Forma oświadczenia o wypowiedzeniu (rozwiązaniu umowy o pracę

Forma oświadczenia o wypowiedzeniu (rozwiązaniu umowy o pracę, a jego skuteczność
Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia
powinno nastąpić na piśmie. Tak stanowi art. 30 § 3 k.p. Co to oznacza i jakie konsekwencje niesie za
sobą niedochowanie formy pisemnej oświadczenia, przede wszystkim czy i kiedy wywołuje ono skutki
w sferze stosunku pracy?
Po pierwsze, trzeba zauważyć, że forma pisemna nie została zastrzeżona pod rygorem nieważności.
Złożenie oświadczenia w jakiejkolwiek innej formie (np. ustnej) nie powoduje zatem, że jest ono z tej
przyczyny nieważne (art. 73 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Należy również przyjąć, że nie jest to forma
zastrzeżona dla celów dowodowych, której niedochowanie skutkowałoby tym, że w sporze pomiędzy
pracownikiem i pracodawcą nie byłby dopuszczalny dowód z zeznań świadków ani przesłuchania
stron na fakt dokonania czynności (art. 74 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Przepis art. 473 § 1 k.p.c. wyłącza
stosowanie tego przepisu i wynikającego z niego ograniczenia dowodowego w postępowaniu z
zakresu prawa pracy. Prowadzi to do wniosku, że rozwiązanie (wypowiedzenie) stosunku pracy może
być dokonane w dowolnej formie, jednakże przy zachowaniu ogólnych reguł składania oświadczeń
woli. Zgodnie z nimi, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde
zachowanie tej osoby, które ujawnia ją w sposób dostatecznie wyraźny (zrozumiały) i powinna
dotrzeć do adresata w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jej treścią (art. 60 i 61 § 1 k.c. w zw. z art.
300 k.c. ).
Oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia umowy o pracę złożone przez
pracodawcę w formie innej niż pisemna, w tym ustnej, przesłane faksem, a także w sposób
dorozumiany, jest skuteczne względem pracownika (por. m. in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 24
marca 1999 roku, I PKN 631/98, z dnia 24 sierpnia 2010 roku, I PK 55/10, z dnia 19 marca 2002 roku, I
PKN 209/01 i z dnia 8 listopada 2012 roku, II UK 84/12).
Skuteczność oświadczenia oznacza, że rozpoczyna się bieg okresu wypowiedzenia w przypadku
rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem albo następuje rozwiązanie stosunku pracy w razie
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, a także bieg terminu do wniesienia przez
pracownika odwołania od wadliwego rozwiązania (wypowiedzenia) umowy o pracę do sądu pracy (z
art. 264 § 1 i 2 k.p.). Skuteczność nie jest równoznaczna z prawidłowością takiego oświadczenia. Brak
zachowania formy pisemnej może powodować, że wypowiedzenie (rozwiązanie) umowy o pracę
zostanie uznane za naruszające przepisy prawa, z konsekwencjami w zakresie odpowiednich roszczeń
pracowniczych (art. 45 § 1 k.p. i 56 § 1 k.p.). Zakwestionowanie oświadczenia przez pracownika jako
wadliwego może nastąpić wyłączenie poprzez wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy,
w ww. terminie.
Trzeba jednak wskazać, że w niektórych przypadkach, mimo niedochowania formy pisemnej,
rozwiązanie (wypowiedzenie) może być uznane nie tylko za skuteczne, ale również prawidłowe.
GACH, HULIST, MIZIŃSKA, WAWER – ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI SP.P.
Sporządzenie na piśmie i wysłanie przez pracodawcę identycznej treści oświadczenia woli o
wypowiedzeniu umowy o pracę, które dotarło do pracownika wcześniej w postaci elektronicznej i
później przesyłką pocztową, nie narusza wymagania wypowiedzenia na piśmie (art. 30 § 3 KP) (por.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2007 roku, II PK 178/06).
Możliwość rozwiązania (wypowiedzenia) umowy o pracę bez zachowania formy pisemnej należy
dopuścić również w sytuacji, w której oświadczenie składa pracownik, przy zachowaniu powyżej
opisanych zasad dokonywania czynności prawnych.
Autor:
Agnieszka Śniegowska, radca prawny w Kancelarii GACH, HULIST, MIZIŃSKA, WAWER – adwokaci i radcowie
prawni sp.p.
(www.ghmw.pl)