Mini Przewodnik - Polska Niezwykła

Studzianna - Sanktuarium Matki
Bożej Świętorodzinnej
Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej?
Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami. Kliknij w link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/generate.aspx?lat=51,5228433171351&lng=20,3432464599609
Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/map.aspx?lat=51.5228433171351&lng=20.3432464599609&pl=7
Studzianna
Sanktuarium Matki Bożej
Świętorodzinnej
Dziwne rzeczy działy się w grudniu 1664 r. w studziańskim
dworze kasztelana Starołęskiego. Wezwany do naprawy
pieca murarz Wojciech ciężko się rozchorował. Gdy
wydawało się, że czeka go niechybna śmierć, usłyszał głos
Matki Bożej płynący z obrazu wiszącego na ścianie pokoju,
w którym leżał. Murarz dowiedział się, że wyzdrowieje,
otrzymał też polecenie zbudowania kaplicy na Dziewiczym
Wzgórzu. Na wieść o tym wydarzeniu do Studzianny zaczęli
licznie przybywać pątnicy. Wielu z nich doznawało
cudownych uzdrowień. Podobno do jednego doszło w 1671
r., gdy gościł tutaj prymas Polski biskup Mikołaj
Prażmowski. Hierarcha ponoć na własne oczy zobaczył, jak
w pełni ozdrowiał pewien szlachcic mający niewładną rękę.
To spektakularne wydarzenie skłoniło prymasa do wydania
dekretu uznającego studziański obraz Świętej Rodziny za
cudowny.
Dwa lata później gotowy był kościół i klasztor, w którym
zamieszkali księża filipini sprowadzeni do opieki nad
sanktuarium. Dla wygody pielgrzymów (byli wśród nich
także królowie Michał Korybut Wiśniowiecki i Jan III
Sobieski) w końcu XVII w. wybudowano świątynię
pomocniczą pw. św. Józefa. W latach 1688-1748 stanął
zupełnie nowy, pyszniący się dojrzałym, bogatym barokiem
kościół pw. św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela. Jego nawa
z prezbiterium mają łącznie 44 m długości, szerokość
transeptu to niemal 30 m, a kopuła sięga na wysokość 45
m. Wnętrze świątyni może pomieścić 3,5 tys. osób. W
jednej ze scen filmu Hubal do kościoła wypełnionego
wiernymi wkraczają w szyku, stukając obcasami i
szczękając oporządzeniem, żołnierze z oddziału majora
Dobrzańskiego "Hubala". Wydarzyło się to w czasie
rezurekcji wielkanocnej w 1940 r.
Wnętrze kościoła ozdabiają wspaniałe freski autorstwa
franciszkanina Adama Swacha. W głównym ołtarzu
znajduje się obraz Matki Bożej Świętorodzinnej, który trafił
do Studzianny ok. 1657 r. Przedstawia scenę znaną ze
sztychu francuskiego mistrza grafiki Jakuba Callota. Obraz
namalował nieznany artysta flamandzki lub niemiecki.
Chroni go metalowa płyta, odsłaniany jest tylko podczas
nabożeństw. Postacie Matki Bożej, św. Józefa i Jezusa
okrywają sukienki dekorowane złotem, perłami i cennymi
kamieniami. Na ścianach prezbiterium widać gabloty z
wotami. Osobliwym darem złożonym w podzięce za
wybawienie z tureckiej niewoli są kajdany galernika. Wiszą
na lewo od ołtarza, przy wejściu do zakrystii.
zostawił w Studziannie triumfator spod Wiednia, król Jan
III Sobieski. Są nimi wykonany ze złota i kryształu polowy
ołtarzyk oraz zdobyczny turecki kobierzec. Do sanktuarium
warto przyjechać w ostatnią niedzielę września.
Uroczystościom ku czci św. Michała Archanioła towarzyszy
wówczas tradycyjny odpust.
51°31'22"N 20°20'36"E | na mapie:A
Studzianna
Zespół klasztorny
Zespół klasztorny filipinów (1 poł. XVIII w.): kościół św.
św. Filipa Nereusza i Jana Chrzciciela (przed 1748). Mur
otaczający zespół (XVIII w.).
51°31'25"N 20°20'52"E | na mapie:B
Studzianna
Kościół cmentarny (XVII w.)
Kościół cmentarny (XVII w.).
51°31'26"N 20°20'52"E | na mapie:C
W pomieszczeniu na zapleczu ołtarza urządzono Muzeum
im. ks. Jana Zbąskiego. Warto w nim zobaczyć dary, jakie
2
Anielin
Szaniec Hubala
Jadąc drogą nr 48 z Tomaszowa Mazowieckiego do
Radomia, przed miejscowością Poświętne warto zwolnić, by
po lewej stronie drogi wypatrzyć niewielki drogowskaz
zachęcający do skrętu w leśną drogę prowadzącą do
"Szańca Hubala". Po przejechaniu kilku kilometrów w
kierunku wsi Anielin dociera się do miejsca, gdzie 30
kwietnia 1940 r. zginął major Henryk Dobrzański "Hubal" pierwszy partyzant II wojny światowej, dowódca
Wydzielonego Oddziału Wojska Polskiego, który nie złożył
broni i mimo zakazu przełożonych prowadził walkę z
Niemcami. Miejsce jego śmierci mieszkańcy okolicznych
osad oraz dawni podkomendni oznaczyli okazałym głazem,
który później obudowano murem z polnych kamieni w
kształcie szańca. Co roku w rocznicę śmierci "Hubala"
odbywają się tu uroczystości żałobne.
Major Henryk Dobrzański w 1918 r. walczył z Ukraińcami o
Lwów, a w latach 1919-1921 brał udział w wojnie polskobolszewickiej. Wyróżnił się niezwykłą odwagą, za co
czterokrotnie odznaczono go Krzyżem Walecznych oraz
Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W okresie
międzywojennym był zawodowym oficerem, ale też
wybitnym sportowcem, członkiem polskiej kadry
jeździeckiej i olimpijczykiem. W 1939 r. został zastępcą
dowódcy 110. Pułku Rezerwowego Ułanów, broniącego
Grodna przed oddziałami Armii Czerwonej. Po kapitulacji
miasta pułk wycofał się w głąb Polski, gdzie został przez
dowódcę rozwiązany.
Major Dobrzański nie podporządkował się rozkazowi i wraz
ze 180 żołnierzami ruszył na pomoc Warszawie. Gdy stolica
się poddała, przedarł się z oddziałem na Kielecczyznę i
dalej walczył z najeźdźcą.
Niemcy zaangażowali przeciwko niewielkiemu liczebnie (ok.
300 żołnierzy) oddziałowi "Hubala" około 8 tys. ludzi. Od
marca 1940 r., po serii brutalnych pacyfikacji wsi, które
pomagały hubalczykom, oddział "Hubala" stacjonował w
lasach spalskich. Tam też 30 kwietnia 1940 r. w okolicach
Anielina został zaskoczony przez Niemców. W trakcie walki
major Dobrzański poległ, a jego żołnierze rozproszyli się.
Podobno w przeddzień ostatniej bitwy od munduru
"Hubala" oderwał się Krzyż Virtuti Militari. "W mojej
rodzinie to zły znak. Śmierć blisko" - powiedział major.
Ciało Dobrzańskiego zabrali Niemcy, miejsce pochówku nie
jest do dziś znane. Dlatego szczególnej wagi nabiera
miejsce jego śmierci - leśna polana w pobliżu Anielina.
51°31'58"N 20°19'08"E | na mapie:D
planujesz wypoczynek w okolicy?
sprawdź oferty wycieczek!
rejsy, spływy kajakowe, wycieczki z przewodnikiem
i wiele innych
więcej na:
http://www.polskaniezwykla.pl
3
Pierwotnie kościół służył jako kaplica. Następnie w związku
z rozwojem osadnictwa stał się kościołem parafialnym.
Funkcję tę pełnił do 1520 r., kiedy to w Inowłodzu
wybudowano drugi kościół pw. św. Michał Archanioła i tam
przeniesiono siedzibę parafii. W czasie I wojny światowej
kościół poważnie ucierpiał. Generalnej konserwacji i
rekonstrukcji dokonano w latach 1936-1938. Podczas II
wojny światowej zniszczeniu uległa wieża, która w
niedługim czasie została odbudowana. Kościół jest jednym
z obiektów na "Szlaku Romańskim". W jego sąsiedztwie
znajduje się taras widokowy z rzeźbami Władysława
Hermana i księcia Bolesława.
Grotowice
51°31'38"N 20°13'39"E | na mapie:F
Ślad rokoszu
Za panowania Zygmunta III Wazy, w czasie buntu części
szlachty nazwanego rokoszem Zebrzydowskiego, 5 lipca
1607 r. doszło do bratobójczej bitwy pod Guzowem (w
okolicy Orońska). Po stronie króla brał w niej udział
dziedzic Grotowic Mateusz Grotowski. Jedyną pamiątką
tego starcia jest wystawiony przez Grotowskiego pomnikkolumna czy też kapliczka (budowlę wieńczy krzyż).
Znajduje się u podnóża nadpilickiej skarpy, pomiędzy
zabudowaniami Grotowic a skrajem dawnego podworskiego
parku (współrzędne geograficzne: N
51°35’16,5’’ E
20°20’49,1’’).
Murowana i otynkowana kolumna ma ok. 3 m wysokości.
W górnej, szerszej części ponad wnękami w każdą z
czterech ścianek wmontowano rzeźbione w piaskowcu
herby Ciołek i Rawicz. Nad herbem od strony parku wykuto
datę ufundowania kolumny - 1607.
51°35'16"N 20°21'01"E | na mapie:E
Inowłódz
Wotum Władysława Hermana
Kościół pw. św. Idziego w stylu romańskim został
wybudowany na przełomie XI i XII w. z inicjatywy
Władysława Hermana, jako wotum dziękczynne za
narodziny syna Bolesława. Do budowy użyto miejscowego
twardego piaskowca żelazistego. Kościół pobudowano, jak
prawie wszystkie budowle romańskie, na osi wschódzachód. Składa się z jednoprzestrzennej nawy w kształcie
wydłużonego prostokąta zakończonego od wschodu
półkolistą absydą, a od zachodu okrągłą wieżą. Zachodnia
część nawy mieści emporę, wspartą na słupie środkowym i
przyściennych pilastrach połączonych arkadami. Empora
otwiera się na nawę przeźroczem arkadowym w postaci
dwóch triforiów. Przy północnej ścianie świątyni znajduje
się zakrystia, dobudowana w późniejszym okresie w stylu
barokowym.
Inowłódz
Świątynie Inowłodza
"...Modły świętego Idziego przyczyną narodzin jego" - to
słowa z kroniki Galla zwanego Anonimem. Pięknie
wyśpiewała je w Balladzie o cudownych narodzinach
Bolesława Krzywoustego Ewa Demarczyk. Utwór
przedstawia historię związaną z narodzinami długo
oczekiwanego następcy księcia Władysława Hermana
(1042-1102) i jego żony księżnej Judyty (1047-1092).
Poselstwo wysłane z kosztownościami do klasztoru SaintGilles (Gilles to po polsku Idzi) okazało się nad wyraz
skuteczne. Modły i dary sprawiły, że księżna zaszła w ciążę
i w 1086 r. urodziła syna Bolesława, zwanego później
Krzywoustym.
Najprawdopodobniej kościół pw. św. Idziego w Inowłodzu
Władysław Herman ufundował w końcu XI w. jako
dziękczynne wotum za przyjście na świat następcy. Stoi na
wysokim brzegu Pilicy, górując nad miasteczkiem. To
romańska kamienna budowla z jedną nawą zakończoną
apsydą i wysoką wieżą od strony zachodniej. Został
zniszczony na początku I wojny światowej do tego stopnia,
że oryginalne, romańskie fragmenty murów znajdują się
tylko w dolnych partiach wieży i w północnej ścianie nawy.
4
Kościół zrekonstruowano w latach 1936-1938.
Mur otaczający parafialną świątynię Inowłodza, pw. św.
Michała Archanioła, swoją podstawą sięga niemal wód
Pilicy. Powstanie kościoła jest według legendy związana z
osobą królowej Bony, która bywała gościem tutejszego
zamku. Budowę ukończono w 1520 r. Znajduje się tu XVIwieczny słynący łaskami Obraz Matki Bożej Bolesnej. W
ścianie prezbiterium, z lewej strony na wysokości ołtarza
umieszczono niewielką kamienną płytę z łacińskim tekstem
i datą 1634. To epitafium poświęcone greckiemu
metropolicie Naksos i Paros, Jeremiaszowi Barbarigusowi
(Barbarykowi), który został pochowany w inowłodzkiej
farze. Dostojnik odbywający podróż do Rzymu poniósł
śmierć z rąk rozbójników na leśnym gościńcu pod
miasteczkiem.
W Inowłodzu jest jeszcze jedna zabytkowa świątynia - XIXwieczna synagoga. Obecnie synagoga znajduje się w
rękach prywatnych i służy jako sklep spożywczoprzemysłowy. Jednych to oburza, innych intryguje.
51°31'22"N 20°13'26"E | na mapie:G
Autorzy zdjęć (w kolejności): tarep, fot. K. Chojnacki, fot.
B. Lodziński, fot. arch. UG Inowłódz, fot. arch. UG
Inowłódz
Przewodnik wygenerowany w serwisie
www.polskaniezwykla.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Żadna część ani całość Mini przewodnika nie może być
reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny,
mechaniczny, fotograficzny i inny; nie może być użyta do
innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie
danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Copyright © 2007 Polska Niezwykła
Wygenerowano:
czwartek 11 października 2012 14:37:54
5