Wysoce zjadliwa grypa ptaków H5N8

Transkrypt

Wysoce zjadliwa grypa ptaków H5N8
Wysoce zjadliwa grypa ptaków H5N8 –
aktualna sytuacja i ocena ryzyka
Materiały źródłowe: Krzysztof Śmietanka
PIWet-PIB w Puławach
Wirusy H5N8 należą do dużej grupy wirusów określanych jak H5Nx
i wywodzących się od wirusa H5N1
H5
Wirus H5N1 „azjatycki’
H5N2
H5N5
H5N6
H5N8
Wirusy H5N8 należą do dużej grupy wirusów określanych jak H5Nx
i wywodzących się od wirusa H5N1
GENEZA „NOWEJ” EPIDEMII H5Nx – chronologia zdarzeń
2010 –
H5N2, H5N5, H5N6, H5N8
(klad 2.3.4.4)
Geneza epidemii HPAI H5N1, H5N2 i H5N8 w
Europie
i Ameryce Północnej
GENEZA EPIDEMII H5Nx w 2014/2015 – chronologia zdarzeń
styczeń 2014
kwiecień 2014
wrzesień 2014
listopad/grudzień 2014
H5N8 w Europie – 2014/2015
Opinia
dotycząca przelotów w Polsce dzikich ptaków pochodzących z Zachodniej Syberii,
Uralu oraz europejskiej środkowej części Federacji Rosyjskiej
prof. dr hab. Maciej Gromadzki
Zakład Ornitologii PAN
5. Przybrzeżne
wody Bałtyku,
6. Ławica
Słupska,
7. Ostoja
Słowińska,
8. Zatoka Pucka,
9. Ujście Wisły,
10. Zalew
Wiślany
Lokalizacja przypadków HPAI/H5N8 w Polsce w 2016 r.
Lokalizacja przypadków HPAI/H5N8 w Polsce w
2016 r.
22 ogniska u ptaków hodowlanych :
- woj. lubuskie - 14 ognisk – duże fermy
komercyjne – indyki, kaczki, gęsi ;
- woj. małopolskie – 5 ogniska – gospodarstwa
przyzagrodowe;
- woj. świętokrzyskie - 1 ogniska – gospodarstwa
przyzagrodowe;
- woj. podkarpackie – 2 ogniska – gospodarstwa
przyzagrodowe
Lokalizacja przypadków HPAI/H5N8 w Polsce w
2016 r.
• woj. zachodniopomorskie- 4 przypadki
• woj. mazowieckie – 1przypadek
Gatunki dzikich ptaków u których wykrywano
wirusy H5N8 w Europie
krzyżówka
łabędź niemy
cyraneczka
świstun
W jaki sposób dochodzi do zakażenia drobiu?
Trzymanie drobiu w zamknięciu zmniejsza ryzyko
wprowadzenia wirusa, ale nie eliminuje go całkowicie:
• Wirus łatwo może być przeniesiony na odzieży, sprzęcie,
za pośrednictwem paszy
• Wskazuje się na rolę wektorów mechanicznych: psy, koty,
gryzonie
BIOASEKURACJA!!!
DRÓB
NAJBARDZIEJ WRAŻLIWE SĄ
INDYKI I KURY,
GĘSI I KACZKI W ZNACZNIE
MNIEJSZYZM STOPNIU,
U DROBIU MOŻLIWY RÓWNIEŻ
PRZEBEG BEZOBJAWOWY
Kury
• Obraz kliniczny typowy dla HPAI, chociaż w
porównaniu do zakażeń HPAI/H5N1 możliwy jest
dłuższy okres inkubacji i dłuższy przebieg
• Śmiertelność do 100%
• Objawy nerwowe, sinica nieopierzonych części
głowy, duszność
• silne przekrwienie narządów wewnętrznych,
wybroczyny w sercu, trzustce, mięśniach
piersiowych
Indyki
U dostarczonych do badań indyków zanotowano
następujące zmiany anatomo-patologiczne:
- obrzęk tkanki podskórnej głowy
- powiększenie i przekrwienie wątroby, śledziony, nerek
- przekrwienie płuc
- nieżytowe zapalenie jelit i przekrwienie kępek Peyer’a
- wybroczyny w nasierdziu
przebieg zakażenia jest bardzo gwałtowny.
Kaczki domowe
• Wolno rosnąca śmiertelność
• Powolny, ale zaznaczony spadek nieśności, obraz
sekcyjny wskazujący na wtórne zakażenia
bakteryjne
Aspekt zoonotyczny
• Jak dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku
zakażenia wirusem HPAI/H5N8 u człowieka
• biorąc pod uwagę ewolucyjne pochodzenie wirusów H5N8 od H5N1 oraz
generalnie dużą zmienność wirusów grypy, wskazana jest ostrożność,
szczególnie u osób zawodowo mających kontakt z drobiem i ptakami dzikimi
• w chwili obecnej nie ma podstaw do wprowadzania ponadstandardowych
środków prewencyjnych w odniesieniu do ludzi - zaleca się stosowanie
rutynowych zasad higieny, takich jak mycie rąk ciepłą wodą z mydłem oraz
unikanie bezpośredniego kontaktu z drobiem chorym, padłym ptactwem
dzikim oraz przedmiotami, na których znajdują się ślady ptasich odchodów
•
wirus szybko ginie w produktach drobiarskich poddanych obróbce
termicznej (70ºC – 3 sek)
Podsumowanie
• Kury
i
indyki
wykazują
bardzo
wysoką
wrażliwość
(śmiertelność do 100%) i klasyczny przebieg HPAI: objawy
nerwowe, zasinienie grzebienia, wybroczynowość, duszność,
biegunka, gwałtowne spadki nieśności
• U kaczek i gęsi objawy mogą być słabo wyrażone,
niespecyficzne, a śmiertelność niska: możliwy jest też
przebieg bezobjawowy!
Podsumowanie
• Do zakażenia drobiu może dojść poprzez:
- Kontakt bezpośredni lub pośredni (zanieczyszczona wirusem
pasza) z zakażonymi ptakami dzikimi
- Kontakt bezpośredni lub pośredni (sprzęt, pasza, odzież itp.)
z zakażonym drobiem
Działania profilaktyczne
- Monitoring
- Zgłoszenia, badania i dobowe
raportowanie
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi z dnia 20 grudnia 2016 r.w
sprawie zarządzenia środków związanych
z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy
ptaków
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
20 grudnia 2016 r.
• zakazuje się:
a) organizowania targów, wystaw, pokazów lub konkursów z
udziałem żywych kur, kaczek, gęsi, indyków, przepiórek,perlic,
strusi oraz innych bezgrzebieniowców, gołębi, bażantów i
kuropatw, z wyłączeniem lotów treningowych lub lotów
konkursowych gołębi,
b) przechowywania i prezentacji w celu sprzedaży, oferowania do
sprzedaży, sprzedaży, dostarczania oraz każdego innego sposobu
zbycia ptaków, o których mowa w lit. a, na targowiskach,
c) pojenia drobiu oraz ptaków utrzymywanych przez człowieka
wodą ze zbiorników, do których dostęp mają dzikie ptaki,
d) wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym jest
utrzymywany drób, zwłok dzikich ptaków lub tusz ptaków
łownych;
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
20 grudnia 2016 r.
• nakazuje się:
a) odosobnienie drobiu lub innych ptaków w gospodarstwie, w
szczególności w zamkniętych obiektach budowlanych lub innych
miejscach, w sposób uniemożliwiający kontakt z innymi ptakami
utrzymywanymi w innych gospodarstwach oraz ograniczający ich
kontakt z dzikimi ptakami,
b) zgłaszanie do powiatowego lekarza weterynarii miejsc, w
których jest utrzymywany drób lub inne ptaki, z wyłączeniem
ptaków utrzymywanych stale w pomieszczeniach mieszkalnych,
c) utrzymywanie drobiu w sposób wykluczający jego dostęp do
zbiorników wodnych, do których dostęp mają dzikie ptaki,
d) zgłaszanie powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu
dla miejsca wysyłki, co najmniej na 24 godziny przed
przemieszczeniem, informacji o planowanym przemieszczeniu
przesyłek drobiu
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
20 grudnia 2016 r.
• nakazuje się CD:
e) przechowywanie paszy dla ptaków w sposób zabezpieczający przed
kontaktem z dzikimi ptakami oraz ich odchodami,
f) karmienie i pojenie drobiu oraz ptaków utrzymywanych w niewoli w sposób
zabezpieczający paszę i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich
odchodami,
g) wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami z budynków
inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, a w przypadku braku niecek
dezynfekcyjnych – przed wjazdami i wyjazdami z gospodarstwa, w którym jest
utrzymywany drób, oraz stałe utrzymywanie wyłożonych mat lub niecek
dezynfekcyjnych w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka
dezynfekcyjnego,
h) stosowanie przez osoby wchodzące do budynków inwentarskich, w których
jest utrzymywany drób, odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego,
przeznaczonych do użytku wyłącznie w danym budynku,
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
20 grudnia 2016 r.
• Nakazuje się CD:
i) stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z
obsługą drobiu zasad higieny osobistej, w tym mycie rąk
przed wejściem do budynków inwentarskich,
j) oczyszczanie i odkażanie sprzętu i narzędzi używanych do
obsługi drobiu przed każdym ich użyciem,
k) powstrzymanie się przez osoby, które w ciągu ostatnich 72
godzin uczestniczyły w polowaniu na ptaki łowne, od
wykonywania czynności związanych z obsługą drobiu,
l) dokonywanie codziennego przeglądu stad drobiu wraz z
prowadzeniem dokumentacji zawierającej w szczególności
informacje na temat liczby padłych ptaków, spadku pobierania
paszy lub nieśności.
Weryfikacja przestrzegania
• Kontrole Inspekcji Weterynaryjnej
-do 13 stycznia planowane jest zakończenie
kontroli wszystkich podmiotów utrzymujących
drób będących pod nadzorem Inspekcji
Weterynaryjnej.
Weryfikacja przestrzegania
• Kontrole Inspekcji Weterynaryjnej
• Akcja informacyjna, ulotki (gospodarstwa i
myśliwi)
• Weryfikacja zabezpieczenia drobiu
przyzagrodowego (zadanie)
• Weryfikacja zgłoszenia drobiu
przyzagrodowego do Powiatowego Lekarza
Weterynarii (zadanie)
Weryfikacja przestrzegania
NOTATKA SŁUŻBOWA
•
•
•
•
Czy ptaki są odosobnione w zamkniętych obiektach budowlanych lub innych
miejscach, w sposób uniemożliwiający kontakt z innymi ptakami utrzymywanymi
w innych gospodarstwach oraz ograniczający ich kontakt z dzikimi ptakami?
TAK / NIE*
Czy zgłoszono do powiatowego lekarza weterynarii miejsce, w których jest
utrzymywany drób lub inne ptaki, z wyłączeniem ptaków utrzymywanych stale w
pomieszczeniach mieszkalnych?
TAK / NIE*
Czy karmienie i pojenie drobiu oraz ptaków utrzymywanych w niewoli odbywa się
w sposób zabezpieczający paszę i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich
odchodami?
TAK / NIE*
Czy przed wejściami i wyjściami z budynków inwentarskich, w których jest
utrzymywany drób wyłożone są maty dezynfekcyjne w stanie zapewniającym
skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego? TAK / NIE*
Weryfikacja przestrzegania
• Podejmowanie interwencji w przypadku kiedy
widoczne jest, że ptaki nie są zamknięte lub
nie ma mat dezynfekcyjnych a wiadome jest ,
że utrzymywane jest ptactwo
• Unikanie/zakaz wchodzenia do budynków
inwentarskich
• W przypadku stwierdzenia martwych ptaków
w gospodarstwie niezwłoczna
/natychmiastowa informacja do PLW
• Dystrybucja ulotek
Weryfikacja przestrzegania
• Przekazanie NOTATEK służbowych do
Powiatowego Lekarza Weterynarii
(częstotliwość)
• Powiatowy Lekarz Weterynarii przeprowadza
kontrole w miejscach stwierdzenia
nieprawidłowości.
• Nałożenie sankcji w postaci kar
administracyjnych decyzją Powiatowego
Lekarza Weterynarii
HPAI – zadania przy zwalczaniu
Podział zadań
Inspekcja Weterynaryjna :
 Sprawy merytoryczne związane ze zwalczaniem ogniska
 Wydawanie decyzji administracyjnych
 Analizowanie stanu zagrożenia i przedstawianie wniosków
do CZK
 Perlustracje gospodarstw
 Zaopatrzenie w sprzęt, środki dezynfekcyjne, maty
dezynfekcyjne, kombinezony – w pierwszym etapie
 Koordynacja działań w ognisku oraz w obszarach
zapowietrzonych i zagrożonych (instruowanie osób, które
będą pracować przy wywozie padłych zwierząt,
wydawanie ubrań jednorazowych, środki dezynfekcyjne
Podział zadań
Inspekcja Weterynaryjna :
 prowadzenie szacowania wartości rynkowej zwierząt
w sposób i na zasadach określonych w przepisach
 nadzór i koordynacja zabijania zwierząt
 nadzór i koordynacja zabiegów oczyszczania i dezynfekcji
na każdym etapie zwalczania HPAI
 prowadzenie perlustracje okręgu zapowietrzonego
i zagrożonego
Podział zadań
Centrum Zarządzania Kryzysowego:
 Wydawanie aktów prawnych
 Wyłożenie mat dezynfekcyjnych na graniach obszarów oraz ich obsługa
 Zabezpieczenie ogniska – kontrola osób wychodzących oraz
wchodzących, kontrola ruchu drogowego - Policja
 Organizacja gazowania kurników- Grupa Azoty , Tarnów, Włocławek
 Organizacja utylizacji – w początkowej fazie bardzo duże problemy
z zakładami utylizacyjnymi ;
 Zakłady biorące udział w zbiórce padłych/zabitych ptaków : Farmutil ,
Saria Małopolska, Hetman – Oszówka, Promarol , Zakład Utylizacyjny JAsta
 Organizacja osób do załadunku ptaków ( Wojsko)
 Organizacja konwojów pojazdów z ogniska do zakładu utylizacyjnego
Podział zadań
Centrum Zarządzania Kryzysowego:
 Zaangażowanie Staży Pożarnej przy gazowaniu padłych ptaków –
mierzenie stężenia gazów w obiektach oraz wydanie pozwolenia na
wejście do obiektów;
 Pomoc przy znalezieniu rzeźni , które przyjmą ptaki do uboju/zabicia
 Akcje informacyjne
 Prowadzenia ścisłego nadzoru epidemiologicznego nad osobami
uczestniczącymi w likwidacji ogniska grypy ptaków
Do osiągniecia sukcesu, czyli likwidacji
ogniska oraz nie wystąpienie kolejnych,
zależy od pełnej współpracy wszystkich
zaangażowanych służb oraz wzajemne
informowanie
o
planowanych
i wykonanych zadaniach.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty