Molekularna charakterystyka szczepów wirusa influenzy koni

Molekularna charakterystyka szczepów wirusa influenzy koni izolowanych
w Polsce
Małgorzata Purzycka, Zakład Wirusologii, PIWet-PIB
Streszczenie referatu z dnia 23 lutego 2010
Wirus
influenzy
jest
szeroko
rozpowszechnionym
czynnikiem
zakaźnym
powodującym znaczne straty w hodowli koni. Wirusy influenzy koni należą do dwóch
serotypów: H7N7 (podtyp A1) oraz H3N8 (podtyp A2). Ostatnia izolacja wirusa H7N7 mała
miejsce w 1980 roku w Jugosławii, natomiast wirus H3N8 krąży obecnie w populacji koni na
całym świecie z wyjątkiem Nowej Zelandii oraz Islandii. Podobnie jak influenza ludzka,
influenza koni jest wysoce zaraźliwą chorobą, szerzącą się najczęściej drogą kropelkową.
Wirus influenzy powoduje znaczne straty w hodowli zwierząt, stanowi zagrożenie również
dla zdrowia ludzi gdyż posiada zdolność przekraczania barier międzygatunkowych.
Zanotowano przypadki izolacji wirusa influenzy H3N8 od psów, bardzo blisko
spokrewnionego z wirusem influenzy koni. Konie ze stadnin są najczęściej szczepione
przeciwko wirusowi influenzy, jednak szczepienia nie zapewniają długotrwałej odporności i
często są nieskuteczne.
Celem realizowanego projektu jest molekularna charakterystyka szczepów wirusa
influenzy koni krążących w Polsce oraz określenie statusu epizootycznego naszego kraju w
zakresie tej choroby. Dokonano analizy sekwencji nukleotydowej oraz aminokwasowej
fragmentu genu/polipeptydu HA1 szczepów EIV A2 izolowanych na terenie Polski w latach
2005, 2006, 2008. Na podstawie sekwencji aminokwasowej fragmentu HA1 polskich
izolatów (A/eq/Pulawy/05 oraz A/eq/Pulawy/06) oraz 84 szczepów EIV izolowanych na
terenie Europy w latach 1976-2007 skonstruowano drzewo filogenetyczne. Analiza
filogenetyczna wykazała przynależność szczepu
A/eq/Pulawy/05 to linii europejskiej,
natomiast szczepu A/eq/Pulawy/06 do linii amerykańskiej, grupy Floryda. Analiza sekwencji
nukleotydowej fragmentu genu HA1wykazała, że szczep A/eq/Pulawy/05 jest najbardziej
homologiczny z A/eq/Aboyne/1/05, natomiast A/eq/Pulawy/06 z A/eq/Essex/2/05. Sekwencja
aminokwasowa
fragmentu HA1 A/eq/Pulawy/05 i A/eq/Pulawy/06 została porównana z
sekwencjami szczepów rekomendowanymi przez OIE jako szczepionkowe - A/eq/South
Africa/4/03, A/eq/Ibaraki/1/07, A/eq/Newmarket/2/93, A/eq/Suffolk/89.
Procent homologii w przypadku A/eq/Pulawy/06 i A/eq/South Africa/4/03 wyniósł 97,76,
natomiast A/eq/Pulawy/05 i A/eq/Ibaraki/1/07 – 97,44. Szczep A/eq/Pulawy/05 wykazał
1
97,47% homologii z A/eq/Newmarket/2/93 oraz 95,89% homologii z A/eq/Suffolk/89.
Wykazano istnienie substytucji aminokwasowych dotyczących miejsc antygenowych HA1
szczepu A/eq/Pulawy/05 oraz A/eq/Pulawy/06, które nie występują w sekwencjach
aminokwasowych szczepów rekomendowanych jako szczepionkowe (pozycja 83 i 242 w
przypadku A/eq/Pulawy/05 oraz pozycja 213 w przypadku A/eq/Pulawy/06.
Analiza porównawcza sekwencji aminokwasowej fragmentu HA1 A/eq/Pulawy/05 oraz
A/eq/Pulawy/06 wykazała obecność: metioniny, asparaginy i treoniny w pozycjach 48, 159,
163, charakterystyczną dla obu izolatów. Podobieństwa te mogą świadczyć o istnieniu
wspólnego przodka.
Zsekwencjonowano szczep EIV wyizolowany w roku 2008 na terenie Polski. Analiza
przeprowadzona z użyciem programu BLAST wykazała, że izolat posiada tą sama sekwencję
nukleotydową
fragmentu
genu
HA1
jak
szczepy:A/equine/Maidstone/2/2007,
A/equine/Horsham/1/2007, A/equine/Berkshire/1/2007, A/equine/Cheshire/3/2007.
2