Metody prognozowania kursów walutowych

Transkrypt

Materiały
pomocnicze
do
użytku
własnego
Metody Prognozowania
dr Carlos Jorge Lenczewski Martins
kursów walutowych - Analiza
techniczna
Rynek Walutowy
Metody Prognozowania kursów walutowych - Analiza techniczna
Rynek Walutowy
Analiza Fundamentalna
PPP - Parytet Siły Nabywczej
PSP - Parytet Stopy Procentowej i Teoria Dornbuscha
Analiza informacji
Teoria mikrostruktury rynku
Analiza techniczna
Teoria Elliotta
Teoria Carolana
Teoria Fibonnacciego
Teoria Fischera
Analiza Statystyczna
Analiza Szeregów czasowych
Sieci neuronowe
dr Carlos Jorge Lenczewski Martins - rynek walutowy
Modelowanie na podstawie opcji
Metody Prognozowania kursów walutowych - Analiza techniczna
Analiza Szeregów czasowych
Analiza odchylenie standardowe
(modele HISVOL):
Random Walk
Historyczna średnia
bezwzględnych stóp zwrotu
Modele Autoregresji
Modele ARCH
ARCH (q)
GARCH
TGARCH
EGARCH
Rynek Walutowy
Modelowanie na podstawie opcji
Metody na podstawie modelu Black-Scholes
Założenia:
Ciągła zmienność, brak kosztów transakcyjnych,
czy podatki, brak dywidend przed
zapadalności, brak arbitrażu, stała stopa
procentowa, itd. ...
Niezawodność będzie polegała na:
Efektywność rynku
Poprawnego modelu wyceny opcji
Metody prognozowania
kursów walutowych
Wpływ informacji
TIME
EUR CPI
US CPI
EUR PMI
US PMI
EUR PPI
US PPI
EUR GDP
IFO
Initial
Claims
Non-Farm
(+3 M)
0.0003
0.0005
0.0002
0.0012
0.0003
0.0013
0.0004
0.0004
0.001
0.0047
(+5 M)
0.0004
0.0007
0.0003
0.0012
0.0004
0.0015
0.0003
0.0006
0.0011
0.0049
(+10 M)
0.0006
0.0007
0.0005
0.0013
0.0005
0.0014
0.0004
0.0009
0.0011
0.0052
(+15 M)
0.0007
0.0007
0.0006
0.0017
0.0005
0.0015
0.0005
0.001
0.0012
0.0055
(+30 M)
0.0009
0.0011
0.0009
0.0019
0.0007
0.0025
0.0008
0.0009
0.0016
0.0057
AVERAGE
0.0006
0.0007
0.0005
0.0015
0.0005
0.0016
0.0005
0.0008
0.0012
0.0052
Cykl ogłoszenia wskaźników i wpływ na kurs EUR/USD
Wartość wskaźnika
Cykl
ogłoszenia
Wzrasta
Spada
Inne
Inflacja
Miesięcznie
↑
↓
Auto Sales
2-Tygodniowo
↓
↑
Current Account
Miesięcznie
↓
↑
New Home Sales
Miesięcznie
↓
↑
Productivity
Kwartalnie
↓
↑
Czynniki społeczne:
Okres wakacyjny
Bezrobocie
Tygodniowo
↑
↓
Oczekiwania rynkowe
Poziom płac
Miesięcznie
↓
↑
Czynniki Polityczne:
Stabilność Polityczna
Wojny
kursów walutowych
TMR
Nurt informacyjny
Nurt zasobowy
Asymetria informacji
Asymetria pozycji walutowych
Jak informacja wpływa na
ukształtowanie się ceny
kursów walutowych
pomijany jest przepływ zleceń klientowski. Wówczas, takie informacje odd
zleceń pojedynczego dealera, co poźniej wpływa na wielkość przepły
TMR
dealerów walutowych.
Diagram XXX - Kanały transmisji informacji oddziaływające na
Nurt informacyjny
Asymetria informacji
Jak informacja wpływa na
ukształtowanie się ceny
Kanał bezpośredni
Kanał pośredni
Informacje prywatne
Komunikaty
Rozproszone
Publiczne
Order flow
fundamentalna - niefundamentalna
Dealer walutowy
prywatna / publiczna
Order flow
Dealerzy walutowi
Kurs walutowy
Źródło: Opracowanie własne na podstawie {Evans, 2005, Foreign exchange
kursów walutowych
Diagram XX - Podsumowanie podziału informacji w teorii mikrostruktury rynku
Materiały
Informacja
Interwencyjna
pomocnicze
Publiczna
Prywatna
Fundamentalna
Aktywna
Pasywna
fundamentals only
Strong flow-centric
do użytku własnego
Niefundamentalna
Weak flow-centric
Podmiot niedoinformowany
Podmiot doinformowany
Order flow
Kurs walutowy
Źródło: Opracowanie własne
kursów walutowych
TMR
Nurt zasobowy
Asymetria pozycji walutowych
Stopień natężenia zleceń
Stopień dywergencji od
wartości fundamentalnych
Stosunek do ryzyka (MM)
Portfel walutowy i potencjalne
zmiany
przedstawiono, rośnie premia w zależności od tymczasowego braku równowagi zasobowej.
kursów
Cena walutowych
Wykres XXX
- Zobrazowanie efektów premii w wyniku przemiany równowagi portfe
Teoria mikrostruktury
rynku
Wykres XXX - Skłonność zmian pozycji walutowych przez dealerów wobec przepływu zleceń
przy występującego braku równowagi zasobowej
Wybrane efekty cenowe
Ss
Cena
Sl
innemu dealerowi. Wykres XXX przedstawia tej zależności przy czym krótkoterminowa
skł
Ss
Rośnie premia w zależności od kosztów
zmiany
pozycji walutowe jest nadal przedstawiona krzywą Ss a długoterminowa
krzy
Sl
tymczasowych z pozycji
FX
-10
0
Przepływ zleceń
10
przedstawia skłonność rynkowa (dealerów walutowych).
-10 The microstructure
0
10 to exchange rates}
Źródło: {Lyons, 2001,
approach
Przepływ zleceń
Źródło: {Lyons, 2001, The microstructure approach to exchange rates}
Wykres XXX - Zobrazowanie efektów premii w wyniku przemiany równowagi portfel
W momencie gdy uwzględnia się dodatkowo, Cena
oczekiwania co do przyszłej wartości ku
Jeśli oraz,
klient będzie chciał kupić 10 mln USD (przepływ zleceń równy +10) to musi płacić wyższa
W cenie uwzględniona własna premia
podaż lub, skłonność dealerów, jest krzywą znaczniej bardziej stroma niż pozostałe
Ss
premie innych MM cena w PLN. Analogicznie jeśli klient będzie chciał sprzedać 10 mln USD (przepływ
zleceń równy
Sl
uwzględniając właśnie potencjalne przyszłe wartości kursu walutowego.
Jest
to zobrazow
15
-10) otrzyma wówczas niższą cenę w PLN. Efektywny spread
(zaznaczone pole), stanow
wykresie
XXXróżnica
w którym,
właściwiepomiędzy
do wykresu
XXX
uwzględnia sięskłonnością
oczekiwane
wartośco
wówczas
jaka występuje
krzywą
o krótkoterminowej
a krzywą
walutowego.
długoterminową skłonność.
-10
0
Przepływ zleceń
10
Można
teraz,
do tymczasowych
pozycji premii
walutowych,
dodatkowo uwzględnić
pozycje którecenow
deale
Wykres
XXX
- Zobrazowanie
efektów
uwzględniając
portfelowe,
Źródło:
{Lyons, 2001,
The microstructure
approachefektów
to exchange
rates}
oczekiwania
przyszłych
wartości
kursów
walutowych
walutowy nie byłby
skłonny normalnie
trzymać
czyli, takie
wynikające
z efektów równowag
Cena
portfelowej (lub jej brak). Informacja o takich efektów będzie wynikać z premii oraz cen jakie
Ss wartości kur
W momencie gdy uwzględnia się dodatkowo, oczekiwania co do przyszłej
Ostatecznie uwzględnia się oczekiwania
FX podać (kwotować) w wyniku pozycji które on utrzyma przez nieokreślony czas. To
dealer musi
Sl*
podażoznacza,
lub, skłonność
dealerów,
jest
krzywą
znaczniej
bardziej
stroma
niż omówionego
pozostałe
(sl*)
Sl
że premia całkowita musi być jeszcze wyższa niż w przypadku, poprzednio
Ss uwzględnia także krótkoterminowe
uwzględniając
właśnie braku
potencjalne
przyszłe
wartości
kursuutrzymać
walutowego.
zobrazow
krótkoterminowego
równowagi
ponieważ
teraz, musi
pozycjeJest
przeztonieokreślony
wahania FX
czas. XXX
Ale tawpodwyższona
premia wynika
z pewnego
“domina”
występujewartośc
między
wykresie
którym, właściwie
do wykresu
XXX efektu
uwzględnia
się jaki
oczekiwane
-10
0
10
market makerami. Każdy z nich utrzymując pozycje
które normalnie nie utrzymałby, aby się ich
Przepływ zleceń
walutowego.
Źródło:
{Lyons,do2001,
The
microstructure
to będzie
exchange
rates} premi
pozbyć musi
się kierować
innego
dealera
walutowegoapproach
który także
uwzględniać
Wykres
XXX - Zobrazowanie
efektów
premii
uwzględniając
efektów
portfelowe,
cenow
Analiza Techniczna
kursów walutowych
Rynek dyskontuje wszystko
Podstawa do drugiej przesłanki
Ceny podlegają trendom
Ze względu na to że wszystkie czynniki są uwzględnione w cenie;
...To analiza techniczna ma na celu badać miejsce w którym trend zmieni kierunek.
Historia się powtarza
Jest to kluczowy stwierdzenie stosowane w każdej dziedziny...
żeby nie powtarzać błędy
Teoria Dowa
Główny trend
(1 - nastu lat)
Analiza Techniczna
Trend korygujący
(zjawiska losowe)
Wtórny trend
(kilka tyg. do 3 m.)
Analiza cykli
Analiza Techniczna
Pierwsze raz zbadane przez Edward R. Dewey (Ned Dewey)
Teoria Elliotta
Analiza Techniczna
Podstawy(owe) fale Elliotta
5
b
Fale korygujące
3
a
1
4
2
Fale impulsu
c
Teoria Elliotta
Fale korygujące
Fale impulsu
Analiza Techniczna
Teoria Elliotta
Analiza Techniczna
Podstawowe zasady fal Elliotta
Fala 2 nie może się zamykać poniżej fali 1
Fala 3 nie może być najmniejsza fala ani mniejsza niż 1
Fala 4 nie może dojść do poziomu określonego przez fali 1
Liczby Fibonacciego i zależności
Analiza Techniczna
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946, 17711, 28657, 46368, 75025
Wzór przedstawia jak obliczyć
każdy z wyrazów
Ciąg liczby w którym dzieląc im większe liczby poprzez poprzednie otrzyma się współczynnik Φ = 1.61803...
n→∞
n→∞
1
+
0.618
=
1.618
Poziomy Fibonacciego
1.618
1
0.618
Fibonacci
100%
1/1.618 ≈ 0.618
61.8%
0.618/1.618 ≈ 0.382
38.2%
0.382 ≈ 1 - 0.618
0%
0%
79.2
b
38.2%
79.2 - 70.12 = 9.08
9.08 * 1.618 = 14.69
70.12
a
14.69
61.8%
55.43
100%
c
Trend
Analiza Techniczna
Poziom wsparcia
Poziom przy którym kupno > sprzedaży
Poziom oporu
Poziom przy którym kupno < sprzedaży
Trend i formacje cenowe
Analiza Techniczna
Formacje kontynuacji trendu
Formacje odwrócenie trendu
Chorągiewki
Głowa i ramiona
Trójkąty
Piercing line
…
…
Warunkiem dla każdej formacji jest występowanie wcześniej trendu;
- jeden z najważniejszych sygnałów formacji kontynuacji i odwrócenie trendu, to jest
złamanie ważnej (czyli głównej) linii trendu;
im większa formacja, tym większy późniejszy ruch;
górne formacje - krótsze i mniej stabilne niż dolne;
dolne formacje - krótszy zasięg i trwają dłużej;
obrót - jest zazwyczaj ważniejszy w górnych formacjach;
formacje zapowiadające kontynuację trendu potrzebują mniej czasu do budowy
Wykres liniowy (NASDAQ)
Źródło: Bloomberg
Wykresy Analizy Technicznej
EquiVolume
Źródło: StockChart
Kagi - “wykres odwrócenia”
20
Wartości odwrócenia są indywidualnie ustalone
Kagi - “wykres odwrócenia”
Przykładowa formacja - Inverted 3 Buddha
Formacje P&F
Sygnały kupna
Double Top
- Określony w momencie kiedy “x”
przekracza poprzedni szczyt (kolumny
“x”)
- Najprostszy sygnał kupna;
Triple Top
- Określony w momencie kiedy “x”
przekracza poziomu 2 poprzednich
szczytów (kolumn “x”)
- bardziej wiarygodny niż Double top;
- Stop-loss ustalony poniżej kolumny “o”
Long Tail Down
Sygnały sprzedaży
Bearish Catapult
- może być uwzględniona jako “Triple Bottom”
wraz z “Double Bottom”
- cenie nie udaje się przekroczyć pierwszy sygnał
sprzedaży;
- dopiero w drugim momencie Double Bottom,
się udaje
Bull Trap
- Sytuacja kiedy Double/Triple Top nie
zostanie zrealizowany;
- występuje odwrócenie;
- może spowodować wysokie straty,
szczególnie przy zleceniach buy-stop
High Pole
- zgodnie z myślą “nie kupować kiedy
ceny spadają”;
- spadek równy/większy niż 20 “o”;
- Sygnał kupna występuje w kolumnie
odwrócenie (w tym przypadku
kolumna z “x”)
- Sytuacja kiedy obserwowalny jest szczyt
(”x”), wyższy niż poprzedni (kolumna
“x”);
- następnie występuje odwrócenie o
ponad 50% wysokości kolumny “x”;
- Stop-loss jest umiejscowiony powyżej
kolumny wzrostu.
Wykresy słupkowe i świecowe
H
H - Maksimum
O
Każda jednostka czasowa jest
reprezentowana przez pionową kreskę
L - Minimum
O - Cena otwarcia
C
L
C - Cena zamknięcia
Świeca spadku
Świeca wzrostu
H
H
Cienie
O
C
Korpus
C
O
Cienie
L
L
Renko
Heikin Ashi a Świece japońskie
Heikin Ashi
Metody obliczenie Heikin Ashi:
O = (HA Open + HA Close) / 2
H = max(High, HA Open, HA Close)
L = min(Low, HA Open, HA Close)
C = (Open + Close + High + Low) / 4
Tradycyjne świece
Heikin Ashi
Świeca która zapowiada
odwrócenie trendu
Korpusy są większe i łatwiej ich
zidentyfikować (bardziej czytelne)
Prostokąty
Formacje słupkowe
Formacja otrzymana poprzez:
linie wsparcia;
linie oporu
Formacja zapowiadająca:
Kontynuacji trendu;
Odwrócenia trendu.
Zawodność:
0% - 4%
Rodzaje:
Górne;
Dolne.
Fałszywe sygnały i zawodność:
ceny minimalne lub maksymalne poza liniami [...].
Ustalone stop-loss blisko liniami [...]
Trójkąty
Formacje słupkowe
linie wsparcia;
linie oporu
linie trendu
Kontynuacji trendu;
Odwrócenia trendu.
Zawodność:
0% - 6%
Linie trendu określają dalszego kierunku/trendu
Co najmniej 2 lokalne maks.
Zwiększony obrót przy wybicie (dolnej czy górnej)
zapowiadają (mogą) przyszły poziom cen...
Rodzaje:
Symetryczne;
Zwyżkujące;
Zniżkujące
ceny minimalne lub maksymalne poza liniami [...].
ale… do 5% (ogólnie)
Trójkąty symetryczne
Formacje słupkowe
Szpikulce
Formacje słupkowe
Gwałtowna zmiana cen
Odwrócenia trendu.
Zawodność:
24% (trend rosnący)
17% (trend spadkowy)
Rodzaje:
Trend rosnący
Ważne!
Trend spadkowy
Cena zamknięcia niższa (trend rosnący) od ceny otwarcia.
- pomiędzy szpikulcem a poprzedzającymi i następnymi max. jest duża różnica;
- cena zamknięcia szpikulca znajduje się w dolnej zakresu cenowego tego okresu;
- formacja szpikulca poprzedzona jest silnym wzrostem/spadkiem.
Filiżanka z uchem
Formacje słupkowe
filiżanki…
Kontynuacji trendu;
Filiżanka
Zawodność:
26% ale po sygnale
potwierdzającego:
10%
Rodzaje:
Skomplikowana formacja - wiele czynników !
Trend rosnący
dwa poziomy potwierdzające!
Obrót powinien wzrastać wraz z formacją;
jeśli spadnie to formacja zawiedzie.
cena nie przekroczy drugi poziom (5% powyżej poprzedniego) to zawiedzie
Głowa i ramiona
Formacje słupkowe
Poziom wsparcia
Odwrócenia trendu
Zawodność:
7%
Rodzaje:
Różne w zależności od
liczebności głów i ramion
Podwójna głowa
Podwójna głowa i
podwójne ramiona
Podwójne ramiona
Shark - 32
Formacje słupkowe
Zmniejszające się max. i
zwiększające się min przez 3
okresy
Kontynuacji trendu
Zawodność:
41%
Rodzaje:
Trendu wzrostowego, oraz
spadkowego
Hanging Man
Formacje słupkowe
Open = MAX = Close
Trend musi być wzrostowy
Odwrócenia
Zawodność:
67%
Rodzaje:
Trendu wzrostowego
Doji
Formacje świecowe
Close = Open
Kontynuacji lub
odwrócenie trendu
Zawodność:
N/A
Formacja neutralna w przypadku trendu horyzontalnego.
Rodzaje:
W przypadku trendu wzrostowego może oznaczać - odwrócenia trendu
Long Legged Doji
Dragonfly Doji
Gravestone Doji
Doji
4 Price Doji
Zasłona ciemnej chmury
Formacje świecowe
Open > Close
Odwrócenie trendu
Zawodność:
N/A
Rodzaje:
Odwrócenie trendu wzrostowego
Odwrócenie trendu spadkowego
Piercing Line
Formacje świecowe
Open < Close
Odwrócenie trendu
Zawodność:
N/A
Rodzaje:
Odwrócenie trendu
spadkowego
Młot
Formacje świecowe
Bardzo długi cień i
mały korpus
Odwrócenie trendu
Zawodność:
N/A
Rodzaje:
Odwrócenie trendu wzrostowego
Odwrócenie trendu spadkowego
Okna
Formacje świecowe
Formacja otrzymana
poprzez:
Luka pomiędzy
Low i Max
Kontynuach trendu
Zawodność:
N/A
Rodzaje:
-
Wykresy świecowe & słupkowe vs. zmienność
Analiza Techniczna
Wykresy świecowe & słupkowe vs. zmienność
5 min
Analiza Techniczna
1
2
3
5 min
5 min
5 min
5 min
ARMA i ARIMA
Analiza statystyczna
Auto-Regressive Moving Average
Auto-Regressive Integrated Moving Average
AR – wartości oczekiwane (w szeregach czasowych) mogą być określone przez regresji liniowej
na podstawie określonych zmiennych
y = αx + ε
y – zmienna oczekiwana (objaśniana);
α – współczynnik modelu;
ε - błąd
ostatecznie
MA – średnia krocząca
Uwzględnia się je ze względu na to, że szeregi czasowe mogą być uzależnione od poprzednich błędów estymacji.
Błędy prognozowania (estymacji) każdej
zmiennej są stosowane dla następnych
zmiennych
Ostatecznie ARMA:
β – współczynnik modelu
ε – różnica pomiędzy estymacją a
faktyczną wartość.
Random Walk
Hipoteza błądzenia losowego (Random Walk) - z trendem
Jeżeli można było prognozować, że w przyszłości wydarzy się poważna zmiana w cenie to
tak naprawdę ta prognoza powinna już w tej chwili być uwzględniona w cenie.
cena i czas są niezależne od siebie parametry, więc zmiany cenowe nie mogą
być stosowane do jej prognozowanie
Sa to modele które estymują [stopy] zwroty na podstawie znormalizowane wartości.
Przykład zastosowania procesu Random Walk
Aktualne notowanie dla S&P 500
Różnice Pi – Pi-1 (wariancja)
Uzyskujemy w ten sposób o wiele
bardziej stabilne wartości
Random walk (z trendem) zakłada, że potrzebny jest dodanie pewnej wartości stałej
(stały wzrost w ujęciu procentowym) do logarytmów.
Log (y(t)) = Log (y(t-1)) + 𝛼
α – jest w istocie ta zmiana % Log (y)
W tym przypadku α = 0.0056 (wzrost procentowy = 0,56%)
Potęgowania te dwie strony wzoru i korzystając z tego, że exp(x) ≈ 1+x (dla małych wartościach)
Model często stosowany do analizy
danych giełdowych

Metody prognozowania kursów walutowych

Transkrypt

Podobne dokumenty