Rozstrzygnięcie nadzorcze Nr PN.4131.153.2012 z dnia 29 maja

Rozstrzygnięcie nadzorcze Nr PN.4131.153.2012 z dnia 29 maja

DZIENNIK URZĘDOWY
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Olsztyn, dnia 6 czerwca 2012 r.
Elektronicznie podpisany przez:
Mariola Porczyńska
Data: 2012-06-06 14:31
Poz. 1792
ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE NR PN.4131.153.2012
WOJEWODY WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO
z dnia 29 maja 2012 r.
Na podstawie art. 91 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2001 r., Nr 142,
poz. 1591; późn.zm.), stwierdzam nieważność załącznika do uchwały nr XIX/171/2012 Rady Gminy
Gietrzwałd z dnia 26 kwietnia 2012 r w sprawie wieloletniego Programu Gospodarowania Mieszkaniowym
Zasobem Gminy Gietrzwałd na lata 2012-2016, w zakresie:
- § 2 pkt 10. załącznika do uchwały
- § 21 ust. 1 załącznika do uchwały, od słów „gdy najemca”, do słów „o dodatkach mieszkaniowych”
- § 21 ust. 5 załącznika do uchwały
- § 22 załącznika do uchwały
- § 27 załącznika do uchwały
Uzasadnienie
Uchwałą wskazaną na wstępie, Rada Gminy Gietrzwałd, powołując jako podstawę art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust.
2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie
Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r., Nr 31, poz. 266; późn. zm.), przyjęła wieloletni Program
Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Gietrzwałd na lata 2012-2016, w formie załącznika do
uchwały.
W treści § 2 pkt 10 załącznika do uchwały Rada wprowadziła definicję „mieszkaniowego zasobu Gminy”,
postanawiając, iż pod pojęciem tym rozumieć należy lokale mieszkalne stanowiące własność Gminy
Gietrzwałd albo gminnych osób prawnych a także lokale pozostające w posiadaniu samoistnym tych
podmiotów.
Tymczasem, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy o ochronie praw lokatorów, pojęcie to obejmuje także
lokale stanowiące własność (także pozostające w posiadaniu samoistnym) spółek handlowych utworzonych
z udziałem gminy, z wyjątkiem towarzystw budownictwa społecznego. Stwierdzić zatem należy, że
w przypadkach w których definicję legalną wprowadza ustawodawca, organ samorządowy w treści
podejmowanych uchwał, nie może samodzielnie stanowić lub wprowadzać modyfikacji w tym zakresie.
Zakwestionowany zapis w sposób istotny narusza art. 2 ust 1 pkt 10 ustawy o ochronie prawa lokatorów.
W § 21 ust. 1 załącznika do uchwały, Rada wskazała, iż na wniosek najemcy o niskich dochodach, stawka
czynszu może być obniżona. Jednocześnie jednak, Rada wprowadziła wymóg, iż obniżenie czynszu może mieć
miejsce jedynie w przypadku, w którym najemca spełnia łącznie następujące warunki: 1) zawarł umowę najmu
lokalu na czas nieoznaczony, 2) nie ma zaległości w opłatach za używanie lokalu, a w przypadku lokalu
zadłużonego wówczas, gdy Gmina wyraziła zgodę na spłatę zaległości w ratach i dłużnik dokonuje terminowej
spłaty naliczonych rat, 3) zajmuje lokal o powierzchni użytkowej nie przekraczającej powierzchni
normatywnej, o której mowa w art. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych.
Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego
–2–
Poz. 1792
Ponadto, w ust. 5 w/w paragrafu, Rada wskazała, że obniżka stawki czynszu przysługuje, gdy powierzchnia
użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż: 1) 30 % albo, 2) 50 %
pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza
60 %.
W treści § 22 załącznika do uchwały, Rada wprowadziła negatywne przesłanki możliwości dokonania
obniżenia czynszu, postanawiając, iż obniżki stawki czynszu nie udziela się, gdy najemca nie złożył deklaracji
o dochodach lub złożył deklarację niezgodną z prawdą, gdy wynajmowania lokalu mieszkalnego o powierzchni
użytkowej przekraczającej 80m2 wynajętego w drodze przetargu, gdy wynajmowania lokalu socjalnego, gdy
najemca odmówił przyjęcia zaproponowanego przez administratora lokalu, spełniającego warunki lokalu
zamiennego o niższych kosztach utrzymania, a także – gdy najemca zalega z zapłatą należności za zajmowany
lokal mieszkalny, chyba że zostanie z nim zawarta umowa określająca spłatę zaległości.
W ocenie organu nadzoru przytoczone wyżej zapisy w sposób istotny naruszają prawo, a mianowicie art.
7 ust. 2, ust. 7, ust. 9 i ust. 10 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie
Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z regulację ustawową (art. 7 ust. 2 ustawy), w przypadku właścicieli lokali wchodzących w skład
publicznego zasobu mieszkaniowego, przewidziana została możliwość obniżenia stawek czynszu, w oparciu
o postanowienia odpowiednio uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, zarządzenia
wojewody lub uchwały organu wykonawczego państwowej osoby prawnej. Uprawnienie do ubiegania się
o obniżenie stawki czynszu ustawodawca przyznał najemcom o niskich dochodach. Ustawodawca wskazał
także, że obniżki mogą być udzielane najemcom, których średni dochód w przeliczeniu na członka
gospodarstwa domowego nie przekracza poziomu określonego w uchwale odpowiedniego organu lub
w zarządzeniu wojewody. Ustawodawca przesądził, że kwota obniżki powinna być zróżnicowana w zależności
od wysokości dochodu gospodarstwa domowego najemcy.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że krąg osób uprawnionych do obniżki czynszu określony
został przez ustawodawcę, a jedynym kryterium takiego uprawnienia może być dochód poszczególnych
najemców. W konsekwencji, rada gminy nie posiada kompetencji do wprowadzania kryteriów dodatkowych,
nieprzewidzianych w ustawie. Zapisy takie zawarte w badanej uchwale (§ 21 ust. 1 i ust. 5 załącznika)
w sposób istotny naruszają art. 7 ust. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów.
Z uwagi istniejące na regulacje ustawowe zakwestionować należy także zapisy § 22 załącznika do uchwały.
Zgodnie z art. 7 ust. 7 ustawy o ochronie praw lokatorów, właściciel może odstąpić od obniżenia czynszu,
jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustali, że występuje rażąca dysproporcja między
niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy
wskazującym, że jest on w stanie uiszczać czynsz nieobniżony, wykorzystując własne środki i posiadane
zasoby finansowe. Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 9 ustawy, w przypadku, w którym ubiegający się o obniżkę
najemca złoży deklarację niezgodną z prawdą, obowiązany jest zwrócić właścicielowi 200 % kwoty
nienależnie otrzymanego obniżenia czynszu. Wnioskodawcom, którzy nie złożyli deklaracji (zgodnie z art.
7 ust. 10 ustawy) lub nie dostarczyli na żądanie właściciela zaświadczenia, o którym mowa w ust. 6, obniżki
czynszu nie udziela się, a jeżeli wnioskodawca korzysta z obniżek udzielonych wcześniej, odstępuje się od
stosowania obniżek po upływie terminu, w którym powinien on dostarczyć deklarację lub zaświadczenie.
Z powyższego wynika, że negatywne przesłanki dokonywania obniżeń stawek czynszu, jak również
konsekwencje złożenia deklaracji niezgodnej z prawdą ustalił ustawodawca, a Rada nie miała podstawy do
podejmowania uchwały w tym zakresie.
Ostatecznie też, jako sprzeczny z obowiązującym prawem ocenić należy zapis § 27 załącznika do uchwały,
wedle którego, na wniosek najemców znajdujących się w bardzo trudnej sytuacji materialnej i życiowej Wójt
Gminy i Kierownik Zakładu Gospodarki Komunalnej, w oparciu o postanowienia Uchwały Nr XLVI/502/10
Rady Gminy Gietrzwałd z dnia 14.10.2010 r., mogą wyrazić zgodę na umorzenie w całości, w części lub
odroczenie i rozłożenie na raty spłaty należności.
Podnieść należy, że postanowienie powyższe nie mieści się w kompetencji przyznanej Radzie mocą art.
21 ust 1 i ust. 2 ustawy.
Niezależnie jednak od powyższego, zapis ten pozostaje niespójny także z treścią powołanej w nim uchwały
w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych, mających
charakter cywilnoprawny przypadających Gminie Gietrzwałd i jej jednostkom podległym oraz warunki
Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego
–3–
Poz. 1792
dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, których ulga stanowić będzie pomoc publiczną, gdyż nie
uwzględnia wszystkich przypadków możliwości stosowaniu ulg wskazanych w tej uchwale. Należności z tytułu
najmu lokali z zasobu gminy niewątpliwie stanowią rodzaj należności cywilnoprawnych i w pełni mogą do
nich znaleźć zastosowanie ulgi finansowe, na zasadach ogólnych. Brak podstaw do wprowadzenia
szczegółowej regulacji powyższej kwestii w uchwale podjętej na podstawie art. 21 ust. 1 i ust. 2 ustawy
o ochronie praw lokatorów.
Mając na uwadze powyższe, rozstrzygnięto jak w sentencji.
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Olsztynie za pośrednictwem Wojewody Warmińsko – Mazurskiego, w terminie 30 dni
licząc od dnia doręczenia rozstrzygnięcia.
Wojewoda
w/z
Jan Maścianica
Wicewojewoda