Słowniczek pojęć informatycznych cz 1.
Transkrypt
Słowniczek pojęć informatycznych cz 1.
SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNY INFORMATYCZNYCH © 2010 by K@dek Krzysztof Dzierbicki SŁOWNICZEK UWIERZYTELNIENIE - to potwierdzenie toŜsamości danej osoby, najczęściej poprzez zalogowanie, czyli podanie loginu i hasła. LOGOWANIE - to rodzaj uwierzytelnienia i autoryzacji uŜytkownika polegający na podawaniu loginu i hasła w celu wejścia do określonego systemu informatycznego lub otrzymanie w nim określonych uprawnień. LOGIN - słowo stosowane do określenia identyfikatora uŜywanego w systemach komputerowych. Login jest ciągiem znaków przypisanych uŜytkownikowi bądź programowi. Do loginu zwykle przypisane są prawa, jakie ma dany uŜytkownik w systemie. HASŁO - zwykle słowo stosowany do uwierzytelniania WINDOWS - jest to system operacyjny (najgłówniejszy program komputerowy zarządzający pracą całego komputera) między uŜytkownikiem a komputerem. Wraz z systemem operacyjnym instalują się programy uŜytkowe usprawniające pracę i pomagające utrzymać komputer w dobrym stanie (np. ScanDisk, Defragmentator, Kalkulator, Notatnik, Wordpad, Paint itp.) PULPIT - moŜna porównać do biurka w biurze. Jest to obszar roboczy wyświetlany na monitorze. Znajdują się na nim obiekty, które moŜna odnaleźć na zwykłym biurku: dokumenty, ksiąŜka telefoniczna, wydruki, teczki z projektami. na pulpicie znajdują się ikony, pasek zadań i przycisk PASEK ZADAŃ - to specjalny pasek w Windows słuŜący do przełączania między oknami uruchomionych programów. umieszczony zazwyczaj u dołu ekranu. Pasek zadań zawiera między innymi przycisk Start, zegar komputera oraz przyciski programów, które są aktualnie otwarte. PRZYCISK START - przycisk znajdujący się na pasku zadań w Windows. MoŜemy go rozpoznać po logo Windows i napisie Start. Za jego pośrednictwem moŜna uruchomić programy i otwierać dokumenty. SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH SYSTEM OPERACYJNY - program sterujący komputerem i pośredniczący OKNA - to dające się przesuwać, zmniejszać i powiększać obszary ekranu, w których są wyświetlane informacje i gdzie się pracuje interakcyjnie. Strona | 1 OKNA DIALOGOWE - to rodzaj okien wyświetlanych przez system operacyjny Windows lub program; wymagają one wprowadzenia pewnych danych lub o czymś informują. AKTYWNE OKNO - obszar na ekranie monitora, uŜywany aktualnie przez uŜytkownika. W Windows poszczególne okna otwieranych programów układane są jedno na drugim. Aktywne okno znajduje się zawsze na pierwszym planie. NIEAKTYWNE OKNO - okno programu w Windows znajdujące się w tle, poniewaŜ uŜytkownik programem. PASEK pracuje właśnie z innym TYTUŁU - to poziomy pasek umieszczony u góry okna. Zazwyczaj jest w nim podana nazwa dokumentu lub programu otwartego w tym oknie. Pasek tytułu zawiera takŜe ikonę programu oraz przyciski Maksymalizuj, Minimalizuj i Zamknij 1. Gdy minimalizujesz- okno, znika ono z pulpitu, ale reprezentujący je przycisk pozostaje na pasku zadań. Po zminimalizowaniu okna program nie przestaje działać. 2. Gdy maksymalizujesz- okno, powiększa się ono, zajmując cały ekran, a czasami zapełniając większe okno. 3. Przyciski Przywróć oraz Maksymalizuj nie występują nigdy jednocześnie na pasku tytułu okna. Gdy okno jest zmaksymalizowane, widać w nim przycisk Przywróć; gdy okno jest mniejsze, pojawia się przycisk Maksymalizuj. IKONKA - element graficzny symbolizujący, w moŜliwie zrozumiały dla uŜytkownika sposób, określoną funkcję programu komputerowego. Aby uruchomić funkcję oznaczoną ikoną, wystarczy przy pomocy myszy naprowadzić na nią kursor i nacisnąć jej przycisk. Dwukrotne kliknięcie na daną ikonę uruchamia program jej przyporządkowany. SKRÓT - to znajdująca się na pulpicie ikona lub kombinacja klawiszy, umoŜliwiająca szybkie otwarcie dokumentu, programu, folderu SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH PRZYCISKI STERUJĄCE OKNEM - Maksymalizuj, Minimalizuj i Zamknij lub strony sieci Web. APLIKACJA - jest to program komputerowy przygotowany do pracy w konkretnym środowisku systemowym, np. w Windows. Strona | 2 OPROGRAMOWANIE - zespół programów wykonywanych przez komputer. Oprogramowanie moŜemy podzielić w uproszczeniu na: 1. systemowe (system operacyjny Windows); 2. narzędziowe - programy usprawniające korzystanie z komputera, słuŜące np. do porządkowania dysków, odzyskiwania nieumyślnie skasowanych plików, archiwizacji; 3. uŜytkowe, słuŜące do wykonywania konkretnych zadań, obejmujące m.in. edytory tekstów, edytory graficzne, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, gry komputerowe, AUTOMATYCZNA AKTUALIZACJA - automatyczne pobranie z Internetu i zainstalowanie na komputerze danego programu, bez potrzeby jakichkolwiek działań lub przy niewielkim udziale ze strony uŜytkownika komputera SYSTEM KOMPUTEROWY - Oprogramowanie w połączeniu ze sprzętem. KOMPUTER - urządzenie elektroniczne słuŜące do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo sygnału ciągłego. KOMPUTEROWA – uporządkowany zestaw klawiszy słuŜący do ręcznego sterowania urządzeniem lub ręcznego wprowadzania danych. W zaleŜności od spełnianej funkcji klawiatura zawiera róŜnego rodzaju klawisze: alfabetyczne, cyfrowe, znaków specjalnych, funkcji specjalnych, o znaczeniu definiowanym przez uŜytkownika. MYSZ KOMPUTEROWA - małe urządzenie popychane po podłoŜu, mające za zadanie kierować połoŜeniem kursora na ekranie i wywoływaniem poleceń wskazywanych przez niego. Mysz przyjęła swoją nazwę od jej rozmiaru i koloru upodobniającego ją właśnie do myszy. Konwencjonalna mysz zawiera dwa przyciski - lewy i prawy. Lewy (o ile nie zostało to ustawione inaczej) słuŜy do wybierania polecenia lub podejmowania pewnej akcji. Prawy słuŜy z kolei do wywoływania menu kontekstowego, z którego moŜe zostać wybrane polecenie lewym klawiszem. Podwójne kliknięcie lewym klawiszem uruchamia aplikację. SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH KLAWIATURA Strona | 3 KLIKNIĘCIE - wciśnięcie przycisku myszki. Są pojedyncze i podwójne kliknięcia DWUKROTNE KLIKNIĘCIE - dwa następujące po sobie naciśnięcia lewego klawisza myszki. Powodują programu, bądź innego pliku. POJEDYNCZE uruchomienie KLIKNIĘCIE LEWYM - przyciskiem myszy powoduje zaznaczenie wskazanego elementu POJEDYNCZE KLIKNIĘCIE PRAWYM - przyciskiem myszy powoduje pokazanie się menu (menu kontekstowego) z dodatkowymi poleceniami PRZECIĄGANIE - jest czynnością słuŜącą do przenoszenia lub kopiowania elementów w obrębie ekranu za pomocą myszy. Gdy kursor myszy (wskaźnik) znajduje się na danym obiekcie, kliknij i przytrzymaj lewy przyciski myszy, przesuń wskaźnik na nowe miejsce i zwolnij przycisk. KONTEKSTOWE - (menu podręczne) – Jednokrotne naciśnięcie prawego klawisza myszy komputerowej otwiera listę opcji dostępnych dla wybranego obiektu. Lista opcji jest róŜna w zaleŜności od: stosowanego systemu operacyjnego, uŜywanego programu, rodzaju zaznaczonego obiektu. KURSOR MYSZY - wskaźnik myszy (strzałka, którą wskazujemy ikony). KURSOR TEKSTU - znacznik pozycji, w której aktualnie wprowadzany jest tekst. Aby móc napisać coś w dokumencie, w wybranym miejscu naleŜy najpierw umieścić kursor. Najczęściej ma on postać pionowej kreski. FOLDER LUB KATALOG - gdyby przyrównać informację w komputerze do szafki z dokumentami to pliki byłyby dokumentami, a foldery szafkami na te dokumenty. Jest to po prostu "pojemnik" na pliki - wyŜszy od nich w hierarchii. Katalog nie posiada rozszerzenia jak plik, lecz jedynie nazwę. PLIK - Dokument elektroniczny będący wynikiem pracy z danym programem komputerowym, dający się zapisać, a następnie odczytać. SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH MENU WORD - najpopularniejszy edytor tekstu, element pakiet programów biurowych firmy Microsoft Strona | 4 EDYTOR SIEĆ - TEKSTU - to grupa Program umoŜliwiający wprowadzanie tekstu, rozbudowaną edycję i formatowanie, łączenie tekstu z grafiką, tworzenie tabel, oraz szereg niezwykle przydatnych zautomatyzowanych funkcji. połączonych komputerowych. Sieć ze sobą składa się komputerów zazwyczaj i akcesoriów z komputera centralnego, zwanego serwerem, połączonego kablami z pewną liczbą komputerów osobistych, czyli klientów. Serwer zarządza podziałem zasobów sieci między klientów. INTERNET - międzynarodowa sieć - rodzina sieci komputerowych istniejąca od ponad trzydziestu lat. Zaprojektowana w 1964 r. Internet stanowi ogólnoświatowy system komunikacji, jest siecią otwartą i relatywnie tanią, nie ma jednak przejrzystej struktury. Najczęściej w systemie uŜywa się poczty elektronicznej. Korzystanie z Internetu wymaga poszukiwania źródeł danych, co pochłania duŜo czasu w przypadku braku hierarchizacji wiedzy. ELEKTRONICZNA - najpopularniejsza usługa sieci Internet. Usługa polega na przesyłaniu listów w formie elektronicznej, równieŜ z załącznikami (dowolnymi plikami), do adresata posiadającego internetowe konto pocztowe. ADRES E-MAIL - adres poczty elektronicznej, umoŜliwiający przesyłanie wiadomości w sieci komputerowej. Typowy adres składa się z indywidualnej nazwy uŜytkownika, znaku @ oraz nazwy serwera pocztowego lub domeny E-MAIL – to zarówno usługa przesyłania listów w postaci elektronicznej, jak i określenie samego listu. SPAM - niechciana i niezamawiana przez odbiorcę wiadomość elektroniczna, zwykle reklamująca jakieś produkty, usługi lub strony KOMUNIKATOR INTERNETOWY - to program umoŜliwiający przeprowadzanie przez Internet w czasie rzeczywistym rozmów tekstowych, głosowych lub wideo SERWER POCZTY - komputer lub oprogramowanie w sieci umoŜliwiające i obsługujące wysyłanie i odbieranie poczty przez uŜytkowników sieci PROGRAM POCZTOWY - elektronicznej SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH POCZTA program komputerowy słuŜący do wysyłania, Strona | 5 odbierania i przetwarzania poczty elektronicznej. KLIENT POCZTY ELEKTRONICZNEJ - program pocztowy słuŜący uŜytkownikowi do odbioru i wysyłania poczty elektronicznej. W przypadku wysyłania poczty program ten korzysta z protokołu SMTP i przesyła mu maile. W przypadku odbierania poczty korzysta z protokołu POP3 lub IMAP. WEB MAIL – sposób dostępu do poczty elektronicznej poprzez przeglądarkę stron WWW, a nie przez program pocztowy STRONA INTERNETOWA - (strona WWW) - dokument utworzony w języku znaczników (HTML, XML), pobierany z dysku lokalnego komputera bądź serwera internetowego i interpretowany po stronie uŜytkownika za pomocą przeglądarki. HTML – (język znaczników hipertekstu) – dominujący język wykorzystywany JAVASCRIPT STRONA - strukturę znaczenie opracowany przez Microsoft język programowania, przeznaczony do pisania skryptów wbudowanych w strony internetowe GŁÓWNA - to pierwsza strona witryny sieci Web ukazująca się, gdy otwiera się tę witrynę. Strona główna słuŜy często za skorowidz lub spis treści danej witryny sieci Web i zawiera łącza do innych stron tej witryny. WITRYNA SIECI WEB - to grupa pokrewnych stron sieci Web, czyli dokumentów napisanych w języku HTML, znajdujących się w sieci World Wide Web. Typowa witryna sieci Web ma stronę główną, słuŜącą za spis treści tej witryny, która zawiera łącza do innych stron tej witryny. SIEĆ WEB - czyli World Wide Web (WWW), to ogólnoświatowa sieć zawierająca informacje, które są dostępne i eksplorowane dzięki przeglądarce sieci Web, jak na przykład Microsoft Internet Explorer. ADRES INTERNETOWY - Miejsce, w którym dana informacja znajduje się SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH do tworzenia stron internetowych. Pozwala opisać informacji zawartych w dokumencie nadając poszczególnym fragmentom tekstu w Internecie. Ang. nazwa adresu internetowego to URL, akronim od Uniform Resource Locator uniwersalny lokalizator zasobów Strona | 6 PRZEGLĄDARKA INTERNETOWA - program komputerowy, słuŜący do pobierania i wyświetlania zawartości dokumentów z serwerów internetowych, a takŜe odtwarzania plików multimedialnych. Najpopularniejsze to: Windows Internet Explorer, Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Safari WYSZUKIWARKA - to program lub strona internetowa, której zadaniem jest ułatwienie uŜytkownikom znalezienie informacji w sieci. OKIENKO POP-UP - wyskakujące okienko lub karta przeglądarki automatycznie uruchamiane przez stronę reklamę lub inną treść internetową, zawierające PROGRAM ANTYWIRUSOWY - program, który chroni komputer przed wirusami SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH komputerowymi Strona | 7 • http://www.i-slownik.pl • http://pl.wikipedia.org SŁOWNICZEK POJĘĆ INFORMATYCZNYCH BIBLIOGRAFIA Strona | 8