Jak nakłonić dziecko do nauki? - Publiczna Szkoła Podstawowa nr

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 19 w Kędzierzynie-Koźlu
Jak nakłonić dziecko do nauki?
Autor: Joanna Białobrzeska
12.05.2013.
Każde dziecko ma wrodzone pragnienie zdobywania wiedzy. Dzieci idą do szkoły podekscytowane. Cieszą
się, że nauczą się czytać i pisać, że będą poznawać świat.
Badania wykazały, że zamiłowanie do nauki u dzieci obniża się stale od trzeciej do ostatniej klasy szkoły
podstawowej. Dzieci postrzegają naukę jako mozolną pracę, a nie ekscytującą szansę rozwoju, która
pobudzała ich do działania, gdy byli mniejsi. Nauka przestała im sprawiać przyjemność.
Co to jest "motywacja do uczenia się?" Motywacja do uczenia się definiowana jest jako znaczenie i
wartość nauki dla danego człowieka, jaką ów człowiek jej przypisuje, i charakteryzowana przez
długoterminowe zaangażowanie się w proces uczenia się.
Każdy nauczyciel lubi, kiedy jego uczniowie chcą się uczyć. Prawie każdy stosuje różne metody, które
mają mobilizować uczniów do nauki.
Przez ostatnie kilkadziesiąt lat uważano, że najlepszym sposobem zachęcenia dzieci do nauki jest
rozbudzenie w nich poczucia własnej wartości poprzez stosowanie nagród i pochwał. Oceny i nagrody
uznawano za najbardziej skuteczne narzędzia motywacji. Psychologowie odkryli, że taka strategia może
przynieść poważne szkody.
Pochwała jest mniej uchwytna niż nagroda, ale może być równie skuteczna, zwłaszcza gdy zawiera
czułość i aprobatę oraz uznanie dla dziecka. Pochwały tak jak nagrody pobudzają wewnętrzną motywację
tylko wówczas, gdy opisują nowe kompetencje. Dziecko musi wiedzieć dlaczego je chwalimy. Stosując
pochwały pamiętajmy o byciu konkretnym, chwalić osiągnięcia wymagające wysiłku, chwalić za
wytrwałość, chwalić osobiste postępy, chwalić uczynki niż samo dziecko, nie pozwolić, żeby dziecko
uzależniło się od pochwał, nie przesadzać z pochwałami.
Okazuje się, że powinniśmy wychować dziecko, które będzie się czuło kompetentne, samodzielne i pewne
siebie w kontaktach z innymi. Dzieci będą miały motywację do nauki, gdy poczują, że dysponują
odpowiednimi zdolnościami i umiejętnościami, oraz zyskają pewność, że mogą je doskonalić; kiedy będą
miały możliwość wyboru i pewną kontrolę nad procesem nauki; wreszcie gdy będą się czuły kochane,
wspierane i szanowane przez rodziców. Dzieci przejawiające zamiłowanie do nauki wierzą też, że
inteligencja nie jest czymś stałym i wrodzonym, lecz że można stać się mądrzejszym dzięki ciężkiej pracy.
Klucz do nauki efektywnej.
Każdy dobry nauczyciel i każdy rodzic szuka przepisu na cudowną przemianę dzieci leniwych w uczniów
tryskających ochotą do nauki i wkładających wiele wysiłku w jej zdobywanie. Magiczne i niezawodne
zaklęcie brzmi: motywacja wewnętrzna, np.
- kiedy Ewa sama zdejmuje książkę z półki i czyta ją, choć nikogo nie ma w pobliżu, aby ją za to
pochwalił;
- kiedy Krzyś rozwiązuje zadania z matematyki i robi kilka dodatkowych przykładów tylko dla siebie, gdyż
sprawia mu to przyjemność - to właśnie przykłady motywacji wewnętrznej, czyli tendencji do
podejmowania i kontynuowania działania ze względu na nie samo i czerpania z tego przyjemności.
Badania wykazały, że wewnętrzna motywacja do nauki idzie w parze z wysokim poziomem przyjemności
czerpanym z nauki, większą ciekawością świata, z niższym poziomem lęku przed szkołą, ze skłonnością
do podejmowania zadań stanowiących "wyzwanie" dla jednostki, a także lepszymi osiągnięciami w nauce.
Tchnij nieco życia w nauczanie w szkole.
Aby wykształcić w dziecku chęć uczenia się najlepiej wskazać mu powiązania wiedzy książkowej z
codzienną rzeczywistością. Im wyraźniej dziecko je dostrzega, tym większego znaczenia nabiera nauka, a
zainteresowanie zgłębianiem wiedzy, przyjemność z uczenia się stają się silniejsze.
Oto kilka sposobów:
- powiąż wiedzę naukową z naturalnymi zjawiskami przyrodniczymi
- odnieś wiedzę społeczną i historyczną do współczesności
- wskaż na podobieństwo literatury do życiowych doświadczeń i problemów
- podkreślaj zastosowanie matematyki w codziennym życiu
- odwołuj się do rzeczy, które mają dla dziecka znaczenie
- poszerzaj wiedzę zdobywaną w szkole
- wzbogacaj doświadczenia dziecka
- rozbudzaj jego zainteresowania.
Relacje dziecka z rodzicami a zamiłowanie do nauki.
Im bliższa więź ucznia/dziecka z rodzicami, tym silniejsza motywacja do nauki.
Na bliską więź pomiędzy rodzicem a dzieckiem składają się trzy elementy:
Akceptacja: dziecko wie, że jest kochane bezwarunkowo.
http://sp19kkozle.wodip.opole.pl
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 17:27
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 19 w Kędzierzynie-Koźlu
Bliskość: wykazanie zainteresowania sprawami dziecka, angażowanie się w jego życie, reagowanie na
jego potrzeby.
Wsparcie: szanowanie dziecka za to, kim jest, wspieranie w dążeniu do samodzielności.
Silna więź pomiędzy rodzicem a dzieckiem stwarza emocjonalne bezpieczeństwo. Wsparcie jakie
otrzymuje dziecko, pozwala mu podjąć wyzwania niezwykle istotne dla procesu zdobywania wiedzy,
ponieważ wie, że rodzice zawsze będą przy nim, niezależnie od tego, czy mu się powiedzie, czy nie.
Bliska więź daje wgląd w życie dziecka. Pozwala mu być otwartym i szczerze wyznać, co robi, myśli i
czuje. Jeśli relacje rodzic - dziecko opierają się na wzajemnym szacunku, dziecko szybciej przyswoi sobie
wartości przekazywane przez rodziców.
Co zrobić, żeby stworzyć bliskie więzi z dzieckiem?
• niezależnie od sytuacji pokazać, że zależy nam na dziecku
• starać się rozumieć dziecko
• interesować się codziennym życiem dziecka
• spędzać wspólnie jak najwięcej czasu
• być pozytywnie nastawionym (zawsze i do wszystkiego)
• uczyć wyrażania uczuć
• rozmawiać i tłumaczyć
Dzieci mają lepsze wyniki, gdy za cel stawiają sobie zdobycie wiedzy.
Badania wielokrotnie wykazały, że dzieci stawiające sobie za cel zdobycie wiedzy lepiej się uczą, czerpią
większą przyjemność z przyswajania wiedzy. Stawianie sobie za cel wyników może powodować stres.
Krótko mówiąc, im bardziej dziecko martwi się tym, aby "sprawiać wrażenie mądrego", tym mniej uwagi
poświęca rzeczywistemu stawaniu się mądrzejszym.
Sami jednak musimy wierzyć w to, iż ludzie mogą stawać się inteligentniejsi. Spróbuj zweryfikować
własne przekonania:
1. Wolałbyś, żeby twoje dziecko/uczeń
a) miało dobre wyniki w szkole, mimo że nie przykłada się do nauki
b) ciężko pracowało w szkole, mimo że nie osiąga dobrych wyników
2. Co Twoim zdaniem jest ważniejszą oznaką dobrych wyników w nauce?
a) otrzymywanie dobrych ocen
b) wyraźna poprawa w zakresie umiejętności i wiedzy.
3. Co jest powodem dobrych wyników dziecka/ucznia?
a) dziecko/uczeń jest zdolne
b) dziecko/uczeń ciężko pracuje
c) dziecko/uczeń ma znakomitego nauczyciela
d) szkolne zadania są łatwe.
4. Co jest przyczyną złych wyników dziecka/ucznia?
a) dziecko/uczeń nie jest zbyt zdolne
b) dziecko/uczeń nie pracuje wystarczająco dużo
c) dziecko/uczeń mogłoby mieć lepszego nauczyciela
d) szkolne zadania są zbyt trudne.
Jeśli zaznaczyłeś (b) trzy lub więcej razy, wierzysz, że w nauce w szkole bardziej liczą się wysiłki niż
wrodzone zdolności. Jeśli zaznaczyłeś (b) tylko raz lub dwa, musisz poddać weryfikacji swoje przekonania
dotyczące inteligencji.
Jak pomóc dziecku stawać się mądrzejszym?
• podkreślać znaczenie nauki jako celu
• tłumaczyć, że nauka jest ważniejsza niż oceny
• wykorzystać własne doświadczenia, które pomogły nam w nauce
• pomóc uczyć się dziecku na błędach i niepowodzeniach
• nie wyśmiewać błędów.
Na koniec:
Każdy z nas pragnie zmieniać świat. My nauczyciele mamy taką możliwość.
Wystarczy, że dzięki naszej pracy jedno dziecko ze zbieracza ocen przekształci się w aktywnego
http://sp19kkozle.wodip.opole.pl
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 17:27
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 19 w Kędzierzynie-Koźlu
pożeracza wiedzy. Przede wszystkim uwierzmy w dziecko. Każde z nich może coś w życiu osiągnąć.
Do rodziców należy demonstrowanie przed dzieckiem pozytywnego stosunku do szkoły i szacunku dla
nauczycieli, okazywanie zainteresowania ich nauką oraz zapewnienie poczucia emocjonalnego
bezpieczeństwa.
Równie ważny jak atmosfera w domu jest klimat panujący w klasie. Jeśli uczniowie czują się bezpiecznie,
odczuwają, że każdy jest ceniony i szanowany, będą chcieli pełniej partycypować w procesie uczenia się.
Pamiętajmy by ostrożnie stosować nagrody, gdyż źle używane są okrutnymi zabójcami motywacji do
nauki.
Szkoła i rodzice to partnerzy w budzeniu u dziecka zamiłowania do nauki.
http://sp19kkozle.wodip.opole.pl
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 17:27