PORÓWNUJEMY KATALOGI - KARTKOWY I ELEKTRONICZNY

1
PORÓWNUJEMY KATALOGI - KARTKOWY I ELEKTRONICZNY. Konspekt zajęć z zakresu edukacji
czytelniczej i medialnej dla uczniów gimnazjum (przeprowadzonych w bibliotece pedagogicznejc
Barbara Michałek, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Katowicach
Opublikowano 03.06.2004
Temat: Porównujemy katalogi - kartkowy (tradycyjny) i elektroniczny.
Cele zajęć:
Cel główny: Porównanie sposobów wyszukiwania informacji w katalogach: tradycyjnym i elektronicznym.
Wykazanie zalet i wad obydwu typów katalogów.
Cele operacyjne:
Formy pracy: zespołowa. Pomoce dydaktyczne: katalogi OPAC: PROLIB i BIBLIOGRAFIA (stanowisko
komputerowe), kartkowy wykaz haseł programu BIBLIOGRAFIA, katalogi kartkowe, Legenda do katalogu
systematycznego, skrzynki kartoteki zagadnieniowej, fiszki na notatki.
Czas zajęć: 60 minut.
Tok zajęć:
CZĘŚĆ ORGANIZACYJNA (15 minut)
Metody: pogadanka, elementy wykładu, pokaz.
2
1. Powitanie. Nawiązanie do wiedzy uczniów na temat katalogów (alfabetycznego i rzeczowego).
2. Prezentacja katalogów tradycyjnych biblioteki: alfabetycznego i systematycznego - wg UKD (tej
nazwy uczniom nie podajemy).
3. Prezentacja katalogu OPAC programu PROLIB i jego strategii wyszukiwawczych. Wprowadzenie
terminów: PROLIB, katalog OPAC, katalog online, strategie wyszukiwawcze.
CZĘŚĆ ZASADNICZA (35 minut)
Metody: pokaz, instruktaż, rozmowa kierowana, elementy dyskusji "za i przeciw".
1. Krótkie ćwiczenia. Demonstrują ochotnicy; cała grupa udziela im instruktażu w zakresie wykonania
ćwiczeń. Nad wszystkim czuwa i w miarę potrzeby włącza się nauczyciel.
o Ćwiczenie 1. Odszukaj w katalogu alfabetycznym książkę: Sienkiewicz Henryk: Krzyżacy.
o Ćwiczenie 2. Odszukaj w katalogu alfabetycznym książkę: Faraon.
o Ćwiczenie 3. Odszukaj w katalogu rzeczowym (systematycznym) klamrę [PBW posiada
katalog klamrowy; w tym miejscu można podać: skrzynkę] z książkami na temat: powieść
polska.
W miarę wykonywania czynności uczniowie mówią o swoich trudnościach: ze znalezieniem
w katalogu alfabetycznym książki jednego autora według jej tytułu (jest to niemożliwe w przypadku
nieznajomości nazwiska autora), z poszukiwaniami w katalogu systematycznym (konieczność
korzystania z legendy).
o
Ćwiczenie 4 . Odszukaj w katalogu OPAC (program PROLIB) książki z ćwiczenia 1 i 2 oraz
jakąkolwiek książkę na temat: powieść polska.
Ponieważ uczniowie mają dostęp tylko do jednego stanowiska komputerowego, także wykonuje je
ochotnik, a nauczyciel i uczniowie kierują jego pracą.
2. Wnioski (wysnuwane w toku pracy): w katalogu OPAC łatwiej odszukać wymienione pozycje.
3. Rozmowa na temat zalet i wad katalogów: kartkowego i elektronicznego. Uczniowie na bieżąco
sporządzają notatki, dzieląc kartkę na dwie części: zalety i wady. W ten sposób tworzą tabelę:
3
PODSUMOWANIE LEKCJI (10 minut)
Metoda: pogadanka.
1. Wizja biblioteki przyszłości.
2. Katalogi tradycyjne a elektroniczne - uczniowskie preferencje.
3. [Możliwość wyszukiwania zawartości czasopism - według analogicznych strategii wyszukiwawczych:
program BIBLIOGRAFIA (system PROMAX). Wyszukanie dowolnego artykułu przez ochotnika. - W
sytuacji problemowej, w miarę możliwości czasowych].
Temat pracy domowej: Czy znasz biblioteki (w Twojej szkole, mieście, okolicy) posiadające katalog
elektroniczny? Jeśli tak, wypisz na fiszce nazwy tych bibliotek wraz z adresami. Praca fakultatywna: dowiedz
się, jakie programy biblioteczne użytkują; zanotuj je. Podpisaną kartkę (imię, nazwisko, klasa) oddaj
bibliotekarzowi w Twojej szkole.
***
Zajęcia w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Katowicach przygotowała Barbara Michałek ,
nauczyciel bibliotekarz z Wydziału Informacji Bibliograficznej. Ponieważ Wydział dysponuje tylko jednym
stanowiskiem dla użytkownika, konspekt przygotowano pod kątem pracy z kilku(nasto)osobową grupą. Jeśli
Bibliotekarze zechcą wykorzystać ten materiał i posiadają lepsze warunki sprzętowe, konspekt można
zmodyfikować, wprowadzając formę pracy w grupach (przynajmniej przy wykonywaniu ćwiczeń), co daje
lepsze efekty dydaktyczne.
4