docMateriały konferencyjne - Samorząd doktorantów
download 
Reklamacja Transkrypt
Materiały konferencyjne - Samorząd doktorantów
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016 MATERIAŁY KONFERENCYJNE Projekt okładki: mgr inż. Piotr Połowniak Opracowanie i skład komputerowy: mgr inż. Waldemar Witkowski Organizatorzy: Samorząd Studentów i Samorząd Doktorantów Uniwersytetu Rzeszowskiego Samorząd Studencki oraz Samorząd Doktorantów Politechniki Rzeszowskiej Komitet Organizacyjny: Przewodniczący: mgr inż. Łukasz Przeszłowski Wiceprzewodniczący: inż. Karol Fill mgr Patryk Kosowski Karolina Sobala Sekretarz: mgr inż. Paweł Fudali Członkowie: mgr inż. Justyna Czech-Polak mgr Magdalena Gadamska mgr Dagmara Galas mgr Krzysztof Jamroży mgr inż. Barbara Markiewicz mgr inż. Dagmara Migut inż. Karolina Pasierb mgr inż. Piotr Połowniak lic. Tomasz Przeszłowski mgr Judyta Rebizant mgr inż. Łukasz Rykała mgr Grzegorz Samagalski mgr Karol Skrobacz mgr Agnieszka Szyszkowska mgr inż. Anna Śnieżek mgr inż. Dawid Warchoł mgr inż. Waldemar Witkowski mgr inż. Joanna Woźniak Patronaty Honorowe: Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego – dr Jarosław Gowin JM Rektor Politechniki Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza - prof. dr hab. inż. Tadeusz Markowski JM Rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego – prof. dr hab. Sylwester Czopek Marszałek Województwa Podkarpackiego - Władysław Ortyl Wojewoda Podkarpacki – Ewa Leniart Starosta Powiatu Rzeszowskiego – Józef Jodłowski Prezydent Miasta Rzeszowa – Tadeusz Ferenc Krajowa Reprezentacja Doktorantów – KRD Porozumienie Doktorantów Uczelni Technicznych – PDUT Forum Uczelni Technicznych – FUT Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej – PSRP Komitet Naukowy: prof. dr hab. inż. Dorota Bobrecka-Jamro prof. dr hab. inż. Jan Kalembkiewicz prof. dr hab. inż. Janina Kaniuczak prof. dr hab. Joanna Kostecka prof. dr hab. inż. Leszek Trybus dr hab. inż. Andrzej Bobiec, prof. UR dr hab. inż. Andrzej Burghardt, prof. PRz dr hab. inż. Zbigniew Czerniakowski, prof. UR dr hab. inż. Józef Gorzelany, prof. UR dr hab. inż. Wojciech Litwińczuk, prof. UR dr hab. inż. Czesław Puchalski, prof. UR dr hab. inż. Mariusz Rudy, prof. UR dr hab. inż. Izabela Skrzypczak, prof. PRz dr hab. inż. Zofia Sokołowicz, prof. UR dr hab. inż. Iwona Zarzyka, prof. PRz dr hab. inż. Agata Znamirowska, prof. UR dr hab. Andrzej Gazda, prof. PRz dr hab. Witold Jedynak, prof. UR dr hab. Andrzej Lipczyński, prof. UR dr inż. Maciej Balawejder dr inż. Michał Batsch dr inż. Bogdan Kozik dr inż. Magdalena Muszyńska dr inż. Rafał Oliwa dr inż. Arkadiusz Rzuciło dr inż. Damian Stefanow dr inż. Piotr Strojny dr inż. Jarosław Szrek dr inż. Dariusz Szybicki dr inż. Leszek Tomczewski dr inż. Stanisław Warchoł dr inż. Dawid Wydrzyński dr Jarosław Kinal dr Maria Kocór dr Magdalena Pokrzywa dr Anna Śniegulska dr Wiesława Walc dr Sławomir Wilk Komitet Honorowy: Dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Dorota Antos Dziekan Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Kazimierz Buczek Prorektor ds. nauki Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Grzegorz Budzik Katedra Informatyki i Automatyki Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Jacek Kluska JM Rektor Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Tadeusz Markowski Dziekan Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Jarosław Sęp Kierownik Zakładu Mechaniki Konstrukcji Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. inż. Leonard Ziemiański JM Rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego prof. dr hab. Sylwester Czopek Prorektor ds. współpracy międzynarodowej Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza prof. dr hab. Grzegorz Ostasz JM Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu dr hab. inż. Mariusz Cygnar, prof. PWSZ Dziekan Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Stanisław Gędek, prof. PRz Dziekan Wydziału Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Piotr Koszelnik, prof. PRz Katedra Konstrukcji Maszyn Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Adam Marciniec, prof. PRz Prorektor ds. kształcenia Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Grzegorz Masłowski, prof. PRz Katedra Konstrukcji Maszyn Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Jacek Mucha, prof. PRz Prorektor ds. rozwoju i kontaktów z gospodarką Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. inż. Mariusz Oleksy, prof. PRz Dziekan Wydziału Matematyki i Fizyki Stosowanej Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza dr hab. Iwona Włoch, prof. PRz Patrona medialny: Nowiny24 Nowiny TVP3 Rzeszów Polskie Radio Rzeszów TV Student Radio Centrum Partnerzy: Brend Group Hotel Ambasadorski Rzeszów Klaster Szybkiego Prototypowania RAPIDROM Nowoczesne Zarządzanie Biznesem Pewex Pub Wschodni Klaster Wzornictwa Przemysłowego Drodzy Uczestnicy, Było nam niezmiernie miło gościć Państwa na II Podkarpackiej Konferencji Młodych Naukowców zorganizowanej w dniach 13-15 października 2016r. przez Samorząd Studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego, Samorząd Studentów Politechniki Rzeszowskiej, Samorząd Doktorantów Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Samorząd Doktorantów Politechniki Rzeszowskiej. Państwa obecność podczas II PKMN niewątpliwie przyczyniła się do wymiany doświadczeń badawczych, pozwoliła na zawarcie nowych znajomości z doktorantami oraz studentami z innych uczelni, a także umożliwiła poszerzenie zarówno Państwa, jak i naszego zasobu wiedzy z zakresu różnych dyscyplin naukowych. W obradach II PKMN uczestniczyli studenci, doktoranci oraz młodzi doktorzy z polskich ośrodków naukowych. Podczas trwania konferencji zaprezentowali Państwo 50 referatów oraz 31 posterów. Tematyka obrad obejmowała zagadnienia związane z takimi dziedzinami wiedzy, jak: budowa i eksploatacja maszyn, chemia, biologia, biotechnologia, elektrotechnika i informatyka, zarządzanie i marketing, nauki matematyczne i fizyczne, inżynieria medyczna, socjologia i pedagogika, historia, rolnictwo, technologia żywności, architektura oraz budownictwo, inżynieria i ochrona środowiska. Niniejsze opracowanie zawiera streszczenia referatów naukowych prezentowanych podczas II PKMN. Pełne teksty przesłanego przez Państwa artykułu zostaną opublikowane w monografii tematycznej, bądź określonym czasopiśmie (Interdisciplinary Journal of Engineering Sciences, Open Engineering, Modern Management Review, Journal of Mathematics and Applications, Przeglądzie Mechanicznym, Aparaturze Naukowej i Dydaktycznej, Zeszytach Naukowych PRz – Mechanika, Zeszytach Naukowych PRz – Elektrotechnika lub Czasopiśmie Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury). Chcielibyśmy szczególnie podziękować osobom i instytucjom (Wschodniemu Klastrowi Wzornictwa Przemysłowego, Klastrowi Szybkiego Prototypowania RAPIDROM, Brend Group, Hotel Ambasadorski, Pewex Pub, wydawcy magazynu „STAL Metale& Nowe Technologie”, wydawcy czasopisma „Świat Obrabiarek i Narzędzi” oraz wydawcy miesięcznika „Przegląd Mechaniczny”), które swoim wsparciem merytorycznym i finansowym pomogły w organizacji II Podkarpackiej Konferencji Młodych Naukowców. Z poważaniem Komitet Organizacyjny II PKMN II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. SPIS TREŚCI ANNA BARAN ANALIZA PROCESU KUCIA MATRYCOWEGO STOPU ALUMINIUM 2099 .................... 19 MICHAŁ BATSCH WSTĘPNE BADANIA ZMĘCZENIOWE PRZEKŁADNI ZĘBATYCH O WKLĘSŁO-WYPUKŁYM I EWOLWENTOWYM ZARYSIE ZĘBÓW .............................. 19 ARTUR BEŁZO, LESZEK SKOCZYLAS PROJEKT OPRZYRZĄDOWANIA DO SZLIFOWANIA ŚLIMAKÓW NA TOKARKACH CNC ............................................................................................................................................... 20 EDYTA BERNATOWSKA EFEKT "SHEAR LAG" W ROZCIĄGANYCH KĄTOWNIKACH STALOWYCH................. 20 TOMASZ BIK ANALIZA WYBRANEGO KOMPONENTU ZAWIESZENIA MOTOCYKLA Z WYKORZYSTANIEM MODELOWANIA CAD ORAZ METODY ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH ......................................................................................................................... 21 DOMINIK BŁOŃSKI UKŁAD ODZYSKU CIEPŁA Z PROCESU SPALANIA W SILNIKU SPALINOWYM W ATMOSFERZE WZBOGACONEJ W TLEN ......................................................................... 21 JOANNA BRZEZIŃSKA, MARCELINA PŁATKIEWICZ, MARIA SIELICKA WYBRANE GATUNKI TRAW JAKO BOGATE ŹRÓDŁO PRZECIWUTLENIACZY ......... 22 MARIAN BRZEZIŃSKI, MAGDALENA KIJEK, JAROSŁAW ZELKOWSKI MODELOWANIE PROCESU WYBORU POJAZDU SAMOCHODOWEGO Z WYKORZYSTANIEM LOGIKI ROZMYTEJ......................................................................... 22 GRZEGORZ BUDZIK, TOMASZ DZIUBEK, PAWEŁ TUREK WPŁYW ZMIANY ORIENTACJI MODELU W PŁASZCZYŹNIE X-Y DRUKARKI NA DOKŁADNOŚĆ ODWZOROWANIA GEOMETRII KOŚCI JARZMOWEJ..................... 23 GRZEGORZ BUDZIK, ŁUKASZ PRZESZŁOWSKI POTRZEBA NORMALIZACJI PRZYROSTOWEGO WYTWARZANIA I MIEJSCE DRUKU 3D W PROCESACH TECHNOLOGICZNYCH ......................................................................... 23 9 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. JAN BUREK, JAROSŁAW BUK, MARCIN PŁODZIEŃ, PAWEŁ TUREK POMIAR ODCHYŁEK GEOMETRYCZNYCH WYROBÓW O KSZTAŁCIE WALCOWYM NA OKRĄGŁOŚCIOMIERZU PO WYCINANIU WEDM ........................................................ 24 ANDRZEJ BURGHARDT, WOJCIECH ŁABUŃSKI ROBOTYZACJA LASEROWEGO ZNAKOWANIA PRODUKTU .......................................... 24 ANDRZEJ BURGHARDT, PAULINA PIETRUŚ MONITOROWANIE PARAMETRÓW PRACY W SYSTEMACH WIELOROBOTOWYCH 25 MARIA CHARCZUK, TOMASZ PACZEŚNIAK, KATARZYNA RYDEL - CISZEK ZASTOSOWANIE KATALIZATORÓW TYPU Fe@C ORAZ Ni@C OTRZYMANYCH Z KOMPLEKSÓW 1,10-FENANTROLINĄ W REAKCJI UTLENIANIA LIMONENU ......... 25 MARIA CHARCZUK, TOMASZ PACZEŚNIAK, KATARZYNA RYDEL – CISZEK UTLENIANIE LIMONENU PRZZY UDZIALE HETEROGENICZNEGO KATALIZATORA TYPU Fe@C OTRZYMANEGO Z PIĘCIOKLESZCZOWEGO KOMPLEKSU [FeII(N4Py]2+ ..................................................................................................... 26 ANNA CHMIELARZ, MAREK POTOCZEK WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE POROWATYCH WĘGLIKÓW O BUDOWIE NANOLAMINATOWEJ ...................................................................................... 26 ANNA CHMIELARZ, MAREK POTOCZEK, PAWEŁ JUREK NOWA METODA OTRZYMYWANIA POROWATYCH STRUKTUR Z MATERIAŁÓW ODPADOWYCH .......................................................................................................................... 27 MACIEJ CHOLEWIŃSKI SZACOWANIE UNOSU ORAZ EMISJI RTĘCI Z PROCESÓW SPALANIA PALIW STAŁYCH .................................................................................................................................... 27 MACIEJ CHOLEWIŃSKI WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIWA NA EMISJĘ RTĘCI Z ELEKTROWNI WĘGLOWYCH ............................................................................................................................ 28 RAFAŁ CHORZĘPA MODELE WARUNKOWEGO UŚREDNIANIA DANYCH O ZADANEJ CHARAKTERYSTYCE SKORELOWANIA .............................................................................. 28 JOANNA CZARNOTA, ADAM MASŁOŃ ROLA MATERIAŁÓW PYLISTYCH W BIOGRANULACJI OSADU TLENOWEGO .......... 29 10 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. JUSTYNA CZECH - POLAK, ELŻBIETA WADYL PIANKI POLIURETANOWO-POLIIZOCYJANUROWE O RÓŻNEJ WARTOŚCI INDEKSU IZOCYJANIANOWEGO ............................................................................................................. 29 EWELINA DEC, VYACHESLAV PISAREV ANALIZA ŚRODOWISKA ZEWNĘTRZNEGO PRZEBYWANIA LUDZI W OKRESIE LETNIM ........................................................................................................................................ 30 BARBARA DRYGAŚ, BEATA SZOPA, SŁAWOMIR RYBKA, JOANNA DEPCIUCH TORYFIKOWANE ALGI JAKO SUROWIEC DLA ROLNICTWA I ENERGETYKI ............ 30 BARBARA DRYGAŚ, MATEUSZ KĘSY, MAREK KRUCZEK, BLANKA BUKOWSKA OWADY ZAPYLAJĄCE W ROLNICTWIE – ZNACZENIE, ZAGROŻENIA, MOŻLIWOŚCI OCHRONY ................................................................................................................................... 31 PAWEŁ FUDALI, SŁAWOMIR MIECHOWICZ PROJEKT STANOWISKA DO BADAŃ ROZKŁADU NACISKÓW NOWATORSKIEGO SIEDZISKA WÓZKA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ................................................ 31 MAGDALENA GADAMSKA, IWONA KARNAS DZIECKO WOBEC NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI RODZEŃSTWA ........................................... 32 MAGDALENA GADAMSKA, IWONA KARNAS POZYTYWNE I NEGATYWNE ASPEKTY OPIEKI NAD RODZEŃSTWEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ ................................................................................................... 32 DAGMARA GALAS, JAN KALEMBKIEWICZ, ELŻBIETA SITARZ-PALCZAK EKSTRAKCJA SEKWENCYJNA POPIOŁU Z BIOMASY I SPECJACJA FUNKCJONALNA METALI ALKALICZNYCH I ZIEM ALKALICZNYCH .......................................................... 33 DAGMARA GALAS, JAN KALEMBKIEWICZ, ELŻBIETA SITARZ-PALCZAK SORPCJA CYNKU NA PRZEMYSŁOWYM POPIELE ZE SPALANIA BIOMASY.............. 33 RAFAŁ GAŁEK MODELOWANIE NUMERYCZNE SIŁY MASOWEJ GENEROWANEJ PRZEZ WYŁADOWANIE KORONOWE .................................................................................. 34 PAWEŁ GIL MORFOLOGIA STRUGI SYNTETYCZNEJ.............................................................................. 34 11 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. KAROLINA GŁOGOWSKA WPŁYW DODATKU NAPEŁNIACZA NATURALNEGO NA WŁAŚCIWOŚCI CIEPLNE I PRZETWÓRCZE POLIETYLENU MAŁEJ GĘSTOŚCI ......................................................... 35 AGNIESZKA GŁUSZKO METODA SKŁADNIKOWA W ROZCIAGANYCH POŁĄCZENIACH DOCZOŁOWYCH Z KSZTAŁTOWNIKÓW ZAMKNIĘTYCH PROSTOKĄTNYCH ........................................... 35 MAGDALENA GÓRSKA, DOROTA WOJTYSIAK ATROFIA WÓKIEN MIĘŚNIOWYCH JAKO ZMIANA HISTOPATOLOGICZNA W MIĘŚNIU SZKIELETOWYM ................................................................................................. 36 PIOTR HADAJ, MAREK NOWAK ALGORYTMY MPPT W FOTOWOLTAICE ............................................................................. 36 KAROL HĘCLIK, AGNIESZKA SZYSZKOWSKA, IWONA ZARZYKA WZAJEMNE PRZEMIANY KONFORMERÓW 1-FENYLO-2,6BIS(ETOKSYKARBONYLOMETYLO)IMIDAZO-[1,5-C]CHINAZOLINO-3,5-DIONU ...... 37 KINGA I. HĘCLIK, JOANNA KISAŁA, DARIUSZ POGOCKI, ANNA LANKOFF BADANIE TOKSYCZNOŚCI NANOCZĄSTEK METALI W ŚRODOWISKU WODNYM .. 37 KRZYSZTOF JAMROŻY FORMY POMOCY KIEROWANE DO OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ PRZEZ RZESZOWSKIE ORGANIZACJE POZARZĄDOWE .................................................. 38 KRZYSZTOF JAMROŻY "RAZEM LEPIEJ NIŻ OSOBNO" - INKLUZJA SPOŁECZNA NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH RZESZOWSKICH ORGANIZACJI TRZECIEGO SEKTORA ....................... 38 JUSTYNA JONIK, HENRYK GRAJEK, MARCIN PURCHAŁA, TOMASZ WAWER CHROMATOGRAFICZNE BADANIA MATERIAŁÓW WĘGLOWYCH .............................. 39 ADAM KALINA, ALEKSANDER MAZURKOW, STANISŁAW WARCHOŁ PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ KONSTRUKCYJNYCH PRZEKŁADNI FALOWYCH .............. 39 KLARA KANTOROWICZ ARCHITEKTURA KOLEGIÓW JEZUICKICH WE WŁOSZECH I W POLSCE - PRÓBA PORÓWNANIA............................................................................................................................ 40 12 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. BARBARA KAPROŃ SYNTEZA I ANALIZA ZALEŻNOŚCI STRUKTURA-AKTYWNOŚĆ POCHODNYCH 1,2,4-TRIAZOLO-3-TIONU O DZIAŁANIU PRZECIWPADACZKOWYM ........................... 40 JANUSZ KAWA MEDIACJA JAKO FORMA ROZWIAZYWANIA KONFLIKTÓW. MIĘDZY TEORIĄ A PRAKTYKĄ. ............................................................................................................................ 41 MAŁGORZATA KIDA, SABINA KSIĄŻEK, PIOTR KOSZELNIK ZASTOSOWANIE POLA ULTRADŹWIĘKOWEGO DO UTLENIANIA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH W ROZTWORACH WODNYCH ............................................................... 41 MACIEJ KLIMCZUK APLIKACJA NARZĘDZIOWA DO ANALIZY ZAREJESTROWANYCH DANYCH Z PRÓB W LOCIE ...................................................................................................................................... 42 KRZYSZTOF KOŁODZIEJ, LESŁAW BICHAJŁO PORÓWNANIE METOD BADANIA ODPORNOŚCI NA DEFORMACJE TRWAŁE ASFALTU LANEGO ................................................................................................................... 42 AGNIESZKA KONSTANT ANALIZA ZBIEŻNOŚCI ITERACYJNEJ METODY ROZWIĄZAŃ FUNDAMENTALNYCH (IMRF) W ELEKTROSTATYCE ................................................................................................ 43 MAGDALENA KRAJEWSKA WIOSENNE NAWOŻENIE ROŚLIN OZDOBNYCH ............................................................... 43 SABINA KSIĄŻEK, MAŁGORZATA KIDA, PIOTR KOSZELNIK OPRACOWANIE I WALIDACJA METODY OZNACZANIA FTALANU DIBUTYLU ZA POMOCĄ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ SPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETRIĄ MAS .............................................................................................................................................. 44 ANDRZEJ KUBIT BADANIA WŁAŚCIWOŚCI KOMPOZYTÓW TYPU GLARE WYTWARZANYCH BEZ UŻYCIA AUTOKLAWU ............................................................................................................. 44 ŁUKASZ MAJEWSKI ANALIZA MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI STENTÓW STOSOWANYCH W CHIRURGII NACZYŃ KRWIONOŚNYCH .................................................................................................... 45 MICHAŁ MARKIEWICZ ROZMYTA INTERPRETOWANA SIEĆ PETRIEGO Z ELEMENTAMI OBIEKTOWOŚCI . 45 13 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. MICHAŁ MARKIEWICZ METODA AUTOMATYCZNEGO GENEROWANIA PROGRAMU W JĘZYKU ST NA PODSTAWIE GRAFICZNEJ REPREZENTACJI ROZMYTEJ INTERPRETOWANEJ SIECI PETRIEGO......................................................................................................................... 46 ZBIGNIEW MĄCZKA OPERACJE PRZEWOZU SAMOLOTAMI TRANSPORTU REGIONALNEGO Z ZAŁOGĄ JEDNOOSOBOWĄ ...................................................................................................................... 46 MARCIN MIETEŃ PROBLEMATYKA PARAMETRYZACJI DRÓG NIEUTWARDZONYCH ........................... 47 IZABELA MITURSKA, ANNA RUDAWSKA, PAWEŁ PRUS BADANIA SIŁY NISZCZĄCEJ POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH, NITOWYCH I KLEJOWONITOWYCH STOPU ALUMINIUM ........................................................................................... 47 PIOTR NAZARKO, MATEUSZ SZARATA ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZASTOSOWANIA SZTUCZNYCH SIECI NEURONOWYCH DO KALIBRACJI MODELI MIKROSYMULACYJNYCH....................................................... 48 DOMINIK OŻÓG STRUKTURY KINEMATYCZNE WYBRANYCH KONSTRUKCJI O 7 STOPNIACH SWOBODY ................................................................................................................................... 48 PAULINA PAŚKO WZMACNIANIE MOSTÓW STALOWYCH I ZESPOLONYCH TAŚMAMI CFRP – PRZEGLĄD TECHNOLOGII I ZASTOSOWAŃ W OBIEKTACH MOSTOWYCH ............... 49 BARTOSZ PIĄTEK EFEKTYWNOŚĆ WZMOCNIENIA BELEK ŻELBETOWYCH WSTĘPNIE NAPRĘŻONYMI TAŚMAMI CFRP ......................................................................................................................... 49 ANDŻELIKA PIETRZYK, DOROTA PAPCIAK WPŁYW TECHNOLOGII OCZYSZCZANIA WODY NA CZAS KSZTAŁTOWANIA BIOFIOLMU NA WYBRANYCH MATERIAŁACH INSTALACYJNYCH ............................ 50 PIOTR POŁOWNIAK ANALIZA LINII STYKU ZĘBÓW W PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWEJ GLOBOIDALNEJ ... 50 WOJCIECH POSPOLITA, ANNA DZIMITROWICZ AUTONOMICZNY UKŁAD DO GENERACJI METANU WYKORZYSTUJĄCY ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII ......................................................................................... 51 14 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANNA PROKOP ANALIZA PRZYDATNOŚCI TECHNIKI POMIARU BEZDOTYKOWEGO DO WSPOMAGANIA KSZTAŁTOWANIA KONSTRUKCJI .................................................. 51 MARCIN PURCHAŁA, HENRYK GRAJEK, JUSTYNA JONIK, TOMASZ WAWER ZASTOSOWANIE ODWRÓCONEJ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ DO BADANIA CIEKŁOKRYSTALICZNYCH FAZ STACJONARNYCH ........................................................ 52 MATEUSZ RAJCHEL, TOMASZ SIWOWSKI ZACHOWANIE MOSTU Z KOMPOZYTÓW FRP W ŚWIETLE BADAŃ EKSPERYMENTALNYCH I ANALIZY MES ........................................................................... 52 WOJCIECH RĄCZKA MATEUSZ SŁAWIŃSKI MATEUSZ RAKIEĆ MATERIAŁY KOMPOZYTOWE W LOTNICTWIE................................................................. 53 RUSIECKI TOMASZ, MARCIN SKOWRONEK MIKROKOMPUTEROWY SYSTEM AKWIZYCJI PARAMETRÓW LOTU DLA BEZZAŁOGOWYCH STATKÓW POWIETRZNYCH .................................................... 53 ŁUKASZ RYKAŁA ANALIZA NUMERYCZNA REALIZACJI WYBRANYCH PROSTOLINIOWYCH TRAJEKTORII RUCHU PUNKTU CHARAKTERYSTYCZNEGO MOBILNEGO ROBOTA KOŁOWEGO Z KOŁAMI MECANUM ..................................................................................... 54 SYLWIA SADY, MARIA SIELICKA, JACEK LEWANDOWICZ PROJEKTOWANIE CIASTEK Z DODATKIEM LIOFILIZOWANYCH OWOCÓW ARONII CZARNOOWOCOWEJ................................................................................................................ 54 MATEUSZ SŁAWIŃSKI, MICHAŁ PYZA PROJEKT BEZZAŁOGOWEGO SAMOLOTU UDŹWIGOWEGO ......................................... 55 MAGDALENA SŁOBODA, LESŁAW BICHAJŁO BADANIA LABORATORYJNE MIESZANEK DLA NAWIERZCHNI CIENKOWARSTWOWYCH TYPU PCC ................................................................................... 55 PAULINA SOBOLEWSKA ANALITYCZNE METODY OZNACZANIA CHROMU (VI) W WODZIE ............................. 56 HALINA STROŃSKA RED HOT CHILI PEPPERS - CZYLI SKĄD SIĘ BIERZE OSTROŚĆ? ................................... 56 15 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. KAROL SZTWIERTNIA, MAREK GUZEK NIEPEWNOŚĆ W OKREŚLANIU PRĘDKOŚCI EES ZDERZENIA SAMOCHODÓW WYZNACZANEJ METODĄ EKSPERYMENTALNO - ANALITYCZNĄ .............................. 57 MARCIN SZUSTER, PAWEŁ OBAL KINEMATYKA MOBILNEGO ROBOTA TRANSPORTOWEGO .......................................... 57 AGNIESZKA SZYSZKOWSKA, JOANNA KISAŁA, IWONA ZARZYKA OPTYMALIZACJA WARUNKÓW SYNTEZY POLIURETANÓW LINIOWYCH Z PIERŚCIENIEM IMIDAZOCHINAZOLINOWYM UZYSKIWANYCH Z UDZIAŁEM 1,6-DIIZOCYJANIANU HEKSAMETYLENU .......................................................................... 58 BARTOSZ MILLER, BARBARA TUROŃ, DOMINIKA ZIAJA REJESTRACJA I ANALIZA PÓL PRZEMIESZCZEŃ I ODKSZTAŁCEŃ ZA POMOCĄ SYSTEMU CYFROWEJ KORELACJI OBRAZU 3D ................................................................ 58 MARIA TYCHANICZ, ROBERT SMUSZ WŁAŚCIWOŚCI, ZASTOSOWANIE I BADANIA CIEPLNE AEROŻELI.............................. 59 PATRYCJA WALCZUK, KONRAD LIS, ZBIGNIEW PATER ANALIZA WPŁYWU TEMPERATURY NA PRZEBIEG PROCESU WALCOWANIA SWORZNIA KULISTEGO .......................................................................................................... 59 DAWID WARCHOŁ ROZPOZNAWANIE SEKWENCJI LITER POLSKIEGO ALFABETU PALCOWEGO PRZY UŻYCIU DEKSRYPTORÓW CHMUR PUNKTÓW ................................................................. 60 MAGDALENA WARZYBOK ZASTOSOWANIE ZEOLITÓW Y DO USUWANIA MIKROZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH Z WÓD ......................................................................................................... 60 WALDEMAR WITKOWSKI, JACEK MUCHA ANALIZA MES FORMOWANIA I WYTRZYMAŁOŚCI NA ROZRYWANIE POŁĄCZEŃ TYPU CLINCHING ..................................................................................................................... 61 JOANNA WOŹNIAK WPŁYW ZNAJOMOŚCI REGULAMINU IMPREZY MASOWEJ NA POSTRZEGANIE PRZEZ JEJ UCZESTNIKÓW WYBRANYCH ASPEKTÓW BEZPIECZEŃSTWA ................ 61 MARTA WÓJCIK, FELIKS STACHOWICZ, ADAM MASŁOŃ RECYKLING POPIOŁÓW LOTNYCH W ASPEKCIE POPRAWY ODWADNIALNOŚCI OSADÓW ŚCIEKOWYCH .......................................................................................................... 62 16 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. DAWID WYDRZYŃSKI, LESZEK SKOCZYLAS OBRÓBKA SZYBKOŚCIOWA Z WYKORZYSTANIEM KLASYCZNYCH FREZAREK CNC ............................................................................................................................................... 62 DOMINIKA ZIAJA, BARTOSZ MILLER ANALIZA ZMIAN PARAMETRÓW DYNAMICZNYCH DWUKONDYGNACYJNEJ RAMY PORTALOWEJ NA SKUTEK WYMIANY RYGLI I LUZOWANIA ŚRUB W POŁĄCZENIACH ................................................................................................................... 63 ELŻBIETA ZŁOMAŃCZUK WŁAŚCIWOŚCI OLEJOWYCH POMP ZĘBATYCH SILNIKÓW LOTNICZYCH ................ 63 ŻUKOWSKI EMIL ŹRÓDŁA I TOKSYCZNOŚĆ METALI CIĘŻKICH W GLEBACH .......................................... 64 17 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. 18 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA PROCESU KUCIA MATRYCOWEGO STOPU ALUMINIUM 2099 ANNA BARAN Katedra Materiałoznawstwa, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W prezentacji przedstawiono analizę wyników badań wieloskładnikowego stopu aluminium trzeciej generacji 2099 (z układu Al-Cu-Li-Zn-Mg). Na podstawie wyników symulacji numerycznych z zastosowaniem komercyjnego programu QForm v. 7 ustalono warunki próby kucia izotermicznego badanego stopu. Opracowano i przeprowadzono próbę kucia elementu o złożonym kształcie w jednej operacji, w temperaturze 450˚C. Stwierdzono zadowalającą dokładność kształtu i wysoką jakość powierzchni wykonanej odkuwki. W badaniach mikrostruktury dokonano korelacji mikrostruktury stopu w stanie T-83 (dostawy) i po procesie kucia. Stwierdzono, że uzyskane dane symulacji numerycznych i badań eksperymentalnych mogą stanowić podstawę opracowania warunków kształtowania plastycznego stopu aluminium 2099 w temperaturze 450˚C. WSTĘPNE BADANIA ZMĘCZENIOWE PRZEKŁADNI ZĘBATYCH O WKLĘSŁO-WYPUKŁYM I EWOLWENTOWYM ZARYSIE ZĘBÓW MICHAŁ BATSCH Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Praca przedstawia wyniki porównawczych badań zmęczeniowych azotowanych przekładni o wklęsło-wypukłym zarysie zębów typu Nowikowa i o zarysie ewolwentowym. Badania prowadzono na stanowisku mocy krążącej. Przedstawiono metodologię badań, otrzymane wyniki oraz wnioski. 19 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. PROJEKT OPRZYRZĄDOWANIA DO SZLIFOWANIA ŚLIMAKÓW NA TOKARKACH CNC ARTUR BEŁZO, LESZEK SKOCZYLAS Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Artykuł przedstawia projekt przyrządu tokarskiego do szlifowania zwojów ślimaka. Przyrząd ten zostanie zamontowany na tokarce CNC. Utworzone w ten sposób stanowisko badawcze pozwoli przeprowadzić badania, które potwierdzą czy jest możliwe wykonanie obróbki wykończeniowej powierzchni śrubowych bez używania specjalistycznych obrabiarek, jak np. szlifierki do gwintów. W niniejszym opracowaniu omówiono budowę, sposób funkcjonowania oraz montażu tego przyrządu na obrabiarce. EFEKT "SHEAR LAG" W ROZCIĄGANYCH KĄTOWNIKACH STALOWYCH EDYTA BERNATOWSKA Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza e-mail: [email protected] Podczas projektowania stalowych konstrukcji budowlanych, kątowniki są profilami bardzo często stosowanymi do przenoszenia sił rozciągających. Z przyczyn praktycznych ich kształt „wymusza” łączenie z blachą węzłową czy innymi elementami konstrukcji tylko za pomocą jednego ramienia, powodując tym samym pojawienie się zjawiska nazwanego z angielska „shear lag”. Efekt szerokiego pasa (gdyż tak można to tłumaczyć na język polski) nie jest w tym przypadku związany z nierównomiernym rozkładem naprężeń normalnych w bardzo szerokich pasach blachownic, ale z elementami rozciąganymi, w których tylko część przekroju poprzecznego jest bezpośrednio połączona z innym elementem konstrukcji. W niniejszej pracy przedstawiono przegląd literatury i przeprowadzone do tej pory badania nad tym zjawiskiem ze szczególnym zwróceniem uwagi na zachowanie się kątowników stalowych. Zaprezentowano również pierwsze efekty własnych badań, przeprowadzone na kątownikach równoramiennych pojedynczych i podwójnych. 20 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA WYBRANEGO KOMPONENTU ZAWIESZENIA MOTOCYKLA Z WYKORZYSTANIEM MODELOWANIA CAD ORAZ METODY ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH TOMASZ BIK Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza e-mail: [email protected] Artykuł przedstawia przykład możliwości zastosowania typowych systemów CAD/CAE. Scharakteryzowane zostały procedura modelowania oraz analizy wytrzymałościowa i modalna elementu zawieszenia motocykla wyczynowego. Do zamodelowania komponentu użyto programu Siemens NX 8.5, natomiast analizy numeryczne przeprowadzone zostały w systemie ANSYS Workbench z wykorzystaniem Metody Elementów Skończonych (MES). Zachowanie części odpowiadające warunkom jej pracy odzwierciedlono definiując stosowne obciążenia, warunki brzegowe i założenia konstrukcyjne. Rezultatem wykonanych analiz są mapy rozkładu naprężeń, odkształceń i wybranych postaci drgań własnych komponentu. W oparciu o wyniki sformułowano wnioski oraz zaproponowano kierunki dalszych badań i analiz. UKŁAD ODZYSKU CIEPŁA Z PROCESU SPALANIA W SILNIKU SPALINOWYM W ATMOSFERZE WZBOGACONEJ W TLEN DOMINIK BŁOŃSKI Politechnika Wrocławska e-mail: [email protected] W pracy poddano analizie możliwość wykorzystania układu wzbogacającego powietrze w tlen połączoną z układem odzysku cieplnej energii odpadowej przy użyciu niskowrzących czynników roboczych napędzających turbinę. W pierwszej części artykułu przedstawiono zostały korzyści płynące z implementacji układów wzbogacających w tlen w postaci zmniejszenia emisji zanieczyszczeń oraz wzrostu sprawności. Następnie omówione zostały metody wzbogacania powietrza w tlen oraz sposobu wykorzystania układów ORC w silnikach spalinowych. Wykazane zostały wady i zalety poszczególnych rozwiązań technicznych separacji tlenu z powietrza oraz zdefiniowano źródła ciepła odpadowego wykorzystywanych do obliczeń obiegu. Wykonana analiza turbosprężarkowego układu membranowego wyposażonego w dodatkowy układ ORC. Korzyści z opracowanej koncepcji układu zostały przedstawione w postaci podziału strat i potencjalnego odzysku przy wykorzystaniu założonych rozwiązaniach technicznych. 21 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WYBRANE GATUNKI TRAW JAKO BOGATE ŹRÓDŁO PRZECIWUTLENIACZY JOANNA BRZEZIŃSKA, MARCELINA PŁATKIEWICZ, MARIA SIELICKA Studenckie Koło Naukowe Towaroznawstwa Żywności SPECTRUM, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu e-mail: [email protected] Jednym z rozwijających się trendów na rynku produktów spożywczych jest zielona żywność (Green Foods), która stanowi bogate źródło witamin z grupy B, C, E, makro i mikroelementów, chlorofilu, enzymów oraz antyoksydantów. Wśród niej czołowe miejsca zajmuje sok z młodego jęczmienia oraz chlorella – słodka, jednokomórkowa alga. Duże zainteresowanie trawą jęczmienną prowadzi do poszukiwania i oceny możliwości zastosowania innych traw, jako prozdrowotnych składników nowej żywności. Celem pracy była ocena zawartości związków fenolowych i aktywności przeciwutleniającej różnych gatunków traw. Materiał badawczy stanowiły ekstrakty z traw: pszenicznej, orkiszowej, żytniej, jęczmiennej, żubrówkowej oraz cytrynowej. Zakres badań podjętych w celu realizacji pracy obejmował oznaczenie zawartości związków fenolowych metodą Folina-Ciocalteu’a, oznaczenie właściwości przeciwrodnikowych w teście z rodnikiem DPPH (2,2-difenylo-1pikrylhydrazyl) oraz oznaczenie siły redukującej metodą FRAP. MODELOWANIE PROCESU WYBORU POJAZDU SAMOCHODOWEGO Z WYKORZYSTANIEM LOGIKI ROZMYTEJ MARIAN BRZEZIŃSKI, MAGDALENA KIJEK, JAROSŁAW ZELKOWSKI Instytut Logistyki, Wydział Logistyki, Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie e-mail: [email protected] W artykule zaprezentowano zastosowanie logiki rozmytej na przykładzie procesu wyboru pojazdu samochodowego. Omawiany proces należy do problemów, w których zastosowanie tradycyjnych modeli matematycznych jest zbyt skomplikowane. Zdecydowano się wykorzystać logikę rozmytą, która na omawianym przykładzie umożliwiła tworzenie efektywnych i intuicyjnych algorytmów decyzyjnych. 22 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WPŁYW ZMIANY ORIENTACJI MODELU W PŁASZCZYŹNIE X-Y DRUKARKI NA DOKŁADNOŚĆ ODWZOROWANIA GEOMETRII KOŚCI JARZMOWEJ GRZEGORZ BUDZIK, TOMASZ DZIUBEK, PAWEŁ TUREK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Artykuł przedstawia badania dotyczące wpływu zmiany orientacji modelu w płaszczyźnie x-y drukarki na dokładność odwzorowania geometrii kości jarzmowej. Dane DICOM zostały zebrane przy użyciu tomografu Somatom Sensation Open 40. Wydruk 4 modeli kości jarzmowej, wykonano na drukarce Fortus 360 m-c. Każdy kolejny wydruk, powstawał po obróceniu modelu o 90 stopni w płaszczyźnie x-y przy zachowaniu tego samego położenia w przestrzeni drukarki. Pomiar geometrii, przeprowadzono przy użyciu współrzędnościowego ramienia pomiarowego MCA II na którym zamontowana jest głowica laserowa MMD x 100. Uzyskane w artykule wyniki, świadczą o tym iż zmiana orientacji modelu kości jarzmowej w płaszczyźnie x-y drukarki, wpływa nieznacznie na dokładność odwzorowania geometrii. POTRZEBA NORMALIZACJI PRZYROSTOWEGO WYTWARZANIA I MIEJSCE DRUKU 3D W PROCESACH TECHNOLOGICZNYCH GRZEGORZ BUDZIK, ŁUKASZ PRZESZŁOWSKI Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiona jest próba określenia podstawowych definicji dotyczących szybkiego prototypowania szczególnie w obszarze technologii przyrostowych i druku 3D oraz umiejscowienie ich w obszarze technologii wytwarzania jako zestaw pełnowartościowych metod wytwórczych. Przedstawiony materiał miejmy nadzieję jest początkiem do dyskusji i przemyśleń pozwalający na stworzenie polskiej szkoły technologii przyrostowych w tym druku 3D. Zapraszamy do dyskusji doświadczonych konstruktorów, technologów naukowców ale również amatorów druku 3D mając na uwadze, że stworzenie spójnych definicji i terminologii szczególnie w języku polskim pozwoli na dalszy rozwój aplikacji technologii szybkiego wytwarzania wyrobów. 23 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. POMIAR ODCHYŁEK GEOMETRYCZNYCH WYROBÓW O KSZTAŁCIE WALCOWYM NA OKRĄGŁOŚCIOMIERZU PO WYCINANIU WEDM JAN BUREK, JAROSŁAW BUK, MARCIN PŁODZIEŃ, PAWEŁ TUREK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Efekty obróbki WEDM (Wire Electrical Discharge Machining) jak również wydajność samego procesu wycinania elektroerozyjnego uzależnione są od właściwego doboru nastaw parametrów obróbkowych. Cechy charakterystyczne obróbki WEDM to m. in. porowatość powierzchni po obróbce, koncentracja produktów obróbki w szczelinie roboczej, nastawy parametrów prądowych i czasowych, od których w znacznym stopniu zależy gładkość powierzchni i dokładność wymiarowo-kształtowa wyrobu. W artykule przedstawiono jeden z defektów wyrobu, w postaci siodłowości, towarzyszący obróbce elektroerozyjnej WEDM promieni i walców oraz metody pomiaru odchyłek walcowości i okrągłości na okrągłościomierzu. ROBOTYZACJA LASEROWEGO ZNAKOWANIA PRODUKTU ANDRZEJ BURGHARDT, WOJCIECH ŁABUŃSKI Katedra Mechaniki Stosowanej i Robotyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Robotyzacja procesów laserowych oraz zwiększenie spektrum zastosowań zrobotyzowanych systemów laserowych to obecnie bardzo mocno rozwijane zagadnienie. W artykule zaprezentowano symulację i weryfikację procesu znakowania laserowego słupa elektrycznego. Zdefiniowane wymagania procesu oraz elementy stanowiska były informacjami wejściowymi do wykonania symulacji laserowego znakowania produktu w środowisku FANUC Roboguide. Otrzymane rozwiązanie zweryfikowano w kilku testach na stanowisku rzeczywistym wyposażonym w robota FANUC M-70iC/70, głowicę laserową LaserMech FiberCut RA oraz źródło lasera IPG YLS-4000-2ST. Otrzymane wyniki symulacji potwierdziły poprawność zaprezentowanego rozwiązania. 24 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. MONITOROWANIE PARAMETRÓW PRACY W SYSTEMACH WIELOROBOTOWYCH ANDRZEJ BURGHARDT, PAULINA PIETRUŚ Katedra Mechaniki Stosowanej i Robotyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Rozwój systemów zrobotyzowanych oraz wymagań związanych z monitorowaniem procesów produkcyjnych implikuje konieczność rozwijania kontrolerów robotów oraz systemów zdalnej wymiany informacji. W artykule dla przykładowego zasymulowanego stanowiska zrobotyzowanego, zaproponowano oprogramowanie realizujące monitorowanie i rejestrację parametrów pracy znacząco wpływających na wykonywany proces technologiczny. Zaproponowane rozwiązanie zasymulowano oraz przetestowano dla kilku przykładowych zmian parametrów procesu. Wyniki symulacji potwierdziły poprawność zaproponowanego rozwiązania. ZASTOSOWANIE KATALIZATORÓW TYPU Fe@C ORAZ Ni@C OTRZYMANYCH Z KOMPLEKSÓW 1,10-FENANTROLINĄ W REAKCJI UTLENIANIA LIMONENU MARIA CHARCZUK, TOMASZ PACZEŚNIAK, KATARZYNA RYDEL - CISZEK Zakład Chemii Fizycznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Innowacyjne katalizatory otrzymywane przez pirolizę kompleksów żelaza(II) i niklu(II) z ligandami azotowymi w odpowiednich warunkach mogą katalizować reakcje utleniania prostych związków organicznych. W przeprowadzonych badaniach określono wpływ utleniacza, rozpuszczalnika oraz warunków prowadzenia reakcji na wydajność i selektywność reakcji utleniania limonenu przy udziale heterogenicznego katalizatora powstałego w procesie pirolizy sadzy z zaadsorbowanymi na niej kompleksami żelaza(II) z 1,10-fenantroliną oraz niklu(II) z 1,10-fenantroliną. Celem badań było określenie czy tego typu układy mogłyby zostać zastosowane jako katalizatory w przyjaznym dla środowiska procesie utleniania limonenu. 25 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. UTLENIANIE LIMONENU PRZZY UDZIALE HETEROGENICZNEGO KATALIZATORA TYPU Fe@C OTRZYMANEGO Z PIĘCIOKLESZCZOWEGO KOMPLEKSU [FeII(N4Py]2+ MARIA CHARCZUK, TOMASZ PACZEŚNIAK, KATARZYNA RYDEL – CISZEK Zakład Chemii Fizycznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Limonen jest tanim surowcem pochodzenia roślinnego pozyskiwanym z odpadów po przetwórstwie owoców cytrusowych, z którego w wyniku utleniania można pozyskać wiele produktów o znacznej wartości rynkowej. W prezentowanych badaniach zastosowano przyjazne dla środowiska utleniacze takie jak tlen cząsteczkowy oraz nadtlenek wodoru i nadtlenek tert-butylu. Natomiast jako katalizator, znany ze zdolności do aktywowania tlenu kompleks [FeII(N4Py)]2+osadzony na podłożu węglowym i poddany pirolizie w nowatorski sposób. Celem badań było określenie czy tego typu katalizatory mogą zostać użyte w przyjaznych dla środowiska procesach utleniania prostych związków organicznych. WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE POROWATYCH WĘGLIKÓW O BUDOWIE NANOLAMINATOWEJ ANNA CHMIELARZ, MAREK POTOCZEK Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Węgliki o budowie nanolaminatowej opisywane są wzorem Mn+1AXn, gdzie M oznacza metal przejściowy, A – pierwiastek z grupy głównej, natomiast X to węgiel lub azot. Tzw. Fazy MAX są interesującą grupą materiałów łączącą w sobie cechy zarówno metali jak i ceramiki. W niniejszej pracy zbadano wytrzymałość na ściskanie porowatych pianek z Ti2AlC otrzymanych metodą odlewanie spienionej zawiesiny. Wykonano badanie wytrzymałości na ściskanie w temperaturze pokojowej oraz w temperaturze 1000st C. Wykazano, że wytrzymałość na ściskanie w temperaturze 1000st C nie zmienia się - pianki pozostają stabilne. 26 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. NOWA METODA OTRZYMYWANIA POROWATYCH STRUKTUR Z MATERIAŁÓW ODPADOWYCH ANNA CHMIELARZ, MAREK POTOCZEK, PAWEŁ JUREK Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Szkła porowate od dawna znajdują się w centrum zainteresowań badaczy z różnych dziedzin nauki. Unikalne właściwości takie jak: stabilność termiczna, chemiczna, mechaniczna, możliwość regulacji parametrów struktury szkła a wiec wielkości porów oraz ich objętości, mały rozrzut wielkości porów dają szeroki wachlarz ich zastosowań. W niniejszej pracy wykorzystano metodę żelowania spienionej zawiesiny do wytworzenia pianek z materiałów odpadowych takich jak stłuczka szklana. Porowate próbki były wytworzone z udziałem agarozy jako środka żelującego. Dokonano charakterystyki mikrostruktury oraz właściwości mechanicznych otrzymanych pianek. Porowatość całkowita była proporcjonalna do objętości piany powstałej podczas spieniania zawiesiny. Wraz ze wzrostem porowatości zwiększył się rozmiar komórek oraz porów łączących komórki - tzw. okienek. SZACOWANIE UNOSU ORAZ EMISJI RTĘCI Z PROCESÓW SPALANIA PALIW STAŁYCH MACIEJ CHOLEWIŃSKI Katedra Technologii Energetycznych, Turbin i Modelowania Procesów Cieplno-Przepływowych, Politechnika Wrocławska e-mail: [email protected] Postępujące zmiany w obrębie polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej, skutkujące systematycznym zaostrzaniem standardów emisyjnych różnych substancji szkodliwych, skłaniają do reorganizacji struktury paliwowej polskiego systemu energetycznego. Jedną ze stosunkowo nowych grup zanieczyszczeń, których emisje w najbliższej przyszłości podlegać będą ścisłej kontroli, są związki rtęci. Spodziewana ratyfikacja postanowień tzw. Konwencji Rtęciowej oraz implementacja kolejnych międzynarodowych norm środowiskowych dotyczących metali ciężkich wymagać będą od operatorów większości bloków energetycznych opalanych paliwami kopalnymi (zawierającymi w swojej strukturze rtęć) podjęcia stanowczych kroków zmierzających ku wychwytowi wspomnianego pierwiastka. W pracy dokonano obliczeń uzyskiwanych w czasie spalania różnych paliw stałych (węgli, biomasy, paliw alternatywnych) stężeń rtęci w spalinach kotłowych. 27 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIWA NA EMISJĘ RTĘCI Z ELEKTROWNI WĘGLOWYCH MACIEJ CHOLEWIŃSKI Katedra Technologii Energetycznych, Turbin i Modelowania Procesów Cieplno-Przepływowych, Politechnika Wrocławska e-mail: [email protected] Procesy spalania paliw stałych stanowią ważniejsze źródło emisji szeregu zanieczyszczeń stałych, ciekłych i gazowych wprowadzanych każdego roku do środowiska. Co jednak ważne, w zależności od stosowanego paliwa i technologii, sposobu eksploatacji jednostki oraz zaimplementowanych układów ochrony atmosfery, uwolnienia niebezpiecznych substancji do otoczenia przypadające na jednostkę generowanej energii mogą się znacząco różnić. W przypadku rtęci, pierwiastka o skrajnie negatywnym wpływie na organizmy żywe, ograniczanie jej emisji z dużych blokach energetycznych prowadzone może być już poprzez odpowiedni dobór paliwa (bądź też jego uprzednią waloryzację), bez potrzeby nadmiernej ingerencji w istniejące ciągi technologiczne. W pracy porównano najważniejsze paliwa stałe (węgle, biomasę, paliwa alternatywne) pod kątem możliwości wychwytu znajdującego się w ich strukturze metalu ciężkiego. MODELE WARUNKOWEGO UŚREDNIANIA DANYCH O ZADANEJ CHARAKTERYSTYCE SKORELOWANIA RAFAŁ CHORZĘPA Zakład Metrologii i Systemów Diagnostycznych, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Dane pomiarowe mogą być powiązane statystycznie; jedną z miar powiązania jest skorelowanie. Powoduje to utrudnienia w estymowaniu statystycznych charakterystyk danych. W dokumentach metrologicznych zazwyczaj nie bierze się pod uwagę wpływu tego skorelowania. Natomiast, w specjalistycznych publikacjach zauważa się potrzebę uwzględnienia charakterystyk skorelowania danych w statystycznej ocenie pomiaru. W celu badania wpływu skorelowania można wykorzystać warunkowe charakterystyki uśredniania danych pomiarowych i sygnałów. Uśrednianie warunkowe jest łatwiejsze w opisie matematycznym oraz w zastosowaniu praktycznym niż obliczanie skorelowania. Metoda warunkowego uśredniania może być zastosowana dla sygnałów o rozkładzie normalnym oraz quasinormalnym. W wystąpieniu przedstawiono przykłady charakterystyk skorelowania wyników pomiarów. Prelegent przedstawił także metodę warunkowego uśredniania danych skorelowanych. 28 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ROLA MATERIAŁÓW PYLISTYCH W BIOGRANULACJI OSADU TLENOWEGO JOANNA CZARNOTA, ADAM MASŁOŃ Zakład Inżynierii i Chemii Środowiska, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Technologia tlenowego osadu granulowanego jest nową alternatywą dla systemów opartych o osad czynny. Uruchamiane są już pierwsze instalacje działające w oparciu o w/w technologię, jednak nadal prowadzone są badania nad optymalizacją biogranulacji. Wyzwaniem pozostaje dobór parametrów eksploatacyjnych reaktora, które umożliwiają efektywną granulację i pozyskanie stabilnych granul. Praca stanowi studium literatury w zakresie oceny wpływu substancji pylistych na technologię tlenowego osadu granulowanego, przy określonych parametrach technologicznych reaktorów. Przeanalizowano wpływ substancji pylistych na właściwości sedymentacyjne tlenowego osadu granulowanego oraz na sam proces biogranulacji. Ponadto dokonano oceny efektywności oczyszczania ścieków w układach z dodatkiem i bez dodatku substancji pylistej. Na podstawie rozpoznania literatury stwierdzono, że substancje pyliste spełniają istotną rolę, jako niekonwencjonalne metody wspomagania technologii tlenowego osadu granulowanego. PIANKI POLIURETANOWO-POLIIZOCYJANUROWE O RÓŻNEJ WARTOŚCI INDEKSU IZOCYJANIANOWEGO JUSTYNA CZECH - POLAK, ELŻBIETA WADYL Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Cechą charakterystyczną pianek poliuretanowo-poliizocyjanurowych jest występowanie w ich strukturze pierścieni poliizocyjanurowych. Pierścienie te poprawiają wytrzymałość mechaniczną polimeru, a także wpływają na zwiększenie temperatury rozkładu termicznego pianek PUR-PIR. Właściwości pianek PUR-PIR zależą w dużej mierze od wartości indeksu izocyjanianowego. W pracy podjęto badania nad syntezą i właściwościami fizykochemicznymi sztywnych pianek poliuretanowo-poliizocyjanurowych o indeksie izocyjanianowym: 105, 200, 250, 300. Dla otrzymanych pianek zbadano czasy technologiczne, gęstość pozorną, nasiąkliwość, kruchość, ściśliwość, wartość indeksu tlenowego oraz palność z wykorzystaniem mikrokalorymetru stożkowego. 29 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA ŚRODOWISKA ZEWNĘTRZNEGO PRZEBYWANIA LUDZI W OKRESIE LETNIM EWELINA DEC, VYACHESLAV PISAREV Zakład Ciepłownictwa i Klimatyzacji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Celem pracy jest analiza środowiska zewnętrznego przebywania ludzi w okresie letnim do otrzymania danych niezbędnych do projektowania instalacji uzdatniania powietrza w upalne dni na otwartej przestrzeni. Dane meteorologiczne zebrane na przestrzeni wielu lat jednoznacznie stwierdzają tendencję wzrostu temperatury na Ziemi. Przy wysokich temperaturach powietrza zewnętrznego, niezbędny dla człowieka staje się system chłodzenia powietrza nie tylko w pomieszczeniach wewnętrznych, ale również w strefach zewnętrznych. Pokazano wpływ prędkości wiatru oraz wilgotności względnej powietrza na temperaturę odczuwalną. Wnioski decydują o ważności prowadzenia badań do stworzenia techniki ochładzania lokalnych stref zewnętrznych przebywania ludzi. TORYFIKOWANE ALGI JAKO SUROWIEC DLA ROLNICTWA I ENERGETYKI BARBARA DRYGAŚ, BEATA SZOPA, SŁAWOMIR RYBKA, JOANNA DEPCIUCH Katedra Technologii Bioenergetycznych, Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] Biomasa alg może być surowcem do produkcji nawozów (Ecklonia maxima, Laminaria digitata, Fuccus serratus, rodzaj Sargassum), znajdują zastosowanie w poprawianiu właściwości fizycznych gleby przez zwiększenie porowatości, uaktywnianie działania mikroorganizmów. Wiele z nich działa jako biostymulatory (Ecklonia maxima, Asophyllum nodosum) i fizjoaktywatory oraz środki ochrony roślin. W wystąpieniu określono zasadność stosowania alg morskich jako surowca do produkcji biowęgla o przeznaczeniu nawozowym. Oznaczono wartość opałową biomasy i zbadano skład chemiczny powstałych toryfikatów. Nieprzetworzona biomasa cechuje się niską wartością energetyczną, interesujący z punktu widzenia jest skład chemiczny biomasy o potencjalnym zastosowaniu na cele nawozowe. 30 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. OWADY ZAPYLAJĄCE W ROLNICTWIE – ZNACZENIE, ZAGROŻENIA, MOŻLIWOŚCI OCHRONY BARBARA DRYGAŚ, MATEUSZ KĘSY, MAREK KRUCZEK, BLANKA BUKOWSKA Katedra Technologii Bioenergetycznych, Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] We florze Polski rośliny owadopylne stanowią prawie 80%. Głównymi rzędami owadów biorącymi udział w tym procesie są: błonkówki (Hymenoptera), muchówki (Diptera), chrząszcze (Coleoptera), motyle (Lepidoptera). Błonkówki, a wśród nich pszczołowate (Apoidea) to najważniejsza grupa owadów zapylających dla roślin. Praca ma na celu ukazanie roli zapylaczy ze szczególnym uwzględnieniem ich znaczenia w rolnictwie, uświadomienie zagrożeń dla tej grupy bezkręgowców (herbicydy, brak pożywienia, niszczenie siedlisk, choroby) oraz wskazanie możliwości ich ochrony (zapewnienie bazy pożytkowej, ochrona siedlisk). PROJEKT STANOWISKA DO BADAŃ ROZKŁADU NACISKÓW NOWATORSKIEGO SIEDZISKA WÓZKA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH PAWEŁ FUDALI, SŁAWOMIR MIECHOWICZ Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W pracy przedstawiono koncepcję nowatorskiego siedziska wózków dla osób niepełnosprawnych. Tradycyjne rozwiązania siedzisk o układzie klasycznego fotela posiadają szereg ograniczeń. m.in. niekorzystny rozkład nacisków, wysoko położony środek ciężkości (mała stabilność), trudność w przesiadaniu się na krzesło, łóżko i inne. Opracowano koncepcję siedziska, gdzie zmieniono klasyczny układ podparcia w celu niwelacji tych ograniczeń. W tej koncepcji ciało człowieka zostało podparte o klatkę piersiową, pośladki i podudzia. W celu badania rozkładu nacisków dla nowatorskiego rozwiązania siedziska zostało zaprojektowane i wykonane stanowisko do badań eksperymentalnych. W pracy omówiono jego budowę, sposób funkcjonowania, sterowanie. 31 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. DZIECKO WOBEC NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI RODZEŃSTWA MAGDALENA GADAMSKA, IWONA KARNAS Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] W każdej rodzinie zdarza się, że jej członkowie doświadczają sytuacji trudnych. Pojawienie się w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością stanowi szczególne wyzwanie dla systemu rodzinnego. Trudności doświadcza również zdrowe rodzeństwo, gdyż często dla brata lub siostry z niepełnosprawnością jest nie tylko towarzyszem zabaw, ale także opiekunem i osobą, która wspiera w trudnościach. Różnego rodzaju obowiązki, które nierzadko podejmuje zdrowe rodzeństwo względem rodzeństwa z niepełnosprawnością w wielu przypadkach okazują się zbyt trudne dla młodego człowieka – zwłaszcza w sytuacji, gdy zmęczeni, sfrustrowani rodzice nie mają nawet czasu, aby pochwalić dziecko za ich wykonanie. POZYTYWNE I NEGATYWNE ASPEKTY OPIEKI NAD RODZEŃSTWEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ MAGDALENA GADAMSKA, IWONA KARNAS Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] Dziecko z niepełnosprawnością nierzadko wymaga wzmożonej opieki i szczególnego rodzaju troski ze strony rodziny. Najczęściej to rodzice stają się jego głównymi opiekunami. Bywa jednak tak, że część obowiązków opiekuńczych, a niekiedy nawet cała opieka w sposób formalny lub nieformalny spoczywa na ramionach rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością. Oczywiście wszystko zależy od wielu czynników, do których zaliczyć należy: rodzaj niepełnosprawności, wiek rodzeństwa, sytuację rodzinną, itp. Niewątpliwie jednak opieka nad rodzeństwem, które posiada niepełnosprawność ma zarówno pozytywne, jak i negatywne strony. W referacie poruszone zostaną kwestie dotyczące tego, jakie trudności dotykać mogą osoby, które opiekują się swym niepełnosprawnym bratem czy siostrą oraz jakie są dobre strony takiego rodzaju sytuacji. 32 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. EKSTRAKCJA SEKWENCYJNA POPIOŁU Z BIOMASY I SPECJACJA FUNKCJONALNA METALI ALKALICZNYCH I ZIEM ALKALICZNYCH DAGMARA GALAS, JAN KALEMBKIEWICZ, ELŻBIETA SITARZ-PALCZAK Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Całkowita zawartość metali w popiele nie obrazuje ich rzeczywistej mobilności, istotne jest poznanie specjacji funkcjonalnej metali na tle ich całkowitej zawartości. Wykonano ekstrakcję sekwencyjną popiołu ze spalania biomasy, zgodnie z procedurą Tessiera, z uwzględnieniem wstępnego ługowania za pomocą wody destylowanej. Badano zawartości Ca, K, Mg oraz Na we frakcji rozpuszczalnej w wodzie, wymiennej, węglanowej, tlenkowej, pseudosiarczkowej, rezydualnej. Stwierdzono znaczące zróżnicowanie frakcji chemicznych badanych metali, z dominującym udziałem frakcji tlenkowej Ca, rezydualnej K, Mg oraz pseudosiarczkowej Na. Szczególną mobilnością w warunkach środowiskowych charakteryzują się frakcje rozpuszczalna w wodzie, wymienna, węglanowa. SORPCJA CYNKU NA PRZEMYSŁOWYM POPIELE ZE SPALANIA BIOMASY DAGMARA GALAS, JAN KALEMBKIEWICZ, ELŻBIETA SITARZ-PALCZAK Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Badania nad zastosowaniem popiołów jako sorbentów metali dotyczą głównie popiołów węglowych i popiołów ze współspalania, podczas gdy zdolności sorpcyjne popiołów z biomasy względem metali są mało poznane. Dokonano charakterystyki fizykochemicznej popiołu ze spalania biomasy oraz wykonano badania sorpcji cynku przez popiół w warunkach statycznych. Wyznaczono optymalny stosunek masy popiołu do objętości roztworu soli metalu, a także wpływ stężenia początkowego roztworu soli metalu oraz pH na proces osadzania metalu w popiele. Stwierdzono, że optymalny stosunek sorbentu do roztworu soli wynosi 1:10. Skuteczność sorpcji cynku przez popiół zależy od stężenia wyjściowego roztworu soli, metal jest najlepiej adsorbowany (w ok. 90%) przy stężeniu wyjściowym 650 mg Zn/dm3 w środowisku kwaśnym. 33 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. MODELOWANIE NUMERYCZNE SIŁY MASOWEJ GENEROWANEJ PRZEZ WYŁADOWANIE KORONOWE RAFAŁ GAŁEK Zakład Termodynamiki i Mechaniki Płynów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Artykuł prezentuje podstawy teoretyczne oraz wyniki modelowania numerycznego zjawiska wyładowania koronowego w celu wyznaczenia wartości siły masowej wymuszającej przepływ medium. Rozwiązywany jest układ dwóch równań różniczkowych cząstkowych, gdzie niewiadomymi są wartości potencjału elektrycznego ϕ oraz gęstości przestrzennej ładunku ρq. Pierwsze z równań ma postać równania Poissona z laplasjanem operującym na wartości potencjału oraz członem źródła zależnym od gęstości przestrzennej ładunku i przenikalności elektrycznej ośrodka. Drugie z równań stanowi równanie ciągłości prądu uwzględniające dyfuzję nośników ładunku oraz ich dryf w polu elektrycznym. Do rozwiązania układu równań wykorzystano środowisko MOOSE Framework dostępne na licencji LGPL. MORFOLOGIA STRUGI SYNTETYCZNEJ PAWEŁ GIL Zakład Termodynamiki i Mechaniki Płynów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Generator strugi syntetycznej składa się z elementu drgającego, komory oraz okrągłej, prostokątnej lub kwadratowej dyszy. Generator strugi syntetycznej produkuje serie wirów pierścieniowych na krawędzi dyszy. Urządzenie to generuje zerowy strumień masowy w przekroju dyszy, ponieważ identyczna masa płynu jest zasysana i wyrzucana przez dyszę. Pomimo tego, że strumień masowy wynosi zero to generator strugi syntetycznej powoduje niezerową zmianę pędu płynu, który to w pewnej odległości od dyszy wywołuje przepływ (strugę syntetyczną). W artykule zaprezentowano badania eksperymentalne wizualizacji przepływu strugi syntetycznej. Wizualizacja została przeprowadzona przy wykorzystaniu dymu oraz płaszczyzny świetlnej. Zidentyfikowano pięć regionów strugi syntetycznej w zależności od liczby Reynoldsa oraz Stokesa. Zaprezentowano również mechanizm tworzenia i poruszania się wirów pierścieniowych. 34 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WPŁYW DODATKU NAPEŁNIACZA NATURALNEGO NA WŁAŚCIWOŚCI CIEPLNE I PRZETWÓRCZE POLIETYLENU MAŁEJ GĘSTOŚCI KAROLINA GŁOGOWSKA Politechnika Lubelska e-mail: [email protected] Coraz więcej badań, jak również prac nad wdrożeniem do masowej produkcji poświęca się mieszaninom polimerowym z napełniaczami naturalnymi. Mieszaniny polimerowe zawierające materiały naturalne mają bardzo dobre właściwości użytkowe, ponadto można je poddawać recyklingowi materiałowemu lub energetycznemu W pracy omówione zostały wyniki badań podstawowych właściwości przetwórczych i cieplnych tj., temperatury ugięcia pod obciążeniem oraz temperatury mięknienia polietylenu małej gęstości napełnionego łuskami dyni w postaci proszku. Ponadto artykuł zostały uzupełniony o wyniki badań wzdłużnego i poprzecznego skurczu przetwórczego oraz chłonności wody zimnej otrzymanych wytworów w postaci wyprasek wtryskowych. Łuski dyni były mielone i rozdzielone przez sito. Uzyskano trzy frakcje o różnych rozmiarach cząstek (0,8-0,6mm, 0,6-0,4mm, 0,4-0,2mm, <0,2mm) i udziale masowym od 0 do 20% w stosunku do osnowy. METODA SKŁADNIKOWA W ROZCIAGANYCH POŁĄCZENIACH DOCZOŁOWYCH Z KSZTAŁTOWNIKÓW ZAMKNIĘTYCH PROSTOKĄTNYCH AGNIESZKA GŁUSZKO Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Nośność połączeń doczołowych dwuteowników według normy PN-EN 1993-1-8 obliczana jest metoda składnikowa. W przypadku połączeń rozciąganych należy wyodrębnić składniki podstawowe węzła oraz określić nośność każdego szeregu śrub bądź grupy szeregów śrub. Nośność zginanej blachy czołowej oraz rozciąganych śrub rozpatruje się łącznie w postaci zastępczego króćca teowego. Obecnie przyjęta praktyka pozwala na analogiczne postepowanie w przypadku połączeń doczołowych z rur, w których obszar blachy czołowej wewnątrz przekroju rury uznaje się za zupełnie sztywny. W rzeczywistości blacha ulega deformacji, a wiec jej zachowanie ma wpływ na nośność i sztywność węzła. W artykule przeanalizowano zachowanie się zastępczego króćca teowego w połączeniach doczołowych (kształtowników otwartych i zamkniętych) za pomocą metody elementów skończonych przy użyciu programu Adina. 35 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ATROFIA WÓKIEN MIĘŚNIOWYCH JAKO ZMIANA HISTOPATOLOGICZNA W MIĘŚNIU SZKIELETOWYM MAGDALENA GÓRSKA, DOROTA WOJTYSIAK Zakład Anatomii Zwierząt, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie e-mail: [email protected] Atrofia włókien mięśniowych jest najczęstszą zmianą histopatologiczną u zwierząt, która przejawia się stopniowym zmniejszaniem się objętości włókna mięśniowego, gdzie ich przekrój poprzeczny zmienia się z kształtu okrągłego w wielokątny, tworząc włókna angularne - trójkątne, trapezowate czy wydłużone. W procesie tym zanikają zarówno miofilamenty jak i sarkoplazma a jądra komórkowe skupiają się coraz bliżej siebie. Czynnikami wyzwalającymi proces atrofii włókien mięśniowych mogą być: uszkodzenie unerwienia, stan nieczynności, niedożywienie, starzenie się lub wyniszczenie organizmu. Najczęstszym typem atrofii włókien mięśniowych jest zanik spowodowany uszkodzeniem jego unerwienia. ALGORYTMY MPPT W FOTOWOLTAICE PIOTR HADAJ, MAREK NOWAK Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Algorytmy MPPT są ważnym elementem elektrowni fotowoltaicznej. Algorytm MPPT najczęściej steruje przekształtnikiem energoelektronicznym, który bezpośrednio odbiera moc z modułu lub grupy modułów. Punkt mocy maksymalnej zależy od nasłonecznia i temperatury pracy modułu. Istnieją metody pośrednie, bezpośrednie i wspomagane sztuczną inteligencją. Do metod pośrednich możemy zaliczyć m. in. metody ułamkowe i metodę look-up table, do bezpośrednich algorytm Perturb & Observe oraz Incremental conductance. Szerzej stosuje się algorytmy bezpośrednie, gdyż lepiej odwzorowują punkt mocy maksymalnej od metod pośrednich, a wspomagane sztuczną inteligencją pozwalają jeszcze lepszym stopniu wyznaczyć optymalne warunki pracy. Stosowanie tych algorytmów pozwala zwiększyć efektywność produkcji energii, a tym samym korzyści finansowe po może znacząco skrócić czas zwrotu inwestycji. Są one w dalszym ciągu udoskonalane. 36 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WZAJEMNE PRZEMIANY KONFORMERÓW 1-FENYLO-2,6BIS(ETOKSYKARBONYLOMETYLO)IMIDAZO-[1,5-C]CHINAZOLINO3,5-DIONU KAROL HĘCLIK, AGNIESZKA SZYSZKOWSKA, IWONA ZARZYKA Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W niniejszej pracy podjęto badania w celu wyjaśnienia struktury krystalograficznej 2,6bis(etoksykarbonylometylo)-1-fenyloimidazo[1,5-c]chinazolino-3,5-dionu. Monokryształ tego związku tworzy tylko jedna para enancjomerów z pośród 32 możliwych konformerów. Obliczenia kwantowo-mechaniczne 2,6-bis(etoksykarbonylometylo)-1-fenyloimidazo[1,5c]chinazolino-3,5-dionu przeprowadzone w oparciu o Teorię Funkcjonału Gęstości (DFT) z użyciem programu Gaussian wykazały możliwość wzajemnej przemiany konformerów tego związku. Transformacja konformerów 2,6-bis(etoksykarbonylometylo)-1-fenyloimidazo[1,5c]chinazolino-3,5-dionu prowadzi ostatecznie do występowania tylko jednej, najbardziej stabilnej pary enancjomerów, pozwalającej na najlepsze upakowanie cząsteczek w komórce elementarnej. BADANIE TOKSYCZNOŚCI NANOCZĄSTEK METALI W ŚRODOWISKU WODNYM KINGA I. HĘCLIK, JOANNA KISAŁA, DARIUSZ POGOCKI, ANNA LANKOFF Katedra Chemii i Toksykologii Żywności, Uniwersytet Rzeszowski e-mail:[email protected] Ze względu na znaczący rozwój dziedziny wiedzy jaką jest nanotechnologia oraz wprowadzaniem do środowiska dużych ilości nanocząstek, niezbędnym jest zbadanie ich oddziaływania z ekosystemem. W celu poznania zagadnienia toksyczności nanocząstek metali przeprowadzono testy, w których organizmem badanym była Artemia. Artemia to skorupiaki z rodziny Artemiidae bardzo często wykorzystywane jako organizm modelowy w badaniach toksykologicznych. Naturalnym środowiskiem do życia artemii jest słona woda, z tego też względu jeden z gatunków Artemii nosi potoczną nazwę słonaczek. Badanie wpływu stopnia zanieczyszczenia wody, w której żyje artemia to przede wszystkim śmiertelność. Test taki zaliczany jest do kategorii testów krótkotrwałych, a wyniki zebrane w postać krzywej obrazują stopień zanieczyszczenia ekosystemu wodnego. 37 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. FORMY POMOCY KIEROWANE DO OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ PRZEZ RZESZOWSKIE ORGANIZACJE POZARZĄDOWE KRZYSZTOF JAMROŻY Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] We współczesnym świecie mamy do czynienia z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. W najprostszy sposób możemy podzielić je na niepełnosprawności fizyczne oraz intelektualne. Tak więc każda z tych dwóch podstawowych klasyfikacji wymaga różnego rodzaju podejścia w sposobie pomagania. Celem niniejszego wystąpienia jest więc wskazanie form pomocy jakie stosują organizacje pozarządowe, by wspierać osoby z niepełnosprawnością. Najczęstszymi rodzajami pomocy kierowanymi przez podmioty non profit są pomoc materialna, finansowa oraz praca socjalna. Jest ona dostosowywana ze względu na potrzeby jednostek oraz możliwości finansowe i kadrowe organizacji pozarządowych. Wymienione formy zostaną zaprezentowane na przykładzie rzeszowskich NGO’s wspierających osoby z niepełnosprawnością. "RAZEM LEPIEJ NIŻ OSOBNO" - INKLUZJA SPOŁECZNA NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH RZESZOWSKICH ORGANIZACJI TRZECIEGO SEKTORA KRZYSZTOF JAMROŻY Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] W XXI wieku w Polsce można zaobserwować narastające zjawisko wykluczenia społecznego. Wzrost jego poziomu związany jest najczęściej ze zmianą statusu materialnego Polaków po okresie socjalizmu. Wtedy to drastycznie zwiększyło się bezrobocie. W związku z tym zjawiskiem wiele osób zostało wykluczonych z życia społecznego. Naturalną przeciwwagą tego zjawiska zdają się być działania społeczne podejmowane przez podmioty non profit. W ramach misji organizacji najczęściej aktywnie włączają one w działania zarówno swoich beneficjentów jak i osoby ze środowiska lokalnego. Prowadzi to do zjawiska inkluzji społecznej i wzmacniania zarówno odpowiednich wzorów społecznych jak i więzi lokalnych. Omawiane zjawisko zostanie zaprezentowane na przykładzie działalności wybranych rzeszowskich organizacji pozarządowych. 38 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. CHROMATOGRAFICZNE BADANIA MATERIAŁÓW WĘGLOWYCH JUSTYNA JONIK, HENRYK GRAJEK, MARCIN PURCHAŁA, TOMASZ WAWER Instytut Chemii, Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego e-mail: [email protected] Materiały węglowe, w których jedynym lub dominującym składnikiem jest pierwiastek węgla, charakteryzują się zwykle dużą wytrzymałością termiczną i mechaniczną oraz względnie małą gęstością wynikającą z małego ciężaru atomowego węgla. Z tego powodu znajdują one szerokie zastosowanie w produkcji sprzętu sportowego, domowego, elektronicznego czy jako implanty w medycynie. Jednym z takich materiałów jest grafen, czyli pojedyncza warstwa atomów węgla ułożonych w regularne sześciokąty. W niniejszej pracy badano właściwości fizykochemiczne utlenionego i zredukowanego grafenu metodą odwróconej chromatografii gazowej. W wyniku przeprowadzonych badań otrzymano asymetryczne piki elucyjne, których profile opisano funkcjami matematycznymi. Na ich podstawie obliczono czasy retencji ich środków ciężkości oraz wartości właściwych objętości retencji. Następnie wyznaczono podstawowe wielkości termodynamiczne, na podstawie których określono właściwości akceptorowo-donorowe badanych materiałów. PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ KONSTRUKCYJNYCH PRZEKŁADNI FALOWYCH ADAM KALINA, ALEKSANDER MAZURKOW, STANISŁAW WARCHOŁ Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W ramach publikacji przedstawione zostaną różnego rodzaju warianty konstrukcyjne przekładni falowych. Prócz tych najbardziej rozpowszechnionych (np. przekładnie dwufalowe z generatorem krzywkowym) w artykule pokazane zostaną nowe konstrukcje, które zostały zaproponowane przez różnych producentów i/lub ośrodki badawcze. Przykładem takich rozwiązań mogą być: falowa przekładnia zębata z generatorem zewnętrznym (w której kołem podatnym jest koło o uzębieniu wewnętrznym) czy przekładnia Harmonic Planetary będąca swego rodzaju hybrydą łącząca w sobie cechy przekładni falowej oraz planetarnej. W publikacji prócz omówienia wybranych rozwiązań zostanie także podany podział odmian konstrukcyjnych przekładni ze względu na takie kryteria jak: rodzaj i konstrukcja generatora, ilość fal, rodzaj zarysu, konstrukcja kół itp. 39 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ARCHITEKTURA KOLEGIÓW JEZUICKICH WE WŁOSZECH I W POLSCE - PRÓBA PORÓWNANIA KLARA KANTOROWICZ Zakład Architektury Polskiej, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej e-mail: [email protected] Kiedy w końcu XVI wieku Jezuici rozpoczęli swoją działalność na terenie Rzeczypospolitej zaczął się tym samym proces budowy domów zakonnych Towarzystwa Jezusowego. Samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi były fundowane przy wsparciu biskupów i magnatów kolegia, przy których jezuici prowadzili działalność edukacyjną. Architektami pierwszych kolegiów w Polsce byli sprowadzani z Włoch jezuici wykształceni w sztuce budowlanej. Przenosili oni na grunt polski włoskie rozwiązania, ale (zgodnie z założeniem zasady akomodacyjności zakonu do miejscowych warunków i potrzeb) dostosowywali owe wzorce, aby lepiej funkcjonowały w odmiennym otoczeniu. Porównanie rozwiązań architektonicznych i funkcjonalnych kolegiów Polskich i Włoskich pozwala na określenie jak silny był wpływ lokalnych warunków na ugruntowane wzorce, a także w jakie obszary silniej podlegały akomodacji. SYNTEZA I ANALIZA ZALEŻNOŚCI STRUKTURA-AKTYWNOŚĆ POCHODNYCH 1,2,4-TRIAZOLO-3-TIONU O DZIAŁANIU PRZECIWPADACZKOWYM BARBARA KAPROŃ Katedra i Zakład Chemii Organicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie e-mail: [email protected] Pochodne 1,2,4-triazolo-3-tionu stanowią bardzo obiecującą grupę związków obdarzonych silnym potencjałem przeciwdrgawkowym. Ich oznaczona aktywność była wyższa niż aktywność najczęściej stosowanego leku przeciwpadaczkowego – kwasu walproinowego. Zaprojektowaną grupę pochodnych 1,2,4-triazolu zsyntetyzowano na drodze reakcji Mannicha, a następnie zbadano w celu określenia ich właściwości przeciwdrgawkowych. Otrzymane wyniki dostarczyły informacji, które pozwoliły określić zależność między strukturą chemiczną pochodnych 1,2,4triazolo-3-tionu a ich aktywnością biologiczną. 40 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. MEDIACJA JAKO FORMA ROZWIAZYWANIA KONFLIKTÓW. MIĘDZY TEORIĄ A PRAKTYKĄ. JANUSZ KAWA Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski e-mail: [email protected] KONFLIKTY czasem rodzą się gwałtownie, wybuchają z wielką siłą, a ich przyczyny są błahe. Niekiedy bywają poważne i sieją spustoszenie w życiu, burząc związki i niszcząc małżeństwa. Konflikty są nieodłączną częścią naszej codzienności. Nie można ich uniknąć pomimo najszczerszych chęci i wysiłków. Spory, kłótnie, sprzeczki – kto z nas nie był ich uczestnikiem? Wśród najbliższej rodziny, w szkole i pracy, a zwłaszcza w związku jesteśmy na nie szczególnie narażeni. Trudno bowiem, mieszkając ze sobą pod jednym dachem i dzieląc swoją codzienność, trwać w wiecznej zgodzie. Jak zatem sobie z nimi radzić? Na co zwracać uwagę, by ich przebieg był możliwie łagodny, a finał korzystny? W końcu dochodzi do momentu kiedy strony sporu nie potrafią już ze sobą rozmawiać, a sytuacja staje się tak napięta, że osiągniecie porozumienia wydaje się niemożliwe i tu wchodzi do akcji mediator. ZASTOSOWANIE POLA ULTRADŹWIĘKOWEGO DO UTLENIANIA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH W ROZTWORACH WODNYCH MAŁGORZATA KIDA, SABINA KSIĄŻEK, PIOTR KOSZELNIK Zakład Inżynierii i Chemii Środowiska, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Wykorzystanie ultradźwięków do usuwania zanieczyszczeń organicznych z roztworów wodnych stanowi zainteresowanie wielu badaczy. Pole ultradźwiękowe, dzięki zjawisku kawitacji ultradźwiękowej, może samodzielnie inicjować tworzenie się rodników hydroksylowych, nadtlenku wodoru oraz ozonu. Powstałe wolne rodniki stają się głównym źródłem tzw. reakcji sonochemicznych. Reagują z molekułami różnych substancji chemicznych prowadząc do ich utleniania lub destabilizacji. Metoda ta może być traktowana jako "zielona" technika ze względu na krótszy czas trwania procesu w porównaniu z innymi znanymi technikami, wysoką wydajność oraz brak konieczności stosowania dodatkowych odczynników chemicznych oraz specjalistycznej aparatury. Ponadto, zastosowanie pola ultradźwiękowego nie generuje dodatkowych odpadów oraz produktów metabolizmu. Celem pracy było omówienie procesu działania pola ultradźwiękowego i możliwości zastosowania go do usuwania zanieczyszczeń organicznych z roztworów wodnych. 41 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. APLIKACJA NARZĘDZIOWA DO ANALIZY ZAREJESTROWANYCH DANYCH Z PRÓB W LOCIE MACIEJ KLIMCZUK Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Artykuł poświęcony jest specjalistycznemu oprogramowaniu do analizy zarejestrowanych danych z prób w locie. Aplikacja jest kompatybilna z miniaturowym systemem rejestracji parametrów lotu, który zapisuje dane zgodnie z protokołem CAN Aerospace. Przedstawiono w nim podstawowe funkcje, które są realizowane przez oprogramowanie. Składa się ono między innymi z modułów konwersji zarejestrowanych danych do postaci tekstowej, wizualizacji danych w postaci graficznej, wstępnej obróbki danych, filtracji danych i innych zaawansowanych metod analizy danych. PORÓWNANIE METOD BADANIA ODPORNOŚCI NA DEFORMACJE TRWAŁE ASFALTU LANEGO KRZYSZTOF KOŁODZIEJ, LESŁAW BICHAJŁO Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Najczęściej stosowaną metodą do oceny odporności asfaltu lanego na deformacje trwałe jest badanie penetracji stemplem statycznym. Jest badanie stosunkowo proste i szybkie, jednak nie różnicuje wystarczająco twardych mieszanek. W artykule przedstawiono metodę pozwalającą lepiej ocenić odporność mieszanek asfaltu lanego – badanie penetracji stemplem dynamicznym. Opisana została metodyka badania oraz interpretacja wyników. Badania własne wykonano na mieszance asfaltu lanego MA8 z dodatkiem asfaltu naturalnego TE. W badaniu uzyskano bardzo dobrą zależność między wynikami badania stempla statycznego i dynamicznego. Stwierdzono również, że badanie stemplem dynamicznym w większym stopniu różnicuje mieszanki pod względem odporności na deformacje trwałe niż badanie stemplem statycznym. 42 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA ZBIEŻNOŚCI ITERACYJNEJ METODY ROZWIĄZAŃ FUNDAMENTALNYCH (IMRF) W ELEKTROSTATYCE AGNIESZKA KONSTANT Zakład Elektrodynamiki i Systemów Elektromaszynowych, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Głównym celem pracy jest ocena szybkości zbieżności Iteracyjnej Metody Rozwiązań Fundamentalnych w zależności od liczby funkcji próbnych (rozwiązań fundamentalnych) przyjmowanych w kolejnych krokach iteracyjnych w zastosowaniu do zagadnień elektrostatyki. Jako zagadnienie modelowe przyjęto problem wyznaczenia rozkładu pola elektrostatycznego we wnętrzu obszaru kulistego ograniczonego dwoma czaszami o przeciwnych potencjałach. Zagadnienie to rozwiązano również analitycznie metodą separacji zmiennych, co pozwoliło na weryfikację poprawności i ocenę dokładności rozwiązania numerycznego. WIOSENNE NAWOŻENIE ROŚLIN OZDOBNYCH MAGDALENA KRAJEWSKA Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach e-mail: [email protected] Wiosenne nawożenie ma duże znaczenie dla rozpoczynających wzrost roślin. Zwiększa się zapotrzebowanie składników mineralnych. Składniki mineralne to składniki, które rośliny potrzebują do wzrostu. Ilość składników musi być zgodna z potrzebami nawozowymi, aby wzrost i rozwój był optymalny. W celu uniknięcia objaw chorobowych u roślin należy utrzymać odpowiedni stosunek makroskładników N:P:K. Każda roślina ma indywidualne wymagania pokarmowe. Rośliny w naturalnym środowisku pobierają je z poziomu próchnicznego. Natomiast w szkółkach lub ogrodach przydomowych podczas zabiegów pielęgnacyjnych usuwane są resztki organiczne, tworzące i wzbogacające ten poziom. Występują 3 rodzaje nawożenia wiosennego, tj. organiczne, nawozy zielone i mineralne. 43 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. OPRACOWANIE I WALIDACJA METODY OZNACZANIA FTALANU DIBUTYLU ZA POMOCĄ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ SPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETRIĄ MAS SABINA KSIĄŻEK, MAŁGORZATA KIDA, PIOTR KOSZELNIK Zakład Inżynierii i Chemii Środowiska, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Podstawowym kierunkiem rozwoju analityki próbek środowiskowych jest dążenie do oznaczania coraz mniejszych stężeń substancji w próbkach o złożonej matrycy. Warunkiem dobrej praktyki laboratoryjnej jest poddanie opracowanej metody procesowi walidacji. Walidacja metody analitycznej służy do oceny, czy proces przebiega w sposób rzetelny i daje wiarygodne wyniki. Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania ftalanu dibutylu za pomocą chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS). Optymalizacja metody GC-MS polegała na doborze warunków pracy zarówno chromatografu, jak i detektora. Istotne okazały się również parametry dozowania próbki. Spośród podstawowych kryteriów walidacji metody analitycznej wykorzystano następujące: selektywność, liniowość, precyzję (powtarzalność) oraz dokładność. BADANIA WŁAŚCIWOŚCI KOMPOZYTÓW TYPU GLARE WYTWARZANYCH BEZ UŻYCIA AUTOKLAWU ANDRZEJ KUBIT Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Kompozyty metalowo-włókniste FML (Fibre Metal Laminates) stanowią coraz powszechniejszą grupę materiałów kompozytowych w budowie statków powietrznych. Cechują się bardzo pożądanymi cechami w tej dziedzinie przemysłu tj. dużą sztywnością i wytrzymałością przy zachowaniu niskiej masy. Ze względu na korzystne cechy użytkowe, kompozyty FML są atrakcyjne do potencjalnego zastosowania w wielu gałęziach przemysłu. Ograniczeniem rozpowszechnienia omawianych kompozytów jest złożona, tym samym kosztowna technologia ich wytwarzania wymagająca stosowania autoklawu. Praca przedstawia badania wytrzymałościowe próbek kompozytu z grupy FML typu GLARE wykonanego dwoma różnymi metodami bez użycia autoklawu. Przeprowadzono badania wytrzymałości statycznej na rozciąganie, zginanie oraz rozwarstwianie. Dodatkowo przedstawiono badania jakości struktury kompozytu przy użyciu tomografu. 44 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI STENTÓW STOSOWANYCH W CHIRURGII NACZYŃ KRWIONOŚNYCH ŁUKASZ MAJEWSKI Katedra Procesów Polimerowych, Politechnika Lubelska e-mail: [email protected] Praca zawiera krótki opis schorzeń związanych z układem krążenia, takich jak miażdżyca, tętniaki i restenoza, które według zaleceń nowoczesnej medycyny kwalifikowane są do leczenia poprzez zabieg stentowania. Przedstawiono szczegółową charakterystykę trzech najczęściej stosowanych materiałów do wytwarzania stentów wewnątrznaczyniowych, czyli stali austenitycznej 316L, stopu na osnowie kobaltu L605 oraz stopów niklu z tytanem z pamięcią kształtu. Dokonano przeglądu konstrukcji stentów wewnątrznaczyniowych, uwzględniając stenty zwijane, spawane, plecione oraz wycinane laserowo, jednocześnie podkreślając wady i zalety wynikające z zastosowania konkretnego rozwiązania konstrukcyjnego zarówno w trakcie zabiegu implantacji, jak i podczas właściwej eksploatacji. ROZMYTA INTERPRETOWANA SIEĆ PETRIEGO Z ELEMENTAMI OBIEKTOWOŚCI MICHAŁ MARKIEWICZ Katedra Automatyki i Informatyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W złożonych systemach informatycznych model matematyczny może nie być wystarczający do opisu ich działania. Potrzebne są wtedy bardziej zaawansowane formy opisu takie jak np. wykorzystanie algorytmiki, która umożliwia połączenie formalizmu matematycznego ze specjalistycznym opisem słownym, pseudokodem oraz językami programowania. Celem posteru jest zaprezentowanie nowej definicji rozmytej interpretowanej sieci Petriego, tak aby wykorzystywała pewne podstawowe cechy obiektowe charakterystyczne dla współczesnych języków programowania. Nowy model został wykorzystany w symulatorze FIPN-SML, który umożliwia budowanie graficznej reprezentacji sieci i testowanie jej działania na podstawie algebraicznej reprezentacji. Proponowane rozwiązanie analogicznie do współczesnych języków programowania nie zmienia działania rozmytej interpretowanej sieci Petriego, ale umożliwia jej implementację w sposób zrozumiały dla programisty. 45 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. METODA AUTOMATYCZNEGO GENEROWANIA PROGRAMU W JĘZYKU ST NA PODSTAWIE GRAFICZNEJ REPREZENTACJI ROZMYTEJ INTERPRETOWANEJ SIECI PETRIEGO MICHAŁ MARKIEWICZ Katedra Automatyki i Informatyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] We współczesnych systemach informatycznych można zaobserwować dążenie do zautomatyzowania procesów produkcyjnych, tak aby ograniczyć w nich rolę człowieka w celu redukcji wystąpienia błędów. Referat prezentuje metodę automatycznego generowania programu w języku ST dla sterowników PLC na podstawie graficznej reprezentacji rozmytej interpretowanej sieci Petriego. Projektant tworząc program dla sterownika PLC w oparciu o sieć, musi jedynie zbudować jej graf w symulatorze FIPN-SML. Następnie za pomocą tego narzędzia może wygenerować automatycznie gotowy kod programu. Proponowane rozwiązanie znacząca skraca czas od momentu zaprojektowania teoretycznej wersji systemu informatycznego do czasu jego praktycznej realizacji. Dodatkowo symulator FIPN-SML umożliwia przetestowanie zaprojektowanego systemu bez konieczności uruchomienia go w sterowniku PLC. OPERACJE PRZEWOZU SAMOLOTAMI TRANSPORTU REGIONALNEGO Z ZAŁOGĄ JEDNOOSOBOWĄ ZBIGNIEW MĄCZKA Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Praca dotyczy możliwości wykonywania lotów komercyjnych z załogą jednoosobową złożonymi, małymi samolotami, zwłaszcza przeznaczonych do przewozów lokalnych. Autor wskazuje potrzebę badania warunków dopuszczalności przewozu lotniczego z załogą jednoosobową. Wskazuje najważniejsze obowiązujące obecnie przepisy określające skład załogi małych, złożonych samolotów. W pracy przytacza się statystyki wypadków odrzutowców dyspozycyjnych certyfikowanych w USA do lotów z załogą jednoosobową i opisuje niektóre badania omawianego problemu prowadzone w różnych ośrodkach. Na podstawie przedstawionych informacji autor proponuje kierunki dalszych badań mających na celu dopuszczenie wykonywania przewozu lotniczego z załogami jednoosobowymi. 46 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. PROBLEMATYKA PARAMETRYZACJI DRÓG NIEUTWARDZONYCH MARCIN MIETEŃ Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej e-mail: [email protected] W pracy autor skupił się na problematyce parametryzacji dróg nieutwardzonych. Określenie charakteru oddziaływania podłoża na pojazd podczas jazdy w warunkach terenowych wymaga przeprowadzenia badań eksperymentalnych. Głównym problemem badawczym było określenie poziomu i struktury częstotliwościowej obciążeń dynamicznych elementów układu jezdnego pojazdu, wywołanych w wyniku zmiany wysokości profilu podłoża gruntowego. Podczas badań mierzono przyśpieszenia oraz ugięcie zawieszenia przedniej osi jezdnej, a także przyśpieszenia ramy nadwozia. Wyniki badań posłużyły do oceny oddziaływania podłoża nieutwardzonego na pojazd. Uzyskane wyniki badań są przydatne w kontekście planowania warunków badań eksploatacyjnych pojazdów terenowych tzw. badań przebiegiem. BADANIA SIŁY NISZCZĄCEJ POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH, NITOWYCH I KLEJOWO-NITOWYCH STOPU ALUMINIUM IZABELA MITURSKA, ANNA RUDAWSKA, PAWEŁ PRUS Wydział Mechaniczny, Politechnika Lubelska e-mail: [email protected] W pracy przedstawiono analizę porównawczą siły niszczącej połączeń klejowych, nitowych i klejowo-nitowych próbek stopu aluminium EN AW - 5754 o grubości 2 mm. Do wykonania połączeń klejowych zastosowano klej epoksydowy dwuskładnikowy: Epidian 57 + utwardzacz PAC w stosunku wagowym 1:1. Jako sposób przygotowania powierzchni zastosowano ręczną obróbkę mechaniczna papierem ściernym oraz odtłuszczanie środkiem Loctite 7063. Przy wykonaniu połączeń nitowych wykorzystano próbki tego samego materiału, o takich samych wymiarach. Do połączenia użyto nitów zrywalnych fi4 ze stopu aluminium. Przy wykonaniu połączeń klejowo-nitowych, połączono obie technologie. Po upływie czasu niezbędnego do utwardzenia przeprowadzono niszczące badania wytrzymałościowe. Badania wytrzymałościowe przeprowadzono zgodnie norma EN DIN 1465. 47 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZASTOSOWANIA SZTUCZNYCH SIECI NEURONOWYCH DO KALIBRACJI MODELI MIKROSYMULACYJNYCH PIOTR NAZARKO, MATEUSZ SZARATA Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Komputerowe modele ruchu drogowego są powszechnie wykorzystywane do analiz przepustowości i sprawności sieci drogowo-parkingowej. Budowa modeli mikrosymulacyjnych jest procesem długotrwałym i złożonym. Jednym z najbardziej czasochłonnych etapów jest kalibracja modelu. Możliwe jest znaczne przyspieszenie tego procesu poprzez wykorzystanie sztucznych sieci neuronowych do szacowania potencjalnie najkorzystniejszych kombinacji parametrów modelu ruchu. W pracy przedstawiono sposób budowy sieci neuronowych na potrzeby modelowania ruchu wybranego odcinka drogi oraz zaproponowano procedurę umożliwiającą kalibracje mikrosymulacyjnego modelu ruchu. STRUKTURY KINEMATYCZNE WYBRANYCH KONSTRUKCJI O 7 STOPNIACH SWOBODY DOMINIK OŻÓG Katedra Informatyki i Automatyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Celem tego artykułu jest pokazanie oraz porównanie możliwości wybranych konstrukcji mechanicznych posiadających siedem stopni swobody. W zestawieniu tym znajdują się zarówno konstrukcje zbudowane z myślą o zastosowaniach edukacyjno-badawczych, a także w branży medycznej oraz w przemyśle. Celem niniejszego omówienia jest zestawienie różnych idei oraz koncepcji zastosowanych przy budowie prezentowanych robotów wraz ze wskazaniem ich wad oraz zalet. Artykuł w sposób szczególny omawia możliwość zastosowania omawianych konstrukcji jako ramiona robota chirurgicznego z uwzględnieniem wymagań stawianych tego rodzaju mechanizmom. 48 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WZMACNIANIE MOSTÓW STALOWYCH I ZESPOLONYCH TAŚMAMI CFRP – PRZEGLĄD TECHNOLOGII I ZASTOSOWAŃ W OBIEKTACH MOSTOWYCH PAULINA PAŚKO Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono technologie i systemy wzmacniania konstrukcji stalowych wstępnie naprężonymi taśmami CFRP. Omówiono zasady działania poszczególnych systemów wzmacniania oraz przedstawiono dotychczasowe realizacje wzmocnień taśmami CFRP mostów stalowych i zespolonych. Analizowano efektywność wzmocnienia taśmami w stanie biernym jak i wstępnie naprężonymi. Podano główne przyczyny wzmocnienia, zastosowaną metodę i materiały. EFEKTYWNOŚĆ WZMOCNIENIA BELEK ŻELBETOWYCH WSTĘPNIE NAPRĘŻONYMI TAŚMAMI CFRP BARTOSZ PIĄTEK Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Taśmy kompozytowe są obecnie szeroko wykorzystywane w budownictwie. Dzięki bardzo dobrym parametrom mechanicznym doskonale nadają się do wzmacniania konstrukcji żelbetowych. W artykule przedstawiono badania belek żelbetowych wzmocnionych na zginanie za pomocą wstępnie naprężanych taśm CFRP oraz dodatkowo taśm przyklejanych w sposób bierny. Głównym celem badań była analiza wpływu poziomu naprężenia taśm CFRP na efektywność wzmocnienia belek oraz wpływu zastosowania zakotwień mechanicznych na końcach taśm. Dodatkowym celem badań była doświadczalna weryfikacja działania nowego systemu Neoxe Prestressing System II. Belki po wzmocnieniu stref rozciąganych zostały poddane obciążeniu statycznemu w schemacie czteropunktowego zginania. Wzmocnione belki charakteryzowały się wyższą nośnością w porównaniu z belką referencyjną (20-30% w przypadku belek bez sprężenia i ok. 55% w przypadku belek sprężonych). Wzrost stopnia sprężenia skutkował wzrostem sztywności belek. 49 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WPŁYW TECHNOLOGII OCZYSZCZANIA WODY NA CZAS KSZTAŁTOWANIA BIOFIOLMU NA WYBRANYCH MATERIAŁACH INSTALACYJNYCH ANDŻELIKA PIETRZYK, DOROTA PAPCIAK Zakład Oczyszczania i Ochrony Wód, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule oceniono wpływ technologii oczyszczania wody na czas formowania obrostów biologicznych na wybranych materiałach instalacyjnych (miedzi, stali ocynkowanej oraz polipropylenie) stosowanych w systemach dystrybucji wody. W pracy określono podatność badanych powierzchni na czas kształtowania biofilmów. Wykorzystując techniki skaningowej mikroskopii elektronowej obserwowano zmiany zachodzące na powierzchniach materiałów instalacyjnych. Jakość wód pozostających w kontakcie z próbkami poddana została dodatkowo analizie mikrobiologicznej w celu oszacowania zmian liczebności drobnoustrojów w trakcie trwania eksperymentu. Wykonane zdjęcia SEM wykazały znaczne różnice w strukturze przestrzennej powstałych biofilmów w zależności od jakości wody oraz rodzaju badanego materiału instalacyjnego. Technologia oczyszczania wody miała wpływ na czas formowania obrostu biologicznego. ANALIZA LINII STYKU ZĘBÓW W PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWEJ GLOBOIDALNEJ PIOTR POŁOWNIAK Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono analizę linii styku w przekładni ślimakowej globoidalnej. Pokazano układ kinematyczny przekładni, określono parametryczne równanie powierzchni bocznej zwoju ślimaka oraz wyznaczono linie styku zębów ślimaka i ślimacznicy. Zaprezentowano przykładowe zalety otrzymanych linii styku w przekładni ślimakowej globoidalnej w odniesieniu do linii styku otrzymywanych w przekładni ślimakowej walcowej. 50 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. AUTONOMICZNY UKŁAD DO GENERACJI METANU WYKORZYSTUJĄCY ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII WOJCIECH POSPOLITA, ANNA DZIMITROWICZ Zakład Mechaniki i Systemów Energetycznych, Politechnika Wrocławska e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono koncepcję autonomicznej energetycznie technologii generacji metanu w małej i średniej skali przemysłowej, zasilanej za pomocą odnawialnych źródeł energii, wykorzystujących hybrydowy układ solarno-wiatrowy. Zasadniczym elementem proponowanego układu energetycznego będzie reaktor do syntezy metanu z wodoru oraz dwutlenku węgla, wspomagany katalizatorem w postaci nanostruktur metalicznych wytwarzanych za pośrednictwem procesu bazującego na procesie bioredukcji chemicznej wykorzystującej roztwór wodny biomasy stałej. Generowany metan, poza bezpośrednim wykorzystaniem bądź też wtłaczaniem do lokalnej sieci dystrybucyjnej, umożliwi zasilanie lokalnych instalacji kogeneracyjnych. W artykule szczegółowo opisano poszczególne etapy całego procesu prowadzącego do uzyskania metanu. Omówiono także możliwość współpracy opracowanego rozwiązania z krajowym systemem energetycznym oraz korzyści środowiskowe i ekonomiczne płynącego z jego ewentualnego wdrożenia. ANALIZA PRZYDATNOŚCI TECHNIKI POMIARU BEZDOTYKOWEGO DO WSPOMAGANIA KSZTAŁTOWANIA KONSTRUKCJI ANNA PROKOP Zakład Projektowania Architektonicznego i Grafiki Inżynierskiej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Wzrost ilości realizowanych obiektów budowlanych i koszt z nimi związany jest powodem szukania rozwiązań tańszych pod względem kosztów realizacji jak i optymalizacji procesu projektowego. W procesie budowlanym istotne jest zastosowanie innowacyjnych rozwiązań na etapie projektowania i wykonawstwa. Etap projektowania architektoniczno - budowlanego obejmuje między innymi właściwe kształtowanie całych konstrukcji, jak również jej elementów i połączeń. Automatyzacja i zwiększenie dokładności procesu pomiarowego może przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji oraz poprawy właściwego kształtowania konstrukcji. Wymaga to jednak rozpoznania techniki pomiarowej - skaningu laserowego. 51 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ZASTOSOWANIE ODWRÓCONEJ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ DO BADANIA CIEKŁOKRYSTALICZNYCH FAZ STACJONARNYCH MARCIN PURCHAŁA, HENRYK GRAJEK, JUSTYNA JONIK, TOMASZ WAWER Wosjkowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie e-mail:[email protected] Badania fizykochemiczne rozpuszczania substancji testowych (heptan, oktan, nonan, dekan, undekan, octan etylu, octan propylu, octan butylu, o-ksylen, m-ksylen, p-ksylen) w ciekłokrystalicznej fazie stacjonarnej prowadzono metodą inwersyjnej chromatografii gazowej. Analizę prowadzono na dwóch prętopodobnych ciekłych kryształach w temperaturach obejmujących fazę stałą, smektyczną i nematyczną. Ciekłe kryształy naniesione zostały na chromosorb WAW DMCS. Właściwości termodynamiczne rozpuszczania substancji testowej w ciekłokrystalicznej fazie stacjonarnej wyznaczano na podstawie wartości logarytmu właściwej objętości retencji odniesionej do temperatury kolumny i 1 grama CKFS w funkcji odwrotności temperatury kolumny. Mając zbiory wartości właściwej objętości retencji wyznaczono wartości podstawowych funkcji termodynamicznych, czyli molowej izosterycznej entalpii i molowej różniczkowej entropii rozpuszczania. ZACHOWANIE MOSTU Z KOMPOZYTÓW FRP W ŚWIETLE BADAŃ EKSPERYMENTALNYCH I ANALIZY MES MATEUSZ RAJCHEL, TOMASZ SIWOWSKI Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono pierwszy polski most drogowy z kompozytów FRP (m. Błażowa k. Rzeszowa). Omówiono jego zachowanie pod badaniem próbnego obciążenia i porównano je z analizą numeryczną. Skupiono się na ocenie nośności, sztywności, zachowaniu dynamicznym oraz rzeczywistym rozdziale poprzecznym obciążenia ruchomego w analizie 4-dźwigarowego przęsła mostu hybrydowego typu kompozyt FRP – beton. Rzeczywisty oraz numeryczny rozdział obciążeń przedstawiono w klasycznym ujęciu analizując ugięcia i odkształcenia kompozytowego FRP pasa dolnego dźwigarów w miarodajnym przekroju w środku rozpiętości przęsła. Do wyznaczenia numerycznego rozdziału poprzecznego obciążenia wykorzystano powłokowo – bryłowy model numeryczny MES przęsła. Przeprowadzone badania wykazały dużą nośność, sztywność podłużną i poprzeczną oraz potwierdziły wymagane zachowanie dynamiczne przęsła mostu. 52 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. MATERIAŁY KOMPOZYTOWE W LOTNICTWIE WOJCIECH RĄCZKA MATEUSZ SŁAWIŃSKI MATEUSZ RAKIEĆ Katedra Samolotów i Silników Lotniczych, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Kompozyt jest to materiał zbudowany z dwóch faz: ciągłej (osnowa), rozproszonej (zbrojenie). W lotnictwie najczęściej stosowanym zbrojeniem w kompozycie są włókna szklane, włókna węglowe oraz Kevlar. Natomiast jako osnowe stosuje się żywice poliestrową oraz epoksydową. Materiały kompozytowe dzięki swoim właściwościom znalazły szerokie zastosowanie w lotnictwie. Główne metody wytwarzania kompozytów to metoda podciśnieniowa oraz infuzji, Na podstawie przeprowadzonych badań wytrzymałościowych próbek kompozytowch wykonanych z włókna węglowego różnymi metodami sporządzono analizę porównawczą. Obecnie w ramach stowarzyszenia studentów EUROAVIA prowadzona jest budowa bezzałogowego samolotu BSL X1 z wykorzystaniem włókna szklanego. MIKROKOMPUTEROWY SYSTEM AKWIZYCJI PARAMETRÓW LOTU DLA BEZZAŁOGOWYCH STATKÓW POWIETRZNYCH RUSIECKI TOMASZ, MARCIN SKOWRONEK Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Referat będzie się skupiał na mikrokomputerowym systemie akwizycji parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych. Przedstawiony system może być wykorzystany w następujących zagadnieniach: monitorowanie parametrów lotu, próby w locie, ocena modelu matematycznego obiektu, układy automatycznej regulacji, a także inne zastosowania wymagające pozyskiwania i analizy parametrów lotu. 53 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA NUMERYCZNA REALIZACJI WYBRANYCH PROSTOLINIOWYCH TRAJEKTORII RUCHU PUNKTU CHARAKTERYSTYCZNEGO MOBILNEGO ROBOTA KOŁOWEGO Z KOŁAMI MECANUM ŁUKASZ RYKAŁA Katedra Mechaniki Stosowanej i Robotyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Koła omnikierunkowe, np. koła mecanum, stanowią nowy oraz innowacyjny typ kół stosowanych m. in. w mobilnych robotach kołowych (w skrócie mrk). Składają się ze swobodnie obracających się rolek umieszczonych na obwodzie koła. W pracy przedstawiono wyniki badań symulacyjnych zadania odwrotnego kinematyki i jego realizację w przypadku prostoliniowych trajektorii ruchu punktu charakterystycznego z zadaną konfiguracją platformy mrk z kołami mecanum. PROJEKTOWANIE CIASTEK Z DODATKIEM LIOFILIZOWANYCH OWOCÓW ARONII CZARNOOWOCOWEJ SYLWIA SADY, MARIA SIELICKA, JACEK LEWANDOWICZ Studenckie Koło Naukowe Towaroznawstwa Żywności „Spectrum”, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu e-mail: [email protected] Potrzeby konsumentów ulegają dynamicznym zmianom w wyniku zmieniającego się otoczenia. Poszukuje się składników wykazujących efekt prozdrowotny i równocześnie wzbogacających walory sensoryczne innowacyjnych produktów. Jednym z nich mogą być owoce aronii, które stanowią bogate źródło przeciwutleniaczy i posiadają charakterystyczny, cierpki i nieco kwaśny smak. Celem pracy było zaprojektowanie ciastek kruchych z dodatkiem liofilizowanych owoców aronii czarnoowocowej oraz ocena ich jakości sensorycznej i wartości odżywczej. Materiał do badań stanowiły kruche ciastka z 5%, 10% i 15% dodatkiem zliofilizowanych owoców aronii. Po wypieczeniu ciastek przeprowadzono ekspercką ocenę sensoryczną, dokonano analizy tekstury ciastek oraz oznaczono zawartość białka, cukrów bezpośrednio redukujących oraz cukrów ogółem po inwersji metodą Lane-Eynona, popiołu całkowitego oraz wody. 54 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. PROJEKT BEZZAŁOGOWEGO SAMOLOTU UDŹWIGOWEGO MATEUSZ SŁAWIŃSKI, MICHAŁ PYZA Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Projekt i budowa samolotu udźwigowego na międzynarodowe zawody SAE AeroDesign. Głównym zadaniem samolotu udźwigowego jest przetransportowanie jak największego ładunku spełniając jednocześnie ograniczenia narzucone przez organizatorów konkursu. Budowa samolotu poprzedzona była wieloma obliczeniami związanymi z aerodynamiką płatowca i wytrzymałością. Projekt prowadzony był przez studentów koła naukowego Euroavia Rzeszów na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa Politechniki Rzeszowskiej. BADANIA LABORATORYJNE MIESZANEK DLA NAWIERZCHNI CIENKOWARSTWOWYCH TYPU PCC MAGDALENA SŁOBODA, LESŁAW BICHAJŁO Zakład Dróg i Mostów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych dwóch mieszanek polimerowocementowych oraz określono możliwości zastosowania gotowych produktów ogólnodostępnych na rynku do wykonywania nawierzchni cienkowarstwowych typu PCC. Zbadano następujące parametry: wytrzymałość na ściskanie, wytrzymałość na zginanie, wytrzymałość na rozciąganie przy rozłupywaniu, sztywność, trwałość zmęczeniową, szorstkość i głębokość makrotekstury. Otrzymane wyniki przedstawiono w świetle wymagań i wytycznych zawartych w Katalogu Typowych Konstrukcji Nawierzchni Sztywnych. 55 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALITYCZNE METODY OZNACZANIA CHROMU (VI) W WODZIE PAULINA SOBOLEWSKA Zakład Oczyszczania i Ochrony Wód, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Analiza poziomu zawartości w wodzie pierwiastków o wysokiej toksyczności, takich jak chrom odgrywa coraz większe znaczenie w monitoringu środowiskowym. Chrom występuje najczęściej na poziomie µg/dm3, stąd konieczność oznaczania go przy zastosowaniu odpowiednio czułych technik analitycznych. W roztworach wodnych chrom występuje na III i VI stopniu utlenienia. Chrom (VI) cechuje się wysoką toksycznością w stosunku do Cr(III), niezbędne jest zatem określenie nie tylko całkowitej zawartości chromu w wodzie, ale również identyfikacja i oznaczenie jego form specjacyjnych. W niniejszej pracy dokonano przeglądu aktualnie stosowanych metod i technik analitycznych oznaczania Cr(VI) w różnego rodzaju wodach na poziomie µg/dm3. Przedstawiono możliwości zastosowań technik łączonych, w których metody separacyjne łączone są z różnymi metodami detekcji. RED HOT CHILI PEPPERS - CZYLI SKĄD SIĘ BIERZE OSTROŚĆ? HALINA STROŃSKA Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański e-mail: [email protected] Uczucie pieczenia i bólu powstałe po spożyciu np. papryczek chili powodowane jest obecnością substancji chemicznej zwanej kapsaicyną. Jest to organiczny związek chemiczny, który należy do grupy alkaloidów waniloidowych. Jest bezbarwną, bezwonną oraz lotną substancją o charakterze hydrofobowym. Zarówno sam alkaloid, jak i inne kapsaicynoidy, stanowią metabolity wtórne papryczek chili, produkowane prawdopodobnie w celu odstraszania niektórych zwierząt. Wrażenie gorąca i pieczenia powstałe po spożyciu produktów zawierających kapsaicynę związane jest z jej oddziaływaniem na receptory waniloidowe podtypu I (TRPV1). Receptory te zlokalizowane są głównie w neuronach nocyceptywnych obwodowego układu nerwowego, gdzie biorą udział w przekazywaniu oraz modulowaniu bodźców bólowych. Receptory TRPV1 ulegają ponadto aktywacji przez takie bodźce, jak: wysoka temperatura, niskie pH oraz obecność izotiocyjanianu allilu (związku odpowiedzialnego za ostry smak chrzanu). 56 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. NIEPEWNOŚĆ W OKREŚLANIU PRĘDKOŚCI EES ZDERZENIA SAMOCHODÓW WYZNACZANEJ METODĄ EKSPERYMENTALNO ANALITYCZNĄ KAROL SZTWIERTNIA, MAREK GUZEK Zakład Pojazdów Kołowych, Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku e-mail: [email protected] Przedmiotem artykułu jest niepewność oszacowania prędkości równoważnej energii EES (z ang. energy equivalent speed). W pracy zostały przedstawione wyniki obliczeń otrzymane przy użyciu jednej z typowych metod jej określania - metody różniczki zupełnej. Obliczenia zostały wykonane dla pięciu modeli analitycznych wyznaczania pracy deformacji, na podstawie jej rozmiaru, dla kilku rzeczywistych odkształceń pozderzeniowych pojazdów. Wyniki przedstawiono w postaci tabelarycznej oraz wykresów, umożliwiających porównanie zarówno wartości parametru EES, jak i wyznaczonych dla niego niepewności bezwzględnych oraz względnych. Całość została podsumowana wnioskami odnoszącymi się do otrzymanych wartości. KINEMATYKA MOBILNEGO ROBOTA TRANSPORTOWEGO MARCIN SZUSTER, PAWEŁ OBAL Katedra Mechaniki Stosowanej i Robotyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przestawiono konstrukcję platformy jezdnej oraz opis kinematyki trójkołowego mobilnego robota transportowego. Przeprowadzono analizę zadania odwrotnego kinematyki, wyprowadzając zależności umożliwiające wyznaczenie istotnych parametrów ruchu robota. Zaprezentowano wyniki symulacji zadania odwrotnego kinematyki ruchu robota po zadanym torze. 57 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. OPTYMALIZACJA WARUNKÓW SYNTEZY POLIURETANÓW LINIOWYCH Z PIERŚCIENIEM IMIDAZOCHINAZOLINOWYM UZYSKIWANYCH Z UDZIAŁEM 1,6-DIIZOCYJANIANU HEKSAMETYLENU AGNIESZKA SZYSZKOWSKA, JOANNA KISAŁA, IWONA ZARZYKA Zakład Chemii Organicznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W celu otrzymania poliuretanów linowych z pierścieniem imidazochinazolinowym przeprowadzono reakcję 1,6-diizocyjanianu heksametylenu z 1-fenylo-2,6-bis(2-hydroksyetylo)imidazo[1,5-c]chinazolino-3,5-dionem. Początkowo reakcję prowadzono w środowisku acetonu w obecności dilaurynianu dibutylocyny(IV) jako katalizatora, w temperaturze wrzenia mieszaniny reakcyjnej (54°C). Niestety, reakcja przebiegała na granicy faz, co spowodowało niewielkie przereagowanie substratów. Dlatego do układu wprowadzono sulfotlenek dimetylu celem zapewnienia przebiegu reakcji w jednej fazie. Ponadto zwiększano dwukrotnie ilość katalizatora. Wprowadzone zmiany nie zapewniły jednak całkowitego przereagowania diolu. Dopiero zmiana rozpuszczalnika na N,N’-dimetyloformamid pozwoliła prowadzić reakcję w wyższej temperaturze (90°C). REJESTRACJA I ANALIZA PÓL PRZEMIESZCZEŃ I ODKSZTAŁCEŃ ZA POMOCĄ SYSTEMU CYFROWEJ KORELACJI OBRAZU 3D BARTOSZ MILLER, BARBARA TUROŃ, DOMINIKA ZIAJA Zakład Mechaniki Konstrukcji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W ostatnich latach jako alternatywę dla tradycyjnych metod pomiarowych przemieszczeń i odkształceń zaczęto rozwijać metody bezkontaktowego pomiaru opierające się na systemach optyczno-elektronicznych tzw. metody wizyjne. Jednym z takich bezkontaktowych systemów pomiarowych jest system cyfrowej korelacji obrazu służący do identyfikacji pól przemieszczeń i odkształceń poprzez porównywanie tzw. korelację obrazów cyfrowych badanego obiektu zarejestrowanych podczas jego przemieszczania się. W artykule przedstawiono system cyfrowej korelacji obrazu 3D do pomiaru przemieszczeń i odkształceń na przykładzie systemu Q-450 firmy Dantec Dynamics, omówiono zasadę jego działania, etap rejestracji obrazu, przetwarzania danych i analizę wyników, możliwości zastosowania systemu, jego zalety i ograniczenia. W artykule przedstawiono również przykładowe wyniki badań laboratoryjnych zrealizowanych za pomocą systemu 3D Q-450 w Zakładzie Mechaniki Konstrukcji Politechniki Rzeszowskiej. 58 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. WŁAŚCIWOŚCI, ZASTOSOWANIE I BADANIA CIEPLNE AEROŻELI MARIA TYCHANICZ, ROBERT SMUSZ Zakład Termodynamiki i Mechaniki Płynów, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W pracy zaprezentowano właściwości, obszary zastosowań i wyniki eksperymentalnych badań cieplnych maty aerożelowej Pyrogel XT, będącej nowo generacyjnym materiałem termoizolacyjnym. Badany materiał jest złożony z aerożelu krzemowego wzmocnionego dodatkiem włókna szklanego. Pyrogel XT odznacza się szczególnymi właściwościami, do których należy najniższa, spośród wszystkich dostępnych termoizolacji przemysłowych, wartość współczynnika przewodzenia ciepła przy jednocześnie szerokim temperaturowym zakresie stosowania (-40ºC ÷ 650ºC) i grubości materiału zredukowanej od 2 do 5 razy w stosunku do wyrobów tradycyjnych. Praca zawiera również wyniki badań eksperymentalnych współczynnika przewodzenia ciepła materiału przeprowadzone za pomocą dwóch metod pomiarowych. Do badań wykorzystano uproszczony aparat Poensgena oraz stanowisko badawcze Unitherm 2022, w którym wykorzystywany jest miernik gęstości strumienia ciepła. Wyniki uzyskane z obu urządzeń porównano i poddano analizie. Pomiary wykonano w Zakładzie Termodynamiki i Mechaniki Płynów Politechniki Rzeszowskiej. ANALIZA WPŁYWU TEMPERATURY NA PRZEBIEG PROCESU WALCOWANIA SWORZNIA KULISTEGO PATRYCJA WALCZUK, KONRAD LIS, ZBIGNIEW PATER Katedra Komputerowego Modelowania i Technologii Obróbki Plastycznej, Politechnika Lubelska e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono analizę wpływy temperatury nagrzewania materiału wsadowego na otrzymywaną odkuwkę w procesie walcowania poprzeczno – klinowego. Wsad nagrzewano do trzech różnych temperatur a następnie walcowano. Sworznie kuliste kształtowano w układzie podwójnym, które połączono częścią czołową. Efektem prac badawczych była analiza kształtu, dokładności wymiarowej, wad wewnętrznych odkuwek oraz rozkładów sił walcowania. Na podstawie uzyskanych wyników eksperymentalnych, określono temperaturę nagrzewania wsadu umożliwiającą uzyskanie dobrych własności plastycznych materiału do walcowania poprzeczno – klinowego sworzni kulistych. 59 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ROZPOZNAWANIE SEKWENCJI LITER POLSKIEGO ALFABETU PALCOWEGO PRZY UŻYCIU DEKSRYPTORÓW CHMUR PUNKTÓW DAWID WARCHOŁ Katedra Informatyki i Automatyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Praca dotyczy rozpoznawania sekwencji statycznych układów dłoni w postaci akronimów polskiego alfabetu palcowego (PAP) z wykorzystaniem danych z kamery 3D. Pierwszym etapem metody rozpoznawania jest segmentacja dłoni, która bazuje na wyznaczaniu okręgu wpasowanego w obszar dłoni. Drugim etapem jest wybór ramek sekwencji zawierających układy dłoni reprezentujące litery PAP i odrzucenie ramek składających się na ruch wynikający ze zmiany litery. Dla wyznaczonych ramek przeprowadzana jest ekstrakcja cech będących wartościami trzech deskryptorów chmur punktów. Następnie wyznaczana jest reprezentacja grup ramek, sklasyfikowanych przy użyciu algorytmu najbliższego sąsiada, jako klasa najczęściej występująca w grupie. Metodę przetestowano na zbiorze dwudziestu akronimów, których wykonania charakteryzują się dużą szybkością, zbliżoną do prędkości pokazywania gestów przez osoby posługujące się biegle językiem migowym. ZASTOSOWANIE ZEOLITÓW Y DO USUWANIA MIKROZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH Z WÓD MAGDALENA WARZYBOK Zakład Oczyszczania i Ochrony Wód, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Praca stanowi przegląd literatury dotyczący mikrozanieczyszczeń organicznych, dotyczące których badania wykazały wysoką efektywność adsorpcji na zeolicie syntetycznym typu Y. Należą do nich m.in.: substancje powierzchniowo czynne, pestycydy, fenole oraz farmaceutyki i ich metabolity. Zainteresowanie tym tematem wynika ze wzrostu liczby wykrywanych mikrozanieczyszczeń organicznych, ich rosnącego stężenia w wodach podziemnych i powierzchniowych, toksycznego charakteru oraz niedoskonałości standardowo stosowanych metod oczyszczania. Technika adsorpcyjna pozwala na usunięcie największej liczby mikrozanieczyszczeń organicznych przy stosunkowo niskim koszcie. Badania skupiają się na poszukiwaniu efektywnych i tanich materiałów adsorpcyjnych celem obniżenia kosztów procesu. 60 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA MES FORMOWANIA I WYTRZYMAŁOŚCI NA ROZRYWANIE POŁĄCZEŃ TYPU CLINCHING WALDEMAR WITKOWSKI, JACEK MUCHA Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Jedną z nowych technologii łączenia elementów jest ich łączenie elementów na zimno poprzez przetłaczanie z wykorzystaniem odpowiedniej geometrii narzędzi formujących - clinching. Podstawowym parametrem charakteryzującym połączenie jest jego nośność, czyli zdolność do przeniesienia zakładanego obciążenia. W pracy przedstawiono analizę MES procesu formowania połączeń clinching formowanych narzędziami jednolitymi. Wykonano także symulacje badania wytrzymałości statycznej połączeń na rozrywanie. Wyniki badań numerycznych porównano z wynikami badań eksperymentalnych dla materiału łączonych blach DX51D. WPŁYW ZNAJOMOŚCI REGULAMINU IMPREZY MASOWEJ NA POSTRZEGANIE PRZEZ JEJ UCZESTNIKÓW WYBRANYCH ASPEKTÓW BEZPIECZEŃSTWA JOANNA WOŹNIAK Katedra Systemów Zarządzania i Logistyki, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Specyfika imprez masowych sprawia, że znajomość regulaminu imprezy masowej przez jej uczestników to aspekt niezwykle ważny zarówno dla organizatorów jak i widzów wydarzenia. Brak świadomości uczestników na temat obowiązującego prawa często zwiększa ryzyko powstania zagrożenia oraz powoduje spadek satysfakcji wszystkich zainteresowanych stron. Celem pracy była próba weryfikacji, czy znajomość regulaminu imprezy wpływa na postrzeganie przez jej uczestników wybranych aspektów bezpieczeństwa, do których zaliczono: działania służb porządkowych, pracę służb informacyjnych oraz zabezpieczenie medyczne. Badanie przeprowadzono na grupie 2300 osób, które uczestniczyły w XXII Rzeszowskich Juwenaliach. Do analizy danych wykorzystano program STATISTICA. W celu określenia zależności między cechami jakościowymi a ilościowymi użyto testu ANOVA rang Kruskala – Wallisa. 61 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. RECYKLING POPIOŁÓW LOTNYCH W ASPEKCIE POPRAWY ODWADNIALNOŚCI OSADÓW ŚCIEKOWYCH MARTA WÓJCIK, FELIKS STACHOWICZ, ADAM MASŁOŃ Katedra Przeróbki Plastycznej, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Wzrost zapotrzebowania na energię wiąże się ze spalaniem paliw i tym samym wytwarzaniem coraz większej ilości ubocznych produktów spalania. Rocznie w Polsce powstaje około 4,2 mln ton popiołu, z czego tylko niewielką część poddaje się procesowi recyklingu. Ograniczenia dotyczące komercyjnego wykorzystania popiołów wymagają poszukiwania nowych metod ich utylizacji. Specyficzne właściwości fizyko-chemiczne umożliwiają zastosowanie popiołów jako substancji kondycjonującej osady ściekowe przed procesem odwadniania. Prezentowana praca zawiera studium literatury dotyczącej właściwości oraz wpływu popiołów lotnych na odwadnianie i higienizację osadów ściekowych. Przedstawiono również korzyści ekonomiczne związane z zastosowaniem popiołów lotnych w procesach przeróbki osadów ściekowych. OBRÓBKA SZYBKOŚCIOWA Z WYKORZYSTANIEM KLASYCZNYCH FREZAREK CNC DAWID WYDRZYŃSKI, LESZEK SKOCZYLAS Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] Obróbka z wysokimi prędkościami HSC jest szeroko stosowana w produkcji matryc, form wtryskowych jak również komponentów w przemyśle lotniczym i motoryzacyjnym. Idea obróbki HSM polega w głównej mierze na stosowaniu wysokich prędkości skrawania oraz wysokich prędkości posuwu. Takie podejście wymaga zastosowaniu odpowiednich obrabiarek, które są dedykowane do tego typu obróbki. Jednakże, obrabiarki te są stosunkowo drogie i ze względu właśnie na cenę rzadko występują w mniejszych zakładach produkcyjnych. W związku z powyższym popularne stały się multiplikatory obrotów. W pracy przedstawiono wykorzystanie multiplikatora obrotów do obróbki powierzchni śrubowej ślimaka walcowego. Do obróbki zastosowano pilniki obrotowe, które pozwalają osiągnąć bardzo dobrą jakość powierzchni wyłącznie przy wysokiej prędkości obrotowej. 62 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ANALIZA ZMIAN PARAMETRÓW DYNAMICZNYCH DWUKONDYGNACYJNEJ RAMY PORTALOWEJ NA SKUTEK WYMIANY RYGLI I LUZOWANIA ŚRUB W POŁĄCZENIACH DOMINIKA ZIAJA, BARTOSZ MILLER Zakład Mechaniki Konstrukcji, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W referacie przedstawiono i porównano wyniki badań dynamicznych dwukondygnacyjnej ramy portalowej wykonanej w całości z kształtowników IPE 80 (stal S355). Konstrukcję zamocowano do podłogi siłowej i poddano testom dynamicznym w czasie których wzbudzano drgania konstrukcji, a następnie mierzono jej odpowiedź przy pomocy czujników przyspieszeń zamocowanych na ramie w sposób umożliwiający określenie przestrzennej formy drgań. W trakcie badań wymieniano rygle oraz luzowano łączniki w połączeniach rygiel-słup, a następnie analizowano zmiany parametrów dynamicznych w postaci form drgań i odpowiadających im częstotliwości. W trakcie badań zgromadzono łącznie 190 wzorców, a z przeprowadzonej analizy wynika, że wymiana każdego z elementów na pozornie identyczny nie jest obojętna dla konstrukcji i skutkuje zmianą parametrów dynamicznych układu w postaci zmiany formy i/lub częstotliwości drgań swobodnych. WŁAŚCIWOŚCI OLEJOWYCH POMP ZĘBATYCH SILNIKÓW LOTNICZYCH ELŻBIETA ZŁOMAŃCZUK Katedra Konstrukcji Maszyn, Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza e-mail: [email protected] W artykule przedstawiono właściwości olejowych pomp zębatych silników lotniczych. Omówiono charakterystykę układu olejowego zespołu pomp zębatych silnika lotniczego turbowałowego. Przestawiono również właściwości oraz charakterystykę olejów turbinowych. 63 II PODKARPACKA KONFERENCJA MŁODYCH NAUKOWCÓW Rzeszów, 13-15 października 2016r. ŹRÓDŁA I TOKSYCZNOŚĆ METALI CIĘŻKICH W GLEBACH ŻUKOWSKI EMIL Katedra Gleboznawstwa i Chemii rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach e-mail: [email protected] Metale ciężkie w glebach pochodzą ze źródeł naturalnych i antropogenicznych. Część pierwiastków spełniających kryteria metali ciężkich stanowią mikroelementy. Przykładem takich metali mogą być, miedź, nikiel, cynk. Poprzez źródła antropogeniczne może dochodzić do wzrostu zawartości metali ciężkich w glebach, co jest niebezpieczne na obszarach produkcji żywności. Głównymi czynnikami powodującymi wzrost zawartości metali w glebach mogą być przemysł ciężki, transport, niewłaściwa gospodarka odpadami oraz stosowanie nawozów zawierających nadmierne ilości metali ciężkich. Najważniejszym zabiegiem agrochemicznym ograniczającym przyswajalność metali jest wapnowanie. 64
![POLiTECHNIKA RZESZOWSKA tcl. ]7854-01-68, 17865-]9](http://s2.doczz.pl/store/data/000793512_1-d62c9f5a86d7b54f1fb72e5801929d7b-70x70.png "POLiTECHNIKA RZESZOWSKA tcl. ]7854-01-68, 17865-]9")
