LekssrodkiPP12_2015w..

METROLOGIA
Metody pomiar u szybkości penetracji cieczy
w podłoże papierowe
JANINA LEKS-STĘPIEŃ
Penetracja cieczy jest zjawiskiem krótkotrwałym, zachodzącym
Ultradźwiękowy moduł PEA wykorzystuje się do przeprowadzenia
w chwili kontaktu papieru z cieczą, a jednocześnie złożonym,
badań, które przyczyniają się do rozwiązywania problemów zwią-
w czasie którego zachodzi wiele różnorodnych przemian. Z uwa-
zanych m.in. z nierównomiernym zadrukiem papieru. W przemyśle
gi na rzeczywisty czas oddziaływania farby, wody, czy środka
poligraficznym to zagadnienie jest określane mianem mottlingu, czyli
zwilżającego na zadrukowywany materiał, bardzo przydatne
niepożądanymi zmianami gęstości optycznej warstwy farby (8).
są urządzenia rejestrujące przebieg procesu penetracji cieczy
Powierzchnia pomiarowa modułu PEA składa się z 32 kwadra-
w wytwory papierowe już w momencie ich zetknięcia się z badaną
towych mikroczujników, z których każdy zajmuje obszar 1 mm2
próbką. Uzyskuje się dzięki temu wyniki, które pozwalają wyjaśnić
i generuje własną krzywą sygnału ultradźwiękowego w funkcji
i rozwiązać wiele problemów, występujących podczas proce-
czasu. W związku z tym równomierność wnikania cieczy jest wy-
sów przetwórczych papieru, takich jak: zaklejanie, powlekanie,
znaczana w oparciu o różnicę 32 krzywych. Aparat automatycznie
impregnowanie, zadrukowywanie, lakierowanie itp. Rejestrację
oblicza wskaźnik „Mottle M”, czyli różnicę prędkości oraz równo-
przebiegu procesu penetracji cieczy w wytwory papierowe można
mierności wnikania cieczy (określanej przez wielkość powierzchni
przeprowadzić stosując m.in. analizator dynamiki penetracji cieczy
o takiej samej dynamice penetracji) w materiał papierowy (5, 9,
PDA – Penetration Dynamics Analyzer firmy Emtec Electronic
10). Otrzymane wyniki są przedstawiane na monitorze komputera,
GmbH. O podstawowej wersji tego urządzenia była mowa niejed-
jako wykresy 2D lub 3D obrazujące zmiany intensywności sygnału
nokrotnie również na łamach „Przeglądu Papierniczego” (1-7).
ultradźwiękowego (rys. 2, 3).
W niniejszym artykule zostaną przedstawione informacje na temat
Urządzenie PDA z modułem HVL jest przeznaczone do pomiaru
dwóch, bardzo przydatnych w badaniach, modułów PEA – Print
dynamiki penetracji cieczy o wysokiej lepkości (do 150 Pa⋅s),
Evenness Analyzer i HVL – High Viscous Liquid.
takich jak np. kleje, farby drukowe, mieszanki powlekające, atra-
Urządzenie PDA z modułem PEA jest przeznaczone do analizy
menty, czy oleje (rys. 4). Moduł HVL może być wykorzystany
równomierności penetracji cieczy w podłoża papierowe (rys. 1).
również do badania interakcji płynów o niskiej lepkości (np. rozpuszczalników) z podłożem drukowym. Podstawowymi elementami urządzenia HVL są cela i głowica pomiarowa, wyposażone
Rys. 1. Aparat PDA z modułem PEA (9)
Dr inż. J. Leks-Stępień, Instytut Papiernictwa i Poligrafii, Politechnika
Łódzka, ul. Wólczańska 223, 90-924 Łódź
674
Rys. 2. Wykres 3D uzyskany na aparacie PDA z modułem PEA PRZEGLĄD PAPIERNICZY · 71 · GRUDZIEŃ 2015