Browse publication - Tarnowska Biblioteka Cyfrowa
Transkrypt
Browse publication - Tarnowska Biblioteka Cyfrowa
Kalendarium rocznic Tarnowa i Ziemi Tarnowskiej na 2011 rok Tarnów 2011 Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Słowackiego Dział Informacyjno – Wydawniczy Kalendarium rocznic Tarnowa i Ziemi Tarnowskiej na 2011 rok opracowanie: Mariola Góra, Monika Kozieł, Małgorzata Szumlańska Tarnów 2011 Kalendarium rocznic na 2011 rok Rocznice daty ogólne: 775 rocznica (1236 r.) – wzmianki dotyczącej radłowskiej parafii, zawarte w monografii cystersów w Mogile, kiedy to biskup krakowski Wisław bawił z wizytą w Radłowie. 770 rocznica (1241 r.) – najazdu tatarskiego na Polskę, w wyniku której spalony został drewniany kościółek w Radłowie, a ludność schroniła się w pobliskich lasach. 685 rocznica (1326 r.) – wzmianki o parafii Radłów w rachunkach świętopietrza, która wpłaciła na rzecz Stolicy Apostolskiej określoną kwotę wraz z zaległą sumą za rok poprzedni. 685 rocznica (1326 r.) – pierwszej wzmianki w rachunkach świętopietrza parafii św. Wojciecha w Bolesławiu, Wniebowzięcia NMP w Gręboszowie, św. Piotra i Pawła w Otfinowie, św. Marii Magdaleny w Szczucinie, św. Leonarda w Wietrzychowicach. 665 rocznica (1346 r.) – ustanowienia w Tarnowie pierwszej miejskiej parafii przy kościele p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. 665 rocznica (1346 r.) – wybudowania w Czchowie kościoła parafialnego w stylu gotyckim pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. 630 rocznica (1381 r.) – potwierdzenia praw miejskich Wojnicza przez Ludwika Węgierskiego. Wojnicz został siedzibą powiatu. Powstała także szkoła parafialna. 520 rocznica (1491 r.) – ufundowania Szpitala św. Ducha w Brzesku przez kasztelana zawichojskiego Spytka z Melsztyna. 510 rocznica (1501 r.) – ścięcia na czchowskim rynku za gwałcenie przymierza, Eliasz syna Piotra Aarona, hospodara włoskiego, ostatniego z dynastii Bohdanidów. 465 rocznica (1546 r.) – urodzin Michała z Wojnicza, astronoma, profesora Akademii Krakowskiej. 465 rocznica (1546 r.) – objęcia probostwa w Radłowie przez Stanisława Hozjusza, wybitnego zwolennika reformy Kościoła, sekretarza królewskiego, późniejszego biskupa warmińskiego i kardynała oraz poważnego kandydata na papieża podczas konklawe w 1565 r. 415 rocznica (1596 r.) – powstania szkoły parafialnej w Borzęcinie. 1 390 rocznica (1621 r.) – pojawienia się po raz pierwszy nazwy ulicy Tarnowska w Wojniczu. 350 rocznica (1661 r.) – powstania Bractwa św. Anny przy Kościele parafialnym p.w. św. Jakuba w Brzesku. 335 rocznica (1676 r.) – śmierci Stanisława Janaszowica, syna szewca wojnickiego, doktora obojga praw, dziekana kapituły wojnickiej, proboszcza w Zalasowej, profesora Akademii Krakowskiej. 280 rocznica (1731 r.) – ufundowania przez mieszczan figury św. Floriana stojącej na Rynku w Brzesku. 280 rocznica (1731 r.) – odbudowy kościoła szczurowskiego po pożarze. 240 rocznica (1771 r.) – wybudowania Kościoła p.w. Wszystkich Świętych w Dąbrowie Tarnowskiej, ufundowanego przez Kajetana hrabiego Potockiego – kanonika krakowskiego. 235 rocznica (1776 r.) – ukończenia budowy kościoła przy ss. Bernardynek – obecnie pw. Podwyższenia św. Krzyża w Tarnowie. klasztorze 235 rocznica (1776 r.) – odbudowania ratusza po pożarze w Szczurowej. 230 rocznica (1781 r.) – przejścia Czchowa w prywatne ręce rodziny Benoe. 225 rocznica (1786 r.) – założenia w Tarnowie pierwszej drukarni. Jej właścicielem był Jerzy Matyaszewski. 225 rocznica (1786 r.) – nadania Szczucinowi po raz pierwszy praw miejskich. 225 rocznica (1786 r.) – wybuchu pożaru w Brzesku, podczas którego spłonął kościół, dokumenty miejskie i przywileje cechów. 215 rocznica (1796 r.) – nabycia przez Fortunata Dąmbskiego herbu Godziemba starostwa wojnickiego i przybrania tytułu dziedzicznego starosty wojnickiego. 180 rocznica (1831 r.) – wydania pierwszej monografii Tarnowa pt. „Miasto Tarnów pod względem historycznym, statystycznym, topograficznym i naukowym” – autorstwa ks. Wincentego Balickiego. 180 rocznica (1831 r.) – wybuchu epidemii cholery (ok. 80 ofiar) w Brzesku. 180 rocznica (1831 r.) – wybuchu groźnego pożaru w Wojniczu, który zniszczył miasto i ratusz. Z tej racji na rynku wybudowano pomnik św. Floriana. 2 165 rocznica (luty 1846 r.) – wybuchu w Tarnowie powstania krakowskiego, które przerodziło się w krwawą antyniepodległościową chłopską rewoltę (zwaną rabacją) pod wodzą Jakuba Szeli 165 rocznica (1846 r.) – założenia przez Henryka Szancera młyna parowego – najnowocześniejszego w Tarnowie. 165 rocznica (1846 r.) – powstania nowego cmentarza żydowskiego w Brzesku, który został wpisany do rejestru zabytków. 160 rocznica (1851 r. ) – urodzin Eliasza Goldhammera – prawnika, wieloletniego radnego miejskiego, pierwszego żydowskiego wice burmistrza Tarnowa. 160 rocznica (1851 r. ) – urodzin Szczęsnego Zaremby – architekta i budowniczego miejskiego. 160 rocznica (1851 r.) – powstania sądu powiatowego, a później grodzkiego w Wojniczu. 155 rocznica (1856 r.) – otwarcia linii kolei żelaznej Karola Ludwika z Brzeska do Dębicy. 155 rocznica (1856 r.) – urodzin Henryka Dolańskiego herbu Korab, dziedzica Grębowa, działacza społecznego i gospodarczego. H. Dolański był synem Feliksa właściciela ziemskiego i Wandy z domu Piaseckiej. Odziedziczony po ojcu majątek rodzinny w Grębowie poszerzył dokupując Baranów od skarbu austriackiego w 1867 r. i Radłów w 1898 r. Dał się poznać jako świetny gospodarz, wprowadzający nowoczesne formy rolnictwa. Dokonał m.in. pełnej melioracji swoich gruntów. W 1910 r. dobra grębowskie przekazał swojemu synowi, Sewerynowi, a sam osiadł w Radłowie. Rodzina Dolańskich, głównie za sprawą kolatora radłowskiego kościoła Henryka Dolańskiego, na trwałe wpisała się w historię Radłowa. Po dziś dzień budynek Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych potocznie nazywany jest pałacem Dolańskich. 150 rocznica (listopad 1861 r.) – założenia w Tarnowie Kasy Oszczędności. 150 rocznica (1861 r.) – połączenie kolejowego Brzeska ze Lwowem. 145 rocznica (1866 r.) – powstania parku miejskiego w Tarnowie. Autorem założenia ogrodowego był Antoni Schmidt. 145 rocznica (1866 r.) – powstania nowoczesnego urzędu pocztowego w Wojniczu. Pierwszym pracownikiem był Wincenty Krzemiński, późniejszy burmistrz miasta. 140 rocznica (1871 r.) – ufundowania przez Jana Goetza biblioteki publicznej w Brzesku. 3 140 rocznica (1871 r.) – wzniesienia murowanej kapliczki Matki Bożej Różańcowej w Kannie (gmina Bolesław). 135 rocznica (1876 r.) – wybuchu kolejnego pożaru w Brzesku. 135 rocznica (1876 r.) – powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Dąbrowie Tarnowskiej, powstałej dzięki inicjatywie działacza społecznego Jana Kuklera, który został jej pierwszym prezesem. 135 rocznica (1876 r.) – wybudowania w stylu angielskiego gotyku pałacu na Zamościu projektu Karola Polityńskiego. 130 rocznica (1881 r.) – wybudowania Wielkich Schodów w Tarnowie. 120 rocznica (1891 r.) – urodzin Juliana Bobrowskiego – kupca, wiceprezesa Federacji Kupców Krakowskich (Brzesko). 120 rocznica (1891 r.) – śmierci pułkownika Wojska Polskiego Władysława Jordana – uczestnika walk o niepodległość Polski, adiutanta gen. Józefa Bema w Armii Siedmiogrodzkiej, działacza emigracyjnego. Spoczywa na cmentarzu w Wojniczu. 120 rocznica (1891 r.) – powstania w Wojniczu w miejsce dotychczasowych cechów nowej struktury przemysłowej państwa – Stowarzyszenie Przemysłowe Połączonych Rękodzielników. 120 rocznica (1891 r.) – nabycia dóbr radłowskich przez prof. Maurycego Straszewskiego, wybitnego filozofa Uniwersytetu Krakowskiego, który to odkupił je od Tomasza hrabi Zamoyskiego. Dwa lata później w 1893 r. Straszewski sprzedał obszar radłowski – już uszczuplony (bez obszaru borzęcińskiego) Henrykowi Dolańskiemu. 115 rocznica (1896 r.) – urodzin Stanisława Bobrowskiego – generała broni, honorowego admirała floty Stanów Zjednoczonych, Rycerza Maltańskiego, Kanclerza Kapituły Orderu Polonia Restituta (Brzesko). 115 rocznica (1896 r.) – śmierci Michała Zieji – pierwszego znanego komendanta Ochotniczej Straży Pożarnej w Wojniczu. 110 rocznica (grudzień 1901 r.) – powstania pierwszej pozalwowskiej filii Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza w Tarnowie. 105 rocznica (1906 r.) – powołania na urząd burmistrza Tarnowa Eliasza Goldhammera, wiceburmistrza Tarnowa, pierwszego w historii miasta Żyda. Odtąd na stanowisko wiceburmistrza wybierano spośród kandydatów pochodzenia żydowskiego. 4 105 rocznica (1906 r.) – wybudowania kaplicy z fundacji Marii z Dembińskich Jastrzębskiej jako mauzoleum rodziny Jastrzębskich, ówczesnych właścicieli zamku i fundatorów kościoła w Dębnie. 105 rocznica (1906 r.) – oddania do użytku nowo wybudowanej linii kolejowej Tarnów – Szczucin, na terenie której znalazła się Dąbrowa, co przyczyniło się do ponownego rozwoju gospodarczego miasta. 100 rocznica (kwiecień 1911 r.) – otrzymania przez główne ulice Tarnowa, oświetlenia elektrycznego (Tarnów). 100 rocznica (czerwiec 1911 r.) – otwarcia pierwszego kina w Tarnowie. Był nim kinematograf „Edison” przy ul. Seminaryjnej, obecnie J. Piłsudskiego. 100 rocznica (1911 r.) – śmierci, urodzonego w Borzęcinie, Nachmana Kopalda – znakomitego architekta narodowości żydowskiej. Zaprojektował i zrealizował w Krakowie sporo budowli, które istnieją do dzisiaj i na trwale wpisały się w pejzaż stolicy Małopolski. 100 rocznica (1911 r.) – odsłonięcia i poświęcenia pomnika grunwaldzkiego w Gręboszowie, wybudowanego z inicjatywy działacza ruchu ludowego Jakuba Bojko, z okazji 500-setnej rocznicy bitwy pod Grunwaldem. 95 rocznica (1916 r.) – urodzin Wincentego Zydronia – działacza ruchu ludowego, przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej, w latach 1969-1978 podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu (Brzesko). 95 rocznica (1916 r.) – otwarcia Muzeum Wojennego i Szkolnego w brzeskim Gimnazjum. Inicjatorem jego utworzenia był ówczesny dyrektor szkoły – Kazimierz Misson. 90 rocznica (1921 r.) – urodzin Józefa Stósa jr. – brzeskiego architekta (kościół parafialny w Złotej), byłego więźnia KL Auschwitz (wywiezionego pierwszym transportem z Tarnowa). 90 rocznica (1921 r.) – utworzenia Koła Związku Ziemian w Brzesku. 85 rocznica (październik 1926 r.) – założenia w Tarnowie Oddziału Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów. 85 rocznica (1926 r.) – utworzenia orkiestry OSP w Szczurowej. 85 rocznica (1926 r.) – przyłączenia do Dąbrowy Tarnowskiej gmin Bagienica, Podkościelne i Ruda-Zazamcze, obecnie dzielnice miasta. 80 rocznica (1931 r. ) – powstania Związku Młodzieży Ludowej w Brzesku. 5 80 rocznica (1931 r.) – urodzin prof. dr hab. Józefa Szomańskiego – historyka, rektora UMCS w Lublinie w latach 1982-1984. Specjalisty w zakresie nauk pomocniczych historii oraz znawcy dziejów społeczeństwa wczesnego średniowiecza. Współpracownika oraz Honorowego Członka Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej. Inicjatora serii wydawniczej "Biblioteczka Historyczna", zawierającej źródła do dziejów Wojnicza (ponad 30 wydawnictw). 75 rocznica (1936 r.) – powstania huty szkła pod nazwą Spółdzielcza Huta „Laura” w Tarnowie. 75 rocznica (1936 r.) – otwarcia przez s. Felicjanki przedszkola w domu Rudnickiej w Rynku 24 (jest to późniejsze Przedszkole nr 2) w Wojniczu. 70 rocznica (1941 r.) – utworzenia w Brzesku przez Niemców getta dla ludności żydowskiej z miasta i powiatu. 70 rocznica (1941 r.) – likwidacji Żydów wojnickich, częściowo mordowanych na miejscu, a w końcu wywiezionych do getta w Zakliczynie. 65 rocznica (1946 r.) – utworzenie w Tarnowie Oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków. 65 rocznica (1946 r.) – powstania Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Brzesku. 65 rocznica (1946 r.) – powstania spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, która przejmuje handel w Wojniczu. 65 rocznica (1946 r.) – wybuchu pożaru na rynku w Czchowie. 60 rocznica (1951 r.) – utworzenia w Tarnowie Biblioteki Pedagogicznej. 60 rocznica (1951 r. ) – powstania w Tarnowie Pałacu Młodzieży. 60 rocznica (1951 r.) – upaństwowienia apteki będącej własnością mgr Józefa Pazdirka w Wojniczu (apteka ta była prowadzona przez rodzinę Pazdirków do 1991 r.). 60 rocznica (1951 r.) – utworzenia Cechu Rzemiosł Różnych i Powiatowej Spółdzielni Usług Wielobranżowych "Nowość" w Brzesku. 55 rocznica (1956 r.) – uzyskania statusu technikum przez szkołę rolniczą w Wojniczu. 55 rocznica (1956 r.) – śmierci Franciszka Batorowicza, działacza społecznego i politycznego, burmistrza Dąbrowy Tarnowskiej. 50 rocznica (1961 r.) – gazyfikacji miasta Brzesko. 6 50 rocznica (grudzień 1961 r.) – oddania nowego budynku szkoły w Wojakowej (gmina Iwkowa). 45 rocznica (1966 r.) – otwarcia nowego biurowca Urzędu Powiatowego przy ul. Głowackiego 51 w Brzesku. 45 rocznica (1966 r.) – wybudowania Szkoły Podstawowej nr 3 im. Mikołaja Kopernika w Brzesku. 40 rocznica (1971 r.) – rozpoczęcia budowy nowego osiedla popularnie zwanego Blaszanką przy dzisiejszej ul. Legionów Piłsudskiego w Brzesku. 40 rocznica (1971 r.) – powołania Towarzystwa Miłośników Ziemi Brzeskiej. 40 rocznica (1971 r.) – zorganizowania po raz pierwszy Dni Ziemi Brzeskiej. 40 rocznica (1971 r.) – wydania przez działacza ludowego Stanisława Sikonia swoich wspomnień, pt.: „Ciernista droga” (Wojnicz). 40 rocznica (grudzień 1971 r.) – ukończenia gazyfikacji Wojnicza. Przewodniczącym Społecznego Komitetu Gazyfikacji został Antoni Mikulski. 35 rocznica (1976 r. ) – utworzenia w Tarnowie Punktu Konsultacyjnego krakowskiej Akademii Ekonomicznej. 35 rocznica (1976 r. ) – uruchomienia w Brzesku Zakładów Naprawczych Taboru Samochodowego i Sprzętu. 20 rocznica (1991 r.) – utworzenia filii Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Brzesku, która po zamianach administracyjnych stała się filią Powiatowej Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Tarnowie, a swoim działaniem obejmuje gminy Wojnicz i Zalasowa (Wojnicz). 15 rocznica (1996 r. ) – istnienia Festiwalu Muzyki Kameralnej „ Bravo Maestro”, zainicjowanego przez Centrum Paderewskiego Tarnów – Kąśna Dolna. 15 rocznica (styczeń 1996 r. ) – powstanie Tarnowskiej Kongregacji Kupieckiej. 15 rocznica ( kwiecień 1996 r.) – powstania Tarnowskiego Klubu Literackiego, działającego przy Tarnowskim Centrum Kultury, jako filia oddziału Związku literatów polskich w Krakowie. 15 rocznica Kurkowego. (październik 1996 r.) – reaktywowania w Tarnowie Bractwa 15 rocznica (1996 r.) – otwarcia w Brzesku jednej z pierwszych w Polsce lokalnych sieci telefonicznych z centralą miejsko–okręgowo–tanzytową należącą do Telefonów Brzeskich SA (obecnie Multimedia Polska). 7 15 rocznica (1996 r.) – powstania Muzeum Judaistycznego jako filii Muzeum Powiśla Dąbrowskiego, obecnego zwanego Izbą Pamięci Żydów, które powstało z inicjatywy redaktora naczelnego „Kuriera Dąbrowskiego” Jerzego Rzeszuty oraz władz samorządowych. 15 rocznica (listopad 1996 r.) – przyjęcia Wojnicza do Kapituły Najstarszych Miast i Miejscowości w Polsce, zawiązanej z inicjatywy prezydenta Sieradza i skupiającej 37 miast i miejscowości. 15 rocznica (1996 r.) – utworzenia Ośrodka Promocji Gminy w Czchowie. 10 rocznica (2001 r. ) – otwarcia obwodnicy Brzeska. 5 rocznica (2006 r.) – wydania pierwszego tomu „Rodowodu mieszczan wojnickich” Mariusza Lesława Krogulskiego. 5 rocznica (listopad 2006 r.) – rozpoczęcia budowy pierwszego odcinka sieci kanalizacyjnej w Wojniczu, w oparciu o dotacje z Unii Europejskiej. Rocznice, daty dzienne: 1 I 2006 r. – 5 rocznica przekształcenia ZSEiGŻ w Zespół Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu. 3 I 1906 r. – 105 rocznica urodzin Romana Brandstaettera, ucznia tarnowskiego I Gimnazjum, katolickiego pisarza, poety, dramaturga i tłumacza 5 I 1901 r. – 110 rocznica urodzin Adama Ciołkosza, działacza harcerskiego, polityka, przywódcy Polskiej Partii Socjalistycznej w kraju i na emigracji, żołnierza, publicysty Mieszkał w Tarnowie i tu ukończył gimnazjum 9 I 1996 r. – 15 rocznica śmierci Marii Kusion – Pokorny, najznakomitszej w historii Tarnowa lekkoatletki, olimpijki z Melbourne (1956 r.) i Rzymu (1960) 15 I 1936 r. – 75 rocznica powstania jednorocznej szkoły rolniczej w pałacu Dąmbskich w Wojniczu. 16 I 1966 r. – 45 rocznica utworzenia Klubu Techniki i Kultury „Zachęta”, mieszczącego się w zabytkowym budynku przy pl. Rybnym w Tarnowie. 25 I 1946 r. – 65 rocznica śmierci Jana Studniarskiego – inżyniera elektryka, pierwszego dyrektora elektrowni miejskiej w Tarnowie. Rektora AGH w Krakowie 8 25 I 1941 r. – 70 rocznica urodzin ks. bp. Jana Styrny (urodzony w Przyborowie) – Absolwenta IV Liceum Ogólnokształcącego w Tarnowie, Ordynariusza Diecezji Elbląskiej. Krajowego Duszpasterza Rolników. Doktora teologii pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Duszpasterza polskich robotników diecezji berlińskiej (była NRD). Wykładowcy warszawskiej Akademii teologii Katolickiej. 28 I 1806 r. – 205 rocznica urodzin Rufina Piotrowskiego – powstańca, Sybiraka, pamiętnikarza. Na Starym Cmentarzu, obok Kopca Powstańców 1863 r. stanął jego pomnik nagrobny według projektu Antoniego Kurzawy, w formie ściętej piramidy, z posągiem kobiety symbolizującej Polskę. 30 I 1986 r. – 25 rocznica śmierci Leona Saka, najmłodszego z braci Saków, żołnierza AK o PS. „Maciejewski”, więźnia obozów: Gross – Rosen, Buchenwald i Ebensee 3 II 1941 r. – 70 rocznica śmierci Józefa Żmudy, jednego z czterech braci Żmudów, działacza konspiracyjnego 4 II 1981 r. – 30 rocznica powstania tarnowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej 4 II 1981 r. – 30 rocznica powstania chłopięco-męskiego chóru katedralnego „ Pueri Cantores Tarnovienses”, założonego przez ks. A. Zająca 6 II 1921 r. – 90 rocznica oficjalnego przejęcia brzeskiego Gimnazjum przez państwo. Uczestniczyli w niej Wincenty Witos – ówczesny premier i Jan Bryl – działacz polityczny i poseł SL „Piast”. 10 II 1846 r. – 165 rocznica śmierci barona Prospera Konopki z Brnia, odznaczonego w wielu bitwach powstania listopadowego, porucznika pułku ułanów Legii Nadwiślańskiej, kawalera krzyża Virtuti Militari, zamordowanego w Gruszowie podczas rabacji galicyjskiej, pochowany w Tarnowie na Starym Cmentarzu razem z Karolem Kotarskim i innymi ofiarami rabacji. 10 II 1881 r. – 120 rocznica urodzin Stanisława Kobyłeckiego – proboszcza parafii w Zembrzycach, zasłużonego działacza społecznego, opiekuna młodzieży. Budowniczego Domu Polskiego i polskiej szkoły w Lipniku, Domu Parafialnego z kręgielnią w Zembrzycach. Nazywany Twórcą Nowych Zembrzyc. 17 II 1996 r. – 15 rocznica odsłonięcia, na Starym Cmentarzu, tablicy upamiętniającej miejsce pochówku ofiar Rabacji 1846 r. 19 II 1846 r. – 165 rocznica śmierci Karola Kotarskiego, właściciela Olesna i Żelichowa, ze względu na swoje podejście do poddanych (kupował stare krowy i żywił głodną ludność) zwany „królem chłopków”, zamordowany w Brzyskach, był jedną z najgłośniejszych ofiar rabacji tarnowskiej. 9 20 II 1856 r. – 155 rocznica otwarcia linii kolejowej Kraków – Bochnia – Tarnów – Dębica. 23 II 1846 r. – 165 rocznica pierwszej warki piwa w Okocimiu – 7500 wiader (1 wiadro = ok. 60 l). 24 II 1936 r. – 75 rocznica utworzenia Sekcji Lekkoatletycznej TG „Sokół” w Brzesku. 28 II 1916 r. – 95 rocznica śmierci Jana Witolda Rogoyskiego, powstańca 1863 r. posła do Sejmu Krajowego, burmistrza Tarnowa w latach 1844-1906. 1 III 1861 r. – 150 rocznica urodzin Józefa Jakubowskiego, radnego i asesora Rady Miejskiej Tarnowa, inicjatora powołania Muzeum Miejskiego w Tarnowie. 8 III 1791 r. – 220 rocznica urodzin Kazimierza Brodzińskiego, poety, historyka, tłumacza, publicysty, prekursora romantyzmu, historyka i teoretyka literatury, estety i krytyka literackiego, pedagoga, absolwenta tarnowskiego gimnazjum. 9 III 1891 r. – 120 rocznica, zorganizowanego w Tarnowie, Zjazdu Kółek Rolniczych z całej Galicji. 10 III 1791 r. – 220 rocznica urodzin biskupa Józefa Grzegorza Wojtarowicza – ordynariusza Diecezji Tarnowskiej. 13 III 1786 r. – 225 rocznica utworzenia diecezji tarnowskiej i nadania kolegiacie tarnowskiej godności katedry biskupiej. 14 III 1991 r. – 20 rocznica śmierci księdza Józefa Jemioło, pełniącego posługę kapłańską w Radłowie od 1942 r. 19 III 2001 r. – 10 rocznica śmierci Jerzego Chumińskiego – społecznika, twórcy i redaktora naczelnego „Zeszytów Wojnickich”, założyciela i wieloletniego prezesa TPZW, człowieka o wszechstronnych zainteresowaniach i wielu pasjach. 21 III 1876 r. – 135 rocznica urodzin Jana Studniarskiego – inżyniera elektryka, pierwszego dyrektora elektrowni miejskiej w Tarnowie. Rektora AGH w Krakowie. 4 IV 1976 r. – 35 rocznica otwarcia Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno– Krajoznawczego im. Seweryna Goszczynskiego „Seweryniacy” w Wojniczu. 6 IV 1656 r. – 355 rocznica śmierci Szymona Starowolskiego – polihistora, jednego z najwybitniejszych ludzi nauki XVII w. Polski. Duchownego, kantora Kolegiaty Tarnowskiej, kaznodziei i kanonika katedry krakowskiej. 7 IV 1846 r. – 165 rocznica włączenia do miasta Tarnowa dóbr rodowych książąt Sanguszków, wsi: Grabówka, Strusia, Zabłocie i Terlikówka. Na pamiątkę tego aktu 10 na wieży ratuszowej, w miejsce herbu miasta „Leliwy”, umieszczony został herb książąt Lubartowiczów Sanguszków „Pogoń litewska”. 9 IV 1911 r. – 100 rocznica śmierci Kleofasa Stanisza – podurzędnika pocztowego, członka Towarzystwa Szkoły Ludowej. Fundatora domu TSL w Tarnowie. 15 IV 1456 r. – 555 rocznica otrzymania od króla Kazimierza Jagiellończyka pozwolenia sprzedaż mięsa na poniedziałkowych targach. Targi te utrzymały się w Wojniczu niemal do dziś. 17 IV 1946 r. – 65 rocznica utworzenia punktu bibliotecznego przy Zarządzie Gminnym w Iwkowej, a rok później została otwarta Gminna Biblioteka Publiczna. 18 IV 1926 r. – 85 rocznica śmierci Jana Szczepanika zwanego „Polskim Edisonem”. 19 IV 1921 r. – 90 rocznica śmierci Józefa Gabriela hrabiego Męcińskiego (ur. 16 III 1839), powstańca styczniowego, marszałka powiatowego w Tarnowie i w Dąbrowie Tarnowskiej, posła siedmiu kadencji na Sejm Krajowy we Lwowie. 22 IV 1921 r. – 90 rocznica śmierci Franciszka Habury, urodzonego w Woli Radłowskiej, powstańca styczniowego, pedagoga, inspektora szkolnego, filologa klasycznego, autora wielu inicjatyw patriotycznych i kulturalnych. 24 IV 1931 r. – 80 rocznica śmierci Jana II Albina barona Goetz-Okocimskiego – ziemianina, przemysłowca, właściciela browaru w Okocimiu, działacza społecznego i politycznego, filantropa, mecenasa sztuki. 24 IV 1951 r. – 60 rocznica powołania Polskiego Towarzystwa Turystyczno– Krajoznawczego w Tarnowie. 25 IV 1866 r. – 145 rocznica śmierci Józefa Bonawentury Załuskiego herbu Junosza, generała, żołnierza napoleońskiego, uczestnika powstania listopadowego, właściciela Siedliszowic i Gręboszowa, pochowanego w kościele w Gręboszowie. 25 IV 1966 r. – 45 rocznica powołania Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Tarnowskiej. 28 IV 1931 r. – 90 rocznica zjazdu Powiatowego Stronnictwa Ludowego w Brzesku, z udziałem Wincentego Witosa i Jana Brodackiego. 1 V 1881 r. – 130 rocznica ukazania się pierwszego numeru czasopisma „Pogoń”, opisującego życie społeczno–polityczne i kulturalno–oświatowe Tarnowa. Wychodzące nieprzerwanie przez 34 lata 1 V 1886 r. – 125 rocznica urodzin Wojciecha Kornausa, wikarego a później proboszcza radłowskiej parafii w latach 1925-1949. Ks. Kornaus jako wikary przybył do Radłowa 10 X 1916 r., od samego początku rzucił się w wir pracy duszpasterskiej i organizacyjnej, przy bezinteresownej pomocy parafian dźwignął z gruzów 11 zniszczoną działaniami wojennymi radłowską świątynię, którą w 1918 roku poświęcono i oddano do użytku a w późniejszych latach rozbudowywano. Był dobrym gospodarzem, gorącym patriotą, często powiernikiem, doradcą i oparciem dla swoich parafian. Zmarł 13 VII 1949 r. w wyniku pobicia przez nieznanych sprawców. 4 V 1931 r. – 80 rocznica urodzin mieszkającego w młodości w Dąbrowie Tarnowskiej Ignacego Trybowskiego, późniejszego prezesa Towarzystwa Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki. 4 V 1991 r. – 20 rocznica przywrócenia Szkole Podstawowej w Wojniczu imienia św. Jana Kantego oraz ufundowanie sztandaru. 15 V 1906 r. – 105 rocznica urodzin Jana Barana – poety, autora fraszek, humoresek, satyr, powieści, opowiadań, tłumacza i prozaika. Autora baśni opartych na folklorze śląskim, bułgarskim i cygańskim, m.in. opracował literacko opowieści o Ondraszku. Wydał około 60 pozycji książkowych. Inspiracji szukał w folklorze. W swojej twórczości poruszał problematykę regionalno–obyczajową podtarnowskich wsi i Śląska. 16 V 1561 r. – 450 rocznica śmierci hetmana Jana Tarnowskiego – hetmana wielkiego koronnego, kasztelana krakowskiego, reformatora taktyki wojennej, humanisty, mecenasa kultury. 18 V 1936 r. – 75 rocznica wybuchu najgroźniejszego pożaru w Szczurowej, który pochłonął 18 domów mieszkalnych, 23 stodoły i 14 stajen. 20 V 1886 r. – 125 rocznica urodzin ks. Jana Czuja - działacza społecznego i politycznego, posła na Sejm RP, przewodniczącego Stronnictwa Katolicko– Ludowego, doktora teologii w zakresie patrystyki, wykładowcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, profesora i trzykrotnego Dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego, organizatora i pierwszego Rektora Akademii Teologii Katolickiej, szambelana Ojca Świętego Piusa XII, redaktora naczelnego tygodnika „Lud Katolicki”, autora wielu artykułów i książek, profesora gimnazjum im. Jana Barona Goetza w Brzesku. Współpracował z władzami PRL. Jeden z przywódców ruchu „księży patriotów”, przewodniczący Komisji Intelektualistów i Działaczy Katolickich przy Ogólnopolskim Komitecie Frontu Narodowego, działacz Ruchu Obrońców Pokoju. W okresie swojej działalności po 1949 roku - postać kontrowersyjna. 25 V 1811 r. – 200 rocznica urodzin pochodzącego z Radłowa biskupa dr Antoniego Gałeckiego, herbu Junosza, administratora apostolskiego diecezji krakowskiej, wcześniej dziekana kapituły tarnowskiej, przeciwnika powstania styczniowego. Biskup Gałecki dbał o dyscyplinę kleru, przyjmował zakony usunięte z zaborów rosyjskiego i pruskiego, znany z ostrej reakcji w sprawie siostry zakonnej Barbary Ubryk w 1869 r. 12 26 V 1931 r. – 80 rocznica śmierci Adama de Kopff, właściciela apteki „Pod Srebrnym Orłem”, wieloletniego prezesa Tarnowskiego Towarzystwa Muzycznego. 1 VI 1886 r. – 125 rocznica odsłonięcia pomnika Józefa Szujskiego, będącego dziełem artysty rzeźbiarza Piotra Kozakiewicza. 1 VI 1931 r. – 80 rocznica otwarcia Rzeźni Miejskiej w Klikowej. 3 VI 1991 r. – 20 rocznica powstania Mościckiej Fundacji Kultury, obecnie Centrum Sztuki Mościce. 3 VI 1841 r. – 170 rocznica urodzin Jana Witolda Rogoyskiego, powstańca 1863 r. posła do Sejmu Krajowego, burmistrza Tarnowa w latach 1844-1906. 5 VI 1986 r. – 25 rocznica odsłonięcia pomnika Sandora Petöfiego, na skwerze przy ul. Krakowskiej w Tarnowie, dar autora dzieła węgierskiego rzeźbiarza Gustawa Palfy. 8 VI 1921 r. – 90 rocznica nadania praw gimnazjów państwowych klasom I i II prywatnego gimnazjum w Dąbrowie Tarnowskiej przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (obecnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1). 10 VI 1931 r. – 80 rocznica powstania w Tarnowie Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, którego pierwszym założycielem i prezesem został Zdzisław Simche. 14 VI 1996 r. – 15 rocznica nadania Szkole Podstawowej nr 9 w Tarnowie imienia „Orląt Lwowskich”. 18 VI 1896 r. – 115 rocznica urodzin Władysława Aleksandra Langnera – współzałożyciela polskiej drużyny strzeleckiej w Tarnowie. Dowódcy obrony Lwowa, generała dywizji. 18 VI 1916 r. – 95 rocznica poświęcenia pomnika Karoliny Kózki, usytuowanego przy kościele w Wał-Rudzie, ufundowanego przez jej rodziców. Aktu poświęcenia dokonał ks. Antoni Kmietowicz, proboszcz radłowski. 19 VI 1941 r. – 70 rocznica ukazania się zarządzenia Starosty Adolfa Kipke dotyczącego przesiedlenia Żydów w Tarnowie. Data ta jest uznawana za początek tworzenia getta w Tarnowie. 19 VI 1966 r. – 45 rocznica odsłonięcia Pomnika Ofiar Wojny i Faszyzmu w Tarnowie, według projektu Bogdany i Anatola Drwalów. 24 VI 1996 r. – 15 rocznica śmierci Norberta Lippóczego – Węgra, potomka starego ziemiańskiego rodu, który od XVII w. zajmował się uprawą winnej latorośli i produkcją 13 wina tokajskiego. Kolekcjonera, znawcy sztuki ludowej, bibliofila, współzałożyciela Tarnowskiego Towarzystwa Przyjaciół Węgier. 28 VI 1931 r. – 80 rocznica odsłonięcia Pomnika Nieznanego Żołnierza, wykonanego według projektu Bronisława Kulki. 29 VI 1941 r. – 70 rocznica śmierci Ignacego Jana Paderewskiego – pianisty, kompozytora, męża stanu, polityka. Na ziemi tarnowskiej miał jedną z trzech wiejskich posiadłości. W latach 1897–1903 polskim domem artysty była Kośna Dolna 29 VI 1981 r. – 30 rocznica odsłonięcia pomnika Jana Pawła II, mieszczącego się na pl. Katedralnym w Tarnowie, wykonanego w brązie, według projektu Bronisława Chromego. 6 VII 1901 r. – 110 rocznica urodzin księcia Romana Sanguszki, ostatniego pana na Gumniskach. 11 VII 1911 r. – 100 rocznica urodzin Edwarda Jantona – drukarza, członka Armii Krajowej, więźnia obozów koncentracyjnych. 23 VII 1941 r. – 70 rocznica śmierci Stefanii Melanii Hanusek, członkini Związku Walki Zbrojnej, więźniarki gestapo, skazanej na śmierć za szpiegostwo, zamordowanej 23 lipca 1941 r. 18 VII 2006 r. – 5 rocznica śmierci Tadeusza Obłąka – był jezuitą, dr nauk teologicznych. Młodszy brat biskupa warmińskiego Jana Obłąka. Studiował prawo kanoniczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Był profesorem prawa kanonicznego na jezuickim Uniwersytecie "Sophia" w Tokio, a także oficjałem sądu biskupiego oraz duszpasterzem Polonii w stolicy Japonii. Podczas wizyty Jana Pawła II w Japonii w 1981 roku był jego tłumaczem. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Klasy I. 22 VII 1951 r. – 60 rocznica uroczystego otwarcia Domu Kultury w Zaborowie (gmina Szczurowa). 23 VII 1966 r. – 45 rocznica uroczystości milenijnych 1000-lecia Chrztu Polski, które odbyły się w tarnowskiej katedrze pod przewodnictwem Metropolity Krakowskiego, ks. abpa Karola Wojtyły. 25 VII 1926 r. – 85 rocznica urodzin pochodzącego z Dąbrowy Tarnowskiej prof. Włodzimierza Kunza, rektora trzech kadencji Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, światowej sławy malarza i grafika. 27 VII 2006 r. – 5 rocznica nadania miejscowości Wojnicz statusu miasta, opublikowanego w „Dzienniku Ustaw RP” nr 137 z dn. 31 lipca 2006 r. Nowe rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. 14 1 VIII 1576 r. – 435 rocznica wystawienia przywileju erekcyjnego na domum publicam seu hospitalis (szpital) przez biskupa Franciszka Krasińskiego, przeznaczając na ten cel położoną w Radłowie niedaleko kościoła rolę, zwaną Służebnikowska. Szpital ten pełnił rolę schronienia dla ludzi kalekich i ubogich. 1 VIII 1946 r. – 65 rocznica powołania chóru męskiego w Państwowych Zakładach Przemysłu Rolnego w Brzesku. 8 – 9 VIII 1931 r. – 80 rocznica odbywającego się w Tarnowie X Ogólnopolskiego Zjazdu Legionistów Polskich. Na tę okoliczność przyjechało ok. 10 tys. osób, w tym wszystkie osobistości polityczne i wojskowe Polski, m.in. prezydent Ignacy Mościcki, premier Aleksander Prystor, marszałek Sejmu Franciszek Świtalski i marszałek Edward Śmigły–Rydz. 8 VIII 1981 r. – 30 rocznica śmierci Stefanii Kasprzyk – pedagoga, organizatorki i nauczycielki tajnego nauczania. 10 VIII 1991 r. – 20 rocznica śmierci Tadeusza Nowaka, poety i prozaika, urodzonego w Sikorzycach koło Dąbrowy Tarnowskiej. 18 VIII 1876 r. – 135 rocznica uruchomienia linii kolejowej Tarnów – Nowy Sącz – Leluchów. 24 VIII 1646 r. – 356 rocznica nadania przez papieża Innocentego X kolegiacie w Wojniczu odpustów na: Zwiastowanie MBP (25 III), Wniebowzięcie NMP (15 VIII), św. Wawrzyńca (10 VIII) i Niepokalane Poczęcie NMP (8 XII). 30 VIII 1946 r. – 45 rocznica śmierci urodzonego w Gręboszowie majora Henryka Sucharskiego, dowódcy Wojska Polskiego, obrońcy Westerplatte w 1939 r. 1 IX 1901 r. – 110 rocznica urodzin Jerzego Brauna – harcerza, poety, pisarza, filozofa i działacza politycznego, autora popularnej pieśni harcerskiej „Płonie ognisko i szumią knieje”. 3 IX 2006 r. – 5 rocznica odsłonięcia pamiątkowej tablicy w Szkole Podstawowej im. św. Jana Kantego w Wojnicz, upamiętniającej początek szkolnictwa w Wojniczu. Fundatorem tablicy jest TPZW. Identyczną tablicę umieszczono również na ścianie najstarszego budynku szkoły w Rynku. 5 IX 1896 r. – 115 rocznica urodzin Franciszka Żmudy – nauczyciela, działacza konspiracyjnego, więźnia Oświęcimia. 9 IX 1976 r. – 35 rocznica utworzenia Tarnowskiego Towarzystwa Muzycznego. 12 IX 1891 r. – 120 rocznica urodzin Zenona Klemensiewicza – wybitnego językoznawcy, badacza stylu i dydaktyki. Absolwenta I Gimnazjum w Tarnowie. 15 19 IX 1976 r. – 35 rocznica poświęcenia nowego kościoła w Zaborowie (gmina Szczurowa) przez księdza biskupa Jerzego Ablewicza. 25 IX 1911 r. – 100 rocznica uruchomienia komunikacji tramwajowej w Tarnowie. 1 X 1906 r. – 105 rocznica powstania Powiatowej Kasy Oszczędności w Brzesku. 2 X 1946 r. – 65 rocznica śmierci Ignacego Mościckiego – profesora chemii, wynalazcy, budowniczego Mościc, ostatniego przedwojennego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. 4 X 1521 r. – 490 rocznica uzyskania pozwolenia od króla Zygmunta Starego na wybudowanie mostu na Dunajcu (Wojnicz). 5 X 1996 r. – 15 rocznica powstania Wyższej szkoły Biznesu w Tarnowie, jako samodzielnej uczelni niepaństwowej. 6 X 1956 r. – 55 rocznica poświęcenia kościoła parafialnego p.w. Marii Panny Królowej Polski w Tarnowie – Mościcach. Kościół budowano w latach 1948–1956 według projektu Stanisława Gałęziowskiego i Władysława Pieńkowskiego. 13 X 2006 r. – 5 rocznica nadania Zespołowi Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu imienia Jana Pawła II. 16 X 1906 r. – 105 rocznica otwarcia linii kolejowej Tarnów – Szczucin. 20 X 1876 r. – 135 rocznica śmierci Josefa Ungera, rabina, drugiego cadyka chasydzkiej dynastii Dombrow w Dąbrowie Tarnowskiej, pochowanego w ohelu na cmentarzu żydowskim w Dąbrowie Tarnowskiej. 22 X 1996 r. – 15 rocznica powstania Towarzystwa Przyjaciół Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. 7 XI 1946 r. – 65 rocznica śmierci Juliana Nowaka – profesora, dr nauk med., bakteriologa, kolekcjonera, premiera rządu II Rzeczypospolitej. 7 XI 1946 r. – 65 rocznica śmierci Stefanii Łąckiej urodzonej w Woli Żelichowskiej, nauczycielki, więźniarki obozu koncentracyjnego Oświęcim–Brzezinka, wielkiej patriotki i działaczki obozowego ruchu oporu. Zmarłej rok po wyzwoleniu na skutek wyczerpania organizmu spowodowanego pobytem w Auschwitz. Stefania Łącka pochowana jest na cmentarzu parafialnym w Gręboszowie. 8 XI 1971 r. – 40 rocznica śmierci Stanisława Kasprzyka – pedagoga, nauczyciela tajnego nauczania. 10 XI 2001 r. – 10 rocznica uroczystego oddania do użytku oraz poświęcenia nowych budynków Gimnazjum im. św. Kingi w Wojniczu z udziałem władz oświatowych, samorządowych i kościelnych. 16 11 XI 1941 r. – 70 rocznica urodzin Józefa Szczupały – absolwenta Liceum Ogólnokształcącego w Radłowie i Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Nauczyciela szkół średnich powiatu głubczyckiego – Śląsk Opolski. Dziennikarza "Trybuny Opolskiej" i "Nowej Trybuny Opolskiej". Poety i członka opolskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Autora dwóch tomików "Miniatur" (1997, 1998). Borzęcin w jego twórczości literackiej zajmował szczególne miejsce. 11 XI 1991 r. – 20 rocznica uroczystego odsłonięcia tablicy upamiętniającej pięciu członków rodziny Mirochnów zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej w Wojniczu. 11 XI 1611 r. – 400 rocznica nadania przez króla Zygmunta III przywileju na doroczny jarmark na św. Agnieszkę (21. I.) w Wojniczu. 13 XI 1906 r. – 105 rocznica urodzin Stanisława Westwalewicza, artysty malarza, nestora tarnowskich artystów plastyków – więźnia Kozielska, żołnierza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. 25 XI 1881 r. – 130 rocznica urodzin Franciszki Czerneckiej – dyrektorki Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej (obecna Szkoła Podstawowa nr 3), działaczki ZHP i tajnej organizacji nauczycielskiej. 31 XI 1926 r. – 85 rocznica oddania do użytku więzienia przy ul. S. Konarskiego w Tarnowie. 1 XII 2001 r. – 10 rocznica działalności Tarnowskiego Towarzystwa Żużlowego. 6 XII 1956 r. – 55 rocznica powstania Tarnowskiego Towarzystwa Przyjaciół Węgier. 8 XII 1941 r. – 70 rocznica pierwszej masowej akcji eksterminacyjnej Żydów w Tarnowie, podczas której rozstrzelano około 70 osób. 12 XII 1926 r. – 85 rocznica „Konkursu Piękności Tarnowian”. Zwycięzcami zostali: Janina Kopffówna (córka właściciela apteki „Pod Srebrnym Orłem”) i Józef Ziemian (piłkarz Klubu Sportowego „Tarnovia”). 12/13 XII 1981 r. – 30 rocznica pierwszych aresztowań działaczy „Solidarności” w związku z wprowadzeniem stanu wojennego. 13 XII 1981 r. – 30 rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Wojnicz przechodzi pod zarząd komisarza wojskowego. Internowanie Władysława Żabińskiego z Sukmania. 13 XII 2006 r. – 5 rocznica powstania w Wojniczu podstrefy Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN. 17 15 XII 1946 r. – 65 rocznica powstania Wojewódzkiej Szkoły Pielęgniarek w Tarnowie. 15 XII 2006 r. – 5 rocznica śmierci Józefa Szczupały (biogram wyżej przy 11. XI. 1941 r.). 15 XII 1971 r. – 40 rocznica zmiany nazwy przez Kasę Spółdzielczą w Wojniczu na Bank Spółdzielczy. 24 XII 1946 r. (data przypuszczalna) – 65 rocznica śmierci Leopolda Okulickiego – dyplomowanego oficera piechoty Wojska Polskiego, Generała Brygady, ostatniego komendanta Armii Krajowej, PS „Niedźwiadek”. 27 XII 1991 r. – 20 rocznica śmierci ks. Jana Królikiewicza – społecznika, założyciela Koła PTTK i Izby Regionalnej, popularyzatora miejscowych tradycji historycznych, organizatora licznych przedsięwzięć kulturalnych i turystycznych. „Kalendarium rocznic Tarnowa i Ziemi Tarnowskiej na 2011 rok” zostało opracowane na podstawie zbiorów znajdujących się w Działe Informacyjno– Wydawniczym Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie oraz przy wykorzystaniu stron internetowych poszczególnych miejscowości wymienionych w Kalendarium. 18