pobierz artykuł
Transkrypt
pobierz artykuł
Nr 91/2005 Jednostki samorządu terytorialnego wobec Internetu Informatyzacja w gminach Informatyzacja regionów, czyli jak snansować działania służące budowie społeczeństwa informacyjnego Dotacje dla szkół wyższych w ZPORR Pieniądze w sieci ENEX – relacja W NUMERZE: Rozmowy z dr. inż. Wacławem Iszkowskim 6 Istota misji Dokumenty 2 Kronika wydarzeń 8 Szeroka oferta Forda 10 ARiMR 11 Rola gminy w promocji społecznej odpowiedzialności biznesu 13 Projekt rozporządzenia określający warunki udzielania dotacji na przyłączenie do Internetu 14 „Ewidencje i Rejestry w Administracji Publicznej. Integracja platform elektronicznych” 18 Konsalnet 20 Targi ENEX w Kielcach – relacja 22 Izba Projektowania Budowlanego na rzecz gmin polskich 24 „Stopień informatyzacji urzędów w Polsce” 26 Porównanie platform aukcyjnych z punktu widzenia jednostek administracji publicznej 31 Lokalny program rewitalizacji – kto wykorzysta szansę? 34 Szkoła z klasą 35 Pieniądze w sieci 37 Warunki i możliwości finansowania rozwoju lokalnego 38 Microsoft® w małym urzędzie 40 Informatyzacja regionów, czyli jak sfinansować działania służące budowie społeczeństwa informacyjnego 42 Program Ikonka – Inicjatywa Ministerstwa Nauki i Informatyzacji 44 Dotacje dla szkół wyższych w ZPORR 46 Badanie postaw jednostek samorządu terytorialnego wobec internetu Szanowni Czytelnicy! Zgodnie z zapowiedzią w poprzednim numerze „GMINY”, w obecnym wydaniu przedstawiamy bardziej szczegółowo wnioski Raportu z badania postaw przedstawicieli samorządu terytorialnego wobec Internetu. Uważamy, że we współczesnym świecie, a także w sytuacji, w której podnosimy do europejskiego standardu poziom świadczonych obywatelom usług, pozytywny stosunek liderów samorządowych do możliwości jakie daje dziś Internet jest nie do przecenienia. Tymczasem dzisiaj tylko co drugi – jak wskazują badania – urzędnik wykorzystuje w swojej pracy Internet, a blisko 60 proc. tych, którzy nie korzystają z Internetu przyznaje, że nie widzi takiej potrzeby!!! Zapraszamy do uważnej lektury raportu, przygotowanego z inicjatywy Polskiej Agencji Prasowej, z którą – taką mamy nadzieję – wiązać będzie Fundację i magazyn „GMINA” jeszcze bogatsza i korzystna dla samorządów współpraca. Oczekiwania te mają swoje mocne podstawy. Już w maju, w Kielcach odbędzie się wspólnie przygotowywana konferencja samorządowa, przede wszystkim dla liderów samorządów z gmin położonych w tzw. zlewisku Wisły. Jej gospodarzem będzie marszałek województwa świętokrzyskiego Pan Franciszek Wołodźko. Spotkanie to poświęcone będzie przede wszystkim zadaniom samorządów w ograniczaniu ryzyka i likwidacji klęsk żywiołowych. Wcześniej w kalendarzu wydarzeń organizowanych przez Fundację i zespół magazynu „GMINA”, rozpocznie się realizacja cyklu warsztatów i konferencji samorządowych na temat warunków i możliwości nansowania przez samorządy zadań i projektów inwestycyjnych, programów rozwoju lokalnego. Cykl takich konferencji, których gospodarzami będą starostowie trwać będzie do końca roku. Podczas spotkań – w bezpośrednim kontakcie z przedstawicielami samorządów lokalnych – będziemy, w sposób pogłębiony, oparty na konkretnych przykładach, omawiać tematy podejmowane na łamach „GMINY”. Większość artykułów i materiałów eksperckich dotyczy problematyki nansów samorządowych oraz kwestii rozwoju infrastruktury lokalnej i regionalnej; infrastruktury w pojęciu tradycyjnym takim jak: drogi i mosty, sieć wodociągowa, osprzęt uliczny, technologie z zakresu ochrony środowiska, ale także infrastruktury związanej z informatyką i elektroniką. Reprezentatywnym przeglądem ofert w tym zakresie, adresowanych w dużej części właśnie do samorządów będą Międzynarodowe Targi Infrastruktury „TRAFFIC – EXPO” w dniach 11–13 maja br. w Kielcach, na których będziemy obecni i na które gorąco zapraszamy. Adolf Reut WYDAWCA: Fundacja Promocji Gmin Polskich czasopismo dla wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów Prezes – Adolf Reut Dyrektor – Piotr Bowanko ul. Jaworzyńska 7/3, 00-634 Warszawa, tel./faks: 827 19 99, 827 98 10, 622 71 15 e-mail: [email protected] http://www.cigg.pl www.ingmina.pl ZESPÓŁ REDAKCYJNY I STALI WSPÓŁPRACOWNICY: partner Programu Informacyjnego Wsparcia Samorządów Terytorialnych www.samorzad.pap.pl Włodzimierz Kaleta, Mikołaj Niedek, Lech Adam Bartnik, Piotr Kitrasiewicz, Andrzej Kawka magazyn otrzymują wszystkie polskie gminy Dyrektor Marketingu – Przemysław Rogucki tel. kom. 0 606 586 334, tel. 827 19 99 w. 20 Michał Rowiński, Krzysztof Skolimowski, Stanisław Wojda Za treść ogłoszeń i artykułów sponsorowanych redakcja nie odpowiada Opracowanie graficzno-techniczne – Omedia Sp. z o.o. DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY: FOTOSKŁAD: Omedia Sp. z o.o. e-mail: [email protected] ISSN 1429-6195 www.ingmina.pl 1 Kronika wydarzeń Unijne wydatki pod kontrolą Benecjenci projektów donansowywanych z fundu- wania środków unijnych i pod kątem systemu, całej się np. instytucję zarządzającą danym programem lub szy strukturalnych powinni spodziewać się kontroli. Pod- procedury. Może też być kontrola pogłębiona, tzw. 5- wdażającą, a nie samego benecjenta. legają im rmy prywatne i jednostki publiczne, również procentowa, którą przeprowadza instytucja zarządza- Działania nadzorcze są wcześniej zapowiadane, jed- samorządy. Inspekcje będą prowadzić instytucje nansu- jąca. Polega to na skontrolowaniu próbki 5 procent in- nak należy liczyć się z kontrolami w trybie doraźnym. Ich jące, wdrażające i zarządzające poszczególnymi progra- stytucji podlegających kontroli” – powiedziała Serwiso- następstwa mogą prowadzić do utraty dotacji z Unii Eu- mami, urzędy skarbowe, Najwyższa Izba Kontroli wi Samorządowemu PAP Edyta Martini, naczelnik ropejskiej. Co najmniej jedna kontrola czeka benecjen- oraz Komisja Europejska. Każdy podpisujący umo- w departamencie koordynacji polityki strukturalnej Mi- tów projektów donansowywanych w ramach sektoro- wę o donansowanie wie, że będzie kontrolowany i nie nisterstwa Gospodarki i Pracy. wych programów operacyjnych (SPO). Inspekcje będą może się na to nie zgodzić. Cały proces kontroli rozpoczął Przy kontrolach ustala się konkretny temat. Np. prowadzić instytucje nansujące, wdrażające i zarządza- się w grudniu zeszłego roku, a szczegóły kontroli reguluje kontroluje się proces wybierania wniosku lub proces jące poszczególnymi programami, a w przypadku działa- „Artykuł 4 i 10 rozporządzenia mówią o tym, że zawierania umów. Jednak nie wszyscy benecjenci bę- nia 2.1 i 2.2 SPO Rozwój Zasobów Ludzkich w grę kontrole przeprowadzają m.in. instytucje zarządzające dą mogli spodziewać się inspekcji, ponieważ nie wszyst- wchodzi również instytucja pośrednicząca. danym programem pod kątem poprawności wydatko- kie podmioty są kontrolowane na miejscu. Kontroluje [email protected] Samorządowe dodatki funkcyjne Po opublikowaniu rozporządzeń rady ministrów dotyczących warunków zatrudnienia pracowników sa- TABELA STAWEK DODATKU FUNKCYJNEGO „Najniższe wynagrodzenie zasadnicze” to, zgodnie z rozporządzeniem, najniższe wynagrodzenie w I kate- Stawka dodatku funkcyjnego Procent najniższego wynagrodzenia zasadniczego 1 do 40% 2 do 60% 3 do 80% 4 do 100% cyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych 5 do 120% gan, który ustala wynagrodzenie, czyli urząd gminy, musi w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach 6 do 140% najpierw wskazać od ilu konkretnie procent będzie liczył marszałkowskich. Oto nadal obowiązująca tabela sta- 7 do 160% dodatek w stosunku do danego pracownika. Następnie wek: 8 do 200% wyznaczoną przez siebie stawkę procentową oblicza od 9 do 250% 770 zł. Jest to kwota dodatku funkcyjnego pracownika. morządowych otrzymaliśmy sporo pytań na temat kwot dodatków funkcyjnych. Informujemy, że dodatek funkcyjny określa się według tabeli stawek dodatku funkcyjnego, zamieszczonej w rozporządzeniu Rady Ministrów sprzed dwóch lat w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalika- gorii zaszeregowania, określone w tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego. Po nowelizacji z lutego tego roku, do I kategorii zaszeregowania zalicza się kwotę 770-1060 zł. Do obliczenia procentu pod uwagę bierze się zaś kwotę 770 zł. W tabeli określona jest górna granica dodatku. Or- Gminy dostaną pieniądze na wypłatę zaliczki alimentacyjnej Dyrektor departamentu świadczeń socjalnych Mini- tek z tytułu samotnego wychowywania dziecka zostanie Sejm postanowił, że 50 proc. należności, jaką gmina sterstwa Polityki Społecznej Alina Wiśniewska powie- natomiast znacznie okrojony, będzie przysługiwał tylko wyegzekwuje od dłużnika alimentacyjnego, będzie mogła działa Serwisowi Samorządowemu, że gminy będą mia- tym osobom, które nie mają uprawnienia do zaliczki sobie zostawić jako dochód własny. „Ma to na celu zachę- ły pieniądze na wypłatę zaliczki alimentacyjnej. Obo- alimentacyjnej. cenie gminy do tego, żeby była aktywna w tym względzie wiązek taki przewiduje od września ustawa o postępo- „Obracamy się w tej samej puli pieniędzy przezna- waniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce czanych dotychczas na dodatki z tytułu samotnego wy- alimentacyjnej, która po przyjęciu przez Sejm znajduje chowywania dziecka, z tym że będzie ona podzielona na Dotacja ta będzie wpływała do gmin w taki sam się obecnie w Senacie. dwa świadczenia: dodatki z tytułu samotnego wycho- sposób, w jaki otrzymują one środki na świadczenia ro- wywania oraz zaliczki alimentacyjne” - podkreśla Alina dzinne. Tryb postępowania przy zaliczkach alimentacyj- Wiśniewska. nych będzie również taki sam, jak przy świadczeniach „Zaliczka alimentacyjna jest to w całości rządowe zadanie, zlecone administracji samorządowej i będzie ono w całości dotowane z budżetu państwa” - wyjaśniła spłacać należności” - uważa dyrektor Wiśniewska. Zdaniem pani dyrektor doświadczenia minister- rodzinnych. Są to transze środków, które Ministerstwo stwa i dane zebrane przy realizacji podwyższonego Finansów przekazuje Urzędom Wojewódzkim, te kie- Zdaniem pani dyrektor gminy będą miały zapewnio- dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka, rują je dalej według zapotrzebowania składanego im ne pieniądze na realizację obu ustaw, kwoty te będą się który przysługiwał od maja do końca ubiegłego roku przez gminy. mieściły w ramach środków na świadczenia rodzinne. w wysokości 70 proc. świadczeń z funduszu alimenta- Dyrektor Alina Wiśniewska przypomniała, że Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka cyjnego, wskazują, że wzrost liczby uprawnionych w ubiegłym roku przez pierwsze miesiące występowały podzielony będzie na dwie części. Osoby, które mają będzie niewielki, mimo zastosowania przy zaliczce pewne perturbacje w realizacji świadczeń rodzinnych, zasądzone alimenty, lecz ich egzekucja jest nieskutecz- alimentacyjnej kryterium dochodowego wyższego ponieważ nie było pełnych danych co do liczby osób, na, będą pobierać zaliczkę alimentacyjną, wypłacaną na (583 zł na osobę), niż w przypadku świadczeń rodzin- które będą korzystać ze świadczeń. „Uważam, że teraz podstawie ustawy o dłużnikach alimentacyjnych. Doda- nych (504 zł). nie powinno się to powtórzyć, ponieważ grupa upraw- Alina Wiśniewska. 2 i ścigała dłużnika, a także aktywizowała go, żeby mógł www.ingmina.pl Kronika wydarzeń nionych jest już zidentykowana - ta sama, z którą gmi- tomiast obowiązki, które na gminę spadną, związane Alina Wiśniewska podkreśliła, że zgodnie z ustawą na miała do czynienia do końca grudnia 2004 roku” - z postępowaniem wobec dłużnika alimentacyjnego to o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych podkreśliła. nowe zadanie, które zapewne będzie przysparzało o skutecznej egzekucji mówimy tylko wtedy, gdy dłuż- gminie kłopotów” - powiedziała. nik zapłaci całą należność, do której jest zobowiązany. Alina Wiśniewska jest zdania, że od 1 września nie będzie wielkiej „rewolucji”, poza tym, że niektóre osoby Jej zdaniem efektem działań gminy będą zmiany do- „Bezskuteczna egzekucja jest już wtedy, gdy dłużnik będą składać wnioski o zaliczkę alimentacyjną, a inne tyczące zarówno poprawy egzekucji alimentów, jak i – nie wywiązuje się choćby z 1 zł kwoty należnej” - po- (w mniejszości) o dodatek z tytułu samotnego wycho- w dłuższej perspektywie czasu – postrzegania tego wiedziała. wywania dziecka. problemu przez lokalną społeczność. „Pretensje osób, Należy mieć na uwadze, że ustawa jest obecnie które nie mogą należnych im pieniędzy wyegzekwować przedmiotem prac Senatu i jej ostateczny kształt może są przecież słuszne” - dodała pani dyrektor. jeszcze ulec zmianie. W opinii dyrektor Wiśniewskiej, realizacja ustawy w części zaliczki alimentacyjnej nie będzie trudna. „Na- Ministerstwo spraw wewnętrznych odpowiada na pytania Czy straże gminne i miejskie mogą używać urzą- strażnika. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby gowych. Problematyka związana z tworzeniem i pro- dzeń do badania zawartości alkoholu w wydychanym strażnik mógł asystować przy wykonywaniu przez poli- wadzeniem, targowisk regulowana jest normowana powietrzu? Czy strażnik realizując zadania patrolowe cjantów określonych czynności jak również wykonywał szeregiem aktów normatywnych. wspólnie z funkcjonariuszem policji może podejmować czynności administracyjno-porządkowe. czynności takie jak policjant? Jakie są kompetencje gmin w zakresie funkcjonowania targowisk? Rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, Ze stanowiska Komendy Głównej Policji wynika, że jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia straże gminne i miejskie mogą stosować urządzenia do obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdą Pań- badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu i bezpieczeństwa publicznego. Rada gminy jako organ stwo w zbiorze opinii prawnych zawierającym ocjalne w granicach swoich uprawnień oraz mają możliwość odpowiedzialny za wspólnotę samorządową, jest usta- stanowiska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Admi- wyegzekwowania tego prawa. Należy jednak zwrócić wowo upoważniona i jednocześnie zobowiązana do nistracji, Komendy Głównej Policji, Ministerstwa Infra- uwagę na dalsze konsekwencje możliwości stosowania prowadzenia określonej polityki w zakresie funkcjono- struktury, Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa tego rodzaju urządzeń tj. trybu postępowania wobec wania targowisk, uwzględniającej przede wszystkim in- Transportu i Gospodarki Morskiej. Zbiór opinii praw- osób, które odmówią poddaniu się badaniu. teresy tej wspólnoty. nych przygotował Zespół ds. Współpracy ze Strażami W tym przypadku powinny mieć zastosowanie Kompetencje te wynikają przede wszystkim z obo- Gminnymi (Miejskimi) Ministerstwa Spraw Wewnętrz- przepisy karne, a w szczególności: ustawa o wychowa- wiązku chronienia wspólnoty samorządowej przed za- nych i Administracji. Zbiór zawiera zestawienie wybra- niu w trzeźwości mówiąca, że „osoby w stanie nie- grożeniami wynikającymi z faktu gromadzenia w jednym ne odpowiedzi organów administracji rządowej na pyta- trzeźwości, które swoim zachowaniem dają powód do miejscu pewnej liczby sprzedających i kupujących. Z te- nia dotyczące funkcjonowania straży gminnych kiero- zgorszenia w miejscu publicznym lub w zakładzie pracy, go samego powodu gmina uprawniona jest do pozyski- wane najczęściej przez komendantów tych straży oraz (...) zagrażają życiu lub zdrowiu innych osób, mogą zo- wania środków nansowych w postaci opłaty targowej wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Zbiór ma stać doprowadzone do izby wytrzeźwień, zakładu w celu wyrównania strat wynikających z obciążeń infra- służyć jako pomoc w rozwiązywaniu wątpliwości praw- opieki zdrowotnej lub innej właściwej placówki utwo- struktury komunalnej przez targowisko. nych w codziennej pracy strażników. rzonej lub wskazanej przez jednostkę samorządu tery- Dokument opracowany przez MSWiA posiada cha- Wśród najczęściej zgłaszanych problemów pojawiły torialnego albo do miejsca zamieszkania lub pobytu” lub rakter otwarty - w przypadku jego pozytywnego odbio- się pytania, czy strażnik gminny (miejski), realizując za- w razie braku izby wytrzeźwień - do jednostki Policji. ru i pojawienia się szeregu nowych stanowisk istotnych dania patrolowe wspólnie z funkcjonariuszem Policji Ustawa o wychowaniu w trzeźwości stanowi, że osoby dla prawidłowego funkcjonowania straży gminnych nie może podejmować czynności takie jak policjant. Jak się spożywające napoje alkoholowe wbrew zakazom pod- wyklucza się jego aktualizacji. Wszelkie uwagi i wnioski okazuje, prawo do wykonywania tych czynności ma legają karze grzywny. można kierować pocztą elektroniczną na adres: rusi- tylko policjant w służbie przygotowawczej lub stałej. W aktualnym stanie prawnym do zadań własnych Zakaz podejmowania czynności policyjnych obejmuje gmin należą m. in. sprawy z zakresu targowisk i hal tar- [email protected]. Magister w samorządzie Kto w samorządzie powinien mieć wyższe wykształcenie? Otrzymaliśmy kilka listów w tej sprawie. Niektó- wych i urzędach marszałkowskich oraz w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego. - kierownik delegatury urzędu w gminach powyżej 100 tys. mieszkańców, rzy nasi czytelnicy są zdania, że wójt, burmistrz i prezy- Z rozporządzenia wynika obowiązek legitymowa- - sekretarz gminy w gminach: powyżej 100 tys. dent miasta. Inni uważają, że zasadny jest wymóg bez- nia się wyższym wykształceniem przez zastępców mieszkańców, powyżej 15 tys. do 100 tys. mieszkań- względnego posiadania wyższego wykształcenia przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Nie jest ców, do 15 tys. mieszkańców, zastępców wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. natomiast określone, jakie kwalikacje muszą mieć sami - zastępca skarbnika: m.st. Warszawy, miasta (mia- włodarze samorządowi - wójt, burmistrz i prezydent sta na prawach powiatu) powyżej 300 tys. mieszkań- miasta. ców, Wymagania dotyczące wykształcenia pracowników samorządowych określają obecnie rozporządzenia Rady Ministrów z 22 lutego ws. zasad wynagradzania i wyma- Ponadto wyższe wykształcenie muszą mieć zatrud- - zastępca skarbnika gminy w gminach: powyżej gań kwalikacyjnych pracowników samorządowych za- nieni w urzędach gmin, starostwach powiatowych 100 tys. mieszkańców, powyżej 15 tys. do 100 tys. trudnionych w urzędach gmin, starostwach powiato- i urzędach marszałkowskich: mieszkańców, do 15 tys. mieszkańców, www.ingmina.pl 3 Kronika wydarzeń - kierownik urzędu stanu cywilnego, zastępca kie- - starszy specjalista, i określania kwalikacji pracowników samorządowych - starszy informatyk, są niekonstytucyjne i tracą moc 31 lipca. Sejmowa pod- - komendant gminny ochrony przeciwpożarowej, - referent prawny - wyższe prawnicze, komisja nadzwyczajna do rozpatrzenia rządowego pro- - komendant straży w gminach: powyżej 100 tys. - referent prawno-administracyjny powinien mieć jektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samo- rownika urzędu stanu cywilnego, mieszkańców, powyżej 15 tys. do 100 tys. mieszkań- wykształcenie prawnicze lub administracyjne. ców, do 15 tys. mieszkańców, rządowych zakończyła już prace. Jak się dowiadujemy Wśród pracowników samorządowych zatrudnio- w Sejmie, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki - zastępca komendanta straży w gminach: powyżej nych w jednostkach organizacyjnych jednostek samo- Regionalnej rozpatrzy projekt opracowany przez pod- 100 tys. mieszkańców, powyżej 15 tys. do 100 tys. rządu terytorialnego wyższe wykształcenie powinien komisję prawdopodobnie 22 marca. mieszkańców, do 15 tys. mieszkańców, mieć: Podkomisja zajęła się kwestią kwalikacji poruszoną - naczelnik oddziału (wydziału), - dyrektor biura, przez Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z propozycją - zastępca naczelnika oddziału (wydziału), - kierownik oddziału (lii), podkomisji, w projekcie ustawy o pracownikach samo- - kierownik referatu, - rejonowego (terenowego) oddziału, rządowych znajdzie się wykaz kwalikacji do wykony- - sekretarz powiatu: powyżej 120 tys. mieszkań- - naczelnik (kierownik) wydziału (działu, pracowni, wania pracy na określonym stanowisku w samorządzie ców, powyżej 60 tys. do 120 tys. mieszkańców, do samodzielnego referatu, samodzielnej sekcji, laborato- terytorialnym. Dodane zostaną nowe ustępy mówiące 60 tys. mieszkańców, rium, placówki specjalistycznej), o poszczególnych stanowiskach. Osobno ustalona zosta- - geolog powiatowy (wyższe geologiczne), - główny specjalista, programista. - powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, W urzędach pracy wyższe wykształcenie powinien Jeśli natomiast chodzi o wynagrodzenia, pozostanie - naczelnik wydziału (jednostki równorzędnej), mieć starszy inspektor wojewódzki, inspektor woje- to w gestii Rady Ministrów, która zostanie upoważniona - rzecznik prasowy, wódzki, starszy doradca zawodowy, doradca zawodo- do wydania rozporządzenia w tej kwestii. W rozporzą- - kierownik referatu (jednostki równorzędnej), wy. dzeniu będzie też prawdopodobnie określona potrzeba - pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych, - zastępca naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej), nie kwestia stażu pracy pracowników samorządowych. W styczniu Trybunał Konstytucyjny orzekł, że kry- posiadania przez pracownika samorządowego kierun- teria naboru do pracy w samorządzie (takie jak wyma- kowego przygotowania zawodowego oraz umiejętności gany poziom wykształcenia, staż pracy) powinna okre- zawodowych. ślić ustawa, a nie jak jest obecnie - rozporządzenie rzą- Najprawdopodobniej nie będzie zmian dotyczących - główny specjalista, dowe. Uznał tym samym, że w części dotyczącej kwali- wymogu kwalikacji, raczej zapisy rozporządzenia będą - inspektor, kacji, rozporządzenia w sprawie zasad wynagradzania powtórzone w ustawie. Sejm przyjął ustawę o zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków Sejm znowelizował ustawę o zbiorowym zaopatrze- zacja nakłada na gminy obowiązek ustalenia regulaminu, biorstwo wodno-kanalizacyjne ma obowiązek ogłasza- niu w wodę i odprowadzaniu ścieków. Precyzuje ona określającego m.in. warunki i tryb zawierania umów, nia w miejscowej prasie taryfy co najmniej 7 dni przed zasady rozliczeń za wodę i ścieki pomiędzy przedsię- sposób rozliczeń, standardy usług, warunki przyłączania dniem ich wejścia w życie. biorstwami wodociągowo- kanalizacyjnymi, a korzysta- do sieci. jącymi z ich usług. Za nowelizacją opowiedziało się 345 posłów, 4 było przeciw, a 73 wstrzymało się od głosu. Zgodnie z ustawą plany rozwoju przedsiębiorstw Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne - jak stano- wodociągowo-kanalizacyjnych muszą zostać zaakcep- wi ustawa - mają obowiązek przedstawiania wójtowi towane przez wójta (burmistrza lub prezydenta mia- Zgodnie z nowelą, wszystkie umowy dotyczące za- nowych taryf swoich usług do 70 dni przed ich wejściem sta). Przedsiębiorstwa będą tez miały obowiązek kon- opatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ście- w życie. Cenniki te mogą zostać odrzucone przez radę troli jakości wody. Nowelizacja tra teraz do Senatu. ków muszą być zawierane w formie pisemnej. Noweli- gminy w ciągu 45 dni od złożenia wniosku. Przedsię- (PAP) Prawdopodobnie nie będzie nowej ustawy Wszystko wskazuje na to, że rządowy projekt usta- komisji. Udało się to, bo większość ocen było krytycz- „Mogłoby to dać szansę ominięcia ryzyka, że dwa wy o zagospodarowaniu przestrzennym gmin, który zo- nych. Pojawiły się także propozycje rozwiązań „nieco akty prawne - nowa i obecna ustawa - funkcjonowałyby stał oprotestowany przez samorządy, nie stanie się innych”, czyli propozycje ekspertów i środowisk bezpo- w jednym obszarze” - powiedział poseł. Zwracano tak- obowiązującym prawem. Zdaniem posła Witolda Gin- średnio zainteresowanych bardzo konkretnymi zapisa- że uwagę, że ustawa przyjęta w 2003 roku, w trybie towt-Dziewałtowskiego, najprawdopodobniej sejmowa mi w ustawie - samorządów terytorialnych, urbanistów, pilnym, nie uwzględniła licznych postulatów zaintereso- podkomisja ds. rozpatrzenia rządowego projektu, zajmie architektów oraz właścicieli nieruchomości. wanych środowisk, m.in. samorządów terytorialnych. się nowelizacją obowiązujących obecnie przepisów. 4 Jak podkreślił Witold Gintowt-Dziewałtowski, każ- Zdaniem Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego, przy Na pierwszym posiedzeniu podkomisji, które odby- de z tych środowisk inaczej widziałoby rozstrzygnięcia okazji popełniono szereg błędów, w wielu przypadkach ło się w środę, posłowie wysłuchali opinii, uwag, ocen ustawowe, podczas dyskusji pojawiło się więc wiele psując lepsze zapisy ustawy z 1994 roku. W przekona- i ekspertyz dotyczących projektu ustawy. kontrowersji. Można było jednak zauważyć także pew- niu autorów projektu oraz uczestników pierwszego „Byliśmy bardziej zainteresowani opiniami krytycz- ne zgodności pomiędzy uczestnikami dyskusji. Zgłasza- posiedzenia podkomisji, powinno to być naprawione nymi niż popierającymi rozwiązania zawarte w projek- no propozycje, aby nie tworzyć nowej ustawy o zago- przy okazji uchwalania nowego aktu prawnego. cie” - powiedział Serwisowi Samorządowemu poseł spodarowaniu przestrzennym, ale zająć się nowelizacją Witold Gintowt-Dziewałtowski przewodniczący pod- obecnie obowiązującej ustawy z 2003 r. www.ingmina.pl „Ucieszyło mnie, że rząd uznał, że ten tryb postępowania będzie być może rozwiązaniem lepszym” - Kronika wydarzeń oświadczył Witold Gintowt-Dziewałtowski. Podkreślił, chodów, na jakie liczyły” - zaznaczył Witold Gintowt- dotychczas istniejących” - powiedział Witold Gintowt- że podczas rozmów z przedstawicielami rządu uzyska- Dziewałtowski. Dodał, że to kwestia do rozstrzygnię- Dziewałtowski. no pewien konsensus. Mianowicie, że przed przystąpie- cia, nad którą podkomisja będzie musiała się dłużej za- Poseł podkreślił, że na posiedzeniu, mimo znacz- niem do dalszych prac legislacyjnych, rząd rozważy stanowić. Nie jest bowiem jego zdaniem łatwe jedno- nych kontrowersji merytorycznych, nie było różnic poli- możliwość nie uchwalania nowej ustawy, a nowelizacji znaczne wskazanie metody skutecznej w wyliczeniu tycznych pomiędzy osobami wypowiadającymi swoje ustawy obowiązującej. potencjalnych kosztów. Równie ważna jest kwestia sądy. „Myślę, że uda się przekonać wszystkich uczestni- wskazania źródeł snansowania tych dodatkowych czących w pracach legislacyjnych, żeby dążyli do roz- kosztów, towarzyszących działalności samorządu. wiązań optymalnych, dających szansę wprowadzenia Kwestii dyskusyjnych pozostało jednak kilka. Najważniejsza z nich to, zdaniem posła przewodniczącego, sprawa ewentualnych kosztów wprowadzenia w życie Unia Metropolii Polskich przedstawiła na posiedze- ustawy, co jest od dłuższego czasu sygnalizowane przez niu podkomisji projekt nowelizacji ustawy z 2003 r. Kolejne posiedzenie podkomisji odbędzie się naj- samorządy. Wiąże się to w mniejszym stopniu z uchwa- swojego autorstwa. Zdaniem posła przewodniczącego, prawdopodobniej w przyszłym tygodniu. Poseł prze- laniem aktów prawa miejscowego związanych z plano- proponuje on w sposób bezpośredni nowelę ustawy wodniczący przypuszcza, że podkomisja będzie praco- waniem przestrzennym. obecnej i może stać się podstawą do kolejnych rozstrzy- wać nad projektem ok. miesiąca. Ostateczna odpo- gnięć legislacyjnych. wiedź na pytanie, czy będzie nowa ustawa, czy noweli- „Chodzi o koszty odszkodowań w przypadku rozstrzygnięcia przez gminy o przeznaczeniu gruntów bę- „Mam nadzieję, że dalsze prace umożliwią doszuki- dących własnością różnych osób, które będą miały wanie się konsensusu w poszczególnych sprawach, że podstawę do ubiegania się o zwrot nie uzyskanych do- będziemy w stanie znajdować rozwiązania lepsze od ich w życie” - dodał. zacja, zapadnie po spotkaniu prezydium komisji z przedstawicielami strony rządowej. [email protected] Hübner spotkała się w Krakowie z samorządowcami Zwalczanie bezrobocia, rozwój innowacyjności, ju Regionalnego, współnansowanego z unijnych środ- Jak zaznaczył jednak, częste i znaczne wahania wartości poprawa łączności i współpracy między regionami, to ków, napłynęła wielka liczba projektów opracowanych euro sprawiają, że bardzo szybko wyczerpują się pozo- najważniejsze europejskiej cele w najbliższych latach – przez samorządy, szpitale, instytucje kultury i organiza- stałe jeszcze do wykorzystania środki. Wiele projektów powiedziała w piątek w Krakowie komisarz UE ds. roz- cje pozarządowe. będzie musiało być odrzuconych, a to, zdaniem mar- woju regionalnego Danuta Hübner. „Jesteśmy wręcz oarami sukcesu” - ocenił Sepioł. szałka, rodzi frustrację wśród samorządowców. (PAP) Hübner przyjechała do Polski z pierwszą wizytą ocjalną od czasu, gdy została unijnym komisarzem w maju 2004 roku. W Krakowie spotkała się z samorządowcami z woj. małopolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego oraz z Kraju Żylińskiego na Słowacji. Komisarz mówiła, że bardzo ważny jest rozwój inwestycji i podnoszenie atrakcyjności regionów, bo fundusze strukturalne UE nie są przeznaczone na wyrównywaniem poziomów poprzez konsumpcję, ale poprzez mobilizowanie potencjału rozwojowego, który istnieje nawet w najmniejszych i najuboższych regionach. „Przyzwyczailiśmy się, że w kontekście UE dużo się mówi o rozwoju obszarów wiejskich, ale trzeba też poważnie myśleć o miastach, bo one są niesłychanie ważne jako lokomotywy przyszłego rozwoju regionalnego” - zaznaczyła Hübner. Jej zdaniem, regiony powinny też wykorzystać takie atuty jak położenie przygraniczne, które ma np. Małopolska, i rozwijać współpracę transgraniczną. Oceniła, że w polskich regionach potrzebna jest nowoczesna, dobra, kompetentna i nieskorumpowana administracja, która będzie potrała doprowadzić do dobrego wykorzystania unijnych funduszy. Komisarz Hübner zauważyła, że zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej w budżecie na lata 20072013, 78 proc. wydatków na politykę spójności ma trać do najbiedniejszych regionów i krajów, w których zamożność nie przekracza 75 proc. średniej UE. 17 proc. tych wydatków trałoby do pozostałych regionów, które choć nie są biedne, chciałyby podnosić swoją konkurencyjność, a 4 proc. ma być przeznaczone na europejską współpracę międzyregionalną. Marszałek woj. małopolskiego Janusz Sepioł podkreślił, że w ramach Zintegrowanego Programu Rozwo- www.ingmina.pl 5 Istota misji Proszę przybliżyć prol działalności Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji? Wacław Iszkowski: Istotą misji Izby jest szeroko – i właściwie! – pojęta działalność lobbingowa na rzecz środowiska rm teleinformatycznych. Do naszych głównych zadań należą m.in. formułowanie opinii środowiska o nowych rozwiązaniach prawnych (w tym dyrektyw europejskich) o żywotnym znaczeniu dla branży teleinformatycznej (prawo autorskie, podatkowe, telekomunikacyjne, zamówienia publiczne, podpis i dokument elektroniczny, ochrona danych osobowych, świadczenia usług drogą elektroniczną itp.), prezentowanie w rządzie i parlamencie opinii środowiska rm informatycznych i telekomunikacyjnych, wspieranie i reprezentowanie członków Izby wobec organów administracji w sprawach dotyczących newralgicznych problemów tych rm i wszelkie inne działania na rzecz rozwoju rynku teleinformatycznego. Jaki jest, z Pana perspektywy, poziom informatyzacji urzędów jednostek samorządu terytorialnego? W.I.: Spotykamy wiele dobrych rozwiązań, ale najważniejszym jest na ile informatyzacja urzędu jest użyteczna dla obywateli oraz czy mają oni możliwość z niej skorzystać. I tutaj jest jeszcze bardzo wiele do zrobienia. Dobra informatyzacja oprócz systemu informatycznego wymaga również dobrych i profesjonalnych urzędników, bo to oni, a nie komputer decydują o sposobie załatwienia danej sprawy. Proszę wskazać najpilniejsze działania stojące przed administracją terenową w kwestii poprawy infrastruktury telekomunikacyjnej? W.I.: Z infrastrukturą teleinformatyczną jest podobnie jak z drogami. Bardzo ważne i chyba najbardziej użyteczne są połączenia lokalne, a takie można i należy budować z lokalnych środków lub wspierać lokalne rmy czy inicjatywy budowy takiej lokalnej sieci teleinformatycznej. Obecnie są dostępne różne techniki, spośród któ- 6 www.ingmina.pl Rozmowa: z dr. inż. Wacławem Iszkowskim Prezesem Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji rych można wybrać najlepszą dla danej gminy. Przykładem może być gmina Zielonka pod Warszawą, gdzie zbudowano własną gminną radiową sieć teleinformatyczną do połączeń głosowych, dostępu do Internetu oraz dla obsługi kamer nadzorujących bezpieczeństwo miasta i gminy. Czy uważa Pan, iż samorządy będą w stanie wykorzystać fundusze unijne przewidziane na inwestycje dotyczące informatyzacji? Czy może wskazać Pan źródła pozyskania środków nansowych niezbędnych jako wkład własny przed rozpoczęciem inwestycji? W.I.: Raczej należy mówić o funduszach unijnych na poprawienie jakości życia w danej gminie, zaczynając od rzeczy najważniejszych. Po zapewnieniu podstawowych potrzeb (woda, gaz, ścieki) warto zainwestować w telekomunikację, a wtedy dopiero w informatyzację i wreszcie wtedy w edukację i w sprawną obsługę spraw obywateli. Informatyzacja nie może być celem samym w sobie, ale ma rzeczywiście służyć spełnieniu potrzeb. Dlatego każda gmina może mieć inny plan rozwoju z wykorzystaniem takich funduszy. A jak znaleźć informacje o źródłach takich funduszy najlepiej w Internecie. Jak ocenia Pan stan prawny przepisów regulujących rynek usług teleinformatycznych w Polsce? W.I.: Właśnie wchodzi w życie ustawa regulująca procesy informatyzacji urzędów publicznych - będziemy uważnie obserwować praktyczną przydatność. Samorządy loklane są wyłą- czone spod działania tej ustawy, ale moją radą jest, aby się zapoznały z jej tekstem i wzięły z niej na swoje potrzeby niektóre z zawartych tam ustaleń. Będzie im łatwiej zarządzać rozwojem informatyzacji na swoim terenie. Istotne znaczenie dla rynku teleinformatycznego ma też ustawa o podpisie elektronicznym - bez wątpienia jedna z trudniejszych do zrealizowania. Ważne jest też prawo telekomunikacyjne, które ułatwia teraz powstawanie lokalnych przedsięwzięć rozwoju infrastruktury teleinformatycznej z podłączeniem jej do sieci krajowej i międzynarodowej. W sumie stan prawny jest wystarczający dla obecnego stanu rozwoju usług teleinformatycznych - warto też wiedzieć, że informatyzacji nie należy traktować też jako osobnego bytu - przestępstwa w Internecie są przestępstwami w ogólnym tego słowa znaczeniu. Jakie perspektywy otwierają się w kwestii możliwości współpracy pomiędzy samorządami a rmami z branży IT? Np. ustawa o PPP nadal jest w fazie projektów i dyskusji nad jej kształtem. Czy dostrzega Pan rosnące zainteresowanie rm takim klientem i partnerem jak samorząd terytorialny? W.I.: Dopóki nie ma jeszcze wyrazistej koncepcji ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, trudno cokolwiek o niej sądzić. Znamy jednak bardzo obiecujące przykłady doświadczeń zagranicznych, pokazujące, że dzięki PPP można szybciej i przy mniejszych inwestycjach uzyskać potrzebne uslugi teleinformatyczne. Rozmawiał: Piotr Bowanko www.ingmina.pl 7 Szeroka oferta Forda Od lat liderem na rynku średnich samochodów dostawczych pozostaje Ford Transit. Osiągnięcie tej pozycji było możliwe dzięki wielu walorom użytkowym Transita oraz dzięki wielu możliwościom jego konguracji. Choć trudno w to uwierzyć, dostawczego Forda można skongurować aż na ponad 300 sposobów, nie licząc zabudów specjalistycznych. Oferta Forda obejmuje także autobus wykonany na bazie samochodu Ford Transit 430L. Pojazd, w pełni przeszklony szybami panoramicznymi, występuje w dwóch wersjach i może przewozić 16 lub 17 osób. W samym tylko przypadku autobusu, do wyboru mamy cztery silniki diesla oraz trzy rodzaje skrzyń biegów. Przy takim bogactwie oferty, konieczności uwzględnienia wielu różnorodnych czynników branych pod uwagę przy zakupie, konieczna jest obsługa na najwyższym poziomie fachowości. A taką zapewnia stworzony przez Ford Polska i najlepszych autoryzowanych dealerów program Centrów Pojazdów Dostawczych (CPD) skierowany do podmiotów instytucjonalnych i klientów otowych. „Za największą zaletę Centrum Pojazdów Dostawczych uważam to, że fachowcy kupują samochody u fachowców – mówi Dyrektor „OMC Motors” Wojciech Kordalewski. Coraz więcej samochodów jest kongurowanych indywidualnie, więc trzeba być naprawdę najlepszym specjalistą, żeby dobrać samochód najlepiej spełniający oczekiwania klienta. Rolą doradcy jest między innymi podpowiedzieć, jaki rodzaj samochodu będzie najodpowiedniejszy pod konkretną zabudowę specjalistyczną, który najlepiej spełni wymagania zarządów dróg, a który z autobusów najlepiej sprawdzi się w roli gimbusa.” Zakup to nie wszystko. CPD służy też pomocą przy wyborze najkorzyst- 8 www.ingmina.pl niejszej z punktu widzenia klienta formy nansowania zakupu, a wszystkie sprawy z tym związane można załatwić na miejscu. Podobnie rzecz się ma z ubezpieczeniem. Ważnym elementem programu CPD jest specjalna obsługa serwisowa, a ponieważ klient ma do wyboru dwa pakiety serwisowe, doradca pomoże mu wybrać wariant korzystniejszy dla szacowanych przebiegów i warunków eksploatacji. Zarówno przedstawiciele „OMC Motors” jak i krakowskiego CPD „Ford Partner” zgodnie przyznają, że program CPD sprawdza się znakomicie. „Dzięki niemu mogliśmy spełnić oczekiwania tak wymagającego klienta jak Kancelaria Senatu RP, której dostarczyliśmy autobus na bazie Transita” – mówi Sławomir Jadczak z OMC Motors. Obsługę w CPD chwali Grzegorz Kurkowski, Dyrektor Ośrodka Terapii Zajęciowej w Jędrzejowie, który w CPD „Ford Partner”, zakupił autobus przystosowany do przewożenia osób na wózkach inwalidzkich: „Niezwykle korzystne warunki, jakie otrzymaliśmy przy zakupie tego samochodu, pozwoliły wybrać mocniejszą i lepiej wyposażoną wersję, co nie jest bez znaczenia przy schorzeniach naszych podopiecznych”. Ofertę samochodów dostawczych Forda na rynku polskim wzbogacił długo oczekiwany mo- del Connect, wyróżniony prestiżowym tytułu Samochodu Dostawczego Roku. Mimo że należy do segmentu małych samochodów dostawczych, Connect mały nie jest. W wersji z długim rozstawem osi objętość przestrzeni ładunkowej wynosi 3,7 m3. Jego zalety obok wielu możliwości kształtowania przestrzeni to funkcjonalność i wytrzymałość. Specjaliści rmy Ford zapewniają, że żywotność zespołów napędowych nowego auta wynosi 240 tys. km, co przy 160 tys. km osiąganych przez konkurencję brzmi wielce obiecująco. Z pełnym przekonaniem możemy stwierdzić, że planując zakup samochodu osobowo-dostawczego, należy brać pod uwagę ofertę Forda w tym segmencie. Władysław Adamczyk Szanowni Państwo! ników nie złożyło wniosków. Mam nadzieję, że teraz wielu z nich, zachęconych widokiem korzyści, jakie odnieśli ich sąsiedzi, wystąpi o dopłatę bezpośrednią. Od 15 marca Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła zbieranie wniosków o płatności obszarowe za 2005 r. Jako Prezes Agencji, zapraszam Państwa do składania wniosków w naszych Biurach Powiatowych oraz zapewniam, że nasi pracownicy pomogą Wam w wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości. W tym roku polskie rolnictwo i obszary wiejskie mogą za pośrednictwem Agencji po raz drugi korzystać ze środków, które płyną do nas z Unii Europejskiej. W ubiegłym roku zdobywaliśmy jako Agencja doświadczenia, których wcześniej nie miał nam kto przekazać i uczyliśmy się na potknięciach, często niezawinionych przez nas. Wnioski z tych doświadczeń wyciągamy na bieżąco, aby wyeliminować problemy i usterki przed tegoroczną kampanią obsługi wniosków. Agencja coraz skuteczniej służy wyznaczonym celom z pożytkiem dla rolników, przedsiębiorców i rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Uważam, że nasza zeszłoroczna kampania związana z wypłacaniem dopłat bezpośrednich jest sukcesem, ponieważ to pionierskie przedsięwzięcie rozpoczęliśmy półtora miesiąca wcześniej niż inne kraje Unii Europejskiej i zastosowaliśmy w Polsce uproszczony system płatności – inny niż ten, który obowiązywał do tej pory w Unii. Mimo wieloletnich opóźnień Agencji udało się również z powodzeniem zakończyć budowę systemu IACS. W pierwszym roku przyznawania płatności obszarowych około 15 % rol- 10 www.ingmina.pl W tym roku wypełnienie wniosku będzie prostsze. Otrzymają Państwo pocztą wniosek spersonalizowany, w którym wpisane już będą dane o Państwa gospodarstwie zgromadzone przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na podstawie wniosków złożonych w 2004 roku. Proszę o sprawdzenie poprawności tych danych. Jeśli uznają Państwo, że wniosek zawiera dane niezgodne z obecnym stanem, proszę o jego poprawienie i uzupełnienie. We wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych należy wpisać: * wszystkie działki ewidencyjne wchodzące w skład gospodarstwa, na których położone są wszystkie grunty rolne; w przypadku ubiegania się o płatność ONW, wszystkie działki ewidencyjne wchodzące w skład gospodarstwa (w tym budowlane, zalesione, pod wodami, stanowiące nieużytki itp.) * trwałe użytki zielone. Od 2005 roku są Państwo zobowiązani do utrzymywania na niezmniejszonym poziomie procentowym udział pastwisk i łąk w gospodarstwie. To oznacza, że w ciągu kolejnych lat nie mogą Państwo wycofać z gospodarstwa użytków, które są zadeklarowane we wniosku. Kolejna zmiana polega na tym, że w zależności od zadeklarowanej przez wnioskodawcę rośliny uprawianej płatność uzupełniająca zostanie mu przyznana automatycznie. Wszelkie niezbędne do poprawnego wypełnienia i złożenia wniosku informacje znajdą Państwo w Instrukcji, którą można znaleźć na stronie internetowej: www.arimr.gov.pl. Ponadto w naszych Biurach Powiatowych mają Państwo możliwość wglądu do map ewidencyjnych. W przypadku, gdy ktoś z Państwa złożył już Wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych w Biurze Powiatowym ARiMR przed otrzymaniem wniosku spersonalizowanego, nie może go składać po raz drugi. Poprawnie wypełnione wnioski należy składać w Biurach Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa lub przesłać pocztą w terminie od 15 marca do 15 maja 2005 r. Będzie istniała możliwość złożenia wniosku po terminie, lecz nie później niż do 9 czerwca. Wtedy płatności będą zredukowane o 1 % za każdy dzień opóźnienia. Szczegółowych informacji udzielają pracownicy Oddziałów Regionalnych i Biur Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Do Państwa dyspozycji jest także bezpłatny numer infolinii 0800 38 00 84. Bogatsi o doświadczenia dokładamy wszelkich starań, aby sprawnie przeprowadzić tegoroczną kampanię. Wojciech Pomajda Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ROLA GMINY W PROMOCJI SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU Rok 2005 został ogłoszony przez Komisję Europejską rokiem Społecznej Odpowiedzialności Biznesu CSR (ang. Corporate Social Responsibility). Społeczna odpowiedzialność rm to wielorakie działania podejmowane przez rmy na rzecz społecznego i przyrodniczego otoczenia, jak również wobec pracowników. Należą do nich akcje dobroczynne, działania na rzecz społeczności lokalnych, pomoc w rozwiązywaniu lokalnych problemów, programy socjalne i ekologiczne. Są to wszelkie prospołeczne i proekologiczne przedsięwzięcia rm, które nie są bezpośrednio związane z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą i powiększaniem swoich dochodów. W Polsce idea CSR jest stosunkowo nowa, a jej dynamiczny rozwój przypada na ostatnie cztery lata. Choć inicjatywy z zakresu CSR dotyczą głównie sektora przedsiębiorstw, dużą rolę w promowaniu odpowiedzialności społecznej i ekologicznej rm mają do odegrania samorządy terytorialne, w szczególności gminy. Każda rma zarejestrowana jest na terenie jakiejś gminy i wywiera mniejszy lub większy wpływ na społeczność lokalną. Podstawowym oczekiwaniem wobec rm ze strony społeczeństwa jest w pierwszej kolejności tworzenie miejsc pracy, a w drugiej, przyczynianie się do dobrobytu pracowników i lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego. Poza działalnością gospodarczą istnieją duże możliwości działań rm na rzecz lokalnego otoczenia społecznego i środowiska naturalnego. Zależy to oczywiście od zasobności i możliwości nansowych i organizacyjnych rmy. Nie należy jednak postrzegać pozagospodarczych działań jako kosztów, obniżających konkurencyjność kosztową rmy. Obecnie przeważa pogląd, że prospołeczne i proekologiczne działania rm to forma inwestowania, która może przynieść rmie i jej otoczeniu wielorakie korzyści. Działania z zakresu CSR powodują kształtowanie pozytywnego wizerunku rmy, wzrost jej kultury organizacyjnej, większą wiarygodność, sympatię i zaufanie ze strony otoczenia społecznego i gospodarczego. W rezultacie przekłada się to na wzrost konkurencyjności rmy, a tym samym na jej rozwój. Rozwój lokalnego biznesu to społeczne i nansowe korzyści dla samorządu gminnego i mieszkańców. Istnieje już wiele organizacji na szczeblu międzynarodowym, choć także w Polsce, propagujących społeczną odpowiedzialność biznesu, która staje się powoli elementem budowania przewagi konkurencyjnej rm. Istotną rolę do odegrania w stymulowaniu odpowiedzialności społecznej biznesu mają także samorządy lokalne, posiadające często bezpośredni kontakt z rmami, działającymi na ich terenie. Na forum międzynarodowym i krajowym działania CSR dotyczą głównie dużych rm i koncernów z kapitałem zagranicznym. Posiadają one stosunkowo duże możliwości nansowe, z których część przeznaczają na akcje i programy CSR. Ostatnio sporo uwagi poświęca się jednak rozwojowi przedsięwzięć, inicjatyw i projektów społecznej odpowiedzialności wśród sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). Jak wiemy sektor ten stanowi 90% działających w Polsce rm, będąc głównym pracodawcą i motorem rozwoju gospodarczego regionów. Pierwszą rzeczą, co do której należy się przekonać jest to, że proponując lokalnym rmom podejmowanie działań CSR nie chcemy powiększać kosztów działalności gospodarczej, lecz zachęcać je do działań, które mogą im przynieść wielorakie korzyści. Wiele badań wskazuje na to, że rmy podejmujące inicjatywy CSR cieszą się większą popularnością, uznaniem społecznym i zainteresowaniem ze strony inwestorów, a także większym powodzeniem wśród coraz bardziej wymagających klientów i konsumentów. Wiemy, ze największym problemem gmin są kwestie społeczne, głównie bezrobocie oraz sprawy związane z ochroną środowiska. Z drugiej strony czynnikiem, który w największej mierze zarówno powoduje, jak i może rozwiązywać te problemy jest działalność gospodarcza rm. Rozwój tych rm w kierunku prospołecznym i proekologicznym może znacząco przyczynić się do rozwiązywania tych problemów, szczególnie na poziomie lokalnym. Nie do przecenienia jest tutaj rola samorządu gminnego. Szczególną formą zaangażowania społecznego rm na rzecz lokalnych społeczności są tzw. inwestycje społeczne. Mogą być one podejmowane w różnych sferach działalności rmy i dotyczyć różnych dziedzin aktywności społeczeństwa. Zasadniczo są to przedsięwzięcia o charakterze społecznym i ekologicznym: * wspieranie edukacji, podwyższania kwalikacji i programów zawodowych (np. społeczności lokalnej na potrzeby danego przedsiębiorstwa), * przeciwdziałanie lokalnemu bezrobociu i społecznej marginalizacji (grup dyskryminowanych na rynku pracy), a tym samym kreowanie przyszłego rynku konsumenckiego (np. na produkty i usługi danego przedsiębiorstwa), * wspieranie ochrony zdrowia, zdrowego stylu życia i aktywności sportowej społeczności lokalnej (celem np. obniżenia kosztów absencji chorobowej pracowników), * kultywacja i rozwój wartości kulturowych regionu (celem zwiększenia morale pracowników lokalnych), www.ingmina.pl 11 * przedsięwzięcia na rzecz rozwoju świadomości ekologicznej i postaw konsumenckich preferujących produkty lokalne (np. danego przedsiębiorstwa). Dzięki tego typu przedsięwzięciom rma może być traktowana jako „dobry obywatel” swojego regionu (corporate citizenship). Wszystkie formy zaangażowania rmy na rzecz wspólnoty lokalnej mają znaczenie dla jej rozwoju społecznego i gospodarczego, a więc dla dobra wspólnego, niezależnie od tego czy wynikają z poczucia moralnej odpowiedzialności, jak działalność charytatywna, czy też z dobrze pojętego interesu rmy w krótszej lub dłuższej perspektywie. Działania gminy promujące społeczną i ekologiczną odpowiedzialność na swoim terenie powinny być zróżnicowane, w zależności od miejskiego lub wiejskiego (miejsko-wiejskiego) charakteru gminy i głównych rodzajów działalności gospodarczej prowadzonej na jej terenie. Działania promujące społeczną odpowiedzialność biznesu powinny rozpocząć się od identykacji już istniejących przykładów na tego typu działania. Powinny być zauważane przez gminę i armowane. Najbardziej powszechne działania to sponsorowanie przez rmy wydarzeń niekomercyjnych, np. imprez kulturalnych, artystycznych, ekologicznych. Odmienną formą od zwykłego nansowania jakiegoś wydarzenia lub zakupu sprzętu (np. informatycznego, dydaktycznego, sportowego dla szkół, pomoc w modernizacji placówek użyteczności publicznej itp.) jest oferowanie produktów lub usług dostarczonych przez rmę nieodpłatnie lub po zaniżonych cenach (np. produktów spożywczych, ubrań dla dzieci z rodzin o niskich dochodach). Jeszcze inną formą zaangażowania społecznego może być wolontariat pracowniczy, czyli nieodpłatne oddelegowywanie pracowników przez rmę do pomocy lub świadczenia usług w danym zakresie (np. pracowników rmy komputerowej do prowadzenia zajęć informatycznych w szkołach). Dostrzeganie i gratykowanie tego typu działań przez gminę może przybierać formę okolicznościowych nagród i wyróżnień dla rm podejmujących tego typu działania. Drugim krokiem możliwych działań gminy, o bardziej aktywnym charakterze może być opracowanie specjalnych 12 www.ingmina.pl programów lub projektów promowania odpowiedzialności społecznej. Duże możliwości oferuje tu ochrona środowiska, działania w tym zakresie przekładają się bowiem na kwestie społeczne. Wysoka jakość i czystość środowiska naturalnego to zdrowie społeczności lokalnej i atrakcyjność turystyczna regionu. Tworzenie i realizacja programów odpowiedzialności społecznej powinno rozpocząć się od diagnozy lokalnych problemów lub szczególnych potrzeb. Może być nim np. modernizacja lokalnego przedszkola lub adaptacja danego obiektu na potrzeby osób niepełnosprawnych. Grupą rm, do jakich będzie się w tym wypadku zwracać gmina będą rmy remontowo-budowlane. Drugim krokiem jest opracowanie specjalnego programu promocji i gratykacji dla rmy, która podejmie się takich działań. Celem takiego programu powinno być odpowiednie wyróżnienie rmy i takie referencje, które mogą przełożyć się na wzrost popularności rmy wśród potencjalnych klientów, a de facto wzrost sprzedaży jej usług lub produktów. W przypadku działań z zakresu ochrony środowiska przykładem może być identykacja problemów z nielegalnym wysypywaniem odpadów, szczególnie w lasach. Adresatem programu gminy będą w tym przypadku rmy gospodarki odpadami i organizacje odzysku. Program może mieć formę konkursu na rmę, która użyczy sprzętu dla celów likwidacji leśnych wysypisk. Do tego rodzaju prac gmina może zaangażować lokalne osoby długotrwale bezrobotne, na zasadach zatrudnienia socjalnego. Poprzez współpracę prywatno-społeczną w istotnym zakresie problem dzikich wysypisk może być rozwiązywany. Przy odpowiednim nagłośnieniu ze strony mediów lokalnych, można usiłować wpłynąć na mieszkańców, aby zaprzestali praktyk nielegalnego pozbywania się odpadów, czyli starać się likwidować przyczyny tych negatywnych tendencji. Firmy uczestniczące w takich akcjach, powinny być odpowiednio promowane przez gminy. Szczególne możliwości promowania odpowiedzialności społecznej oferują zamówienia publiczne. Do kryteriów przyznawania zamówień publicznych mogą zostać włączone kryteria społeczne i ekologiczne, które powinny być respektowane przez rmy podejmujące się wykonywania danych zadań publicznych. Powinny one być jednak tak sformułowane, aby leżały w zasięgu możliwości poszczególnych rm. Obecnie najprostsze wydaje się preferowanie rm posiadających wdrożony system zarządzania środowiskowego ISO 14000 lub EMAS. W zakresie odpowiedzialności społecznej najbardziej popularna jest norma SA 8000. Nawiązując współpracę z taką rmą gmina ma pewną gwarancję, że rma dokłada należytych starań, aby prowadzić działalność w sposób możliwie najmniej uciążliwy dla środowiska i korzystny dla otoczenia społecznego. Działania Komisji Europejskiej zmierzają w kierunku ekologizacji kryteriów zamówień publicznych, co ma przyczynić się do poprawy stanu środowiska i wzrostu konkurencyjności ekologicznej rm europejskich. Duże pole prospołecznych i proekologicznych działań stwarza partnerstwo publiczno-prywatne, w ramach którego można wynegocjować wiele rozwiązań korzystnych dla lokalnego otoczenia społecznego i przyrodniczego. Obok promowania odpowiedzialnego biznesu w formie konkursów i zadań publicznych, gmina może podjąć mniej lub bardziej radykalne działania. Duże możliwości oferuje promocja dobrych przykładów (w formie publikacji i programów w mediach lokalnych, ulotek, plakatów) zarówno krajowych, jak i zagranicznych, a tych jest już stosunkowo dużo. Najbardziej „twardym” i skutecznym działaniem mogą być jednak specjalne preferencje podatkowe, w zakresie podatków lokalnych, które ponoszą rmy w związku z prowadzoną na danym terenie działalnością. Gmina powinna jednak dokonać analizy, na ile efektywne społecznie lub ekologicznie będą działania rmy z zakresu CSR podejmowane z jej inicjatywy, a na ile skuteczna jest redystrybucja środków przez same gminy. Nie można się jednak o tym przekonać, nie pozostawiając lub nie stymulując inicjatywy rm do podejmowania działań, projektów i programów społecznej i ekologicznej odpowiedzialności. Z właściwie przeprowadzonych działań CSR, zgodnie z koncepcją zrównoważonego rozwoju, korzyści powinni odnieść wszyscy: rmy, społeczność lokalna, samorządy i naturalne środowisko. Mikołaj Niedek Ekspert Fundacji Promocji Gmin Polskich Projekt rozporządzenia określający warunki udzielania dotacji na przyłączenie do internetu W ministerstwie nauki i informatyzacji powstał projekt roporządzenia określający warunki udzielania dotacji na przyłączenie uprawnionych jednostek do sieci w celu zapewnienia usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu. Akt prawny minister nauki wydał na podstawie ustawy „Prawo telekomunikacyjne”. Zgodnie z tą ustawą, „jednostkami uprawnionymi” są szkoły publiczne, szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, zakłady kształcenia nauczycieli, publiczne centra kształcenia, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, socjoterapii, szkolno-wychowawcze, publiczne placówki doskonalenia nauczycieli, publiczne biblioteki oraz szkoły wyższe. Donansowanie usługi przyłączenia do sieci w celu zapewnienia korzystania z szerokopasmowego dostępu do Internetu dla jednostek uprawnionych, a w konsekwencji dla m.in. uczniów, studentów i słuchaczy tych placówek jest jednym z wielu działań państwa na rzecz społeczeństwa informacyjnego. Zdaniem resortu przyczyni się również do zmniejszenia dysproporcji pomiędzy Polską a innymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej w dostępie do informacji umieszczanych w Internecie. Realizacja jednego z obszarów „Strategii informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej – ePolska na lata 2004–2006” (zapewnienie obywatelom i przedsiębiorcom taniego i powszechnego dostępu do Internetu) pozwoli w ciągu najbliższych lat doprowadzić do poziomu tego dostępu w Polsce podobnego do innych krajów UE. Zdaniem resortu nauki, szczególnie ważne jest rozpowszechnienie Internetu w szkołach, placówkach oświatowych, uczelniach oraz placówkach kultury. Jest to realizowane m.in. poprzez program mający na celu stworzenie w każdej polskiej szkole i jednostce kultury (jak np. biblioteka publiczna) pracowni komputerowej wyposażonej w sze ro ko p a smowy dostęp do Internetu. Badania wskazują, że obecnie zd e c yd ow a n a większość tego typu jednostek nie posiada dostępu szerokopasmowego o przepustowości gwarantującej swobodne korzystanie z Internetu. W w i ę k szo ś c i przypadków placówki korzystają z dostępu wdzwanianego. Jak czytamy w uzasadnieniu do rozporządzenia, bez odpowiedniego wsparcia nanSKORZYSTAJ Z DOTACJI UNII EUROPEJSKIEJ sowego obciążenie jednostek oświatow ych i kultur a lnych kosztami zapewnienia szerokopasmowego dostępu do Internetu spowodowałoby, że uboższe nie byłyby w stanie snansować dodatkowych wydatków. Spowodować mogłoby to zagrożenie ich funkcji edukacyjnej, co w odniesieniu do szkół wiejskich jeszcze bardziej pogłębiłoby przepaść edukacyjną między regionami zurbanizowanymi a wiejskimi. W opinii resortu przyjęta w projekcie procedura przyznawania dotacji pozwala na jej zobiektywizowanie pod względem merytorycznym oraz na realizację stałego nadzoru nansowego nad wydatkowaniem środków. Procedura ta umożliwia ponadto grupowanie wniosków o udzielenie dotacji w większe projekty w celu bardziej efektywnego wydatkowania środków budżetowych. Formularze wniosków i rozliczeń pozwalają na usprawnienie procesów przygotowania wniosków o dotację oraz jej rozliczenia, a także nadzór nad tymi procesami. W uzasadnieniu podkreślono także konieczność wsparcia działań realizowanych w ramach Strategii Lizbońskiej w obszarze budowy społeczeństwa opartego na wiedzy. Brak możliwości uzyskania tańszego szerokopasmowego przyłączenia szkół i placówek oświatowych do Internetu ograniczy polskiej młodzieży szansę na wyrównanie poziomu dostępu do globalnego źródła wiedzy i informacji. Jak szacuje ministerstwo, łączna liczba uprawnionych to około 50 tys. jednostek, w tym posiadających dostęp szerokopasmowy o parametrach zgodnych z zaleceniami UE jest poniżej 1 proc. Łączna wielkość wydatków została oszacowana na nie więcej niż 14,8 mln zł. Środki powyższe zostały ujęte w rezerwie celowej budżetu państwa na informatyzację w roku 2005. Zdaniem resortu należy się spodziewać, że większość uprawnionych skorzysta z możliwości dotowanego podłączenia do Internetu już w pierwszym roku obowiązywania rozporządzenia. Ministerstwo nauki i informatyzacji zamieściło projekt rozporządzenia na swojej stronie internetowej, pod adresem: http://www.mnii.gov.pl/_gAllery/ 58/46/5846.pdf www.ingmina.pl 13 Pressrelease KONFERENCJA „Ewidencje i Rejestry w Administracji Publicznej. Integracja platform elektronicznych” 2 marca 2005 r. Instytut IBIB, Warszawa. Organizator: Centrum Promocji Informatyki Sp. z o.o. Informatyzacja administracji, «e-government», bez zmiany polskiego modelu rejestrów administracyjnych, zwłaszcza bez zmiany trybu stanowienia prawa w zakresie tworzenia środowiska informacyjnego dla poszczególnych regulacji prawnych, stanowi poważne zagrożenie dla ładu informacyjnego w państwie – powiedział prof. Józef Oleński podczas konferencji „Ewidencje i Rejestry w Administracji Publicznej. Integracja platform elektronicznych”. 2 marca 2005 r. w Warszawie odbyła się konferencja „Ewidencje i Rejestry w Administracji Publicznej. Integracja platform elektronicznych”. Spotkanie zostało zoorganizowanie przez Centrum Promocji Informatyki Sp. z o.o. Grono słuchaczy stanowili przedstawiciele administracji publicznej m.in.: Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Ochrony Środowiska, Najwyższej Izby Kontroli, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Urzędów Miejskich, Urzędów Wojewódzkich, Urzędów Marszałkowskich, ośrodków akademickich oraz kancelarii prawnych. Tematyka ewidencji i rejestrów administracji publicznej od wielu lat budzi wiele emocji w środowisku zarówno urzędników odpowiadających za ich funkcjonowanie, jak i twórców systemów informatycznych administracji publicznej, które z tych zasobów muszą korzystać. Dlatego konferencja dotycząca tej problematyki jest ważnym elementem wypracowania koncepcji ich dalszej ewolucji, stworzenia stabilniejszych podstaw prawnych i ich działania oraz przedyskutowanie możliwości zastosowania najnowszych technologii in- 14 www.ingmina.pl formatycznych do ich technicznej modernizacji – napisał we wstępie książki konferencyjnej Wiesław Paluszyński (PIIT), który poprowadził obrady. W mowie otwierającej konferencję podkreślił, że w toczącej się dyskusji dotyczącej rejestrów i ewidencji jedno tylko nie podlega dyskusji: „bez zmodernizowania tego systemu, zapewnienia mu właściwych podstaw prawnych funkcjonowania i nansowanie nie możemy mówić o jakimkolwiek skutecznym wdrożeniu usług e-government w administracji publicznej”. 1. prof. Bolesław Szafrański (WAT – Instytut Systemów Informatycznych) Wykład inaugurujący wygłosił prof. Bolesław Szafrański (WAT – Instytut Systemów Informatycznych), w którym Profesor przedstawił szczegóły dotyczące zapisów dotyczących rejestrów w projekcie Ustawy o informatyzacji. Rejestr publiczny to rejestr, ewidencja, wykaz, lista, spis albo inna forma ewidencji służąca do realizacji zadań publicznych, prowadzona przez podmiot publiczny na podstawie odrębnych przepisów ustawowych. Ustawa ma regulować minimalne wymagania dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej. Ma nimi być zespół cech informacyjnych, w tym identykatorów oraz odpowiadających im charakterystyk elementów strukturalnych przekazu informacji, takich jak zawartości pola danych, służących do zapewnienia spójności prowadzenia rejestrów publicznych oraz wymiany informacji w formie elektronicznej między podmiotami publicznymi. Zadanie spójności podkreślał w swoim wystąpieniu również prof. Józef Oleński (Uniwersytet Warszawski, Narodowy Bank Polski). Przedstawił funkcjonujące w innych krajach modele rejestrów administracyjnych oraz model polski, którego istotą jest daleko posunięta autonomizacja inicjowania, tworzenia, projektowania i eksploatacji rejestrów podmiotów gospodarki narodowej. Efektem takiego procesu stanowienia prawa jest to, że wiele ustaw wymaga utworzenia i utrzymania odrębnych, autonomicznych rejestrów podmiotów. Rejestry tworzone jako systemy autonomiczne są niespójne – podkreśla. Wprowadzają bowiem własne standardy informacyjne, nieskoordynowane ze standardami innych rejestrów. Dlatego nie ma możliwości wymiany informacji między rejestrami – dodaje. Informatyzacja administracji, e-government, w warunkach modelu polskiego, bez zmiany tego modelu, zwłaszcza bez zmiany trybu stanowienia prawa w zakresie tworzenia środowiska informacyjnego dla poszczególnych regulacji prawnych, stanowi poważne zagrożenie dla ładu informacyjnego w państwie – powiedział prof. Józef Oleński. 2. prof. Józef Oleński (Uniwersytet Warszawski, Narodowy Bank Polski). ne realizujące zadania publiczne warunkujące realizację funkcji organów państwa i innych systemów informacyjnych. Dlatego rozróżnienie rejestrów i ewidencji jest istotą dla projektowania i eksploatacji systemów informacyjnych sektora publicznego. 3. Gustaw Pietrzyk (dyrektor Departamentu Rejestrów Państwowych MSWiA) Profesor Oleński przypomniał, że rejestry administracyjne są ważnymi elementami metainformacyjnymi wszystkich systemów informatycznych jednostek sektora publicznego, dlatego zastosowanie w różnych systemach informacyjnych administracji tych samych lub spójnych w określonym zakresie rejestrów osób zycznych, jednostek organizacyjnych, jednostek terytorialnych, obiektów technicznych czy procesów zapewnia integralność tych systemów. Aby rejestry administracyjnych mogły spełniać tę funkcję, same powinny spełniać wymogi integralności, relewancji i minimalnej redundancji. Niestety, większość rejestrów administracyjnych obecnie istniejących powstało w „epoce papierowej”. Są to systemy autonomiczne, nie spełniające warunków integralności niezbędnej do efektywnej wymiany informacji z wykorzystaniem technologii teleinformatycznych. Niezbędne jest, by re-engineering tych rejestrów, w związku z wprowadzaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych w aparacie państwa, wykorzystać do ich integracji. Profesor twierdzi, że w pierwszej kolejności należy określić minimalny zestaw standardów dla powtarzalnych danych oraz hierarchii rejestrów z punktu widzenia standaryzacji tych danych w systemach informatycznych sektora publicznego. Systemy na szczycie tej hierarchii mogłyby pełnić funkcje tzw. rejestrów referencyjnych, a więc systemów, których wewnętrzne standardy informacyjne są uznawane przez wszystkie inne rejestry. Funkcję rejestrów referencyjnych w warunkach Polski mogłyby pełnić – po ich odpowiednim re-engineeringu autonomiczne rejestry ogólnokrajowe. Pełna kontrola Państwa nad infrastrukturą jest warunkiem jego suwerenności. Kontrolę tę pełnią poprzez stanowienie prawa regulującego funkcjonowanie systemów o charakterze infrastruktury, wyspecjalizowane systemy informacyj- Gustaw Pietrzyk (Dyrektor Departamentu Rejestrów Państwowych MSWiA) omówił koncepcję integracji rejestrów akt stanu cywilnego, ewidencji ludności i dokumentów tożsamości na podstawie rejestru PESEL. W efekcie wdrożenia działań o charakterze integracyjnym powstanie Centralna Ewidencja Ludności i Dokumentów (CELiD). Będzie ona zawierać dane zgromadzone w rejestrach CRASC, PESEL oraz OEW i UDO. Dostęp do danych w CELiD spowoduje usprawnienie obiegu informacji na styku urządobywatel/przedsiębiorca przez możliwość automatycznego generowania formularzy urzędowych – rola obywatela/ przedsiębiorcy zostanie ograniczona do sprawdzenia poprawności danych i zatwierdzenia ich podpisem. Jednak, jak podkreślał Dyrektor Gustaw Pietrzyk, problemem nie jest ustanowienie nowego rejestru publicznego, a wprowadzenie sprawnego systemu zarządzania nowym rejestrem. 4. Maciej Kiedrowicz (Ministerstwo Sprawiedliwości) Maciej Kiedrowicz (Ministerstwo Sprawiedliwości) omówił stan obecny i przyszłość rejestrów sądowych w Polsce. Liczba ekspozytur Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych będzie wzrastała w miarę wdrażania w wydziałach ksiąg wieczystych elektronicznej księgi wieczystej – powiedział. Naturalną rzeczą będzie tendencja wykorzystywania elektronicznych nośników przekazywania informacji do uruchamiania w istniejących oddziałach Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego ekspozytur Centralnej Informacji o Zastawach Rejestrowych, a po zakończeniu wdrożenia projektu elektronicznych ksiąg wieczystych do stwarzania możliwości uzyskiwania informacji ze wszystkich rejestrów w dowolnej jednostce Centralnej Informacji – dodał. W zakresie kanałów świadczenia usług planuje się z chwilą wdrożenia podpisu elektronicznego przyjmowanie wniosków elektronicznie przez Internet. Nastąpi usprawnienie techniki prowadzenia ksiąg wieczystych, poprzez odejście od ręcznych metod na rzecz zastosowania technik informatycznych (System Wpisów – SWKW). Dodał, że planowane jest zapewnienie spójności danych oraz określenie zasad prawnych i organizacyjnych współpracy pomiędzy systemem NKW a systemami: EGiB, PESEL, REGON. 4. Wojciech Garstka (główny Urząd Geodezji i Kartograi) Wojciech Garstka (główny Urząd Geodezji i Kartograi) omówił obecny stan ewidencji danych przedmiotowych i podmiotowych oraz możliwość integracji danych przez Integrującą Platformę Elektroniczną (IPE). Twierdzi, że w 2007 r. system ten stanie się ogólnopolski. Przestawił projekt Zintegrowanego Systemu Katastralnego, zaznaczył jednak, że powstanie podsystemu IPE jest niezbędnym warunkiem powstania ZSK. www.ingmina.pl 15 5. Robert Widz (Integraph) Robert Widz (Integraph) przypomniał, że w większości systemy Ewidencji Gruntów i Budynków (EGIB) stanowią zamknięte rozwiązania, przeznaczone do realizacji potrzeb administracji geodezyjnej, a stan baz danych ewidencyjnych wymaga podjęcia prac modernizacyjnych. Na tym tle przedstawił system do prowadzenia ewidencji gruntów, budynków i lokali projektowany przez Intergraph. 6. Mariusz Chmielewski oraz Mariusz Sperczyński (Sybase) Mariusz Chmielewski oraz Mariusz Sperczyński (Sybase) przestawili modele organizacyjne dla rejestrów i ewidencji krajowych, trendy informatyczne dla rejestrów w Administracji Publicznej – bazy referencyjne, magistrale komunikacji oraz rozwiązania w tej dziedzinie proponowane przez Sybase. 7. Jarosław Mojsiejuk (członek Rady PIIT) Konferencję podsumował wykład Jarosława Mojsiejuka (PIIT) prezentujący szanse i zagrożenia wprowadzenia integracji systemów administracji publicznej. Mówca zaznaczył niespójność pojęć i zawartości informacyjnej, mnogość rejestrów i ewidencji oraz brak jasnych reguł, które są pierwotne (wzorcowe) a które wtórne. Przedstawił, że w Ustawie o informatyzacji ust.5 są zapisy dotyczące odrębnych standardów doty- 16 www.ingmina.pl czących sposobu wnoszenia pism (dokumentów elektronicznych pocztą elektroniczną i za pośrednictwem formularzy na stronach www) określone w osobnych delegacjach do wydania rozporządzeń przez różne organy (w tych samych sprawach technicznych). Dodatkowo projekt ustawy wprowadza delegacje do określenia w formie rozporządzeń standardów dot. dokumentów elektronicznych w jeszcze większej ilości ustaw niż poprzednio wymienione np.: dot. muzealiów, archiwaliów, publikacji aktów prawnych. Jarosław Mojsiejuk zauważa, że uwagi na brak dojrzałych projektów rozporządzeń wykonawczych ustawy nie pozwala na pełną ocenę skali zagrożenia wprowadzenia, ale skala widocznego chaosu jest bardzo duża. Podaje przykłady: rma będzie musiała kontaktować się elektronicznie z ZUS-em, Urzędem Skarbowym, Urzędem Statystycznym, Urzędem Pracy etc. z wykorzystaniem różnych aplikacji, czyli je kupić; urzędy będą stosowały różne zasady technicznego udostępniania i wnoszenia formularzy na stronach www, potwierdzania doręczeń, różne standardy elektronicznych pism urzędowych. W związku z czym powstanie taka ilość standardów, że zwykły obywatel lub rma zwłaszcza z sektora MSP straci jakiekolwiek zainteresowanie dla i tak kompletnie niezrozumiałej dla niego „informatyki” i korzystania z jakichkolwiek usług publicznych „online”. Patronat medialny: Portal eGov.pl, dwutygodnik Gazeta Samorządu i Administracji, magazyn Gmina oraz portal Audyt.Net. Oprac. PR CPI �� � ����� � �������� � ������� ��������������������������� ����������������������� �� � � � � � � � ������������������������� ������������������������������������ ������������������� ������������������������������������������� ���������������� Warszawa, 7 marca 2005 r. Grupa Konsalnet istnieje od ponad dziesięciu lat, świadcząc profesjonalne, dostosowane do indywidualnych potrzeb usługi w zakresie ochrony i bezpieczeństwa. Jest jednym z największych podmiotów gospodarczych działających w tej branży i niewątpliwie jedynym oferującym tak wszechstronną i kompleksową obsługę swoich klientów. Chronimy obiekty, osoby i mienie, zabezpieczamy porządek podczas imprez masowych, konwojujemy wartości i transporty materiałów niebezpiecznych, projektujemy, wykonujemy i serwisujemy techniczne systemy ochrony, pomagamy zaplanować i zrealizować różnorodne działania służące porządkowi i bezpieczeństwu. Bankom i innym instytucjom nansowym oferujemy specjalistyczną usługę cash processingu, czyli obróbkę gotówki. Mając świadomość zadań i potrzeb gmin w tworzeniu systemów i mechanizmów służących poprawie bezpieczeństwa, a także znając uwarunkowania w jakich działają władze samorządowe i administracja terenowa, kierujemy do Państwa ofertę współpracy z nadzieją na umożliwienie nam udzielenia Państwu pomocy. Nasze przygotowanie, bogate doświadczenie zawodowe, solidne podstawy kapitałowe, wyposażenie w nowoczesne środki techniczne, wsparte bogatą praktyką naszej kadry uprawnia do stwierdzenia, że jesteśmy dobrym partnerem dla Państwa Gminy do realizacji jednego z najważniejszych zadań – zapewnienia porządku i bezpieczeństwa. W czym głównie widzimy naszą przydatność i szansę na skuteczne wsparcie Państwa starań o bezpieczną, sprawnie funkcjonującą, przyjazną mieszkańcom, gospodarną, silną i bezpieczną gminę? Rozpoznać zagrożenia, odpowiednio zaplanować działania ochronne, skutecznie wykonać plan – tak tworzy się bezpieczeństwo. Jak w każdej dziedzinie, tak i w tworzeniu porządku i bezpieczeństwa niezbędna jest fachowa wiedza, doświadczenie i możliwości wykonania zadań. Jesteśmy do Państwa dyspozycji we wszelkich działaniach, a posiadane przez nas możliwości realizacji zadań na terenie całego kraju oraz wszechstronność usług gwarantują ich wysoki poziom i konkurencyjność cenową. Ochrona obiektów – stosownie do rodzaju obiektu, jego funkcji i zadań zapewniamy bezpieczeństwo osób i mienia we- 18 www.ingmina.pl dług indywidualnie opracowanego planu ochrony. W ten sposób ochrona uwzględnia zarówno potrzeby bezpieczeństwa obiektu jak i oczekiwania Zleceniodawcy, bowiem inaczej chronić należy obiekty użyteczności publicznej, inaczej zakłady produkcyjne, a inaczej instytucje czy urzędy. Ochrona imprez masowych – zgodnie z wymogami prawa, a także wobec zagrożeń towarzyszących różnorodnym imprezom m.in. takim jak zawody sportowe, festyny, kiermasze i inne, imprezy te powinny być ochraniane. Prawo wymaga jednak, by imprezy masowe ochraniane były przez pracowników posiadających specjalne kwalikacje potwierdzone przeszkoleniem do realizacji tego typu zadań. Niespełnienie tego wymogu grozi konsekwencjami zarówno temu, kto wykonuje takie zadania bez uprawnień jak i temu kto je zlecił. Pozostajemy do Państwa dyspozycji przy zaplanowaniu i wykonaniu ochrony tego rodzaju imprez w sposób fachowy i zgodny z prawem. Konwojowanie wartości – ochrona transportowanych wartości, dla zapewnienia bezpieczeństwa, musi być wykonywana fachowo i przy użyciu odpowiednich środków. Wyszkolenie i doświadczenie konwojujących, posiadane przez nich środki techniczne, w tym także rodzaj i ilość uzbrojenia, sprawna łączność, odpowiedni – przystosowany transport to podstawowe warunki zabezpieczenia przed napadem i innymi zdarzeniami. Jednocześnie – równie istotne znaczenie dla właściciela konwojowanych wartości ma wysokość i skuteczność ubezpieczenia posiadanego przez rmę wykonującą tego typu zadania. My dysponujemy około 200 specjalistycznymi samochodami konwojowymi na terenie całego kraju, załogami wyposażonymi w broń kulową krótką i długą oraz broń gładkolufową, a ubezpieczenie opiewa na kwotę 40 mln zł. Techniczne systemy ochrony – w projektowaniu i wykonywaniu tych systemów przyświeca nam główna zasada optymalizacji kosztów przy jednoczesnym zapewnieniu maksymalnego poziomu bezpieczeństwa. Każda ochrona, a także każdy system bezpieczeństwa realizowane są przez ludzi, których działania wspierają środki techniczne. Powoduje to prostą zależność: im więcej adekwatnych do potrzeb środków technicznych, tym mniej ludzi potrzeba do ochrony zycznej – i odwrotnie. Odpowiednie zaplanowanie ochrony oraz dobranie najkorzystniejszych rozwiązań pozwala często znacznie ograniczyć koszty ponoszone na bezpieczeństwo. Poza tradycyjny- mi i rozpowszechnionymi już systemami technicznymi (telewizja obserwacyjna, kontrola dostępu, monitorowanie alarmów) dysponujemy także innymi rozwiązaniami, jak np. monitorowanie pojazdów, dające możliwość pełnej kontroli pracy kierowców. Porządek i bezpieczeństwo – działania prewencyjne – z wielu różnorodnych powodów władze gmin borykają się z narastającymi zagrożeniami przestępczością pospolitą, a niekiedy – z poważną przestępczością kryminalną. Niedonansowana policja i inne służby odpowiedzialne za porządek nie mogą podołać zadaniom zapewnienia spokoju, poszanowania prawa i oczekiwanego porządku. W tej ważnej dziedzinie – kształtującej w istotny sposób autorytet i uznanie dla władz gminy – jesteśmy także do Państwa dyspozycji. Realizujemy już takie działania w wielu rejonach kraju. Oznakowane pojazdy patrolowo-interwencyjne z doświadczonymi załogami są w stanie samodzielnie lub wspólnie z miejscową policją lub strażą miejską wykonywać zadania prewencyjno–ochronne, wydatnie podnosząc poziom bezpieczeństwa obywateli, strzegąc ładu i porządku. Mogą także jednocześnie – przy odpowiednim zaplanowaniu – konwojować wartości, znacznie ograniczając koszty. Wiedza jest kluczem do sukcesu, a wiedza w zakresie bezpieczeństwa pozwala uniknąć wielu kłopotów. Nasze Centrum Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego jest koncesjonowaną niepubliczną placówką oświatową. Działalność szkoleniowa i wydawnicza Centrum ukierunkowana jest głównie na problematykę bezpieczeństwa. Prowadzimy m.in. szkolenia na podstawie umów z Urzędami Pracy w ramach programów zwalczania bezrobocia, także współnansowane ze środków EFS w ramach „Działania 1.2 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich”. Jesteśmy niekwestionowanym liderem w szkoleniu i dokształcaniu kadr rm, instytucji i organizacji we wszelkich aspektach związanych z bezpieczeństwem. Szczególnie polecamy Państwu specjalistyczne, zindywidualizowane szkolenia, w tym dla kadry kierowniczej, m.in. na temat: zarządzania w sytuacjach kryzysowych, ochrony informacji, ochrony danych osobowych, organizacji i zarządzania bezpieczeństwem i inne – zgodnie z Państwa potrzebami. Organizowane przez nas szkolenia spełniają wymogi zgodne ze standardami Unii Europejskiej. Formę, metodykę, program i materiały szkoleniowe opracujemy, uwzględniając Państwa realia i zapotrzebowanie. Targi ENEX w Kielcach – relacja W dniach 16–18 marca 2005 r. w ośrodku wystawienniczym Targi Kielce odbyły się VIII Międzynarodowe Targi Energetyki ENEX. Równolegle imprezie tej towarzyszyły III Targi Odnawialnych Źródeł Energii ENEX – Nowa Energia. Patronat honorowy objęli sekretarz stanu Ministerstwa Gospodarki i Pracy Jacek Piechota, sekretarz stanu Ministerstwa Środowiska Tomasz Podgajniak oraz senator RP, przewodniczący Parlamentarnego Zespołu Restrukturyzacji ds. Energetyki, Jerzy Suchański. Patronat medialny sprawowały: dziennik „Rzeczpospolita”, miesięczniki – „Energia Gigawat”, „Elektrosystemy”, „Bioenergy International”, „Gazeta Sołecka”, kwartalnik „Przegląd Energetyczny”. Patronat internetowy objęły www.cire.pl (Agencja Rynku Energii S.A.) oraz www.ise.pl. Tegoroczne wystawy energetyczne i konferencje zostały zorganizowane we współpracy z Izbą Gospodarczą Energetyki i Ochrony Środowiska, Polską Izbą Biomasy, Projektem Bliźniaczym „Zrównoważona polityka energetyczna w Polsce”, Polską Izbą Gospodarczą Energii Odnawialnej, Europejskim Centrum Energii Odnawialnej EC BREC, Towarzystwem Wspierania Elektrowni Wiatrowych VIS VENTI oraz Stowarzyszeniem Elektryków Polskich. Kieleckie wystawy energetyczne to miejsce promocji najnowocześniejszych technologii i dyskusji na temat perspektyw rozwojowych rynku energetycznego. ENEX i ENEX – Nowa Energia to znakomite miejsce zademonstrowania nowych rozwiązań technicznych i technologicznych przemysłu energetycznego. Podczas targów nowością były pokazy nowoczesnej stacji transformatorowej średniego napięcia typu CSS, a także trójfazowego osprzętu do linii napowietrznych (uchwyty krańcowe, przyłącza, zaciski przebijające izolację, złącza słupowe, uchwyty przelotowe). Wystawcy pokazali również ekologiczne, wielopaliwowe urządzenia grzewcze i klimatyzacyjne oraz maszyny i urządzenia energetyczne i elektroenergetyczne przeznaczone do wytwarzania, przesyłania i dystrybucji energii, systemy informatyczne i telekomunikacyjne stosowane w energetyce oraz metody modernizacji istniejących sieci energetycznych. W ramach wystawy ENEX – Nowa Energia swoją ofertę przedstawiły rmy 20 www.ingmina.pl prezentujące nowoczesne technologie pozyskiwania i wykorzystania energii elektrycznej i cieplnej ze źródeł odnawialnych. Dużym zainteresowaniem cieszyły się kolektory słoneczne, piece opalane słomą i drewnem, promienniki ciepła, kotłownie opalane biomasą, pojazdy na biopaliwo oraz urządzenia i linie technologiczne do produkcji pelet. Wystawcy pokazali również możliwości nansowania energii ze źródeł odnawialnych. Jak potwierdzają specjaliści z branży, targi te są najlepszą okazją do poznania najnowszych urządzeń i trendów w branży odnawialnych źródeł energii. Dzięki temu kielecka wystawa jest miejscem corocznych spotkań producentów, projektantów, naukowców, inwestorów, przedstawicieli samorządów i przedsiębiorstw energetycznych oraz wszystkich zainteresowanych tanią i czystą energią. Targom ENEX i ENEX – Nowa Energia towarzyszyła piąta edycja prestiżowej międzynarodowej konferencji naukowej nt. „Odnawialne źródła energii – stan aktualny i perspektywy rozwoju” oraz debiutujący w Kielcach Salon Biomasy. Celem konferencji było m.in. przedstawienie możliwości wykorzystania przez samorządy lokalne oraz lokalne społeczności energii ze źródeł alternatywnych, a także wymiana doświadczeń na temat praktycznych możliwości zastosowania energii odnawialnych przez polskie przedsiębiorstwa i gminy. Dzięki panelowym sesjom producenci, projektanci, decydenci i przedstawiciele kręgów opiniotwórczych, instytucji centralnych i czołowych uczestników polskiego rynku energetycznego mogli wymienić się doświadczeniem zawodowym, a także uzupełnić swoje wiadomości na temat branży. Tegoroczne obrady konferencji podzielone były na pięć głównych bloków tematycznych: Sesja 1 – Energetyka wodna i geotermalna; Sesja 2 – Salon Biomasy; Sesja 3 – Energetyka wiatrowa; Sesja 4 – Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii; Sesja 5 – Polityka Energetyczna Polski. Tradycyjnie już w ramach konferencji organizatorzy zaplanowali Sesję plenarną „Okrągły stół”, podczas której podsumowano konferencje i skonfrontowano wnioski prowadzących poszczególne panele tematyczne. Podczas tych obrad odbyła się dyskusja z udziałem m.in. przedstawicieli: Parlamentarnego Ze- społu ds. Restrukturyzacji Energetyki, Stowarzyszenia Energetyków Polskich oraz Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej. Ostatniego dnia konferencji organizatorzy zaprosili na Forum Dyskusyjne „Energetyka jako element zrównoważonego rozwoju kraju”. Obrady forum poprowadził Maciej Stryjecki – Dyrektor Generalny Polskiej Izby Gospodarczej Energetyki. Prelegentami spotkania byli m.in. Jacek Piechota – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki i Pracy oraz Tomasz Podgajniak – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska. W tegorocznej edycji targów trakcie 6 sesji panelowych wzięło udział ponad 300 uczestników. Podczas Salonu Biomasy po raz pierwszy zorganizowanego przez Targi Kielce we współpracy z Polską Izbą Biomasy, zarówno wystawcy, jak i zwiedzający mieli okazję zapoznać się z kompleksową ofertą rynkową w zakresie nowych technik pozyskiwania, magazynowania i dystrybucji oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii ze szczególnym uwzględnieniem sektora bioenergii. Tradycyjnie, jak co roku, prezentowane podczas wystawy najlepsze rozwiązania techniczne i technologie zostały nagrodzone specjalnymi nagrodami Targów Kielce. Komisja Konkursowa VIII Międzynarodowych Targów Energetyki ENEX 2005 i III Targów Odnawialnych Źródeł Energii ENEX – Nowa Energia przyznała Medal Prezesa Stowarzyszenia Elektryków Polskich za typoszereg prądnic synchronicznych do odnawialnych źródeł energii dla rmy: Branżowy Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Elektrycznych Komel z Katowic. Medalami zostali nagrodzeni również: Energoinstal S.A. z Katowic za kotłowe rury ożebrowane z żebrem ciągłym bądź nacinanym, spawanym na całej długości; Zakład Produkcji Urządzeń Elektrycznych B. Wypychewicz S.A. Włoszczowa za wnętrzowy rozłącznik średniego napięcia typu GTR SF i GTR SF 2V. Komisja Konkursowa wyróżniła trzy rmy: EOD Dorsystem – Energie Odnawialne z Jeleniej Góry, Instytut Automatyki Systemów Energetycznych z Wrocławia oraz „ELKO-BIS” – Systemy Odgromowe R. Kogut, Sz. Klaczak Spółka Jawna z Wrocławia. Powodzeniem cieszył się też organizowany wśród publiczności przez wszystkie targowe dni konkurs. Warunkiem udziału w nim było rozwiązanie testu z wiedzy o energetyce i odnawialnych źródłach energii. Dziewięciu zwycięzców konkursu otrzymało wysokiej klasy sprzęt DVD. Tegoroczne targi były okazalsze od zeszłorocznej wystawy. Na powierzchni większej o 15% w porównaniu z rokiem ubiegłym swoją ofertę przedstawiło 94 wystawców z 5 państw – Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Polski. Było to o 25% więcej w porównaniu z targami ENEX 2004. ENEX i ENEX – Nowa Energia mają specjalistyczny charakter i grupę branżowych odbiorców. Z jednej strony są to inżynierowie, technicy, konstruktorzy, główni energetycy, a z drugiej – urzędnicy ministerialni oraz inwestorzy i przedstawiciele władz samorządowych z całej Polski. W tym roku było ich ponad 3500, czyli o ok. 25% więcej niż w roku ubiegłym. Zostało to zauważone przez wystawców, którzy wskazywali na wyższą „jakość” nawiązanych kontaktów. Na kolejną edycję targów ENEX i ENEX – Nowa Energia zapraszamy w marcu 2006 roku. www.ingmina.pl 21 Izba Projektowania Budowlanego na rzecz gmin polskich Pierwszą część artykułu autorstwa Ksawerego Krassowskiego pt. Izba Projektowania Budowlanego na rzecz gmin polskich opublikowano w nr 90 GMINY. Zawiera on zadania i formy działania Izby Projektowania Budowlanego i możliwości organizacyjne gmin. 1. Warunki przygotowania do realizacji inwestycji Władze nie wszystkich gmin (miast) zdają sobie sprawę z ogromu problemów, które je czekają, w związku z możliwościami realizowania inwestycji, głównie dot. infrastruktury technicznej oraz rozbudowy obiektów sportowych i kubaturowych. Wyposażenie polskich gmin w te obiekty w zasadniczy sposób odbiega od poziomu występującego w krajach dawnej UE. z: Sprawność działania gmin wiąże się – posiadaniem środków nansowych, – oprzyrządowaniem prawnym, umożliwiającym jak najlepsze przygotowanie inwestycji, – przygotowaniem terenów pod budowę, – posiadaniem wykwalikowanej ka- dry, która będzie w stanie podjąć się przygotowania, nansowania, nadzorowania i odbioru inwestycji. Celem polityki regionalnej Unii Europejskiej jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju poszczególnych obszarów. Szczególnie ważne jest to dla Polski. Regiony, w których PKB na mieszkańca wynosi poniżej 75% poziomu Unii, uznawane są za opóźnione w rozwoju i wymagają pomocy. W Polsce dotyczyć to będzie wszystkich województw. Najbogatsze (woj. mazowieckie) osiąga wskaźnik 69,5%, najbiedniejsze (lubelskie) zaledwie 31,9% średniego poziomu krajów UE. W pierwszym roku na ten cel w budżecie unijnym przewidziano 3,7 mld euro, w następnych latach po 5 – 6 mld euro. Będą to środki z: – Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, – Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, – Finansowego Instrumentu Ukierunkowania Rybołówstwa, – Europejskiego Funduszu Społecznego. Podział funduszy w l. 2004 – 2006 przedstawia tab. 2. Ksawery Krassowski Środki na wyrównanie rozwoju regionów, przyznawane są na realizację konkretnych inwestycji, których współnansowanie (25%) powinny zapewnić samorządy terytorialne. Większość ich jest poważnie zadłużona, a 17 gmin ponad próg 60% własnych dochodów. Problemy z wygospodarowaniem uzupełniających środków będą wystę- Tab. 2. Podział funduszy UE na lata 2004–2006 razem rodzaj działalności rozwój regionalny transport i gospodarka morska ochrona środowiska konkurencyjność gospodarki rozwój rynku pracy rekonstrukcja i modernizacja rolnictwa rybołówstwo i przetwórstwo ryb Łącznie 22 www.ingmina.pl % mln euro 27,0 19,0 13,5 15,5 11,0 12,0 2,0 4.385,2 3.089,8 2.197,4 2.529,7 1.782,2 1.947,8 330,5 100,0 16.262,6 fundusze unijne (fundusze strukturalne i Fundusz Spójności) % współnansowanie projektów ze środków UE (%) publicznych prywatnych 65,4 80,7 84,9 51,4 71,3 54,2 54,0 25,7 19,3 15,1 21,2 27,2 13,5 21,5 8,0 – – 27,4 1,5 32,3 24,5 X X X pować w większości gmin polskich. Brak środków na pokrycie własnego udziału może być poważnym hamulcem w zagospodarowaniu funduszy, otrzymywanych z UE. Według zapewnień rządu, uzupełnienie własnych środków nansowych ma nastąpić z budżetu państwa. Można mieć nadzieję, iż po spełnieniu innych, wymienionych poprzednio warunków, dotacje unijne będą mogły być wykorzystane. Ministra Gospodarki i Budownictwa. Ważną i niełatwą do usunięcia barierą w realizacji inwestycji w Polsce są niesprzyjające przepisy dla inwestowania. Jest ich bardzo wiele. Niektóre z nich w decydujący sposób wpływają na budowlany proces inwestycyjny. Jest to temat na oddzielne opracowanie. Dotychczasowe działania rządu w tym zakresie nie dają spodziewanych efektów. Dla właściwego przygotowania pracowników gmin, którzy będą zajmować się problemami realizacji inwestycji, nansowanych ze środków unijnych, Izba przewiduje podjęcie określonych działań. W większości gmin polskich dużym problemem może być brak odpowiednio przygotowanych pracowników, którzy byliby w stanie podjąć tak ważne i odpowiedzialne zadania. Wymagana będzie pomoc z zewnątrz. Najlepiej do tego są przygotowane rmy projektowo-konsultingowe. 2. Zakres możliwej pomocy Izby i jej członków Porozumienie o Współpracy, poza wyrażeniem woli wspólnego działania dla dobra gmin polskich i jak najlepszego wykorzystania środków UE na ich rozwój, w aneksie zawiera konkretne zadania. Jednym z najważniejszych jest opracowanie poradnika, ułatwiającego pracownikom samorządów przygotowanie i realizację inwestycji budowlanych. Wzorem dla takiego opracowania może być wydawnictwo Izby z 1995 r. pt. „ABC inwestora budowlanego”. Ukazało się w paru tysiącach egzemplarzy i trało do większości gmin. Odpowiadało na pytania: – jak organizować proces inwestycyjny, – jak wybrać projektanta inwestycji, – jak organizować przetarg na prace projektowe, – jakie są zasady wycen prac projektowych w różnych krajach. Wymienione opracowanie zostało wysoko ocenione przez ówczesnego Przestrzennej Członkowie Prezydium Rady Izby lub przewodniczący regionów uczestniczą w Wojewódzkich Konferencjach Finansów Samorządowych, na których swoje wystąpienie poświęcają możliwościom współpracy biur projektowych z organizacjami samorządowymi, w warunkach działania Polski w Unii Europejskiej. Od poprzedniego roku regiony Izby mają za zadanie nawiązanie współdziałania z samorządem terytorialnym. Ma to na celu bieżącą orientację w potrzebach i możliwościach województw w zakresie rozbudowy infrastruktury. W ten sposób ogniwa terenowe Izby mogłyby się stać doradcami władz terenowych, poprzez czynny udział w opracowywaniu programów. Członkowie Izby – rmy projektowe, są w stanie podjąć się wszystkich prac w całym procesie inwestycyjnym. Między innymi mogą: – opracowywać uzasadnienia realizacji inwestycji, przeprowadzać studia i analizy oraz opracowywać studium wykonalności, – przygotowywać warunki i przeprowadzać przetargi, – przygotowywać sprawy prawne, związane z wejściem na teren budowy, – opracowywać dokumentację w pełnym zakresie, od studium wykonalności poprzez projekt budowlany, projekt techniczny, instrukcję obsługi, – pełnić nadzór inwestorski, – prowadzić rozruch urządzeń technologicznych i organizować wstępną eksploatację (przeszkolenie załogi), – udzielać pomocy przy staraniach o uzyskanie uzupełniających własnych środków nansowych, – realizować budowę jako „inżynier kontraktu”, – przyjąć zlecenia realizacji inwestycji pod klucz, – doradzać władzom samorządowym w sprawach związanych z inwestycją. Nie wszystkie organizacje projektowe mogą się podjąć każdego z wymienionych zadań. Nie zawsze są do tego przygotowane. Przede wszystkim jednak dlatego, że Prawo zamówień publicznych wyklucza możliwość realizowania np. dokumentacji przez rmę, która uczestniczyła w przygotowywaniu warunków i przeprowadzania przetargów tej samej inwestycji. Przedstawiłem najczęściej występujące problemy, przy rozwiązaniu których jesteśmy w stanie udzielić pomocy na rzecz gmin. W obecnych warunkach istnieje możliwość skompletowania każdego zespołu z osób o najwyższych kwalikacjach do zrealizowania każdego zleconego zadania. Podsumowanie Niniejsze rozważania nie wyczerpują w pełni postawionego zadania. Firmy, które reprezentuje Izba Projektowania Budowlanego, rozmieszczone we wszystkich głównych rejonach kraju, są przygotowane lub mogą się przygotować do pomocy w jak najszybszym i najlepszym zagospodarowaniu środków UE, przeznaczonych w pierwszej kolejności na wyrównanie poziomu infrastruktury gmin polskich. Zdajemy sobie sprawę, iż większość potencjalnych inwestorów gminnych nie jest przygotowana organizacyjnie i technicznie do nowych zadań. Oferowana pomoc może ułatwić im realizację inwestycji. Poza sprawami organizacyjnymi, zmierzającymi do skojarzenia władz samorządowych z jednostkami projektowo-konsultingowymi, również wymagane będą środki nansowe. Przed podjęciem każdej inicjatywy, zostanie ustalony sposób jej snansowania. Mogą tu występować środki UE (na szkolenia), własne gmin (na obsługę inwestycji) oraz inne celowe środki, pozostające w dyspozycji organizacji centralnych, podporządkowanych rządowi. Powodzenie omawianych działań zależeć będzie od: – dobrej woli stron, – wzajemnego zrozumienia określonych interesów, – zainteresowania gmin polskich skorzystaniem z przedstawionych usług. Ksawery Krassowski prezes Izby Projektowania Budowlanego www.ingmina.pl 23 „Stopień informatyzacji urzędów w Polsce” RAPORT GENERALNY Z BADAŃ ILOŚCIOWYCH DLA MINISTERSTWA NAUKI I INFORMATYZACJI Warszawa, wrzesień 2004 NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z BADANIA * Informatyzacja z pewnością nie należy do budżetowych priorytetów polskich urzędów. W 3/4 z nich, budżet na rok 2003 przeznaczony na informatyzację nie przekraczał 1%, w tym 17,3% placówek nie poniosła w ogóle wydatków na ten cel. * Aż w połowie przebadanych urzędów zatrudnienie nie przekracza 30 osób. W grupie tej znajdują się przede wszystkim urzędy gminne. * 14% wszystkich urzędów przeszkoliło swoich pracowników w zakresie ICT, czyli technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. * Większość polskich urzędów posiada ujednolicony dostęp do technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. Zróżnicowany dostęp do tego typu technologii posiada 1/4 urzędów mieszczących się w kilku budynkach. * Niewiele ponad 1/3 wszystkich urzędów posiada w swoich strukturach komórkę odpowiedzialną za informatyzację. W działach informatycznych polskich urzędów zatrudnionych jest średnio 1,28 pracowników. * Outsourcing obsługi informatycznej jest w polskich urzędach popularny. Blisko 3/4 urzędów (69,1%) korzysta z usług informatycznych świadczonych przez zewnętrzne rmy specjalizujące się w tym zakresie. Dotyczy to również urzędów, które posiadają w swoich strukturach komórki odpowiedzialne za informatyzację. * Ponad 3/4 urzędów nie opracowało projektu w ramach działania 1.5 w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego. Projekty związane z budową infrastruktury społeczeństwa informacyjnego przygotowują przede wszystkim starostwa powiatowe i urzędy miast na prawach powiatu. * System informatyczny do zamówień publicznych stosowany jest w 18,9% wszystkich przypadków. * Najbardziej popularnym oprogramowaniem we wszystkich urzędach w Polsce jest system operacyjny Microsoft Windows. * Tylko 1/10 wszystkich instytucji stworzyła we własnym zakresie i na własne potrzeby oprogramowanie komputerowe. * Internet jest już powszechnie stosowanym narzędziem komunikacji w polskich urzędach. Korzysta z niego 99,4% badanych instytucji. Nadal jednak niezwykle popularne jest połączenie z Internetem poprzez modem analogowy. Należy jednak zaznaczyć, że w większości przypadków pełni on rolę technologii uzupełniającej. Tylko wśród urzędów gminnych (w tym w 80% urzędów gmin wiejskich) stosuje się to rozwiązanie jako jedyny sposób połączenia z Internetem. * Miesięczny koszt dostępu do Internetu w 3/4 urzędów nie przekracza 500 złotych. * Niecałe 20% urzędów składa zamówienia przez Internet, za to prawie wszystkie urzędy stosują ochronę antywirusową jako system zabezpieczający. Firewall nie jest jeszcze popularnym narzędziem ochrony. * Tylko 10% wszystkich urzędów korzystało z elektronicznego obiegu dokumentów, ale aż 3/4 urzędów nie posiadających takiego udogodnienia zamierza je wprowadzić w najbliższym czasie. * Prawie 3/4 starostw powiatowych i urzędów miast na prawach powiatu oraz urzędów 24 www.ingmina.pl gminnych deklaruje brak publicznych punktów dostępu do Internetu w swoich gminach. * Prawie wszystkie urzędy posiadają swoją stronę internetową. Pamiętać należy jednak o tym, że urzędy jako swoje strony internetowe traktowały często również strony BIP, poświęcone swojej gminie. * 3/4 wszystkich opublikowanych przez urzędy stron internetowych spełnia standard W3C. * Spośród urzędów, które posiadają strony internetowe, 94,6% oferuje jedynie dostęp do określonych informacji. Ponad połowa daje także możliwość pobierania formularzy przez Internet. Inne usługi i udogodnienia dostępne dla obywateli, a także instytucji oferowane są bardzo rzadko, a prawie 3/4 stron internetowych w ogóle ich nie posiada. * Czynnikiem, który najbardziej utrudnia rozwój elektronicznej administracji okazał się brak środków przeznaczonych na ten cel. Ograniczony dostęp do Internetu oraz wysoki koszt korzystania z niego także w znacznym stopniu ograniczają jej rozwój. ANALIZY I WNIOSKI * Outsourcing obsługi informatycznej jest popularny w polskich urzędach. 3/4 placówek (70%) korzysta z usług informatycznych świadczonych przez zewnętrzne rmy specjalizujące się w tym zakresie. – W zestawieniu ze statystykami dotyczącymi istnienia komórki organizacyjnej zajmującej się informatyzacją ten wysoki odsetek może dziwić. Wydaje się, że do outsourcingu obsługi informatycznej urzędy mogły zaliczać również np. utrzymanie strony internetowej urzędu na zewnętrznym serwerze lub obsługę łącz internetowych przez lokalnego providera. – Outsourcing dotyczy nie tylko terenowych placówek administracyjnych (grupa II), ale także większych urzędów (grupa I). Co najmniej połowa urzędów z grupy I korzysta z usług rm zewnętrznych. Dotyczy to zarówno urzędów centralnych (21 przypadków), jak i wojewódzkich (11 przypadków). – W grupie drugiej, starostwa powiatowe i urzędy miast na prawach powiatu (66,9%) oraz urzędy gminne (71,2%) outsourcingują ten rodzaj usług w sumie w 70,6%. * Jak się okazuje wśród urzędów mających własną komórkę odpowiedzialną za informatyzację, aż 69,8% zleca część obsługi w tym zakresie podmiotom zewnętrznym. Wydaje się, że gros takich przypadków ma związek z utrzymaniem stron internetowych na „zewnętrznych” serwerach. Tylko w 30,2% przypadków komórka odpowiedzialna za informatyzację zaspokaja pod tym względem wszystkie potrzeby urzędu. * Informatyzacja z pewnością nie należy do budżetowych priorytetów polskich urzędów. W prawie 3/4 z nich, budżet na rok 2003 przeznaczony na informatyzację nie przekraczał 1% (56,6%), w tym w 18,6% placówek nie poniosła w ogóle wydatków na ten cel. - W większych urzędach sytuacja wygląda lepiej. Tam 1/4 urzędów marszałkowskich (25%), ponad 1/3 wojewódzkich (38,5%) i prawie połowa centralnych (43,5%) przeznacza więcej niż 4% swoich wydatków na informatyzację, a połowa całej tej grupy wygospodarowuje na ten cel od 1,01% do 3% swoich środków budżetowych. – Natomiast w ponad połowie urzędów drugiej grupy (58,1%) informatyzacja pochłania jedynie 1% wydatków. W tej grupie placówek znajdują się także urzędy, które w ogóle nie przeznaczają środków na ten cel (19,3%); dotyczy to w równym stopniu starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu (20,6%), jak i urzędów gminnych (19%). – Najmniej urzędów, zarówno samorządów terytorialnych (3,4%) jak i urzędów gminnych (2%) wydających na informatyzację więcej niż 4% było w województwie lubuskim. Natomiast w województwie pomorskim znajduje się najwięcej urzędów nie przeznaczających żadnych środków na informatyzację. * 14,9% wszystkich urzędów przeszkoliło swoich pracowników w zakresie ICT, czyli technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. – Urzędy z grupy I wyraźnie częściej szkoliły swoich pracowników w zakresie ICT. Takie szkolenia przeprowadzono mniej więcej w połowie badanych urzędów centralnych i urzędów wojewódzkich. – W drugiej grupie, mniej takich szkoleń zostało przeprowadzonych wśród urzędów gminnych (12,4%) niż wśród starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu (13,4%). Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego * Ponad 3/4 urzędów nie opracowało projektu w ramach działania w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego. – Pomimo tego, że projekty z obszaru budowy infrastruktury społeczeństwa informatycznego przygotowują przede wszystkim urzędy gmin oraz urzędy na prawach powiatu, program ten nie wywołał wielkiego odzewu wśród tych instytucji. Blisko połowa starostw powiatowych i urzędów miast na prawach powiatu zadeklarowała opracowanie projektu w ramach ZPORR, ale wśród urzędów gminnych było tylko 17,3% takich placówek. – 23,9% urzędów centralnych zadeklarowało przygotowywanie projektu w ramach działania 1.5 ZPORR, mimo iż w tym przypadku nie mogą być benecjentem. Deklaracja wynika najprawdopodobniej z pomylenia działania 1.5 ZPORR z działaniem w Sektorowym Programie Operacyjnym Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (tzw. SPO WKP), w którym projektodawcą są ww. urzędy. OGÓLNE INFORMACJE DOTYCZĄCE TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH I TELEKOMUNIKACYJNYCH * Wśród wszystkich urzędów, które zadeklarowały, że wykorzystują w swoich placówkach komputery, blisko połowa (45,6%) posiada i wykorzystuje ich nie więcej niż 20. Powyżej 100 komputerów używa się w mniej niż 1/10 instytucji (7,3%). – Placówkami, które wykorzystują więcej niż 100 komputerów są urzędy marszałkowskie (100%), wojewódzkie (100%) i centralne (77,3%). – W grupie drugiej blisko połowa urzędów nie wykorzystuje więcej niż 20 komputerów (47,4%). Dotyczy to przede wszystkim urzędów gminnych, wśród których jest 55,3% takich placówek. W ponad 3/4 starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu używa się więcej niż 41 komputerów (przedziały: 41–60 komputerów – 31,9%; 61–100 – 27,4%; powyżej 100 – 21%). – Dodatkowo okazało się, że w urzędach mniejszych, zatrudniających od 20 do 30 osób tylko połowa pracowników wykorzystuje w swojej pracy komputer. – Najwięcej komputerów przypada na urzędy z pierwszej grupy (średnia 681,25). Instytucje centralne wykorzystują średnio nawet 849,48 komputerów. Najmniej komputerów używa się w urzędach gmin, średnia wynosi 25,09. Średnio najmniej komputerów używanych w urzędach gminnych i samorządów terytorialnych w przeliczeniu na średnią liczbę pracujących osób zanotowano w województwach: łódzkim, świętokrzyskim, lubelskim oraz podlaskim. * Najpopularniejszym, niemal powszechnym rozwiązaniem informatycznym w badanych urzędach, jest kablowa sieć lokalna LAN. 90,5% starostw i urzędów miasta na prawach powiatu zadeklarowało posiadanie LAN. W grupie urzędów gminnych było to 68,3%. – Wyraźnie mniej popularny jest Intranet, którego posiadanie zadeklarowało 48,6% starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu oraz 33,0% urzędów gminnych. * Najbardziej popularnym oprogramowaniem we wszystkich urzędach w Polsce jest system operacyjny Microsoft Windows, zdarza się jednak, że instytucje korzystają także z oprogramowania Linux. Wynika to prawdopodobnie z tego, że system ten, oceniany jako bardziej stabilny od Windowsa, używany jest często jako oprogramowanie serwerów. * Porównanie średniej ilości komputerów z oprogramowaniem Windows do średniej ilości komputerów w ogóle, potwierdziło tylko niezagrożoną pozycję tego systemu operacyjnego w polskich urzędach. Microsoft Ofce jest pakietem biurowym zdecydowanie częściej używanym w badanych urzędach niż OpenOfce. Niewykluczone, iż statystyka ilości pakietów biurowych rmy Microsoft jest nieco zaniżona. Z sygnałów docierających do ARC jako merytorycznego i technicznego wykonawcy badania wynika, że niektórzy urzędnicy, w których instytucjach wykorzystywano na ogół jeden program z rodziny Microsoft Ofce, mieli wątpliwości, czy zaznaczyć, iż posiadają „pakiet”. * 9,5% wszystkich instytucji stworzyło we własnym zakresie i na własne potrzeby oprogramowanie komputerowe. – Rozwiązanie takie zastosowano w więcej niż połowie urzędów pierwszej grupy. Trzeba jednak zaznaczyć, że wśród urzędów marszałkowskich przypadki opracowywania własnego oprogramowania zdarzały się sporadycznie. – 18,5% starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu skorzystało z możliwości tworzenia własnych programów, zdecydowanie częściej niż w przypadku urzędów gminnych (5,9%). Ponad 1/4 urzędów nie przeznaczyła na ten cel w 2003 roku więcej niż 500 zł. Do tej grupy należały przede wszystkim mniejsze urzędy. W grupie pierwszej bowiem, wszystkie urzędy wojewódzkie i marszałkowskie oraz prawie 3/4 centralnych wydały na własne oprogramowanie więcej niż 2000 złotych. * Internet jest już powszechnie stosowanym narzędziem komunikacji w polskich urzędach. Niemal wszystkie urzędy posiadające komputery mają dostęp do Internetu. Pod tym względem nie ma różnic ani wśród urzędów samorządowych, ani wśród gminnych. Biorąc jednak pod uwagę porównanie średnich osób korzystających z Internetu do średniej liczby komputerów w urzędach samorządów terytorialnych i urzędach gminnych, to statystyka ta nie wygląda już tak imponująco. * Niezależnie od tego, instytucje różnią się pod względem stosowania różnego rodzaju zewnętrznych połączeń. Nadal niezwykle popularne jest połączenie z Internetem poprzez modem analogowy. Jest to rozwiązanie najpopularniejsze w urzędach mieszczących się w jednym budynku. Jednak i wśród urzędów zajmujących wiele budynków komutowany dostęp do Internetu stanowi znaczący odsetek ogółu wykorzystywanych technologii dostępu do Internetu. To najmniej efektywny sposób połączenia, właściwie poważnie utrudniający pełne wykorzystanie możliwości tego medium. * Modem analogowy jako jedyny sposób łączenia się z Internetem stosowany jest tylko wśród urzędów gminnych, w tym w aż 80% gmin wiejskich. Najwięcej takich urzędów odnotowano w województwach: świętokrzyskim, opolskim i mazowieckim. * Warto jednak wskazać na to, że w wielu urzędach – mieszczących się zarówno w jednym, jak i w wielu budynkach – modem analogowy spełnia rolę technologii uzupełniającej, współwystępującej z bardziej zaawansowanymi technologiami. Z sygnałów docierających do ARC jako merytorycznego i technicznego wykonawcy badania wynika, iż w wielu urzędach, w zakresie dostępu do Internetu, wykorzystuje się stosunkowo tanią usługę SDI Telekomunikacji Polskiej. Jest to usługa realizowana w technologii zbliżonej do ISDN, tym niemniej w niektórych przypadkach powstały wątpliwości, czy zaznaczenie ISDN będzie zgodne z prawdą. Odpowiedzi „ISDN” zawierają w sobie również te przypadki, gdy urząd korzysta z usługi SDI. * Miesięczny koszt dostępu do Internetu w 3/4 urzędów nie przekracza 500 zł. – Spotykane dziś oferty dostawców internetowych, w tym również usługi największego w Polsce dostarczyciela usług internetowych – Telekomunikacji Polskiej – w abonamencie miesięcznym nie przekraczają 200 zł. Dlatego w grupie urzędów, które za dostęp do Internetu płacą do 200 zł miesięcznie znajdują się zarówno urzędy korzystające z dostępu komutowanego, jak i ISDN oraz ze stałych łącz o przepustowości do 0,5 Mb/s. Takich urzędów było łącznie nieco ponad 1/3. W grupie drugiej, prawie wszystkie urzędy przeznaczają na ten cel nie więcej niż 1000 złotych. – W badanej grupie znalazły się 24 urzędy, w których miesięczne opłaty za Internet są większe niż 5000 zł. – Urzędy marszałkowskie wydają jednak na ten cel zdecydowanie więcej. Ponad 3/4 z nich płaci za korzystanie z Internetu więcej niż 2000 złotych miesięcznie. – Najwięcej placówek, które płacą mniej niż 200 zł. za Internet miesięcznie, zaobserwowano w województwach podkarpackim i warmińsko-mazurskim wśród urzędów samorządów terytorialnych oraz w województwach dolnośląskim i kujawsko-pomorskim wśród urzędów gminnych. * Niecałe 20% urzędów składa zamówienia przez Internet. We wszystkich grupach badanych instytucji ten sposób zamawiania okazuje się tak samo rzadko stosowany. * Co za tym idzie, aż 86,9% wszystkich urzędów nie stosuje mechanizmów uwierzytelniania odbiorcy. W grupie tych, które używają takich rozwiązań w komunikacji ze swoimi interesantami, najczęstsze zastosowanie znajduje kod PIN i system haseł. Niemal niewykorzystywany jest podpis elektroniczny (3,9%). * Prawie wszystkie urzędy stosują za to mechanizmy zabezpieczające. Ochrona antywirusowa jest powszechnie stosowana we wszystkich urzędach. Inne, dostępne możliwości stosowania mechanizmów zabezpieczających używane są rzadziej, a stosunkowo najbardziej popularnym spośród nich jest mechanizm rewall (58,7%). – Trzeba zauważyć, że w dobie wzrastającego zagrożenia bezpieczeństwa danych, spowodowanego groźbą „infekcji” komputera poprzez wirus bądź ingerencji w zawartość komputera poprzez luki w systemie operacyjnym, fakt, iż rewall nie jest jeszcze powszechnym narzędziem ochrony zgromadzonych na komputerach danych, musi niepokoić. * Niecałe 10% wszystkich urzędów korzysta z elektronicznego obiegu dokumentów, a 83,7% z tych instytucji zamierza dopiero wprowadzić taki system. Dotyczy to w równym stopniu wszystkich grup urzędów. – Prawie 50% placówek chce zainstalować tę innowację do końca 2005 roku, a 15,7% zamierzało wprowadzić to rozwiązanie już do końca 2004 roku. * Aż 69,8% starostw powiatowych i urzędów miasta na prawach powiatu oraz urzędów gminnych deklaruje brak publicznych punktów dostępu do Internetu w swoich gminach. Tylko niewiele ponad 10% z nich ma w swoim okręgu więcej niż 3 PIAP–y. * Najwięcej gmin, które nie posiadają PIAP–ów odnotowano w województwach lubuskim, mazowieckim, podkarpackim i wielkopolskim, natomiast najlepszy dostęp do tego rozwiązania zaobserwowano w województwie warmińsko-mazurskim. * Prawie wszystkie urzędy posiadają swoją stronę internetową. – W pierwszej grupie nie zanotowano przypadku, by któryś z urzędów nie posiadał strony www. Jednak w drugiej grupie, wśród urzędów gminnych istnieje 12,5% takich placówek. Najmniej urzędów posiadających własne strony odnotowano w województwach: podlaskim, łódzkim i warmińsko-mazurskim. – Warto jednak podkreślić, iż urzędy jako swoje strony internetowe traktowały często również strony BIP, poświęcone swojej gminie. Ponieważ jednak administracja zawartością tych stron należy w dużym stopniu do gmin, wydaje się, iż odpowiedzi te można uznać za prawdziwe. * W 1/5 przypadków strony internetowe urzędów dostępne są w obcych językach. – W przypadku urzędów gminnych zdarza się to dwa razy rzadziej (15,5%) niż wśród starostw powiatowych i miast na prawach powiatu (30,1%). Natomiast większość urzędów z grupy pierwszej posiada swoje strony w obcych językach. -– Językiem, na który najczęściej tłumaczone były strony www jest angielski (90,2%), a ponad połowa instytucji opublikowała swoją stronę także w języku niemieckim. * 3/4 wszystkich opublikowanych przez urzędy stron internetowych spełnia standard W3C. * Spośród urzędów, które posiadają strony internetowe, 94,6% oferuje po prostu dostęp do określonych informacji. Ponad połowa daje także możliwość pobierania formularzy przez Internet. Inne usługi i udogodnienia dostępne dla obywateli, a także instytucji oferowane są bardzo rzadko, a prawie 3/4 stron internetowych w ogóle ich nie posiada. * Blisko 2/3 urzędów zadeklarowało, iż nie oferują żadnych usług poprzez Internet. * Najbardziej przeszkadzającym czynnikiem w rozwoju administracji elektronicznej okazał się brak środków przeznaczonych na ten cel (średnia 7,90). * Ograniczony dostęp obywateli do Internetu uznany został także jako znaczący czynnik utrudniający proces rozwoju i był wskazywany częściej przez urzędy z drugiej grupy. Prawdopodobnie dlatego, że osoby pracujące w urzędach terenowych administracji publicznej częściej spotykają się z takim problemem niż urzędnicy pracujący w dużych placówkach, w dużych skupiskach miejskich. * Według respondentów wysoki koszt korzystania z Internetu jest także czynnikiem ograniczającym, nieznacznie częściej wskazywały na niego urzędy z pierwszej grupy. – Brak wspólnych standardów wymiany dokumentów bardziej przeszkadza w rozwoju urzędom z pierwszej grupy. – Niska świadomość interesantów w zakresie możliwości regulowania spraw na przykład za pośrednictwem Internetu, niski poziom edukacji obywateli w tej dziedzinie były czynnikami częściej wskazywanymi przez urzędy z drugiej grupy. – Natomiast urzędy należące do pierwszej grupy częściej narzekały na brak wspólnych standardów wymiany dokumentów i odpowiednich rozwiązań prawnych. www.ingmina.pl 25 Porównanie platform aukcyjnych z punktu widzenia jednostek administracji publicznej Jednostki administracji publicznej chcące przeprowadzić aukcję w Internecie mogą skorzystać z oferty trzech rm – Polskiej Platformy Przetargowej działającej w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A., Marketplanet – Otwarty Rynek Elektroniczny S.A. lub Elektronicznej Platformy Przetargowej „e-przetarg.pl”. To, co najbardziej różni analizowane platformy, to koszty „wynajęcia”. Rozwój Internetu przyniósł wiele nowych rozwiązań także w obszarze przetargów, zarówno w biznesie, jak i w sferze publicznej, którą obowiązują przepisy Prawa zamówień publicznych. Stopniowo rosnące zainteresowanie elektroniczną formą wyboru oferentów także wśród administracji publicznej powoduje konieczność zastosowania odpowiedniego narzędzia do przeprowadzenia postępowania przetargowego na platformie elektronicznej. Do wyboru jest stworzenie własnego rozwiązania lub skorzystanie z dostępnych systemów. Chęć stworzenia własnego rozwiązania przez nawet największą jednostkę publiczną po analizie wymagań funkcjonalnych i technicznych, jakie musi spełni taki system, powoduje zainteresowanie funkcjonującymi już na polskim rynku systemami. Od niemal roku pierwsi odważni korzystają z oferty rm Polskiej Platformy Przetargowej działającej w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. lub Marketplanet – Otwarty Rynek Elektroniczny S.A. Obecne Prawo zamówień publicznych ogranicza aukcje elektroniczne jedynie do dostaw, których roczna kwota dla określonej pozycji (pierwsze trzy znaki) według wspólnego słownika zamówień towarów i usług CPV nie przekracza 60 tys. euro. Aukcja taka to wybór dostawcy, który zaoferuje najniższą cenę, wykorzystując mechanizm odwróconej licytacji. 26 www.ingmina.pl Przygotowania do aukcji elektronicznej Aukcja elektroniczna musi spełniać wszystkie wymagania ustawy. Począwszy od ogłoszenia o rozpoczętej procedurze przetargowej, poprzez proces formalnej kwalikacji oferentów zgodnie z wymaganiami zamawiającego i wymogów procedury przetargowej, zaproszenia do składania ofert oraz przeprowadzenie aukcji właściwej aż do zawarcia umowy z wyłonionym oferentem. W przeciwieństwie do aukcji biznesowych, gdzie zamawiający może zlecić właścicielowi platformy aukcyjnej przeprowadzenie aukcji, w przetargach publicznych zamawiający sam musi przeprowadzić procedurę przetargową, korzystając w różnym stopniu z jego pomocy. Właściciele omawianych platform oferują różnorodną pomoc w przeprowadzeniu tego procesu. Może ona obejmować: ogłoszenie na platformie informacji o planowanej aukcji, listę rm, które poleca do zaproszenia do aukcji, udział w werykacji podmiotów zainteresowanych udziałem w aukcji, kongurację systemu aukcyjnego zgodnie z wymaganiami zamawiającego, tworzenie w systemie odpowiednich ustawień dla poszczególnych oferentów (kont, login, haseł, uprawnienia itp.), szkolenie pracowników zamawiającego i oferentów, przeprowadzenie aukcji próbnej i właściwej, sporządzenie dokumentacji z przeprowadzonej procedury wyłonienia dostawcy(ów). Obaj operatorzy oferują wszystkie możliwe działania wspomagające cały proces przetargowy w granicach dopuszczalnych prawem. To od zamawiającego zależy, w jakim zakresie korzystać będzie z tych możliwości. Technika prowadzenia aukcji Po zalogowaniu do systemu uczestnicy aukcji (zamawiający i oferenci) w czasie rzeczywistym obserwują tylko oferowane ceny, bez nazwy oferenta. Oferenci w odpowiedzi na ofertę wyjściową oferują stopniowo według ustalonego kroku coraz niższe ceny, niekiedy aż do osiągnięcia przez siebie progu opłacalności. Po upływie przyjętego czasu (zwykle 20–30 minut) aukcja zostaje zamknięta. Zamawiający często decydują się jeszcze na przeprowadzenie dogrywki. Zwycięzcą zostaje rma, która złożyła ostatnią najkorzystniejszą ważną ofertę. Od strony technicznej proces jest dość skomplikowany. Poza całym procesem autentykacji oferentów, organizacji przyjmowania ofert i ich publikowania konieczne jest sprawdzanie ważności oferty. Żeby oferta była ważna oferenci muszą stosować kwalikowany podpis elektroniczny, który dla każdej składanej oferty musi być sprawdzany, czy nie wygasła jego ważność lub czy nie został w międzyczasie unieważniony. Wszystkie analizowane platformy aukcyjne obsługują więcej niż jeden podpis kwalikowany (PPP obsługuje większość standardowych podpisów kwalikowanych, zaś Marketplanet i „eprzetarg.pl” podpisy kwalikowane wszystkich czterech obecnych wystawców kwalikowanych). Rozwiązania techniczne Od strony użytkownika aplikacja uruchamiana jest w typowej przeglądarce internetowej. Wszystkie komponenty samoczynnie są instalowane i po zalogowaniu wchodzimy do systemu aukcyjnego. To, czego użytkownik nie widzi, to całe zaplecze techniczne. Najważniejszym elementem jest, oczywiście, system obsługujący platformę operatora. Zarówno PPP, jak i Marketplanet stosują niemal identyczne oprogramowanie. Planując system elektronicznych zamówień, wybierano takie rozwiązanie techniczne, które będzie mogło być z powodzeniem stosowane zarówno w administracji publicznej, jak i podmiotach komercyjnych stosujących informatyczne systemy wspierające procesy zakupowe i logistyczne powiązane z systemami klasy ERP. Systemy te mogą wspierać relacje B2B (Business to Business), B2C (Business to Customer) oraz C2C (Customer to Customer). Obie platformy oparte są na oprogramowaniu zaliczanym do grupy ecommerce. Oprogramowanie Marketplanet powstało w rmach Commerce One oraz SAP, a PPP w rmie SAP. Obaj producenci stworzyli rozwiązania, które w pewnym okresie były wspólnym produktem, lecz obecnie ponownie rozwijane są samodzielnie. Platforma Marketplanet oparta jest na najnowocześniejszym oprogramowaniu rmy Comerce One – Commerce One 5.0 Suite, podczas gdy Polska Platforma Przetargowa korzysta z najnowocześniejszego oprogramowania mySAP SRM 3.0 rmy SAP AG. Są to systemy skomplikowane technologicznie i zbyt kosztowne, aby stały się własnością poszczególnych jednostek administracji. Operatorzy zapewne musieli zainwestować we własne platformy średnio po kilkanaście mln zł (w przypadku PPP i Marketplanet). Autorom opracowania nie jest znana technologia w jakiej opracowana jest trzecia platforma – Elektroniczna Platforma Przetargowa „e-przetarg.pl”. W przewidywalnym czasie nie zanosi się też, aby powstała platforma elektronicznych przetargów dedykowana dla administracji jako kolejny urząd centralny i np. była podporządkowana Urzędowi Zamówień Publicznych. Koszty To, co najbardziej różni analizowane platformy, to koszty „wynajęcia”. System jest dostępny po podpisaniu stosownej umowy między urzędem a operatorem. Dla każdego klienta negocjowane są indywidualne warunki nansowe. Jednakże mimo różnych modeli kalkulacji ceny wykorzystania platform wszyscy operatorzy tak ją kalkulują dla administracji, aby łączna jej wysokość rocznie nie przekroczyła wartości 6000 euro. Co pozwala na zlecenie takiej usługi „z wolnej ręki”. Polska Platforma Przetargowa stosuje generalnie układ opłaty jednorazowej, która wynosi średnio ok. 1 proc. wartości planowanej aukcji. Przy umowie zawieranej do końca czerwca roczny koszt dla nieograniczonej liczby aukcji dla administracji publicznej i wszystkich jednostek podległych opłata wynosi do 6000 euro. Z takiego rozwiązania skorzystało Opole. Chełm negocjuje na takich warunkach aukcje dla siebie i swoich 60 jednostek. Z oferty PPP skorzystały dotąd: Urząd Miasta Warszawa, Urząd Miasta Opole, Urząd Marszałkowski w Zielonej Górze, Urząd Miasta Katowice, Urząd Miasta Łódź, Urząd Miasta Świdnica, Urząd Miasta Gdańsk. PPP przeprowadziło kilkanaście aukcji z wykorzystaniem certykatu kwalikowanego podpisu elektronicznego po wejściu nowego Prawa zamówień publicznych w życie (pierwsza 30 marca 2004 r.), a ostatnio demonstrowało system na międzynarodowej konferencji w USA (ponad 8000 uczestników). Marketplanet, podobnie jak jego główny rywal, stosuje różne scenariusze opłat, z każdym indywidualnie precyzując rodzaj opłat, ich wysokość i sposób naliczania: ryczałt miesięczny z limitem zdarzeń, ryczałt miesięczny bez limitu zdarzeń, opłata abonamentowa za każdego użytkownika, opłaty transakcyjne (za przesłany dokument, za aukcję lub pakiet aukcji, proc. od wartości zamówienia, proc. od wartości aukcji, proc. od uzyskanej oszczędności w aukcji itp.). Dla orientacji, abonament miesięczny za jedno stanowisko (dostęp do aplikacji w trybie hostowanym) to kwota od 50 do 360 zł, w zależności od udostępnionej funkcjonalności: od prostego „zamawiacza” składającego zapotrzebowania z wcześniej przygotowanego katalogu, aż do profesjonalnego „zakupowca”, zarządzającego samodzielnie katalogami, organizującego aukcje i przetargi czy administratora zarządzającego organizacją, przywilejami i tworzącego własne raporty, szablony dokumentów itp. System Marketplanet stosowały dotąd Urząd Miejski w Szczecinie, Urząd Miasta Warszawa, Urząd Miasta Sopot a ostatnio Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie. Elektroniczna Platforma Przetargowa „e-przetarg.pl”, najmłodsza na rynku, ma bardzo konkurencyjne ceny w stosunku do dwóch poprzednich i również kilka modeli kalkulacji ceny w zależności od wybranego modelu dostępu do platformy. W przypadku zlecenia obsługi pojedynczych lub pakietu aukcji operatorowi „e-przetarg.pl” lub zarządzania aukcjami poprzez system wspomagania zamówień stosowane są następujące formy rozliczeń: 20% od uzyskanej oszczędności (nie mniej niż 500 zł), wynagrodzenie ryczałtowe za określony pakiet aukcji: do 4 aukcji – 1000 zł netto za aukcję, powyżej 4 – 800 zł netto za aukcję lub wynagrodzenie ryczałtowe za czas użytkowania: 6000 zł netto za rok. Przy zarządzaniu aukcjami poprzez własny moduł administracyjny wynagrodzenie ryczałtowe za roczny czas użytkowania – 9000 zł netto bez ograniczeń ilościowych organizowanych aukcji. Do formy rozliczeń ryczałtowych dochodzi prowizja od uzyskanej oszczędności w wysokości 5%, do rozliczenia kwartalnego. Natomiast dla nowych użytkowników systemu dla pierwszej aukcji prowizja ta wynosi 0%. Operator gwarantuje, iż wzajemne rozliczenia będą tak prowadzone, by suma opłat w skali roku nie przekroczyła dolnego progu stosowania ustawy PZP (6000 euro). Ciekawostką jest możliwość bezpłatnej obsługi aukcji charytatywnej o określonym społecznym celu realizowanym przez miejscowy urząd bądź współpracującą z nim fundację dla klientów korzystających z ryczałtowych form rozliczeń. System „e-przetarg.pl” stosowały dotąd: Urząd Miasta Tychy, Urząd Miasta Chorzów, Urząd Miasta Bytom, Urząd Miasta Piotrków Trybunalski, Starostwo Powiatowe w Świdnicy. Zwykle oferenci nie ponoszą opłat za udział w aukcji. Ich koszy to opłaty za wystawienie kwalikowanego podpisu elektronicznego. Nasze doświadczenia Urząd Miejski w Szczecinie. Przeprowadzono dwie aukcje 12 lutego 2004 r. jeszcze przed wejściem w życie nowej ustawy Prawo Zamówień Publicznych z 29 stycznia 2004 r. Celem aukcji był zakup cyfrowej kopiarki czarno-białej na potrzeby Wydziału Obsługi Urzędu oraz taśm do streamera o pojemności 100 GB. W aukcjach zorganizowanych przez Biuro Zamówień Publicznych oraz Wydział Informatyki Urzędu Miejskiego wzięło udział 13 wyselekcjonowanych dostawców. W ciągu 85 minut licytacji przedstawili blisko 200 ofert cenowych (postąpień). Aukcje przyniosły wymierne oszczędności. W ich trakcie uzyskano ceny niższe średnio o ok. 35 proc. od cen, które można byłoby osiągnąć za pomocą tradycyjnych procedur zamówień publicznych. Przeliczając to na pieniądze, Urząd Miejski w Szczecinie zaoszczędził ok. 15 tys. zł. Sukcesem aukcji było nie tylko obniżenie cen zakupu, ale również znaczące skrócenie czasu zbierania ofert. www.ingmina.pl 27 Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie. Dwie aukcje przeprowadzono 3 września 2004 r., a trzecią 7 grudnia 2004 r. Przedmiotem była dostawa i zakup sprzętu komputerowego (komputery, serwery, notebooki, drukarki, urządzenia wielofunkcyjne, skanery) oraz sprzętu biurowego (kserokopiarki, projektor multimedialny, aparaty cyfrowe). Każda z aukcji planowana była na 30 min. z dogrywką, najdłuższa aukcja trwała ponad 2 godz. Po raz pierwszy platforma aukcyjna obsługiwała kwalikowane certykaty wszystkich czterech polskich wystawców podpisów elektronicznych. W aukcji uczestniczyło łącznie 8 rm. Urząd zakupił zamawiany sprzęt taniej o średnio 22%. Osiągnięto łączną kwotę 232 300 zł przy cenie wyjściowej 298 300 zł netto. Koszt wynajęcia platformy Marketplanet na trzy aukcje wyniósł 6000 zł. Konkluzja Aukcje elektroniczne w jednostkach objętych zamówieniami publicznymi stawiają dopiero pierwsze, nieśmiałe kroki. W kolejnych latach należy się spodziewać lawinowego wzrostu ich liczby i jednostek je stosujących. Pewnie 28 www.ingmina.pl znikną też obecne ograniczenia – kwota 60 tys. euro, ograniczenie jedynie do dostaw oraz jedyne kryteria, jakim jest najniższa cena. W kilkunastu dotąd aukcjach tylko raz zamawiający (SPEC Warszawa) korzystał z dwóch platform aukcyjnych, rozwiązań Polskiej Platformy Przetargowej i Marketplanet. Według Jana Kurowskiego, dyrektora Działu Zamówień Publicznych SPEC, korzystanie z platformy elektronicznej przy dokonywaniu zamówień publicznych jest jak najbardziej uzasadnione i będzie szeroko stosowane. Łatwość posługiwania się proponowanymi narzędziami, szybkość dokonywania zamówień, osiągane dobre ceny, przejrzystość procedur przemawiają na korzyść aukcji. Dla tak dużego podmiotu, jakim jest SPEC realizującego rocznie zamówienia na kwotę kilkuset mln zł poważnymi ograniczeniami są próg 60 tys. euro oraz wspólny słownik zamówień CPV. Niemniej warto, aby każda z jednostek możliwie szybko, chociaż pilotażowo, przeprowadziła akcję, np. w obszarze informatyki, zakupu materiałów eksploatacyjnych lub biurowych. W żadnej z dotychczasowych aukcji oszczędności nie były niższe niż koszty płacone operatorowi platformy aukcyjnej. Aukcja elektroniczna to dopiero preludium do prawdziwych korzyści możliwych do osiągnięcia dzięki zastosowaniu elektronicznych narzędzi wspomagających proces zaopatrzenia. Żeby utrzymać trwałe oszczędności, wynikające choćby z centralizacji zakupów, większej kontroli i możliwości zaawansowanego raportowania, niezbędne jest rozszerzenie systemu o aplikacje typu e-procurement. Grzegorz Fiuk g[email protected] Marek Dymek [email protected] Grzegorz Fiuk jest zastępcą dyrektora Departamentu Informatyzacji Resortu w Ministerstwie Finansów (od marca 2005 r.), wcześniej był informatykiem wojewódzkim w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie. W latach 1993–1999 był dyrektorem Wydziału Informatyki Urzędu Miejskiego w Szczecinie. Marek Dymek jest zastępcą dyrektora ds. systemów oprogramowania Wydziału Informatyki Urzędu Miejskiego w Szczecinie. W latach 2000–2003 był dyrektorem Wydziału. Lokalny program rewitalizacji – kto wykorzysta szansę? Rewitalizacja miast celem Unii Europejskiej Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, miasta stanęły przed olbrzymią szansą pozyskania znacznych środków nansowych na inwestycje związane z rewitalizacją terenów zdegradowanych, po-wojskowych oraz po-przemysłowych. Władze samorządowe mogą uzyskać 75% kosztów kwalikowanych na realizację takich inwestycji jak: – renowacja zabudowy budynków, przede wszystkim o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym oraz ich adaptacja na cele: gospodarcze, społeczne i kulturalne, – poprawa funkcjonalności struktury ruchu kołowego, ruchu pieszego i estetyki przestrzeni publicznych, – przebudowa lub remont publicznej infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, rekreacyjnych, kulturalnych i sportowych połączonych z działalnością gospodarczą, – tworzenie stref bezpieczeństwa i zapobiegania przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi obszarach miast. Zadziwiający jest fakt, że dotychczas niewiele miast złożyło wnioski do działania 3.3., które dotyczy właśnie tego rodzaju inwestycji. Prawdopodobnie wynika to z tego, że większość miast, na których znajdują się obszary zdegradowane, nie posiada dokumentu planistycznego, niezbędnego do otrzymania środków przeznaczonych na rewitalizację – Lokalnego Programu Rewitalizacji. Programy tych miast, które podjęły wysiłek opracowania dokumentu, najczęściej nie przewidują możliwości ubiegania się o środki przez podmioty inne niż władze samorządowe oraz nie zawierają zadań z zakresu rozwoju zasobów ludzkich. Powodem takich uchybień jest często zbyt wąskie i jednostronne pojmowanie pojęcia rewitalizacji. Czym jest rewitalizacja? Pojęcie rewitalizacji określane jest jako odbudowa, renowacja czyli przywracanie stanu pierwotnego lub minimum stanu używalności jakiegoś obiektu lub terenu. Pamiętać jednak musimy, że rewitalizacja to nie tylko renowacja budynków. Należy ją rozumieć jako odnowę całej struktury społecznej oraz gospodarczej miasta. Trwały rozwój miasta nastąpi bowiem tylko wtedy, gdy zapewnimy szanse wszystkim mieszkańcom bez względu na status społeczny. Dokumenty strategiczne muszą zaprogramować jak osiągnąć ten cel, zaplanować jakie grupy mieszkańców wymagają szczególnego wsparcia. Przygotowanie Programu Rewitalizacji Miasta Lokalny Program Rewitalizacji zatem, to dokument planistyczny, który diagnozuje sytuację w mieście oraz określa dzielnice wymagające przeprowadzenia zaplanowanych zadań rewitalizacyjnych. Dlatego najważniejszą częścią Lokalnego Programu Rewitalizacji jest diagnoza, która wskaże szanse i zagrożenia rozwoju obszaru miejskiego. Należy zidentykować te obszary, które w rzeczywistości spełniają kryteria poddania ich procesom rewitalizacyjnym. Dokonując tego wyboru należy wziąć pod uwagę poziom: – bezrobocia, – ubóstwa oraz trudne warunki mieszkaniowe, – przestępczości, – wykształcenia mieszkańców, – przedsiębiorczości mieszkańców, – degradacji technicznej infrastruktury i budynków, – zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Częstym błędem jest diagnozowanie tylko obszaru miasta, którą chcemy poddać rewitalizacji. Diagnozie należy poddać cały obszar. Dopiero ta analiza pozwala wskazać jakie dzielnice (obszary) dotknięte zostały zapaścią społeczną oraz gospodarczą. Zebrane dane należy przeanalizować pod kątem ich użyteczności dla sporządzenia LPR. Analiza materiału wyjściowego ma prowadzić do wniosków, które będą użyteczne dla ustalenia kierunków rozwoju. Trudności napotykane na dalszych etapach pracy nad programem świadczą na ogół o niesolidnym przygotowaniu diagnozy. Należy pamiętać, że diagnoza to nie tylko opis stanu miasta! Lokalny Program Rewitalizacji musi wpisywać się w cele i założenia innych dokumentów strategicznych, które dotyczą miasta – Strategią, Planem Rozwoju Lokalnego, Wieloletnim Programem Inwestycyjnym, Planem Zagospodarowania Przestrzennego i innymi. W dalszych rozdziałach Programu należy określić planowane zadania inwestycyjne z podziałem na przestrzenne, gospodarcze i społeczne oraz określić cele szczegółowe rewitalizacji w każdym z tych obszarów. Niezwykle istotną częścią LPR jest oczywiście Plan Finansowy Realizacji Rewitalizacji, choć obowiązkowo należy określić go tylko dla tych inwestycji, które będą realizowane w okresie 2004 –2006. Niezwykle ważnym etapem sporządzania Programu Rewitalizacji są konsultacje społeczne. Do prac nad Programem należy zaprosić wszystkich potencjalnych benecjentów pomocy Unii Europejskiej. Z Działania 3.3 ZPORR korzystać mogą bowiem oprócz samorządów – spółdzielnie oraz wspólnoty mieszkaniowe, szkoły wyższe, podmioty, w których większość udziałów lub akcji posiadają gmina, miasto lub powiat, organizacje pozarządowe, straż pożarna, policja. Projekty innych podmiotów muszą się również znaleźć w Programie Rewitalizacji. Wiele miast uniemożliwiło spółdzielniom oraz wspólnotom mieszkaniowym korzystanie z tego rodzaju pomocy UE, ponieważ w LPR nie przewidziano projektów planowanych przez te podmioty. Należy pamiętać, że struktura LPR zalecana w Uzupełnieniu ZPORR nie www.ingmina.pl 31 Lokalny program rewitalizacji – kto wykorzysta szansę? Rewitalizacja miast celem Unii Europejskiej Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, miasta stanęły przed olbrzymią szansą pozyskania znacznych środków nansowych na inwestycje związane z rewitalizacją terenów zdegradowanych, po-wojskowych oraz po-przemysłowych. Władze samorządowe mogą uzyskać 75% kosztów kwalikowanych na realizację takich inwestycji jak: – renowacja zabudowy budynków, przede wszystkim o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym oraz ich adaptacja na cele: gospodarcze, społeczne i kulturalne, – poprawa funkcjonalności struktury ruchu kołowego, ruchu pieszego i estetyki przestrzeni publicznych, – przebudowa lub remont publicznej infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, rekreacyjnych, kulturalnych i sportowych połączonych z działalnością gospodarczą, – tworzenie stref bezpieczeństwa i zapobiegania przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi obszarach miast. Zadziwiający jest fakt, że dotychczas niewiele miast złożyło wnioski do działania 3.3., które dotyczy właśnie tego rodzaju inwestycji. Prawdopodobnie wynika to z tego, że większość miast, na których znajdują się obszary zdegradowane, nie posiada dokumentu planistycznego, niezbędnego do otrzymania środków przeznaczonych na rewitalizację – Lokalnego Programu Rewitalizacji. Programy tych miast, które podjęły wysiłek opracowania dokumentu, najczęściej nie przewidują możliwości ubiegania się o środki przez podmioty inne niż władze samorządowe oraz nie zawierają zadań z zakresu rozwoju zasobów ludzkich. Powodem takich uchybień jest często zbyt wąskie i jednostronne pojmowanie pojęcia rewitalizacji. Czym jest rewitalizacja? Pojęcie rewitalizacji określane jest jako odbudowa, renowacja czyli przywracanie stanu pierwotnego lub minimum stanu używalności jakiegoś obiektu lub terenu. Pamiętać jednak musimy, że rewitalizacja to nie tylko renowacja budynków. Należy ją rozumieć jako odnowę całej struktury społecznej oraz gospodarczej miasta. Trwały rozwój miasta nastąpi bowiem tylko wtedy, gdy zapewnimy szanse wszystkim mieszkańcom bez względu na status społeczny. Dokumenty strategiczne muszą zaprogramować jak osiągnąć ten cel, zaplanować jakie grupy mieszkańców wymagają szczególnego wsparcia. Przygotowanie Programu Rewitalizacji Miasta Lokalny Program Rewitalizacji zatem, to dokument planistyczny, który diagnozuje sytuację w mieście oraz określa dzielnice wymagające przeprowadzenia zaplanowanych zadań rewitalizacyjnych. Dlatego najważniejszą częścią Lokalnego Programu Rewitalizacji jest diagnoza, która wskaże szanse i zagrożenia rozwoju obszaru miejskiego. Należy zidentykować te obszary, które w rzeczywistości spełniają kryteria poddania ich procesom rewitalizacyjnym. Dokonując tego wyboru należy wziąć pod uwagę poziom: – bezrobocia, – ubóstwa oraz trudne warunki mieszkaniowe, – przestępczości, – wykształcenia mieszkańców, – przedsiębiorczości mieszkańców, – degradacji technicznej infrastruktury i budynków, – zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Częstym błędem jest diagnozowanie tylko obszaru miasta, którą chcemy poddać rewitalizacji. Diagnozie należy poddać cały obszar. Dopiero ta analiza pozwala wskazać jakie dzielnice (obszary) dotknięte zostały zapaścią społeczną oraz gospodarczą. Zebrane dane należy przeanalizować pod kątem ich użyteczności dla sporządzenia LPR. Analiza materiału wyjściowego ma prowadzić do wniosków, które będą użyteczne dla ustalenia kierunków rozwoju. Trudności napotykane na dalszych etapach pracy nad programem świadczą na ogół o niesolidnym przygotowaniu diagnozy. Należy pamiętać, że diagnoza to nie tylko opis stanu miasta! Lokalny Program Rewitalizacji musi wpisywać się w cele i założenia innych dokumentów strategicznych, które dotyczą miasta – Strategią, Planem Rozwoju Lokalnego, Wieloletnim Programem Inwestycyjnym, Planem Zagospodarowania Przestrzennego i innymi. W dalszych rozdziałach Programu należy określić planowane zadania inwestycyjne z podziałem na przestrzenne, gospodarcze i społeczne oraz określić cele szczegółowe rewitalizacji w każdym z tych obszarów. Niezwykle istotną częścią LPR jest oczywiście Plan Finansowy Realizacji Rewitalizacji, choć obowiązkowo należy określić go tylko dla tych inwestycji, które będą realizowane w okresie 2004 –2006. Niezwykle ważnym etapem sporządzania Programu Rewitalizacji są konsultacje społeczne. Do prac nad Programem należy zaprosić wszystkich potencjalnych benecjentów pomocy Unii Europejskiej. Z Działania 3.3 ZPORR korzystać mogą bowiem oprócz samorządów – spółdzielnie oraz wspólnoty mieszkaniowe, szkoły wyższe, podmioty, w których większość udziałów lub akcji posiadają gmina, miasto lub powiat, organizacje pozarządowe, straż pożarna, policja. Projekty innych podmiotów muszą się również znaleźć w Programie Rewitalizacji. Wiele miast uniemożliwiło spółdzielniom oraz wspólnotom mieszkaniowym korzystanie z tego rodzaju pomocy UE, ponieważ w LPR nie przewidziano projektów planowanych przez te podmioty. Należy pamiętać, że struktura LPR zalecana w Uzupełnieniu ZPORR nie www.ingmina.pl 31 jest obowiązkowa jednak znaczne od niej odbieganie może wiązać się z kłopotami podczas oceny wniosku aplikacyjnego. Nie tylko ZPORR Finansowanie działań związanych z rewitalizacją nie kończy się na środkach dostępnych w ramach działania 3.3. ZPORR. 1. Na Program Rewitalizacji można się powoływać przy aplikowaniu także do innych działań ZPORR (będzie to pozytywnie wpływało na ocenę projektu): 1.5. (Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego), 2.2. (Wyrównywanie szans edukacyjnych przez programy stypendialne), 2.4. (Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi), 2.5. (Promocja przedsiębiorczości), 3.4. (Mikroprzedsiebiorstwa); 2. Szkolenia dla grup defaworyzowanych mogą być nansowane także z Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich (działania 1.2, 1.3, 1.5, 1.6 oraz ze wsparcia inicjatywy wspólnotowej EQUAL). 3. Nie należy zapominać o przedsię- 32 www.ingmina.pl biorcach i osobach chcących rozpocząć działalność gospodarczą. Przy współudziale środków unijnych na terenie miasta może funkcjonować inkubator przedsiębiorczości – działanie 1.3. SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. 4. Samorządy mogą nansować inwestycje związane z rewitalizacją miast (przede wszystkim z zakresu dziedzictwa kulturowego) i ochroną środowiska również z dotacji Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Lokalny Program Rewitalizacji będzie jednym z wymaganych załączników do wniosku aplikacyjnego. Rozsądne rozplanowanie nansowania inwestycji miejskich z różnych dostępnych źródeł przyczynić się może do szybkiego rozwoju miasta. Dlatego każdy proces budowy Lokalnego Programu Rewitalizacji powinien być poprzedzony szkoleniami dla pracowników urzędu. To pracownicy urzędu będą bowiem odpowiedzialni za wdrażanie Programu, później za jego monitorowanie i ewaluację. Ważne jest budowanie współpracy pomiędzy urzędem a innymi podmiotami uwzględnionymi w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Tylko poprzez pełny dialog społeczny budować można skuteczne strategie. Lokalny Program Rewitalizacji musi zostać przyjęty uchwałą Rady Miasta. Zaskakujący jest fakt, że to bardzo trudny etap tworzenia Programu. To na tym forum ścierają się poglądy i opinie, co często blokuje wdrożenie Lokalnych Planów Rewitalizacji przez długie miesiące. Ciągłe odwlekanie przyjęcia uchwały może skutkować utratą szans na pozyskanie środków nansowych. Środki przeznaczone w ZPORR na rewitalizację (do roku 2006) mogą ulec wyczerpaniu lub przesunięciu do innych, bardziej popularnych działań. Należy ponadto pamiętać, że w przypadku wystąpienia o wsparcie ze środków funduszy strukturalnych Program należy przekazać do Urzędu Marszałkowskiego wraz z wnioskiem aplikacyjnym. Przemysław Bajor Angelika Nowak Bajor Consulting www.bajorconsulting.pl www.ingmina.pl 33 Prawie 6 tys. szkół z całej Polski otrzymało zaproszenie do wzięcia udziału w wielkiej, ogólnopolskiej akcji „Szkoła z klasą – na sportowo”. Szkoły walczą o prawo wyjazdu na nał do Warszawy, który odbędzie się w dniach 16–18 września 2005 podczas Warszawskiego Festiwalu Biegowego. W tej zabawie zwycięstwo szkoły to również zwycięstwo gminy, z której pochodzi. Każda taka gmina uzyskuje bowiem możliwość bezpłatnego wystawienia swojego stoiska podczas expo towarzyszącego Warszawskiemu Festiwalowi Biegowemu. – Jest to zatem niepowtarzalna szansa wypromowania swojego regionu wśród warszawiaków oraz kilku tysięcy ludzi z całej Polski i zagranicy, którzy przyjadą do stolicy, by wziąć udział w tej międzynarodowej imprezie – mówi Agata Adamczewska, rzecznik prasowy Warszawskiego Festiwalu Biegowego. W poszukiwaniu sportowców i kibiców Ocjalny początek akcji „Szkoła z klasą – na sportowo” miał miejsce 21 marca tego roku. Akcja jest skierowana do szkół podstawowych i gimnazjów z całej Polski. Jej celem jest promocja biegania oraz kultury kibicowania wśród dzieci i młodzieży. – Chcemy promować postawy prospołeczne i prosportowe. W tym wypadku nie jest to tylko czcze gadanie – mówi Marek Tronina, dyrektor Fundacji „Maraton Warszawski”, organizator akcji. – Oferujemy dzieciom atrakcyjną zabawę i mamy nadzieję, że z niej skorzystają. Wierzymy, że uda nam się wychować wielu wspania- łych sportowców i jeszcze więcej kulturalnych kibiców. Akcja „Szkoła z klasą – na sportowo” przebiega etapowo. W pierwszym etapie trwającym do 15 maja dzieci mają do wykonania dwa zadania: zorganizowanie własnej imprezy biegowej oraz stworzenie projektu punktu kibicowania, który zaprezentują na trasie 27. Maratonu Warszawskiego. Tysiąc złotych dla najlepszych Do 1 czerwca organizator wyłoni 42 najaktywniejsze i najbardziej kreatywne szkoły i zaprosi je na nał do Warszawy. Co więcej każda z tych szkół otrzyma od Fundacji „Maraton Warszawski” tysiąc złotych na realizacje swojego projektu punktu kibicowania punktu. – To jeszcze nie koniec korzyści płynących z udziału w nale. Wszystkie dzieci otrzymają pamiątkowe koszulki, a zwycięzcy rywalizacji nałowej dodatkowo nagrody rzeczowe i nansowe – mówi Agata Adamczewska. – Z pustymi rękami nie pozostawimy również ich opiekunów, na których czeka atrakcyjny sprzęt sportowy marki New Balance. Wielki nał kilkumiesięcznej rywalizacji nastąpi w dniach 16–18 września tego roku podczas Warszawskiego Festiwalu Biegowego. W ciągu trzech dni uczniowie wezmą udział w zawodach sportowych, będą kibicować uczestnikom 27. Maratonu Warszawskiego i zwiedzą stolicę Polski. Pomożemy… Udział w programie nie wymaga specjalistycznej wiedzy, jedynie chęci i zapału, którego dzieciom nigdy nie brakuje. Fundacja Maraton Warszawski zapewni wszystkim szkołom oraz gminom, które zdecydują się na przystąpienie do programu, wszechstronną pomoc merytoryczną. Na stronie: www.maratonwarszawski.com znajduje się regulamin konkursu oraz poradnik dla uczniów i nauczycieli, informujący o tym, w jaki sposób zorganizować szkolny bieg. Na uwagi i pytania w każdy poniedziałek i wtorek czeka pod numerem telefonu (0-22) 813 83 28 koordynator akcji – Anna Dąbrowska. Organizatorami akcji „Szkoła z klasą – na sportowo” są Fundacja „Maraton Warszawski” oraz Gazeta Wyborcza. Patronem medialnym akcji jest miesięcznik Gmina i wydająca go Fundacja Promocji Gmin Polskich. W ubiegłym roku uczestników 26. Maratonu Warszawskiego zagrzewali do walki uczniowie z 8 szkół. To był hit. W tym roku na trasie mają być aż 42 szkoły, które będą rywalizować o tytuł Mistrza Kibicowania 2005. 34 www.ingmina.pl Pieniądze w sieci Liczba osób korzystających z Internetu stale wzrasta. Od początku 2003 roku wzrosła o ponad 2 mln (wg SMG/ KRC Net Track – badanie na populacji 15+). Szacuje się, że do końca 2004 z Internetu korzystało 9 mln Polaków. Za tym idzie oczywiście rozwój potencjalnego rynku bankowości internetowej. Sam mBank zdołał w ciągu ponad 4 lat zbudować bazę przeszło 800 tys. Klientów. W momencie startu mBanku, bankowość internetowa była w początkowej fazie rozwoju. Obecnie, po niemal 5 latach, 18 banków oferuje rachunki z możliwością obsługi przez Internet. Nie tylko banki czysto elektroniczne (mBank, Inteligo, VW) proponują Klientom nowe kanały dostępu. Również banki tradycyjne dostosowują się do potrzeb rynku i wprowadzają nowe rozwiązania. Na koniec 2004 liczba kont z dostępem do Internetu wynosiła ok. 3,4 mln. Świat bankowości detalicznej rozwijał się w ostatnich latach znacznie szybciej niż dotychczas. To głównie efekt przyspieszenia zmian technologicznych, ale również zmiany podejścia do strategii. Obecnie przewagę konkurencyjną można zyskać wprowadzając nowy, trudny do skopiowania model biznesowy lub lepszą jakość obsługi Klientów. Wszystko inne, włączając produkty i technologię można szybko skopiować lub kupić. Dlatego warto poszukiwać rozwiązań, korzystnych równocześnie dla Klienta i banku, kreować sytuacje, gdzie wszyscy zyskują. Klienci w coraz większym stopniu decydują o tym, jaki kształt ma oferta, jakie cechy mają poszczególne produkty i usługi. Dziś bardziej prawdziwym niż kiedykolwiek jest stwierdzenie, że Klient to nasz Pan. Potrzeby i preferencje klientów zmieniają się w czasie, więc należy się spodziewać, że temu procesowi będą równolegle towarzyszyć zmiany w bankowości detalicznej. W ciągu ostatnich 4 lat, w polskiej bankowości detalicznej dokonał się prawdziwy przełom, jeśli chodzi o kanały dystrybucji. Zmiany te dotknęły tradycyjne sieci placówek oraz kanały elektroniczne. Ogólnie nie można powiedzieć, że era placówek i innych form zycznych kanałów zbliża się do końca. Co najwyżej zmienia się ich rola – z miejsc odwiedzanych z konieczności, w celach wykonania przelewu lub innych operacji bankowych stają się one miejscem, w którym klient może skonsultować swoje potrzeby w zakresie nansów i otrzymać konkretne rozwiązania. Jeżeli chodzi o rozwój zdalnych kanałów dystrybucji, to zmiany w ostatnich latach powodują, że szybko znika podział na banki wirtualne/internetowe i banki tradycyjne. Liczba użytkowników bankowości internetowej szybko rośnie wraz ze wzrostem liczby internautów, a banki elektroniczne osiągają coraz większe sukcesy w sprzedaży nawet „trudnych” produktów kredytowych lub inwestycyjnych przez Internet. Jednak również i banki tradycyjne pozyskują klientów-internautów, co sprawia, że konkurencja na rynku stale wzrasta. Przez ponad 4 lata działalności mBank zmienił nieco swój model biznesowy i z banku wirtualnego drugiego wyboru przekształcił się w instytucję nansową oferującą wybrane produkty bankowe i niebankowe dopasowane do potrzeb Klientów. Rozwój mBanku dąży do stworzenia kompleksowej, szybkiej i prostej obsługi Klienta w zakresie zarówno produktów bankowych, ubezpieczeniowych oraz inwestycyjnych. Jednakże cały czas, pomimo rozbudowania oferty i gamy kanałów dostępu do banku, mBank pamięta o tym, iż jego Klienci, to ludzie bardzo wrażliwi na cenę. Korzystanie z bankowości internetowej pozwala na szybkie i bezpłatne przeniesienie się z banku do banku. Generalnie badania przeprowadzone przez Pentor pokazały, że przeważający wpływ na postrzeganie wartości marki banku ma cena (koszty obsługi) – 71%, a mniejszy wpływ na odbiór banku ma sam wizerunek marki banku – 29%. Rynek usług bankowych w Polsce Rynek bankowy w Polsce ulega ciągłym zmianom. Polacy stają się coraz bardziej świadomi możliwości, jakie daje im rynek bankowy i rosną ich oczekiwania. Obecnie można z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że różnorodność i jakość oferowanych na naszym rynku produktów bankowych w niczym nie ustępuje najbardziej rozwiniętym rynkom nansowym na świe- cie. Jednakże w dalszym ciągu, poza nielicznymi wyjątkami – jak mBank, ceny korzystania z usług bankowych są relatywnie wysokie, co jest jedną z przyczyn wciąż małego ubankowienia mierzonego liczbą osób korzystających z usług bankowych oraz sprzedanych produktów kredytowych i oszczędnościowych. Na koniec ubiegłego roku tylko 54% Polaków powyżej 15 roku życia deklarowało korzystanie z usług bankowych. Strona popytu będzie głównym czynnikiem wzrostu w bankowości detalicznej w najbliższych latach. Potencjał rozwoju bankowości detalicznej jest wciąż ogromny. W porównaniu do krajów Europy Zachodniej usługi dla klientów indywidualnych są w Polsce słabo rozwinięte. Podczas gdy w Unii Europejskiej kredyty hipoteczne stanowią 32% PNB, relacja ta wynosi w Polsce 3%. Kredyty inwestycyjne gospodarstw domowych osiągają w Polsce 13% PNB (strefa euro – 49%), wkłady depozytowe 27% PNB (strefa euro – 55%). Po znacznym rozroście ilości banków na naszym rynku w latach 90. obserwujemy stopniową redukcję ich ilości – na koniec 2004 roku w Polsce działało około 50 banków komercyjnych (w porównaniu z 62 w 2002). Rynki bankowe Europy ŚrodkowoWschodniej wciąż mają duży potencjał rozwoju, ponieważ liczba banków jest wciąż niewystarczająca w stosunku do potrzeb ludności. Potencjał stwarza także powstająca klasa średnia, której dochody stale rosną, dzięki czemu zyskuje bankowość detaliczna. Jednak wciąż dzieli nas duży dystans od UE – w 2004 r. wartość kredytów udzielonych gospodarstwom domowym wyniosła tam 49% PKB, a w Europie Środkowo-Wschodniej – 7%. Trendy Na świecie dalsze tryumfy będą odnosić zdalne kanały dystrybucji i specjalizacja pionowa, jak np. rozdzielenie zarządzania ryzykiem od dystrybucji. Jeżeli chodzi o rynek Polski, to należy spodziewać się w sektorze nansowym utrzymania tendencji do konsolidacji i przejęć. Na rynku pozostaną tylko najsilniejsi, stabilni nansowo, którzy www.ingmina.pl 35 wypracują strategię dającą przewagę konkurencyjną. Z pewnością o kształcie rynku bankowego zadecyduje także szybkość innowacji i jakość oferowanych usług. Na naszych oczach zmienia się zasadniczo model oszczędzania gospodarstw domowych, sposób dokonywania transakcji płatniczych oraz zaspokajania potrzeb kredytowych osób zycznych. Zmiana stylu życia – pracy, wypoczynku i edukacji – w wyniku rozpowszechniania się postępu technologicznego wymusza dostosowanie oferty banków detalicznych w zakresie produktów i sposobu obsługi. Względnie łatwy dostęp do informacji, możliwość porównania ofert i wyboru najlepszej, wreszcie deregulacja rynku nansowego zwiększająca konkurencję i łatwość zmiany banku w wyniku uproszczenia procedur, powodują, że Klient zyskuje zdecydowaną przewagę w relacjach z instytucjami nansowymi. Liczy się cena, jakość i wygoda decydujące o satysfakcji ze współpracy z bankiem. Świadomi tego Klienci dokonują racjonalnych wyborów. Na rynku usług nansowych w Polsce widoczne są obecnie diametralne zmiany, które przejawiają się z jednej strony wzrostem konkurencji cenowej wśród banków detalicznych, pojawieniem się nowych modeli biznesowych i nowych graczy rynkowych, a z drugiej wzrostem wymagań i pozycji negocjacyjnej klientów oraz zmianą struktury alokacji aktywów gospodarstw domowych. W trudnej konkurencji instytucji nansowych o względy Klientów zwyciężą te, które potraą swój model biznesowy dostosować do zmieniających się potrzeb i preferencji Klientów budując przewagę w oparciu o umiejętne wykorzystanie technologii i innowacyjne strategię działania stawiające klienta w centrum uwagi. Różnice w strategii banków: Porównując chociażby strategię mBanku i MultiBanku oraz banków, które istnieją na rynku od dziesiątek lat, można mówić o znacznych różnicach w strategiach banków. Oczywiste jest, że całkiem inaczej wygląda strategia banku, który dopiero zdobywa rynek tworząc swoją strukturę od zera, a całkiem inaczej musi wyznaczyć sobie cele i zaplanować działania bank zmuszony przez rynek do transformacji i zmiany sposobu myślenia o Kliencie. Inaczej kształtuje się również strategia banków 36 www.ingmina.pl bazujących na sieci tradycyjnych placówek, dla których kanały elektroniczne są tylko wartością dodaną, uzupełnieniem i uatrakcyjnieniem oferty, a inaczej dla mBanku, który kładzie ogromny nacisk na rozwój nowych, technologicznie zaawansowanych sposobów kontaktu z bankiem. Na rynku nie ma miejsca na jednakowe banki, a strategia zależy od przyjętego modelu docelowego. mBank jest przykładem konsekwentnie realizowanej strategii rozwoju banku detalicznego, który w centrum zainteresowania stawia Klienta. Jesteśmy nastawieni na ciągły rozwój, poszerzanie i modykację oferty, wprowadzanie rozwiązań zaspokajających podstawowe potrzeby Klientów. Stale pracujemy nad rozwojem technologicznym, aby proponować najbardziej innowacyjne rozwiązania do zarządzania nansami osobistymi, wdrażamy nowe systemy informatyczne i nowoczesne rozwiązania CRM. Wykorzystujemy wygodne dla Klientów call center i rozwijamy wielokanałową obsługę rachunków. Patrząc na rynek, obserwujemy obecnie znikomy przyrost liczby Klien- tów tradycyjnej bankowości detalicznej oraz niespotykany dotychczas spadek wartości depozytów w całym systemie bankowym. Jest to wyraźny sygnał, że obsługa wyłącznie okienkowa oraz tradycyjny model prowadzenia biznesu bankowego przestają być atrakcyjne. Dawny sposób myślenia o bankowości i usługach nansowych musi ulec i ulega zmianom. Ogromny wpływ na sukces mBanku miała właśnie konsekwentnie realizowany model biznesowy, który zakłada oferowanie Klientom usług o najwyższej jakości, dostępnych w najlepszej cenie bez ograniczeń czasowych i przestrzennych oraz w wygodny sposób. Dodatkowe korzyści to brak podstawowych opłat i prowizji oraz wciąż poszerzana oferta. Dla mBanku ogromnie ważna jest także idea zmiany relacji bank – Klient. Dajemy Klientom swobodę wyboru pomiędzy różnymi kanałami dostępu, jednocześnie pilnując, by nasze usługi pozostały proste, a korzystanie z nich gwarantowało wygodę i racjonalne zarządzanie nansami. Warunki i możliwości nansowania rozwoju lokalnego Związek Powiatów Polskich i Związek Banków Polskich – patronami cyklu konferencji i seminariów samorządowych Najważniejszą inicjatywą programową Fundacji Promocji Gmin Polskich będzie rozpoczynający się pod koniec kwietnia cykl konferencji i seminariów samorządowych pt. „Finansowanie rozwoju lokalnego”. Ich gospodarzami będą marszałkowie i starostowie, a uczestnikami liderzy samorządów tery- torialnych. Z satysfakcją informujemy, że honorowy patronat nad naszą inicjatywą objęli: Związek Powiatów Polskich oraz Związek Banków Polskich. Bardzo istotnym partnerem i współorganizatorem przedsięwzięcia staje się Serwis Samorządowy Polskiej Agencji Prasowej, z którym magazyn „GMINA” łączy bliska współpraca w ramach Programu Informacyjnego Wsparcia Samorządów Terytorialnych. Konferencje i seminaria samo- rządowe trwać będą do końca bieżącego roku. Spotkania, których celem jest popularyzacja wiedzy i informacji o najdogodniejszych warunkach i możliwościach pozyskiwania funduszy na realizację programów inwestycyjnych odbędą się m.in. w Częstochowie, Myszkowie, Kielcach, Radomiu, Pszczynie, Opolu, Puławach, Inowrocławiu, Koninie, Stalowej Woli, Kutnie, Zamościu. Zapraszamy do współpracy i udziału w naszych spotkaniach. www.ingmina.pl 37 Microsoft® w małym urzędzie W wyniku wzrastającego zapotrzebowania na szybką informację, uproszczenie procedur i sposobów komunikacji, a co ważne – dobrych relacji wewnątrz swoich struktur – urzędy lub przedsiębiorstwa, opierające swój prol działalności na mediach elektronicznych stają się bardziej przyjazne od tych, działających metodami tradycyjnymi. To wpływa niewątpliwie na konieczność zmiany podejścia do tworzenia planów rozwojowych dotyczących narzędzi z segmentu IT. Zarządzanie w nowoczesnym rozumieniu oznacza zespół działań decyzyjnych zapewniających sterowanie zasobami i procesami w celu ich optymalnego powiązania i wykorzystania dla osiągnięcia możliwie najlepszego efektu w istniejących warunkach działania. Dlatego małe i średnie urzędy, instytucje oraz podmioty gospodarcze poszukują nieskomplikowanych, a jednak skutecznych rozwiązań ze wspomnianego już segmentu. Poszukiwane narzędzia dotyczą zintegrowanych systemów, łączących sposoby komunikacji internetowej, wysyłania i przyjmowania faksów, bezpiecznego gromadzenia i przesyłania danych, w przypadku sieci obejmujących kilkadziesiąt stanowisk. To zainteresowanie pokazują badania rynkowe dotyczące wzrostu zapotrzebowania na tego rodzaju aplikacje. Według rm badawczych, przewidywany wzrost wdrożeń serwerów będzie się kształtował na poziomie od 12 do prawie 20 procent rocznie w najbliższych dwóch latach. Ciekawym rozwiązaniem zaspakajającym ten segment użytkowników jest Microsoft® Windows® Small Business Server 2003. Ten pakiet jest zaprojektowany i adresowany dla rm z 75 lub mniejszą, liczbą stacji roboczych lub użytkowników. Nazwa, odwołująca się do sektora małej przedsiębiorczości, wcale nie oznacza, że te rozwiązania nie mogą zostać z powodzeniem zastosowane w małych i średnich urzędach administracji, szczególnie na poziomie gminy. W odróżnieniu od poprzednich wersji, SBS 2003 dostępny jest w dwóch pakietach: Standard i Premium. Obydwie wersje zawierają Windows Server 2003 (z funkcjonalnością Microsoft Windows SharePoint Services), Microsoft Exchange Server 2003, Microsoft Ofce Outlook 2003 oraz pięć licencji CAL (Client Access Licenses). W wersji 38 www.ingmina.pl Premium do tych podstawowych komponentów dochodzą: Microsoft SQL Server 2000 Service Pack 3 (SP3), Microsoft FrontPage 2003 oraz Microsoft Intemet Security and Acceleration (ISA) Server 2000. Wybór pomiędzy tymi dwoma wersjami zależy od ilości wpływających – do urzędu lub innej jednostki – danych służących dalszej analizie, do czego jako dobre narzędzie służy SQL Server. Przykładem jednego z wielu jego zastosowań może być wykorzystanie go we współpracy z portalami i interaktywnymi stronami WWW, z dużą liczbą odwiedzających gości. Kolejna, czwarta już generacja produktów SBS, charakteryzuje się prostotą instalacji, konguracji i zarządzania. Sama konguracja także nie wymaga wiedzy zaawansowanego użytkownika, a w razie jakichkolwiek wątpliwości można zawsze skorzystać z usług Pomocy Technicznej Microsoftu. Również wymagania sprzętowe pakietu nie przekraczają konguracji ogólnodostępnych w sprzedaży urządzeń. Jakie zatem wynikają dodatkowe zalety i korzyści z zastosowania Microsoft® Windows® Small Business Server 2003? W pierwszej kolejności należy podnieść kwestię przechowywania i zabezpieczania danych. Centralne, bezpieczne miejsce do przechowywania danych o znaczeniu krytycznym, z jednej strony zabezpiecza zasoby przed nieuprawnionym dostępem, z drugiej ułatwia pracownikom korzystanie z danych i aplikacji z poziomu swoich komputerów osobistych. Coraz bardziej jednak wyranowane sposoby ataków na serwery zawierające dane, wymagają zastosowania odpowiednich zapór (rewall), umożliwiających kontrolę zasobów pobieranych z Internetu oraz własnych zasobów udostępnianych osobom podłączonym do Internetu. Służy do tego ISA Server. Jego używanie, obok wspomnianej funkcji ochronnej, dzięki usłudze Web Proxy, przyśpiesza korzystanie z Internetu. Usługa polega na tym, że w pliku bufora serwera ISA pozostają kopie informacji z często odwiedzanych witryn internetowych, dzięki czemu… otwierają się one szybciej. Rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa, zastosowane w tym pakiecie, zostały stworzone w oparciu o technologię zastosowaną w systemie Windows Server 2003. Dodatkowo, wprowadzenie reguł dotyczących ograniczeń oprogramowania zapobiega nieupoważnionemu instalowaniu oprogramowania oraz przeciwdziałanie wirusom i innym atakom. Kolejna funkcja ochrony danych, oferowana przez pakiet SBS, to tworzenie ich kopii zapasowych. Dzięki odpowiedniej konguracji, czyli ustaleniu harmonogramu tworzenia kopii w tle, użytkownik może przywracać poprzednie wersje plików i folderów utworzonych w określonym czasie. Bardzo mocnym punktem pakietu SBS, szczególnie wartym podkreślenia w funkcjonowaniu systemu w urzędach administracji, jest aplikacja Microsoft Shared Fax Service. Faksy przychodzące traają do skrzynek pocztowych osób zajmujących się określonymi sprawami. Połączenie z Microsoft Exchange 2003 umożliwia powiadomienie e-mailem o przyjściu nowego faksu, a wysyłanie faksów jest możliwe z każdego komputera. Ponieważ wszystkie faksy wychodzące i przychodzące znajdują się w jednym folderze, bardzo łatwo je archiwizować i przeglądać. Inną zaletą systemu jest wstępnie skongurowana, wewnętrzna witryna WWW opartą na usługach Windows SharePoint™. Ta funkcja umożliwia pracownikom współużytkowanie informacji, w tym bibliotek dokumentów, ogłoszeń wydarzeń, a także łączy internetowych. Korzystanie z Internetu jako ważnego źródła informacji, lawinowo rosnąca liczba korespondencji, dokumentów, możliwość ich sprawnego katalogowania i archiwizowania, a także możliwość pracy zespołowej nad projektami okazuje się możliwa dzięki połączeniu w jednym pakiecie wielu znanych już produktów rmy Microsoft®. Uproszczenie obsługi sytemu pozwala użytkownikom grupy „small” na znaczne usprawnienie pracy swojego urzędu, instytucji czy przedsiębiorstwa. I zapewne te silne argumenty zdecydowały o przyznaniu wyróżnienia Microsoft Small Business Server w VII edycji Medalu Europejskiego dla Wyrobów organizowanego przez Komitet Integracji Europejskiej i Business Centre Club w 2003 r. Więcej informacji na temat omawianego pakietu, jego możliwości i zastosowań można znaleźć stronie www.microsoft.com/poland/windowsserver2003/sbs. www.ingmina.pl 39 Informatyzacja regionów, czyli jak snansować działania służące budowie społeczeństwa informacyjnego Istotną barierą dla samorządów przy realizacji wszelkich inwestycji są ograniczone możliwości nansowe. Skąd zatem czerpać środki na budowę infrastruktury e-administracji? Informatyzacja w ZPORR Dużą pomocą dla samorządów przy nansowaniu budowy informatycznych rozwiązań są dotacje unijne. To, że działania służące podniesieniu poziomu informatyzacji w Polsce są ważną kwestią, pokazuje wielość działań i programów, poprzez które można snansować budowę infrastruktury teletechnicznej, zakup specjalistycznego oprogramowania i sprzętu komputerowego. W dobie globalnej wioski, brak publicznego dostępu do Internetu oraz wykorzystania w/w technologii w usługach administracji samorządowej i instytucjach publicznych powoduje zahamowanie rozwoju i obniżenie jakości życia mieszkańców niedoinwestowanych regionów. Zmniejszenie różnic regionalnych w wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz dostępie do szerokopasmowych sieci jest możliwe dzięki realizacji priorytetów Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Na wstępie określmy, co kryje się pod hasłem technologie informacyjne i komunikacyjne w skrócie ICT (Information and Comunication Technologies), tak często spotykanym w dokumentach programowych oraz wytycznych do poszczególnych działań ZPORR oraz Sektorowych Programów Operacyjnych. Wśród wielu celów Planu działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2004–2006 (przyjętego przez RM w 2001 r., aktualizowanego co roku) najistotniejsze jest przygotowanie się społeczeństwa polskiego do szybkich przemian technologicznych, społecznych i gospodarczych związanych z tworzeniem się społeczeństwa informacyjnego. W myśl tego, realizowane projekty powinny wiązać się przykładowo z efektywnym użytkowaniem i rozwojem ICT. 40 www.ingmina.pl Ponadto, powinny realizować tę politykę poprzez umożliwienie wykorzystania ICT, cyfrowych treści dzięki rozwojowi umiejętności w zakresie korzystania z ICT. Generalnie, każdy projekt realizowany z pomocą dotacji Unii Europejskiej powinien wpływać na rozwój e-umiejętności, oraz wykorzystywać technologie informacyjne i telekomunikacyjne np. w zarządzaniu usługami. Aby przeciwdziałać tzw. cyfrowemu wykluczeniu, jednostki samorządu terytorialnego (JST), instytucje kulturalne, szkoły, oraz wszelkie jednostki dostarczające usługi pożyteczności publicznej mogą starać się w ramach działania 1.5 ZPORR o snansowanie projektów mających na celu budowę szerokopasmowych sieci, wdrażanie platform elektronicznych, implementację e-usług oraz eadministracji, tworzenie Publicznych Punktów Dostępu do Internetu oraz innych działań, które przyczynią się do wykorzystania technik informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) oraz budowy społeczeństwa informacyjnego. Celem działania jest poprawa warunków funkcjonowania gospodarki poprzez zwiększenie i poprawę jakości dostępu do informacji i usług świadczonych przez Internet przez instytucje sektora publicznego na rzecz przedsiębiorców i obywateli z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informacyjnych. Projekty aby zakwalikować się do wsparcia w ramach działania 1.5. powinny być zgodne ze Strategią Informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej e-Polska na lata 2004–2006 i wojewódzkimi strategiami rozwoju gospodarczego. Ponadto, w żaden sposób nie mogą faworyzować, czy dyskryminować operatorów, lecz być tzw. projektami „otwartej infrastruktury”. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), który jest źródłem nansowania projektu, pokrywa 75% kosztów kwalikowanych do refundacji. Całkowite środki na Działanie 1.5 wynoszą 136,409 mln euro. Finansowane są wszelkie prace projektowe począwszy od sporządzenia odpowiednich ekspertyz, studiów wykonalności oraz wszelkich związanych z inwestycją dokumentów po niezbędne prace inwestycyjne – budowlane, zakup środków trwałych i informacyjno-promocyjne. Komputery i oprogramowanie w kosztach kwalikowanych Jak już wcześniej wspomniano, realizacja polityki horyzontalnej UE związanej z budową społeczeństwa informacyjnego powinna wpisywać się w każdego rodzaju projekt nansowany ze środków funduszy strukturalnych. EFRR jest źródłem nansowania projektów inwestycyjnych służących między innymi budowie społeczeństwa informacyjnego również w ramach innych działań ZPORR. Refundację kosztów takich jak zakup sprzętu i wyposażenia, w tym komputerów, niezbędnego do nauczania, oraz działań związanych z badaniami naukowymi i rozwojem na poziomie uniwersyteckim oraz polepszenia regionalnego systemu ochrony zdrowia, w tym również zakup komputerów dla szpitali przewiduje działanie 1.3 ZPORR. Sprzęt komputerowy oraz systemy informatyczne poprawiające zarządzanie dla ośrodków ochrony zdrowia można też nabyć za pieniądze UE w ramach działania 3.5 ZPORR Lokalna infrastruktura społeczna. Natomiast działanie 1.4 ZPORR Rozwój kultury i turystyki przewiduje nansowanie projektów związanych z rozwojem elektronicznego systemu informacji oraz promocji kultury i turystki. Europejski Fundusz Społeczny (EFS), kolejny fundusz strukturalny jest źródłem nansowania przedsięwzięć podejmowanych zgodnie z założeniami priorytetu II ZPORR. W ramach działania 2.1 ZPORR Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie wspierane są przedsięwzięcia podejmowane w celu rozwoju kwalikacji zawodowych poprzez szkolenia dla pracujących osób dorosłych zgłaszających z własnej inicjatywy chęć podwyższenia lub dostosowywania kwalikacji zawodowych do potrzeb rynku pracy, w tym w zakresie wykorzystania ICT. W ramach projektu jest możliwość refundacji kosztów poniesionych z tytułu zakupu sprzętu komputerowego, jednak wartość pojedynczych jednostek nie może być wyższa niż 3,5 tys. złotych, a suma wydatków na sprzęt nie może przekroczyć 10% całkowitych wydatków projektu. Ponadto, możliwe jest również snansowanie zakupu oprogramowania komputerowego, w tym również specjalistycznego. Kwalikowane do refundacji są także koszty związane z codziennym użytkowaniem baz danych przez okres trwania projektu, administrowaniem portalem internetowym, podłączeniem do sieci. Obywatel w sieci Jak widać, ZPORR przewiduje szeroki wachlarz przedsięwzięć możliwych do realizacji w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego. Realizacja projektów w ramach w/w działań będzie miała wpływ na poprawę nie tylko warunków dostępu do Internetu, lecz przede wszystkim zaimplementuje nowe pojęcia, takie jak różnego rodzaju publiczne e-usługi tj. e-administracja, e-edukacja, e-zdrowie, e-bezpieczeństwo, oraz wpłynie na poprawę konkurencyjności polskich regionów i da możliwości rozwoju e-biznesu. Umożliwienie społeczeństwu polskiemu załatwiania wielu spraw drogą on-line, a nie stojąc w długich urzędowych kolejkach, nie tylko wpłynie na wzrost jakości życia, lecz przełoży się na wzrost gospodarczy. By jednak było to możliwe, konieczne jest wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych na stworzenie odpowiedniej infrastruktury, wdrożenie aplikacji i zakupienie sprzętu, by dać ten komfort wszystkim obywatelom na równi. Zespół doradców ABBEYS Europejskiego Doradztwa Finansowego zaprasza do siedziby rmy w Atrium Business Center, Al. Jana Pawła II 23, aby odpowiedzieć na wszystkie Państwa pytania dotyczące przedmiotu planowanych oraz obecnie realizowanych inwestycji ze środków Unii Europejskiej. Magdalena Michalska Konsultant ABBEYS Europejskie Doradztwo Finansowe Atrium Business Center al. Jana Pawła II 23 IV piętro, Warszawa 00-854 tel. 653 93 73 faks 653 93 70 e-mail: [email protected] ������ ������������ ������ ����������������������������������������������������� ����������������������������������������������� ����������������������������������������������� �������������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������ ������������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������� ������ ��������� ������������� ����� �� ��������������� ��������������� ������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������ ������������������������������������������������������������������������������� ������������������ �������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������ �������������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������������ ������ ���������� ������������ �� ��������� ������� ����������� ��������������� ��������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������� ������ ����������� ������������� ����������� ������ ���������������� ��������������� �������������� ���������������� ������������� ����������� ������� �������� ���������� ������������ �������������������� ������������������� ���������������� ����� ������������� ������������� ������������������� ����������������������������������������������������������������������������� www.ingmina.pl 41 Program Ikonka – Inicjatywa Ministerstwa Nauki i Informatyzacji I. AKTUALNOŚCI Ministerstwo Nauki i Informatyzacji rozpoczęło prace nad kolejną edycją programu IKONKA, który objął swym zasięgiem tereny województwa śląskiego. Sprzęt komputerowy zostanie Państwu przekazany na przełomie marca/ kwietnia 2005r., o czym zostanie powiadomiona każda zgłoszona do programu lokalizacja. Informacja o bazie danych lokalizacji zakwalikowanych do programu będzie dostępna na stronie internetowej w miesiącu marcu. Niezbędne informacje można także uzyskać pod numerem telefonu Ministerstwa Nauki i Informatyzacji: (22) 52 92 589. II. STAN WDRAŻANIA PROGRAMU „IKONKA” W WOJEWÓDZTWIE W dniu 18 listopada 2004 r. do wszystkich urzędów miast/gmin woj. śląskiego ( łącznie 166 gmin) wystosowane zostało pismo informacyjne wraz z załączonym kompletem dokumentów, których wypełnienie i odesłanie do dnia 13 grudnia 2004 r. było warunkiem koniecznym do wzięcia udziału w procedurze kwalikacyjnej do programu „Ikonka”. W odpowiedzi na pismo, do dnia 13 grudnia 2004 r. zgłoszono łącznie 241 lokalizacji. Do dnia 2 lutego 2005 r. do udziału w programie zostało zakwalikowanych 111 lokalizacji, 6 zostało odrzuconych, a sytuacja 124 lokalizacji jest wyjaśniana. Do dnia 10 lutego pragniemy wyodrębnić pozostałe lokalizacje, które zostaną zakwalikowane do programu. 42 www.ingmina.pl III. O PROGRAMIE 1. CZYM JEST IKONKA? Program IKONKA polega na uruchamianiu punktów powszechnego dostępu do Internetu (tzw. PIAP – Public Internet Access Point) w bibliotekach publicznych wszystkich gmin województwa. Punkty te nazywane są „czytelniami internetowymi”. 2. CELE PROGRAMU Głównym celem programu jest zapewnienie jak najszerszej grupie społeczności lokalnej łatwego, powszechnego i bezpłatnego dostępu do sieci Internet w ramach nowo powstających czytelni internetowych, zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz realizującej jej cele Strategii Informatyzacji Rzeczpospolitej Polskiej – ePolska na lata 2004-2006. W ramach Programu IKONKA Ministerstwo Nauki i Informatyzacji wyposaża biblioteki w sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem. Każda czytelnia internetowa otrzymuje bezpłatnie 3 komputery PC wyposażone w system operacyjny, pakiet biurowy i program antywirusowy oraz sprzęt sieciowy typu WI-FI umożliwiający łączenie z Internetem w bezpośrednim sąsiedztwie czytelni. Wyposażenie bibliotek publicznych czytelnie internetowe daje szansę na zmianę oblicza biblioteki publicznej oraz na przywrócenie bibliotekom ich pierwotnej, oświeceniowej roli - miejsca kojarzonego z wiedzą, informacją i postępem. Uruchamianie nowych czytelni internetowych w ramach programu IKONKA, zwłaszcza w małych miejscowościach i na terenach wiejskich - gdzie dostęp do sieci Internet jest w dużym stopniu ograniczony - otwiera społeczności lokalnej możliwości dotarcia do wiedzy często dotychczas niedostępnej. Dzięki programowi tysiące młodych ludzi otrzymuje szansę skorzystania z zasobów edukacyjnych sieci Internet, dotarcia zarówno do zbiorów Polskiej Biblioteki Internetowej,(pbi.edu.pl) jak również innych cennych źródeł wiedzy i informacji. Realizacja programu IKONKA sprzyja budowaniu społeczeństwa informacyjnego w Polsce oraz wyrównywaniu szans Polaków w dostępie do wiadomości oferowanych przez sieć Internet. 3. LOKALIZACJE CZYTELNI INTERNETOWYCH Począwszy od Podlasia, gdzie 17-ego września 2003 r. odbyła się inauguracja programu, IKONKA objęła swoim zasięgiem kolejnych 11 województw: małopolskie, łódzkie, opolskie, lubelskie, kujawsko-pomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie, lubuskie, świętokrzyskie i podkarpackie. W sumie Ministerstwo Nauki i Informatyzacji zaopatrzyło w sprzęt komputerowy ponad 1500 lokalizacji. Lokalizacje czytelni Ikonki kujawsko-pomorskie 172 lubelskie 208 lubuskie 62 łódzkie 165 małopolskie 218 opolskie 85 pomorskie 147 warmińsko-mazurskie 139 świętokrzyskie 70 podkarpackie 155 zachodniopomorskie Razem 90 1511 Dotacje dla szkół wyższych w ZPORR Źródłem nansowania inwestycji w wyższych uczelniach państwowych i prywatnych jest Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR). W ramach priorytetu I wydzielone zostało poddziałanie 1.3.1. Regionalna Infrastruktura Edukacyjna. Projekty mają przyczynić się do zwiększenia dostępu do edukacji wyższej oraz do podwyższenia jakości kształcenia i wykorzystania potencjału badawczego w regionach. Ponadto, realizacja przedsięwzięć ma się przysłużyć wzrostowi atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej regionu oraz tworzyć warunki dla wzrostu zatrudnienia. Co można snansować? W ramach poddziałania 1.3.1 można uzyskać zwrot kosztów poniesionych w związku budową lub rozbudową szkoły wyższej oraz obiektów naukowo-badawczych takich jak: laboratoria dydaktyczne, pracownie komputerowe, biblioteki, akademiki, stołówki oraz obiekty służące prowadzeniu działalności dydaktycznej lub naukowo-badawczej powiązanej z dydaktyką. Dodatkowo, można uzyskać dotację na przedsięwzięcia związane z budową, rozbudową lub modernizacją obiektów sportowych w szkołach wyższych lub kampusach, wyposażenie obiektów naukowo-badawczych, zagospodarowanie otoczenia szkoły wyższej, prace budowlane związane z infrastrukturą techniczną i sanitarną w budynkach uczelni. W ramach kosztów kwalikowanych do zwrotu wyróżniono m.in. wydatki poniesione w związku z pracą projektantów, architektów, zakupem gruntów (refundowana jest kwota stanowiąca do 10% całkowitych kosztów projektu), przygotowaniem dokumentacji przetargowej, jak również prace związane z procesem inwestycyjnym tj. od przy- 44 www.ingmina.pl gotowania terenu pod budowę poprzez prace budowlano – montażowe po zakup sprzętu związanego z funkcjonowaniem inwestycji. Szkoły wyższe, które planują zrealizować przedsięwzięcia inwestycyjne, mogą starać się o zwrot do 75% poniesionych kwalikujących się wydatków publicznych. Realizację inwestycji można podjąć jeszcze zanim złożymy wniosek, gdyż to nie powoduje straty dotacji z tytułu już poniesionych wydatków. Koszt wykonania dokumentacji projektowej, w tym studium wykonalności inwestycji jest również kosztem kwalikowanym do zwrotu. Gdzie wnioskować o dotację? Informacji o tym jakie są terminy składania wniosków oraz czy są jeszcze środki na to poddziałanie udzielają Urzędy Marszałkowskie poszczególnych województw. Każde województwo indywidualnie ustala terminy składania wniosków. Również środki nansowe są różne w zależności od regionu, niektóre z nich już wykorzystały swoją pulę pieniędzy na nansowanie inwestycji w ramach poddzialania 1.3.1 ZPORR. Jednak w obecnym okresie programowania przewidziana jest jeszcze alokacja środków między województwami i między działaniami, stąd może okazać się, że jeszcze znajdą się fundusze w tym poddziałaniu w województwie, które wyczerpało swoje zasoby. Co należy zrobić by dostać donansowanie? Jak już sprawdzimy, czy nasze województwo ogłosiło termin i posiada środki na donansowanie naszej inwestycji, należy przygotować wniosek wraz z wszystkimi dodatkowymi dokumentami wymaganymi do jego złożenia. Wniosek wypełniamy w generatorze wniosków i tylko taką wersję składamy do Urzędu Marszałkowskiego. Oprócz wniosku jednym z obligatoryjnych załączników jest studium wykonalności projektu, gdzie przedstawiamy m.in. analizę ekonomiczną i nansową naszego przedsięwzięcia. Komplet dokumentów składamy w Urzędzie Marszałkowskim w określonym dla poddziałania terminie, gdzie dokumentacja przechodzi ocenę formalną. W przypadku błędu formalnego (np. braku załącznika) dokumentacja jest zwracana Wnioskodawcy. W momencie pozytywnej oceny formalnej wniosek pooddawany jest ocenie merytorycznej dokonywanej przez Panel Ekspertów, który pozytywnie ocenione wnioski przekazuje Regionalnemu Komitetowi Sterującemu, który to dokonuje rekomendacji wyboru projektów Zarządowi Województwa. Zarząd natomiast wybrane wnioski przekazuje do wojewody, który powiadamia Wnioskodawców o pozytywnej werykacji dokumentacji projektowej i o przyznaniu dotacji, a następnie podpisuje umowę o donansowanie ze Szkołą Wyższą. W niedługim czasie w życie wejdzie nowe rozporządzenie dotyczące m.in. działania 1.3.1 ZPORR, które wprowadza nowe, zaostrzone wymogi formalne, które musi spełniać szkoła wyższa by pozytywnie przejść ocenę formalną. Między innymi konieczne będzie wraz z wnioskiem o dotacje dostarczenie dokumentu potwierdzającego otrzymywanie subwencji oświatowej lub innych środków z budżetu państwa na funkcjonowanie placówki edukacyjnej jako potwierdzenie realizacji celu publicznego. Ponadto, dodane zostanie kryterium formalne nakazujące złożenie pozwolenia na prowadzenie działalności edukacyjnej na poziomie wyższym lub równoważny dokument wydany przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Magdalena Michalska Badanie postaw jednostek samorządu terytorialnego wobec internetu NOTA METODOLOGICZNA rys. 1 W dniach od 2 do 15 grudnia 2004 roku na zlecenie Ministerstwa Nauki i Informatyzacji oraz Polskiej Agencji Prasowej, Pentor Instytut Badania Opinii i Rynku przeprowadził badanie wśród przedstawicieli samorządu terytorialnego. Ogółem zrealizowano 413 wywiadów z czego 369 ankiet zostało wypełnionych w całości. Podczas badania została wykorzystana metoda ankiety do samodzielnego wypełniania CAWI (Computer Assisted Web Interview). Ankieta została umieszczona na stronie internetowej Instytutu Pentor. Aby móc wziąć udział w badaniu, przedstawiciele jednostek terytorialnych otrzymali indywidualne linki do strony www. 46 rys. 2 rys. 3 rys. 4 rys. 5 www.ingmina.pl rys. 6 Ankietę ogółem wypełniło 277 przedstawicieli jednostek terytorialnych. Pozostałe wywiady zostały przeprowadzone telefonicznie (CATI). Udział ankietowanych w badaniu był całkowicie dobrowolny. Na potrzeby badania został przygotowany kwestionariusz wywiadu, który swą tematyką obejmował poniższe zagadnienia: I. wykorzystanie Internetu przez pracowników jednostek samorządowych II. Internet jako forma komunikacji ze społeczeństwem III. plany w zakresie budowy „społeczeństwa informacyjnego” IV. Biuletyn Informacji Publicznej Podczas tworzenia narzędzia badawczego wykorzystane zostały wyniki z badania jakościowego – indywidualnych wywiadów pogłębionych. WYKORZYSTANIE INTERNETU PRZEZ PRACOWNIKÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDOWYCH (rys. 2, 3, 4) rys. 8 rys. 7 INTERNET JAKO FORMA KOMUNIKACJI ZE SPOŁECZEŃSTWEM (rys. 5, 6, 7) PODSUMOWANIE INTERNET JAKO FORMA KOMUNIKACJI ZE SPOŁECZEŃSTWEM • Powszechnie deklarowano, że obywatele mają możliwość zapoznawania się z informacjami na stronie internetowej urzędu. • W zdecydowanej większości (83%) gmin/powiatów mieszkańcy mogą kontaktować się z urzędem wykorzystując w tym celu pocztę elektroniczną. Jednak jak wskazują wcześniejsze deklaracje mimo takiej możliwości e-mail nie jest powszechnie wykorzystywany przez obywateli. • Dwie trzecie urzędów posiadających stronę internetową zaopatrzyło ją w linki do innych instytucji. Są to najczęściej dowiązania do placówek edukacyjnych (szkoły, biblioteki), gminy partnerskie oraz instytucje centralne. • Internet jest dość powszechnie wykorzystywany do nawiązywania kontaktów z inwestorami zewnętrznymi oraz bardzo powszechnie do promowania regionu. • Mimo stosunkowo dobrze rozwiniętej wewnętrznej infrastruktury informatycznej urzędów i zauważalnego rozwoju usług elektronicznych mieszkańcy, rzadko komunikują się z jednostkami przez Internet. • W rozwoju usług elektronicznych większość uczestników badania dostrzega ograniczenia/trudności. Są one przede wszystkim związane z niskim poziomem komputeryzacji społeczeństwa oraz brakiem wystarczających środków nansowych urzędów na sprzęt i oprogramowanie. Istotną barierą jest również mentalność i przyzwyczajenie obywateli oraz (nieco rzadziej) urzędników. IV. PLANY W ZAKRESIE BUDOWY SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO (rys. 8, 9). rys. 9 www.ingmina.pl 47 e-Gmina INTERNET w MIASTACH MIASTECZKACH i WSIACH Szerokopasmowy dostęp do Internetu, transmisja danych, połączenia telefoniczne Łatwa i szybka rozbudowa sieci WLAN na terenie miasta lub gminy Krótki czas wdrożenia Szeroka gama usług dodanych Atrakcyjne ceny www.ttcomm.pl Architektura sieci e-Gmina T E C H N O L O G I A P R Z E K A Z K O M U N I K A C J A TTcomm S.A. ul. Królowej Marysieńki 90, 02-954 Warszawa tel. 022 651 62 50, fax. 022 651 62 53, e-mail:[email protected]