Żylna choroba zakrzepowo
Transkrypt
Żylna choroba zakrzepowo
Krystyna Zawilska Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa - skala problemu ŻChZZ – „cichy zabójca” Zakrzepica żył głębokich Bezobjawowa, skąpoobjawowa 70% Objawowa Zatorowość płucna Bezobjawowa, skąpoobjawowa 80% Objawowa 10% 30% Nagły zgon 10 – 34% < 50% przyp. zdiagnozowanych za życia Zatorowość płucna jest najczęstszą przyczyną nagłych zgonów chorych leczonych w szpitalu nieleczona leczona - śmiertelność: 30 % śmiertelność: 2 – 8 % (Kearon C i wsp. Chest, 2008;133: 454S - 545S) Kamila Skolimowska - mistrzyni olimpijska w rzucie młotem Zmarła z powodu zatorowości płucnej - miała 26 lat Wiceprezydent Poznania Maciej Frankiewicz (1958 – 2009) Roczna zachorowalność na DVT/PE w zależności od wieku chorych kobiety mężczyźni Wiek (lata) ASH, Atlanta 2007 Przyczyny zgonów w USA/rok Wypadki drogowe 42 000 Rak piersi 40 000 Zatorowość płucna AIDS 200 000 18 000 1. Anderson FA Jr Jr,, i wsp wsp.. Arch Intern Med Med.. 1991;151:9331991;151:933-8. ASH 2007; Special Session on Venous Thromboembolism: 2. Centers for Disease Control and Prevention. HIV/AIDS Surveillance Report 2003. 3. American Cancer Society. Cancer facts and figures 2005 2005.. a common blood clotting disorder from patient, public health, and 4. National Highway Traffic Safety Administration 2002 Przyczyny zgonów w USA/rok USA/rok scientific perspectives Żylna choroba zakrzepowozakrzepowo-zatorowa jako przyczyn zgonów w UE 543 000 zgonów/rok Dwukrotnie więcej niż łącznie z powodu: Raka piersi 87 000 Raka gruczołu krokowego 64 000 Zakażeń HIV 5 800 Wypadków drogowych 54 000 Eurostat statistics on health and safety 2001. epp.eurostat.cec.eu.int. Neinggolan L, Barday L. Medscape Med.News 2008, art. 56795 Roczna zachorowalność na żyln żylnąą chorob chorobęę zakrzepowozakrzepowo-zatorow zatorowąą w Polsce (dane szacunkowe) 56 000 zachorowań na zakrzepicę żył głębokich (150/100 000) 35 000 przypadków zatorowości płucnej (95,5/ 100 000) TROMBOFILIA wrodzone lub nabyte zaburzenie mechanizmu hemostazy usposabiające do wystąpienia zakrzepicy żylnej i/lub zakrzepicy tętniczej PRZYCZYNY TROMBOFILII - Niedobór naturalnych antykoagulatów: antytrombiny, białka C, białka S - Oporność na działanie aktywnego białka C (APC-resistance ) - Mutacja Leiden genu czynnika V - Polimorfizm G20210A genu protrombiny - Zwiększona aktywność czynnika VIII, IX, XI - Hiperhomocysteinemia - Zespół przeciwciał antyfosfolipidowych Chorzy na żylną chorobę zakrzepowozakrzepowozatorową Niedobór AT (n=369) Niedobór białka C (n=255) 8,6% Niedobór białka S (n=380) 6,5% 19,2% 7,0% 6,0% APC-R (n=275) Czynnik V Leiden (n=209) Czynnik II G20210A (n=209) 13,8% Grupa kontrolna Czynnik V Leiden (n=121) Czynnik II G20210A (n=121) 0,8 % 4,1% nabyte czynniki ryzyka 1 lub więcej prozakrzepowych defektów zakrzepica „Stare” leki przeciwkrzepliwe Leki z grupy antagonistów witaminy K pochodne kumaryny :warfaryna , acenokumarol Heparyna niefrakcjonowana Miejsce działania nowych antykoagulantów Etapy krzepnięcia Proces krzepnięcia Rozpoczęcie TFPI, NAPc2 TF/VIIa X Leki IX VIIIa Szerzenie się IXa Pentasacharydy Xa Bezpośrednie inhibitory czynnika Xa Va II Aktywacja trombiny Bezpośrednie inhibitory trombiny IIa Fibrynogen Fibryna RYWAROKSABAN w kompleksie z czynnikiem Xa DABIGATRAN – blokuje aktywne centrum katalityczne trombiny Dabigatran Etexilate Nowe leki przeciwkrzepliwe Droga podania Fodaparynuks ARIXTRA- Punkt uchwytu s.c. anty-Xa Rywaroksaban XARELTO – (Bayer) p.o. anty-Xa Dabigatran PRADAXA- p.o. anty-IIa Glaxo Smith- Kline) (Boehringer Ingelheim) e-mail: [email protected]