W bieżącym numerze: Co nowego w ECK?

11 / 2008
W bieżącym numerze:
•
•
•
Co nowego w ECK?
Wiadomości z Komisji Europejskiej
Informacje z kraju i ze świata
Co nowego w ECK?
Wykłady w Centrum Informacji Europejskiej
W listopadzie przedmiotami naszych wykładów stały się mechanizmy dochodzenia roszczeń
konsumenckich oraz prawa pasażerów linii lotniczych. Jako prelegenci wystąpili eksperci
Europejskiego Centrum Konsumenckiego, Elżbieta Serdyńska oraz Piotr Stańczak. Temat
wykładu poświęconego transportowi lotniczemu brzmiał: „ABC praw pasażerów linii
lotniczych na rynku europejskim”. Poprowadzona przez panią Elżbietę, prelekcja, wywołała
żywą dyskusję wśród słuchaczy.
Reklamacja konsumencka, mediacja, kontrola czy sąd?..... - przegląd metod rozwiązywania
problemów przy transakcjach za granicą” – tak brzmiało hasło wykładu przedstawionego
przez pana Piotra Stańczaka. Wykład spotkał się z dużym zainteresowaniem ze strony
zarówno studentów jak i pracowników instytucji publicznych, a także samych konsumentów.
Wykłady kolejno miały miejsce 5 oraz 26 listopada, w siedzibie Centrum Informacji
Europejskiej przy ul. Kruczej 38/42.
Konferencja na temat rozwoju alternatywnego rozwiązywania sporów (ADR).
ECK było również organizatorem konferencji pt.: "Pozasądowe rozwiązywanie sporów zarządzanie problemami konsumenckimi". Miała ona miejsce siedzibie Prezesa Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów 19 listopada br.
Organizatorzy zapewnili udział w debacie reprezentacji kluczowych organów administracji
rządowej, m.in. Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Gospodarki, głównych
organizacji konsumenckich i biznesowych oraz instytucji alternatywnego rozwiązywania
sporów (ADR).
W trakcie konferencji podkreślono, że pozasądowe rozwiązywanie sporów już dzisiaj staje
się nieocenionym instrumentem dla rozładowywania napięć na rynku konsumenckim
i propagowania dobrych praktyk w biznesie.
Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się zwłaszcza dwie instytucje rozjemcze prezentujące
się w trakcie konferencji tj. Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków
Polskich oraz Komisja Etyki Reklamy przy Radzie Reklamy.
Podnoszono wzrastającą skuteczność niewładczych procedur rozjemczych takich jak
mediacja,
stosowana
przez
wojewódzkie
inspektoraty
Inspekcji
Handlowej.
Uznano, że polskim konsumentom potrzebny jest czytelny systemem instytucji
pozasądowych, które rozpatrywałyby problemy między przedsiębiorcą a konsumentem
sprawnie i tanio.
W dalszej części debata skupiła się nad konkretnymi koncepcjami rozwoju pozasądowego
rozwiązywania sporów w naszym kraju. Podkreślano m.in. priorytet i skuteczność metody
mediacyjnej przed postępowaniami rozstrzygającymi spory w drodze decyzji arbitralnej.
Wymiernym rezultatem konferencji stały się inicjatywy o współpracy podjęte pomiędzy
poszczególnymi instytucjami w celu rozwoju systemów rozjemczych.
Więcej informacji: http://www.konsument.gov.pl/pl/adr/adr_n20112008.html
Wiadomości z Komisji Europejskiej
Komisja Europejska powołuje nowe Obywatelskie Forum Energetyczne
Komisarz ds. ochrony konsumentów Meglena Kuneva oraz komisarz ds. energii Andris
Piebalgs, zainaugurowali posiedzenie pierwszego w historii Obywatelskiego Forum
Energetycznego. Celem otwartej w Londynie, platformy, jest implementacja i egzekucja praw
konsumenckich na rynku energetycznym UE, oraz poprawa regulacji prawnych dotyczących
rynków detalicznych i zaproponowanie sposobów wdrożenia praw konsumenta w życie.
Nowopowstałe forum zrzeszyło przedstawicieli organizacji konsumenckich, instytucji
przemysłowych, oraz organów regulacyjnych i rządowych.
Idea utworzenia forum pojawiła się w trzecim pakiecie Komisji dotyczącym unijnego rynku
energetycznego. Natomiast w maju 2008 r., na konferencji poświęconej prawom odbiorców
energii, pomysł przedstawili także komisarz Meglena Kuneva oraz Andris Piebalgis
Przedmiotem debat stały się kwestie tak istotne, jak zmiana dostawców energii, przejrzysty
sposób naliczania opłat, inteligentne systemy pomiarowe oraz ochrona najsłabszych grup
społecznych.
Więcej informacji:
http://konsument.gov.pl/pl/aktualnosci/20081120.html
Strona internetowa Komisji Europejskiej dotycząca praw odbiorców energii:
http://ec.europa.eu/energy/energy_policy/consumers/index_en.htm
Kampania Komisji Europejskiej na rzecz praw odbiorców energii i otwarcia rynków energii:
http://www.agathepower.eu/
Ochrona konsumentów - nowym europejskim programem studiów
magisterskich już od września 2009.
Europejska komisarz ds. ochrony konsumentów Meglena Kunewa uroczyście zainicjowała
pierwszy europejski program studiów magisterskich z dziedziny ochrony konsumentów.
Inicjatywa będzie wspierana przez unijne władze oraz oferowana na uczelniach w 13
miastach dziewięciu państw członkowskich: Niemczech, Francji, Hiszpanii, Belgii, Danii,
Holandii, Polsce, Rumunii i Wielkiej Brytanii.
Program został zainicjowany na Uniwersytecie Haute Alsace w Colmar (Francja) przez
komisarz Kunewę, która wypowiedziała się w sposób następujący: "Patrząc na obecną
sytuację charakteryzującą się m.in. zawirowaniami finansowymi i rosnącymi cenami, nie
sposób przecenić znaczenia ochrony praw konsumentów oraz ich interesów. Jestem zatem
zadowolona, że wzmocnienie pozycji konsumenta stało się obecnie trwałym elementem
kształcenia na uniwersytetach europejskich".
Celem programu jest wprowadzenie specjalistycznego kształcenia w dziedzinie ochrony
konsumentów, tak, aby trafiający na rynek specjaliści potrafili zagwarantować pełniejszą
ochronę interesów konsumenta na polu przedsiębiorczości, polityki oraz w ramach
organizacji broniących praw konsumentów. Pojęcie kwalifikacji zawodowych w tej dziedzinie
do tej pory nie zostało jeszcze utworzone, nowy kierunek studiów zaś celuje zmianę tej
sytuacji.
Więcej informacji:
strona Komisji Europejskiej dotycząca szkoleń w dziedzinie ochrony konsumentów
http://ec.europa.eu/consumers/empowerment/cons_education_en.htm
http://konsument.gov.pl/pl/aktualnosci/20081121.html
Konsumencie, czujesz się oszukany? Zajrzyj na www.isitfair.eu.
Komisja Europejska uruchomiła nową stronę internetową dla konsumentów, dostępną także
w języku polskim. Portal ma na celu udzielanie pomocy i porad, wszystkim tym, którzy czują
się oszukani bądź przysłowiowo, dali się 'nabić w butelkę' nieuczciwym handlowcom. Rzeczy
ważne i potrzebne znajdą dla siebie także ci, którzy chcieliby uniknąć problemów
związanych z zakupami w UE.
Ideą przyświecającą przedsięwzięciu jest wzrost zaufania konsumentów do rynku
zjednoczonej Europy poprzez promowanie wiarygodnych informacji z zakresu praw
konsumenckich, także porad, do kogo należy zwrócić się o pomoc w przypadku, kiedy
stajemy się ofiarą nieuczciwych praktyk handlowych.
Konsument z pewnością doceni również fakt, iż na stronie zamieszczono realne przykłady
niezgodnych z prawem działań handlowych. Dobrym pomysłem jest także przedstawienie
Czarnej Listy zakazanych unijną dyrektywą, praktyk (Dyrektywa o Nieuczciwych Praktykach
Handlowych, UCP). Lista zawiera takie punkty jak:
•
•
•
'Reklama-przynęta ('Bait advertising') - zachęcanie do kupna w bardzo niskiej cenie,
pomimo niewystarczającej ilości dostępnego produktu.
Oferta pozornie darmowa - kreowanie wrażenia nieodpłatności produktu, który
darmowym okazuje się nie być.
Oferta pozornie limitowana - tworzenie wrażenia niedostępności produktu poprzez
fałszywe wmawianie, iż jego emisja przebiega w bardzo wąskim przedziale czasu.
Poza otrzymaniem wsparcia merytorycznego, konsument może również poddać swoją
wiedzę testowi na znajomość praw zakupowych bądź też obejrzeć klipy demaskujące
niektóre niezgodne z prawem, działania handlowe.
Więcej informacji:
www.isitfair.eu
http://www.isitfair.eu/index_pl.html
http://ec.europa.eu/consumers/citizen/my_rights/unf_comm_prac_en.htm
Informacje z kraju i ze świata
Lotniska nie spodziewały się aż 1 miliona pasażerów mniej
Jak się okazuje, założeniem nie znajdującym pokrycia w rzeczywistości okazały się
prognozy polskich lotnisk co do liczby pasażerów w 2008. Liczbę osób odprawionych
jeszcze we wrześniu 2008, przewidywano na 22 mln. Ostatecznie jednak największe porty
lotnicze zmuszone były obniżyć tegoroczne prognozy ruchu. By wymienić: Warszawa - o 400
tys. osób, lotnisko w Balicach - o 300 tys. Również Wrocław obsłuży o około 200 tys. osób
mniej, Katowice natomiast – o 100 tys.
Wiadomo także, iż bariera 10 mln pasażerów na warszawskim Okęciu nie zostanie
przekroczona; choć w połowie roku 2008 lotnisko mogło pochwalić się 8,5 %. skokiem liczby
pasażerów, w III kwartale wzrost zawęził się już jedynie do 5 %.
Jak powiedział Jakub Mielniczuk, rzecznik Portów Lotniczych: „Jest bardzo wątpliwe, by w
ostatnich miesiącach spadkowa tendencja się odwróciła. Oznacza to, iż 10 mln pasażerów w
tym roku na pewno nie będzie”. Ostatecznie zatem prognozą aktualną dla Okęcia jest 9,6
mln pasażerów. Co ważne, jest to i tak o 400 tys. osób więcej niż w roku 2007.
Spadek rzędu 8 % w liczbie pasażerów odnotowały w październiku także podkrakowskie
Balice. Władze portu obniżyły zatem prognozę ruchu z 3,2 mln do 2,9 mln osób. We
Wrocławiu powodem mniejszego zainteresowania podróżnych usługami lotniczymi okazała
się drastyczna podwyżka opłat lotniskowych, do 1 tys. zł za start i lądowanie.
Korekty ruchu w portach są wynikiem nienajlepszych wyników europejskich przewoźników;
stracili oni we wrześniu 2008 r. ok. 5 % pasażerów wśród osób, które skorzystały z ich usług
we wrześniu 2007 r.
Jak mówi Ulrich Schulte-Strathaus, sekretarz generalny Europejskiego Stowarzyszenia Linii
Lotniczych: „To najsłabszy okres branży od 25 lat i biorąc pod uwagę to, co dzieje się w
gospodarce, w najbliższym czasie nie należy spodziewać się poprawy”.
Niemniej jednak porty lotnicze i tak zamkną ten rok na plusie. 21 mln obsłużonych
pasażerów oznacza wzrost ruchu o 9 proc. w stosunku do 2007 roku.
Źródło: GP
Już co dwudziesty Polak pracuje zdalnie
Wprowadzenie przed rokiem do kodeksu pracy definicji telepracy spowodowało wzrost
zainteresowania tą formą zatrudnienia. Jak okazuje się, nie należy mylić pojęcia telepracy z
telemarketingiem, co więcej, osoby zatrudnione na pewnych określonych stanowiskach
wręcz powinni przekonywać swoich pracodawców do umożliwienia im pracy zdalnej.
W ciągu minionego roku liczba pracowników pracujących w trybie telepracy wzrosła
pięciokrotnie. O ile w roku zeszłym co setny Polak, o tyle w roku obecnym - już co
dwudziesty, deklaruje się jako telepracownik. Co ciekawe, czterech na dziesięciu Polaków
wciąż nie słyszało o takiej formie pracy.
Według ekspertów i pracodawców wzrost popularności telepracy oznacza, iż gospodarka w
Polsce staje się coraz bardziej nowoczesna. Pracodawcy zwracają też uwagę na fakt, iż
telepraca nie tylko przynosi firmie oszczędności, ale też umożliwia godzenie życie
zawodowego i rodzinnego.
Praca zdalna staje się coraz bardziej popularna nie tyko w Polsce. Obecnie około 11 % osób
w UE znajduje zatrudnienie jako telepracownik. Co więcej, w USA już prawie 30 % pełni
swoje funkcje zdalnie. Warto dodać, iż taka forma zatrudnienia oznacza dostęp do pracy dla
osób niepełnosprawnych czy sprawujących opiekę nad dziećmi lub chorymi członkami
rodziny.
Telepraca staje się również coraz bardziej powszechną formą zatrudnienia pośród osób
wykonujących wolne zawody, takie jak artyści, pisarze, dziennikarze czy architekci. Coraz
częściej pracują w ten sposób także graficy komputerowi, programiści, osoby związane z
działalnością marketingową, badaniem rynku, usługami księgowymi, prawniczymi lub
doradztwem.
Źródło: GP
Euro nowym środkiem płatniczym w 2012?
Zdaniem ekspertów przyjęcie euro nieuchronnie wiąże się ze zmianą przepisów konstytucji
oraz uchwaleniem ustawy horyzontalnej, która określi czas obowiązywania podwójnego
obiegu złotego i euro. Znowelizowane przepisy mają zapobiec spekulacji cenami towarów i
usług. Raport o przygotowaniach Polski do przejścia na walutę euro będzie ogłoszony już w
grudniu; jego obszerną część zajmie omówienie problemów prawnych związanych z
wprowadzeniem nowego środka płatniczego.
Najpierw konstytucja
Zmian w pierwszej kolejności będzie wymagać przepis (art. 227 ust. 1 ustawy zasadniczej)
mówiący, iż wyłączne prawo do emisji pieniądza przysługuje NBP. Według fachowców,
artykuł ten nie może pozostać w swoim obecnym brzmieniu, ponieważ wraz z wejściem
Polski do strefy euro, NBP przekaże część swoich uprawnień Europejskiemu Bankowi
Centralnemu (EBC).
Ponadto, korekcie powinien zostać poddany również przepis (art. 198 konstytucji)
gwarantujący niezależność członków Zarządu NBP oraz członków Rady Polityki Pieniężnej,
w tym prezesa NBP. Obecnie za naruszenie konstytucji, odpowiada on jedynie przed
Trybunałem Stanu, natomiast w myśl statutu Europejskiego Banku Centralnego, prezes
banku krajowego odpowiedzialny jest wyłącznie przed Europejskim Trybunałem
Sprawiedliwości.
Wymogi wspólnotowe
Co ważne, warunkiem przyjęcia euro jest spełnienie przez Polskę tzw. kryteriów
konwergencji ekonomicznej oraz dostosowanie aktów prawnych. Dopóki wymogi te nie
zostaną spełnione, dopóty przepisy Traktatu dotyczące euro oraz część przepisów
odnoszących się do Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) i Europejskiego
Banku Centralnego, nie znajdą zastosowania w praktyce. Derogacja, czyli brak
implementacji owych przepisów w stosunku do danego państwa członkowskiego, uchylana
jest po otrzymaniu pozytywnej oceny spełniania kryteriów konwergencji oraz wymogów
prawnych.
Ustawa horyzontalna
Według ekspertów, zasadniczą sprawę stanowić będzie jednak uchwalenie przez Sejm
ustawy horyzontalnej. Jej przyjęcie będzie możliwe dopiero po wprowadzeniu zmian w
konstytucji.
Ustawa powinna określać ramy wprowadzenia euro oraz delegacje do wydawania innych
aktów prawnych. Co ważne, zapewni ona ciągłość stosunków prawnych oraz pozwoli
zachować zasadę ochrony praw nabytych i swobodę umów. Przysłuży się zmniejszeniu
ryzyka rozwiązywania kontraktów z powodu zmiany waluty oraz wprowadzeniu obowiązku
podawania cen w starej i nowej walucie.
Ponadto, w ustawie tej określony zostanie również okres wspólnego obowiązywania obu
walut oraz wyjątki od obowiązku przyjmowania ich za podstawę rozliczeń. Nowe przepisy
będą musiały też regulować sposoby rozliczania środków pochodzących z nielegalnych lub
nieujawnionych źródeł, konieczna zatem okaże się nowelizacja ustawy o zapobieganiu
praniu brudnych pieniędzy.
Kryzys może wymusić zmianę kryteriów
Zdaniem niektórych ekonomistów kryzys na rynkach finansowych może skłonić Komisję
Europejską oraz Europejski Bank Centralny do złagodzenia kryteriów stawianym krajom,
które chcą wprowadzić wspólną europejską walutę. Obowiązujące obecnie warunki mogą
być dość trudne, wręcz nie przystające do aktualnej sytuacji gospodarczej.
Źródło: GP