zawarto ś ć rocznika cxxiii spis treści rocznika cxxiii

zawarto ś ć rocznika cxxiii spis treści rocznika cxxiii

Z A W A R T O Ś Ć
R O C Z N I K A
CXXIII
Kwartalnik Historyczny
Rocznik CXXIII, 2016, 4
PL ISSN 0023-5903
SPIS TREŚCI ROCZNIKA CXXIII
B u k o Andrzej, Źródła pisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej
w Chełmie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
G e t k a - K e n i g Mikołaj, Rządowe przedsięwzięcia pomnikowe ku czci
Aleksandra I a ideologia „wskrzeszenia” Polski w latach
1815–1830 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J a s n o w s k i Paweł, Integracja galicyjskich Żydów w świetle lwowskiej
„Ojczyzny” (1881–1892) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J u r e k Tomasz, „Usque in Vurta fluvium”. Nad trybutem Mieszkowym . . .
K a l i n o w s k i Emil, Aktywność polityczna szlachty podlaskiej podczas
pierwszego bezkrólewia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
K o p c z y ń s k i Michał, S o b e c h o w i c z Łukasz, Ciało ludzkie i miasto:
poborowi w guberni warszawskiej w roku 1913 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
K u d e l s k i J. Robert, Rewindykacja dóbr kultury na Dolnym Śląsku
w latach 1945–1949 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P a u k Marcin R., Episkopat, liturgia i polityka u schyłku XI w.: biskupi
Eberhard i Henryk w dokumencie Władysława Hermana dla katedry
bamberskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S r o k a Łukasz Tomasz, Stowarzyszenie Humanitarne „Leopolis”
we Lwowie (1899–1938). Główne kierunki działalności . . . . . . . . . . . . . . .
Z a j ą c Paweł, Giovanni Andrea Archetti i Stanisław August Poniatowski.
Obraz króla i wzajemnych relacji w depeszach nuncjusza do
sekretariatu stanu Stolicy Apostolskiej z lat 1776–1784 . . . . . . . . . . . . . . .
Z a w i s t o w s k i Andrzej, „To nie wstyd — bony, wstyd to kolejki”.
Reglamentacja cukru w PRL w latach 1976–1981 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Z a w i t k o w s k a Wioletta, Niewierność małżeńska królowej Zofii
Holszańskiej w 1427 r. — prawda, pomówienie czy plotka polityczna?
Próba rekonstrukcji wydarzeń na tle oskarżeń innych żon Jagiełły . . . .
2 221
4 695
3 447
3 425
2 247
3 491
1
71
4 653
1
45
2 279
4 733
1
5
892
Zawartość rocznika CXXIII
PRZEGLĄDY — POLEMIKI — MATERIAŁY
G o d d e e r i s Idesbald, Spór o emigrację polską XIX w. — odpowiedź
autora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J u s u p o v i ć Monika, Replika na odpowiedź Diany Koniecznej . . . . . . . . . . . .
K o n i e c z n a Diana, Odpowiedź na recenzję Moniki Jusupović . . . . . . . . . . . .
S ł o c z y ń s k i Henryk, Historyk, fakt, pokora. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ż u r a w s k i v e l G r a j e w s k i Radosław, Jeszcze o Wielkiej Emigracji
w Belgii — polemika na marginesie książki Idesbalda Goddeerisa . . . . .
2 321
2 313
1 95
3 523
3 515
ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE
B r o j e r Wojciech, Majmonides o relacjach między żydami i gojami.
Niewykorzystana szansa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C z y ż e w s k i Andrzej, Autoportret pokolenia ’68 — czy samospełniająca
się przepowiednia? O stosowaniu oral history i kategorii pokolenia
w badaniach historycznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
M a r c h l e w i c z Krzysztof, Udana historia nieudanej interwencji
Brytyjczyków w Afganistanie (1839–1842). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O p a l i ń s k i Edward, Zygmunt III wobec Habsburgów i Jana Zamoyskiego . .
P l e s k o t Patryk, Moda za żelazną kurtyną. Refleksje wokół książki Anny
Pelki o modzie młodzieżowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
i Niemieckiej Republice Demokratycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S p a ł e k Robert, Pierwszy po triumwirach, pierwszy po „Wiesławie” —
Roman Zambrowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wo ź n i a k Krzysztof Paweł, O łódzkich protestantach w XIX w. —
polemicznie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ż u r a w s k i v e l G r a j e w s k i Radosław, Wielka Emigracja w Belgii
(1831–1870) — wizerunek bez heroizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 763
3 553
2 327
4 777
1 125
2 339
4 797
1 103
*
Akta sejmikowe ziemi chełmskiej 1572–1668, oprac. W. B o n d y r a,
H. G m i t e r e k, J. Te r n e s — Robert K o z y r s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A p o r P., Fabricating Authenticity in Soviet Hungary. The Afterlife of the First
Hungarian Soviet Republic in the Age of State Socialism — Maciej G ó r n y .
Architektur und Kunst in der Ära des sächsischen Ministers Heinrich Graf von
Brühl (1738–1763), red. T. To r b u s, M. H ö r s c h — Jerzy D y g d a ł a . . . . .
A u g u s t y n o w i c z Ch., Grenze(n) und Herrschaft(en) in der kleinpolnischen
Stadt Sandomierz 1772–1844 — Kazimierz K a r o l c z a k . . . . . . . . . . . . . . . . .
The Baiuvarii and Thuringi. An Ethnographic Perspective, red. J. F r i e s - K n o b l a c h, H. S t e u e r, J. H i n e s — Krzysztof P o l e k . . . . . . . . . . . . . .
B e r n e r A., Kreuzzug und regionale Herrschaft. Die älteren Grafen von Berg
1147–1225 — Marian D y g o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C h r z ą s z c z C., Wychowawcy elit. Działalność katechetów galicyjskich szkół
średnich w latach 1867–1918 — Tomasz P u d ł o c k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C z e r n i e c k a - H a b e r k o A., Unie polsko-litewskie w historiografii polskiej —
Krzysztof O s i ń s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1 150
2 399
1 163
4 851
4 817
4 826
2 388
2 373
Zawartość rocznika CXXIII
D a l e w s k i Z., Modele władzy dynastycznej w Europie Środkowo-Wschodniej
we wcześniejszym średniowieczu — Martin W i h o d a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Fe l c m a n O., G ł a d k i e w i c z R. i in., Kladsko. Dějiny regionu —
Andrzej M a ł k i e w i c z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
G a n t n e r C., Freunde Roms und Völker der Finsternis. Die päpstliche
Konstruktion von Anderen im 8. und 9. Jahrhundert —
Maksymilian S a s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
G ł o w a c k i J.J., Gastronomia polityczna kuchmistrza litewskiego Michała
Wielhorskiego (ok. 1730–1814) — życie i myśl ustrojowa —
Dorota D u k w i c z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, red. Z. D a l e w s k i —
Michał To m a s z e k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
G r z y b e k D., Handel i pokój. Geneza i ewolucja liberalnego pacyfizmu —
Paweł T. D o b r o w o l s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
H a r d e r C., Pseudoisidor und das Papsttum. Funktion und Bedeutung
des apostolischen Stuhls in den pseudoisidorischen Fälschungen —
Przemysław N o w a k. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
H a u s e r P., Przedstawiciele mniejszości niemieckiej w parlamencie
II Rzeczypospolitej — Eugeniusz K o k o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
H e i n d l W., Josephinische Mandarine. Bürokratie und Beamte in Österreich,
t. 2: 1848 bis 1914 — Jan S u r m a n. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
H e y d e J., Transkulturelle Kommunikation und Verflechtung. Die jüdischen
Wirtschaftsteliten in Polen vom 14. bis zum 16. Jahrhundert — Hanna
Zaremska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
K o l l i n g e r K., Polityka wschodnia Bolesława Chrobrego (992–1025) —
Andrzej P l e s z c z y ń s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
K o ł o d z i e j R., „Ostatni wolności naszej klejnot”. Sejm Rzeczypospolitej
za panowania Jana III Sobieskiego — Michał Z w i e r z y k o w s k i . . . . . . . . . 3
K o s i ń s k i K., Wiwisekcja powszedniości. Studium wczesnej twórczości Marka
Nowakowskiego (1957–1971) — Michał G ł o w i ń s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
K r z y ż o s t a n i a k H., Trzynastowieczne święte kobiety kręgu franciszkańskiego
Polski i Czech — Anna Agnieszka D r y b l a k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
K u č e r a R., Život na příděl. Válečná každodennost a politiky dělnické třídy
v českých zemích 1914–1918 — Maciej G ó r n y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
K u ź m i n a D., Wazowie a Kościół w Rzeczypospolitej —
Agnieszka B i e d r z y c k a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
L i n k Ch., Der preussische Getreidehandel im 15. Jahrhundert. Eine Studie
zur nordeuropäischen Wirtschaftsgeschichte — Grzegorz M y ś l i w s k i . . . . 3
L o s s o n K., „Komu miła całość Ojczyzny”. Świadomość i aspiracje polityczne
kancelistów kozackich (1670–1720) — Wasyl K o n o n e n k o. . . . . . . . . . . . . . . 1
M a l i n o w s k i J., Stefan Dąbrowski (1877–1947). Biografia polityczna —
Wojciech M a z u r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
M a l u d z i ń s k a M., „Próżnowanie stało się powszechnym nałogiem”.
Żebracy i włóczędzy w stanisławowskiej Warszawie — Tadeusz S r o g o s z . . 2
M o o r h o u s e R., The Devils’ Alliance. Hitler’s Pact with Stalin, 1939–41 —
Sławomir D ę b s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
893
596
135
586
845
581
840
591
879
170
836
602
616
196
607
173
154
611
158
861
378
629
894
Zawartość rocznika CXXIII
P e r k o w s k i P., Gdańsk — miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa
i warunki bytowe w latach 1945–1970 — Edmund K i z i k . . . . . . . . . . . . . . . .
P ę z i ń s k i P., Na rozdrożu. Młodzież żydowska w PRL 1956–1968 —
Bożena S z a y n o k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P o l á c h V.P., Historie o starých norských králích. Středověké Norsko
a Skandinávie v kronice mnicha Theodorika — Rafał R u t k o w s k i . . . . . . .
R e i s c h A.A., Hot Books in the Cold War. The CIA-Funded Secret Western Book
Distribution Program Behind the Iron Curtain — Bartosz K a l i s k i . . . . . . . .
R i n d l i s b a c h e r S., Leben für die Sache. Vera Figner, Vera Zasulič und das
radikale Milieu im späten Zarenreich — Andrzej S z w a r c . . . . . . . . . . . . . . .
S i e b e r - L e h m a n n C., Papst und Kaiser als Zwillinge? Ein anderer Blick
auf die Universalgewalten im Investiturstreit — Jarosław S o c h a c k i . . . . .
S o c h a c k i J., Formowanie się wczesnośredniowiecznego państwa niemieckiego
919–962 — Antoni G r a b o w s k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S p ä t R., Die „polnische Frage” in der öffentlichen Diskussion im Deutschen
Reich 1894–1918 — Piotr S z l a n t a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S t a n i s ł a w s k i B.M., Jómswikingowie z Wolina-Jómsborga. Studium
archeologiczne przenikania kultury skandynawskiej na ziemie polskie —
Władysław D u c z k o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S t i n i a M., Uniwersytet Jagielloński w latach 1871–1914. Modernizacja procesu
nauczania — Tomasz P u d ł o c k i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S t o b i e c k i R., Historycy polscy wobec wyzwań XX wieku — Tadeusz Paweł
Rutkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S z c z u p a k A., Greckokatolicka diecezja przemyska w latach I wojny
światowej — Tomasz P u d ł o c k i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ś n i e ż y ń s k a - S t o l o t E., „Zamek piękny na wzgórzu…”. Horoskopy —
zapomniane źródło historyczne — Sylwia K o n a r s k a - Z i m n i c k a . . . . . . .
Ta n d e c k i J., K o p i ń s k i K., Edytorstwo źródeł historycznych —
Tomasz J u r e k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W ę c o w s k i P., Początki Polski w pamięci historycznej późnego średniowiecza —
Krzysztof O ż ó g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W i l l i a m s G., Paralysed with Fear. The Story of Polio — Marcin S t a s i a k . . . .
1 178
1 190
2 362
1 184
2 394
4 822
2 368
3 626
1 139
3 621
4 868
4 874
4 831
2 357
1 145
2 383
IN MEMORIAM
Jerzy Holzer (24 VIII 1930–14 I 2015) — Jan S k ó r z y ń s k i . . . . . . . . . . . . . . . .
Jacek Kochanowicz (15 IV 1946–2 X 2014) — Piotr K o r y ś . . . . . . . . . . . . . . . .
Janusz Tazbir (5 VIII 1927–3 V 2016) — Henryk S a m s o n o w i c z. . . . . . . . . .
Feliks Tych (31 VII 1929–17 II 2015) — Anna L a n d a u - C z a j k a . . . . . . . . . . .
Mieczysław Wrzosek (28 VII 1930–14 VI 2015) — Adam D o b r o ń s k i,
Jan S n o p k o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
2
4
3
203
405
885
637
3 640
KOMUNIKATY
Komunikat Redakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 212
Konkurs im. Profesora Jerzego Michalskiego na najlepszą recenzję
naukową z zakresu historii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 211
Nagroda im. Profesora Stanisława Herbsta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 411
895
Zawartość rocznika CXXIII
CONTENTS
B u k o Andrzej, Written Sources and Archaeology: the Example
of Cathedral Hill in Chełm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
G e t k a - K e n i g Mikołaj, Government Undertakings Concerning
Monuments in Honour of Alexander I and the Ideology
of the “Resurrection” of Poland, 1815–1830 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J a s n o w s k i Paweł, Integration of Galician Jews in the Light of the Lwów
“Ojczyzna” (1881–1892) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J u r e k Tomasz, “Usque in Vurta fluvium”. On Mieszko’s Tribute . . . . . . . . .
K a l i n o w s k i Emil, The Political Activity of the Nobility of Podlasie
during the First Interregnum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
K o p c z y ń s k i Michał, S o b e c h o w i c z Łukasz, The Human Body
and the Town: Recruits in the Gubernia of Warsaw in 1913 . . . . . . . . . . .
K u d e l s k i J. Robert, Revindication of Cultural Property in Lower Silesia
in 1945–1949 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P a u k Marcin R., The Episcopate, Liturgy and Politics at the End of the
Eleventh Century: Bishops Eberhard and Henry in a Document Issued
by Władysław Herman for Bamberg Cathedral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S r o k a Łukasz Tomasz, The “Leopolis” Humanitarian Society in Lwów
(1899–1938). Prime Objectives of Activity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Z a j ą c Paweł, Giovanni Andrea Archetti and Stanisław August
Poniatowski. A Portrayal of the King and Mutual Relations
in Dispatches from the Nuncio to the Secretariat of State
at the Apostolic See in 1776–1784 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Z a w i s t o w s k i Andrzej, “Ration cards are not shameful but queues are”.
Sugar Rationing in the Polish People’s Republic in 1976–1981 . . . . . . . .
Z a w i t k o w s k a Wioletta, Marital Infidelity of Queen Sophia of
Halshany in 1427 — Truth, Slander or Political Rumour? Attempted
Reconstruction of Events against the Backdrop of Accusations
Launched against Jagiełło’s Other Wives . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 221
4 695
3 447
3 425
2 247
3 491
1
71
4 653
1
45
2 279
4 733
1
5
CRITICAL ARTICLES
B r o j e r Wojciech, Maimonides on Relations between Jews and Gentiles.
An Unexploited Chance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C z y ż e w s k i Andrzej, Self-portrait of Generation ’68 — a Self-fulfilling
Prediction? On the Application of Oral History and the Category
of the Generation in Historical Studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
M a r c h l e w i c z Krzysztof, Well-written History of the Failed British
Intervention in Afghanistan (1839–1842). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P l e s k o t Patryk, Fashion behind the Iron Curtain. Reflections on a Book
by Anna Pelka about Youth Fashion in the People’s Republic
of Poland and the German Democratic Republic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O p a l i ń s k i Edward, Sigismund III vis-à-vis the Habsburgs and Jan
Zamoyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 763
3 553
2 327
1 125
4 777
896
Zawartość rocznika CXXIII
S p a ł e k Robert, First after the Triumvirs, First after “Wieslaw” — Roman
Zambrowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 329
Wo ź n i a k Krzysztof Paweł, The Protestants of Łódź during the
Nineteenth Century — a Polemic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 797
Ż u r a w s k i v e l G r a j e w s k i Radosław, The Great Emigration in Belgium
(1831–1870) — a Portrayal Devoid of Heroism . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 103