Ekonomika astmy w Polsce –analiza problemu
Transkrypt
Ekonomika astmy w Polsce –analiza problemu
Prof. dr hab. med. Karina JAHNZ-RÓŻYK Ekonomika astmy w Polsce –analiza problemu Kraków, 15-16.12.2014 9th International EBHC Symposium HTA for Healthcare Quality Assurance Wojskowy Instytut Medyczny Zakład Immunologii i Alergologii Klinicznej Astma –definicja w 2014 roku (GINA) Astma to heterogenna choroba, zwykle związana z przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych, zdefiniowana przez zespół objawów ze strony układu oddechowego takich jak świsty, duszności, ucisk w klatce piersiowej i kaszel, zmieniających się w czasie i o różnym nasileniu, którym towarzyszy zmienna obturacja dróg oddechowych Astma w Polsce – dane NFZ Śliwczyński i wsp., Pneumonol&Alergol. Pol, w druku Astma w Polsce – dane NFZ Śliwczyński i wsp., Pneumonol&Alergol. Pol, w druku 1600000 1400000 1200000 1000000 800000 600000 400000 200000 0 2008 2009 2010 2011 J45 asthma J45.0 predominantly allergic asthma J45.1 nonallergic asthma J45.8 mixed asthma J45.9 asthma, unspecified 2012 Astma w Polsce – dane NFZ Śliwczyński i wsp., Pneumonol&Alergol. Pol, w druku Miasto Wieś Pols k a wojewódz twa (nowe) Pols k a wojewódz twa (nowe) POMORSKI POMORSKI WARMI ŃSKO-MAZURSKI WARMI ŃSKO-MAZURSKI ZACHODNI OPOMORSKI ZACHODNI OPOMORSKI PODLASKI KUJAWSKO-POMORSKI KUJAWSKO-POMORSKI PODLASKI MAZOWI ECKI LUBUSKI WI E LKOPOLSKI WI ELKOPOL SKI MAZOWI ECKI LUBUSKI ŁÓDZKI ŁÓDZKI LUBELSKI L UBELSKI DOLNOŚLĄSKI OPOLSKI ŚLĄSKI DOLNOŚLĄSKI ŚWI ĘTOKRZYSKI PODKARPACKI MAŁOPOLSKI 236 259 282 305 327 350 373 - 259 282 305 327 350 373 396 OPOLSKI ŚWI ĘTOKRZYSKI ŚLĄSKI MAŁOPOLSKI PODKARPACKI 184 202 219 237 254 271 289 - 202 219 237 254 271 289 307 Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej Wyniki wieloośrodkowego badania ankietowego Astma w Polsce 2012 Koszty astmy ciężkiej (n=96, 32M i 64K) Ośrodki/Badacze • 1. Bydgoszcz (Szpital Uniwersytecki) : J. Gocki, K. Pałgan, Z. Bartuzi • 2. Bystra Śląska (Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii): D. Taracha - Guz, T. Kachel • 3. Katowice (ŚLAM): B. Rymarczyk, B. Rogala • 5. Kraków (Szpital Uniwersytecki): A. Gawlewicz Mroczka, K. Sładek • 6. Lublin ((WSZS): E. Trębas-Pietraś • 7. Łódź (USZK): M. Kupczyk, M. Panek, D. Kierszniewska-Stępień, J.W.Kozłowski, P. Kuna • 7. Poznań (SzK, UM): M. Rzymkowska, M. Kostrzewska, H. Batura- Gabryel • 8. Warszawa (CSZK, WUM): R. Rubinsztajn, J.Hermanowicz-Salamon, R. Chazan • 9. Warszawa (WUM, pediatria): A. Krauze, M. Kulus Metodyka badania (n=96) • Badanie retrospektywne, obserwacyjne: Zasoby ochrony zdrowia: • • • • • • • • liczby wizyt ambulatoryjnych (POZ/specjalista) liczby konsultacji szpitalnych (SOR/inne) testów diagnostycznych, badań laboratoryjnych liczby z i rodzaju zaostrzeń dni absencji pobytu w sanatorium szczepień/odczulania leków, dawek, długości terapii - koszty leków zostały oddzielnie oszacowane na koszty pacjenta i koszty płatnika na podstawie Obwieszczenia MZ lipiec 2012 Dane demograficzno-epidemiologiczne • • • • • • • wiek BMI typu astmy i sposobu rozpoznania wykształcenia zawód wykonywany rodzaju/czasu/długości dojazdu do lekarza palenia papierosów Rozpoznawanie astmy ciężkiej – kryteria GINA 2014 ASTMA - POChP (zespół nakładania) Koszty / 1 pacjent / 1 rok 16000 14914 Wszyscy - 9131 14000 12000 10000 8000 4879 6000 2307 4000 2000 0 Astma POChP Astma/POChP ( wg Shaya i wsp., Chest, 2008) ASTMA KOSZTY CAŁKOWITY (w zależności od stopnia ciężkości choroby) 2% 8% 20% 24% b. ciężka 30% ciężka umiarkowana 33% 10% 30% 3% 40% POPULACJA KOSZT CAŁKOWITY łagodna b. łagodna Omalizumab ¾ poprawia kontrolę astmy ¾ redukuje częstość zaostrzeń astmy ¾ redukuje liczbę nieplanowanych wizyt lekarskich i hospitalizacji ¾ pozwala na redukcję dawek glikokortykosteroidów ¾ poprawia jakość życia Kolejne etapy kontroli objawów astmy i redukcji ryzyka NEW! GINA 2014, Box 3-5 © Global Initiative for Asthma ANALIZA EFEKTYWNOŚCI KOSZTÓW TERAPII anty-IgE (2003 r. - USD) Astma ciężka, > 5 hospitalizacji w roku Średni koszt dzienny 40 39,85 Hospitalizacje/100 pacjentów 2,77 3 35 2,5 30 2 25 20 1,5 15 1 10 2,07 5 0 0,5 0,39 0 Omalizumab Placebo Omalizumab Placebo Wg B. Oba i Salzman, J.Allerg.Clin. Immunol., 2004 ANALIZA EFEKTYWNOŚCI KOSZTÓW TERAPII anty-IgE (2003 r. - USD) Astma ciężka, > 5 hospitalizacji w roku GKS = 3,35 Uzyskanie dnia wolnego bez objawów 523 USD Wzrost o 0,5 pkt. w AQLQ 378 USD Zafirlukast = 5,71 Seretide = 3,79 Wg B. Oba i Salzman, J.Allerg.Clin. Immunol., 2004 Dostępność do drogich terapii ¾ Punkt widzenia lekarza (willingness to prescribe) ¾ Akceptacja pacjenta (willingness to accept) ¾ Lokalne uwarunkowania cenowe i refundacyjne (willingness to pay) ¾ Zasady i warunki zamówień publicznych (willingness to buy) Programy lekowe ¾ Drogie substancje, mała populacja, restrykcyjne kryteria włączenia i wyłączenia, monitorowanie przebiegu terapii ¾ W chwili obecnej funkcjonuje 62 programy lekowe, w tym 16 onkologicznych (ok.15% budżetu na refundację) ¾ Omalizumab (astma oskrzelowa), ustekinumab (łuszczyca), ambrisentan (tętniczego nadciśnienie płucne), fingolimod ( stwardnienie rozsiane), bewacyzumab (rak jajnika) pazopanim (rak nerki), wemurafenib (czerniak), telaprevir, woceprevir (zapalenie wątroby typu C), deferazyroks (nadmiar żelaza) Otoczenie finansowe szpitali PODZIAŁ BUDŻETU NA REALIZACJĘ SZPITALNYCH ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH 64 237 866,00 pln 63 230 834,00 pln 29 998 029,00 pln 2 103 841,00 pln KOSZT OBSŁUGI W RAMACH PL KOSZT REFUNDACJI ŚRODKÓW NA SUBSTANCJE W RAMACH PL 226 836,00 pln 1 887 701,00 pln Prace zespołu koordynującego ds. leczenia biologicznego w ciężkiej astmie alergicznej Przewodniczący: Prof. dr. hab. med. Karina Jahnz-Różyk Z-ca Przewodniczącego: Prof. dr hab. med. Ryszarda Chazan Członkowie: Prof. dr hab. med. Marek Kulus Prof. dr hab. med. Władysław Pierzchała Prof. dr hab. med. Tadeusz Płusa dr Aleksandra Kucharczyk ( od kwietnia 2014 r) Regulamin prac Zespołu: maj 2014 15 Zespół Koordynacyjny podejmuje decyzje w sposób niezależny, a jego członkowie nie kontaktują się w sprawach pracy Zespołu, w szczególności w zakresie wydawanych opinii, z lekarzem prowadzącym pacjenta, pacjentem lub jakąkolwiek osobą, organizacją, czy instytucją, która mogłaby być zainteresowana bezpośrednio lub pośrednio podejmowanymi przez Zespół Koordynacyjny decyzjami. 20 Osoba powołana przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w skład Zespołu Koordynacyjnego otrzymuje za pośrednictwem sekretariatu Zespołu Koordynacyjnego do wypełnienia formularze oświadczeń: o braku konfliktu interesów oraz o zachowaniu w tajemnicy wszelkich informacji, które nabyła w związku z udziałem w Zespole. Aplikacja komputerowa ¾ System Monitorowania Programów Terapeutycznych (SMPT) ¾ Twórcą aplikacji jest firma Asseco Poland S.A. ¾ Administratorem systemu jest NFZ Wniosek standardowy Pacjent Lekarz Badania kwalifikacyjne Aplikacja komputerowa Zgoda Pacjent Wyniki badań kwalifikacyjnych Lekarz Zespół Koordynujący Epikryza Wniosek Aplikacja komputerowa Monitorowanie leczenia – 16, 52, 104 tydzień Pacjent Lekarz Badania monitorujące Pacjent Akceptacja Zespołu Koordynacyjnego Wyniki badań monitorujących Monitorowanie leczenia Lekarz Aplikacja komputerowa Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej, aktualnie =247 Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej Odrzucone wnioski Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej Przyczyny zakończenia leczenia (n=22) 9 9 9 9 9 9 9 Bardzo dobra reakcja na leczenie – całkowite ustąpienie objawów : ACQ 0 ; AQLQ – 7p – odstawienie po roku leczenia Brak adekwatnej odpowiedzi na leczenie Działania niepożądane ¾ wymioty, ból mięśni; ¾ zawroty głowy ¾ ból i obrzęk stawu bezpośrednio po podaniu leku ¾ silne, długotrwałe bóle mięśni ud ¾ wypadanie włosów ¾ wstrząs anafilaktyczny! Rezygnacja (mimo skuteczności leczenia i braku AE) – 11 osób Decyzja o chęci zajścia w ciążę Hormonoterapia przed zabiegiem in vitro Wyjazd za granicę (brak ubezpieczenia) Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej PROBLEMY DO ROZWIĄZANIA 1. 2. Dzieci 6-12 rok życia: nowe kryteria kwalifikacji do leczenia w tej grupie Chorzy, którzy byli już leczeni w ramach programu lekowego, leczenie to zakończyli, a obecnie wymagają ponownego włączenia tej terapii • Problemy z SMPT = wysyłanie wniosków papierowych na adres Zespołu Koordynacyjnego: Prof. dr hab.n.med. Karina Jahnz-Różyk Zakład Immunologii i Alergologii Klinicznej WIM MON Szaserów 128 04-141 Warszawa [email protected] 3. Chorzy zakwalifikowani do Programu, którzy po kilku miesiącach od kwalifikacji nie otrzymali leku (ponowna kwalifikacja?) 4. Kwestia ważności (wydłużenie czasu?) 5. Nadwrażliwość na NLPZ (NERD)– zmiana punktu 9. kryteriów włączenia: „nie dotyczy pacjentów z nadwrażliwością na NLPZ, u których potwierdzono istotne klinicznie objawy alergii całorocznej” 6. Nieinwazyjna aspergiloza oskrzelowo-płucna – j.w. badań/kwestionariuszy przy kwalifikacji chorych Leczenie biologiczne w ciężkiej astmie alergicznej PROBLEMY DO ROZWIĄZANIA 7.Zmiana zapisu (kryteria włączenia) : „można włączyć jeśli tIgE<1500 IU/ml” na: "włączeni mogą być wyłącznie pacjenci, dla których możliwe jest ustalenie dawki leku (zgodnie z tabelą dawkowania znajdująca się w ChPL dla Xolairu), zależnej od stężenia tIgE i masy ciała". 8.W punkcie 5. przeciwskazań do leczenia omalizumabem: „ jednoczesna terapia lekami immunosupresyjnymi, przeciwnowotworowymi, wlewami z immunoglobulin lub innymi lekami biologicznymi" sprecyzowanie okresu czasu, w którym nie należy włączać terapii omalizumabem 9.Dokładne sprecyzowanie czasu leczenia omalizumabem, po którym terapia może/ma być przerwana, z pozostawieniem furtki na możliwość ponownego zastosowania tej terapii w razie pogorszenia kontroli astmy (36 miesięcy?) Liczba pacjentów w Programie Lekowym - 308 8 13 13 8 10 48 31 8 55 18 20 12 2 21 1. 31 10 Stan na 22.08.2014 wg. Zespołu Koordynacyjnego ds. leczenia biologicznego Ciężkiej Astmy Alergicznej. liczba pacjentów w Programie Lekowym1 Dane kliniczne pacjentów w programie lekowym (n=252) K (n=156) średnie M (n=96) średnie wiek 45,5 45,5 waga 71,35 83,8 (p<0,05) FEV1 62,5 63,9 IgE 310,8 324,8 ACQ 3,63 3,56 AQLQ 2,95 3,1 S GKS 13,3 11,4 I GKS (beklometazon) 3070 3070 Zaostrzenia 5,3 4,1 Omalizumab (dawka) 488,46 583 (p<0.05) Pacjenci hospitalizowani z powodu zaostrzenia astmy Pacjenci w programie – leki (% pacjentów) ¾ iGKS ¾ LABA ¾ SAMA/LAMA ¾ aLTR ¾ Pochodne teofiliny 100 95.8 27.8 65 52 Ocena stanu pacjentów (%) w skali GETE po 16 tyg. leczenia Ocena pacjentów (%) w skali GETE po 52 tygodniach leczenia Astma ciężka – korelacje • • • • • im lepsza kontrola astmy (większe obniżenie ACQ) w 16-ym tygodniu tym lepsza kontrola astmy w 52-gim tygodniu leczenia im lepsza kontrola astmy (większe obniżenie ACQ w 16-ym tygodniu, tym większa poprawa jakości życia (wyższe AQLQ) w 16-ym i 52-gim tygodniu leczenia im lepsza kontrola astmy (większe obniżenie ACQ) w 16-ym tygodniu, tym niższa dawka steroidów przyjmowanych w 16-ym tygodniu leczenia im lepsza kontrola astmy (większe obniżenie ACQ) w 52-gim tygodniu, tym niższa dawka steroidów w 16-ym i 52-gim tygodniu im większa poprawa jakości życia (większy wzrost delty AQLQ) w 16-ym i 52-gim tygodniu, tym niższa wartość sysGKS przyjmowanych po – odpowiednio 16 i 52 tygodniach Składowe oceny farmakoekonomicznej omalizumabu Kliniczne Oceny pacjentów (PRO) • Istotne klinicznie zaostrzenia Zależna od zdrowia jakość życia QoL (AQLQ) • Ciężkie zaostrzenia Jakość życia (EQ-5D) • Objawy poranne Lęk i depresja • Objawy nocne • Objawy w ciągu dnia Omalizumab • Efektywność kliniczna • Bezpieczeństwo Koszty dla systemu OZ Hospitalizacje Koszty pośrednie Wizyty planowe • Utracone dni pracy Wizyty nie planowane Koszty leków Procedury Wpływ na budżet płatnika • Nieobecności w szkole