Bilans energetyczny SSWiN

Transkrypt

Bilans energetyczny SSWiN
ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU
ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE
WYDZIAŁ TRANSPORTU
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
LABORATORIUM ESBwT
INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA nr 2
Bilans energetyczny
Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu
DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO
WARSZAWA 2014
A. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z Systemami Sygnalizacji Włamania i Napadu
ze szczególnym uwzględnieniem bilansu energetycznego i wyznaczania wymaganej
pojemności rezerwowego źródła zasialnia.
B. Część teoretyczna
Zasilacze i akumulatory w Systemach Sygnalizacji Włamania i Napadu (SSWiN)
spełniają bardzo poważną rolę. Ich uszkodzenie lub choćby częściowa niezdatność stanowi
uchybienie w pracy systemu alarmowego, którego skutki mogą być groźne. Stan
niezdatności obu tych urządzeń powoduje całkowite unieruchomienie systemu
alarmowego. Stan niezdatności jednego z nich stanowi także duży problem w pracy
SSWiN. Ten fakt powinien być natychmiast sygnalizowany np. w manipulatorze
(komunikat o awarii i jej rodzaju), drukarce systemowej lub przekazany określonym
służbom monitorującym system alarmowy (jeśli takie są przewidywane i wymaga tego
stopień systemu alarmowego).
System alarmowy, zależnie od stopnia, wymaga określonego rodzaju zasilania. Jest
ono realizowane za pomocą zespołu urządzeń, w skład których można zaliczyć:
- urządzenia zasilającego, zapewniającego zasilanie podstawowe oraz
przełączenie zasilania na rezerwowe źródło w przypadku zaniku zasilania
głównego, a także (z reguły) kontrolę ładowania i obsługi rezerwowego źródła
prądu,
- baterii, zwykle w postaci ładowalnego, chemicznego źródła energii –
najczęściej baterii akumulatorów żelowych.
W systemach alarmowych podstawowe funkcje z tego zakresu spełnia centrala
systemu, której integralną częścią jest zasilacz. Urządzenie zasilające jest częścią
„elektroniki” sterującej systemem alarmowym i wraz z akumulatorem zazwyczaj znajduje
się w jednej obudowie.
Jak już wspomniano, źródłem rezerwowym do zasilania awaryjnego central
alarmowych jest akumulator. Jego pojemność powinna być starannie dobrana i wynikać z
tzw. bilansu energetycznego (te informacje powinny być zawarte w projekcie oraz
dokumentacji powykonawczej). Źródło zasilania rezerwowego powinno gwarantować
poprawną pracę central alarmowych i zasilanych z niej urządzeń w wymaganym czasie
dozorowania i czasie trwania stanu alarmowania.
Sercem Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu o strukturze skupionej jest
najczęściej centrala alarmowa. Dołączone są do niej linie wejściowe i wyjściowe. Taki
system, aby niezawodnie działać, powinien być zasilany z dwóch niezależnych od siebie
źródeł: zasadniczego (podstawowego) i rezerwowego. Każde za źródeł (rozdzielnie)
powinno pokryć całkowite (przez określony czas) zapotrzebowanie w energię i
gwarantować właściwą pracę. W systemach o strukturze rozproszonej, bardzo często
występuje rozproszenie źródeł zasilania do poszczególnych części składowych (np.
podcentrale mogą wymagać także zasilania podstawowego i rezerwowego). Oczywiście
wszystkie źródła zasilania powinny być kontrolowane systemowo przez centralę
alarmową.
Centrale alarmowe powinny być odporne na zmianę (odwrócenie) polaryzacji
zasilania. W przypadku braku takiej odporności, fakt ten powinien być wyraźnie
zaznaczony w dokumentacji podanej przez producenta urządzenia. Nie wolno natomiast
odwracać biegunowości zasilania akumulatora! Nie wolno także stosować zewnętrznych
akumulatorów o dużych pojemnościach współpracujących z zasilaczem centrali
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
2
alarmowej. Należy pamiętać, że zasilacz centrali alarmowej ma ściśle określoną moc a
więc i ściśle określony wydatek prądowy. Należy się więc stosować do zaleceń producenta
central jeśli chodzi o dobór rezerwowego źródła zasilania jakim jest akumulator. Zwykle w
małych i średnich centralach alarmowych a więc posiadających 416 linii dozorowych
(struktury rozproszone i zwarte) wymagane są akumulatory o pojemnościach
417Ah/12V. Stosowanie akumulatorów o większych pojemnościach jest możliwe ale
należy stosować dodatkowe zewnętrzne układy zasilające, które najczęściej nie są
kontrolowane przez system centralowy. Należy pamiętać, że ładowanie akumulatora w
centrali alarmowej lub module, który taki dualny (buforowy) zasilacz posiada nie powinno
odbywać się kosztem ograniczenia poboru prądu przez dołączone pozostałe urządzenia
alarmowe.
Źródłem rezerwowym stosownym do zasilania awaryjnego central alarmowych jest
akumulator. Jego pojemność powinna spełniać (o ile jest to wymagane) wytyczne zawarte
w normie PN-EN 50131-1. Według PN-EN 50131-1 należy stosować:
- akumulatory o pojemnościach zapewniających 12h pracy w przypadku klasy
zabezpieczenia 1 i 2 dla zasilacza typu A,
- akumulatory o pojemnościach zapewniających 60h pracy w przypadku klasy
zabezpieczenia 3 i 4 dla zasilacza typu A,
- akumulatory o pojemnościach zapewniających 24h pracy w przypadku klasy
zabezpieczenia 1 i 2 dla zasilacza typu B,
- akumulatory o pojemnościach zapewniających 120h pracy w przypadku klasy
zabezpieczenia 3 i 4 dla zasilacza typu B,
- akumulatory o pojemnościach zapewniających 720h pracy w przypadku klasy
zabezpieczenia 1, 2, 3 i 4 dla zasilacza typu C.
Przedstawione czasy mogą ulec zmniejszeniu jeśli nastąpi spełnienie któregoś z
określonych warunków. Jeśli SSWiN:
- jest klasy 3 lub 4 zabezpieczenia i jest przekazywania informacja o stanie
zasilacza do alarmowego centrum odbiorczego, to czas ulega zmniejszeniu do
50% wartości podanej początkowo.
- jest klasy 2 lub 3 lub 4 zabezpieczenia i zastosowano dodatkowy zasilacz
podstawowy z automatycznym układem przełączeniem zasilacza
podstawowego na dodatkowy zasilacz podstawowy (np. agregat prądotwórczy
lub zasilanie linią energetyczną z oddzielnej stacji transformatorowej) to czas
ulega zmniejszeniu do wartości 4h.
Gdy stan zasilania sieciowego powróci do normalnej wartości, źródło rezerwowe
jakim jest akumulator powinien doładowywać się w ciągu 72 godzin dla klas 1 i 2 i w
ciągu 24 godzin dla klas 3 i 4.
W przedstawionym wykazie występuje typ zasilacza. Wyróżniamy następujące:
- typ A: zasilacz podstawowy i zasilacz rezerwowy, który jest kontrolowany i
doładowywany przez System Sygnalizacji Włamania i Napadu (np. zasilacz
podstawowy – zasilanie z sieci prądem przemiennym o napięciu 230V, zasilacz
rezerwowy – akumulator doładowywany przez SSWiN),
- typ B: zasilacz podstawowy i zasilacz rezerwowy, który nie jest
doładowywany przez System Sygnalizacji Włamania i Napadu (np. zasilacz
podstawowy – zasilanie z sieci prądem przemiennym o napięciu 230V, zasilacz
rezerwowy – akumulator, który nie jest doładowywany),
- typ C: zasilacz podstawowy o skończonej pojemności (np. akumulator).
Na rys. 1 przedstawiono zasilanie typu A. Cechuje się ono występowaniem
zasilacza podstawowego, który jest wykorzystywany do zasilania Systemu Sygnalizacji
Włamania i Napadu lub jego części w normalnych warunkach pracy. System alarmowy
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
3
kontroluje stan akumulatora i w przypadku zaistnienia potrzeby, automatycznie go
doładowuje. Zobrazowane jest to przerywaną linią pomiędzy systemem alarmowym, a
zasilaczem rezerwowym (akumulatorem). W przypadku doładowywania prąd płynie z
systemy alarmowego do akumulatora. W przypadku zaniku zasilania podstawowego
(~230V) następuje automatyczne przełączenie na zasilanie rezerwowe i prąd płynie z
akumulatora do systemu alarmowego.
Zasilanie
podstawowe
~230V
Zasilacz
podstawowy
System
alarmowy
Zasilacz
rezerwowy
(akumulator)
Rys. 1. Przykład zasilania typu A systemu alarmowego
Na rys. 2 przedstawiono zasilanie typu B. Cechuje się ono występowaniem
zasilacza podstawowego, który jest wykorzystywany do zasilania Systemu Sygnalizacji
Włamania i Napadu lub jego części w normalnych warunkach pracy. W przypadku zaniku
zasilania podstawowego (~230V) następuje automatyczne przełączenie na zasilanie
rezerwowe i prąd płynie z akumulatora do systemu alarmowego (rys. 2a). Jednak
akumulator nie jest w żaden sposób doładowywany przez system alarmowy. Możliwa jest
jednak taka konfiguracja sprzętu (rys. 2b) podczas której występuje układ kontroli i
automatycznego doładowywania akumulatora, jednak nie jest on elementem składowym
Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu.
a)
Zasilanie
podstawowe
~230V
Zasilacz
podstawowy
System
alarmowy
Zasilacz
rezerwowy
(akumulator)
b)
Zasilanie
podstawowe
~230V
Zasilacz
podstawowy
System
alarmowy
~230V
Układ kontroli
i automatycznego
doładowywania
Zasilacz
rezerwowy
(akumulator)
Rys. 2. Przykład zasilania typu B systemu alarmowego:
- przy braku doładowywania zasilacza rezerwowego (akumulatora),
- z kontrolą i automatycznym doładowywaniem zasilacza rezerwowego
(akumulatora).
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
4
Na rys. 3 przedstawiono zasilanie typu C. Cechuje się ono występowaniem
zasilacza podstawowego o skończonej pojemności (akumulator), który jest
wykorzystywany do zasilania Systemu Sygnalizacji Włamania i Napadu. Takie
rozwiązanie wymaga od projektanta zastosowania odpowiednio dużych pojemności
akumulatorów, ponieważ w przypadku zmniejszenia napięcia poniżej wymaganego system
alarmowy przestaje funkcjonować i spełniać zadania, do których go zaprojektowano.
Zasilacz
podstawowy
(akumulator)
System
alarmowy
Rys. 3. Przykład zasilania typu C systemu alarmowego
Wyznaczenie pojemności akumulatora
Podczas projektowania Systemów Sygnalizacji Włamania i Napadu należy obliczyć
wymaganą pojemność akumulatora, aby spełnić wymagania odnośnie stopnia
zabezpieczenia i typu zasilacza. W tym celu wykorzystuje się następującą zależność (1).
Q min  1, 25  I D  t D  I A  t A 
(1)
gdzie:
ID – całkowity prąd obciążenia zasilaczy systemu alarmowego, pobierany przez
system alarmowy ze źródła rezerwowego w przypadku uszkodzenia zasilania
podstawowego 230 V AC, liczony dla warunków, w których system jest w
stanie dozoru, wyrażony w amperach [A];
tD – wymagany czas trwania systemu alarmowego w stanie gotowości (dozoru),
wyrażony w godzinach [h];
IA – całkowity prąd obciążenia zasilaczy systemu alarmowego, pobierany przez
system alarmowy ze źródła rezerwowego w przypadku uszkodzenia zasilania
podstawowego 230 V AC, liczony dla warunków, w których system jest w
stanie alarmu, wyrażony w amperach [A];
tA – wymagany czas trwania systemu alarmowego w stanie alarmu.
Doboru akumulatorów należy dokonywać indywidualnie dla każdego
projektowanego systemu.
W przypadku kiedy SSWiN ma strukturę skupioną i są wykorzystywane urządzenia
przewodowe, to wówczas sumuje się pobór prądu przez wszystkie urządzenia go tworzące.
Podobnie jest w przypadku SSWiN o strukturze rozproszonej, gdzie także są
wykorzystywane urządzenia przewodowe. Należy w tym przypadku jednak dokonać
obliczeń dla poszczególnych zasilaczy, w których przewiduje się zastosowanie
akumulatora, przy czym należy uwzględniać pobór prądu przez urządzenia tylko zasilane z
danego układu zasilania.
W przypadku SSWiN w których są wykorzystywane zarówno urządzenia
przewodowe, jak i bezprzewodowe, należy dokonać obliczeń dla poszczególnych zasilaczy
w których przewiduje się zastosowanie akumulatora. Jednocześnie też należy przewidzieć
w retransmiterach sygnałów radiowych stosowanie rezerwowych źródeł zasilania.
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
5
C. Przebieg ćwiczenia
Wykorzystując karty katalogowe poszczególnych urządzeń SSWiN dla konfiguracji
przedstawionej jak na rys. 4 należy określić wartości prądów dozorowania i alarmowania
dla wszystkich elementów tworzących system (szczegółowy wykaz urządzeń jest w
instrukcji do ćw. 1). Wartości poszczególnych prądów należy odpowiednio umieścić w
tabeli 1. Dla w/w prądów należy obliczyć bilans energetyczny systemu oraz wartość
pojemności akumulatora odpowiednio dla dwóch wariantów:
- system bezpieczeństwa stopnia II z zasilaniem typu A,
- system bezpieczeństwa stopnia III z zasilaniem typu B.
Rys. 4. Schemat blokowy stanowiska laboratoryjnego SSWiN
Tabela 1. Wartości prądów dozorowania i alarmowania w systemie SSWiN – dane
katalogowe
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
6
Lp.
Nazwa urządzenia
występującego w systemie
SSWiN
1
Centrala alarmowa
2
Manipulator
3
Klawiatura strefowa
4
Tablica synoptyczna
5
Ekspander wejść
6
Kontroler systemu
bezprzewodowego
7
Ekspander wyjść
8
Moduł komunikacyjny
9
Ekspander syntezera mowy
10
Ekspander czytników kart
zbliżeniowych
11
Czytnik kart zbliżeniowych
12
Bezprzewodowa czujka ruchu
13
14
Ilość
sztuk
Stan pracy urządzenia
dozorowanie I [mA]
łącznie
pojedyncze
urządzenia
urządzenie
w systemie
Stan pracy urządzenia
alarmowanie I [mA]
łącznie
pojedyncze
urządzenia
urządzenie
w systemie
Bezprzewodowa czujka
magnetyczna
Bezprzewodowa dwukanałowa
czujka magnetyczna
15
Sterownik bezprzewodowy
16
Czujka PIR
17
Sterownik radiowy 4-kanałowy
18
Sygnalizator wewnętrzny
akustyczno-optyczny
RAZEM
I [mA]
Wartość
prądu
dozorowania
systemu
Wartość
prądu
alarmowania
systemu
- Oblicz bilans energetycznego dla systemu SSWiN oraz wartość pojemności akumulatora
jako rezerwowego źródła zaslilania dla systemu bezpieczeństwa stopnia II z zasilaniem
typu A
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
7
- Oblicz bilans energetycznego dla systemu SSWiN oraz wartość pojemności akumulatora
jako rezerwowego źródła zaslilania dla systemu bezpieczeństwa stopnia III z zasilaniem
typu B.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
- Wykorzystująć przeprowadzone obliczenia dla bilansu energetycznego SSWiN uzupełnij
poniższą tabelę.
Wyznaczone wartości prądów i pojemności akumulatora
dla danych katalogowych poszczególnych urządzeń
Wartość prądu
Stopień II [mA]
zasilanie
Pojemność
typu A
Stopień
III
zasilanie
typu B
ID= ..............[mA]
IA = .............[mA]
akumulatora [Ah]
.....................[Ah]
Wartość prądu
[mA]
ID = .............[mA]
IA = .............[mA]
Pojemność
akumulatora [Ah]
.....................[Ah]
Wnioski:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
D. Literatura
1.
2.
3.
4.
Instrukcja instalatora – centrale alarmowe.
Instrukcja użytkownika – centrale alarmowe.
Instrukcja programowania – centrale alarmowe.
Karty katalogowe urządzeń wchodzących w skład stanowiska laboratoryjnego
SSWiN.
Opracował: dr inż. Adam Rosiński
8

Podobne dokumenty