis/Konserwacja” w instrukcji maszyny.









Oczyść dokładnie maszynę.
Nasmaruj wszystkie punkty smarowania.
Wymień olej w silniku, skrzyni biegów i przekładni kątowej.
Uruchom silnik na 5 minut, tak aby świeży olej dotarł do wszystkich miejsc.
Sprawdź, czy ciecz chłodząca jest odporna na działanie niskich temperatur i czy nadal
posiada właściwości antykorozyjne.
Wymień filtr paliwa.
Dobrze jest unieść i podeprzeć maszynę, aby nie doszło do odkształcenia opon.
Wymontuj akumulator.
Akumulator przechowuj w suchym i ciepłym miejscu. Dobrze jest przeprowadzić
ładowanie konserwacyjne akumulatora raz na miesiąc.
29
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
9 Części zamienne
Katalog części zamiennych jest dostarczany oddzielnie i może obejmować więcej wersji
maszyny, niż omówiono w niniejszym dokumencie. Patrz rozdział „Części zamienne” w
instrukcji maszyny.
Używaj wyłącznie oryginalnych części zamiennych firmy VIMEK.
Przy zamawianiu części zamiennych należy podać zarówno numer części, jak i numer fabryczny
maszyny/żurawia, aby mieć pewność, że zamówione części będą pasować do danej maszyny.
Informację o umiejscowieniu numeru fabrycznego maszyny zamieszczono w punkcie
„Identyfikacja”.
10 Złomowanie
W sprawie złomowania maszyny skontaktuj się z autoryzowaną firmą.
30
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk
Nr art. 911292
11 Warunki gwarancji
Firma Vimek AB obejmuje „Asortyment produktów Vimek” gwarancją zgodnie z dokumentem
„Maskin 03” z następującymi zmianami i uzupełnieniami.
11.1 Okres gwarancji

Gwarancja obejmuje części, które staną się niezdatne do użytku w ciągu 12 miesięcy lub
maksymalnie 2000 godzin pracy maszyny, zależnie od tego, co nastąpi wcześniej.

Okres gwarancji rozpoczyna się z chwilą dostarczenia maszyny z firmy Vimek.

Warunki gwarancji obowiązują w odniesieniu do dostarczonego przez firmę Vimek
produktu zgodnego z potwierdzeniem zamówienia.

Gwarancja jest ważna wyłącznie wtedy, gdy pierwszy przegląd maszyny zostanie
wykonany przez pracowników wskazanych przez firmę Vimek.
11.2 Obowiązki właściciela maszyny

Usterki lub wady należy niezwłocznie zgłosić do firmy Vimek lub jej dystrybutora, a także
zabezpieczyć w taki sposób, by usterka nie ulegała pogłębieniu i nie powodowała innych
szkód.

Warunki gwarancji będą obowiązywać, jeżeli pierwszy przegląd zostanie wykonany po
100 godzinach pracy maszyny, przy czym klient powinien zarezerwować termin z
odpowiednim wyprzedzeniem u najbliższego dystrybutora.

Przed pierwszym przeglądem właściciel ma obowiązek zamówić i opłacić potrzebne do
niego materiały. Właściciel maszyny odpowiada również za utylizację wymienionych
olejów i części, a także ma obowiązek podstawić maszynę do serwisu w odpowiednie
miejsce.

Jeżeli dojdzie do sytuacji, w której maszyna będzie wymagać naprawy gwarancyjnej w
terenie, właściciel maszyny powinien zapewnić pomoc jednej osoby.
11.3 Zakres

Gwarancja nie obejmuje artykułów podlegających normalnie zużyciu, takich jak oleje,
przewody giętkie, filtry, żarówki, czujniki, paski, łańcuchy, ostrza, opony, zabezpieczenia
antypoślizgowe itp. Nie obejmuje ona także pojedynczych części, które kosztują mniej
niż 200 SEK.

Gwarancja nie obejmuje prac, które są normalnie wykonywane przez operatora, takich
jak smarowanie, dokręcanie połączeń śrubowych i przewodów giętkich, regulacje itp.

Zobowiązania gwarancyjne nie obejmują usterek i wad spowodowanych przez
następujące czynniki:
o niewystarczająca konserwacja,
o niewłaściwa obsługa,
o modyfikacje wprowadzone przez nabywcę bez zgody producenta,
o szkody wynikowe,
o szkody będące skutkiem użycia nieoryginalnych części zamiennych.

Firma Vimek nie ma obowiązku wypłaty odszkodowania za przerwy w produkcji, utratę
dochodu podczas serwisu lub inne szkody pośrednie spowodowane usterkami lub
wadami maszyny.
31
Instrukcja obsługi 404 T5 Polsk


Nr art. 911292
Usterki lub odchylenia w stosunku do normy, które dotyczą części maszyny
wymagających normalnego przeglądu lub regulacji, nie są uznawane za usterki
gwarancyjne, o ile usterka taka nie utrzymuje się po przeprowadzeniu przeglądu lub
regulacji.
Warunki zawarte w punkcie 13 dokumentu „Maskin 03” nie obowiązują, o ile nie zostały
uwzględnione w osobnej umowie.
11.4 Koszty robocizny i podróży

Firma Vimek zobowiązuje się, że w okresie gwarancyjnym wadliwe części zostaną
naprawione albo wymienione na nowe lub regenerowane. Jeżeli uzna się, że dana
naprawa wymaga pracy mechanika, dystrybutor otrzyma zwrot uzasadnionych kosztów
robocizny w stawce godzinowej.

Koszty podróży pracowników serwisu nie są zwracane.

Nabywca może samodzielnie wykonać naprawę lub wymienić uszkodzoną część, jeżeli
skonsultował się w tej sprawie ze sprzedawcą i strony doszły w tej kwestii do
porozumienia.

W przypadku przeglądu co 100 godzin koszty robocizny pokrywa dystrybutor.
11.5 Materiały

Wszelkie materiały / części zastępcze należy zamawiać za pośrednictwem najbliższego
dystrybutora firmy Vimek, wyraźnie zaznaczając, że zamówienie dotyczy naprawy
gwarancyjnej.

Wymienioną część należy zawsze oznaczyć, podając dane klienta, numer maszyny, czas
eksploatacji maszyny w godzinach, numer rma i opis usterki. Jeżeli wymagane jest
przesłanie materiału do Vimek AB, należy załączyć kopię raportu reklamacyjnego.

W przypadku uznania reklamacji koszt odesłanych reklamowanych materiałów/części
zostanie zwrócony.

Wymienione części i ich usterki można również udokumentować fotograficznie.
11.6 Części zamienne

Okres gwarancji na części dostarczone w czasie trwania gwarancji upływa razem z
gwarancją maszyny.
32

Podobne dokumenty

Instrukcja obsługi

Instrukcja obsługi Należy natychmiast przerwać prowadzoną pracę  Ważna informacja  Obszar zastosowania  Maszyna w tej wersji wykonania jest przeznaczona do wycinki drewna i gałęzi oraz oczyszcza‐ nia rowów za pomocą ...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi

Instrukcja obsługi Instrukcje obsługi zawierają informacje, z którymi należy się zapoznad, aby móc w jak najlepszy sposób prowadzid obsługę i konserwację maszyny VIMEK 608.2. Przed uruchomieniem maszyny należy dokład...

Bardziej szczegółowo