SŁOWO BOŻE

Czytania liturgiczne
na
Środę Popielcową
01 marca 2017 r.
PIERWSZE CZYTANIE
Jl 2, 12-18
Rozdzierajcie wasze serca, a nie szaty
Czytanie z Księgi proroka Joela
Tak mówi Pan: Nawróćcie się do Mnie całym swym sercem, przez post i płacz, i lament.
Rozdzierajcie jednak wasze serca, a nie szaty! Nawróćcie się do Pana, Boga waszego! On bowiem jest łaskawy, miłosierny, nieskory do gniewu i wielki w łaskawości, a lituje się na widok
niedoli. Któż wie, czy się nie zastanowi, czy się nie zlituje i pozostawi po sobie błogosławieństwo plonów na ofiarę z pokarmów i ofiarę płynną dla Pana, Boga waszego. Dmijcie w róg na
Syjonie, zarządźcie święty post, ogłoście zgromadzenie. Zbierzcie lud, zwołajcie świętą społeczność, zgromadźcie starców, zbierzcie dzieci i ssących piersi; niech wyjdzie oblubieniec ze
swojej komnaty, a oblubienica ze swego pokoju.
Między przedsionkiem a ołtarzem niechaj płaczą kapłani, słudzy Pana! Niech mówią: „Przepuść, Panie, ludowi Twojemu i nie daj dziedzictwa swego na pohańbienie, aby poganie nie zapanowali nad nami. Czemuż mówić mają między narodami: Gdzież jest ich Bóg?” Pan zapalił
się zazdrosną miłością ku swojej ziemi, i zmiłował się nad swoim ludem.
Oto słowo Boże.
PSALM RESPONSORYJNY:
Ps 51 (50), 3-4. 5-6a. 12-13. 14 i 17 (R.: por. 3a)
Refren: Zmiłuj
się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.
Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej,
w ogromie swej litości zgładź moją nieprawość.
Obmyj mnie zupełnie z mojej winy
i oczyść mnie z grzechu mojego.
Refren: Zmiłuj
się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.
Uznaję bowiem nieprawość swoją,
a grzech mój jest zawsze przede mną.
Przeciwko Tobie zgrzeszyłem
i uczyniłem, co złe jest przed Tobą.
Refren: Zmiłuj
się, Panie, bo jesteśmy
grzeszni.
Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste
i odnów we mnie moc ducha.
Nie odrzucaj mnie od swego oblicza
i nie odbieraj mi świętego ducha swego.
Refren: Zmiłuj
się, Panie, bo jesteśmy
grzeszni.
Przywróć mi radość z Twojego zbawienia
i wzmocnij mnie duchem ofiarnym.
Panie, otwórz wargi moje,
a usta moje będą głosić Twoją chwałę.
Refren: Zmiłuj
się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.
DRUGIE CZYTANIE
2 Kor 5, 20 – 6, 3
Pojednajcie się z Bogiem, oto teraz czas upragniony
Czytanie z Drugiego Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian
Bracia: W imieniu Chrystusa spełniamy posłannictwo jakby Boga samego, który przez nas
udziela napomnień. W imię Chrystusa prosimy: pojednajcie się z Bogiem. On to dla nas grzechem uczynił Tego, który nie znał grzechu, abyśmy się stali w Nim sprawiedliwością Bożą.
Współpracując zaś z Nim napominamy was, abyście nie przyjmowali na próżno łaski Bożej.
Mówi bowiem Pismo: „W czasie pomyślnym wysłuchałem ciebie, w dniu zbawienia przyszedłem ci z pomocą”. Oto teraz czas upragniony, oto teraz dzień zbawienia.
Oto słowo Boże.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ:
Jl 2, 13
Chwała Tobie, Słowo Boże.
Nawróćcie się do waszego Boga,
On bowiem jest łaskawy i miłosierny.
Chwała Tobie, Słowo Boże.
EWANGELIA
Mt 6, 1-6. 16-18
Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie
Słowa Ewangelii według św. Mateusza
Jezus powiedział do swoich uczniów: „Strzeżcie się, żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was widzieli; inaczej nie będziecie mieli nagrody u Ojca waszego, który jest w niebie.
Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na
ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawdę powiadam wam: ci otrzymali już swoją nagrodę.
Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę, niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.
Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. Ty zaś gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca
twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.
Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę powiadam wam: już odebrali swoją nagrodę. Ty zaś gdy
pościsz, namaść sobie głowę i umyj twarz, aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie”.
Oto słowo Pańskie
Refleksja na kanwie SŁOWA BOŻEGO
Wstrząsające są słowa z księgi Joela: „Nawróćcie się do mnie całym waszym sercem,
przez post i płacz, i lament. Rozdzierajcie jednak wasze serca a nie szaty!” Ich kontynuacją
i rozwinięciem są słowa samego Chrystusa, który w Ewangelii mówi jeszcze wyraźniej:
„Strzeżcie się żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was
inni widzieli.” Wielu z nas - w czasie rozpoczynającego się dzisiaj Wielkiego Postu - podejmie
różnego rodzaju umartwienia i wielkopostne zobowiązania. A przecież nie post - jako taki - jest
celem, ale nawrócenie i przemiana serca, zmiana myślenia, wartościowania i postępowania. A
w ostatecznym efekcie chodzi o to, aby uwierzyć Bogu, aby do Niego przylgnąć, uczynić Go
centrum i źródłem naszego codziennego życia.
Tak ładnie mi się to napisało – powiedziało - i tak okrąglutko. Ale czy ja naprawdę wiem, o
co w tym wszystkim chodzi i jak ma się dokonać we mnie to wewnętrzne i prawdziwe nawrócenie? Od tylu już lat próbuję i stale jakoś mi to nie wychodzi i nie udaje się. Stale potykam się
o własny egoizm i pychę, o moje malutkie przyzwyczajenia i słabostki, o mój charakterek i robienie wszystkiego na pokaz.
Obym tylko nie zrezygnował i nie przestał próbować i stale na nowo podejmować wysiłków. Obym tylko nie zapomniał, że to ostateczne i dogłębne nawrócenie mojego serca nie dokona się jedynie dzięki moim własnym wysiłkom, ale że to On sam tego we mnie dokona, Jego
mocą i Jego Słowem. A moim zadaniem jest ustawiczne zmaganie się ze sobą i stałe podnosze-
nie się, nawet jeśli zaraz po tym znowu upadam i znowu się zapominam. A post, płacz i lament,
posypanie głowy popiołem, jałmużna i umartwienie pomagają mi tylko w przygotowaniu się do
przyjęcia Jego działania, pomagają nie zapomnieć, że wielkie rzeczy wymagają wielu wyrzeczeń i uczciwej pracy.
Dla ilu słowa powyższe są tylko pobożnym ględzeniem? Przecież praca nad sobą, post i
umartwienie są absolutnie nie w modzie w współczesnym, zracjonalizowanym świecie nastawionym na spektakularny sukces. Bardziej się liczy efektywność, a czasem nawet tylko tanie
efekciarstwo i to, żeby dobrze wypaść. A ja tu ględzę tak pobożniutko i słodko - o poście i na wróceniu - To takie niemodne i nudne.
A może warto czasem inaczej popatrzeć na życie? Nie tylko przez pryzmat dochodów i
nowszego modelu Mercedesa lub bardziej wystawnego stylu życia? Może jednak są jakieś inne,
większe wartości, niż trzeci już, elegancki i komfortowy domek budowany w coraz to bardziej
luksusowej dzielnicy?
Posypanie głowy popiołem, to tylko znak i symbol.
Ale ten znak może być równie pusty i bez znaczenia, jak całe moje życie.
No i jeszcze jedno - tak łatwo korygujemy i poprawiamy, krytykujemy i widzimy błędy innych. Wielki Post daje nam szansę abyśmy zobaczyli najpierw nasze grzechy i skorygowali siebie.
Cytaty biblijne
Biblia Tysiąclecia
Jak się lituje ojciec nad synami,
tak Pan się lituje nad tymi, co się Go boją.
Wie On, z czego jesteśmy utworzeni,
pamięta, że jesteśmy prochem.
Ps 103[102],13-14
Człowiek mądry nie będzie nienawidził Prawa,
ale kto obłudnie wobec niego postępuje, jest jak okręt w czasie burzy.
Syr 33,2
Nie pośćcie tak, jak dziś czynicie,
żeby się rozlegał zgiełk wasz na wysokości.
Czyż to jest post, jaki Ja uznaję,
dzień, w którym się człowiek umartwia?
Czy zwieszanie głowy jak sitowie
i użycie woru z popiołem za posłanie –
czyż to nazwiesz postem
i dniem miłym Panu?
Iz 58,4b-5
Jeśli u siebie usuniesz jarzmo,
przestaniesz grozić palcem i mówić przewrotnie,
jeśli podasz twój chleb zgłodniałemu
i nakarmisz duszę przygnębioną,
wówczas twe światło zabłyśnie w ciemnościach,
a twoja ciemność stanie się południem.
Iz 58,9b-10
Oto wy na próżno pokładacie ufność w zwodniczych słowach. Nieprawda? Kraść, zabijać,
cudzołożyć, przysięgać fałszywie, palić kadzidło Baalowi, chodzić za obcymi bogami, których
nie znacie... A potem przychodzicie i stajecie przede Mną w tym domu, nad którym wzywano
mojego imienia, i mówicie: „Oto jesteśmy bezpieczni”, by móc nadal popełniać te wszystkie
występki. Może jaskinią zbójców stał się w waszych oczach ten dom, nad którym wzywano
mojego imienia? Ja [to] dobrze widzę - wyrocznia Pana.
Jr 7,8-11
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy! Bo podobni jesteście do grobów pobielanych, które z zewnątrz wyglądają pięknie, lecz wewnątrz pełne są kości trupich i wszelkiego plugastwa. Tak i wy z zewnątrz wydajecie się ludziom sprawiedliwi, lecz wewnątrz pełni jesteście obłudy i nieprawości.
Mt 23,27-28
Cytaty, myśli, aforyzmy
Bądźmy zatem, bracia, pokornego ducha, wyrzekając się wszelkiej próżności, pychy, zapamiętania i gniewu. Czyńmy to, co zostało napisane. Mówi bowiem Duch Święty: „Mędrzec
niech się nie szczyci swą mądrością, siłacz niech się nie chełpi swą siłą ani bogaty niech się nie
przechwala swym bogactwem, lecz kto się chlubi, niech się w Panu chlubi szukając Go i czyniąc Jego prawo i sprawiedliwość”.
św. Klemens I
Jałmużnę ocenia się nie według miary daru, ale hojności serca.
św. Jan Chryzostom
Nie wierzę, aby post wystarczył sam w sobie. Twoje wyrzeczenia będą dla ciebie owocne,
jeżeli będziesz hojny dla innych.
św. Augustyn
Daruj, jeśli ktoś cię obraził; podziel się tym, czego masz pod dostatkiem. Zresztą, czymże
się dzielisz, jeśli nie tym, co otrzymałeś od Pana? Gdybyś darował ze swego, byłaby to hojność
z twojej strony, ponieważ jednak dajesz Jego własność, twój czyn jest oddawaniem.
św. Augustyn
Post jest zdrowotny, kiedy łączy się z powstrzymaniem od nałogów, z modlitwą i jałmużną.
św. Albert Wielki
Każdy człowiek jest jak Księżyc. Ma swoją drugą stronę, której nie pokazuje nikomu.
Mark Twain
Są ludzie, których zdemoralizować może nawet literatura dziecięca, którzy z rozkoszą odszukują pikantne powiedzonka w psałterzu i przypowieściach salomonowych, ale są też tacy,
którzy im głębiej poznają życiowe błoto, tym stają się czystsi.
Antoni Czechow
Ojcowie Kościoła mówią o mocy postu, która chroni przed grzechem, tłumi pragnienia starego Adama i przeciera w sercach ludzi wierzących drogę ku Bogu.
Benedykt XVI
Post jest wartościową praktyką ascetyczną, duchową bronią w walce z wszelkim możliwym
nieuporządkowanym przywiązaniem do nas samych. Dobrowolna rezygnacja z przyjemności,
jaką jest jedzenie, i z innych dóbr materialnych pomaga uczniowi Chrystusa panować nad innymi rodzajami głodu osłabionej grzechem pierworodnym natury, którego negatywne skutki odbijają się na całej osobowości człowieka.
Benedykt XVI
Możemy mieć udział w kształtowaniu lepszego świata jedynie wtedy, gdy spełniamy dobro
teraz i osobiście, z pasją i wszędzie tam, gdzie możemy, niezależnie od strategii i programów
partii. Program chrześcijański, program dobrego Samarytanina, program Jezusa, to „serce, które
widzi”. Takie serce widzi, gdzie potrzeba miłości i działa konsekwentnie.
Benedykt XVI
Modli się pod figurą, a diabła ma za skórą.
przysłowie ludowe
Przeczytaj – pomyśl - przemódl
W filmie Jasminum pobożny i milczący od dwudziestu lat zakonnik (brat Czeremcha) wyznaje, że rozpacza, a nie modli się; szuka zapomnienia, a nie Boga. – No i wydało się: dwadzieścia lat magicznych sztuczek – komentuje mała Eugenia1.
Jezus uczy, byśmy nie robili niczego na pokaz, dla poprawienia swojego wizerunku w
oczach innych ludzi. Dobro czynili dyskretnie – bez ostentacji, modlili się w ukryciu – tylko dla
Boga, pościli z radością – bez zewnętrznych oznak cierpienia.
Roman Brandstaetter pisze o człowieku, który nie chcąc iść na wojnę, udawał wariata. Przeszło to u niego w przyzwyczajenie, a potem w nałóg. Ilekroć coś mu nie odpowiadało, odgrywał wariata. – Proszę się nie bać. On wie, że udaje – mówiła jego żona2.
1 Jasminum, reż. Jan Kolski, Polska 2006.
2 Roman Brandstaetter, Przypadki mojego życia, Poznań 1992, s. 30.