Światowy Dzień Walki z Otyłością

Światowy Dzień Walki z Otyłością
Nadwaga i otyłość stały się jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych XXI
wieku. Stanowią one czynnik ryzyka licznych chorób m. in.: chorób układu krążenia,
cukrzycy typu II, zaburzeń mięśniowo – szkieletowych (zwłaszcza choroby zwyrodnieniowej
stawów) oraz chorób nowotworowych. Przyczyniając się tym samym do przedwczesnej
umieralności zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet, wzrostu hospitalizacji, inwalidztwa,
absencji chorobowej oraz pogorszenia ogólnej jakości życia.
Definiowanie nadwagi i otyłości odbywa się w głównej mierze poprzez odniesienie do
współczynnika BMI (ang. body mass index), który jest stosunkiem masy ciała wyrażonej w
kilogramach do kwadratu wzrostu podanego w metrach.
WSKAŹNIK MASY CIAŁA - BMI
<18,5
NIEDOWAGA
18,5- 24,9
WAGA PRAWIDŁOWA
25-29,9
NADWAGA
≥ 30
OTYŁOŚĆ
Identyfikowania otyłości można również dokonywać w oparciu o wskaźnik WHR (ang.
waist to hip circimference ratio), obliczając stosunek obwodu talii do obwodu bioder.
Wskaźnik WHR charakteryzuje sposób obłożenia tkanką tłuszczową poszczególnych partii
ciała. Na takiej podstawie można dokonać podziału otyłości na androidalną (centralna,
brzuszną, „typu jabłko”), charakterystyczną dla mężczyzn oraz ginoidalną (pośladkowoudową, „typu gruszka”), typową dla kobiet.
Do czynników etiologicznych otyłości należą: czynniki genetyczne, neurohormonalne,
środowiskowe, emocjonalne, styl życia (m. in. mała aktywność fizyczna, nieodpowiednia
dieta), oraz przyjmowane leki.
Coraz częściej otyłość dotyka młodego pokolenia. Jak wynika z wyników badań
projektu OLAF „otyłość i nadwaga dotyczy 18% chłopców i ponad 14%. dziewcząt. W grupie
wieku 9-18 lat, łączna liczba dzieci dotkniętych nadwaga i otyłością, stanowi 20%".
Rodzi to bardzo poważne konsekwencje na ogólny stan zdrowia (zarówno dla
zdrowia fizycznego jak i psychicznego) w dzieciństwie oraz późniejszym dorosłym życiu.
Zdrowie jednostki przekłada się na zdrowie całej populacji. Szacuje się, iż koszty opieki
zdrowotnej osób z nadwagą i otyłością są o 44% wyższe w porównaniu z osobami
o
prawidłowej
masie
ciała.
Budżet
państwa
obciąża
także
związaną
z
otyłością
niepełnosprawność oraz przedwczesna umieralność.
Europejska Karta Walki z Otyłością wskazuje na szczególne znaczenie zapobiegania
otyłości dzieci i młodzieży, poprzez kształtowanie pożądanych zachowań zdrowotnych
(w tym prawidłowego stylu życia, żywienia oraz zwiększania poziomu aktywności fizycznej).
W Polsce prowadzony jest „Narodowy Program Przeciwdziałania Chorobom Cywilizacyjnym”,
w którym moduł I dotyczy właśnie profilaktyce nadwadze i otyłości oraz przewlekłym
chorobom niezakaźnym poprzez poprawę żywienia i aktywności fizycznej.
Program ten jest kontynuacją programu zdrowotnego realizowanego w latach 20072011pn.: „Zapobieganie Nadwadze i Otyłości oraz Przewlekłym Chorobom Niezakaźnym
Poprzez Poprawę Żywienia i Aktywności Fizycznej POL-HEALTH”. Założeniami programu jest
poprawa sytuacji zdrowotnej społeczeństwa poprzez zwalczanie otyłości i przewlekłych
chorób niezakaźnych oraz poprawa żywienia i aktywności fizycznej. Jest to możliwe poprzez:
 powszechną edukacje żywieniową osób z predyspozycjami do nadwagi i otyłości (siedzący
tryb życia) oraz osób w starszym wieku;
 zmniejszenie częstości występowania nadwagi i otyłości oraz przewlekłych chorób
niezakaźnych;
 obniżenie wydatków na leczenie i rehabilitację osób z powikłaniami otyłości, niską
aktywnością fizyczną oraz nieprawidłowym żywieniem;
 rozpowszechnienie zasad zdrowego żywienia i aktywności fizycznej w społeczeństwie.
Rafał Kozłowski