Co ma kogut do buraka?

Rozmaitości
Co ma kogut do buraka?
N
iektórzy mówią, że okładka to
tylko opakowanie, a ważne, co
jest w środku. PPBC jest czasopismem, w którym zajmujemy się jedną
rośliną. Na okładki dajemy ostatnio obrazy, które bezpośrednio odsyłają do uprawy buraka cukrowego, ewentualnie produkcji cukru. I mimo że tych numerów
w roku wychodzi tylko 4, to łatwo o monotonię.
W tym rozpoczynającym się właśnie 2016 roku powinno się wiele dokonać, by za rok branża mogła z sukcesem funkcjonować na wolnym rynku.
Mam nadzieję, że tegoroczne wydania
PPBC również przysłużą się tym przygotowaniom. W polskiej tradycji wierzono, że kogut ma moc przepędzania
złych mocy (Kiedy kur zapieje, diabeł
truchleje), a jego wizerunki umiesz-
czano na przedmiotach, które miały pełnić funkcje ochronne jako talizmany przeciw „złemu oku”. Dlatego
uznałam, że na okładkę tego wydania
kogut pasuje w sam raz.
Ale to nie wszystkie „zalety” kura.
Pochodzenie nazwy wyprowadza się
od słów: błyszczący, promieniejący albo obronny, ochoczy do walki. W różnych mitach i tradycjach kultury kogut
to symbol Światła, czujności, czasu,
zwycięstwa, waleczności, pracowitości, energii, zdrowia, odwagi, pewności
siebie (co przytaczam za „Słownikiem
symboli” Kopalińskiego). Obwieszczał
wschód słońca, które pokonuje ciemność, wzywał ludzi do ich codziennych
zatrudnień, dawał zdrowie, bo „kto rano wstaje temu Pan Bóg daje (zdrowie
właśnie)”.
Umieszczany na dachu kur jako
ten, co pierwszy wstaje, najlepiej chronił domostwo. Także metalowe koguty
na dzwonnicach zapewniały magiczną
ochronę, patrząc z wysoka były w stanie ostrzegać przed niebezpieczeństwem. Obracając się wskazywały kierunek wiatru, a więc przepowiadały
pogodę, a przy tym pierwsze dostrzegały brzask, stąd też oznaczały przewidywanie – łącząc w sobie czujność
i inteligencję. W heraldyce oznaczały ponadto odwagę i gotowość do walki. Waleczność przypisywali mu już
starożytni Grecy, gdy przedstawiali go
w dumnej postawie kroczącego obok
Pallas Ateny.
Jako symbol płodności kogut pojawiał się w takich sytuacjach, kiedy należało zabiegać o żyzność pól w nowym
cyklu wegetacyjnym. Podczas obrzędów wiosennych, by pobudzić witalne
siły ziemi i całej przyrody i zapewnić
płodność i wszelką obfitość, dziewczęta wnosiły maiki, a chłopcy do domu
wprowadzali „kurka”.
Każdy początek roku to jak rozpoczynanie kolejnego etapu podróży
przez życie. „Jego głosu rzemieślnik
i oracz słuchają, na głos jego podróżni w drogę wyjeżdżają” pisał o kogucie
Daniel Naborowski. Według górali panie koguta jest szczęśliwym znakiem
dla wybierającego się w podróż.
Do siego roku życzę wszystkim
czytelnikom PPBC! Niech pozytywne przesłania związane z obrazem tego pięknego ptaka towarzyszą Państwu
w tym roku.
A całej branży – by ta podróż do wolnego rynku otworzyła świetną perspektywę dla uprawy buraka i produkcji cukru w Polsce w przyszłych latach.

Joanna Zduńczyk
PS. I niech od czasu do czasu przyśni się nam kogut, który pieje, bo ponoć zapewnia szybkie sukcesy.
74
Poradnik Plantatora Buraka Cukrowego nr 1/2016