Piętnaste urodziny
Transkrypt
Piętnaste urodziny
Ewa Kulak Piêtnaste urodziny sobota, 09 kwiecieñ 2005 (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); „Kolumbia musi byæ tak piêkna, jak piêtnastoletnia dziewczyna o siódmej wieczorem w dniu swoich urodzin.― /Õlvaro Uribe/ W latynoamerykañskich spo³eczeñstwach obchody piêtnastych urodzin s± ogromnym ¶wiêtem w ¿yciu wszystkich dziewczynek. Jest to rytua³, którym ¿egna siê dzieciñstwo, aby uroczy¶cie powitaæ m³odo¶æ. Tradycja ta zakorzeniona jest w latynoskiej kulturze, przyzwyczajonej i lubi±cej wszelkie fiesty. Jak podaj± ¼ród³a, tradycja obchodów piêtnastych urodzin pochodziæ mo¿e z wielu kultur. Najbardziej prawdopodobna wersja zwi±zana jest z obyczajami Azteków i Majów w Meksyku, którzy przeprowadzali tak zwane rytua³y dojrza³o¶ci, aby w ten sposób zaznaczyæ wej¶cie w doros³e ¿ycie i akceptacjê kobiecej odpowiedzialno¶ci. W kulturach tych, w piêtnastym roku ¿ycia m³ode dziewczyny opuszcza³y swoje rodziny i udawa³y siê do szko³y, telpochcalli, gdzie uczy³y siê historii i tradycji swojej kultury i przygotowywa³y siê do ma³¿eñstwa. Nastêpnie, powraca³y do swoich spo³eczno¶ci, aby uczciæ dzieñ urodzin. Wraz z hiszpañsk± konkwist±, Aztecy ustracili wiele elementów swojej kultury. Hiszpanie, którzy byli katolikami, wprowadzili do indiañskiej tradycji mszê ¶wiêt±. W XIX w. za¶ imperator Meksyku – Maximiliano i jego ¿ona – Carlota, wprowadzili do obrzêdów zwyczaj walca i specjalny strój. Aktualnie, w Kolumbii, fiesty organizowane z okazji piêtnastych urodzin s± wielkim wydarzeniem religijnym i spo³ecznym. Tego dnia, la quinceañera (tak okre¶lana jest piêtnastolatka) ubiera bardzo elegancki strój, najczê¶ciej jasnoró¿owy, b³êkitny lub bia³y, koronê i po raz pierwszy w ¿yciu wk³ada buty na obcasach podarowane jej przez tatê. Ma równie¿ inn± fryzurê, du¿o powa¿niejsz± ni¿ normalnie. Uroczysto¶æ zaczyna siê w ko¶ciele. La quinceañera dziêkuje Bogu za b³ogos³awieñstwa dzieciñstwa i prosi o wskazówki na przysz³o¶æ. Po mszy, w rytmie walca rozpoczyna siê wielki bal. Po pierwszym tañcu z tat±, dziewczyna tañczy z piêtnastoma ch³opcami zaproszonymi na jej ¶wiêto (cz³onkami rodziny, s±siadami, przyjació³mi, kolegami ze szko³y). Ka¿dy z nich podarowuje jej czerwon± ró¿ê. Kulminacyjnym punktem wieczoru jest orkiestra mariachis ubranych w tradycyjne stroje charro (charro – meksykañski macho) sk³adaj±ce siê z: kamizelki, czarnych spodni, haftowanych srebrn± nitk± i wielkiego, meksykañskiego sombrero. Mariachis przybywaj± na uroczysto¶æ zaproszeni przez rodziców chrzestnych. Ich muzyka ma indiañskie korzenie i pomieszana jest rytmami mestizos, reprezentuj±c kulturê, folklor i styl zabawy Meksykañczyków. Najbardziej tradycyjn± piosenk±, ¶piewan± w porze krojenia tortu i przy której go¶cie p³acz±, jest „Moja ¶liczna dziewczynka―. Jednym z rutua³Ã³w mariachis jest zdjêcie kapelusza przez ¶piewaj±cego i na³o¿enie go na g³owê piêtnastolatki. Obchody piêtnastych urodzin s± z regu³y uroczysto¶ci± bardzo kosztown±. Wiele rodzin nie mo¿e sobie na ni± pozowiliæ. Z tego wzglêdu, aby tradycji sta³o siê zado¶æ i aby w godny sposób upamiêtniæ przej¶cie córki z wieku dzieciñstwa do lat m³odo¶ci rodzice bior± kredyty lub zad³u¿aj± siê u przyjació³. A przecie¿ tradycja piêtnastych urodzin jest czym¶ znacznie bardziej uduchowionym ni¿ szczegó³y zwi±zane z urz±dzeniem fiesty, piêknym strojem, koron±, walcem i mariachis. http://www.kolumbijsko.com _PDF_POWERED _PDF_GENERATED 2 March, 2017, 11:41