Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis

Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym
Opis przypadku
We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk. Wkrótce
wszyscy nauczyciele uczący w tej klasie mówili tylko o nim i o jego zachowaniach. Uczeń
w wulgarny sposób odzywał się zarówno do kolegów z klasy, jak i do nauczycieli. Odmawiał
wykonywania poleceń, nie pracował na lekcjach, nie przynosił zeszytów ani przyborów
szkolnych. Zdarzyło się, że kilka razy obraził nauczycielkę, która starała się skłonić go do
pracy na lekcji. W chwilach największego wzburzenia groził, że zrobi sobie krzywdę,
np. zbije szybę pięścią lub będzie uderzał głową w ścianę. Zdarzyło mu się pobić kolegę.
W ciągu dwóch tygodni Eryk był kilkakrotnie na rozmowie u pedagoga i dyrektora
szkoły. Do szkoły wezwani zostali także rodzice chłopca. Obiecali porozmawiać z synem, ale
ich działania nie przynosiły żadnych rezultatów.
Nauczyciele poprosili rodziców o konsultację z psychologiem z poradni
psychologiczno-pedagogicznej. Podczas spotkania specjaliście udało się nawiązać dobry
kontakt z chłopcem. Eryk powiedział, że nie potrafi kontrolować swojego zachowania, kiedy
jest zdenerwowany. Obawia się, że koledzy będą uważać go za głupka, bo popełnia dużo
błędów. Nie pracował na lekcjach, aby nie dowiedzieli się, że nic nie umie.
Psycholog dowiedział się również, że w domu chłopca panuje napięta atmosfera.
Rodziców często ponoszą emocje, wyzywają syna, czasem nawet biją. Najtrudniej jest po
telefonie ze szkoły lub po rozmowie rodziców z nauczycielami. Wtedy w domu wybuchają
najgorsze awantury. Eryk jest wściekły, że nauczyciele znów na niego naskarżyli, i ma żal, że
znów się go czepiają. Psycholog dowiedział się też, że uczeń zaczął palić papierosy i czasem
wagaruje.
W pracy z Erykiem duże znaczenie miało współdziałanie z rodzicami. Zostali oni
skierowani na specjalne warsztaty. Dzięki tym spotkaniom nauczyli się w bardziej
konsekwentny sposób egzekwować od syna stosowanie się do ich poleceń oraz
obowiązujących zasad – bez używania agresji, krzyku i kar. Chłopiec zaczął uczęszczać na
zajęcia grupowe w ramach treningu zastępowania agresji. Bardzo ważny dla chłopca był
kontakt z psychologiem z poradni, który pracował z chłopcem i pozostawał w kontakcie
z nauczycielami. Specjalista w trakcie terapii kładł duży nacisk na budowanie pozytywnej
motywacji poprzez docenianie zmiany w zachowaniu ucznia. Zgodnie z jego zaleceniami
wszyscy nauczyciele nagradzali pochwałami każdą, nawet drobną poprawę w sprawowaniu
się chłopca. Doceniono także mocne strony Eryka. Uzyskał, po wielu wysiłkach, przywilej
reprezentowania szkoły w drużynie piłki nożnej, a jego prace plastyczne zostały wyróżnione
poprzez organizację wystawy. Chłopiec poczuł, że nie musi być już najlepszy w byciu
najgorszym, że w inny sposób może zapewnić sobie akceptację ze strony kolegów. Zdobył
także motywację do nauki i powoli zaczął wywiązywać się ze swoich obowiązków.
Najtrudniejszym etapem pomocy uczniowi była praca z nauczycielami i próby
skłonienia ich, by koncentrowali się na pozytywnych zmianach w postępowaniu chłopca,
a nie na piętnowaniu wszystkich jego złych zachowań i porażek.
© Copyright by Nowa Era Spółka z o.o. 2012
Karta Indywidualnych Potrzeb Ucznia
Imię i nazwisko ucznia
Eryk ****
****
Klasa, do której uczęszcza
uczeń
IV
Placówka zakładająca
kartę
Szkoła
Podstawowa nr
****
Podstawa założenia karty
Placówka wystawiająca
dokument
Data wystawienia
dokumentu/nr
Wyniki obserwacji nauczycieli
dotyczące zachowania ucznia.
Brak.
Brak.
Data założenia karty
Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, ze względu na które została założona karta
Zagrożenie niedostosowaniem społecznym.
Mocne strony ucznia
Dobry kontakt z psychologiem szkolnym, zdolności plastyczne, zainteresowanie sportem
(piłka nożna).
Zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na
indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne
Radzenie sobie z emocjami.
Podniesienie motywacji ucznia do nauki.
Nauka postępowania zgodnie z obowiązującymi zasadami i budowanie motywacji do ich
przestrzegania.
Formy pomocy
Osoby odpowiedzialne
za ich realizację
Wymiar godzin
Okresy udzielania
pomocy
Warsztaty zastępowania Psycholog specjalista
agresji.
z poradni
psychologicznopedagogicznej.
2 godziny w
tygodniu
Bieżący rok
szkolny.
Indywidualne spotkania
z pedagogiem.
2–4 godziny w
tygodniu
Cały okres
edukacji.
Pedagog szkolny.
Sposoby pomocy
Wykorzystywanie codziennych szkolnych sytuacji do wspierania rozwoju, kształtowania
akceptowanych postaw, zapobiegania zagrożeniom, korekcji negatywnych zachowań
poprzez omawianie z uczniem konfliktowych sytuacji i odpowiednich sposobów reagowania.
© Copyright by Nowa Era Spółka z o.o. 2012
Stała obserwacja zachowania ucznia i jego aktywności na zajęciach, wzmacnianie poprawy
w zachowaniu i aktywności na lekcjach.
Poznanie mocnych stron ucznia i stwarzanie sytuacji pozwalających na ich wykorzystanie.
Kto odpowiada za
opracowanie PDW?
Pedagog szkolny.
© Copyright by Nowa Era Spółka z o.o. 2012
Plan Działań Wspierających
Imię i nazwisko ucznia
Klasa
Szkoła
Eryk ****
IV
Szkoła Podstawowa nr ****
Cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń wymaga pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
Cele ogólne
Cele szczegółowe
Nauczenie Eryka radzenia sobie
z emocjami.
Nauczenie Eryka radzenia sobie w odpowiedni sposób ze
złością w sytuacjach konfliktowych – unikania agresji
słownej i fizycznej.
Kształtowanie pozytywnych
zachowań.
Skłonienie ucznia do pracy na lekcjach,
powstrzymywania się od negatywnych komentarzy,
wyrażania swojego zdania bez używania wulgaryzmów i
zgodnie z obowiązującymi w szkole zasadami.
Zbudowanie motywacji ucznia do
nauki.
Zmotywowanie ucznia do wykonywania zadań
i zdobywania wiedzy.
Podniesienie samooceny ucznia.
Poznanie i docenienie mocnych stron Eryka.
Działania realizowane z uczniem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania
pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Formy i sposoby
Działania
Trening zastępowania agresji.
Warsztaty zgodnie z programem treningu.
Indywidualne spotkania
z pedagogiem szkolnym.
Nawiązanie kontaktu z uczniem, zdobycie jego zaufania,
codzienne omawianie trudnych dla ucznia sytuacji,
pokazywanie pozytywnych rozwiązań, docenianie
postępów, udzielanie wsparcia psychologicznego.
Nauka pozytywnych zachowań.
Wzmacnianie (np. poprzez nagradzanie punktami)
najmniejszych przejawów pozytywnego zachowania,
takich jak kilka minut pracy na lekcji, wykonanie jednego
z zadań, użycie zwrotów grzecznościowych, wypowiedź
bez wulgaryzmów.
Udzielanie przywilejów za
dokonywane postępy
w poprawianiu zachowania lub
sukcesy w nauce.
Za zdobycie określonej ilości punktów uczeń uzyskuje
przywilej np.udział w treningu drużyny szkolnej, prawo
wypożyczenia filmu z biblioteki szkolnej, prawo wyjścia
na wycieczkę z klasą lub udziału w imprezie szkolnej.
Budowanie zainteresowania
Proponowanie uczniowi funkcji pomocnika na lekcji,
© Copyright by Nowa Era Spółka z o.o. 2012
przedmiotami szkolnymi.
np. przy wykonywaniu eksperymentów.
Bazowanie na mocnych stronach
ucznia.
Poznanie mocnych stron ucznia (np. umiejętność
fotografowania czy obsługi komputera, zdolności
plastyczne) i umożliwienie wykorzystania ich na terenie
szkoły w celu poprawy jego wizerunku wśród nauczycieli
i rówieśników.
Działania wspierające rodziców ucznia
Skierowanie rodziców na warsztaty umiejętności wychowawczych.
Zakres współdziałania z innymi instytucjami
Współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną.
Autor: Anna Tulczyńska
© Copyright by Nowa Era Spółka z o.o. 2012