Proponowane zadania do sprawdzianu dla klasy piątej z działu

Proponowane zadania do sprawdzianu dla klasy piątej z działu

Przygotowała: Joanna Wieczorek
Proponowane zadania do sprawdzianu dla klasy piątej
z działu:
Dziedzictwo i społeczeństwo średniowiecza
1. Szkoły w średniowieczu
Szkolnictwo w zachodniej Europie zaczęło się odradzać na przełomie VIII i IX w., dzięki
staraniom duchowieństwa. W Polsce od XIII w. Powstały szkoły parafialne, w których uczono
katechizmu, śpiewu kościelnego i podstaw łaciny. Wyższy poziom prezentowały szkoły
katedralne i klasztorne. W szkołach tych wykładano siedem przedmiotów, nazywanych sztuki
wyzwolone. Nauka polegała na powtarzaniu fragmentów czytanych przez nauczyciela książek i
uczeniu się ich na pamięć po łacinie..Uczniom, którzy nie potrafili zapamiętać tekstu lub byli
nieposłuszni, wymierzano karę chłosty.
Źródło: http://www.lookandlearn.com
1
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Źródło: http://www.lookandlearn.com
2
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Źródło: http://www.medievalists.net
2. Przeczytaj uważnie tekst, a następnie zamaluj na taśmie chronologicznej wieki, w których
panowały style romański i gotycki.
W średniowieczu rozkwitło budownictwo kościelne. Pomiędzy XI a XIII w
chrześcijańskich
krajach Europy upowszechnił się styl zwany romańskim. Następnym stylem był gotyk, który
narodził się w XII w we Francji. W krajach europejskich (oprócz Włoch)utrzymywał się on do
początków XVI w.
3
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Styl romański –XI, XII, XIII
Styl gotycki – XIV, XV, XVI WIEK.
3. Wskaż dwie różnice pomiędzy stylami romańskim i gotyckim.
Styl
romański
gotycki
Cechy
charakterystyczne
Wygląd budowli
Podstawowy
materiał
Styl
Cechy
charakterystyczne
romański
gotycki
trzy wieki
pięć wieków
4
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Wygląd budowli
budowle były stosunkowo niewielki,
Budowle były o wiele większe i wyższe od
ciężkie, przesadziste, wieloczłonowe, o
romańskich, dzięki m.in. strzelistym wieżom
wyglądzie połączonych ze sobą brył
sprawiały wrażenie wysmukłych, pnących
geometrycznych, miały małe, często
się ku niebu (szczególnie kościoły), miały
nieoszklone wąskie okna, zakończone
duże okna (na wysokość murów budynku),
półkolistymi łukami, wpuszczające do
oszklone z witrażami, zakończone ostrymi
wnętrza niewiele światła
łukami, umożliwiające doskonałe
oświetlenie wnętrza
Podstawowy
materiał
kamień
cegła
4. Pierwsze uniwersytety powstały w XI w., ponieważ ….
5. Średniowieczne klasztory i uniwersytety odegrały ważną rolę w rozwoju nauki, ponieważ….
6. Przeczytaj poniższe teksty. Następnie nazwij rodzaje średniowiecznego piśmiennictwa.
966-Mieszko przyjmuje chrzest
1000-cesarz Otto III przybywa do Gniezna
1025-koronacja Bolesława Chrobrego (…).
Odpowiedź ……………………………………………………………………………………………..
Roczniki
„[...] Mieszko objąwszy księstwo zaczął dawać dowody zdolności umysłu i sił cielesnych i coraz
częściej napastować ludy [sąsiednie] dookoła. Dotychczas jednak w takich pogrążony był błędach
pogaństwa, że wedle swego zwyczaju siedmiu żon zażywał. W końcu zażądał w małżeństwo jednej
bardzo dobrej chrześcijanki z Czech, imieniem Dąbrówka(…)”.
Odpowiedź ……………………………………………………………………………………….
Kronika [Anonim tzw. Gall o chrzcie Mieszka I]
7. Uzasadnij, który z wymienionych obyczajów dworskich miał najistotniejsze znaczenie.
pasowanie na rycerza, turnieje rycerskie, polowania
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Np.:
Jedną z najważniejszych uroczystości dworskich było pasowanie na rycerza, ponieważ oznaczało
przyjęcie młodego giermka do szlachetnego rodu do uprzywilejowanego stanu społecznego-rycerstwa.
Źródło: becuo.com
Moim zdaniem jednym z najważniejszych wydarzeń władców i możnych były turnieje rycerskie, które
gromadziły wielu rycerzy, przybyłych w celu zdobycia sławy i majątku. Ponadto turnieje umożliwiały
przygotowanie się rycerzy do prawdziwej walki.
8. W odpowiednim miejscu tabeli
średniowiecznego lub współczesnego.
a. nierówność praw i obowiązków
wpoisz
wyrażenia
odnoszące
się
do
społeczeństwa
b. równość wszystkich praw zapisana w konstytucji
c. płacenie podatków uzależnione od wysokości zarobków
d. obowiązek odrabiania przez chłopów pańszczyzny
e. władza wasala nad seniorem
f. prawo każdego człowieka do wolności
g. obowiązek szkolny
h. możliwość swobodnego zakupu towarów
Społeczeństwo średniowieczne
Społeczeństwo współczesne
6
Przygotowała: Joanna Wieczorek
------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
9. Przyjęcie chrześcijaństwa przez Mieszka I przyczyniło się do: …
10. Po przeczytaniu tekstu źródłowego odpowiedz na pytania:
(...) „cesarz Otto III przybył do (grobu) św. Wojciecha dla modlitwy i pojednania, a zarazem w
celu poznania sławnego Bolesława (...) Bolesław przyjął go tak zaszczytnie i okazale, jak
wypadało przyjąć króla, cesarza rzymskiego i dostojnego gościa. (...) A zdjąwszy z głowy swej
diadem cesarski, włożył go na głowę Bolesława na [zadatek] przymierza i przyjaźni, i za
chorągiew tryumfalną dał mu w darze gwóźdź z krzyża Pańskiego wraz z włócznią św.
Maurycego, w zamian, za co Bolesław ofiarował mu ramię św. Wojciecha. I tak wielką owego
dnia złączyli się miłością, że cesarz mianował go bratem i współpracownikiem cesarstwa i nazwał
go przyjacielem i sprzymierzeńcem narodu rzymskiego”.
1. Kto przybył do grobu św. Wojciecha i jaki był cel tej wizyty?
…………………………………………………………………………………………………………………
2. Jak przyjął Bolesław Chrobry swojego gościa?
…………………………………………………………………………………………………………………
3. Jakimi podarkami wymienili się władcy?
…………………………………………………………………………………………………………………
12. Wpisz w wolne miejsca daty podanych niżej wydarzeń, a następnie zaznacz je
na taśmie chronologicznej.
a. chrzest Polski - …………966 r.
b. zjazd w Gnieźnie- …………1000 r.
b. koronacja Bolesława Chrobrego- …………1025 r.
c. rozbicie dzielnicowe- …………1138 r.
Narodziny Chrystusa
I
I
II
III
IV
V
VI
VII VIII
IX
X
XI
XII XIII
Oblicz, ile lat minęło od zjazdu w Gnieźnie?
Obliczenie: ……………………………………………………
Odpowiedź: ………………………………………………….
13. Nazwij przedstawione na ilustracji insygnia koronacyjne (symbole władzy królewskiej).
7
Przygotowała: Joanna Wieczorek
14. Ostatnim historycznym władcą Polski z dynastii Piastów był:….
15. O którego władcę chodzi ?
„(…) Podczas jego panowania postało około 100 miast i ponad 1000 wsi. Król zbudował ponad 50
zamków obronnych, otoczył murami prawie 30. Ponadto władca ten ujednolicił prawo i założył w
1364 roku Akademię Krakowską (…)”.
Odpowiedź: ………………………………………………………………………………………………...
16. Rozpoznaj na ilustracjach: Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Władysława Łokietka i Kazimierza
Wielkiego.
A.
B.
C.
D.
A. ………………………………………
B…………………………………………
C. …………………………………………
D………………………………………
P 16 (0-3) Do dat dopisz wydarzenie.
a. 1385 r.…………………………………………………………………
b. 1410 r.-………………………………………………………………….
c. 1411 r. …………………………………………………………………..
PP 17 (0-4) Scharakteryzuj przebieg bitwy pod Grunwaldem.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
Źródło opisu bitwy: http://album-grunwaldzki.iq.pl/zrodla/index.php
8
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Obraz ,, Bitwa pod Grunwaldem” – Jan Matejko
9