Ocena procedur zamawiania projektów i zawierania umów z

Transkrypt

Ocena procedur zamawiania projektów i zawierania umów z
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Grzegorz Ratajczak
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Główne zagadnienia:
Opis przedmiotu zamówienia
Warunki umów z projektantami
Projekty typu Design & Build (D&B)
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Przedmiot zamówienia wg Prawa Zamówień
Publicznych (Ustawa z dnia 29 01 2004 r. Dz.U.
z 2006 r. Nr 164., poz. 1163 – tekst jednolity)
-
-
art. 29 [opis przedmiotu zamówienia] - dla projektów
zwykłych,
art. 31 punkt 2 [roboty budowlane] – opis przedmiotu
zamówienia dla projektów typu D&B,
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
1.
2.
3.
Art. 29
Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny
i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i
zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie
wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzenie oferty.
Przedmiotu zamówienia nie moŜna opisać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Przedmiotu zamówienia nie moŜna opisywać…. (znaki
towarowe itp. )
Komentarz: opis i określenie mają identyfikować przedmiot
Zamówienia, dokładny to takŜe zrozumiały w kontekście
adresowania przedmiotu zamówienia do profesjonalistów
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Opis przedmiotu zamówienia
Istota:
opis przedmiotu zamówienia winien być w takim
stopniu szczegółowy, aby umoŜliwić w sposób
jednoznaczny (na tyle ile to jest moŜliwe)
dokonanie wyceny wszystkich istotnie
wpływających na cenę elementów projektu
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Istota etapowego przygotowania projektu
Etapowość przygotowania projektu cechuje się
uszczegóławianiem przedmiotu zamówienia w
wyniku uzyskiwanych uzgodnień i opinii,
konsultacji społecznych oraz szczegółowych
analiz wpływu inwestycji na środowisko.
Ponadto istotnym elementem jest, na kaŜdym
etapie, ocena kosztów inwestycji.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Główne etapy przygotowania projektu 1/2:
Ocena przedmiotu zamówienia i przygotowanie
wstępnej oceny moŜliwych wariantów
rozwiązania – etap kończy – STEŚ I;
Wybór wariantu (lub wariantów) z oceną
szczegółowych rozwiązań techniczno
- ekonomicznych i raportem oddziaływania na
środowisko STEŚ II – etap końcowy DoŚURI.
Uwaga: arkusz szczegółowy
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Główne etapy przygotowania projektu 2/2:
Przygotowanie materiałów do wniosku o
wydanie decyzji realizacyjnej w tym projektu
budowlanego jako jednego z głównych
załączników wniosku;
Uzyskanie decyzji realizacyjnej (lub pozwolenia
na budowę);
Przygotowanie projektów wykonawczych oraz
materiałów przetargowych.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Przykłady opisów przedmiotu zamówienia (z ostatnich 2 lat
na podstawie SIWZ na prace projektowe):
1. Brak opisu przedmiotu zamówienia
DK?? – PB + PW + MP na rozbudowę i modernizację z
decyzjami środowiskowymi i lokalizacyjnymi z
wariantowaniem trasy, długość odcinka około 62 km,
DK ?? – PB + PW + PM na rozbudowę odcinka około 50 km z
decyzjami środowiskowymi i lokalizacyjnymi,
S-? - STEŚ I, STEŚ II, PB + PW + MP z decyzjami
środowiskowymi i lokalizacyjnymi
2. Opis przedmiotu zamówienia
S-? – wskazanie wariantów, długość trasy, liczba i typ
obiektów inŜynierskich, podstawowe kolizje,
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Wnioski z dotychczasowych doświadczeń:
opis przedmiotu zamówienia jest ogólnikowy, praktycznie
uniemoŜliwiający dokonanie rzetelnej wyceny prac
projektowych (zwłaszcza w umowach ryczałtowych);
projektant nie ma moŜliwości dokonania wyceny prac
projektowych a ocena ryzyka prowadzi do rezygnacji w
uczestnictwie w przetargu;
ogólnikowość opisu przedmiotu zamówienia i brak
uwzględniania ryzyka projektanta skutkuje bardzo duŜym
rozrzutem cen w ramach poszczególnych przetargów.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Przykłady wycen na prace projektowe według
analizy SW w odniesieniu do (1/2):
wieloetapowych wycen prac projektowych na
autostrady i drogi ekspresowe – średni rozrzut
cen wynosi od 40% do 70% ceny minimalnej, w
niektórych przypadkach nawet znacznie powyŜej
100% (obszary Natury 2000, konflikty społeczne);
dwuetapowych wycen prac projektowych
(istniejąca DoŚURI oraz Decyzja lokalizacyjna) rozrzut cen wynosi od 20% do 30% ceny
minimalnej
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Przykłady wycen na prace projektowe według
analizy SW w odniesieniu do (2/2):
wieloetapowych wycen prac projektowych dla
dróg pozamiejskich typu G, GP – rozrzut cen
moŜe dochodzić do 100%;
analizy wycen dróg miejskich, gdzie projekty
drogowe ingerują znacząco w istniejącą
strukturę miejską – rozrzut cen nawet do 300%.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Umowy na prace projektowe
Główne problemy:
czas realizacji umów
warunki płatności
kary umowne
prawa stron w zawieraniu umów
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
I. Czas realizacji umów na prace projektowe
W związku z duŜą presją realizacji planów
inwestycyjnych oraz moŜliwościami wydatkowania
funduszy unijnych obserwuje się tendencję do
skracania czasu realizacji umów na prace projektowe.
Zamawiający nie uwzględniają lub w małym stopniu
uwzględniają procedury administracyjne (czas
postępowania administracyjnego), konieczność
uzyskania zgód i opinii od stron postępowania
administracyjnego w duŜej części niepublicznych takich
jak: energetyka, koleje państwowe, właścicieli mediów
(kanalizacja, energia, gaz itp..);
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
I. Czas realizacji umów na prace projektowe:
Organy administracji publicznej wstrzymują
postępowanie administracyjne nie rozstrzygają w
ustawowych terminach (określonych np. w „spec
ustawie”), przedłuŜają postępowanie (np. przy
wydawaniu decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach, decyzji wodno-prawnych,
postanowień i opinii);
Zamawiający, a dotyczy to w szczególności
Prezydentów Miast, przedłuŜają porozumienia z
podpisywaniem umów na warunki przebudowy i
usuwanie kolizji z właścicielami tych mediów
(najczęściej dotyczy to energetyki, PKP, kanalizacji);
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
I. Czas realizacji umów na prace projektowe:
Brak uwzględniania wielostopniowych
konsultacji społecznych (wymóg ustawy z dnia
7 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko –
Dz. U. Z 2008 r., Nr 199 poz. 1227)
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
I. Czas realizacji a analiza ryzyk:
Według analiz tylko i wyłącznie strony
formalnej oraz przy załoŜeniu, Ŝe w trakcie
postępowania administracyjnego nie będzie
dochodzić do wstrzymania procesu postępowania
oraz przy załoŜeniu, ze inne strony postępowania
będą wydawać swoje opinie i warunki wg czasu
określonego w KPA czas przygotowania
wieloetapowego projektu wynosi co najmniej 18
miesięcy.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
I. Czas realizacji a analiza ryzyk:
Czas ten uwzględnia jednorazowe przygotowanie
materiałów projektowych (mapy, rozwiązania
projektowe, raport ochrony środowiska), tzn. nie
uwzględnia zmian na wstępnych etapach
przygotowania projektu, konieczności
wprowadzenia zmian wynikających z uzyskanych
warunków, konsultacji społecznych oraz analiz
środowiskowych.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Praktyka:
w wielu przypadkach czas na kompleksowe
opracowanie projektu wg umów jest nie dłuŜszy
niŜ 12 miesięcy;
brak uwzględniania konieczności
przygotowania inwentaryzacji przyrodniczej,
która powinna odbywać się w sezonie
wegetacyjnym, a więc pomiędzy marcem a
wrześniem (szczególnie problemy z obszarami
Natura 2000)
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
II. Warunki płatności:
jednorazowe płatności po wykonaniu
wszystkich etapów zamówienia, często po
uzyskaniu ostatecznych decyzji;
brak płatności częściowych lub płatności
częściowe rozłoŜone nieproporcjonalnie do
poniesionych przez Projektanta kosztów;
brak zaktualizowania prac projektowych.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
II. Prawa stron w zawieraniu umów:
Umowy w zakresie przedmiotu zamówienia są bardzo
ogólne i uniemoŜliwiają negocjacje tych warunków.
Na przykład:
w zakresie przedmiotu zamówienia (wynagrodzenie za
prace dodatkowe);
czasu realizacji;
w wyniku zmiany przepisów prawnych wynikłych w
trakcie realizacji zlecenia (np. zmiana przepisów dot.
prawa ochrony środowiska – jedna zmiana w 2005 r.,
druga 2008 r.; dwuetapowość postępowania, zmiana
ustawy o uzyskiwaniu decyzji lokalizacyjnej).
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Zmiana warunków umowy w wyniku zmian prawa (ustaw)
Kodeks cywilny:
Art. 3571. JeŜeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków
spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi
trudnościami albo groziłoby jednej ze stron raŜącą stratą, czego
strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd moŜe po
rozwaŜeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współŜycia
społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania,
wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy.
Rozwiązując umowę sąd moŜe w miarę potrzeby orzec o
rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu
poprzedzającym.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
MoŜliwości zmiany wynagrodzenia ryczałtowego
Art. 632. § 1. JeŜeli strony umówiły się o wynagrodzenie
ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie moŜe Ŝądać
podwyŜszenia wynagrodzenia, chociaŜby w czasie zawarcia
umowy nie moŜna było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac.
§ 2. JeŜeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie moŜna
było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu
zamówienie raŜącą stratą, sąd moŜe podwyŜszyć ryczałt lub
rozwiązać umowę.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
III Kary umowne i koszty ubezpieczeń
Kary umowne moŜna podzielić na:
-
Standardowe wynikające z zaniedbań projektanta
-
Niestandardowe
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Przykłady kar niestandardowych (umowy z ostatniego roku):
Za opóźnienia w realizacji inwestycji z powodu nieterminowego
prowadzenia prac projektowych,
roboty dodatkowe spowodowane brakami w dokumentacji lub
rozbieŜnościami pomiędzy PB a kosztorysem,
Za przerwy w wykonaniu prac budowlanych,
Komentarz:
Koszty ubezpieczeń Projektanta w powyŜszych wypadkach mogą,
w zaleŜności od wielkości inwestycji przekraczać koszt usług na
prace projektowe.
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Prawa stron w zawieraniu umów
Umowy na prace projektowe nie traktują stron
umowy na równych prawach w znaczeniu
Kodeksu Cywilnego
Projektant albo godzi się na niekorzystne
warunki umów albo nie startuje w przetargach
Wszystkie ryzyka przerzucane są na
projektanta, nawet te, na które nie ma
Ŝadnego wpływu (zmiana prawa,
postępowanie administracyjne)
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Projekty typu Design & Build
Art. 31 Pzp
2. Przedmiot zamówienia opisany za pomocą
programu funkcjonalno – uŜytkowego,
3. Program funkcjonalno – uŜytkowy obejmuje opis
zadania budowlanego, w którym podaje się
przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz
stawiane im wymagania techniczne, architektoniczne
materiałowe i funkcjonalne
www.scottwilson.com/europe
Ocena procedur zamawiania projektów
i zawierania umów z projektantami
Kilka uwag do projektów D&B
program funkcjonalno – uŜytkowy ?
decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach?
decyzja realizacyjna (lokalizacyjna)?
drugi etap oceny inwestycji na środowisko – problem
konsultacji społecznych i ewentualnych zmian nimi
spowodowanych (obszary Natura 2000 z „shadow list”)?
Zmiany prawa w trakcie trwania D&B?
www.scottwilson.com/europe

Podobne dokumenty