Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno
Transkrypt
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Zasady tworzenia i funkcjonowania Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego Małgorzata Polkowska Maróz, 5-8.10.2015 r. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Plan spotkania • • • • • Podstawy teoretyczne doradztwa zawodowego Podstawy prawne organizacji WSDZ Struktura i zasady tworzenia WSDZ Założenia, cele, treści WSDZ Konstrukcja WSDZ Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Podstawowe pojęcia z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego • Poradnictwo zawodowe • Długofalowe i wieloetapowe działania wychowawcze, towarzyszące jednostce w trakcie jej rozwoju zawodowego. Obejmuje ono udzielanie pomocy uczniom i dorosłym w planowaniu, tworzeniu i rozwoju kariery zawodowej, przynoszącej jednostce satysfakcję i zawodowy sukces. • Orientacja zawodowa • Działania wychowawcze szkoły, rodziców, i innych osób, grup i instytucji - mające na celu przygotowanie młodzieży do planowania kariery zawodowej, których ważnym elementem jest podejmowanie kolejnych decyzji wyboru zawodu i szkoły. (K. Lelińska) Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Podstawowe pojęcia z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego • Doradztwo zawodowe • Świadczenie pomocy w dokonywaniu kolejnych decyzji wyboru zawodu lub pracy w formie indywidualnej porady zawodowej, poprzez analizę pola problemowego jednostki i udzielenie jej informacji zawodowych, podawanie wskazówek, sugestii oraz instrukcji. (K. Lelińska) • Informacja zawodowa • Zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania kolejnych decyzji zawodowych oraz związanych z zatrudnieniem. Zakres treści, metod i kanały przekazywanych informacji są dostosowane do etapu rozwoju zawodowego jednostki oraz rodzajów podejmowanych decyzji ( K. Lelińska) I Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA • Ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia. • System powinien określać: role i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty, metody pracy. (Alicja Łukaszewicz – materiały KOWEZiU, 2003) Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Przepisy prawa polskiego i unijnego dotyczące doradztwa zawodowego • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., Nr 67, poz. 329 ze zm.) zobowiązuje placówki oświatowe do „przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia”. • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r . - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz.1304, Nr203, poz. 1966, Nr 228, poz.2258 oraz z 2004 r., Nr 96, poz. 959 i Nr 179, poz. 1845) - dotyczy zasadności zatrudnienia w szkole doradcy zawodowego. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Przepisy prawa polskiego i unijnego dotyczące doradztwa zawodowego • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96, z 2003 r. Nr 146, poz. 1416) nakładają na dyrektorów i rady pedagogiczne „obowiązek organizacji wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu". • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013.532 z dnia 7 maja 2013 r.). Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej… prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 18 Maja 2004- 9286/04 to najważniejszy do tej pory dokument wydany przez Unię Europejską dotyczący poradnictwa zawodowego. „Wszyscy obywatele Europy powinni mieć dostęp do usług związanych z poradnictwem, informacją zawodową i planowaniem kariery na każdym etapie swojego życia”. Raport pokazuje, że 5 edukacja ustawiczna powinna sięgać daleko poza dotychczasową praktykę, występującą w krajach europejskich. Kształcenie ustawiczne służy uzupełnianiu, aktualizowaniu wiedzy, przekwalifikowaniu oraz ułatwieniu awansu zawodowego dorosłym. • Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010 przyjęta przez Radę Ministrów 8 lipca 2003 r. jako jeden z priorytetów uznaje tworzenie zasobów informacyjnych w zakresie kształcenia ustawicznego i rozwoju zasobów doradczych. • Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego, uchwalone przez Komisję Europejską w 2000 r. jako jedno z 6 głównych założeń wymienia zalecenie dotyczące profesjonalnej pomocy doradczej dla uczniów w zakresie planowania kariery zawodowej Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Ustawa z 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425 z póź. zmianami) Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności: (…) 13a) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym; 14) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia; Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Działania szkoły • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. (Dz. U. z dnia 19 czerwca 2001 r. z póź. zmianami) Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Czyli ….. • Każda szkoła ma obowiązek zorganizować i wdrażać wewnątrzszkolny system doradztwa, a także organizować zajęcia związane z wyborem kształcenia. • Organizację tego systemu należy zapisać w statucie szkoły. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Pomoc psychologiczno-pedagogiczna i działania w ramach WSDZ • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 07.05 2013 r. poz. 532) Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa § 7. 1. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie: • 1) klas terapeutycznych; • 2) zajęć rozwijających uzdolnienia; • 3) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; • 4) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; • 5) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej – w przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych; • 6) warsztatów; • 7) porad i konsultacji. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Cel zajęć i kto może prowadzić te zajęcia? • § 17. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz z planowaniem kształcenia i kariery zawodowej organizuje się w celu wspomagania odpowiednio uczniów lub słuchaczy w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Zajęcia prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa A ponadto…. • § 19. 1. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce rozpoznają odpowiednio indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne uczniów, w tym ich zainteresowania i uzdolnienia. • 2. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści prowadzą w szczególności: (…) • 3) w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej – doradztwo edukacyjno-zawodowe. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa A jeśli nie ma doradcy zawodowego? § 25. 2. W przypadku braku doradcy zawodowego w szkole lub placówce, dyrektor szkoły lub placówki wyznacza nauczyciela, wychowawcę grupy wychowawczej lub specjalistę planującego i realizującego zadania z zakresu doradztwa edukacyjnozawodowego. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa WSDZ powinien obejmować: • • • • UCZNIÓW RODZICÓW NAUCZYCIELI INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Strategie realizacji Dwie strategie realizacji doradztwa zawodowego w szkole: Akcja--------------- Doradztwo zawodowe -----------------Proces Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Co powinien zawierać dokument (statut) opisujący WSDZ ? • Podstawa prawna • Cele ogólne i szczegółowe • Obszary działania – Działania ogólnoszkolne – Działania realizowane na poziomie klas (I, II, III) • Metody i formy oddziaływań • Osoby odpowiedzialne • Zasady współdziałania z PPP, oraz innymi instytucjami środowiska lokalnego • Spodziewane efekty i sposoby ewaluacji Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Główne cele WSDZ • • • • • Przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu, drogi dalszego kształcenia (gimnazjum) Przygotowanie do dalszego kształcenia , do roli pracownika na współczesnym rynku pracy……(szkoła ponadgimnazjalna) Wzmacnianie myślenia o karierze zawodowej w perspektywie procesu podejmowania decyzji Rozszerzanie perspektywy na to , co jest po ukończeniu szkoły Kształtowanie proaktywnych postaw wobec zmiany Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • Aktywizowanie i podnoszenie kompetencji nauczycieli do prowadzenia orientacji i doradztwa zawodowego w szkole. • Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny swoich możliwości psychofizycznych. • Poznawanie przez młodzież własnej osobowości w określaniu przydatności zawodowej. • Przygotowanie uczniów do konstruowania realistycznych planów kariery edukacyjno zawodowej • Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i wymagań edukacyjnych w szkołach wyższych. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, przełamywanie barier środowiskowych oraz kształtowanie właściwych relacji społecznych. • Poznawanie zawodów przyszłości w kraju i w Unii Europejskiej. • Aktywizowanie rodziców w proces wychowawczy dziecka dotyczący wyboru dalszej drogi edukacyjneji właściwej szkoły wyższej. • Włączanie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole. • Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa zawodowego na terenie szkoły. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • Przygotowanie młodzieży do podjęcia trafnych decyzji o dalszym kształceniu i aktywności zawodowej, • Określenie predyspozycji i zainteresowań ucznia, • Przygotowanie ucznia do roli pracownika na obecnym rynku pracy, samodzielności w różnych sytuacjach życiowych, • Tworzenie i aktualizacja bazy edukacyjno – informacyjnej o świecie zawodów, • Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu przez nie decyzji edukacyjnych i zawodowych, • Pomoc nauczycielom w realizacji tematów związanych z wyborem zawodu w ramach lekcji przedmiotowych i wychowawczych, • Współpraca z Urzędem Pracy, Akademickim Biurami Karier ,FMP, NBP, OHP • Wzrost świadomości u uczniów dotyczący odpowiedzialności za własną przyszłość zawodową. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Cele szczegółowe • Cele szczegółowe doradztwa zawodowego w szkole ponadgimnazjalnej można sformułować odrębnie dla trzech różnych bloków tematycznych. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Moduły do realizacji Samopoznanie: zainteresowania, umiejętności, praca w zespole Rynek edukacji i pracy: kierunki studiów, zawody przyszłości, postawy wobec edukacji i pracy, wartości , analiza rynku pracy, podejmowanie działalności gospodarczej Uczeń Podejmowanie decyzji: wyznaczanie celów, etapy, tworzenie różnych ścieżek edukacyjno-zawodowych Planer Kariery, dokumenty aplikacyjne Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Realizowane treści • • • • Moduł I-samopoznanie Asertywność Komunikacja Cele szczegółowe Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Założenie WSDZ • Wybór zawodu nie jest pojedynczym , decyzyjnym aktem, ale procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni kilku lat • Preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z upływem czasu • Na wybór zawodu wpływają głównie wartości , czynniki emocjonalne, rodzaj, poziom wykształcenia ,wpływ środowiska • WSDZ obejmuje pracę indywidualną i grupową z uczniami , rodzicami, nauczycielami , ma charakter działań planowych. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Formy oddziaływań (pracy) - UCZNIOWIE • ……. • ……. • ……. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • • • • Formy oddziaływań -NAUCZYCIELE ……. ……. ……. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Formy oddziaływań- RODZICE • ……. • ……. • ……. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Formy oddziaływań –instytucje współpracujące • ……. • ……. • ……. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Metody • ……. • ……. • ……. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa W ramach zajęć dodatkowych i lekcji wychowawczych-metody • • • • • • • • Warsztaty Projekty edukacyjne Wykłady Pogadanki Prezentacje Aktywizujące Testowe Audiowizualne • …… Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Opis ról i zadań osób realizujących WSDZ • Dyrektor • Doradca zawodowy ( opis zadań doradcy zawodowego, jego rola w WSDZ) • Wyznaczony koordynator –zespół • Pedagog, psycholog • Nauczyciel przedsiębiorczości • Nauczyciel- bibliotekarz- gromadzenie aktualnych publikacji • Pozostali nauczyciele uczący różnych przedmiotów-korelacja • Podział zadań wg. kompetencji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności w zakresie orientacji zawodowej Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa • • • • • • • Plan (harmonogram) działań w ramach WSDZ na kolejne lata Zadania Sposób realizacji Miejsce realizacji Terminy Odpowiedzialni (realizatorzy) Odbiorcy (adresaci) Oczekiwane efekty Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa W ramach lekcji przedmiotowych Przedmiot Podstawy przedsiębiorczości Geografia Wiedza o społeczeństwie Informatyka Język polski Możliwe treści do realizacji Rynek pracy Prawo pracy PDG Struktura zatrudnienia w regionie Migracja zarobkowa Elementy prawa pracy Wyszukiwanie informacji Wzory pism urzędowych Pisanie CV i listu motywacyjnego Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Roczny Plan Realizacji Lp. Rodzaj Przedsięwzięcia Forma realizacji Osoba odpowiedzialna Realizator Uczestnicy Zawody przyszłości Pogada nka Prezent acja Koordynator doradztwa zawodowego Wychowa Uczniowie wca kl.II Nauczycie l przedsiębi orczości Termin Wrzesie ń 2015 Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Lp. Rodzaj Przedsięwzięcia Roczny Plan Realizacji Forma Osoba Realizator Uczestnicy realizacji odpowiedzialna Moduł II Rynek Pracy Termin Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Korzyści - efekty • • • • Uczeń Rodzic Szkoła Pracodawcy Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Ewaluacja działań realizowanych w ramach WSDZ • Ewaluacja działań realizowanych w ramach WSDZ • Ankiety: • Pytania powinny dotyczyć tego , czy WSDZ: • • • • • • • Uwzględnia potrzeby rozwojowe uczniów, rodziców, nauczycieli Rozwija ich wiedzę i umiejętności Kształtuje postawy i zachowania Buduje kompetencje osobiste i społeczne Angażuje wszystkich pracowników szkoły Angażuje instytucje zewnętrzne , rodziców. Analiza prowadzonej dokumentacji uczniów korzystających z porad i informacji zawodowych. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa WSDZ – efekt końcowy • Kształtowanie odpowiednich postaw, zachowań, umiejętności i wiedzy • Lepsze przygotowanie młodzieży do świadomego planowania kariery • Świadomy wybór zawodu Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Konstrukcja WSDZ - dokument • • • • • • • • • Tytuł-nazwa( nie musi być WSDZ, niestandardowe zatytułowanie dokumentu- pozytywne wobec doradztwa zawodowego skojarzenia) Podstawy prawne Wstęp ( założenia ) Cele ogólne i szczegółowe Adresaci Koordynator i osoby odpowiedzialne za realizację programu Treści i czas realizacji ,organizacji programu Metody i formy pracy doradczej Współpraca Przewidywane rezultaty (efekty) Ocena i ewaluacja • Załączniki: • Scenariusze zajęć Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa Dziękuję za uwagę! Małgorzata Polkowska [email protected]