Katedra Zarządzania Miastem i Regionem uczestniczy w

Uniwersytet Łódzki jest jedną z około 225 wyższych uczelni znajdujących się w 14 państwach Regionu
Morza Bałtyckiego, które uczestniczą w międzynarodowym Programie Uniwersytetu Bałtyckiego (The
Baltic University Programme - BUP) koordynowanym przez Sekretariat BUP na Uniwersytecie w Uppsali
(Szwecja). Jedną z jednostek biorących udział Programie Uniwersytetu Bałtyckiego z ramienia
Uniwersytetu Łódzkiego jest Katedra Zarządzania Miastem i Regionem na Wydziale Zarządzania UŁ.
Celem programu jest prowadzenie działalności edukacyjnej na poziomie uniwersyteckim w zakresie
problematyki zrównoważonego rozwoju, ochrony środowiska oraz demokracji w obszarze regionu Morza
Bałtyckiego. Programu koncentruje się na wspieraniu działalności uczelni wyższych jako instytucji
odgrywających kluczową rolę w procesie budowania społeczeństwa respektującego zasady demokracji,
szanującego środowisko przyrodnicze i gospodarującego nim zgodnie z zasadami trwałego i
zrównoważonego rozwoju. W ramach Programu Uniwersytetu Bałtyckiego realizowane są następujące
rodzaje kursów, stanowiące jego ofertę edukacyjną:
 Środowisko Morza Bałtyckiego (The Baltic Sea Environment - BSE)
 Ludzie Bałtyku (People of the Baltic - PoB)
 Zrównoważony rozwój Regionu Bałtyckiego (A Sustainable Baltic Region - SBR)
 Zrównoważona gospodarka wodna (Sustainable Water Management in the Baltic Sea Basin SWM)
 Zrównoważony rozwój społeczności lokalnych i planowanie urbanistyczne - (The Sustainable
Community Development and Urban Planning - SCD)
 Region Bałtycki – kultura, polityka, społeczeństwo (The Baltic Sea Region - Cultures,
Politics, Societies)
 Nauki o środowisku (Environmental Science)
 Zarządzanie środowiskiem (Environmental Management)
Dotychczas na Uniwersytecie Łódzkim prowadzone są dwa z ww. kursów, tj: Zrównoważony rozwój
Regionu Bałtyckiego oraz Środowisko Morza Bałtyckiego, w ramach tzw. przedmiotu do wyboru na V
roku stacjonarnych, dziennych jednolitych studiów magisterskich, kierunku ochrona środowiska Wydziału
Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. W latach ubiegłych kurs ten prowadzony był również na kierunku
zarządzanie i marketing na Wydziale Zarządzania UŁ. W zajęciach mogą również uczestniczyć, na zasadzie
dobrowolnego udziału, inni studenci Uniwersytetu Łódzkiego zainteresowani problematyką
zrównoważonego rozwoju, ochrony środowiska itp. W przypadku zainteresowania ze strony słuchaczy,
przewiduje się także możliwość uruchomienia kursów: Zrównoważony Rozwój Gmin i Planowanie
Urbanistyczne oraz Zarządzanie środowiskiem. W kolejnych latach, w zależności od zainteresowania
1
studentów, wymienione kursy, mogą być oferowane w ramach tzw. przedmiotów do wyboru na takich
kierunkach studiów jak: ochrona środowiska (Wydział BiOŚ UŁ), gospodarka przestrzenna (WNG&WZ UŁ),
zarządzanie (WZ UŁ).
Charakterystyka kursu Zrównoważony rozwój Regionu Bałtyckiego
Jest to kurs wysoce interdyscyplinarny poświęcony zrównoważonemu wykorzystywaniu i zarządzaniu zasobami naturalnymi,
długookresowej ochronie środowiska i zrównoważonej organizacji społeczności ludzkich, poczynając od poziomu gospodarstw
domowych, aż po gminy, miasta i państwa. Prezentowane w nim zagadnienia obejmują m.in. problemy z zakresu fizyki, biologii
(ekologii w szczególności), chemii, geografii, gospodarki przestrzennej, architektury krajobrazu, inżynierii środowiskowej, ekonomii,
socjologii, nauk o zarządzaniu, filozofii, etyki i prawa. Program kursu został napisany przez 70 autorów pochodzących głównie z
krajów Regionu Morza Bałtyckiego. Polskich autorów reprezentują m.in. ekonomiści: prof. Leszek Balcerowicz oraz prof. Tomasz
Żylicz, który jest redaktorem jednego z zeszytów pt. „Gospodarka ekologiczna. Rynek, ceny i budżet w zrównoważonym
społeczeństwie.” Kurs składa się z 10 ok. 50-stronicowych zeszytów i 10 kaset wideo.
Treść kursu przedstawia się następująco:
1.
Droga do ekorozwoju. Rys historyczny.
2.
Energia. Od paliw kopalnych do trwałych źródeł energii.
3.
Człowiek i przepływy materii. W kierunku zrównoważonego gospodarowania materią.
4.
Żywność i surowce roślinne. Zrównoważone rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo.
5.
Zrównoważona produkcja przemysłowa. Minimalizacja odpadów, czyste technologie i ekologia przemysłowa.
6.
W kierunku zrównoważonego transportu. Przewóz ludzi i towarów w regionie Bałtyckim.
7.
Miasta i społeczności. Rozwój zrównoważonego osadnictwa.
8.
Gospodarka ekologiczna. Rynek, ceny i budżet w zrównoważonym społeczeństwie.
9.
Podstawy trwałego rozwoju. Etyka, prawo, kultura i ograniczenia fizyczne.
10. Od zamierzeń do działania. Wdrożenie ekorozowoju.
Cześć wstępna kursu SBR wyjaśnia podstawowe pojęcia zrównoważonego rozwoju i jego tło historyczne. Cztery tematy mają
charakter techniczny i odnoszą się do nauk przyrodniczych, cztery podane są w ujęciu socjologicznym, a ostatnia część
przedstawia sposób wdrożenia do praktyki zasad Agendy 21. Ważnymi tematami są zagadnienia energii, przepływów
materiałowych, ekonomii i etyki oraz przemysłu, rolnictwa, transportu, rozwoju społecznego i Agendy 21.
Kasety wideo zawierają serię filmów dokumentalnych pt. „Mission Possible. Sustainability in the Baltic Region” składającą się z
dziesięciu ok. 50-minutowych odcinków zawierających 80 krótkich reportaży filmowych przygotowanych przez 17 ośrodków
telewizyjnych w całym regionie (w tym 6 telewizyjnych ośrodków regionalnych z Polski - we Wrocławiu, Łodzi, Warszawie,
Poznaniu, Szczecinie i Gdańsku). Reportaże te przedstawiają pozytywne przykłady z zakresu ochrony środowiska i pokazują, jak w
poszczególnych krajach regionu wypracowywane są nowe modele trwałego i zrównoważonego zarządzania w miastach,
gospodarstwach rolnych, fabrykach itd.
Informacje o zajęciach prowadzonych w ramach kursu Zrównoważony Rozwój Regionu Bałtyckiego
Forma zajęć: wykład monograficzny lub konwersatorium, zajęcia prowadzone w języku polskim
Liczba godzin: 2 godziny tygodniowo (30 godzin w semestrze)
Forma zaliczenia: obecność i aktywność na zajęciach + fakultatywny egzamin pisemny w języku polskim
Liczebność grupy: od 30 osób
Miejsca prowadzenia zajęć: Wydział Zarządzania UŁ,
Terminy prowadzenia zajęć: semestr zimowy lub letni każdego roku akademickiego
Literatura: „A Sustainable Baltic Region. A series of booklets from the Baltic University Programme”, Rydén L. [series editor], The
Baltic University Programme, Uppsala University, Uppsala Publishing House [production], Sweden, Uppsala 1997; (dostępne
również w wersji polskojęzycznej).
2
Charakterystyka kursu Środowisko Morza Bałtyckiego
Jest to kurs interdyscyplinarny, poświęcony zagadnieniom ochrony środowiska w Regionie Morza Bałtyckiego. Prezentowane w
nim zagadnienia obejmują m.in. problemy z zakresu fizyki, biologii – w szczególności ekologii, chemii, geografii, inżynierii
środowiskowej, ekonomii, socjologii i prawa. Program kursu został napisany przez kilkunastu autorów pochodzących ze Szwecji i
Finlandii - krajów Regionu Morza Bałtyckiego. Kurs składa się z 10 ok. 35-stronicowych zeszytów i 14 kaset wideo.
Treść kursu przedstawia się następująco:
1.
Geografia fizyczna Bałtyku.
2.
Życie w Morzu Bałtyckim.
3.
Eutrofizacja Morza Bałtyckiego.
4.
Historia Regionu Bałtyckiego.
5.
Emisje przemysłowe i toksyczne zanieczyszczenia.
6.
Toksykologia – oddziaływanie na środowisko ze strony zanieczyszczeń.
7.
Gospodarka i prawo – ochrona środowiska w Regionie Bałtyckim.
8.
Polityka środowiskowa i współpraca w Regionie Bałtyckim.
9.
Gospodarka wodno-ściekowa w Regionie Bałtyckim.
10. Perspektywy trwałego i zrównoważonego społeczeństwa.
Kasety wideo zawierają serię filmów dokumentalnych pt. „The Baltic Sea Environment – Session 1 – 14” składającą się z
czternastu ok. 50-minutowych odcinków zawierających krótkie reportaże filmowe przygotowane przez ośrodki telewizyjne z
Regionu Bałtyckiego. Reportaże te przedstawiają pozytywne przykłady z zakresu ochrony środowiska i pokazują, jak w
poszczególnych krajach regionu wypracowywane są nowe modele trwałego i zrównoważonego rozwoju.
Informacje o zajęciach prowadzonych w ramach kursu Środowisko Morza Bałtyckiego
Forma zajęć: wykład monograficzny lub konwersatorium, zajęcia prowadzone w języku polskim Liczba godzin: 2 godziny
tygodniowo (30 godzin w semestrze)
Forma zaliczenia: obecność i aktywność na zajęciach + fakultatywny egzamin pisemny w języku polskim
Liczebność grupy: od 30 osób
Miejsca prowadzenia zajęć: Wydział Zarządzania UŁ
Terminy prowadzenia zajęć: semestr zimowy lub letni każdego roku akademickiego
Literatura: „The Baltic Sea Environment. A series of booklets from the Baltic University Programme”, Rydén L. [series editor], The
Baltic University Secretariat, Uppsala University, Benny Kullinger Ord & Vetande AB [production], Sweden, Uppsala 1997.
Uczestnicy kursu otrzymują materiały dydaktyczne w języku angielskim (część z nich dostępna jest już
również w wersji polskojęzycznej), w związku z tym wymagana jest znajomość języka angielskiego na
poziomie przynajmniej średniozaawansowanym (zajęcia odbywają się w języku polskim). Każdy kurs
kończy się egzaminem pisemnym, przeprowadzanym w języku polskim, składającym się z 6-8 opisowych
pytań (50% pytań ma charakter regionalny i układane są przez Uniwersytet w Uppsali, 50% układa
prowadzący zajęcia). Aby zaliczyć egzamin trzeba poprawnie odpowiedzieć na minimum 50% pytań. Zdanie
egzaminu potwierdzane jest dyplomem ukończenia kursu sygnowanym przez Rektora Uniwersytetu w
Uppsali i Rektora Uniwersytetu Łódzkiego.
Wymienione kursy BUP prowadzone są w systemie semestralnym (1 semestr zajęć - liczba godzin zależna
od wybranego kursu). Zapisy pod koniec semestru poprzedzającego rozpoczęcie kursu w Katedrze
Zarządzania Miastem i Regionem UŁ.
W ramach Programu Uniwersytetu Bałtyckiego odbywają się ponadto, corocznie, cieszące się dużym
zainteresowaniem, dodatkowe zajęcia dla najlepszych studentów uczestniczących w kursach BUP. Są to
m.in. letnie obozy (np. regularnie na Stacji Morskiej na Helu) oraz seminaria i konferencje studenckie
(regularnie odbywające się m.in. w Borkach nad Zalewem Sulejowskim), a także rejsy szkoleniowe na
żaglowcach „Pogoria” i „Chopin” i in., a ponadto konferencje szkoleniowe dla nauczycieli, video-konferencje
i inne. Wszystkie konferencje, seminaria, obozy letnie itp. prowadzone są w języku angielskim i odbywają
się w którymś z państw Regionu Morza Bałtyckiego. W związku z tym, aby w pełni skorzystać z oferty BUP,
potrzebna jest znajomość języka angielskiego w stopniu umożliwiającym komunikowanie się z innymi zagranicznymi uczestnikami kursów BUP. Większość prowadzonych w ich ramach zajęć ma charakter
konwersatoriów, bądź warsztatów, toteż wymaga od uczestników aktywnego w nich uczestnictwa.
3
Więcej informacji na temat międzynarodowej działalności Programu Uniwersytetu Bałtyckiego można
odnaleźć na stronach internetowych Sekretariatu Koordynującego BUP mieszczącego się w Centrum
Zrównoważonego Rozwoju w Uppsali, na Uniwersytecie w Uppsali (Szwecja).
The Baltic University Programme Secretariat, Uppsala Centre for Sustainable Development (CSD
Uppsala ), Uppsala University (Sweden): http://www.balticuniv.uu.se/
W celu uzyskania pełnej informacji na temat działalności edukacyjnej, prowadzonej w ramach Programu
Uniwersytetu Bałtyckiego w Polsce, prosimy odwiedzić strony internetowe Polskiego Centrum Programu
Uniwersytetu Bałtyckiego, mieszczącego się w Łodzi przy Wydziale Inżynierii Procesowej i Ochrony
Środowiska Politechniki Łódzkiej.
Polskie Centrum Programu Uniwersytetu Bałtyckiego:
http://wipos.p.lodz.pl/bupcentrum/
e-mail: [email protected]
Więcej informacji na temat kursów BUP na Uniwersytecie Łódzkim udziela oraz zapisy na kursy przyjmuje:
Katedra Zarządzania Miastem i Regionem
Wydział Zarządzania, Uniwersytet Łódzki
90-237 Łódź, ul. Jana Matejki 22/26; pok.: 149, 33
tel.: (0-42) 635 62 86, 66 55 630, 635 51 98
fax: (0-42) 66 55 631
E-mail: [email protected] , [email protected]
________________________________________________________________________________________
Informacje opracował: dr Dominik Drzazga, Katedra Zarządzania Miastem i Regionem UŁ
Łódź, 09 lipca 2010 r.
4