Program profilaktyczny 2016-2017

PROGRAM PROFILAKTYCZNY
NA ROK SZKOLNY
2016/2017
2017/2018
2018/2019
IV LICEUM
OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO
IM. GEN. STANISŁAWA MACZKA
W KATOWICACH
POD PATRONATEM
UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO
Działania profilaktyczne szkoły skierowane są na:
- działania uprzedzające pojawienie się zachowań ryzykownym związanych
z używaniem środków psychotropowych, środków zastępczych, nowych
substancji psychoaktywnych przez młodzież, które charakteryzują się
nieprzestrzeganiem przyjętych dla danego wieku zwyczajowych norm i
wymagań, niosących ryzyko negatywnych konsekwencji dla zdrowia
fizycznego i psychicznego oraz jego otoczenia społecznego
realizowane przez:
- kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły,
- przeciwdziałanie uzależnieniom uczniowskim,
- przeciwdziałanie zaburzeniom w zachowaniu (agresji, przemocy,
zachowaniom przestępczym, wagarom),
- edukację prozdrowotną (dbanie o higienę osobistą, zapobieganie
nerwicom, stresowi, zaburzeniom emocjonalnym, odżywania, chorobom
cywilizacyjnym i nowotworowym) i promowanie zdrowego stylu życia.
I. Profilaktyka pierwszorzędowa
Dotyczy: ogółu młodzieży szkolnej.
Rodzaj podejmowanych działań
1. Promowanie zdrowego stylu życia: dbanie o higienę
osobistą i higienę pracy umysłowej, profilaktyka
otyłości, zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia),
promowanie aktywności fizycznej, dbanie o estetykę
wyglądu osobistego i otoczenia. Zapobieganie
chorobom nowotworowym (w tym nowotworowi
piersi, skóry, szyjki macicy) oraz zakaźnym (w tym
WZW, AIDS). Przeciwdziałanie chorobom
cywilizacyjnym (cukrzycy i układu krążenia).
Realizatorzy
Nauczyciele,
wychowawcy
klas, pedagog,
rodzice/
opiekunowie
uczniów,
pielęgniarka
szkolna.
2. Propagowanie akceptowanych społecznie form
Nauczyciele,
spędzania czasu wolnego, wskazywanie dróg rozwoju wychowawcy
zainteresowań.
klas, pedagog,
rodzice/
opiekunowie
uczniów.
3. Stwarzanie przyjaznego środowiska i klimatu w
Nauczyciele,
szkole poprzez osobowe, podmiotowe relacje
pedagog,
nauczyciel - uczeń, dobrą wzajemną komunikację, uczniowie i inni
pracownicy
wspieranie
emocjonalne młodzieży w
szczególnie trudnych sytuacjach życiowych,
szkoły.
zachowanie kultury osobistej w relacjach uczeńuczeń, uczeń - nauczyciel, uczeń - pracownicy szkoły.
Przestrzeganie Statutu szkoły przez uczniów i
nauczycieli. Instytucja Rzecznika Praw Ucznia.
4. Dobra, systematyczna współpraca z rodzicami/
Nauczyciele,
opiekunami uczniów i pozyskiwanie ich jako
pedagog
partnerów do działań wychowawczych,
szkolny,
profilaktycznych i dydaktycznych.
Dyrekcja
Szkoły, rodzice/
opiekunowie
młodzieży, Rada
Rodziców.
Formy realizacji
Programy profilaktyczne, zajęcia
dla młodzieży, spotkania uczniów
z pracownikami ośrodków zdrowia,
realizacja edukacji prozdrowotnej
- spotkania z dietetykiem,
prelekcje, lekcje biologii,
wychowania fizycznego.
Honorowe krwiodawstwo.
Dostosowanie- indywidualizacja
programu nauczania z wychowania
fizycznego d la uczniów z
ograniczeniami zdrowotnymi.
„Dzień Zdrowia”.
Koła zainteresowań, zajęcia
fakultatywne i wyrównawcze,
godziny wychowawcze.
Praca ciągła. Działania Rzecznika
Praw Ucznia.
Praca ciągła. Spotkania, zebrania i
warsztaty z rodzicami, kontakty
indywidualne (osobiste i
telefoniczne).
5. Prowadzenie obserwacji przebiegu rozwoju
psychicznego uczniów, wczesne wykrywanie
nieprawidłowości rozwojowych i ich przyczyn.
6. Eliminowanie z procesu dydaktyczno wychowawczego nadmiernych sytuacji stresowych,
napięć emocjonalnych.
7. Popularyzowanie wśród rodziców/ opiekunów
uczniów wiedzy z zakresu praw rozwoju i potrzeb
psychicznych dzieci.
Wychowawcy
klas, nauczy ciele, pedagog,
pielęgniarka
szkolna.
Nauczyciele,
pedagog.
Wychowawcy
klas, pedagog,
nauczyciele.
Praca ciągła.
Dzielenie się obserwacjami i
współpraca nauczycieli. Forum
wychowawców. Dyżury na
przerwach.
Praca ciągła. Warsztaty
antystresowe dla maturzystów.
Spotkania indywidualne.
Na zebraniach i warsztatach z
rodzicami, podczas rozmów
indywidualnych.
8. Różnicowanie wymagań dydaktycznych, oddziaływań
wychowawczych w zależności od możliwości
psychofizycznych ucznia .
9. Zapobieganie problemom i zachowaniom
problemowym wśród młodzieży przez udostępnianie
uczniom i ich rodzicom/opiekunom informacji o
specjalistycznej pomocy poza szkołą w przypadku
pojawienia się niepokojących
sygnałów
dotyczących niedostosowania społecznego,
problemów uzależnień, dydaktycznych,
wychowawczych i zdrowotnych oraz wspieranie ich
w kontaktach ze specjalistami placówek służby
zdrowia, organizacji i instytucji zajmujących się
pomocą młodzieży.
10. Szkolenie się kadry pedagogicznej w zakresie
profilaktyki zagrożeń i umiejętności wychowawczych.
Nauczyciele,
pedagog.
Według potrzeb, pomoc pp.
Wychowawcy
klas, pedagog,
nauczyciele.
Według potrzeb.
Wszyscy
nauczyciele.
Na bieżąco.
Doskonalenie wewnątrzszkolne,
warsztaty, szkolenia, kursy.
11. Informowanie młodzieży o przyczynach, przejawach
i następstwach zjawisk oraz zachowań
patologicznych, ukazywanie społecznych, zdrowotnych
i moralnych skutków uzależnień od środków
psychoaktywnych, alkoholu, nikotyny, Internetu,
zażywania sterydów, odżywek.
Wychowawcy
klas, pedagog,
przedstawiciele
instytucji
zajmujących się
problematyką
uzależnień.
Dyrekcja
Szkoły,
nauczyciele.
Realizacja programów
profilaktycznych, pogadanki,
warsztaty dla młodzieży,
godziny wychowawcze, rozmowy
indywidualne, realizacja
edukacji prozdrowotnej.
Wszyscy
nauczyciele,
pracownicy
szkoły, rodzice/
opiekunowie
uczniów,
uczniowie.
Na bieżąco w czasie zajęć
dydaktyczno – wychowawczych.
Praca Szkolnego Koła
Wolontariatu.
Organizowanie imprez,
uroczystości i zawodów. Udział w
akcji „Miejska Dżungla”.
Spotkania z ciekawymi osobami
niepełnosprawnymi.
12. Przestrzeganie zakazu palenia papierosów,
spożywania alkoholu i innych środków
odurzających na terenie szkoły oraz podczas
wycieczek szkolnych, zajęć fakultatywnych.
13. Rozwijanie u uczniów postaw i zachowań zgodnych
z normami akceptowanymi społecznie; nauka zasad
kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach
społecznych, dbanie o estetykę otoczenia. Rozwijanie
uczucia empatii i chęci pomagania innym. Uczenie
odpowiedzialności współpracy i rywalizacji poprzez
organizację i udział w szkolnych konkursach, imprezach i
zawodach.
Praca ciągła. Dyżury na przerwach.
14. Eliminowanie zjawiska przemocy, agresji
Wszyscy
międzyuczniowskiej, a także w relacjach uczniowie - nauczyciele,
nauczyciele oraz pracownicy szkoły.
pracownicy
szkoły, rodzice/
opiekunowie
uczniów.
15. Zainteresowanie uczniem – jego problemami,
Wychowawcy
poglądami, możliwościami, zainteresowaniami,
klas, pedagog,
stosunkami panującymi w grupie uczniowskiej,
nauczyciele,
pozycją uczniów w zespole klasowym oraz jego
Dyrekcja
sytuacją rodzinną i jej wpływem na rozwój ucznia, Szkoły.
a w razie wystąpienia nieprawidłowości w jej
funkcjonowaniu natychmiastowe interweniowanie.
16. Organizowanie pomocy uczniom z trudnościami
Nauczyciele,
w nauce, kształtowanie pozytywnej motywacji do pedagog,
nauki oraz umiejętności pokonywania trudności
wychowawcy
dydaktycznych.
klas.
17. Pomoc uczniom w złej sytuacji materialnej.
18. Szerzenie informacji na temat praw dziecka, praw
człowieka.
19. Rozwijanie u uczniów umiejętności i nawyków
podejmowania samodzielnych, trafnych decyzji w zakresie samokontroli i samooceny oraz ponoszenia
za nie odpowiedzialności.
20. Poznawanie warunków życia uczniów (struktura
rodziny, więzi emocjonalne, atmosfera, warunki
bytowe, stosowane metody wychowawcze,
patologie, problemy) oraz propagowanie wartości
rodzinnych , wpływu poprawnie funkcjonującej
rodziny na rozwój osobowości dziecka.
21. Zapobieganie nieusprawiedliwionej absencji
młodzieży na zajęciach dydaktyczno-wychowawczych
podejmowanie działań minimalizujących zjawisko
wagarów szkolnych.
Dyrekcja
Szkoły, Rada
Rodziców,
pedagog.
Wychowawcy
klas, pedagog.
Nauczyciele,
rodzice/
opiekunowie
młodzieży.
Wychowawcy
klas, pedagog.
Dyrekcja Szkoły, wychowawcy klas, nau czyciele, pedagog, rodzice/
opiekunowie
uczniów.
Praca ciągła. Realizacja zajęć
programu profilaktycznego
„Bezpieczna młodzież”.
Rozmowy z uczniami, wywiady,
rozmowy z rodzicami/ opiekunami
młodzieży, obserwacja rozwoju i
funkcjonowania psychofizycznego
uczniów. Warsztaty integracyjne.
Zajęcia wyrównawcze,
fakultatywne, realizacja
warsztatów dla uczniów na temat
technik skutecznego uczenia się,
indywidualizacja wymagań
edukacyjnych.
Zapomogi, stypendia socjalne lub
o charakterze motywacyjnym.
Darmowe posiłki w razie potrzeby.
Pogadanki, zajęcia z uczniami,
zebrania z rodzicami/ opiekunami
uczniów.
Godziny wychowawcze, zajęcia
dydaktyczne.
Rozmowy z uczniami i ich
rodzicami/ opiekunami, wywiady,
analiza dokumentów, zebrania z
rodzicami.
Na bieżąco przestrzeganie
regulaminu zwolnień, podczas
pracy indywidualnej z młodzieżą,
na zebraniach z rodzicami.
Realizowanie zajęć dotyczących
przyczyn, skutków, zapobiegania
wagarom uczniowskim.
Indywidualny kontakt
wychowawcy z rodzicami.
II. PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA
Dotyczy: grupy uczniów podwyższonego ryzyka, czyli młodzieży, która przeszła inicjację,
przejawia zaburzenia socjalizacyjne, u której występują liczne lub poważne problemy
osobiste, rodzinne, szkolne.
1.
2.
3.
4.
Rodzaj podejmowanych działań
Ustalanie diagnozy ucznia i jego środowiska z pomocą poradni psychologiczno – pedagogicznej oraz
innych placówek, pozwalającej określić stopień
zagrożenia, przyczyny problemów psychologicznych,
wychowawczych, szkolnych i rodzinnych oraz na jej
podstawie wdrażanie i organizowanie odpowiednich
oddziaływań pedagogicznych (zajęcia wyrównawcze,
terapia indywidualna, rodzinna, socjoterapia) lub
terapeutycznych.
Stosowanie interwencji kryzysowej adekwatnej
wobec sprawy przewinienia oraz działań wynikają cych z procedur postępowania wobec uczniów
z problemem narkomanii, alkoholizmu, nikotynizmu,
wagarujących oraz przejawiających zachowania
aspołeczne.
Łagodzenie, eliminowanie socjalno-rodzinnych
czynników ryzyka.
Udzielenie wsparcia i pomocy pedagogicznej
rodzicom/ opiekunom uczniów, u których wystąpiły
problemy socjalizacyjne, zaburzenia emocjonalne.
5. Wczesne rozpoznawanie początków patologizacji
dziecka, zanim „incydentalne”, negatywne
zachowania zostaną utrwalone (m.in. pierwsze
wagary, zachowania agresywne, przestępcze,
pierwsze kontakty ze środkami uzależniającymi).
6. Przestrzeganie zasady indywidualizacji i
podmiotowości w doborze form i metod
oddziaływania profilaktyczno – wychowawczego w
pracy z młodzieżą, u której wystąpiły problemy
wychowawcze, zdrowotne, dydaktyczne.
7. Traktowanie uczniów z grup podwyższonego ryzyka
jako jednostek z zaburzeniami, mających prawo do
szczególnej pomocy i opieki.
8. Łagodzenie skutków demoralizacji ze strony środo wiska rodzinnego poprzez pomoc w organizowaniu
Realizatorzy
Formy realizacji
Według potrzeb.
Wychowawcy
klas, pedagog,
nauczyciele,
instytucje spec jalistyczne.
Dyrekcja
Szkoły,
pedagog,
nauczyciele.
W zależności od potrzeb,
według procedur szkolnych.
Wychowawcy
klas, pedagog.
Wychowawcy
klas, pedagog,
Dyrekcja
Szkoły.
Wychowawcy
klas, pedagog.
Według potrzeb.
Nauczyciele,
pedagog.
Rozmowy z rodzicami/
opiekunami młodzieży, ze brania dla rodziców.
Na bieżąco.
Praca ciągła.
Dyrekcja
Na bieżąco.
Szkoły, nauczy ciele, pedagog.
Dyrekcja
Według potrzeb.
Szkoły, wycho -
wychowawcy
uczniom zagrożonym patologią społeczną opieki
w internatach, bursach, świetlicach socjoterapeutycz - klas, pedagog.
nych, ośrodkach socjoterapii oraz zapewnianie
wsparcia emocjonalnego, niezbędnej pomocy dydaktycznej i materialnej.
9. Konsekwentne i systematyczne oddziaływanie
terapeutyczne i wychowawcze w stosunku do
uczniów stwarzających problemy wychowawcze,
przejawiających symptomy uzależnień.
Dyrekcja
Szkoły,
pedagog,
nauczy -ciele,
rodzice/
opiekunowie
młodzieży.
Realizowanie warsztatów
profilaktycznych,
współpraca z rodzicami/
opiekunami uczniów,
organizowanie pomocy
specjalistycznej,
indywidualna opieka
pedagogiczna.
Działania profilaktyczne szkoły realizowane są we współpracy z Poradnią PsychologicznoPedagogiczną nr 5 oraz Poradnią Specjalistyczną w Katowicach, Sądem Rodzinnym i Nieletnich w
Katowicach,
Ośrodkiem
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Katowicach,
Komendą Powiatową Policji w Katowicach, Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną w
Katowicach , Śląską Ligą Walki z Rakiem, MOS i MOSiR oraz innymi instytucjami zajmującymi się
pomocą młodzieży i jej rodzicom.
PODSTAWA PRAWNO – TEORETYCZNA :
Statut IV Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Stanisława Maczka w Katowicach, Program Wychowawczy IV Liceum
Ogólnokształcącego im. gen. Stanisława Maczka w Katowicach, Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 , Karta Nauczyciela –
ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. z późniejszymi zmianami, Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach
nieletnich, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, Program Zapobiegania Niedostosowaniu
Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży, Procedury postępowania wobec uczniów z problemem narkomanii,
alkoholizmu, nikotynizmu, wagarujących oraz przejawiających zachowania aspołeczne.
Opracowała: mgr Hanna Żyrek i zespół ds. programu wychowawczego i profilaktycznego
Katowice, wrzesień 2016r.