Tutaj znajdziecie Państwo artykuł.

ENERGIA
Ogrzewanie
obiektów nietypowych
– kluby jeździeckie
Projektanci niejednokrotnie bywają konfrontowani z obiektami nietypowymi, których
specyfika użytkowania sprawia, że konieczne jest dokładne przeanalizowanie zadań
oraz wymagań danego budynku, by później prawidłowo opracować koncepcję
techniczną. Do takich budynków należą m.in. stadniny koni.
Analiza obiektu
wuje się i przygotowuje jedzenie dla koni, oraz
pomieszczenia pomocnicze, w których trzyma
się np. narzędzia do sprzątania lub przybory do
podkuwania koni. W pobliżu znajduje się też
zwykle budynek krytej ujeżdzalni.
Na klub jeździecki składają się, najogólniej
rzecz ujmując, stajnia, ujeżdżalnia oraz wybieg
(okulnik). Stajnia, czyli budynek, w którym trzyma
się konie, składa się przeważnie z kilku pomieszczeń o różnych funkcjach. W stajni głównej
zlokalizowane są boksy, w których trzymane są
konie, a kolejnym pomieszczeniem jest siodlarnia,
gdzie przechowuje się sprzęt jeździecki. Oba te
pomieszczenia mają wysokie wymagania pod
wygldem wentylacyjnym, przy czym w siodlarni
dodatkowo wymagane jest ogrzewanie, konieczne
do suszenia zawilgoconego sprzętu. W stajniach
znajduje się też często paszarnia, gdzie przecho-
Analiza zadań
Odmienne funkcje poszczególnych pomieszczeń
stadniny narzucają różne wymagania dla systemu
grzewczego i wentylacyjnego. Stajnia jest pomieszczeniem o małych lub wręcz żadnych wymaganiach
grzewczych, a wentylacja rozwiązana może być
w sposób naturalny systemem aeracyjnym. Zyski
cieplne pochodzące od zwierząt, a także procesów
Maciej Danielak
Kampmann Polska sp. z o.o.
gnilnych ściółki (egzotermicznych) są wystarczające dla utrzymania odpowiedniej temperatury
w pomieszczeniu inwentarskim. Stajnia zastępuje
koniom środowisko naturalne, należy ją więc tak
zaaranżować, aby mikroklimat, jaki w niej się
wytworzy, jak najmniej różnił się od warunków
naturalnych. Optymalna temperatura panująca
w stajni w okresie zimowym powinna wynosić 8°C
(minimalnie 5°C), a w przypadku klaczy ciężarnych
10°C. Latem temperatura nie powinna przekraczać
20°C, przy wilgotności względnej Φ = 55–79%.
Jak wspomniano, wyższe wymagania pod
względem temperatury oraz wilgotności dotyczą
pomieszczeń siodlarni. Muszą być one dobrze
wentylowane oraz ogrzewane, tak aby skórzane,
zawilgocone przedmioty (np. siodła) nie niszczyły
się. Z kolei paszarnia to pomieszczenie o wysokich
wymaganiach wentylacyjnych, a ujeżdżalnia,
będąca miejscem reprezentacyjnym, musi być
zarówno odpowiednio wentylowana, jak i ogrzewana.
System grzewczy
i wentylacyjny
9
8
6
7
3
3
3
3
3
2
2**
zasilanie
230 V/50 Hz
3
5
3
4
Rys. Kampmann
1
Rys. 1. Schemat regulacji systemu promienników; 1. kocioł grzewczy, 2. puszka rozdzielcza, 3. zegar,
4. czujnik temperatury promieniowania, 6. armatura nastawcza strumienia, 7. zawór kulowy, 8.
siłownik dwupunktowy, 9. promiennik płytowy
2
maj 2011
Ogrzewanie siodlarni i paszarni, ze względu na
zadania, jakie musi spełniać, powinno być oparte
na systemie konwekcyjnym. Najprostszymi urządzeniami spełniającymi to kryterium, które można
zastosować, są nagrzewnice wodne.
Pomieszczenia są silnie zapylone oraz kwaśne,
dlatego wymiennik nagrzewnicy powinien być ze
stali ocynkowanej, w przeciwieństwie do standardowo stosowanego miedziano-aluminiowego.
Ocynkowana stal może być ciśnieniowo (ewentualnie rewersyjnie) czyszczona i jest odporna
na zasadowe opary w powietrzu. Nagrzewnica
wyposażona może zostać w klapę mieszającą, co
pozwoli na kontrolowaną wentylację. Zaleca się
jednak rozwiązanie wentylacji w sposób naturalny,
kontrolując ewentualnie stan otwarcia i zamknięcia żaluzji czerpnych i wyrzutowych. Istotnym
parametrem jest akustyka, gdyż nadmierna emisja
bardzo źle wpływa na konie. W stajni za dopuszczalne ciśnienie akustyczne uznaje się przedział
70–80 dB(A).
Ujeżdżalnia to pomieszczenie średnio- lub wielkokubaturowe, najczęściej z dużymi otworami
rynekinstalacyjny.pl
Fot. Kampmann
ENERGIA
Fot. 1. Ogrzewanie ujeżdżalni oparte
na promiennikach
bramowymi, z obłożeniem nieregularnym i krótkoterminowym. Ogrzewanie takich obiektów opierać
się powinno na systemie radiacyjnym. Gwarantuje
to dynamiczną pracę systemu oraz niedogrzewanie
powietrza w silnie infiltrowanym pomieszczeniu. Ze
względu na hałas nie zaleca się stosowania kurtyn
powietrznych, konie są bowiem zwierzętami bardzo
płochliwymi i zarówno hałas, jak i nagły intensywny strumień powietrza mogłyby je wystraszyć.
Podłoga może być w tym przypadku wyściełana
m.in. wiórami drewnianymi, dlatego temperatura
promieniowania nie powinna być zbyt wysoka,
a ruchy powietrza muszą być łagodne.
Najodpowiedniejszy wydaje się w tej sytuacji
system grzewczy bazujący na promiennikach
wodnych (fot. 1), gdyż do jego zalet należą:
równomierny rozkład temperatury w hali, niewielkie gradienty temperaturowe (dzięki czemu
nie tworzy się tzw. poduszka cieplna), prosty
system regulacyjny i sterujący oraz dynamiczna,
cicha i bezobsługowa praca.
System sterowania i regulacji jest w tym wypadku bardzo prosty (rys. 1). Po hydraulicznym
zrównoważeniu systemu sterowanie ogranicza
się do dwustopniowej regulacji zaworami (przy
pompie samoregulacyjnej – ciśnieniem wznoszenia) lub dwustopniową pompą. Bardzo istotne jest
QF
V = 3500 kg/h
Rys. Kampmann
DN 50
suszarka
M
DN 25
400 l
QE = QF + QT
QE = 80 kW + QT
Rys. 2. Schemat podłączeniowy suszarki dla koni do systemu grzewczego
rynekinstalacyjny.pl
odbiornik ciepła
QT
zastosowanie czujnika temperatury promieniowania (czarnej kuli), natomiast regulacja ilościowa
strumieniem wody grzewczej jest niewłaściwa.
Dla zachowania mocy grzewczej należy zapewnić
minimalny strumień przepływu gwarantujący
turbulentny przepływ czynnika w przewodzie.
Jest to wymóg nietypowy dla innych systemów
grzewczych, jednak dla promienników wodnych
decydujący.
Systemy pokrewne
Stadniny są bez wątpienia obiektami, które
stawiają bogatsi inwestorzy i dobór wyposażenia jest implikowany przez względy zdrowotne
i wygodę zwierząt. Dlatego istniejący system
grzewczy wykorzystuje się na przykład, stosując
dodatkowo suszarki dla koni. Realizacja tego rozwiązania jest bardzo prosta, jego ideowy schemat
przedstawiono na rys. 2.
Suszarka podłączona jest równolegle do systemu grzewczego i wykorzystuje jego źródło ciepła.
Zasobnik pozwala na obniżenie mocy nominalnej
tego źródła.
Wnioski
Do każdego obiektu trzeba podejść indywidualnie. Wymagania dotyczące systemu ogrzewania
i wentylacji budynków klubów jeździeckich są
duże, ale odpowiednia analiza umożliwia wybór właściwego systemu i sprostanie zadaniu.
W przeciwieństwie do klasycznych pomieszczeń,
w budynkach stadnin na wybór systemu oraz jego
parametry w największym stopniu wpływa komfort jego użytkowników, czyli koni, a nie ludzi.
Literatura
1. Materiały techniczne firmy Kampmann.
2. Pruchniewicz W., Akademia jeździecka cz. 1, wyd. Chaber
PR – Akademia Jeździecka, 2007.
maj 2011
3