Kompetencje miękkie w pracy, pracy grupowej, rozmowy

NABYWANIE WIEDZY
I UMIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE
PROFESJONALNYCH
KONTAKTÓW INTERPERSONALNYCH
UKIERUNKOWANYCH NA DIALOG
I WSPÓŁPRACĘ.
W obecnych czasach na rynku pracy obok niezbędnej i niezastąpionej wiedzy specjalistycznej z określonych dziedzin oraz doświadczenia zawodowego - coraz bardziej doceniane i pożądane stają się umiejętności psychospołeczne czyli tzw. kompetencje miękkie.
Można je zauważyć już niemalże na każdej
liście wymogów kwalifikacyjnych na różnorodne stanowiska. Ich poziom jest także badany w trakcie procesów rekrutacyjnych. Jest to
uzasadnione, gdyż szacuje się, że blisko 70%
kompetencji związanych z ponadprzeciętnymi
wynikami w pracy to umiejętności psychospołeczne. W niektórych zawodach nawet koniecznością jest posiadanie tego typu zdolności. Wysoko rozwinięte kompetencje społeczne
są szczególnie ważne np. dla przedsiębiorców
czy menadżerów.
Na ten rodzaj umiejętności składają się
m.in. umiejętności interpersonalne. Dzięki nim
możliwe i bardziej skuteczne staje się realizowanie celów w kontaktach z ludźmi np.:
współpracownikami, przełożonymi, podwładnymi czy też klientami, gdzie kontakt może
mieć charakter: „jednostka-jednostka”, „jednostka-grupa”, czy też „grupa-grupa”.
Rozwijanie umiejętności interpersonalnych
wymaga nabywania wiedzy i praktyki m.in. z
zakresu:
 asertywności, czyli umiejętności pełnego,
autentycznego wyrażania siebie, które nie
narusza psychicznego terytorium i praw
innych osób;
 komunikatywności, czyli
umiejętności
przekazywania, odbioru oraz przetwarzania informacji;
 perswazji, czyli umiejętności przekonywania do własnej racji;
 obrony przed manipulacją, czyli umiejętności rozpoznawania oraz reagowania na
zachowania mające na celu wywrzeć na
nas określony wpływ;
 negocjowania, czyli umiejętności osiągania
porozumienia;
 motywowania, czyli umiejętności wzbudzania chęci i zaangażowania;


rozwiązywania konfliktów, czyli umiejętności przeprowadzania procesu konfliktu z
pożytkiem dla zaangażowanych stron;
przywództwa i zarządzania zespołem, tak,
aby zrealizowane były zarówno cele organizacji, jak i potrzeby osób w niej funkcjonujących
Podstawową zaletą umiejętności interpersonalnych jest to, iż mogą być one wykorzystywane niezależnie od rodzaju wykonywanej
pracy. Jest to szczególnie ważne dzisiaj, kiedy
ludzie coraz częściej i odważniej zmieniają nie
tylko miejsca, ale także branże, w których pracują.
Z kompetencji interpersonalnych można
także z dużym powodzeniem czerpać w innych
aktywnościach, niekoniecznie związanych z
pracą, jeśli tylko dotyczą one kontaktów z innymi ludźmi, zatem może być to np. sfera życia rodzinnego czy też towarzyskiego.
Umiejętności interpersonalne są bowiem
konieczne by budować i utrzymywać satysfakcjonujące, bliskie i trwałe relacje z innymi
ludźmi, w tym np. relacje małżeńskie.
To właśnie kompetencje interpersonalne
w dużej mierze stwarzają możliwości skutecznego wykorzystywania kwalifikacji, gdyż
większość zawodów wykonywana jest z innymi ludźmi (współpracownicy), dla innych ludzi
(klienci) lub przez innych ludzi (usługodawcy,
podwykonawcy).
W tej sytuacji jakość kontaktów interpersonalnych może wpływać m.in. na:
 efektywność wykonywanej pracy;
 czas wykonywanej pracy;
 jakość przeprowadzanych negocjacji,
w tym dotyczących kwestii finansowych;
 atmosferę w miejscu pracy (nastrój, motywacja)
Wzrasta zainteresowanie nabywaniem czy
też rozwijaniem umiejętności interpersonalnych Jednakże aby było to skuteczne
i przynosiło oczekiwane zmiany (lepsze radzenie sobie w życiu osobistym i zawodowym),
powinno składać się z następujących elementów:
 nabywanie wiedzy teoretycznej na temat
tych kompetencji;
 trening danej umiejętności w warunkach
szkoleniowych (symulacje pod nadzorem
prowadzącego, z możliwością otrzymywania informacji zwrotnych od uczestników);

trening umiejętności w życiu, czyli świadome wykorzystywanie i utrwalanie nabytej wiedzy i umiejętności w realnych, codziennych sytuacjach społecznych, rodzinnych i zawodowych. Jest to szczególnie
ważne, jeśli zależy nam na trwałych zmianach, które będą dla nas autentyczne, naturalne, niewymagające szczególnego wysiłku.
Trening może być ukierunkowany
na nabywanie umiejętności od podstaw
w przypadku ich deficytu jak i ukierunkowania już posiadanych zdolności. Nauka może
dotyczyć także wybranych metod i technik
przydatnych w specyficznych sferach np.
umiejętności przywódcze dla menedżerów
lub umiejętności
empatycznej
rozmowy
dla lekarzy.
Na co można liczyć w związku
z rozwijaniem umiejętności interpersonalnych?
Oto lista możliwych korzyści:
 Trafne, precyzyjne określanie celów
i stojących za nimi zadań;
 Lepsza organizacja pracy indywidualnej
jak i grupowej;
 Szybsze i efektywniejsze wykonywanie
zadań;
 Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów;
 Przynoszące korzyści negocjacje;
 Umiejętne,
świadome
czerpanie
i wykorzystywanie
doświadczenia
z kontaktów międzyludzkich;
 Lepsza atmosfera w pracy;
 Większa motywacja do pracy;
 Skuteczniejsze zarządzanie grupą;
 Szybsza i efektywniejsza likwidacja błędów i przeszkód w funkcjonowaniu;
 Większa elastyczność w wykonywaniu
różnego rodzaju prac i zadań;
 Szybsza adaptacja do warunków pracy;
 Skuteczne korzystanie z sieci wsparcia
społecznego;
 Lepsze radzenie sobie ze stresem.
Tego typu korzyści mogą być generowane
zarówno w obszarze działania organizacji jak i
na poziomie indywidualnego rozwoju jednostki. Pozwalają one uniknąć takich zjawisk jak
nadmierna dominacja i kontrola, niepotrzebne
poświęcanie się, łatwowierność, zbyt szybkie
wycofywanie się i chłód w kontaktach społecznych oraz zawiści i mściwości Warto być
świadomym tego, że nie tylko nie przynoszą
one korzyści, ale także mogą generować poważne straty – emocjonalne i zdrowotne (często lekceważone) oraz (jak najbardziej) finansowe.
Nabywanie i rozwój profesjonalnych
umiejętności interpersonalnych zakłada wolę
współpracy i porozumienia, wzajemnego poszanowania potrzeb i interesów obu stron. Na
kwestię, której dotyczy komunikat dobrze jest
patrzeć z różnych punktów widzenia, w tym
z pozycji odbiorcy komunikatu. Tego typu
nastawienie pozwala zaoszczędzić czas
i energię - tak często spożytkowaną na nic nie
dającą walkę – i wykorzystać ją do osiągnięcia
obopólnych wysokich profitów. Walka bowiem łączy się z niszczeniem, z czego każda
strona zawsze wychodzi z pewnego rodzaju
uszczerbkiem. Współpraca natomiast przynosi
zyski dla każdej ze stron.