4.Patofizjologia

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW
1. NAZWA PRZEDMIOTU : PATOFIZJOLOGIA
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Katedra i Zakład Patofizjologii UMP
3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:

Adres: Katedra i Zakład Patofizjologii; ul. Rokietnicka 8; 60-806 Poznań;PL

Tel. /Fax:61-8547-620

Strona WWW: estudent.ump.edu.pl; patof.ump.edu.pl

E-mail: [email protected]
4. Kierownik jednostki:
 Prof. dr hab. med. Andrzej Bręborowicz
5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS
 Prof. dr hab. med. Andrzej Bręborowicz
6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do
platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) :

Nazwisko: Prof. dr hab. med. Andrzej Bręborowicz

Tel. kontaktowy: 61 8547-621

Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): pon-pt; godz. 9.00-12.00; Katedra i
Zakład Patofizjologii

E-mail: [email protected]

Osoba zastępująca: Dr hab. med. Katarzyna Korybalska

Kontakt: tel. 61 8547-648; pon-pt; godz. 9.00-12.00
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: II
Semestr: LETNI
8. Liczba godzin ogółem :
70
liczba pkt.ECTS:7
1
Semestr zimowy/letni
liczba godzin
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
Katedra i Zakład Patofizjologii UMP
20
50
A
Razem:
20
50
A
S
9. SYLABUS ( proszę wypełnić wszystkie pola w tabeli)
Nazwa
przedmiotu/
modułu
Wydział
Nazwa kierunku
studiów
Poziom
kształcenia
Forma studiów
Język
przedmiotu
PATOFIZJOLOGIA
WYDZIAŁ LEKARSKI I
KIERUNEK LEKARSKI
JEDNOLITE MAGISTERSKIE
STACJONARNE
JĘZYK POLSKI
Rodzaj
przedmiotu
obowiązkowy 
fakultatywny 
1  2  3  4 5 6  7  8  9 
10  11  12 
Rok
studiów/semestr
I  II
Liczba godzin
zajęć
dydaktycznych z
podziałem na
formy
prowadzenia
zajęć
70, w tym: 20 - wykłady, 50 – ćwiczenia,
Założenia i cele
przedmiotu
Celem nauczania patofizjologii jest wyjaśnienie charakteru zmian czynnościowych
ustroju w trakcie choroby, mechanizmów rozwoju choroby i następstw
ogólnoustrojowych wynikających z przebiegu procesu chorobowego, z uwzględnieniem
działania mechanizmów kompensacyjnych . Studenci powinni poznać i posługiwać się
podstawowymi terminami stosowanymi w patofizjologii, znać podstawy etiopatogenezy
schorzeń poszczególnych układów; znać patomechanizm następstw zaburzonej funkcji
narządów i układów, oraz praktycznie wykorzystywać zdobytą wiedzę do analizy
typowych przypadków klinicznych.
III  IV  V  VI 
2
Symbol
efektów
kształce
nia
zgodnie
ze
standard
ami
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Metody
weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów
kształcenia:
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
Celem nauczania jest poznanie podstawowych mechanizmów
chorobotwórczych, powodujących zaburzenia homeostazy
wewnątrzustrojowej, które skutkują wystąpieniem choroby.
Zwraca się równocześnie uwagę na rolę mechanizmów
kompensacyjnych organizmu, ich wydolność i skutki uboczne
ich działania. Ocena działania czynników chorobotwórczych
na różnych poziomach organizacji, począwszy od komórkowej
do narządowej i systemowej. Wpływ starzenia organizmu na
reakcje organizmu w stosunku do czynników zaburzających
jego strukturę i czynność.
Ćwiczenia i
seminaria odpowiedź ustna i
zaliczenie pisemne
w formie testowej.
Zaliczenie zajęć –
egzamin pisemny
w formie
testowej.(wymagan
a punktacja: >60%)
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
Zrozumienie podstawowych mechanizmów powodujących
zaburzenie homeostazy organizmu prowadzących do
powstania choroby. Umiejętność analizowania reakcji
organizmu na czynnik zaburzający jego homeostazę.
Znajomość mechanizmów i następstw zaburzeń gospodarki
wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Znajomość
zaburzeń układu sercowo-naczyniowego, oddechowego,
wewnątrzwydzielniczego, pokarmowego, nerwowego i krwi.
Umiejętność całościowej analizy przykładowych przypadków
klinicznych z uwzględnieniem zaburzeń wielonarządowych i
ich powiązań
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
NIE DOTYCZY
PUNKTY ECTS
(ZGODNIE
Z
Ćwiczenia i
seminaria odpowiedź ustna i
zaliczenie pisemne
w formie testowej.
Zaliczenie zajęć –
egzamin pisemny
w formie
testowej.(wymagan
a punktacja: >60%)
OGÓLNYMI
7
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU:
Tematyka
Patofizjologia gospodarki wodno-elektrolitowej
Patofizjologia nerek
Patofizjologia krążenia
Wady serca
Patofizjologia układu oddechowego
Patofizjologia układu krzepnięcia
Patofizjologia krwi
Patofizjologia układu wewnątrzwydzielniczego
Patofizjologia gospodarki kwasowo-zasadowej
Patofizjologia układu pokarmowego
Forma
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
Ćwiczenie
3
Patofizjologia śródbłonka naczyniowego
Otyłość
Zaburzenia odżywiania
Patofizjologia cukrzycy
Patofizjologia bólu
Patofizjologia termoregulacji
Chronobiologia
Patofizjologia starzenia
Nadciśnienie tętnicze
Zaburzenia krążenia - wstrząs
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:
 Bręborowicz A. Zarys patofizjologii narządowej. AM Poznań 2003
 Bullock J, Boyle J, Wang MB. Fizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
Warunkiem uzyskania zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu końcowego jest uzyskanie 60% punktów z 7
testów cząstkowych na ćwiczeniach oraz testu podsumowującego wykłady. Wszystkie testy będą w formie
jednokrotnego wyboru.
10.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy/letni
Tematyka wykładów
Imię i nazwisko osoby prowadzącej
zajęcia
Wykład 1.
Zaburzenia krążenia-wstrząs
Prof.A.Bręborowicz
Wykład 2.
Nadciśnienie tętnicze
Prof.A.Bręborowicz
Wykład 3.
Patofizjologia śródbłonka naczyniowego
Dr hab. K. Korybalska
Wykład 4.
Otyłość
Dr hab. D. Kanikowska
Wykład 5.
Zaburzenia odżywiania
Prof.A.Bręborowicz
Wykład 6.
Patofizjologia cukrzycy
Prof. J. Witowski
Wykład 7.
Patofizjologia bólu
Dr hab. D.Kanikowska
Wykład 8.
Patofizjologia termoregulacji
Dr hab. D. Kanikowska
Wykład 9.
Patofizjologia starzenia
Prof.A.Bręborowicz
Wykład 10.
Chronobiologia
Dr hab. D. Kanikowska
4
Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
SALA
Ćwiczenie 1.
Wprowadzenie z zakresu fizjologii
A.Bręborowicz
3073
Ćwiczenie 2.
Gospodarka wodno-elektrolitowa
A.Bręborowicz
3072
Ćwiczenie 3.
Patofizjologia nerki
B.Kupczyk
Ćwiczenie 4.
Gospodarka kwasowo-zasadowa
A.Bręborowicz
Ćwiczenie 5.
Patofizjologia układu endokrynnego
D.Kanikowska
Ćwiczenie 6.
Patofizjologia krwi
K.Korybalska
Ćwiczenie 7.
Patofizjologia krzepnięcia
K.Korybalska
Ćwiczenie 8.
Patofizjologia przewodu
pokarmowego
B.Kupczyk
Ćwiczenie 9.
Patofizjologia układu oddechowego
D.Kanikowska
Ćwiczenie 10.
Wady serca
J.Witowski
Ćwiczenie 11.
Patofizjologia krążenia
J.Witowski
Ćwiczenie 12.
Podsumowanie z zakresu
patofizjologii
A.Bręborowicz
Ćwiczenie 13.
Podsumowanie z zakresu
patofizjologii
A. Bręborowicz
3076
3075
3075
3072
3073
3076
3075
3076
3076
3073
3073
11. Organizacja zajęć:
Zajęcia na II roku odbywają się zgodnie z planem zajęć z Dziekanatu.
Ramy czasowe zajęć zblokowanych: 8.00 – 11.00 .
Zajęcia zblokowane odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach:
8.00-11.00
PLAN ZAJĘĆ:
- gr 4 i 5 – 20.02-10.03.
- gr 1 i 2 – 13.03-31.03
- gr 3 i 6 – 03.04-28.04
- gr 7 i 8 – 08.05-26.05
- gr 9 i 10 – 29.05-16.06
Aktualny podział grupy studenckiej będzie dostępny na platformie e-learningowej
ESTUDENT
5
REGULAMIN ZAJĘĆ:
1. Informacje ogólne:
1.1. Kurs patofizjologii obejmuje ćwiczenia i wykłady.
1.2. Wszelkie informacje dotyczące kursu patofizjologii są dostępne na stronie
internetowej Zakładu: www.estudent.ump.edu.pl
2. Ćwiczenia
2.1. Ćwiczenia odbywają się w semestrze letnim w systemie zblokowanym:
I. Test z fizjologii (test 1) obejmujący postawy fizjologii do tematów ćwiczeń II–XI
(40 pytań).
II. Gospodarka wodno-elektrolitowa.
III. Patofizjologia równowagi kwasowo-zasadowej
IV. Patofizjologia nerki.
V. Patofizjologia układu wewnątrzwydzielniczego.
VI. Patofizjologia krzepnięcia.
VII. Patofizjologia układu krążenia.
VIII. Wady serca.
IX. Zaburzenia rytmu serca.
X. Patofizjologia układu oddechowego.
XI. Patofizjologia krwi.
XII. Patofizjologia układu pokarmowego.
XIII. Test podsumowujący zajęcia (test 2) obejmujący tematy II-XII (80 pytań).
XIV. Test dla osób które nie uzyskały zaliczenia i dla osób przygotowujących się do
egzaminu (80 pytań)
2.2. Przed rozpoczęciem ćwiczeń, w pierwszym dniu zajęć, odbędzie się test (test 1)
obejmujący materiał z zakresu fizjologii (40 pytań), którego znajomość jest niezbędna do
studiowania patofizjologii. Materiały do przygotowywania się do tego testu są dostępne
na portalu e-learningowym ESTUDENT: https://www.estudent.ump.edu.pl. Studenci będą
mieli możliwość rozwiązywania testów próbnych z fizjologii (self-testy), jako
przygotowanie do właściwego testu w pierwszym dniu zajęć.
2.3. Podczas ćwiczeń omawiane będą przypadki kliniczne ze zwróceniem uwagi na
patomechanizm zaburzeń i aktywowane mechanizmy kompensacyjne. Studenci są
zobowiązani do przygotowania przedstawionych tematów i zagadnień, które będą
podstawą do dyskusji podczas zajęć. Materiały dydaktyczne dotyczące każdego ćwiczenia
obejmujące: audio-prezentację dla każdego tematu, opis przypadków klinicznych omawianych podczas ćwiczeń oraz self-testy do samokontroli będą dostępne na portalu elearningowym ESTUDENT . Po zakończeniu bloku dwóch ćwiczeń o podobnej tematyce
studenci będą pisać test z przypadków omawianych podczas w/w ćwiczeń (testy 2-6).
2.4. Po zakończeniu cyklu ćwiczeń (Ćwiczenie XIII - Podsumowanie zajęć) odbędzie się
sprawdzian testowy (80 pytań) z zakresu tematów II–XII (test 7). Studenci będą mieli
możliwość przygotowania się do tego sprawdzianu rozwiązując próbne testy (self-testy)
dotyczące tematów II-XII dostępne w portalu ESTUDENT.
6
3. Edukacja zdalna (e-learning) w Katedrze Patofizjologii
3.1 Edukacja Zdalna jest elementem wspomagający nauczanie, wykorzystywanym w
trakcie realizacji zajęć prowadzonych w Katedrze Patofizjologii dla studentów II-ego roku
kierunku Lekarskiego.
3.2 Celem uruchomienia projektu jest pomoc w opanowaniu materiału przedstawianego
podczas zajęć i sa-modzielnego sprawdzania stopnia opanowania wiadomości w trakcie
trwania edukacji (self-testy).
3.3 Adres portalu ESTUDENT: https://www.estudent.ump.edu.pl
3.4 Portal pracuje w trybie 7/24 (siedem dni /24 godziny).
3.5 Każdy student otrzymuje z sekretariatu Katedry Patofizjologii pisemną (drukowaną)
informację o koncie w portalu: nazwa użytkownika, hasło.
3.6 Należy pamiętać o tym aby nie udostępniać hasła osobom trzecim, gdyż właściciel
konta może odpowiadać za ich działania w portalu niezgodne z zasadami jego
funkcjonowania.
3.7 Konto wygasa z datą zakończenia zajęć w Katedrze Patofizjologii.
3.8 Kontakt w sytuacjach awaryjnych: [email protected]
4. Wykłady
4.1 Odbędzie się 10 wykładów, podczas których będą omawiane podstawowe zagadnienia
z zakresu patofizjologii ogólnej i szczegółowej.
4.2 Materiały z wykładów będą dostępne na portalu ESTUDENT.
4.3 Cykl wykładów zostanie zakończony sprawdzianem testowym (30 pytań) - test 8.
5. Zaliczenie zajęć i egzamin
5.1 Zaliczenie zajęć następuje na podstawie obecności na wszystkich ćwiczeniach oraz
uzyskania 60% maksymalnej liczby punktów, które można zdobyć podczas całego kursu
ćwiczeń: suma punktów z testu z fizjologii (40 pkt - test 1), z testu końcowego po cyklu
ćwiczeń (80 pkt - test 2) 5 testów z przypadków (75 pkt) oraz z testu na zakończenie
wykładów (30 pkt - test 3). Możliwych do zdobycia jest 225 punktów; do zaliczenia
niezbędne jest uzyskanie 135 punktów.
5.2 Osoby, które nie uzyskają wymaganej do zaliczenia liczby punktów będą mogły
dwukrotnie zdawać testowe kolokwium zaliczeniowe obejmujące wszystkie tematy
ćwiczeń.
5.3 Egzamin będzie przeprowadzony w formie testowej. Minimalna liczba punktów do
zaliczenia egzaminu to 65% punktów możliwych do uzyskania. Studentowi przysługuje
prawo wyboru 1 terminu egzaminu z trzech wcześniej podanych terminów. Nieobecność
na egzaminie skutkuje oceną niedostateczną (wyjątek-zwolnienie lekarskie). Studentowi
przysługuje prawo do dwóch popraw egzaminu.
Student jest zobowiązany przynieść na egzamin indeks.
Regulamin dostępny również na stronie www.estudent.ump.edu.pl
PROGRAM ZAJĘĆ:
Dostępny na stronie [email protected]
7
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne – test z zakresu fizjologii
Przygotowanie do zajęć – znajomość przypadków klinicznych
Wymagania końcowe – test z zakresu patofizjologii + test z wykładów
Egzamin – test z zakresu wiedzy zdobytej podczas seminariów i wykładów
12.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny
Zaliczenie – kryterium zaliczenia:
Testy cząstkowe (z zakresu fizjologii, patofizjologii, wykładów). Zaliczenie min.60% punktów z testów cząstkowych.
Egzamin:
Forma testowa (test jednokrotnego wyboru) obejmująca wiedzę z wykładów i
seminariów. Zaliczenie – min. 65% punktów na egzaminie.
13.Literatura:
Zalecana literatura:
1.Bręborowicz A. Zarys patofizjologii narządowej. AM Poznań 2003
2.Bullock J, Boyle J, Wang MB. Fizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004
14.Studenckie koło naukowe

Opiekun koła; Prof. A. Bręborowicz;

Tematyka: Patofizjologia starzenia, dializy otrzewnowej, śródbłonka

Miejsce spotkań: Zakład Patofizjologii kontakt: [email protected]
15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
8
9