Pan Bartosz Arłukowicz Minister Zdrowia ul. Miodowa 15 00

R Z E C Z P O S P O L I T A POLSKA
Rzecznik Praw Obywatelskich
RPO-678657-V/ll/KM
00-090 Warszawa
Al. Solidarności 77
Pan
Tel. centr. 22 551 77 00
Fax 22 827 64 53
Bartosz Arłukowicz
Minister Zdrowia
ul. Miodowa 15
00-952 Warszawa
Na tle badanej sprawy pojawił się problem natury generalnej, dotyczący
regulacji art. 88 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne
(j.t. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.), określającej granicę wieku dla pełnienia
funkcji kierownika apteki.
Zgodnie z art. 88 ust. 2 i 3 ustawy Prawo farmaceutyczne, kierownikiem apteki
może być farmaceuta, który nie przekroczył 65 roku życia i ma co najmniej 5-letni staż
pracy w aptece lub 3-letni staż pracy w aptece, w przypadku, gdy posiada specjalizację
z zakresu farmacji aptecznej. Za zgodą wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego,
wydaną
na
wniosek
zainteresowanego,
po
zasięgnięciu
opinii
okręgowej
izby
aptekarskiej prowadzącemu aptekę, który ukończył 65 lat, okres pełnienia funkcji może
być przedłużony do 70 roku życia.
Powodem ograniczenia w dostępie do funkcji kierownika apteki ze względu na
kryterium wieku jest fakt, iż po osiągnięciu określonego wieku zwiększa się ryzyko
udzielenia takiej (farmaceutycznej) usługi w sposób niepożądany (pismo Ministerstwa
Zdrowia - MZ-PLO-073-14098-1/PR/12) .
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich podstawową przesłanką, którą
powinien kierować się ustawodawca regulując wymogi, które spełniać powinien
kierownik apteki, jest bezpieczeństwo zdrowotne klientów aptek. Nadto, istotnym
argumentem przemawiającym za zmianą w przepisach ograniczających dopuszczalny
2
wiek osoby będącej
kierownikiem apteki jest tendencja wydłużania aktywności
zawodowej i życiowej społeczeństwa.
Należy wskazać, iż granica wieku dla pełnienia funkcji kierownika apteki,
wynosi obecnie 65 lat, i została dostosowana do obowiązującego wieku emerytalnego
mężczyzn . Natomiast wobec zmian wieku emerytalnego, którego granica wynosić
będzie co najmniej 67 lat , rozwiązanie zawarte w art. 88 ust. 2 ustawy Prawo
farmaceutyczne,
należy
uznać
za
niedostosowane
do
realiów
tak
społeczno-
ekonomicznych, jaki i do wymogów systemu prawa.
Ponadto nie sposób podzielić podanej argumentacji, iż pełnienie funkcji
kierownika apteki przez osoby, które ukończyły 70 rok życia, w każdym przypadku nie
zapewnia wymaganego poziomu bezpieczeństwa związanego z pełnioną funkcją.
Należy podnieść wątpliwość, czy jednolite kryterium osiągnięcia określonego wieku nie
zakłada w sposób nieuprawniony, iż osoby te, bez względu na indywidualne
właściwości i cechy psychofizyczne, osiągają taki sposób niesprawności, która powinna
wyłączać je z wykonywania zadań, określonych w art. 88 ust. 5 ustawy Prawo
farmaceutyczne. W przekonaniu Rzecznika Praw Obywatelskich, w sprawie granicy
wieku
dla
pełnienia
funkcji
kierownika
apteki,
konieczne
jest
poszukiwanie
rozwiązania, które zmierza do zapewnienia rzetelnego i bezpiecznego wykonywania
zadań
kierownika
apteki,
ale
też
przeciwdziała
automatyzmowi
pozbawiania
możliwości pełnienia funkcji kierownika apteki, jedynie ze względu na kryterium
osiągniętego wieku.
Odnosząc się do opinii wyrażonej wobec omawianego zagadnienia przez mający niewątpliwie istotny głos w tej sprawie - samorząd aptekarski, należy wskazać
na ostatnio zgłoszone stanowisko Naczelnej Izby Aptekarskiej z dnia 17 sierpnia 2012
r. (nr L.dz. P-194/2012) do projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne
oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
1
Zob. wyrok NSA z dnia 7 marca 2003 r., sygn. I SA 2022/01.
Zgodnie z art. 1 pkt 5 lit. b ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 637), której przepisy wejdą
w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.
2
3
Naczelna Izba zaproponowała dokonanie zmiany brzmienia art. 88 ust. 2 i 3
ustawy Prawo farmaceutyczne, w kierunku zmierzającym do dostosowana granicy
wieku kierownika apteki
do nowego powszechnego wieku emerytalnego oraz
uzależnienia dalszego sprawowania funkcji od stanu zdrowia farmaceuty oraz opinii
samorządu aptekarskiego.
Stanowisko Naczelnej Izby Aptekarskiej opiera się na złożeniach, które są
zbieżne
z
przedstawianym
przez
Rzecznika
Praw
Obywatelskich
poglądem
w omawianej sprawie.
Wobec powyższego, na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca
1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.),
zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o przedstawienie stanowiska,
co do możliwości zmian legislacyjnych w kwestii granicy wieku dla pełnienia funkcji
kierownika apteki.