plik - bip.jaroslaw.u

Załącznik nr 1 do
,,LOKALNEGO PLANU REWITALIZACJI OBSZARU
MIEJSKIEGO JAROSŁAWIA NA LATA 2009 -2015’’
przyjętego Uchwałą nr 689/LVII/09 Rady Miasta Jarosławia z dnia 26.10.2009 roku.
Jarosław,2010 rok
SPIS TREŚCI
Wstęp…………………………………………………………………………………..3
1. Cel rewitalizacji miasta Jarosławia………………………………………………….. .3
2. Obszary rewitalizacji…………………………………………………………….……3
2.1.Obszar1- Obszar wsparcia w zakresie odnowy historycznych części miast……..…. 4
2.2.Obszar2- Zdegradowany obszar powojskowy – teren byłych koszar przy ulicy
Czarnieckiego……………………………………………………………………….. 16
2.3.Obszar3- Zdegradowany obszar poprzemysłowy – teren byłej Cegielni przy ulicy
Krakowskiej …..…………………………………………………………………….18
2.2.Obszar 4- obszary wsparcia w zakresie mieszkalnictwa…………………………….19
3. Zakończenie …………..……………………………………………………………. 24
Spis tabel i map………………………………………………………………………25
Wstęp
Niniejszy dokument został opracowany dla potrzeb Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 w zakresie działań
opisanych w osi priorytetowej 7.Spójność wewnątrzregionalna, działanie 7.1.
Rewitalizacja miast, 7.2. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych.
Uwzględniono w nim obszary miejskie najbardziej wymagające wsparcia oraz projekty,
których realizacja przyczyni się do poprawy sytuacji na rewitalizowanym obszarze.
Bazowano wyłącznie na projektach zgłaszanych ,,Wnioskiem o wpisanie zadania’’ i
ostatecznie zatwierdzonych Uchwałą Rady Miasta z dnia 26.10.2009 r. w dokumencie pn
jak wyżej.
1.
Cel rewitalizacji miasta Jarosławia.
Celem Lokalnego Planu Rewitalizacji Miasta Jarosławia na lata 2009-2015 jest
odnowa przestrzenna, społeczna i gospodarcza wydzielonych obszarów miasta. Realizacja
zadań w okresie docelowym tj. do 2015 roku przy wsparciu środków Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 ma się
przyczynić do poprawy życia mieszkańców, ochrony dziedzictwa kulturowego,
przywrócenia ładu przestrzennego oraz ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi
społecznych.
W odniesieniu do wyznaczonych obszarów realizacja programu rewitalizacji ma
doprowadzić w szczególności do: modernizacji infrastruktury mieszkaniowej wraz z
poprawą estetyki przestrzennej jarosławskich osiedli, rozwoju infrastruktury kulturalnej i
turystycznej, ożywienia terenów poprzemysłowych i powojskowych, wzmocnienia
identyfikacji mieszkańców z miastem.
2.
Obszary rewitalizacji.
Kryteria wyboru obszaru rewitalizacji.
Dla potrzeb Lokalnego Planu Rewitalizacji Obszaru Miejskiego Jarosławia
przeprowadzono delimitację obszarów problemowych w ujęciu przestrzennym,
społecznym i gospodarczym.
Delimitacja została dokonana na podstawie analizy dokumentów strategicznych
tj. ,,Strategii rozwoju miasta Jarosławia na lata 2008-2015’’, ,,Strategii rozwiązywania
problemów społecznych miasta Jarosławia w latach 2006-2020’’, ,, Planu Ochrony Parku
Kulturowego Zespołu Staromiejskiego i Zespołu Klasztornego oo. Dominikanów w
Jarosławiu’’, danych statystycznych, konsultacji społecznych oraz pracy zespołu
zadaniowego ds. Rewitalizacji.
Kryteria wyboru obszaru rewitalizacji miasta Jarosławia przedstawiają się następująco:
1. Obszary, które zgodnie z wytycznymi Instytucji Zarządzającej RPO WP na lata 20072013 nie wymagają szczegółowej analizy wskaźnikowej, przy założeniu, że nie będą
na nich realizowane inwestycje w sferze mieszkaniowej,
2. Obszary wyznaczone na podstawie obiektywnych kryteriów wskazanych w
wytycznych Instytucji Zarządzającej RPO WP na lata 2007-2013 oraz wytycznych
MRR w zakresie działań dotyczących mieszkalnictwa tj.:
- wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
- wysoka stopa długotrwałego bezrobocia,
- wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
- niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej,
- porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego.
Do pierwszej grupy zaliczono obszary powojskowe - ograniczone do terenów byłych
koszar, poprzemysłowe - w których w przeszłości była prowadzona wzmożona
działalność gospodarcza oraz historyczną część miasta zwaną Jarosławskim Parkiem
Kulturowym - wymagającą podjęcia działań na rzecz ożywienia tego obszaru.
Do drugiej grupy zakwalifikowano obszary, na których będą realizowane projekty z
zakresu mieszkalnictwa, uzasadniając konieczność działań spełnieniem trzech z pięciu
możliwych kryteriów.
Bazowano na danych statystycznych za 2006 rok, natomiast w przypadku kryterium
porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego uwzględniono dane za rok
2002.
Ostatecznie wyznaczono obszary, gdzie powinny zostać skoncentrowane działania
rewitalizacyjne. Pokazano je na załączonych mapach nr 1, 5, 6.
2.1.
Obszar 1- Obszar wsparcia w zakresie odnowy historycznych części miast.
Obszar Parku Kulturowego Zespołu Staromiejskiego oraz Zespołu Klasztornego OO.
Dominikanów zwany Jarosławskim Parkiem Kulturowym ograniczony ulicami: Św.
Ducha, Lubelska, Pełkińska, Pasieka, poniżej ulicy Jarowa, Podgórze, Podzamcze,
Hetmana Tarnowskiego, Pl. Mickiewicza, Grunwaldzka oraz ulicami Cegielniana, Jana
Pawła II, Dominikańska (obszar przedstawia mapa nr 1).
Park, o łącznej powierzchni około 40 ha został utworzony na mocy Uchwały Nr
542/XLVIII/O9 Rady Miasta Jarosławia z dnia 23 marca 2009 roku mając na celu:
1. ochronę prawną najcenniejszych historycznych części miasta Jarosławia z
uwzględnieniem istniejących form ochrony,
2. podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu technicznego i estetyki w obrębie
wnętrz architektonicznych i urbanistycznych Jarosławskiego Parku Kulturowego.
Ustanowienie takiej formy ochrony wynikało z potrzeby zachowania ciągłości tradycji
krajobrazu i umożliwienia jego rozwoju zgodnie z tradycjami regionu.
Jarosławski Park Kulturowy swoim zasięgiem obejmuje:
historyczne centrum miasta z otaczającym go systemem obwarowań miejskich,
zespołem kościoła i dawnego szpitala Św. Ducha oraz placem przed Bramą
Krakowską, zespołem klasztoru ss. Benedyktynek z otaczającymi go fortyfikacjami,
zespół klasztoru oo. Dominikanów z otaczającymi go fortyfikacjami i zabudową ulicy
Dominikańskiej.
Uzasadnienie podjęcia rewitalizacji na wskazanym obszarze
Obszar Jarosławskiego Parku Kulturowego, w skład którego wchodzi m.in. ,, Stare
Miasto’’, ma potencjalnie największy wpływ na życie społeczno-gospodarcze miasta.
Jego zadaniem jest pełnienie funkcji centrum kulturalnego, handlowo-usługowego oraz
integracji społecznej. Celem umocnienia tych funkcji oraz ograniczenia zmian w
dotychczasowym układzie funkcjonalnym miasta niezbędne są działania rewitalizacyjne.
Na wymienionym obszarze większość zabudowy stanowią kamienice z przełomu XIX
wieku (rejon dawnych przedmieść miasta), natomiast w części przyrynkowej występuje
stara zabytkowa zabudowa kamienic mieszczańskich 1- i 2- kondygnacyjnych datowana
na XVII wiek. Wskaźnik: liczba budynków wybudowanych przed rokiem 1989 do ogólnej
liczby budynków kształtuje się tutaj na poziomie 91,6 % (Źródło: dane uzyskane z Wydziału
Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Jarosławia za 2002 rok) i jest wyższy od
średniej dla województwa podkarpackiego ( 83,8 % ).
Mocną stroną Jarosławskiego Parku Kulturowego jest duży zasób obiektów o znacznych
wartościach architektonicznych, historycznych i artystycznych, będących świadectwem
wielokulturowości i wielowyznaniowości.
Część Jarosławskiego Parku Kulturowego, znajdująca się w obrębie Starego Miasta objęta
została ochroną w ramach wpisu do rejestru zabytków dzielnicy staromiejskiej w
Jarosławiu - wpis pod numerem A-36 z 12 września 1949. (Granice ochrony przebiegają
wzdłuż ulic: Lubelskiej, Brama Pełkińska, Farna, Podzamcze, Hetmana J. Tarnowskiego
oraz pl. Mickiewicza).
Pozostała część obiektów i zespołów obiektów z terenu parku objęta jest ochroną prawną
na podstawie indywidualnych wpisów do rejestru zabytków.
Łącznie na terenie parku kulturowego znajduje się 189 obiektów i zespołów obiektów
wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków, z czego 114 wpisanych jest do rejestru
zabytków.
Na szczególną uwagę zasługuje Jarosławska Starówka, która poprzez swe
niepowtarzalne walory zabytkowe i kulturowe należy do najcenniejszych w Polsce.
Najważniejszą budowlą na rynku był i jest ratusz – siedziba władz miasta. Pierwsza
wzmianka o nim pochodzi z końca XV wieku. Po dwóch pożarach (w 1600 roku i 1625
roku) został odbudowany w stylu późnego renesansu. Była to jednopiętrowa budowla na
rzucie kwadratu z podcieniami i z kilkukondygnacyjnymi piwnicami.
W 1776 roku ratusz został zajęty na austriackie warsztaty wojskowe. W połowie XIX
wieku władze miejskie wykupiły budynek od państwa i poddały go gruntownej
przebudowie. Nadbudowano wtedy II piętro i wieże oraz wykonano neogotyckie
elewacje, które w końcu wieku zmieniono na neorenesansowe, zwieńczone attyką. Na
początku XX wieku od strony wschodniej dobudowano parterową przybudówkę- areszt
miejski, a następnie przystąpiono do przebudowy i rozbudowy w kierunku zachodnim.
Taki renesansowy ratusz możemy oglądać do dzisiaj.
Rynek okolony jest zwartą zabudową głównie jednopiętrowych kamienic, mających swe
początki w XVI i XVII wieku. W większości kamienic pozostał oryginalny układ
wewnętrzny, piwnice i mury, pozwalające na odczytanie ich renesansowej struktury,
natomiast elewacje-głównie eklektyczne- pochodzą z XIX i początku XX wieku.
Jedną z najpiękniejszych późnorenesansowych kamienic mieszczańskich w Polsce jest
kamienica Orsettich, zbudowana w końcu XVI wieku, a przebudowana przez Wilhelma
Orsettiego. Jest symbolem Jarosławia, znakiem jego świetności w okresie staropolskim.
Masywną bryłę kamienicy ozdobiono w XVII wieku attyką wykończoną wysokim
grzebieniem, przez co cała budowla zyskała na lekkości, którą dodatkowo podkreślają
ażurowe podcienia. Obecnie w izbach i sieni na parterze eksponowane są muzealia
związane z historią miasta i regionu. W Wielkiej Izbie, ozdobionej drewnianym stropem i
figuralną polichromią z I połowy XVII wieku, wyeksponowano obiekty podkreślające
charakter dawnych wielkich izb. Na piętrze, które miało charakter mieszkalny, wystawy
ukazują stylizowane wnętrza mieszczańskie.
Niedaleko kamienicy Orsettich znajduje się kamienica Gruszewiczowska wzniesiona w I
połowie XVII wieku na reliktach budynku gotyckiego. Od 1633 roku stanowiła własność
aptekarza Adriana Gruszewicza, a nastepnie jego syna Jana. Pierwotnie był to
dwukondygnacyjny budynek z podcieniami, z szeroką sienią na osi, wiatą i wielką izbą
oraz trzema kondygnacjami piwnic. W XIX wieku został przebudowany i rozbudowany.
Wielką Izbę krytą sklepieniem z lunetami zdobią tutaj oryginalne XVII-wieczne
sztukaterie oraz malowidła ścienne ze scenami Męki Pańskiej.
Kamienica Rydzikowa powstała na początku XVII wieku, nazwę otrzymała od nazwiska
pierwszego właściciela - Wojciecha Rydzika. Jest ona najlepszym przykładem
poźnorenesansowej oryginalnej wiatowej kamienicy mieszczańskiej, z zachowaną w
stanie nienaruszonym Wielką Izbą, krytą modrzewiowym stropem belkowym. Tego typu
rozwiązanie przestrzenne jest charakterystyczne wyłącznie dla tzw. typu kamienicy
jarosławskiej. Z uwagi na kupiecki charakter miasta i rozwój handlu, dostosowana była
do funkcji ,,domu handlowego’’, któremu służyło zaplecze w postaci
wielokondygnacyjnych piwnic. W jej podziemiach urządzono Podziemną Trasę
Turystyczną im. Feliksa Zalewskiego, na którą składa się ciąg chodników i komór o
długości 150 metrów, dostosowanych do zwiedzania. Najniższa kondygnacja znajduje się
na głębokości około 8,5 metra. Powyższa trasa zaliczana jest do kategorii: C 02.
Ważnymi zespołami obiektów wpisanymi do rejestru zabytków są: Zespół KościelnoKlasztorny pp.Benedyktynek i Zespół Klasztorny OO. Dominikanów.
Zespół obronnego opactwa stanowi jeden z najciekawszych, bardzo rzadko spotykanych
kompleksów klasztornych. Zespół Kościelno-Klasztorny pp. Benedyktynek ufundowany
został przez właścicielkę miasta Annę Ostrogską na początku XVII wieku i ulokowany na
wzgórzu Św. Mikołaja. W 1611 roku księżna sprowadziła tutaj z Chełmna siostry
Benedyktyńki. Zespół obejmuje kościół, klasztor i kapelanię, otoczony jest murami i
basztami. Mur, z otworami strzelniczymi, ma kształt nieregularnego wieloboku, z bramą i
ośmioma basztami.
Murowany Kościół Świetych Mikołaja bpa i Stanisława bpa został wzniesiony w latach
w latach 1614-1624, jako świątynia jednonawowa, z czterema kaplicami po bokach i
początkowo tylko jedną wieżą - południową. Drugą dobudowano dopiero w roku 1635
wraz z północnym skrzydłem klasztoru. Przeniesiono wówczas z fasady na elewację
południową świątyni, kamienny portal renesansowy- jeden z najwspanialszych zabytków
Jarosławia.
Po wielokrotnych zmianach właścicieli i użytkowników w 1991 roku do dawnego
opactwa powróciły ss. Benedyktyńki, zaś w budynku klasztoru powstał Ośrodek Kultury i
Formacji Chrześcijańskiej im. Służebnicy Bożej Anny Jenke.
Na terenie opactwa znajduje się dom rekolekcyjny i budynki gościnne-ogólnodostępne z
około 120 miejscami noclegowymi. Turyści mogą korzystać z kawiarenki
benedyktyńskiej oraz ogrodu spacerowego obsadzonego pomnikowymi lipami, który jest
również ulubionym miejscem Jarosławian. Tutaj działa Stowarzyszenie na Rzecz
Rozwoju Ziemi Jarosławskiej, które realizuje swoje cele między innymi poprzez
działalność oświatową i kulturalną, działalność na rzecz ochrony środowiska naturalnego,
działalność na rzecz ochrony zdrowia, profilaktyki i pomocy społecznej, działalność na
rzez rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Jedną z najstarszych i najpiękniejszych świątyń jarosławskich jest Bazylika Matki Bożej
Bolesnej w Jarosławiu, miejsce związane z legendą o cudownym pojawieniu się 20
sierpnia 1381 roku wizerunku Matki Bożej w koronie gruszy rosnącej na polach za
miastem. W miejscu tym wybudowano drewnianą kaplicę, spaloną później przez Tatarów,
w 1421 roku wymurowano gotycki kościół, a w latach 1629-1635 powstała świątynia
wraz z klasztorem dla sprowadzonych przez Annę Ostrogską księży jezuitów.
Obecna forma świątyni jest wynikiem barokowej przebudowy w latach 1969-1713
przeprowadzonej według projektów Jakuba Solariego i uzupełnionej po połowie XVII
wieku o wieże oraz efektowną fasadę przy prezbiterium. Sklepienie i ściany kościoła
zdobi niezwykle bogata barokowa dekoracja malarska. Szczególną uwagę przykuwa
gotycka cudowna figura Matki Bożej Bolesnej w ołtarzu głównym.
Kościół i przylegający do niego trójskrzydłowy i trójkondygnacyjny klasztor otaczają
XVIII-wieczne mury w systemie kleszczowym, a od zachodu przyciąga pielgrzymów
zbudowana w 1752 roku kaplica z cudownym źródełkiem, nazywana potocznie
,,studzienką”.
Od 1777 roku rezydują tu Dominikanie.
Przy klasztorze oo. Dominikanów funkcjonują grupy skupiające dzieci, młodzież oraz
dorosłych. Są to między innymi: Bank Otwartych Serc, Świetlica środowiskowa dla
dzieci, Grupa Anonimowych Alkoholików ,,Alternatywa”, Katolicki Ruch
Antynarkotyczny ,,KARAN”. W 2005 roku z inicjatywy i przy Klasztorze Ojców
Dominikanów w Jarosławiu powstała Fundacja „ Hereditas Pro Futuro”, mająca na celu
ochronę dziedzictwa Klasztoru i Kościoła Dominikanów oraz prowadzenie działalności
charytatywnej, wychowawczej i kulturalnej.
Cennymi obiektami Parku są również: Kamienica Królowej Marysieńki, Kamienica
Attawantich, Kamienica Ligeszczyńska, Kamienica Rohma, Kamienica Chmielikowska,
cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego, Kolegiata pw. Bożego Ciała,
wieża zegarowa w dawnym zespole klasztornym jezuitów, Kościół szpitalny pw. Św.
Ducha, drukarnia Jana Szeligi, budynek Towarzystwa Żydowskiego „IAD Charyjcym”
(obecnie Miejska Biblioteka Publiczna), budynek Towarzystwa Gimnastycznego „ Sokół”
(obecnie Miejski Ośrodek Kultury).
Zespoły i obiekty zabytkowe, historyczne i kulturowe obszaru Parku Kulturowego
Zespołu Staromiejskiego oraz Zespołu Klasztornego oo. Dominikanów w Jarosławiu, to
tereny szczególne, świadczące o bogatej historii miasta, niestety bardzo słabo
wykorzystane dla rozwoju turystyki i przemysłów kultury.
Koncentracja środków finansowych i efektywne działania rewitalizacyjne mogą zmienić
wizerunek Parku.
Niezbędnym warunkiem jest rozwiązanie zidentyfikowanych tutaj problemów w sferze
przestrzennej i gospodarczej dotyczących:
-złego stanu technicznego obiektów zabytkowych, dekapitalizacji części zabudowy w
historycznym centrum miasta,
- degradacji struktury przestrzennej centrum przez tranzytowy ruch kołowy
- braku stref ruchu spowolnionego
- niezagospodarowania obiektów w centrum miasta,
- braku obiektów małej architektury odzwierciedlających wartość historyczną i kulturową
miasta
Bardzo niekorzystnie przedstawia się również diagnoza dysfunkcji społecznych na terenie
Parku Kulturowego:
- wysoki poziom bezrobocia,
- wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
- wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
Koncentrację problemów społecznych na terenie objętym rewitalizacją, w odniesieniu do
miasta Jarosławia, przedstawiają mapy nr 2, 3, 4.
Za priorytetowe na tym obszarze uznano projekty o charakterze ochronnym
dziedzictwa kulturowego oraz projekty poprawiające estetykę przestrzenną historycznej
części miasta.
Ich głównym założeniem jest zwiększenie potencjału turystycznego Parku, który ma się
stać siłą napędową prowadzącą do:
- pobudzenia społeczno-gospodarczego,
- stworzenia bodźców dla aktywności gospodarczej,
- stworzenia nowych miejsc pracy.
Efektem w „długim okresie” będzie zmiana jakościowa życia lokalnego społeczeństwa.
Propozycje projektów inwestycyjnych, które przyczynią się bezpośrednio lub pośrednio
do rozwiązania problemów zidentyfikowanych na terenie Jarosławskiego Parku
Kulturowego przedstawia tabela nr 1 i 2.
Tabela nr 1 Projekty zgłoszone do realizacji przez Gminę Miejską Jarosław w ramach
działania 7.1 Rewitalizacja miast.
Źrodła
Koszt projektu
finansowania
Lp.
Tytuł projektu
Wnioskodawca
w PLN
projektu
w PLN
1.
8 500 000,00
Płyta Rynku Dotacja unijna
Gmina Miejska
Rewitalizacja obszarów
18 587 213,64
10 087 213,64
Jarosław
Starego Miasta
Środki własne
2.
Podziemne przejście
4 250 000,00
turystyczne pod
Gmina Miejska
Dotacja unijna
5 000 000,00
kamienicami Rynek
Jarosław
750 000,00
Środki własne
4,5,6 w Jarosławiu
3
Brama Krakowska wraz
z fragmentem systemu
1 360 000,00
fortyfikacji miejskich
Dotacja unijna
(mury,wał i fosa) oraz z
240 000,00
Gmina Miejska
najbliższym otoczeniem
1 600 000,00
Środki własne
Jarosław
(ul.Węgierska)resaturacja,konserwacja
i zmiana
zagospodarowania
Tabela nr 2. Projekty zgłoszone do realizacji przez Beneficjentów zewnętrznych w ramach
działania 7.1 Rewitalizacja miast.
Źrodła
Koszt projektu
finansowania
Lp.
Tytuł projektu
Wnioskodawca
w
projektu w
PLN
PLN
Ośrodek Kultury i
Formacji
1 670 250,00
Rewitalizacja Parku i Ogrodu
Chrześcijańskiej
Dotacja unijna
1. Opactwa Pobenedyktyńskiego
1 965 000,00
im. Służebnicy Bo294 750,00
w Jarosławiu
żej Anny Jenke
Środki własne
ul.Benedyktyńska 5
Ośrodek Kultury i
formacji Chrześci –
8 500 000,00
Rewitalizacja obwarowań
jańskiej im. Służe- 13 720 000,00 Dotacja unijna
2. Opactwa Pobenedyktyńskiego
bnicy Bożej Anny
5 220 000,00
w Jarosławiu
Jenke w Jarosławiu
Środki własne
ul.Benedyktyńska 5
Klasztor Sióstr
667 250,00
Benedyktynek
Dotacja unijna
3. Renowacja Baszty
37-500 Jarosław,
785 000,00
117 750,00
ul. Benedyktyńska
Środki własne
5
W Opactwie Sióstr
Benedyktynek – remont i
Klasztor Sióstr
3 357 500,00
przebudowa ze zmianą
Benedyktynek
Dotacja unijna
4. sposobu użytkowania na cele
37-500 Jarosław,
3 950 000,00
592 500,00
kulturalno-oświatowe –
ul. Benedyktyńska
Środki własne
Dawnej Rezydencji
5
kapelanów i dewotek
Modernizacja i poprawa
Klasztor Sióstr
1 552 865,00
estetyki Budynku KlasztorneBenedyktynek
Dotacja unijna
5. go z przystosowaniem jego
37-500 Jarosław,
1 826 900,00
274 040,00
części na bazę noclegową –
ul. Benedyktyńska
Środki własne
ogólnodostępną
5
Klasztor Sióstr
Remont budynku
569 500,00
Benedyktynek
gospodarczo-mieszkalnego ze
Dotacja unijna
6.
37-500 Jarosław,
670 000,00
zmianą funkcjonalności
100 500,00
ul. Benedyktyńska
strychu na część noclegową
Środki własne
5
Klasztor Ojców
Renowacja Zabytkowego
8 500 000,00
Dominikanów w
Kompleksu KlasztornoDotacja unijna
7.
Jarosławiu, 37-500 10 000 000,00
Kościelnego Ojców
1 500 000,00
Jarosław, ul.
Dominikanów w Jarosławiu
Środki własne
Dominikańska 25
Korzyści wynikające z rewitalizacji wskazanego obszaru:
Realizacja założonych w ramach rewitalizacji inwestycji przyczyni się do odnowy
obiektów i przestrzeni miejskich tj.:
zachowania walorów historycznych (w tym głównie urbanistycznych
i architektonicznych) Jarosławskiego Parku Kulturowego,
zabezpieczenia zabytków w centrum miasta przed degradacją poprzez
,,wyprowadzenie’’ ruchu kołowego, wprowadzenie stref ruchu spowolnionego,
wzrostu estetyki przestrzennej poprzez organizację terenów zielonych w obszarze
Rynku, oraz w obszarze Placu Św. Michała przy jednoczesnym nadaniu nowej
funkcji (Plac Św. Michała stanie się miejscem spotkań, rekreacji i występówwcześniej skwer był niedostępny dla ruchu pieszego),
wzrostu estetyki przestrzennej poprzez rewitalizację ogrodu Opactwa
Pobenedyktyńskiego,
wzrostu estetyki przestrzennej poprzez powstanie obiektów małej architektury
dostosowanych do potrzeb lokalnej społeczności oraz turystów: wprowadzenie
zmodernizowanego oświetlenia dla obszaru Rynku i obszaru Placu Św. Michała w
postaci stylizowanych latarni, iluminacja wybranych obiektów na terenie Rynku,
realizacja dwóch fontann tworzących obrazy wodne, zainstalowanie stojaków na
rowery, punktów poboru energii elektrycznej do stoisk handlowogastronomicznych, słupów ogłoszeniowych, ławek, kamiennych siedzisk przy
latarniach, ustawienie stylizowanych koszy na odpadki i gazonów.
Kolejnym pozytywnym efektem będzie poprawa bezpieczeństwa publicznego. W ramach
projektu pn. ,,Płyta Rynku-rewitalizacja obszarów Starego Miasta” planuje się budowę
rurociągów kablowych pozwalających na stworzenie w centrum miasta linii
teleinformatyczne, łączącej elementy infrastruktury teletechnicznej ( monitoring, punkty
dostępowe WI-FI).
Powyższe zadanie inwestycyjne pozwala również na wprowadzenie nowej formy
promocji miasta poprzez zainstalowanie urządzeń multimedialnych zapewniających
eksponowanie walorów historycznych i turystycznych miasta (tablice świetlne, kioski
multimedialne, telebimy).
Przewidywane zmiany w „długim okresie”
Realizacja zaproponowanych projektów będzie miała na celu ograniczenie
problemów przestrzennych oraz gospodarczych na terenie Jarosławskiego Parku
Kulturowego.
Dzięki rewitalizacji miasta wzrośnie jego atrakcyjność co przyczyni się m.in. do
ograniczenia niekorzystnych trendów migracyjnych. Według danych Głównego Urzędu
Statystycznego saldo migracji na terenie miasta Jarosławia na koniec 2006 roku było
ujemne i wyniosło -5,4 (saldo migracji na 1000 osób). W zestawieniu z województwem
(-1,9) było ono ponad 2- krotnie wyższe.
Poprawa sytuacji beneficjentów ostatecznych będzie dotyczyła:
poprawy jakości życia poprzez, lepszy standard infrastruktury i przestrzeni publicznej,
poprawy bezpieczeństwa,
dla odwiedzających zrewitalizowany obszar turystów – atrakcyjniejsza oferta
spędzania wolnego czasu,
dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na rewitalizowanym
obszarze- stabilizacja lub wzrost dochodów z pracy wskutek napływu turystów,
dla właścicieli nieruchomości - stabilizacja lub wzrost dochodów z nieruchomości
poprzez wzrost dochodów z czynszów, wzrost wartości nieruchomości,
dla władz publicznych - wzrost dochodów sektora publicznego z tytułu podatków i
opłat.
Przewiduje się również, że w efekcie realizacji zaplanowanych zadań wzrośnie
atrakcyjność terenu dla prywatnych inwestycji przejawiająca się w zagospodarowywaniu
nieużytkowanych obiektów.
Obszar Jarosławskiego Parku Kulturowego dysponuje dużym potencjałem pozwalającym
zmienić stan obecny oraz stworzyć warunki do perspektywicznego intensywnego
rozwoju.
2.2.
Obszar 2 - zdegradowany obszar powojskowy - teren byłych koszar przy
ul. Czarnieckiego.
Procesem rewitalizacji objęto byłe koszary ograniczone zabytkowym Starym Cmentarzem
oraz ulicami: A. Grucy, J. Kasprowicza, Bema, Pruchnicka, linia kolejową PKP (mapa nr
5).
Jest to zwarty, wyraźnie wyodrębniony teren o powierzchni 8,7591 ha, w którym do
30.06.2000 roku stacjonował 14 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej /BPanc. im. Karola
Chodkiewicza, zabudowany m.in. 9 budynkami koszarowymi, 3 budynkami
magazynowymi, budynkiem inwentarskim i budynkiem stołówki żołnierskiej.
Ze względu na swoją specyfikę ,,Zespół dawnych koszar Artylerii” figuruje w ,,Spisie
zabytków Architektury i Budownictwa” pod numerem A-194 i podlega ochronie
konserwatorskiej w zakresie rozplanowania przestrzennego, ukształtowania bryły i
wystroju elewacji budynków.
Działania rewitalizacyjne na tym terenie rozpoczęto w 2001 roku i odbywają się w myśl
zasady ,,nowe treści w starej formie’’ czyli nadania istniejącym obiektom przy
zachowaniu ich architektonicznego wystroju, nowych funkcji dostosowanych do
współczesnych potrzeb i wymagań.
W 2001 roku teren byłych koszar został wykupiony przez PWSZ im. Ks.B. Markiewicza
w Jarosławiu z zamiarem stworzenia Miasteczka Akademickiego.
Przejęta zabudowa wymagała kapitalnego remontu natomiast wewnętrzna sieć wodnokanalizacyjna całkowitej wymiany.
W wyniku podjętych prac dostosowano 7 budynków do celów dydaktycznych, 1 budynek
zaadoptowano na Rektorat, 1 budynek zaadaptowano na Dom Studencki. Budynek
stołówki żołnierskiej rozbudowano i przebudowano na salę gimnastyczną. Część obszaru
przeznaczono na lokalizację dwóch boisk.
W trakcie realizacji są inwestycje polegające na budowie biblioteki oraz kolejnego
budynku dydaktycznego, opracowywany jest również projekt dotyczący przebudowy
wewnętrznych dróg dawnych koszar.
Prowadzone działania przyczyniają się do realizacji celów rewitalizacji - w istotny sposób
wpływają na poprawę estetyki oraz ożywienie społeczno –gospodarcze koszar.
Zadania typowane do realizacji na omawianym obszarze w ramach działania
7.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych
Tytuł projektu: ,,Budowa i przebudowa budynków dydaktycznych PWSZ w Jarosławiu’’
Wnioskodawca: PWSZ im. Ks.B. Markiewicza, 37-500 Jarosław ul. Czarnieckiego 16
koszt całkowity inwestycji:
6 058 419,56 PLN
Źródła finansowania: wkład własny
908 762,93 PLN
dotacja unijna 5 149 656,63 PLN
2.3.
Obszar 3 - zdegradowany obszar poprzemysłowy- teren byłej Cegielni przy ulicy
Krakowskiej
Procesem rewitalizacji objęto obszar po starej Cegielni, położony przy drodze
międzynarodowej E-4, skomunikowany z ulicą Boczna Szczytniańskiej ( mapa nr 5 ).
Do 1992 roku na powierzchni 7.5853 ha zabudowanej budynkami: administracyjnym,
warsztatowym z kotłownią, magazynowymi oraz pomieszczeniami i urządzeniami
produkcyjnymi- funkcjonowało Państwowe Przedsiębiorstwo Ceramiki Budowalnej,
powstałe na bazie Jarosławskiego Oddziału Rzeszowskiego Przedsiębiorstwa Ceramiki
Budowlanej.
W 1992 roku zostało zlikwidowane, natomiast grunt wraz z majątkiem trwałym po PCBud
przejęła Gmina Miejska Jarosław.
W 1993 roku część produkcyjna nieruchomości została wydzierżawiona Spółce Cywilnej
,,MJW’’ Cegielnia Jarosław.
Część warsztatową, magazynową i administracyjną wydzierżawiło w 1994 roku Prywatne
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ,,Agro-Kom’’ w Jarosławiu i Hurtownia
Spożywcza ,,Madex’’.
Prowadzona przez wymienione podmioty działalność gospodarcza nie była wystarczająco
konkurencyjna aby zapewniać zyski oraz pokrywać koszty dzierżawy obiektów, w
związku z czym Gmina podjęła decyzję o przekazaniu części nieprodukcyjnej byłej
cegielni dla potrzeb zakładu oczyszczania miasta PGKiM w Jarosławiu.
We wrześniu 2007 roku dokonano adaptacji budynku biurowo-socjalnego na potrzeby
mieszkaniowe gminy. W efekcie powstał 1 obiekt o charakterze socjalnym z 11 lokalami
mieszkalnymi.
Pozostała część zasobów dawnej Cegielni ulegała dalszej degradacji.
W 2005 roku przedmiotowy obszar został ujęty w ,,Miejscowym Planie
Zagospodarowania Przestrzennego’’ (oznaczony symbolem UC ZP tereny usług
komercyjnych i miejskiej zieleni publicznej), z podstawowym przeznaczeniem pod
lokalizację:
1. obiektów handlu, gastronomii i rzemiosła nieuciążliwego, innych obiektów
instytucji,
2. jednostek administracyjnych i gospodarczych, urządzeń i usług komunikacyjnych,
obiektów zaplecza i usług komunalnych,
3. skwerów, ogrodów miejskich i zieleni izolacyjnej wkomponowanych w otaczający
teren,
4. lokalnych sieci i urządzeń infrastruktury technicznej.
29 grudnia 2009 roku Gmina Miejska Jarosław dokonała darowizny na rzecz Skarbu
Państwa nieruchomości gruntowej o pow. 2,8082 ha zabudowanej piecem do wypalania
cegły wraz z kominem oraz budynkiem o charakterze magazynowym, na której ma
powstać Centrum Logistyczne, będące oddziałem przemyskiej Izby Celnej. W skład
centrum wejdzie m.in. budynek biurowy Oddziału Celnego, magazyny do
przechowywania towarów, budynek socjalno- sanitarny dla kierowców, plac z zadaszoną
rampą do rozładunku.
Nowoczesna, kompleksowa baza przeładunkowa ma usprawnić obsługę przewoźników
przez co zmniejszy się czas oczekiwania na odprawę na granicy. W bezpośrednim
sąsiedztwie ,,Centrum’’ może powstać infrastruktura towarzysząca – przedstawicielstwa
firm transportowych, punkty gastronomiczne itp.
Zadania typowane do realizacji na omawianym obszarze w ramach działania
7.2. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych
Tytuł projektu:
,,Budowa Centrum Logistycznego w Jarosławiu szansą na kompleksową przemianę
zdegradowanych obszarów Jarosławia oraz wzmocnienie jego potencjału
inwestycyjnego”
Wnioskodawca: Izba Celna w Przemyślu, 37-700 Przemyśl, ul . Sielecka 9
Koszt całkowity inwestycji:
15 250 000,00 PLN
Źródła finansowania: wkład własny 8 250 000,00 PLN
dotacja unijna 7 000 000,00 PLN
Przedstawione działania rewitalizacyjne przyczynią się nie tylko do ożywienia terenów
powojskowych i poprzemysłowych - swoim zasięgiem oddziaływania przekraczają
lokalne ramy obszarów zdegradowanych.
2.2.
Obszar 4 – obszary wsparcia w zakresie mieszkalnictwa .
W ramach zadań z zakresu mieszkalnictwa swoje potrzeby zgłosiły następujące
podmioty:
Spółdzielnia Mieszkaniowa w Jarosławiu, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej w Jarosławiu sp. z o.o. oraz 13 Wspólnot Mieszkaniowych.
Mając na uwadze ograniczenie, wynikające z minimalnych wartości kosztów
kwalifikowanych projektu-0,25 mln PLN lub brak możliwości wyznaczenia obszaru w
oparciu o obowiązujące kryteria, do wsparcia w ramach działania 7.1. Rewitalizacja miast
zakwalifikowano Spółdzielnię Mieszkaniową w Jarosławiu.
Jej zadania będą realizowane na następujących terenach (mapa nr 6):
obszar wyznaczony ulicami: S. Żeromskiego, M. Dąbrowskiego, Grodziszczańska,
W. Bandurskiego tj. Osiedle Witosa i Osiedle Armii Krajowej,
obszar wyznaczony ulicami: M. Orłowicza, J. Paderewskiego, ks. J.
Poniatowskiego, 3-go Maja ,K. Gottfrieda, Przygrodzie, Słoneczna, ul. 3-go Maja
tj. Osiedle Kalinki, Osiedle Braci Prośbów, Osiedle Kopernika, Osiedle 1000lecia, Osiedle Słoneczne,
obszar wyznaczony ulicami: 3-go Maja, M. Gębarowicza, St. Stojałowskiego linią
kolejową PKP tj. Osiedle Kombatantów,
Na wyznaczonych terenach zlokalizowana jest zabudowa blokowa, powstała w latach
60- tych, 70- tych i 80- tych XX wieku, realizowana w różnych technologiach. Pierwsze
obiekty powstały w technologii tradycyjnej, kolejne w technologii wielkoblokowej
natomiast osiedla powstałe w latach 80-tych to tzw. ,,wielka płyta”(os. Witosa, os. Armii
Krajowej, os. Braci Prośbów, os. Kalinki, ¾ os. Kombatantów).
Są to budynki drogie w eksploatacji, o niskim standardzie budowlanym, charakteryzujące
się wadami wynikającymi z ich technologii.
W ostatnich latach rozpoczęto dostosowywanie budynków i całych osiedli do nowych
znacznie wyższych standardów.
Kompleksowa modernizacja budynków wielkopłytowych jest uzasadniona ekonomicznie i
społecznie.
W zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej w Jarosławiu liczących 112 budynków
mieszkalnych, zlokalizowanych na 9 osiedlach, oraz 27 budynków rozproszonych,
zamieszkuje około ¼ mieszkańców miasta Jarosławia.
Natomiast odsetek ludzi zamieszkujących tereny wskazane na mapie nr 6, stanowi około
70% liczby mieszkańców wszystkich jarosławskich osiedli (dane na koniec 2007 roku,
źródło: ,,Strategia rozwoju miasta Jarosławia na lata 2008-2015”).
Problemem jarosławskich osiedli jest:
zły stan techniczny istniejącej zabudowy, przejawiający się zwłaszcza w
przeciekach przez nieszczelne złącza ścian, niską izolacyjnością ścian
zewnętrznych oraz korozją zbrojenia elementów płyt - główny problem na
osiedlach A. Krajowej i W. Witosa,
niewystarczająca lub słaba jakościowo infrastruktura komunikacyjna (zła jakość
ulic, ciągów pieszych, niedostateczna ilość miejsc parkingowych, zdegradowane
tereny zielone) - główny problem osiedli Braci Prośbów, M. Kopernika,
1000- lecia, Słoneczne, Kalinki,
zła jakość sieci cieplnych zewnętrznych i wewnętrznych wraz z węzłami
cieplnymi zlokalizowanymi w piwnicach budynków mieszkalnych. Zużyte,
skorodowane sieci cieplne nie tylko zwiększają ryzyko awarii, ich
niewystarczająca izolacyjność przyczynia się do znacznych strat ciepła
przesyłanego z kotłowni do budynków mieszkalnych - główny problem osiedla
Kombatantów.
Priorytetem wśród zadań realizowanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową w Jarosławiu
są prowadzone od kilku lat prace termomodernizacyjne, mające na celu ograniczenie strat
ciepła w budynkach, co jest równoznaczne ze zmniejszeniem zużycia energii. W ramach
tych prac ocieplono wszystkie stropodachy, wymieniono około 80% stolarki okiennej,
oraz wszystkie drzwi wejściowe do klatek schodowych, ocieplono wszystkie ściany
szczytowe oraz około 60% ścian osłonowych okiennych.
Wysoki koszt robót ociepleniowych powoduje, że do zakończenia ociepleń wszystkich
budynków pozostaje jeszcze około 40% ścian zewnętrznych budynków mieszkalnych.
Problem stanowią dodatkowe, kosztowne prace, prowadzone łącznie z ociepleniem,
polegające na kotwieniu warstwy fakturowej ścian zewnętrznych budynków
wielkopłytowych, mające na celu powstrzymanie degradacji technicznej obiektów w
systemie wielkopłytowym oraz przedłużenie ich żywotności.
Pokazane na mapie osiedla, charakteryzują się nie tylko zdegradowaną przestrzenią i
infrastrukturą. Kumuluje się tutaj także wiele niekorzystnych zjawisk społecznych i
gospodarczych, które mają wpływ na niską jakość życia mieszkańców.
Kolejną kwestią jest wyprowadzanie się z bloków ludzi młodych oraz lepiej sytuowanych
i w efekcie starzenie się blokowych społeczności.
Wyznaczone do rewitalizacji obszary spełniają kryteria określone w art. 47 ust. 1
Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 roku.
Kryteria oraz mierzalne wskaźniki obszarów rewitalizowanych zostały odniesione do
wartości bazowych, uwzględnionych w Załączniku nr 2 do Szczegółowego opisu
priorytetów RPO WP- ,,Wytyczne w zakresie przygotowania Lokalnych Programów
Rewitalizacji’’
Każde z wymienionych osiedli spełnia trzy z pięciu możliwych kryteriów- tabela nr 3
Zadania typowane do realizacji na omawianych obszarach w ramach działania 7.1.
Rewitalizacja miast (wsparcie mieszkalnictwa) przedstawia tabela nr 4.
Tabela nr 4. Projekty zgłoszone do realizacji przez Spółdzielnię Mieszkaniową w
Jarosławiu w ramach działania 7.1. Rewitalizacja miast - wsparcie
mieszkalnictwa
Źródła
Tytuł projektu
Koszt projektu w
finansowania
Lp.
Wnioskodawca
PLN
projektu w
PLN
Poprawa wydajności
energetycznej
budynków oraz
8 466 000,00
Spółdzielnia
funkcjonalności i
Dotacja unijna
1.
Mieszkaniowa
12 150 000,00
bezpieczeństwa na
3 684 000,00
w Jarosławiu
osiedlach Spółdzielni
Środki własne
Mieszkaniowej w
Jarosławiu
Poprawa estetyki,
funkcjonalności i
atrakcyjności osiedli
Spółdzielni
Mieszkaniowej w
3 287 820,00
Jarosławiu poprzez
Spółdzielnia
Dotacja unijna
2. remont dróg
Mieszkaniowa
4 706 070,00
1 418 250,00
osiedlowych i
w Jarosławiu
Środki własne
chodników oraz
utwardzenie
powierzchni terenu z
przeznaczeniem na
miejsca postojowe
Poprawa wydajności
energetycznej
budynków poprzez
remont i przebudowę
5 329 560,00
Spółdzielnia
instalacji centralnego
Dotacja unijna
3.
Mieszkaniowa
7 649 470,00
ogrzewania i węzłów
2 319 910,00
w Jarosławiu
ciepłowniczych w
Środki własne
budynkach Spółdzielni
Mieszkaniowej w
Jarosławiu
Zakończenie
Realizacja przedstawionego powyżej programu rewitalizacji miasta Jarosławia ma na celu
zatrzymanie degradacji budynków i terenów poddanych opiece konserwatorskiej oraz
ożywienie terenów poprzemysłowych i powojskowych poprzez nadanie im nowych
funkcji z jednoczesnym tworzeniem nowych miejsc pracy. Założenia tego programu
ukierunkowane są także na podwyższenie standardu zasobów mieszkaniowych, poprawę
estetyki przestrzeni miejskiej oraz wzmocnienie więzi społecznych i świadomości
integracyjnej mieszkańców ze swym miastem.
SPIS TABEL
Tabela nr1 Projekty zgłoszone do realizacji przez Gminę Miejską Jarosław w ramach
działania 7.1 Rewitalizacja miast…………………………………………….13
Tabela nr2 Projekty zgłoszone do realizacji przez Beneficjentów zewnętrznych
w ramach działania7.1 Rewitalizacja miast………………………………....14
Tabela nr3 Kryteria wyznaczania obszarów wsparcia w zakresie mieszkalnictwa …… 23
Tabela nr4 Projekty zgłoszone do realizacji przez Spółdzielnię Mieszkaniową w
Jarosławiu w ramach działania 7.1. Rewitalizacja miast - wsparcie
mieszkalnictwa................................................................................................24
SPIS MAP
Mapa nr 1 Obszary wsparcia w zakresie odnowy historycznych części miast-teren
Jarosławskiego Parku Kulturowego………………………………………….5
Mapa nr 2 Poziom bezrobocia na terenie miasta Jarosławia w 2005 roku………………10
Mapa nr 3 Liczba przyznanych zasiłków z tytułu ubóstwa na terenie miasta Jarosławia
w 2005 roku………………………………………………….…………… 11
Mapa nr 4 Zjawisko przestępczości na terenie miasta Jarosławia w 205 roku………….12
Mapa nr 5 Zdegradowane obszary poprzemysłowe i powojskowe ..................…………17
Mapa nr 6 Obszary wsparcia w zakresie mieszkalnictwa ……………………………… 20