Cynk – powrót do podstaw: jak niedrogi cynk pomaga zwalczyć

Transkrypt

śmiertelną w konsekwencjach immunosenescencję
Cynk jest niezbędny dla organizmu dla ponad 2000 czynników transkrypcji związanych z ekspresją
1
genów różnych białek . Krótko mówiąc, oznacza to, że tysiące podstawowych funkcji biologicznych jest
zależne od cynku.
W środowisku medycznym termin niedoboru cynku funkcjonuje od ponad 50 lat, jednak wpływ tego
istotnego minerału na zdrowie jest szeroko ignorowany przez światowe organizacje zdrowia. Rozległe
badania naukowe wykazały, że niedostateczny poziom cynku w diecie, który niesie ze sobą poważne
ryzyko powikłań, jest bardzo powszechny2.
Niedobór cynku jest problemem powszechnie występujących wśród osób starszych 3. Ponieważ reguluje
4
on wiele funkcji biologicznych, jego niedostateczny poziom może wpływać na różne aspekty zdrowotne .
W rezultacie, następuje obniżenie odporności, „otwierając tym samym drzwi” dla licznych chorób.
Niedobór cynku przyczynia się do powstania miażdżycy tętnic, nowotworu, choroby układu nerwowego,
chorób autoimmunologicznych i innych przewlekłych schorzeń związanych z wiekiem5.
Szczególne zainteresowanie naukowców skupia fakt, że niedostateczny poziom cynku może powodować
osłabienie funkcji układu odpornościowego, zjawisko znane jako immunosenescencja. Dla osób dojrzałych
oznacza to zwiększenie ryzyka wystąpienia szeregu poważnych chorób, od infekcji po nowotwory6.
Na szczęście, stosowanie odpowiedniej suplementacji zapewnia prozdrowotne korzyści chroniące przed
wieloma chorobami, które pojawiają się wraz z upływem czasu. Badania wykazały, że suplementacja
cynku wśród osób w podeszłym wieku może przywrócić prawidłowe funkcjonowanie komórek NK, które
atakują komórki nowotworowe oraz te zakażone wirusem, a także wzmocnić mechanizmy
przeciwdziałające starzeniu się układu immunologicznego7.
Jak wykazano, odpowiedni poziom cynku zmniejsza ryzyko infekcji, jak również redukuje markery
oksydacji i zapalenia8.
Nawet w przypadku właściwego poziomu cynku, suplementacja może oferować dodatkową ochronę przed
nowotworem. W przypadku zwierząt z prawidłowym stężeniem cynku, liczba eksperymentalnie
wywołanych guzów była o 28% niższa, gdy poddano je suplementacji niewielkiej dawki cynku9.
Nie ma powodu, dla którego ten łatwo dostępny i niedrogi minerał nie powinien być istotnym składnikiem
programu zdrowotnego chroniącego przed niebezpieczeństwem immunosenescencji.
Immunosenescencja: stopniowy zanik
systemu immunologicznego
Niedobór cynku jest problemem powszechnie występującym wśród osób starszych. Podobnie jak w
przypadku wielu innych istotnych składników odżywczych, jego poziom zmniejsza się wraz z wiekiem10.
Ale to tylko część problemu.
Kolejną istotną przyczyną jest fakt, że na co dzień nie dostarczamy do organizmu tego istotnego minerału
w odpowiednich ilościach. Minimalna zalecana dzienna dawka (RDA) to zaledwie 15 mg. Natomiast 35%
do 45% osób w wieku powyżej 60 lat nie przyjmuje nawet połowy tej ilości11.
Naukowcy uważają, że niedobór cynku odgrywa bezpośrednią rolę w procesie starzenia układu
odpornościowego, znanego jako immunosenescencja12.
Definiuje się ją jako stan w którym następuje spadek komórek układu odpornościowego, które zwykle
identyfikują i usuwają nieprawidłowe komórki (takie jak bakterie, komórki zakażone wirusem i komórki
nowotworowe)13. To czyni osoby starsze coraz bardziej podatnymi na infekcje i nowotwory, a także
zmniejsza skuteczność szczepionek14.
Immunosenescencja zwiększa również częstotliwość i nasilenie przebiegu chorób autoimmunologicznych
(takich jak reumatoidalne zapalenie stawów i toczeń rumieniowaty), w których to układ odpornościowy
15
atakuje i niszczy zdrowe tkanki . Ponadto prowadzi do utraty kontroli regulacyjnej, co nasila problem
stanów zapalnych w organizmie, prowadząc do miażdżycy tętnic, osteoporozy, a następnie podniesienia
ryzyka nowotworu16.
Zwalcz immunosenescencję z cynkiem
Immunosenescencja to bardzo złożony proces, który wciąż jest badany przez naukowców. Jednak
to, co wiemy na tę chwilę, to fakt, że system odpornościowy osób starszych jest wynikiem ciągłego
procesu przebudowy17. Co oznacza, że zwalczanie tego aspektu starzenia staje się możliwe, a cynk
okazuje się być w tym niezbędnym składnikiem. Korelacje między immunosenescencją a niedoborem
cynku są na tyle uderzające, że naukowcy uważają, że nie mogą być przypadkowe18.
Niedobór cynku zmniejsza aktywność grasicy, co uniemożliwia wytwarzanie niezbędnych komórek T (z
ang. „killer”). Powoduje to zmianę równowagi na korzyść „komórek supresorowych”, które zmniejszają
19
odpowiedz odpornościową .
Niski poziom cynku zwiększa również występowanie autoimmunizacji i nadmiernego stanu zapalnego20.
Nawet poziom cynku będący na granicy odpowiedniego, może wpływać ujemnie na funkcje
21
odpornościowe i obniżyć odpowiedź na szczepienia . Mimo, że niewłaściwe stężenie tego minerału nie
jest jedyną przyczyną immunosenescencji, to wydaje się, że jest jednym z głównych czynników.
Oznacza to, że przywrócenie poziomu cynku do odpowiedniego stanu, pozwoli zahamować proces
immunosenescencji oraz ochronić organizm przed nowotworem, infekcjami, autoimmunizacją i
przewlekłym stanem zapalnym22.
Jak wykazano, suplementacja cynku wśród osób w wieku podeszłym wiąże się z następującymi
korzyściami zdrowotnymi:
Przywrócenie prawidłowego funkcjonowania komórek NK, które usuwają komórki
nowotworowe oraz te zakażone wirusem23.
Zwiększenie odpowiedzi białych krwinek wśród osób starszych, co wspomaga
mechanizm przeciwdziałający starzeniu się układu odpornościowego24.
Zwiększenie odpowiedzi immunologicznej na szczepionki, które stają się coraz bardziej
istotne w odniesieniu do ochrony osób starszych przed niebezpiecznymi infekcjami25.
Poprawa odporności komórkowej i zwiększenie przeżywalności wśród starszych
myszy26.
Suplementacja cynku jest tak powszechnie uznawana za niezbędną dla wspierania zdrowego układu
odpornościowego, że obecnie figuruje w międzynarodowych programach zdrowotnych ukierunkowanych
na zmniejszenie śmiertelności w wyniku chorób, takich jak ciężka biegunka, malaria i gruźlica27.
Co musisz wiedzieć: chroń zdrowie immunologiczne z cynkiem
Immunosenescencja, starzenie się układu immunologicznego, jest głównym
czynnikiem poważnych infekcji i nowotworów obserwowanych wśród osób
starszych.
Głównym czynnikiem przyczyniającym się do immunosenescencji jest spadek
poziomu cynku – problem, który z wiekiem dotyka wiele osób.
Niedobór cynku ściśle wiąże się z ryzykiem infekcji i nowotworów, a także często
jest obserwowany wśród osób otyłych i chorych na cukrzycę.
Jak wykazano suplementacja cynku wzmacnia układ immunologiczny,
zmniejszając ryzyko infekcji, nowotworów, cukrzycy i otyłości.
Z tych powodów, cynk zasługuje na godne miejsce w reżimie suplementacyjnym.
Cynk zwalcza infekcje
Infekcje, zwłaszcza układu oddechowego, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia osób powyżej
60. roku życia. Suplementacja cynku może pomóc obniżyć ryzyko wystąpienia tego problemu.
Jedno z badań wykazało, że dzienna 45 mg dawka cynku zmniejsza częstotliwość występowania
wszystkich infekcji, w tym tych dotyczących dróg oddechowych, wśród osób w podeszłym wieku28.
Po 6,5 latach badań ujawniono, że w bardzo wysokiej dawce (80 mg/dobę), wpłynął na
zmniejszenie ogólnej liczby zgonów o 27%. (Uwaga: cynk nie powinien być spożywany w dawkach
wyższych niż 90 – 100 mg/dzień. W innym wypadku może mieć negatywny wpływ na odporność i
drogi moczowe29.)
Jak wykazano, szczególnie skuteczny wpływ cynku obserwuje się przy zapaleniu płuc i grypie.
Zapalenie płuc jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w USA wśród seniorów30. Ze względu na
immunosenescencję, osłabiona ochrona przed infekcją, powszechnie występuje wśród osób
będących w tej grupie wiekowej. Należy jednak pamiętać, że immunosenescencja może być
bezpośrednim wynikiem niedoboru cynku. Pomaga to wyjaśnić, dlaczego osoby cierpiące na niski
jego poziom są jeszcze bardziej podatne na zapalenie płuc, przechodzą cięższe infekcje, zazwyczaj
potrzebują więcej antybiotyków przez dłuższy okres czasu i są w grupie zwiększonego ryzyka zgonu
z powodu zapalenia płuc31 .
Na szczęście, badania potwierdzają, że przywrócenie cynku do prawidłowego poziomu pomaga
zwalczać zapalenie płuc, zmniejszając ryzyko jego wystąpienia aż o 41%, redukując potrzebę
zażywania antybiotyków niemal o połowę oraz skracając czas trwania choroby 32 . Podczas
dwuletniego badania obejmującego mieszkańców domu opieki, codzienna suplementacja 20 mg
cynku i 100 mikrogramów selenu zmniejszyła średnią liczbę infekcji dróg oddechowych w
33
porównaniu do pacjentów przyjmujących placebo .
Kolejna, większa próba wykazała, że te same dawki cynku i selenu wpłynęły na zwiększenie
produkcji przeciwciał wśród osób starszych po szczepieniu przeciwko zapaleniu płuc34.
Przyjmowanie cynku okazało się również korzystne w odniesieniu do ochrony przed grypą, kolejną
infekcją, która może być szczególnie niebezpieczne dla seniorów. Zakażenie wirusem grypy w
35
tkance płucnej powoduje szybkie zniszczenie komórek przez stan zapalny i apoptozę . Cynk
posiada zdolność bezpośredniego zwalczania tych negatywnych skutków grypy.
Badania laboratoryjne wykazały, że suplementacja cynku zahamowała reakcję zapalną, wyłączając
autodestrukcyjny cykl apoptozy oraz zmniejszając uwalnianie nowych wirusów36.
Badania przeprowadzone wśród ludzi potwierdziły te wyniki. Co najważniejsze z punktu widzenia
profilaktyki, suplementacja cynku znacznie poprawia reakcję na szczepionki przeciw grypie wśród
osób starszych37. Wzrost przeciwciał przeciw grypie nastąpił u 87% badanych z grupy poddanej
leczeniu i jedynie u 41% z grupy kontrolnej. Co więcej, w odpowiedzi na szczepionkę, u osób
przyjmujących suplement nastąpiła 10-krotnie większa proliferacja białych krwinek w porównaniu
do grupy kontrolnej38.
Dodatkowe korzyści cynku
Jak wykazano, cynk wspomaga leczenie wielu różnych chorób. Dzisiaj możemy z
pewnością powiedzieć, że odgrywa ważną rolę przy chorobie sercowo-naczyniowej (gdzie
poprawia profil lipidowy)39, zaburzeniach neurologicznych i poznawczych (gdzie może
poprawić sprawność umysłową i zmniejszyć ryzyko wystąpienia depresji) 40 oraz w
zapobieganiu związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej, główną przyczyną ślepoty u
osób w podeszłym wieku41.
Wspomaganie przeciwnowotworowego
systemu nadzoru organizmu
Bez względu na to czy zdajesz sobie z tego sprawę, każdy z nas codziennie przeżywa dziesiątki
przednowotworowych zmian komórkowych. Powodem, dlaczego nie rozwijają się w naszych
organizmach guzy jest agresywny przeciwnowotworowy nadzór układu odpornościowego
organizmu, wykonywany szczególnie przez komórki NK (ang. Natural Killer – naturalni zabójcy),
które znajdują i niszczą nieprawidłowe komórki42.
Obecność cynku jest absolutnie niezbędna dla poprawnego funkcjonowania tego
przeciwnowotworowego systemu nadzoru. Dlatego, gdy jego poziom maleje, obserwuje się wzrost
zachorowalności na nowotwór, zlokalizowany zwłaszcza w jamie ustnej, przełyku i żołądku43. Tkanki
przewodu pokarmowego są szczególnie wrażliwe, ponieważ są bardziej narażone na zewnętrze
toksyny, które połykamy.
Przywrócenie odpowiedniego poziomu cynku w organizmie zapobiega utracie funkcji komórek NK,
reguluje stan zapalny, który promuje nowotwór oraz zmniejsza zdolność do wzrostu nowych naczyń
krwionośnych44. W rezultacie, jak potwierdziły badania prowadzone na zwierzętach z niedoborem
cynku, suplementacja wiąże się z obniżoną częstotliwością i/lub progresją nowotworu obejmującego
język, przełyk, żołądek, jelito grube45.
Cynk zapewnia dodatkową ochronę przed nowotworem dzięki niedostarczaniu do guza glukozy,
której potrzebuje do wzrostu i rozprzestrzeniania się. Komórki nowotworowe wchłaniają glukozę na
bardzo wysokim poziomie w porównaniu do tkanek niezłośliwych. Spowodowane jest to
przypuszczalnie faktem, że szybko rosnący nowotwór ma wyjątkowo wysokie wymagania
energetyczne46. Suplementacja cynku, wydaje się zmniejszać absorpcję glukozy w komórkach
nowotworowych, co tym samym redukuje dostępność energetyczną konieczną do replikacji i
progresji47.
Przyjmowanie cynku jest również istotne w odniesienia do leczenia nowotworów zlokalizowanych
poza układem trawiennym. Ryzyko wystąpienia chłoniaka nieziarniczego, powszechnego
nowotworu krwi, jest 42% niższe u osób z wyższym jego poziomem48. Wśród pacjentów chorujących
na nowotwór głowy i szyi, blisko 65% przypadków cierpiało również na niedobór cynku 49.
Nowotwór prostaty jest również wrażliwy na ten cenny minerał. Zwykle prostata zawiera
dziesięciokrotną ilość cynku, jaka znajduje się w innych tkankach miękkich, jednak jego akumulacja
50
w tkance gruczołu krokowego zmniejsza się krótko po powstaniu nowotworu . Suplementacja
przywraca właściwy poziom i zmniejsza stężenie czynnika wzrostu guza (IGF-1)51. Wspomaga także
naturalne antyoksydacyjne enzymy w prostacie, które są osłabione w wyniku znacznego stresu
52
oksydacyjnego wywołanego przez rosnące nowotwory .
Nawet jeśli stężenie cynku jest wystarczające, suplementacja może zapewnić dodatkową ochronę
przed nowotworem. W przypadku zwierząt o prawidłowym poziomie cynku, liczba
eksperymentalnie wywołanych guzów była o 28% niższa, gdy poddano je suplementacji niewielkiej
dawki cynku53.
Dietetyczne źródła cynku
54
Produkt spożywczy
Ilość cynku (Mg) na porcję
Ostrygi
74,0
Pieczeń wołowa
7,0
Homar
3,4
Polędwica wieprzowa
2,9
Gotowana fasolka
2,9
Kurczak
2,4
Jogurt
1,7
Orzechy nerkowca
1,6
Minimalne zalecane dzienne spożycie (RDA) cynku wynosi 15 mg. Jednak
optymalna dawka dla seniorów może być pięciokrotnie wyższa, dochodząc
nawet do 80 mg na dobę55.
Pomimo, że pozyskanie cynku ze źródeł roślinnych jest wykonalne, to
organizm nie może go wykorzystać, ponieważ cząsteczki znajdujące się w
pieczywie, zbożu, roślinach strączkowych mogą wiązać cynk i zapobiec jego
absorpcji przez organizm56.
Cukrzyca i otyłość
Naukowo potwierdzona rola cynku w profilaktyce cukrzycy i jej konsekwencji jest tak
znaczna, że minerał ten stał się powszechnie akceptowany jako bardzo cenny suplement dla
osób będących w grupie ryzyka, bądź już chorujących diabetyków.
Ponadto, cynk odgrywa rolę w syntezie, przechowywaniu i uwalnianiu insuliny. Jego niedobór
związany jest z opornością na insulinę, nieprawidłową tolerancją glukozy i otyłością. Podczas
badania z udziałem otyłych osób poddanych suplementacji 30 mg cynku przez jeden miesiąc,
naukowcy zaobserwowali znaczne obniżenie wagi, wskaźnika masy ciała (BMI) oraz
triglicerydów57.
Testy pokazują, że suplementacja cynku obniża poziom glukozy, mierzonej zarówno po
posiłku, jak i na czczo oraz redukuje długoterminowy pomiar stężenia glukozy we krwi
zwanej hemoglobiną A1c 58 . Przyjmowanie cynku poprawia wrażliwość na insulinę i obniża jej
poziom, wpływając tym samym na główny czynnik stanu przed-cukrzycowego (nieprawidłowy
59
poziom cukru na czczo) .
Wyższy poziom cynku we krwi wiąże się z następującymi korzyściami:
10 do 15% zmniejszenie ryzyka wystąpienia cukrzycy.
34 do 43% niższe ryzyko wystąpienia nietolerancji glukozy.
12 do 13% redukcja otyłości brzusznej.
23 do 43% redukcja ryzyka choroby wieńcowej60.
Podczas innego badania zaobserwowano, że zarówno waga jak i wskaźnik masy ciała uległy
obniżeniu po suplementacji 20 mg cynku61. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do
związku pomiędzy otyłością, wysokim poziomem insuliny a nowotworem. Suplementacja
cynku poprawia również prędkość przewodnictwa nerwowego, czyli miarę uszkodzenia
nerwów przez cukrzycę62.
Cynk i miedź: równowaga
Badania wykazały, że przyjmowanie większych dawek cynku daje znakomite
efekty63. Jednakże, długotrwała suplementacja powyżej 50 mg tego minerału może
64
kolidować z biodostępnością miedzi, powodując jej niedobór . Duże ilości cynku
indukują w jelitach syntezę białka wiążącego miedź, zwanego metalotioneiną65, która
wychwytuje miedź w komórkach jelit i zapobiega jej wchłanianiu. Niedobór miedzi
może prowadzić do objawów klinicznych, takich jak anemia, niski poziom neutrofili
66
(rodzaj krwinek białych), a także zmian w obrębie kości, podnosząc ryzyko złamań .
Co więcej, może prowadzić do zwiększenia poziomu całkowitego cholesterolu,
cholesterolu LDL i zmniejszenia cholesterolu HDL, tolerancji glukozy oraz wpływać na
zmianę rytmu serca67. Osoby przewlekle suplementujące ponad 50 mg cynku powinny
rozważyć przyjmowanie 2 mg/dzień miedzi. Krótkotrwałe stosowanie dużych dawek
68
cynku nie powinno wpływać na dystrybucję miedzi w organizmie .
Podsumowanie
Immunosenescencja, starzenie się układu immunologicznego, jest głównym czynnikiem
zwiększonej zachorowalności na infekcje i nowotwory – problemy, które powszechnie
dotykają osoby starsze. Chociaż uznawano ją za część naturalnego efektu procesu starzenia
się, obecnie naukowcy uważają, że może być spowodowana przez niedobór cynku.
Oznacza to, że sama suplementacja cynku może spowolnić lub odwrócić proces
immunosenescencji. Badania wyraźnie potwierdziły, że minerał ten zmniejsza ryzyko
poważnych infekcji, takich jak zapalenie płuc i grypa. Testy laboratoryjne również
wykazywały jego niezwykłe działanie przeciwnowotworowe. Nawet przy problemie otyłości
czy cukrzycy wykazano korzystny efekty terapii cynkiem, wpływającej na poprawę wyników
poziomu glukozy we krwi, redukcję masy ciała, a także obniżenie powikłań cukrzycowych,
takich jak uszkodzenie nerwów i nerek.
Jeśli jeszcze nie stosujesz suplementacji cynku, to powinieneś rozważyć tę opcję aby
zminimalizować wpływ imunosenecjencji na twój organizm.
TABELA: Wpływ cynku na zdrowie69
Zagrożenie dla zdrowia
Skutki niedoboru cynku
Funkcje immunologiczne
Gojenie ran
Zwiększona podatność na zapalenie płuc
i inne infekcje 70
Spowolnione lub niepełne gojenie się ran
71
Układ pokarmowy
Nasilenie choroby zapalnej jelit i
zwiększone wytwarzanie cytokin
72
zapalnych
Wzrok
Zwiększone ryzyko związanego z
wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej
73
(AMD)
Zdrowie układu sercowo-naczyniowego
Zwiększenie stężenia lipidów w osoczu,
74
markerów miażdżycy
Nowotwór
Zmniejszona ochrona immunologiczna
75
przed komórkami nowotworowymi
Cukrzyca
Zmniejszona kontrola cukru we krwi
Zdrowie neurologiczne i psychiczne
Zwiększone ryzyko depresji; obniżenie
77
zdolności poznawczych
76
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Otwórz listę źródeł naukowych
1.
2.
3.
4.
5.
Prasad AS. Zinc deficiency. BMJ. 2003 March 22;326(7386):409–10.
Chasapis CT, Loutsidou AC, Spiliopoulou CA, Stefanidou ME. Zinc and
human health: an update. Arch Toxicol. 2012 Apr;86(4):521-34.
6. Pae M, Meydani SN, Wu D. The role of nutrition in enhancing immunity in
aging. Aging Dis. 2012 Feb;3(1):91-129.
7. Kahmann L, Uciechowski P, Warmuth S, Malavolta M, Mocchegiani E, Rink
L. Effect of improved zinc status on T helper cell activation and TH1/TH2
ratio in healthy elderly individuals. Biogerontology. 2006 OctDec;7(5-6):429-35.
Duchateau J, Delepesse G, Vrijens R, Collet H. Beneficial effects of oral zinc supplementation
on the immune response of old people. Am J Med. 1981 May;70(5):1001-4.
Putics A, Vodros D, Malavolta M, Mocchegiani E, Csermely P, Soti C. Zinc supplementation
boosts the stress response in the elderly: Hsp70 status is linked to zinc availability in
peripheral lymphocytes. Exp Gerontol. 2008 May;43(5):452-61.
8. Prasad AS, Beck FW, Bao B, et al. Zinc supplementation decreases
incidence of infections in the elderly: effect of zinc on generation of
cytokines and oxidative stress. Am J Clin Nutr. 2007 Mar;85(3):837-44.
9. Sun J, Liu J, Pan X, et al. Effect of zinc supplementation on Nnitrosomethylbenzylamine-induced forestomach tumor development and
progression in tumor suppressor-deficient mouse strains. Carcinogenesis.
2011 Mar;32(3):351-8.
10. Marcellini F, Giuli C, Papa R, et al. Zinc in elderly people: effects of zinc
supplementation on psychological dimensions in dependence of IL-6 -174
polymorphism: a Zincage study. Rejuvenation Res. 2008 Apr;11(2):479-83.
11. Available at: http://ods.od.nih.gov/factsheets/Zinc-HealthProfessional/.
Accessed December 12, 2013
Ervin RB, Kennedy-Stephenson J. Mineral intakes of elderly adult supplement and nonsupplement users in the third national health and nutrition examination survey. J Nutr. 2002
Nov;132(11):3422-7.
Mocchegiani E, Romeo J, Malavolta M, et al. Zinc: dietary intake and impact of
supplementation on immune function in elderly. Age (Dordr). 2012 Jan 6.
Prasad AS, Fitzgerald JT, Hess JW, Kaplan J, Pelen F, Dardenne M. Zinc deficiency in elderly
patients. Nutrition. 1993 May-Jun;9(3):218-24.
12. Mocchegiani E, Malavolta M, Marcellini F, Pawelec G. Zinc, oxidative
stress, genetic background and immunosenescence: implications for healthy
ageing. Immun Ageing. 2006;3:6.
13. Varin A, Larbi A, Dedoussis GV, et al. In vitro and in vivo effects of zinc on
cytokine signalling in human T cells. Exp Gerontol. 2008 May;43(5):472-82.
14. Sidler C, Wóycicki R, Ilnytskyy Y, Metz G, Kovalchuk I, Kovalchuk O.
Immunosenescence is associated with altered gene expression and
epigenetic regulation in primary and secondary immune organs. Front
Genet. 2013 Oct 18;4:211.
15. Sidler C, Wóycicki R, Ilnytskyy Y, Metz G, Kovalchuk I, Kovalchuk O.
Immunosenescence is associated with altered gene expression and
epigenetic regulation in primary and secondary immune organs. Front
Genet. 2013 Oct 18;4:211.
16. Mocchegiani E, Malavolta M, Marcellini F, Pawelec G. Zinc, oxidative
stress, genetic background and immunosenescence: implications for healthy
ageing. Immun Ageing. 2006;3:6.
Mazzatti DJ, Malavolta M, White AJ, et al. Effects of interleukin-6 -174C/G and
metallothionein 1A +647A/C single-nucleotide polymorphisms on zinc-regulated gene
expression in ageing. Exp Gerontol. 2008 May;43(5):423-32.
17. Ongrádi J, Kövesdi V. Factors that may impact on immunosenescence: an
appraisal. Immun Ageing. 2010 Jun 14;7:7.
18. Wong CP, Song Y, Elias VD, Magnusson KR, Ho E. Zinc supplementation
increases zinc status and thymopoiesis in aged mice. J Nutr. 2009
Jul;139(7):1393-7.
Haase H, Rink L. The immune system and the impact of zinc during aging. Immun Ageing.
2009;6:9.
Jul;139(7):1393-7.
Haase H, Rink L. The immune system and the impact of zinc during aging. Immun Ageing.
2009;6:9.
20. Haase H, Rink L. The immune system and the impact of zinc during aging.
Immun Ageing. 2009;6:9.
Jul;139(7):1393-7.
Haase H, Mocchegiani E, Rink L. Correlation between zinc status and immune function in
the elderly. Biogerontology. 2006 Oct-Dec;7(5-6):421-8.
22. Haase H, Mocchegiani E, Rink L. Correlation between zinc status and
immune function in the elderly. Biogerontology. 2006 Oct-Dec;7(5-6):421-8.
23. Kahmann L, Uciechowski P, Warmuth S, Malavolta M, Mocchegiani E, Rink
L. Effect of improved zinc status on T helper cell activation and TH1/TH2
ratio in healthy elderly individuals. Biogerontology. 2006 OctDec;7(5-6):429-35.
Duchateau J, Delepesse G, Vrijens R, Collet H. Beneficial effects of oral zinc supplementation
on the immune response of old people. Am J Med. 1981 May;70(5):1001-4.
24. Putics A, Vodros D, Malavolta M, Mocchegiani E, Csermely P, Soti C. Zinc
supplementation boosts the stress response in the elderly: Hsp70 status is
linked to zinc availability in peripheral lymphocytes. Exp Gerontol. 2008
May;43(5):452-61.
25. Duchateau J, Delepesse G, Vrijens R, Collet H. Beneficial effects of oral zinc
supplementation on the immune response of old people. Am J Med. 1981
May;70(5):1001-4.
Ahmed T, Arifuzzaman M, Lebens M, Qadri F, Lundgren A. CD4+ T-cell responses to an oral
inactivated cholera vaccine in young children in a cholera endemic country and the
enhancing effect of zinc supplementation. Vaccine. 2009 Dec 11;28(2):422-9.
Jul;139(7):1393-7.
Mocchegiani E, Malavolta M, Muti E, et al. Zinc, metallothioneins and longevity:
interrelationships with niacin and selenium. Curr Pharm Des. 2008;14(26):2719-32.
27. Rao VB, Pelly TF, Gilman RH, et al. Zinc cream and reliability of
tuberculosis skin testing. Emerg Infect Dis. 2007 Jul;13(7):1101-4.
Raqib R, Roy SK, Rahman MJ, et al. Effect of zinc supplementation on immune and
inflammatory responses in pediatric patients with shigellosis. Am J Clin Nutr. 2004
Mar;79(3):444-50.
Rahman MJ, Sarker P, Roy SK, et al. Effects of zinc supplementation as adjunct therapy on
the systemic immune responses in shigellosis. Am J Clin Nutr. 2005 Feb;81(2):495-502.
Zeba AN, Sorgho H, Rouamba N, et al. Major reduction of malaria morbidity with combined
vitamin A and zinc supplementation in young children in Burkina Faso: a randomized double
blind trial. Nutr J. 2008;7:7.
28. Prasad AS, Beck FW, Bao B, et al. Zinc supplementation decreases
incidence of infections in the elderly: effect of zinc on generation of
cytokines and oxidative stress. Am J Clin Nutr. 2007 Mar;85(3):837-44.
29. Pae M, Meydani SN, Wu D. The role of nutrition in enhancing immunity in
aging. Aging Dis. 2012 Feb;3(1):91-129.
Johnson AR, Munoz A, Gottlieb JL, Jarrard DF. High dose zinc increases hospital admissions
due to genitourinary complications. J Urol. 2007 Feb;177(2):639-43.
30. Barnett JB, Hamer DH, Meydani SN. Low zinc status: a new risk factor for
pneumonia in the elderly? Nutr Rev. 2010 Jan;68(1):30-7.
31. Johnson AR, Munoz A, Gottlieb JL, Jarrard DF. High dose zinc increases
hospital admissions due to genitourinary complications. J Urol. 2007
Feb;177(2):639-43.
32. Fischer Walker C, Black RE. Zinc and the risk for infectious disease. Annu
Rev Nutr. 2004;24:255-75.
33. Girodon F, Lombard M, Galan P, et al. Effect of micronutrient
supplementation on infection in institutionalized elderly subjects: a
controlled trial. Ann Nutr Metab. 1997;41(2):98-107.
34. Girodon F, Galan P, Monget AL, et al. Impact of trace elements and vitamin
supplementation on immunity and infections in institutionalized elderly
patients: a randomized controlled trial. MIN. VIT. AOX. geriatric network.
Arch Intern Med. 1999 Apr 12;159(7):748-54.
35. Onose A, Hashimoto S, Hayashi S, et al. An inhibitory effect of A20 on NFkappaB activation in airway epithelium upon influenza virus infection. Eur J
Pharmacol. 2006 Jul 17;541(3):198-204.
36. Onose A, Hashimoto S, Hayashi S, et al. An inhibitory effect of A20 on NFkappaB activation in airway epithelium upon influenza virus infection. Eur J
Pharmacol. 2006 Jul 17;541(3):198-204.
Srivastava V, Rawall S, Vijayan VK, Khanna M. Influenza a virus induced apoptosis: inhibition
of DNA laddering & caspase-3 activity by zinc supplementation in cultured HeLa cells. Indian
J Med Res. 2009 May;129(5):579-86.
37. Mocchegiani E, Malavolta M, Muti E, et al. Zinc, metallothioneins and
longevity: interrelationships with niacin and selenium. Curr Pharm Des.
2008;14(26):2719-32.
Girodon F, Galan P, Monget AL, et al. Impact of trace elements and vitamin supplementation
on immunity and infections in institutionalized elderly patients: a randomized controlled
trial. MIN. VIT. AOX. geriatric network. Arch Intern Med. 1999 Apr 12;159(7):748-54.
Langkamp-Henken B, Bender BS, Gardner EM, et al. Nutritional formula enhanced immune
function and reduced days of symptoms of upper respiratory tract infection in seniors. J Am
Geriatr Soc. 2004 Jan;52(1):3-12.
38. Langkamp-Henken B, Bender BS, Gardner EM, et al. Nutritional formula
enhanced immune function and reduced days of symptoms of upper
respiratory tract infection in seniors. J Am Geriatr Soc. 2004 Jan;52(1):3-12.
39. Cortese MM, Suschek CV, Wetzel W, Kroncke KD, Kolb-Bachofen V. Zinc
protects endothelial cells from hydrogen peroxide via Nrf2-dependent
stimulation of glutathione biosynthesis. Free Radic Biol Med. 2008 Jun
15;44(12):2002-12.
Foster M, Samman S. Zinc and regulation of inflammatory cytokines: implications for
cardiometabolic disease. Nutrients. 2012 Jul;4(7):676-94.
Reiterer G, MacDonald R, Browning JD, et al. Zinc deficiency increases plasma lipids and
atherosclerotic markers in LDL-receptor-deficient mice. J Nutr. 2005 Sep;135(9):2114-8.
Shen H, Arzuaga X, Toborek M, Hennig B. Zinc nutritional status modulates expression of
ahr-responsive p450 enzymes in vascular endothelial cells. Environ Toxicol Pharmacol. 2008
Mar;25(2):197-201.
Shen H, Oesterling E, Stromberg A, Toborek M, MacDonald R, Hennig B. Zinc deficiency
induces vascular pro-inflammatory parameters associated with NF-kappaB and PPAR
signaling. J Am Coll Nutr. 2008 Oct;27(5):577-87.
Wang J, Song Y, Elsherif L, et al. Cardiac metallothionein induction plays the major role in
the prevention of diabetic cardiomyopathy by zinc supplementation. Circulation. 2006 Jan
31;113(4):544-54.
Wang L, Zhou Z, Saari JT, Kang YJ. Alcohol-induced myocardial fibrosis in metallothioneinnull mice: prevention by zinc supplementation. Am J Pathol. 2005 Aug;167(2):337-44.
40. Ashworth A, Morris SS, Lira PI, Grantham-McGregor SM. Zinc
supplementation, mental development and behaviour in low birth weight
term infants in northeast Brazil. Eur J Clin Nutr. 1998 Mar;52(3):223-7.
Brewer GJ. Copper excess, zinc deficiency, and cognition loss in Alzheimer’s disease.
Biofactors. 2012 Mar-Apr;38(2):107-13.
Cope EC, Morris DR, Scrimgeour AG, Levenson CW. Use of zinc as a treatment for traumatic
brain injury in the rat: effects on cognitive and behavioral outcomes. Neurorehabil Neural
Repair. 2012 Sep;26(7):907-13.
Cope EC, Morris DR, Scrimgeour AG, VanLandingham JW, Levenson CW. Zinc
supplementation provides behavioral resiliency in a rat model of traumatic brain injury.
Physiol Behav. 2011 Oct 24;104(5):942-7.
Corona C, Masciopinto F, Silvestri E, et al. Dietary zinc supplementation of 3xTg-AD mice
increases BDNF levels and prevents cognitive deficits as well as mitochondrial dysfunction.
Cell Death Dis. 2010;1:e91.
Maylor EA, Simpson EE, Secker DL, et al. Effects of zinc supplementation on cognitive
function in healthy middle-aged and older adults: the ZENITH study. Br J Nutr. 2006
Oct;96(4):752-60.
Merialdi M, Caulfield LE, Zavaleta N, Figueroa A, DiPietro JA. Adding zinc to prenatal iron
and folate tablets improves fetal neurobehavioral development. Am J Obstet Gynecol. 1999
Feb;180(2 Pt 1):483-90.
Saini N, Schaffner W. Zinc supplement greatly improves the condition of parkin mutant
Drosophila. Biol Chem. 2010 May;391(5):513-8.
Summers BL, Henry CM, Rofe AM, Coyle P. Dietary zinc supplementation during pregnancy
prevents spatial and object recognition memory impairments caused by early prenatal
ethanol exposure. Behav Brain Res. 2008 Jan 25;186(2):230-8.
Szewczyk B, Kubera M, Nowak G. The role of zinc in neurodegenerative inflammatory
pathways in depression. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2011 Apr
29;35(3):693-701.
Tupe RP, Chiplonkar SA. Zinc supplementation improved cognitive performance and taste
acuity in Indian adolescent girls. J Am Coll Nutr. 2009 Aug;28(4):388-96.
41. Evans JR, Lawrenson JG. Antioxidant vitamin and mineral supplements for
slowing the progression of age-related macular degeneration. Cochrane
Database Syst Rev. 2012;11:CD000254.
Hyman L, Neborsky R. Risk factors for age-related macular degeneration: an update. Curr
Opin Ophthalmol. 2002 Jun;13(3):171-5.
Kokkinou D, Kasper HU, Bartz-Schmidt KU, Schraermeyer U. The pigmentation of human iris
influences the uptake and storing of zinc. Pigment Cell Res. 2004 Oct;17(5):515-8.
Moriarty-Craige SE, Ha KN, Sternberg P, Jr., et al. Effects of long-term zinc supplementation
on plasma thiol metabolites and redox status in patients with age-related macular
degeneration. Am J Ophthalmol. 2007 Feb;143(2):206-11.
Siepmann M, Spank S, Kluge A, Schappach A, Kirch W. The pharmacokinetics of zinc from
zinc gluconate: a comparison with zinc oxide in healthy men. Int J Clin Pharmacol Ther. 2005
Dec;43(12):562-5.
Wood JP, Osborne NN. Zinc and energy requirements in induction of oxidative stress to
retinal pigmented epithelial cells. Neurochem Res. 2003 Oct;28(10):1525-33.
42. Chowdhury BA, Chandra RK. Effect of zinc administration on cadmiuminduced suppression of natural killer cell activity in mice. Immunol Lett.
1989 Oct;22(4):287-91.
43. Fong LY, Jiang Y, Riley M, et al. Prevention of upper aerodigestive tract
cancer in zinc-deficient rodents: inefficacy of genetic or pharmacological
disruption of COX-2. Int J Cancer. 2008 Mar 1;122(5):978-89.
44. Chowdhury BA, Chandra RK. Effect of zinc administration on cadmiuminduced suppression of natural killer cell activity in mice. Immunol Lett.
1989 Oct;22(4):287-91.
Ibs KH, Rink L. Zinc-altered immune function. J Nutr. 2003 May;133(5 Suppl 1):1452S-6S.
Prasad AS. Zinc in human health: effect of zinc on immune cells. Mol Med. 2008 MayJun;14(5-6):353-7.
Prasad AS, Beck FW, Snell DC, Kucuk O. Zinc in cancer prevention. Nutr Cancer.
2009;61(6):879-87.
45. Fong LY, Jiang Y, Riley M, et al. Prevention of upper aerodigestive tract
cancer in zinc-deficient rodents: inefficacy of genetic or pharmacological
disruption of COX-2. Int J Cancer. 2008 Mar 1;122(5):978-89.,
Dani V, Goel A, Vaiphei K, Dhawan DK. Chemopreventive potential of zinc in experimentally
induced colon carcinogenesis. Toxicol Lett. 2007 Jun 15;171(1-2):10-8.
Malhotra A, Chadha VD, Nair P, Dhawan DK. Role of zinc in modulating histo-architectural
and biochemical alterations during dimethylhydrazine (DMH)-induced rat colon
carcinogenesis. J Environ Pathol Toxicol Oncol. 2009;28(4):351-9.
Chadha VD, Dhawan DK. Ultrastructural changes in rat colon following 1,2dimethylhydrazine-induced colon carcinogenesis: protection by zinc. Oncol Res.
2010;19(1):1-11.
Chadha VD, Garg ML, Dhawan D. Influence of extraneous supplementation of zinc on trace
elemental profile leading to prevention of dimethylhydrazine-induced colon carcinogenesis.
Toxicol Mech Methods. 2010 Oct;20(8):493-7.
Fong LY, Jiang Y, Rawahneh ML, et al. Zinc supplementation suppresses 4-nitroquinoline 1oxide-induced rat oral carcinogenesis. Carcinogenesis. 2011 Apr;32(4):554-60.
46. Chadha VD, Dhawan DK. In vitro (1)(4)C-labeled amino acid uptake changes
and surface abnormalities in the colon after 1,2-dimethylhydrazine-induced
experimental carcinogenesis: protection by zinc. J Environ Pathol Toxicol
Oncol. 2011;30(2):103-11.
47. Chadha VD, Dhawan DK. In vitro (1)(4)C-labeled amino acid uptake changes
and surface abnormalities in the colon after 1,2-dimethylhydrazine-induced
experimental carcinogenesis: protection by zinc. J Environ Pathol Toxicol
Oncol. 2011;30(2):103-11.
48. Kelemen LE, Cerhan JR, Lim U, et al. Vegetables, fruit, and antioxidantrelated nutrients and risk of non-Hodgkin lymphoma: a National Cancer
Institute-Surveillance, Epidemiology, and End Results population-based
case-control study. Am J Clin Nutr. 2006 Jun;83(6):1401-10.
49. Prasad AS. Zinc in human health: effect of zinc on immune cells. Mol Med.
2008 May-Jun;14(5-6):353-7.
50. Prasad AS, Mukhtar H, Beck FW, et al. Dietary zinc and prostate cancer in
the TRAMP mouse model. J Med Food. 2010 Feb;13(1):70-6.
51. Prasad AS, Mukhtar H, Beck FW, et al. Dietary zinc and prostate cancer in
the TRAMP mouse model. J Med Food. 2010 Feb;13(1):70-6.
52. Banudevi S, Elumalai P, Sharmila G, Arunkumar R, Senthilkumar K,
Arunakaran J. Protective effect of zinc on N-methyl-N-nitrosourea and
testosterone-induced prostatic intraepithelial neoplasia in the dorsolateral
prostate of Sprague Dawley rats. Exp Biol Med (Maywood). 2011 Sep
1;236(9):1012-21.
53. Sun J, Liu J, Pan X, et al. Effect of zinc supplementation on Nnitrosomethylbenzylamine-induced forestomach tumor development and
progression in tumor suppressor-deficient mouse strains. Carcinogenesis.
2011 Mar;32(3):351-8.
55. Age-Related Eye Disease Study Research Group. A randomized, placebocontrolled, clinical trial of high-dose supplementation with vitamins C and
E, beta carotene, and zinc for age-related macular degeneration and vision
loss: AREDS report no. 8. Arch Ophthalmol. 2001 Oct;119(10):1417-36.
57. Payahoo L, Ostadrahimi A, Mobasseri M, et al. Effects of zinc
supplementation on the anthropometric measurements, lipid profiles and
fasting blood glucose in the healthy obese adults. Adv Pharm Bull.
2013;3(1):161-5.
58. Al-Maroof RA, Al-Sharbatti SS. Serum zinc levels in diabetic patients and
effect of zinc supplementation on glycemic control of type 2 diabetics. Saudi
Med J. 2006 Mar;27(3):344-50.
Gupta R, Garg VK, Mathur DK, Goyal RK. Oral zinc therapy in diabetic neuropathy. J Assoc
Physicians India. 1998 Nov;46(11):939-42.
Gunasekara P, Hettiarachchi M, Liyanage C, Lekamwasam S. Effects of zinc and
multimineral vitamin supplementation on glycemic and lipid control in adult diabetes.
Diabetes Metab Syndr Obes. 2011;4:53-60.
Capdor J, Foster M, Petocz P, Samman S. Zinc and glycemic control: A meta-analysis of
randomised placebo controlled supplementation trials in humans. J Trace Elem Med Biol.
2012 Nov 5.
Jayawardena R, Ranasinghe P, Galappatthy P, Malkanthi R, Constantine G, Katulanda P.
Effects of zinc supplementation on diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis.
Diabetol Metab Syndr. 2012;4(1):13.
59. Marreiro DN, Geloneze B, Tambascia MA, Lerario AC, Halpern A, Cozzolino
SM. Effect of zinc supplementation on serum leptin levels and insulin
resistance of obese women. Biol Trace Elem Res. 2006 Aug;112(2):109-18.
Hashemipour M, Kelishadi R, Shapouri J, et al. Effect of zinc supplementation on insulin
resistance and components of the metabolic syndrome in prepubertal obese children.
Hormones (Athens). 2009 Oct-Dec;8(4):279-85.
Kelishadi R, Hashemipour M, Adeli K, et al. Effect of zinc supplementation on markers of
insulin resistance, oxidative stress, and inflammation among prepubescent children with
metabolic syndrome. Metab Syndr Relat Disord. 2010 Dec;8(6):505-10.
60. Singh RB, Niaz MA, Rastogi SS, Bajaj S, Gaoli Z, Shoumin Z. Current zinc
intake and risk of diabetes and coronary artery disease and factors
associated with insulin resistance in rural and urban populations of North
India. J Am Coll Nutr. 1998 Dec;17(6):564-70.
61. Kelishadi R, Hashemipour M, Adeli K, et al. Effect of zinc supplementation
on markers of insulin resistance, oxidative stress, and inflammation among
prepubescent children with metabolic syndrome. Metab Syndr Relat Disord.
2010 Dec;8(6):505-10.
Gupta R, Garg VK, Mathur DK, Goyal RK. Oral zinc therapy in diabetic neuropathy. J Assoc
Physicians India. 1998 Nov;46(11):939-42.
63. Age-Related Eye Disease Study Research Group. A randomized, placebocontrolled, clinical trial of high-dose supplementation with vitamins C and
E, beta carotene, and zinc for age-related macular degeneration and vision
loss: AREDS report no. 8. Arch Ophthalmol. 2001 Oct;119(10):1417-36.
64. Available at: http://lpi.oregonstate.edu/infocenter/minerals/zinc/. Accessed
December 19, 2013.
December 19, 2013.
66. Uauy R, Olivares M, Gonzalez M. Essentiality of copper in humans. Am J
Clin Nutr. 1998 May;67(5 Suppl):952S-9S.
67. Uauy R, Olivares M, Gonzalez M. Essentiality of copper in humans. Am J
Clin Nutr. 1998 May;67(5 Suppl):952S-9S.
December 19, 2013.
70. Barnett JB, Hamer DH, Meydani SN. Low zinc status: a new risk factor for
pneumonia in the elderly? Nutr Rev. 2010 Jan;68(1):30-7.
71. Agren MS. Studies on zinc in wound healing. Acta Derm Venereol Suppl
(Stockh). 1990;154:1-36.
72. Suwendi E, Iwaya H, Lee JS, Hara H, Ishizuka S. Zinc deficiency induces
dysregulation of cytokine productions in an experimental colitis of rats.
Biomed Res. 2012 Dec;33(6):329-36.
73. Evans JR, Lawrenson JG. Antioxidant vitamin and mineral supplements for
slowing the progression of age-related macular degeneration. Cochrane
Database Syst Rev. 2012;11:CD000254.
Hyman L, Neborsky R. Risk factors for age-related macular degeneration: an update. Curr
Opin Ophthalmol. 2002 Jun;13(3):171-5.
Kokkinou D, Kasper HU, Bartz-Schmidt KU, Schraermeyer U. The pigmentation of human iris
influences the uptake and storing of zinc. Pigment Cell Res. 2004 Oct;17(5):515-8.
Moriarty-Craige SE, Ha KN, Sternberg P, Jr., et al. Effects of long-term zinc supplementation
on plasma thiol metabolites and redox status in patients with age-related macular
degeneration. Am J Ophthalmol. 2007 Feb;143(2):206-11.
Siepmann M, Spank S, Kluge A, Schappach A, Kirch W. The pharmacokinetics of zinc from
zinc gluconate: a comparison with zinc oxide in healthy men. Int J Clin Pharmacol Ther. 2005
Dec;43(12):562-5.
Wood JP, Osborne NN. Zinc and energy requirements in induction of oxidative stress to
retinal pigmented epithelial cells. Neurochem Res. 2003 Oct;28(10):1525-33.
74. Reiterer G, MacDonald R, Browning JD, et al. Zinc deficiency increases
plasma lipids and atherosclerotic markers in LDL-receptor-deficient mice. J
Nutr. 2005 Sep;135(9):2114-8.
75. Prasad AS. Zinc in human health: effect of zinc on immune cells. Mol Med.
2008 May-Jun;14(5-6):353-7.
76. Jayawardena R, Ranasinghe P, Galappatthy P, Malkanthi R, Constantine G,
Katulanda P. Effects of zinc supplementation on diabetes mellitus: a
systematic review and meta-analysis. Diabetol Metab Syndr. 2012;4(1):13.
77. Marcellini F, Giuli C, Papa R, et al. Zinc in elderly people: effects of zinc
supplementation on psychological dimensions in dependence of IL-6 -174
polymorphism: a Zincage study. Rejuvenation Res. 2008 Apr;11(2):479-83.
Cope EC, Morris DR, Scrimgeour AG, VanLandingham JW, Levenson CW. Zinc
supplementation provides behavioral resiliency in a rat model of traumatic brain injury.
Physiol Behav. 2011 Oct 24;104(5):942-7.
Powiązane produkty:
Cynk w Kapsułkach
34.00 zł CZYTAJ DALEJ
Zestaw Witamin i Minerałów Dwie
Kapsułki Dziennie
92.00 zł CZYTAJ DALEJ

Cynk – powrót do podstaw: jak niedrogi cynk pomaga zwalczyć

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zinc 69 - Cheminova Polska

Chelated Zinc 25mg - 100tabs. (Cynk) - Kulturystyka-Online

CETAPHIL DERMACONTROL Pianka d/mycia

BioTech USA Zinc - cynk 20 mg Bardzo dobry suplement diety

PAULMANN 99739 2Easy Premium zestaw opraw max.3x50W białe

Koszula z podwijanymi rękawami

MC-4ST 10w50